TAFEL
Brazilië al overtuigd
van goedkeuring
bevrijdingstheologie
^ÏTïïTl
Bijzondere dubbelrol Goldberg uitgespeeld
kerk
wereld
brieuen
Wereldraad schenkt Swapo 3,5 ton
I tig)'
£eidóc
Gezond verstand
0]
Valkenburg wil
raadszaal aan
gemeentehuis
bouwen
ECHTE BURGEMEESTER DE LEEUW HERSTELD NA ONGELUK
Beroepskeuze-adviseur richt zich ook op oudere werkloze
ACHTERGROND
C&tdaeSoiucwt
WOENSDAG 26 SEPTEMBER 1984 PAGINA!}]
Interesse Israël-reizigers verschuift
De belangstelling van de reizigers naar Israël vertoont een
verschuiving. Vooral degenen die voor de tweede of derde
keer naar Israël komen, willen niet alleen heilige plaatsen of
opgravingen bezoeken, maar vooral meer weten over het le
vende jodendom, juist ook in verhouding tot het christelijke
geloof. Dit schrijft dr. G.H. Cohen Stuart, die voor de Her
vormde Raad voor Kerk en Israël al enige jaren in Jeruzalem
verblijft, in een brief aan de hervormde predikanten ter gele
genheid van Israël-zondag op 7 oktober aaanstaande. Cohen
Stuart dringt er op aan tijdens de dienst op de Israëlzondag
zowel de joden als de Arabische christenen en de moslims in
Israël te gedenken.
Noodkreet van onderdrukte Haïtianen.
De laatste maanden zijn de schendingen van de mensenrech
ten in Haïti toegenomen. Dit staat in een verklaring die 2000
Haïtiaanse christenen hebben ondertekend. „Wij schrijven
deze brief omdat wij ons onbeschermd en hulpeloos voelen
tegenover de de burgerlijke en militaire autoriteiten in ons
land. Wij zijn wanhopig", aldus de noodkreet die Haïti is uit
gesmokkeld en in handen is gekomen van het Westduitse
kerkelijke persbureau EPD. De brief verklaart zich tegen
„hulp door middel van aalmoezen". Aangedrongen wordt op
solidariteit in de strijd om vrijheid, gelijkheid, democratie, ge
rechtigheid, veiligheid en toegang tot vruchtbare akkers.
De uitvindingen der
mensen gaan van eeuw tot
eeuw vooruit; de goedheid
en de slechtheid der wereld
blijven in het algemeen
onveranderd.
In de Braziliaanse
Rooms-Katholieke Kerk
heerst de overtuiging dat
de verzoening tussen het
Vaticaan en de bevrij
dingstheologen al een
feit is. Het kritische do
cument dat de Vaticaan
se Congregatie voor de
'Geloofsleer begin deze
maand uitgaf en waarin
werd gewaarschuwd te
lgen bepaalde aspecten
van de bevrijdingstheo
logie, wordt door paus
Johannes Paulus II als te
oppervlakkig be
schouwd, zo heeft mgr.
Ivo Lorscheiter, voorzit
ter van de Braziliaanse
bisschoppenconferentie
maandag laten weten.
1 Mgr. Lorscheiter zei dat op
verzoek van de paus wordt
gewerkt aan een nieuw docu
ment van het Vaticaan over
"de bevrijdingstheologie. Dit
nieuwe document zal volgens
Braziliaanse bisschoppen de
nadruk leggen op de positie
ve kanten van deze theolo
gie. Tegelijkertijd verzekerde
een woordvoerder van de
Braziliaanse theologen, dat
specialisten van het Vaticaan
en bevrijdingstheologen, on
der wie Leonardo Boff, sa
men de tekst zullen opstellen.
Mgr. Lorscheiter was deze
maand met de Braziliaanse
kerkleiders kardinaal Paulo
Evaristo Arns en kardinaal
Aloisio Lorscheider in Rome
om Boff te steunen, toen deze
over zijn opvattingen door de
Congregatie voor de Geloofs
leer werd ondervraagd.
