Zelfkazers'' voelen zich extra
fetroffen door superheffing
Je Jong: „Verlies
|j Arnhem in 1944
Igen voor Randstad
Nu 300.000
vegetariërs
in Nederland
OVERSCHOT BETALINGSBALANS IN 198517 MILJARD GULDEN
Kamer kraakt plannen voor een Postbank
ENLAND
OBLEEMGROEP ONDER MELKVEEHOUDERS:
DMERDEBAT OVER VOORTZETTEN „HERENAKKOORD"
CcidócSoivumt
VRIJDAG 21 SEPTEMBER 1984 PAGINA 11
!Ü5TENSCHAPPELUKE
UDE NEEMT TOE"
3UrpEN Onder druk van bezuinigingen op
)ss}ied van wetenschappelijk onderzoek neemt
sktBchijnsel „wetenschappelijke fraude" de laat-
tli toe. Bij het aangaan van onderzoeksprojec-
actrden soms resultaten in het vooruitzicht ge-
ineje bij voorbaat niet haalbaar zijn. Dat zei de
Indtrse keel-, neus- en oorarts prof.dr. W. Brink-
Tefnmiddag bij zijn afscheid als hoogleraar van
lolieke universiteit in Nijmegen. Onderzoe-
arden volgens Brinkman min of meer ge
il betere prestaties te leveren dan hun colle-
ENidat alleen uitblinkers de financiële fondsen
verwerven. Het natte-vingerwerk bij het op-
van onderzoeksprojecten wordt daardoor vol-
i"'J oud-hoogleraar bevorderd en de ijver om
R« de boot te vallen zal wellicht leiden tot het
pn met onderzoeksresultaten die niet allemaal
vra\ worden waargemaakt.
bah-
Meta Menten moet
villa snel verkopen
AMSTERDAM Meta Pauw moet de
afgebrande villa en de erbij behoren
de grond van haar man Pieter Men
ten, van wie zij van tafel en bed is ge
scheiden, binnen drie maanden ver
kopen. Met de opbrengst, getaxeerd
op negen ton, kan zij dan een deel van
de schuld van Menten van 1,2 miljoen
aan het veilinghuis Sotheby Mak van
Waay in Amsterdam betalen. Doet ze
dat niet, dan mag Sotheby de villa
veilen. Dit heeft de vice-president
van de rechtbank in Amsterdam gis
teren in kort geding bepaald. De we
gens oorlogsmisdaden veroordeelde
Menten heeft al sinds 1976 een schuld
aan het veilinghuis voor de aankoop
van kunstwerken.
Veertig tips over
vermist meisje
DEN HAAG Bij de rijkspoli
tie zijn gisteravond naar aanlei
ding van de tv-uitzending „Op
sporing verzocht" veertig tips
binnengekomen over het 29 juli
verdwenen meisje Germa van
den Boom uit Werkendam. Vol
gens de woordvoerder van de
rijkspolitie district Den Bosch
gaf geen van die aanwijzingen
aanleiding tot het onmiddellijk
ondernemen van actie. „Een
aantal van de tips is voor ons
van weinig of geen waarde. Ver
der zijn er wat serieuzere tele
foontjes, maar niet van die aard
dat we er direct iets aan heb
ben", aldus de woordvoerder.
Recron: „uitbreiding
recreatie overbodig"
DEN HAAG Uitbreiding van
het aantal campings en het aantal
ligplaatsen voor boten is overbodig.
Dat zegt de Recron (Recreatie On
dernemers Nederland) in een reac
tie op de plannen van minister
Braks (landbouw) om de recreatie
voorzieningen in Nederland uit te
breiden. Ook een recent onderzoek
van de ministeries van economi
sche zaken en van landbouw heeft
aangetoond dat er nauwelijks be
hoefte is aan uitbreiding, aldus een
woordvoerder van de Recron. Vol
gens de Recron baseert Braks zich
evenwel op een twee jaar oud on
derzoek, waarvan de gegevens al
lang achterhaald zijn.
Ook kleuters krijgen
onderwijs in eigen taal
DEN HAAG Niet alleen de zes- tot
twaalfjarigen, maar ook kleuters krij
gen bij de start van de basisschool (au
gustus '85) recht op onderwijs in de ei
gen taal en cultuur gedurende enkele
uren per week. Als scholen met veel
kleuters van buitenlandse herkomst ge
zamenlijk leerkrachten aanstellen,
kunnen met die uren honderd volledi
ge banen worden gevuld. Dit heeft
staatssecretaris Van Leijenhorst (On
derwijs) aan de Tweede Kamer laten
weten. Dit besluit betekent evenwel
geen uitbreiding van het aantal ar
beidsplaatsen in het onderwijs. Ze wor
den bij de scholen in mindering ge
bracht op het aantal uren voor vakleer
krachten.
