Tuinbouw verdient gezonde benadering
„Alleen arbeidstijdverkorting kan
massaal verlies aan banen voorkomen"
IN EN OM DE KAS
„Superwitlof
is ook super
Van Agt hekelt
vredesonderwijg
Goede maand voor
glasgroentetelers
van de
WERKGELELEGENHEID BANKWEZEN BEDREIGD:
LAND EN TUINBOUW/BINNENLAND
CeidócSoivuKit
MAANDAG 24 SEPTEMBER 1984 PAGINA JIT
De glasgroentetelers kunnen terugzien op een zeer goede au
gustusmaand. Bij een achttien procent groter aanbod en een
tweeëndertig procent hogere prijs werd er maar liefst zesen
vijftig procent meer omgezet dan vorig jaar. In vergelijking
met augustus 1982 was het zelfs twee keer zoveel. Zowel de
tomaten als de komkommers werden bij een groot aanbod
voor boede prijzen verhandeld. Verder hebben ook de papri
ka's het goed gedaan. De klant van de groenteboer zal het
niet opgevallen zijn want aan de groente zelf zie je geen
verschil maar toch zijn er dit jaar in augustus minder vol-
legrondsgroenten in de winkels te koop geweest dan vorig
jaar. Naar de meeste produkten van de volle grond was wei
nig vraag, zodat het prijspeil lager uitkwam dan een jaar te
voren. Uitzonderingen waren augurken, sperziebonen en snij
bonen. Van deze produkten was het aanbod, als gevolg van
het in juni en juli weinig groeizame weer, in het begin zo
klein, dat er hoge prijzken werden betaald. Opvallend was
dat de augurken naarmate de maand vordererde en het aan
bod toênam toch in prijs stegen. Toch bleef het aanbod vollle-
grondsaugurken maar half zo groot als vorig jaar.
Een van de kersverse aanwinsten op plantengebied is de
Streptocarpus „•Revolte", een mooie, sterke plant waarvan
men lang plezier heeft.
Nieuwigheden op potplantengebied
„Nieuwe" bloemen en planten worden steeds weer toege
voegd aan het bestaande assortiment. In professionele krin
gen wordt deze ontwikkeling aangeduid met het woord pro-
duktvernieuwing. Het kan gaan om verandering van eigen
schappen zoals vorm, kleur, produktie en houdbaarheid, maar
ook om het herontdekken van een oude bekende of het op de
markt brengen van iets geheel nieuws. Door de jaren heen
kent de consument een aantal sterke blijvers, niet meer weg
te denken uit woon- en werkruimten, zoals Cyclamen, Bego
nia, Ficus, bepaalde groene bladplanten en cactussen. Er is
echter veel meer om eens te proberen. Een goed gesorteerde
bloemenwinkel, tuincentrum of bloemenstal kan de geïnte
resseerde leek van dienst zijn.
In de afgelopen week hebben
de nieuwsmedia weer bol ge
staan van cijfers en allerlei
plannen van het kabinet voor
het komende jaar. Er wordt
nog steeds gesproken over het
feit dat het niet goed gaat met
de economie. Het is daarom
goed om te wijzen op een gun
stige ontwikkeling en wel de
resultaten van de betalingsba
lans. Over de eerste helft van
het afgelopen jaar komt het
overschot uit op 10,6 miljard.
Dit is al meer als het over
schot over heel 1983. Het Cen
traal Planbureau verwacht
over het hele jaar een over
schot van 15 miljard gulden.
De Land- en Tuinbouw leve
ren een aanzienlijke bijdrage
in deze ontwikkeling. De ex
port van veel Tuinbouwge-
wassen is in het afgelopen
jaar weer toegenomen. De
glastuinbouw daarentegen
verkeert in grote problemen,
die in belangrijke mate door
de energieprijs veroorzaakt
worden. Er is al erg veel over
geschreven, maar waarschijn
lijk nog steeds niet genoeg.
Het valt te hopen, dat er nu
eindelijk eens iets ten goede
gaat gebeuren. Dit is niet al
leen voor de tuinders belang
rijk, men voorkomt er tevens
mee dat een belangrijk deel
van de exportbron om zeep
wordt geholpen.
Glasgroenten
Op de tomatenmarkt waren
er in de afgelopen week geen
spectaculaire ontwikkelingen.