Ontmoeting
De bevrijdingstheologen zelf,
en vooral de groep rond Leo
nardo Boff, zijn nog optimis
tischer. „De paus is het met
onze theologie eens", zo me
nen zij. De krant „Folha de
Sao Paulo" meldde gisteren
dat er hard wordt gewerkt
aan een ontmoeting tussen de
paus en Boff. De organisatie
van deze bijeenkomst zou be
rusten bij functionarissen
van het Vaticaan en de Bra
ziliaanse religieuzen Clodovis
en Lina Boff, broer en zuster
van de bevrijdingstheoloog.
Beiden zijn op het ogenblik
in Rome.
De adviseurs van Boff zeggen
dat de paus de kritiek van
Boff op de kerkelijke structu
ren „te hard" vindt, maar dat
hij in de theologische stand
punten geen inbreuken op de
leer ziet. Volgens bisschop
Jayme Chemello, de bisschop
van Pelotas, zal het nieuwe
Vaticaanse document over de
positieve kanten van de be
vrijdingstheologie op korte
termijn verschijnen. Volgens
de adviseurs van Boff zal de
paus de theoloog nog voor
het eind van dit jaar ontmoe
ten.
Intussen zet kardinaal Hoef-
fner, hoofd van de Rooms-
-Katholieke Kerk in West-
-Duitsland, zijn campagne te
gen de bevrijdingstheologie
voort. De theologie van het
kruis is iets anders dan de
theologie van de maatschap
pelijke bevrijding, zo bena
drukte hij gisteren in Fulda,
waar hij de najaarsvergade
ring van de Westduitse bis
schoppen opende. De voor
vechters van de bevrijdings
theologe aldus kardinaal
Hoeffner, hebben een „ver
stoorde verhouding" met de
sociale leer van de R.K.
Kerk. Als onhoudbaar ver
oordeelde hij de opvatting
dat Jezus en de apostelen tot
de laagste maatschappelijke
klasse behoorden. Jezus was
geen politicus of revolutio
nair, aldus Hoeffner. De
„keuze voor de armen" houdt
volgens hem in dat de kerk
aandacht aan de armen
schenkt, maar niet uitslui
tend aan hen. Hoeffner ver
wierp ook de opvatting dat
de armen de dragers van het
heil zijn.
In Sao Paulo is zaterdag het
,,Tuca-theater" van de katho
lieke universiteit tot de
grond toe afgebrand. In dit
theater zouden vooruitstre
vende leden van de Brazili
aanse kerk deze week hun
eerste congres houden. Ker
kelijke kringen verdenken
tegenstanders van de bevrij
dingstheologie ervan de
brand te hebben aangesto
ken.
Guerilla-strijders
van de
Namibische
bevrijdings-
:i|; beweging Swapo
tijdens een
inspectie. De
financiële steun
van de
i Wereldraad van
Kerken is
uitsluitend
bestemd voor
humanitaire
doeleinden.
De Wereldraad van Ker
ken heeft dit jaar de
helft van de giften uit
het Speciale Fonds van
het Programma tot be
strijding van het racisme
(PCR) bestemd voor drie
bevrijdingsbewegingen
die strijden tegen het
Zuidafrikaanse apart
heidsregime.
Van de 400.000 dollar (onge
veer 1,4 miljoen gulden) ont
vangt de Namibische bevrij
dingsbeweging Swapo 100.000
dollar en ontvangen de Zuid
afrikaanse bevrijdingsbewe
gingen anc en pac 70.000
respectievelijk 30.000 dollar.
Alle giften zijn bedoeld voor
humanitaire doeleinden. Dit
heeft de Wereldraad vandaag
te Genève bekend gemaakt.
In totaal ontvangen dit jaar
43 groepen in alle wereldde
len giften uit het Speciale
fonds. Bewegingen van men
sen die om hun ras worden
onderdrukt, ontvangen
332.000 dollar. De rest gaat
naar 17 steungroepen. Het
Speciale Fonds krijgt zijn in
komsten van plaatselijke ge
meenten, Raden van Kerken,
kerkelijke organisaties,
steungroepen (zoals de werk
groep „Betaald Antwoord" in
Nederland) overheden en
kerkgenootschappen die spe
ciaal een gift hiervoor be
stemmen.