PARTIJBESTUUR PVDA:
Kabinetsbeleid
perspectiefloos
DEN HAAG Het PvdA-partijbestuur vindt
dat de PvdA-plannen gunstiger zijn voor de eco
nomie, de werkgelegenheid en voor mensen met
lage inkomens dan die van het Kabinet. Dit zegt
het bestuur in een motie die 29 september op de
partijraad in Zutphen, in stemming komt. De
partijraad bespreekt dan de Troonrede en Miljoe
nennota. Volgens het partijbestuur biedt het be
leid van het kabinet-Lubbers geen perspectief op
economisch herstel. „Het ontzegt grote groepen
mensen, met name jongeren en (gehuwde) vrou
wen, de kans op werk. Bovendien vergroot het
Kabinet de inkomensverschillen tussen vooral
werknemers uit het bedrijfsleven en mensen die
geen betaald werk hebben".
S3-
t m
)211iK Veehouders
p hun bedrijf zelf
haken worden door
Verheffing extra ge-
~^rd, zelfs als ze niet
nd(l melk produceren.
!"'^rordt tijd dat de
Md ook aandacht
:Eidt aan deze kleine
M veehouders. Zo
iet eensgezinde oor-
/arjat de kaasmakende
gilders, verenigd in
ib<5nd van Boerderij-
jjbereiders, gisteren
j^inik velden over de
intid van de superhef-
nd,
j^sid, waarbij 700 bedrij
ven zijn aangesloten, had de
vergadering in Bunnik uitge
schreven om zich te beraden
op stappen. Voorzitter Hoog-
endoorn: „Wij hebben ten on
rechte meer last van de super
heffing dan andere veehou
ders". De superheffing heeft
de zelfkazers nu al acht mil
joen gulden schade toege
bracht, schat Hoogendoorn. De
bond wil dan ook op korte ter
mijn een gesprek met minister
Braks (landbouw en visserij)
over de superheffing. Mocht
dat geen soelaas bieden, dan
wordt een proces tegen de
staat overwogen.
Hoogendoorn benadrukt dat
de kaasmakende boeren nog
wel kunnen leven met een be
perking van de totale melk-
produktie. Maar aan de vrij
heid óf melk te produceren óf
kaas te maken, mag niet ge
tornd worden, aldus de voor
zitter. Die keuze, zo stelt
Hoogendoorn, is bepalend voor
de winsten.
Het probleem waar de leden
van de bond mee kampen is
dat door de superheffing naar
hun zeggen indirekt de pro-
duktie van boerenkaasproduk-
tie wordt vastgelegd. De ver
houding tussen enerzijds de
hoeveelheid zelfverwerkte en
anderzijds die van de afgele
verde melk, is evenwel sterk
wisselend. Meer kaas produce
ren betekent overschrijding
van het „kaascontingent",
minder kaas produceren bete
kent meer melk leveren aan
de fabriek, waarmee het
„melkcontingent" wordt over
schreden. Hoogendoorn: „On
danks dat we niet méér melk
produceren, worden we zo
toch getroffen door de super
heffing".
De melkveehouders menen
dat mede door de superheffing
de prijs van boerenkaas nu on
geveer 1,50 lager ligt dan
een jaar geleden. „Een onder
zoek onder vijftien kaasmake
rijen wees uit dat de boer ge
middeld minder verdiende
dan zijn werknemer", weet
Hoogendoorn.
Op aandrang van de bond
heeft het ministerie van Land
bouw in het verleden al een
zogeheten poolingsysteem in
gesteld, waarbij de melkvee
houders via het Produktschap
voor Zuivel de leveringsmelk
en de boerenkaasmelk kunnen
uitwisselen.
Maar ook dat is voor de bond
nog een onverteerbare situatie;
het wil vrije uitwisseling zon
der tussenkomst van ambtena
ren. Het poolingapparaat is nu
veel te log, zo zegt men. Het
belangrijkste bezwaar is echter
dat de pool te weinig vrijheid
laat aan de boeren. „Wij heb
ben die vrijheid hard nodig.