Het totaal aanbod werd wel
kleiner, het prijsherstel was
toch bescheidener als ver
wacht. Zo lag de prijs voor de
ronde A-export tomaten op
1,16 per kilo. Bij de vleesto
maten liep de gemiddeld.-
prijs op naar ƒ1,31 yir k.io.
De aanvoer lijkt niet /ee1 ver
andering te onderga; n Als de
concurrentie kleiner wordt
dan is er een goede kans op
hogere prijzen. Is dit niet het
geval, dan wordt er niet veel
verandering van prijs ver
wacht. Op de komkommer-
markt verbeterde de situatie
door het oplopen Van de prijs
voor de lichtere sorteringen.
Dit is een gunstige ontwikke
ling omdat het voor de gewas
sen en de totale produktie be
ter is om niet te zware vruch
ten te oogsten. Voor de sorte
ring van 36 t/61 liep de prijs
op. Er werd van 62 tot 78 cent
per stuk betaald (vorige week
van 39 tot 72 cent). De aan
voer zal niet veel veranderen
en er wordt voor de komende
week op een vrij vaste markt
gerekend. De aanvoer van
groene paprika's stagneerde
in de afgelopen week iets, dit
had wat hogere middenprij-
zen tot gevolg. Deze lag op
donderdag 20 september op 2
gulden per kilo. Er wordt wel
weer op een groter aanbod ge
rekend zodat de prijsdruk
weer zal toenemen. Met de
rode paprika's ging het de af
gelopen week weer voor de
wind. De gemiddelde prijs
liep op naarƒ6,20 per kilo. De
aanvoer van rood blijft gelijk
of wordt wat groter, maar dit
zal waarschijnlijk weinig in
vloed op de prijzen hebben.
De vraag naar aubergines
zwakte wat af en de gemid
delde prijs daalde naar ƒ3,05
per kilo. De aanvoer neemt af
en de prijzen zullen zich in de
komende week weer herstel
len. De ontwikkelingen op de
radijsmarkt bleven zich in de
afgelopen week positief ont
wikkelen. De gemiddelde
prijs liep verder op en wel
naar 65 cent per bos. De aan
voer zal waarschijnlijk gelijk
blijven en hetzelfde wordt er
voor de prijzen verwacht. Er
was in de afgelopen week een
sterke vraag naar postelein.
De prijs voor dit gewas liep op
naar maar liefst ƒ2,45 per
kilo. De aanvoer van courget
tes werd kleiner en de prijs
trok aan naar 1,39 per stuk.
Voor rettich was er sprake
van een geringe verbetering,
dit gewas bracht 46 cent op.
Vollegrondsgroenten
Voor bleekselderij bestond er
in de afgelopen week een
groeiende belangstelling. Na
het delen van de prijs, liep de
prijs in de afgelopen week op
naar 51 cent per stuk. Er lijkt
voor dit gewas in de komende
week niet veel te veranderen.
Voor sla was er in de afgelo
pen week sprake van een
kleiner aanbod van natuursla
en een vrij stabiel aanbod van
glassla. De glassla liep op naar
24 cent per krop. Bij de na
tuursla was het prijsherstel
groter, als hoogste prijs werd
er 47 cent per krop betaald.
Het totaal aanbod van sla
wordt kleiner en er wordt op
gelijke of hogere prijzen gere
kend. Het aanbod van ijsberg
sla viel sterk terug. Voor een
goede kwaliteit was er sprake
van een flink prijsherstel en
wel naar 1,30 per stuk. Veel
prijs verandering wordt er in
de komende week niet ver
wacht. Bloemkool liep verder
in prijs op, voor de „zessen"
werd er ƒ1,91 betaald en de
„achten" brachten 1,59 per
stuk op. Het aanbod van
blbemkool wordt de komende
weken weer groter, hierdoor
zullen de prijzen dalen. Het
beperkte aanbod van broccoli
vond zonder problemen zijn
weg tegen hoge prijzen, nl.