Oostduitse Kerken tegen Russische raketten
Oostduitse protestanten heb
ben zich gisteren uitgespro
ken tegen de plaatsing van
Russische raketten in landen
van het Warschau-pact en er
bij de communistische autori
teiten op aangedrongen om te
zoeken naar „alternatieve
veiligheidsmaatregelen".
In een verklaring die werd
uitgegeven aan het eind van
de jaarlijkse synode van de
Bond van Evangelische Ker
ken in de DDR, zeiden de
deelnemers dat zij zich „een
voudig niet kunnen neerleg
gen" bij de plaatsing van ra
ketten in het Oostblok als re
actie op de plaatsing door de
Navo van raketten voor de
middellange afstand in West-
Europa.
De Oostduitse Kerken heb
ben al eerder steun gegeven
aan onofficiële groeperingen
die kritisch staan tegenover
zowel de Navo als het War
schau-pact met betrekking
tot de plaatsing van de nieu
we raketten waarmee vorig
jaar begonnen is.
Eerder had de synode al aan
gedrongen op verruiming
van de mogelijkheid voor
Oostduitsers om naar West-
Duitsland te reizen. Van de
17 miljoen inwoners van
Oost-Duitsland zijn er onge
veer 7 miljoen lid van een
protestantse kerk.
Schouderkarbonade
met bietjes en
aardappelen
zachtzure gierstevla
De benodigdheden voor
twee personen zijn: 2
schouderkarbonaden, 35 g
margarine, zout, peper,
venkelzaad, 1 tomaat;
500 g bietjes, zout, peper,
kruidnagel, azijn, 1 lepel
rozijnen, suiker, (aardap
pelmeel);
0,5 tot 1 kg aardappelen;
3 dl melk, 30 g gierst, 12 g
maizena, 2 dl karnemelk,
bruine basterdsuiker of
stroop.
Bak de karbonanden bruin
in de margarine. Temper het
vuur vervolgens sterk, leg
het deksel schuin op de pan
en schenk er zoveel lauw
water bij tot het erge bruisen
minder wordt. Doe zout, pe
per en venkelzaad bij het
vlees en leg er een ontvelde
en kleingesneden tomaat
naast. Stoof de karbonaden
in een uur mals.
Schil of ontvel de bietjes en
rasp ze. Stoof voorgekookte
tien minuten of kook rauwe
bietjes een uur met weinig
water, zout, peper, kruidna
gel, azijn en rozijnen. Maak
dé groente op smaak af met
zout, azijn of suiker. Bind
desgewenst het overblijven
de kookvocht met weinig
aardappelmeel. Meng onge
veer een theelepel aardap
pelmeel aan met weinig
I koud water, schenk het papje
al roerende bij de groente en
kook het even mee. (Wees
met de hoeveelheid aardap-
pelmeel voorzichtig, met te
veel wordt het plaksel-ach-
I Spoel de gierst in een zeef
onder de kraan af, strooi
haar al roerende in de aan de
kook gebrachte melk en laat
die twintig minuten zacht
doorkoken. Bind de pap bij
met de met koud water aan
gemengde maizena. Laat
haar lauw worden en meng
er de karnemelk door. Geef
de geheel afgekoelde vla met
apart bruine basterdsuiker of
stroop.
JEANNE
De uit het Noorden afkomstige VVD-voorzitter Kammir
liet het afgelopen weekeinde op de VVD-partijraad „op en
zoek van commissaris Vonhoff" weten, dat de VVD „eenl'n
trouwbare partij is". De boodschap was duidelijk, de verUhou<
zing van de PTT-directie naar Groningen moet doorg|^e
Ondanks alle berekeningen dat die veel te kostbaar e^ellin
hoge mate onpraktisch zal zijn. De bijeenkomst illustrtaam
hoe politici, ook buiten het kabinet, op dit moment aanj>en te
•worstelen zijn met het spreidingsvraagstuk. M-
Ze zien enerzijds best dat het allemaal veel en veel te
gaat worden, maar anderzijds hebben ze zich vastgelegd
beloften aan het Noorden. Het is daarmee een forse prest
slag geworden, waarbij sommigen ten onrechte denken T[
terug te kunnen komen op een eerder ingenomen standp I
EeN dringend beroep op het gezonde verstand van^ I
Tweede-Kamerleden is daarom in deze kwestie op
plaats. Zij hebben net met elkaar, aan de hand van een
port van de Rekenkamer, vastgesteld hoe ze er met het <j
terschelde- project voor zo'n vijf miljard gulden zijn ii
stonken. Het zou twee a drie miljard gaan kosten, het w
zeven a negen miljard. Ook dat gebeurde allemaal oi
men onder druk van enerzijds de Zeeuwen en anderzijdi
milieugroeperingen tot steeds duurdere en steeds mil
overzichtelijke oplossingen kwam.