De zelfkazer wil meer produ
ceren als de prijzen goed belo
ven te zijn", legt Hoogendoorn
uit. „Vandaag maak je kaas, en
lever je weinig melk af aan de
fabriek. Volgende week maak
Voor veehouders die zelf kaas produceren is de vrijheid zelf kaas te r
de fabriek, bepalend voor de winsten.
je misschien wat minder of he- boer ziek wordt, kan hij min-
lemaal geen kaas, en twee we- der kaas maken en moet er
ken later is de situatie mis- meer melk naar de fabriek,
schien weer anders. Als een Het duurt echter minstens vier
weken voordat zo'n wijziging
via die logge pool verwerkt is
en hij zonder pnoblemen meer
leveringsmelk kwijt kan".
TeHAAG Op verzoek
?t PvdA-Kamerlid Van
ERik zal de Tweede Kamer
1 °lkort praten over de
^ing van het „Herenak-
met vijf jaar. Daarbij
I jet om een afspraak die
minister Van Aardenne (Eco
nomische Zaken) in 1980 met
Shell en Esso maakte over be
houd van gaswinsten in ruil
voor investeringen in Neder
land.
Van Aardenne zond afgelopen
week een brief over deze zaak bedragen. De bewindsman zou dan een finaal oordeel ge-
naar de Kamer. In die brief vindt dat zij voortaan alleen veld moeten worden. Van der
liet de bewindsman weten af plannen voor investeringen Hek meent echter dat op die
te willen van de huidige invul- aan hem kenbaar moeten ma- manier de parlementaire con-
ling van de afspraak. Shell en ken, die de bewindsman dan trole niet hard gemaakt kan
Esso dienden tot nu toe lijsten zelf zal beoordelen. Na 1990 worden,
van projecten in met concrete
IEM Het verlie-
oor de geallieerden
SNle Slag om Arnhem
ptember 1944 was
rught een zegen voor
3'nfcstelijk deel van Ne-
ak)d. Op 21 september,
Ede dag van de slag,
~1en de Duitsers zich
merkelijk op om
•Nederland onder
■te zetten als de posi-
Jn hun legers in dat
1 serieus bedreigd
k orden door de geal-
_e acties. Een over-
hg in Arnhem had
aanleiding toe kun-
^jn. Voor de vijf mil-
^Nederlanders in het
ji zou een overstro-
van hun gebied een
rofe van onvoorstel-
unvang hebben be-
:ft de oud-directeur van
het Rijksinstituut voor Oor
logsdocumentatie (RIOD),
prof. L. de Jong, gisteren ver
klaard tijdens de herdenking
van de Slag om Arnhem in de
Arnhemse Eusebiuskerk.
Daarbij waren meer dan dui
zend veteranen aanwezig. On
der de eregasten bevonden
zich onder anderen prins
Bernhard en de Britse gene-
raal-majoor R. Urquhart, die
in september 1944 de leiding
had over de Britse Airborne-
-divisie, die bij Arnhem land
de.
Gelijktijdig met de herdenking
werd in een grote tent achter
het Oosterbeekse Airborne-
museum Hartenstein het boek
van de Haagse buschauffeur
Bart Rijnhoud: „Luchtbrug
Market Garden" (Teleboek)
ten doop gehouden. Met -mede
werking van luchtvaartjourna
list Bart van der Klaauw heeft
Rijnhoud zijn verzameld mate
riaal in boekvorm gegoten.
De auteurs komen tot de con
clusie dat met name de Duitse
luchtafweer in en om het Arn
hemse landingsgebied kort
voor de geallieerde operatie
danig werd versterkt. Het ef
fect daarvan was een veel ho
ger verliescijfer dan het offi
ciële. Niet minder dan 814
Amerikaanse en Britse vlieg
tuigen zouden eraan ten offer
zijn gevallen en niet slechts 68,
zoals enkele bronnen (onder
meer prof. de Jong) willen.
Bart Rijnhoud zegt ook Ameri
kaanse archieven te hebben
laten aanboden, waaruit niet
eerder werd geput. Dat zou ge
gevens hebben opgeleverd,
waaruit kan worden afgeleid,
dat in de tijd van de operatie
Market Garden niet minder
dan 1.500 vliegtuigen hun doe
len niet haalden.