f 6,60 per kilo. Er wordt i
opleving in de aanvoer v
wacht waardoor de prijsdr»
zal toenemen. Het spruitensi
zoen is al weer enkele wek
van start. De aanvoer wor
wekelijks omvangrijker. In verk
afgelopen week was er spra in h
van een goede vraag, de g
middelde prijs lag op ƒ2,
per kilo. Het aanbod neeieerd
verder toe en de prijs lij 58-j;
zich redelijk te handhavej
De aanvoer van witlof is n
bescheiden. De prijs varie«
afhankelijk van de kwaliti
van 3,70 tot 6,60 per kili
Door het verder groeien v^
de aanvoer wordt dit gew
wekelijks goedkoper, pi
moest in de afgelopen wei ifi|
40 cent per kilo inleveren. 1
werd 75 cent per kilo betaal
Dit was het gevolg van ei
groter aanbod. Deze ontwi
keling zal in de komeni
week doorzetten. ChinefU
kool werd weer meer
vraagd, de prijs liep op na
94 cent per kilo. Deze pri
houdt waarschijnlijk geajj*
stand. Het prijsherstel voJjB
spitskool ging in de afgelopJs
week weer verloren. De prH
daalde naar 20 cent per kil 9
Voor de komende week won
er een herstel verwacht. Ai
dijvie werd ook in de afge
pen week in ruime mate aan
gevoerd, de prijs lag op
cent per kilo. Er wordt vo<
de komende week niet ve ij
verandering verwacht. Spini
zie was stevig aan de prijs e
bracht ƒ2,42 per kilo op.
Groente-Op
Het valt voor de huisvrouw
(of man) vaak niet mee om de
ontwikkelingen op de groen -
tenmarkt te volgen. De vol
gende punten spelen hierbij
een rol. Er bestaan voor een
gewas grote verschillen in
sortering en kwaliteit. Deze
dragen ertoe bij dat de prijzen
voor een en hetzelfde gewas
vrij sterk uiteen kunnen lo
pen. Daarnaast kan het aan-
voerpatroon voor een gewas
sterk verschillen. Een derde
oorzaak is gelegen in het feit,
dat er sprake kan zijn van een
sterke buitenlandse vraag, die
de prijzen op de binnenlandse
markt opdrijft. Om de vei-
lingprijzen te vertalen naar
consumentenprijzen kan de
volgende vuistregel gebruikt
worden. De kilo prijs op de
veiling moet verdubbeld wor
den om ongeveer op de consu
mentenprijs uit te komen. Als
er op de markt gekocht
wordt, dan liggen de prijzen
ongeveer 15% lager. Voor de
komende week komen als
goedkope of redelijk betaalba
re groentesoorten de volgende
gewassen op het lijstje voor.
Voor bleekselderij zal de prijs
op ongeveer 1 gulden per stuk
uitkomen. In de afgelopen
week lag de prijs voor prei
1,50 per kilo. Dit gewas
wordt in deze week waar
schijnlijk goedkoper. Spits
kool behoorde met een prijs
van 40 cent per kilo in de af
gelopen week tot de goedkope
groenten. Dit gewas zal in de
komende week waarschijnlijk
1 tot 2 dubbeltjes per kilo
duurder zijn. Voor andijvie
zal de prijs rond 1 gulden per
kilo schommelen. De sluit-
koolsoorten, zoals rode, witte
en groene kool variëren in
prijs van 50 tot 60 cent per
kilo. Voor kroten moet onge
veer 75 cent per kilo worden
betaald. Uien zullen ongeveer
6 dubbeltjes kosten en voor
winterpeen schommelt de
prijs rond 2 kwartjes. Als men
zijn keuze op wat duurdere
groentesoorten laat vallen dan
kan er vaak goed gecombi
neerd worden met een goed
kopere groentesoort. Een ge
was als sla kan hier goed voor
in aanmerking komen. Voor
de zware kassla betaalt men
50 cent per krop. Om misver
standen te voorkomen wordt
er op gewezen dat de genoem
de consumentenprijzen niet
strak gehanteerd kunnen
worden.
Uit een enquête onder Engelse toonaangevende handelaref
met Hollandse groente in hun pakket is gebleken dat 71% d
superwitlof als erg goed waardeert. De „gewone" klasse 1 wijl
lof wordt door 37% als erg goed en door 48% als goed gewaay
deerd. Wel voegen de Engelsen eraantoe dat ze graag eenjf
1/2 kg-doos met Nederlandse witlof zien verschijnen (84%)
Belgische witlof wordt door 34% gevoerd tegen 36% Neder
landse en Belgische witlof en 19% uitsluitend Belgisch lof'
Van de ondervraagden had 86% witlof in het aanbod geha#
Dit voor de Engelse markt nog kleine produkt kent al eeff
vrij goede distributiegraad. Het komende seizoen wordt Nefj
derlandse witlof geleverd met een meertalige op de consul
ment gerichte folder met gebruikstips en receptuur. Hiernaaï
bleek een grote vraag. Hollandse „wintersla" werd in Enge1
land bijzonder goed beoordeeld; 43% vond de sla erg goetf
41% goed en 10% matig. Ijsbergsla uit Nederland ziet men h«P
liefst als enkele bol in folie gewikkeld (64%). Het gewichf
moet bij voorkeur tussen 250 en 350 gram per bol liggen. Ta'
slot is de Engelse handel lovend over Nederlandse waspeerf
43% betitelt dit produkt als erg goed en 40% als goed.