PRECIES hetzelfde dreigt zich nu voor te gaan doen meJ)EN
spreiding van de rijksdiensten. Men graaft een bodem|
put, die men later niet meer zal kunnen dempen. Maarncjag
lukkig is het nog niet te laat. Er is nog tijd om de conclusi| va,
trekken, dat het soms zeer eervol is een eerder ingenoitroe]
standpunt te laten varen. Om tot die slotsom te komen L
hoeven de politici slechts één ding te te doen: hun gezjhtpo
verstand gebruiken. jg
-den
Üg i
Ier
rdigc
frenc
fzorj
e pa
splei
met
vj
VALKENBURG De plan
nen om een lift aan te brengen
in het gemeentehuis, zijn op de
lange baan geschoven. Het col
lege van B en W heeft de ge
meenteraad voorgesteld te on
derzoeken of het mogelijk is
om een raadszaal, waar ook
huwelijken kunnen worden
gesloten, aan het gemeentehuis
te bouwen. Hiermee komt de
noodzaak om een lift voor ou
dere en mindervalide bezoe-
WOENSDRECHT Nu
burgemeester De Leeuw
van Woensdrecht weer is
hersteld van zijn verwon
dingen als gevolg van het
auto-ongeluk van een
paar maanden geleden,
komt er een eind aan de
wonderlijke situatie dat
mr. Abraham Goldberg
zowel waarnemend bur
gemeester van Dodewaard
als van Woensdrecht was.
Bijna drie maanden nam
Goldberg de taken van
De Leeuw waar.
Goldberg is op zich niet de
enige die weieens een paar
maanden een burgemeester
heeft waargenomen. ,.Ik schat
dat er op het ogenblik zo'n
dertig of veertig waarnemend
burgemeesters in Nederland
rondlopen", zegt Wim Derk-
sen. Hij is wetenschappelijk
medewerker van de vakgroep
politieke wetenschappen aan
de juridische faculteit van de
universiteit van Leiden en
deskundig op het gebied van
burgemeesters.
„Toch was het geval Goldberg
heel bijzonder", zegt Derksen,
„doordat hij twee van dergelij
ke functies op grote afstand
van elkaar had. In dit soort
gevallen gaat het in de regel
om plaatsen die tegen elkaar
aanliggen. Een heel enkele
keer ligt er een gemeente tus
sen, maar dat is echt al heel
zeldzaam."
Actievoerders
Van de hand van Derksen
verschenen in het verleden
onder meer studies over de
carrières van burgemeesters,
de invloed van de gemeente
raad op burgemeestersbenoe
mingen en de historische ont
wikkeling van het burgemees
tersambt. „In Dodewaard had
Goldberg in het verleden
meermalen te maken met ac
tievoerders. Zonder twijfel in
verband met de ervaringen
die hij daarbij heeft opgedaan,
is Goldberg na het ongeluk
van de echte burgemeester
van Woensdrecht door com
missaris van de koningin Van
Agt aangewezen als tijdelijk
vervanger. Een karwei waar
voor Goldberg vanuit Dode
waard toch al snel ongeveer
twee uur in de auto zat", aldus
Derksen.