Volgens Rijnhoud en Van der
Klaauw werd de geallieerde
operatie dan ook wel degelijk
verraden. Echter niet alleen
door de veelvuldig als verra
der gedoodverfde Chris Linde
mans, alias King Kong. Deze
Prins Bernhard heeft drukke dagen met de herdenkingsplechtig
heden van de bevrijding. Gisteren bezocht hij Arnhem waar de
zer dagen de operatie Market Garden, de mislukte poging in
1944 om de Rijnbrug te bezetten, wordt herdacht. Samen met
burgemeester Drijber en en de Gelderse commissaris De Bruijne
is hij hier op weg naar de plechtigheden. Dit weekeinde worden
in Arnhem vele gasten verwacht.
zou hoogstens de Amerikaanse Engels-Poolse deel zou verra-
plannen voor een snelle op- den zijn door een nauwe rela-
mars richting Eindhoven heb- tie van Lindemans, de uit Den
ben kunnen melden aan de Haag afkomstig V-man, Cor-
Duitsers. Het Arnhemse c.q. nelis Verloop.
Bernhard woont op
a inkelse Heide bij Ede
Airborne Herdenking
'eCbij.
;ta)
cres Margriet en mr P.
lisi/ollenhoven zijn aan-
dlj bij het kerkelijk hu-
t van prinses Astrid
-i België en aartshertog
iz van Oostenrijk-Es-
let huwelijk wordt in-
gend in de kerk van
^Lieve-Vrouw ter Za-
f
DEN HAAG Het aantal mensen dat geen vlees meer eet
is de laatste tien jaar verdubbeld. Bijna 300.000 Nederlanders
noemen zich nu vegetariër. Nog eens zoveel mensen zijn
vrijwel vegetariër, maar zullen zichzelf niet zo noemen. Het
bestuur van de Nederlandse Vegetariërsbond heeft dat giste
ren gezegd.
De bond viert op 30 september haar 90-jarig bestaan. Vol
gens vice-voorzitter Donald Bos is er veel veranderd in de
maatschappelijke status van de vegetariër. Gold de club
vroeger als een radicale beweging, nu is het vegetarisme al
gemeen aanvaard.
De Tweede Kamer telt vier vegetariërs, en ook in het Kabi
net is de bond vertegenwoordigd. Net als haar echtgenoot,
de vroegere bondsvoorzitter en ex-minister van onderwijs
Arie Pais, is Eegje Schoo overtuigd vegetariër.
Bos zei gisteren dat ook de commercie oog heeft gehad voor
de aantrekkingskracht die het vegetarisme vooral op jonge
ren uitoefent. Vegetarische restaurants zijn de afgelopen ja
ren als paddestoelen uit de grond geschoten. In heel Neder
land staan er nu 60.
Ook in andere restaurants wordt je niet meer met de nek
aangekeken als je geen vlees eet, aldus Bos. De bond zegt dat
het goedkoper en gezonder is om geen vlees meer te veror
beren.
DRUGSBESTELLINGEN
VIA ANTWOORDAPPARAAT
AMSTERDAM De Amsterdamse politie heeft in een woning
in die plaats de 37-jarige Engelsman P.H.G. aangehouden we
gens handel in hard drugs. Bij zijn telefoon stond een antwoord
apparaat met daarop een uur lang boodschappen die in min of
meer bedekte termen verzoeken om levering van verdovende
middelen inhielden. Een politiewoordvoerder zei vanmorgen dat
de afdeling verdovende middelen op het spoor van de man is
gekomen door een inval in een andere woning waarvan bekend
was dat er in drugs werd gehandeld. Bij die inval werden twee
Italianen, een man en een vrouw, gearresteerd en later nog eens
vier mensen.
Directeur Planbureau prof. van den Beid:
(Van onze sociaal-economische
redactie)
DEN HAAG In het particu
liere bedrijfsleven zal er vol
gend jaar sprake zijn van een
financieringsoverschot van 17
miljard gulden. Er wordt meer
aan het buitenland verdiend
dan eraan wordt uitgegeven.
Dat heeft prof.dr. C. van den
Beid, directeur van het Cen
traal Planbureau, gisteren op
een studiebijeenkomst van het
Nederlands Centrum van Di
recteuren in Den Haag gezegd.
Op de bijeenkomst stond het
thema „Uw onderneming en
het overheidsbeleid" centraal.
Het overschot is, aldus Van
den Beid, met name afkomstig
van de institutionele beleggers
en van bedrijven die hun
winstposities de afgelopen tijd
hebben zien verbeteren.
„Dat overschot vindt zijn weg
naar investeringen in het bui
tenland en naar verbeteringen
van bestaande vermogensposi
ties. Dat geldt overigens vooral
voor die bedrijven die op de
buitenlandse markt gericht
zijn. Daarom wordt ook wel
gesproken over een overschot
op de lopende rekening van de
betalingsbalans".