DEN HAAG Voor
voorzitter Nico van der
Stel van de Dienstenbond
CNV is het zo helder als
glas: de werkgelegenheid
in het bankwezen is aan
ernstige erosie onderhe
vig. „Alleen arbeidstijd
verkorting kan een mas
sale uitstoot van werkne
mers uit het bankbedrijf
tot staan brengen", zo
meent hij. Als verdere ar
beidstijdverkorting en
herverdeling van arbeid
achterwege blijven, dan
gaan er volgens Van der
Stel de komende drie jaar
in het bankbedrijf 20.000
banen verloren.
De bondsvoorzitter: „Alles
wijst in die richting: weten
schappelijke onderzoeken,
technologie, automatisering en
de verslechterde rendement
sposities bij de banken. Er zal
de komende tijd bij de banken
meer geïnvesteerd worden in
automatisering dan in mensen.
De banken willen hun kosten
verlagen en aangezien zeven
tig procent van alle gemaakte
kosten in het bankwezen be
staan uit personeelskosten,
hoef je niet lang te raden
waarin gesnoeid zal worden".
Volgens Van der Stel is mo
menteel eenvijfde deel van
alle werknemers in het bank
bedrijf, er werken 100.000
mensen, al niet meer zeker
van het behoud van hun werk.
Inmiddels is al bekend gewor
den dat de Amro-bank in 1985
600 banen zal afstoten. In de
jaren daarna zullen nog eens
enkele duizenden banen vol
gen. Vrijwel hetzelfde lot is
het personeelsbestand van de
Rabo en de ABN beschoren.
Ook bij de middelgrote ban
ken als de Nederlandse Cre-
dietbank en Pierson en Hel
dring en Pierson, waar de re
organisaties al gedeeltelijk
achter de rug zijn, verdwijnen
rond de duizend banen.
Rendementen
De personeelsinkrimpingen
zijn volgens Van der Stel
vooral het gevolg van de sterk
onder druk staande rende
menten bij de banken. Het
kredietvolume, het geld dat
banken uitzetten in Neder
land, is de afgelopen jaren
sterk verminderd. De tweede
oorzaak is de toenemende au
tomatisering. Bovendien heb
ben met name de grote ban
ken nogal wat verliezen gele
den in het buitenland.
De banken zaten tot voor kort
aan de top van hun volume.
De omzet groeide enorm en er
was sprake van een evenredi
ge personeelsgroei. De markt
zakte in elkaar en de banken
lopen nu risico's in verband
met kredietverschaffing. Het
gevolg is dat de banken nogal
wat van hun bruto-resultaat
moeten overhevelen naar de
„stroppenpot" (de Voorziening
Algemene Reserves). Banken
die in financiële moeilijkhe
den raken kunnen een beroep
doen op deze voorziening. Ook
is er volgens Van der Stel, een
technologische ontwikkeling
in gang gezet die een aantal
administratieve handelingen
overbodig maakt.
SUSKE EN WISKE AMORIS VAN AMORAS
Dreigen met harde acties en
eventueel stakingen om zo de
arbeidstijdverkorting er door
te krijgen, zet wat betreft de
Dienstenbond CNV weinig zo
den aan de dijk. „Je krijgt het
bankpersoneel niet op de bar
ricaden. Er is nauwelijks spra
ke van enige actiebereidheid,
we zijn geen havenwerkers. In
het bankbedrijf is er geen cul
tuur waarbij mensen of vanuit
solidariteit of eigenbelang op
hun strepen gaan staan. Het is
geen ambachtelijk werk. Ze
voelen zich pas aangesproken
als er aan hun eigen stoelpoten
wordt gezaagd. De banken be
loven hun personeel dat er
„vooralsnog" geen gedwongen
ontslagen zullen vallen. Ze be
grijpen nauwelijks dat die ze
kerheid voor de wat langere
termijn niet te geven is. We
proberen die kortzichtigheid
weg te nemen, maar bankme
dewerkers zijn tamelijk ge
zagsgetrouw, ik hoop dat dat
bewustzijn er een keertje
komt", zucht Van der Stel,
maar niet berustend. Hij veert
op: „De mensen hebben het
voor een belangrijk deel zelf
in de hand. Ik hoop dat het
niet zover zal komen dat ze op
een gegeven moment moeten
concluderen dat als we een
paar jaar geleden eerder in
hadden gesprongen, het nog
wat anders kunnen lopen".