„Ik heb me in Woensdrecht
niet beziggehouden met bouw
vergunningen voor kippehok-
ken en dergelijke dingen",
verzekert Goldberg. Hij heeft
zich gezien zijn bijzondere er
varing met relletjes vooral be
moeid met zaken die de open
bare orde raakten. Hij noemt
daarbij in het bijzonder de
problemen met voor het ge
meentehuis van Woensdrecht
bivakkerende anti-kernwa
pendemonstranten. „Toch had
ik de uitdaging van deze bij
zondere positie in twee plaat
sen tegelijk niet willen mis
sen", laat Goldberg weten. „Of
ik ooit weer zo'n soort uitzend-
burgemeesterschap zou willen
bekleden? Toen mijn kinderen
me hetzelfde vroegen, heb ik
nee gezegd. Maar ze hadden
gelijk toen ze daarop zeiden
dat ik dat waarschijnlijk van
mezelf niet wilde geloven."
Normaal
Het aantal gevallen waarin ge
meenten samen één burge
meester hebben, is de laatste
jaren volgens Derksen wel wat
toegenomen. „Vroeger kwam
het regelmatig voor dat een
burgemeester permanent een
aantal gëmeenten onder zijn
hoede had. Dat was vrij nor
maal, zeker in kleine gemeen
ten waar aan het ambt toch
niet zo veel werk was verbon
den. Dat permanente zie je
echter niet zo vaak meer, om
dat men daar in Den Haag van
af wil".
„Het komt nog wel voor als bij
een gemeente waar een herin
deling gaat plaatsvinden een
lacune ontstaat door het ver
trek van de huidige burge
meester. Een nieuwe burge
meester benoemen lukt meest
al niet, want die kan je geen
vooruitzichten bieden. Dan zie
je vaak dat er een tijdelijke
waarnemer benoemd wordt.
Met name in Zuid-Holland en
in de Betuwe, waar gemeente
lijke herindelingen plaatsvin
den, zijn veel tijdelijke waar
nemers werkzaam. Voor die
baantjes neemt men vaak wat
oudere burgemeesters, die niet
zelden al gepensioneerd zijn",
aldus Derksen.
ARJEN VAN DER SAR Mr- Abraham Goldberg, nu weer alleen waarnemend burgemeester van Dodewaard.
DEN HAAG „In deze
economische crisis besef-,
fen de mensen heel goed
dat er maar weinig bon
bons op het schaaltje lig
gen. Juist daarom willen
ze precies weten welke de
lekkerste zijn. Daar ligt
voor ons als beroepskeu
ze-adviseurs natuurlijk
een grote taak. Werk te
over, zou ik zeggen".
Drs. G. Spanhoff, voorzitter
van de samenwerkingsgroep
Nederlandse Vereniging Be-
roepskeuzewerk (NVB), vindt
allerminst dat met het terug
gelopen aantal banen het advi
seren over de beroepskeuze tot
een luxe probleem is gewor
den. Spanhoff: „Het werk van
een beroepskeuze-adviseur be
weegt zich tegenwoordig op
het grensvlak tussen advies en
psychotherapie. We krijgen
steeds vaker te maken jonge
ren die niet alleen een beroep
sadvies willen, maar ook per
soonlijk in de knel zitten en
geholpen willen worden".
Staatssecretaris van Sociale
Zaken en Werkgelegenheid
mevrouw mr. A. Kappeyne
van de Coppello opende van
morgen de zogeheten Nationa
le Beroepskeuzedagen. Met de
organisatie hoopt de NVB sa
men met de Vereniging van
Beroepskeuze Adviseurs
(VBA) vandaag en morgen
meer bekendheid te geven aan
het werk van de ruim vier
honderd beroepskeuze-advi
seurs in ons land.
Naast het geven van advies
aan jongeren die een beroep
moeten kiezen, helpen de ad
viseurs bij de 32 particuliere
bureau's en verschillende Ge
westelijk Arbeidsbureau's ook
scholieren met het samenstel
len van een vakkenpakket.
Daarnaast lijken de laatste ja
ren steeds meer oudere men
sen en werklozen de weg naar
de beroepskeuze-adviseur te
vinden.
Spanhoff: „Er vindt een dui
delijke verschuiving plaats
van jong naar oud. Daar spe
len we op in. We willen ons
minder gaan richten op jeugdi
ge scholieren en meer op men
sen die bijvoorbeeld kampen
met stress op het werk. Of op
werklozen die een alternatief
zoeken voor het nietsdoen.