De besparingen nemen vol
gens hem echter sterker toe
dan de investeringen. Alleen
in de industrie en de energie
sector wordt fors geïnvesteerd.
De binnenlandse bestedingen
zijn echter gering van om
vang.
„De loonmatiging en de koop
krachtdalingen van de afgelo
pen jaren hebben er toe geleid
dat er minder is besteed door
de consument, met alle gevol
gen voor de op de binnenland
se markt gerichte bedrijven.
De comsumptieve vraag zal
volgend jaar echter weer stij
gen en wel met een half tot
één procent".
Het tegenstrijdige van de Ne
derlandse economie noemde
Van den Beid dat er enerzijds
een stijging van de export op
treedt en anderzijds dat de
binnenlandse markt inzakt,
waardoor de invoer verder
achterblijft bij de uitvoer.
Tegenover het financieringso
verschot in het bedrijfsleven
staat, aldus de CPB-directeur,
het omvangrijke tekort van de
overheid.' Dat wil zeggen dat
de overheid boven zijn stand
leeft, terwijl voor de nationale
economie het tegendeel geldt.
De produktie van het bedrijfs
leven gaat volgend jaar met
ruim twee procent omhoog.
Betrekkelijk weinig volgens
De loonstijging zal volgend
jaar, aldus het Kabinet, niet
meer dan één procent bedra
gen. Volgens Van den Beid zit
het gevaar er echter in dat
door de bonden looneisen zul
len worden gesteld in enkele
sectoren van het bedrijfsleven
waar de bedrijfsresultaten
gunstig zijn, met het risico van
uitstralingseffecten op andere
sectoren.
Verdrag voor
confiscatie
drugswinsten
SCHEVENINGEN De EG-
landen werken aan een ver
drag dat de handel in verdo
vende middelen minder lucra
tief moet maken. Dit heeft mi
nister Korthals Altes (justitie)
gisteravond meegedeeld op
een bijeenkomst van de Haag
se VVD-afdeling in Scheve-
ningen. Momenteel komt het
voor dat een handelaar bij
voorbeeld in Parijs wordt ver
oordeeld, maar zijn geld op
een bank in Nederland heeft
staan. De bedoeling van het
Europese verdrag is nu dat
dergelijke gelden door het
land in kwestie kunnen wor
den geconfisceerd. „Daarmee
kan de drugshandel minder
lucratief worden, aangezien
zo'n handelaar niet meer van
dat geld kan gaan rentenieren
nadat hij zijn straf heeft uitge
zeten", aldus minister Kort
hals Altes.
EMELS
DEN HAAG De vier
grootste partijen in de Ka
mer hebben felle kritiek
op de plannen van het
Kabinet om de PTT-geld-
diensten onder te brengen
bij de Postbank. Deze
niéuwe „overheidsbank"
zou zijn diensten al per 1
januari aan kunnen bie
den. Maar vooralsnog zijn
VVD, PvdA en D'66 te
gen, zo blijkt uit de eerste
reacties van de fracties op
het plan.
CDA, PvdA eri D'66 zetten
grote vraagtekens achter de
beperking van het diesnten-
pakket van de Postbank, zoals
het Kabinet voor ogen staat.
Zo zou de bank alleen op be
perkte schaal kredieten kun
nen geven aan het bedrijfsle
ven. Met name de CDA-fractie
vraagt zich af hoe de beper
king van het dienstenpakket
van de Postbank opgevat moet
worden, nu spaarbanken zich
wèl kunnen ontwikkelen tot
algemene banken. Mocht de
concurrentiepositie van de
Postbank in het gedrang ko
men, dan moet de mogelijk
heid er zijn het dienstenpak
ket alsnog uit de breiden, eisen
de christen-democraten.
De Pvda meent dat de beper
king in het dienstenpakket
voor de Postbank „schadelijk
en overbodig" is. De bank zou
zelf moeten uitmaken welke
diensten worden aangeboden.
Ook D'66 ziet in een Postbank
met een beperkt dienstenpak
ket een bedreiging voor de
toekomst van de PTT-geld-
diensten.
Bij de VVD meent men dat
het teruglopen van het markt
aandeel van de huidige PTT-
gelddiensten op de zakelijke
geldmarkt op zich geen reden
is voor de opzet van een Post
bank. Het voortbestaan van de
PTT-gelddiensten wordt door
die ontwikkeling niet be
dreigd, aldus de liberalen