Uitstoot
Volgens de dienstenbonds
voorzitter is het uitgangspunt
van zijn bond zoveel mogelijk
mensen aan het werk te hou
den. „En dat betekent dat de
aantallen mensen die er nu
werken er moeten blijven
werken. Dus moet arbeidstijd
verkorting worden doorge
voerd. Dat beleid is al een aan
tal jaren inzet van de CAO-on-
derhandelingen. Vorig jaar
heeft heeft voor het eerst tot
resultaat geleid in de vorm
van zes roostervrije dagen.
Daardoor kon de uitstoot van
personeel tijdelijk worden af
geremd".
De bankwerkgevers zien wei
nig in korter werken. Het feit
dat in de huidige cao rooster
vrije dagen tot stand zijn geko
men is vooral te danken aan
het akkoord over herverdeling
van werkgevers en werkne
mers in de Stichting van de
Arbeid. Van der Stel: „Zonder
dat centraal akkoord hadden
we het niet gered. Nu zitten de
bankwerkgevers ook vast aan
de aanbevelingen uit de Stich
ting van de Arbeid. Dat be-
Eaaide feitelijk onze onder-
andelingspositie. Zes rooster
vrije dagen in ruil voor de
prijscompensatie met als doel
rendementsherstel en werkge
legenheid".
Het gaat de bonden in het
bankwezen vooral om het be
houd van de bestaande werk
gelegenheid. „Het streven
naar uitbreiding, rekening
houdend met de situatie, kun
nen we vergeten. Dat is niet
realistisch".
Naijlen
Ondanks een oplevende eco
nomie is er in het bankbedrijf
sprake van een naijlingseffect,
legt Van der Stel uit. „De pro
blemen in de binnenlandse
kredietportefeuille, door sane
ringen in het Nederlandse be
drijfsleven, zijn voor het over
grote gedeelte achter de rug.
Banken en met name de
Amro-bank, hebben nogal wat
stroppen geleden. Ze zitten in
ternationaal zwaar vast in der
de wereldlanden. Door de
schuldsanering van deze lan
den, zoals in Mexico is ge
beurd, hebben de grote ban
ken nogal verliezen geleden.
Dan kan in Nederland de eco
nomie wel aantrekken, maar
de verliezen in het buitenland
zijn zo groot dat je in Neder
land wel verschrikkelijk veel
moet verdienen wil je dat op
een of andere manier goedma
ken".
Hoe groot die schulden in het
buitenland zijn weten de bon
den niet. De banken laten zich
er niet over uit. Van der Stel:
„Dat is het grote bankgeheim.
Wij voeren al drie jaar ge
sprekken met de bankiersver
eniging om met name die pro
blematiek aan de orde te stel
len. Bij het beleid dat in het
bankbedrijf wordt gevoerd
kun je vraagtekens stellen. Je
weet eigenlijk niet waarover je
praat, omdat je nauwelijks
weet hoe groot het probleem
Jongeren
In de huidige bank-cao ligt de
nadruk op de aanname van
jongeren in tijdelijke extra ar
beidsplaatsen. In hoeverre er
werkelijk sprake is van extra
arbeidsplaatsen is volgens Van
der Stel niet te controleren.
„Dat is het probleem bij de uit
voering van jeugdplannen. Je
kunt ze er op dit moment in
schuiven maar wat het voor
effecten heeft op de wat lange
re termijn, of er na twee jaar
nog werk voor ze is, weet je
niet. Ook eventuele verdrin
gingseffecten zijn onbekend.
De werkgevers zijn nu alleen
bezig voordelen te behalen
met jeugdwerkplannen omdat
het goedkoop en flexibel is.
Desondanks werken we daar
aan mee omdat we vinden dat
het probleem van de jeugd
werkloosheid moet worden
aangepakt".