Voor scholieren is er een de
caan of een begeleidingsdienst,
maar voor oudere mensen be
staan aanzienlijk minder voor
zieningen".
De beroepskeuzebureau's krij
gen voor tachtig procent subsi
die van het ministerie van So
ciale Zaken. De overige twin
tig procent moet de cliënt zelf
opbrengen via een minimum
tarief van tachtig tot honderd
tien gulden. Als gevolg van de
bezuinigingen moesten bij de
particuliere beroepskeuzebu
reau's in 1982 honderd banen
worden geschrapt. In de ko
mende twee jaar komt daar
nog eens een bezuiniging van
drie miljoen bovenop.
De heer Spanhoff: „De vraag
is, wie ons werk wil blijven
betalen. Juist de mensen op
wie we ons meer zijn gaan
richten, hebben weinig geld.
Voor hen is een tarief van
honderd gulden dan ook vaak
een net te hoge drempel. En
dat is heel jammer".
)ht, r
e di<
lijn v
pdat
kers aan het raadhuis aa|°Se^
brengen, te vervallen.
pe ve
De leden van de raadscomi^3^
sie bestuurszaken hadden H"ege]
teravond in eerste instsre on
wel oren naar de plannen1-
het college zo onverwachfuren
tafel heeft gebracht, pvoge
plaatsen de fracties een agtreSe
kanttekeningen. i ar\r
Men was zich bewust da?;
bouw van een raadszaal fl we
financiële offers voor Valk
burg in petto houdt. P. M)er n
(VVD) wees op de riolei40 uu
van de Hoofdstraat die wiallen
schijnlijk ook nogal veel Ander
zal gaan kosten. A. v.d. Brl»^s
Westerink (PvdA)/PPR),
graag meer gegevens ove
noodzaak van uitbreiding
het gemeentehuis t.a.v. de 1 *n
komstige personeelsbezet -nde,
en de poitiepost die ook ii'e.SO(
gemeentehuis is onde ^ie
bracht. G. Spiering-I 5
(CDA), vroeg zich af of nie s'aa1
bouw in bouwkundig opz' om
t.a.v. het huidige gemee mo1
huis wel verantwoord zal J!sten!
A. de Vries (GPV), altijd n
voorstander geweest zij yle
van een lift-inbouw, had
zijn twijfels over de finan<stie
haalbaarheid van de sugge11^"1'
vna het college, maar v dwi
een onderzoek in die rich
zeker de moeite waard. "et 1
het n
Later regen eide
it Of
DE BILT De depressie jorko
in de afgelopen dagen jliseei
weer in ons land heeft bepaa eer
trekt weg naar de Oostzee.' een
de komende nacht trekt tt w<
rug van hoge luchtdruk otlgem
ons land naar het oosten, r) uit
komen dan enkele opklamg. 1
gen. De temperatuur d$t",
daarbij tot ongeveer 10 gradndbe
Morgen neemt in de loop tin he
de dag de bewolking van jltuui
westen uit toe en wordt prgie
volgd door regen. De tempem ui
tuur loopt in de middag tot tfjkt e
ca 16 graden op. De winde noi
matig en waait uit het zuinnei
westen. het
pnd
brieven graag kort e
duidelijk geschreven D
redactie behoudt zie
het recht voor ingezor
den stukken te bekorter
Foto
Rt stu
prinses paans
Indo
Uw fotograaf Cees Vertyndei
wil ik graag complimentei 1
met de zeer geslaagde fotoj,or
de voorpagina daags na Prfotor.
jesdag van prinses Juliana, jensei
kend naar de gouden ko|beer
Naast de oplettendheid, wjL hei
door uw fotograaf prijur j;
Juliana tussen alle drukte cjet hi
dekt heeft, vind ik vooral perlei
moment goed getroffen datk ,nte
koets aan de prinses voor|joe
rijdt. Ik zal de foto uitknipüet d
en graag aan mijn verzamel^ zijl
toevoegen. pging
Hans van Wingeiirsch
DELI