Ofschoon zowel de diensten
bond CNV als de FNV-colle-
gabond grote waarde aan het
behoud van werkgelegenheid
hechten, zal men in de komen
de onderhandelingen niet
schromen te gaan praten over
een stukje loonsverhoging.
„De omzet van de banken
staat weliswaar onder druk,
maar dat neemt niet weg dat
er nog steeds grote winsten
worden gemaakt. De prijscom
pensatie en productiviteitsstij-
ging zetten we in voor arbeids
duurverkorting. In het bank
bedrijf heb je in elk geval ar
beidsduurverkorting nodig,
wil je calamiteiten in de sfeer
van gedwongen ontslagen
kunnen voorkomen. Als we
dat niet doen dan trekken de
werknemers op den duur aan
het kortste eind".
Investeringen
Het is volgens de bondsvoor
zitter duidelijk dat er in het
bankbedrijf steeds meer in ka
pitaal en steeds minder in ar
beid wordt geinvesteerd.
„Daar zal iets aan moeten wor
den gedaan. In onze sectoren
wordt gigantisch geinvesteerd
in technologie ten koste van
werklegenheid. De overheid
zou bedrijven, die alleen maar
in kapitaal investeren, een be
paalde belasting of
moeten opleggen. Zodat I
bedrijven ook een stuk
loosheid financieren,
werkloosheid is het gevolg^
het beleid dat ze zelf voet
Dat hele vraagstuk zal
keer aangepakt moeten
den. Daar ligt ook de finanl
le mogelijkheden om hetr
veau van de sociale zekerh
zo veel als mogelijk in stam
houden", aldus Van der St|
De bankwerkgevers zijn,
het werkgelegenheidsbe
betreft, alleen op voordeel
„Er is geen sprake van
structureel werkgelegenhej
beleid binnen het bankbed
en daarvan zullen we op f
mijn de rekening gepri
teerd krijgen". „d
„Kijk een belangrijke vi^s j.
voor mij is: waar stevent
bankbedrijf nu op af, \yon
willen ze naar toe. Latenhj.
dat eindstation nou eens 4
geven. De prijscompensl^
lijkt zo langzamerhand allro]
gebruikt te worden om LeiJ
technologie te financierenj
daarmee hun rendement^
het spoor te krijgen. Ven
gens wordt herverdeling in
laatste wagon gezet". rT
MARGA RIJEi
„INDOCTRINATIE VAN r
DE KWALIJKSTE SOORT" 1
IJS
DEN HAAG Volgens
oud-premier Van Agt
wordt het vredesonderwijs
op de Nederlandse scho
len in veel gevallen ge
kenmerkt door „indoctri
natie van de kwalijkste
soort". Leraren in het vre
desonderwijs, aldus Van
Agt, zijn er vaak op uit
hun leerlingen een verte
kend beeld van de werke
lijkheid bij te brengen
waarbij de Verenigde Sta
ten worden voorgesteld
als „een supermacht die
minstens even boosaardig
is als de Sovjet-Unie of
zelfs de duivel".
Van Agt, thans Commissaris
van de Koningin in Noord-
Brabant, bracht een en ander
afgelopen zaterdag naar voren
tijdens het congres „Vrede in
Vrijheid" dat door het Inter
kerkelijk Comité Tweezijdige
Ontwapening was georgani-
I 2
seerd in Den Haag. De elf
tendemocraat kenschetste
Verenigde Staten als ,,'s
relds grootste democratie"'
tegenhanger van het IC
het IKV, hield afgelopen
terdag in Amersfoort een r"
delijke kernendag waaropf®
van de in totaal 400 aange
ten actiegroepen waren vtf~~
genwoordigd. IKV-secrej*
Mient Jan Faber hield
achterban voor dat deze j
desbeweging tot nu toe onl
doende aandacht heeft i
schonken aan de situatie w
in de bevolking van Oostj
ropa verkeert. Het IKV hl
onvoldoende onderkend I
het betekent dat in een g I
ten maatschappij als de C
europese, de mensen zich
kunnen uitspreken en
niet kunnen organiseren, a
Faber. Door de onderdruk!
verliezen de heersers daar
legitimiteit omdat de moge
heid tot kritiek ontbreekt,
vertrouwen van de bevoll
verdwijnt dan. Op dit
valt het in Oost-Europa
mee, zo benadrukte Faber.
