Op zoek naar
schone lucht
GROEIENDE INTERESSE VOOR
INRICHTING VAN
in of om het huis?
Het ligt niet aan het kind
bÖMMIS
DONDERDAG 20 SEPTEMBER 1984
ie trends zijn
en van nu te 01
Schone lucht, een levensnoodzaak.
Ademhalen is vanzelfsprekend, maar niet voor iedereen. Een
kleine tien procent van de bevolking kampt met ademhalings
problemen. Sommigen moeten dag in dag uit strijd leveren een
voudig om zich lucht te verschaffen. Anderen worden af en toe,
met nimmer te voorspellen regelmaat, gedwongen tot een ge
vecht om adem.
De ziekten astma, bronchitis en hooikoorts, tezamen als „cara"
aangeduid, leggen elke dag opnieuw vele levens lam. Overdag,
als de longen hun optimale capaciteit hebben, vindt de strijd om
lucht vaak plaats in de luwte, maar 's nachts, als ook de longen
zich ter ruste leggen, groeien de inspanningen naar een hoogte
punt. Uren van wakker liggen, telkens die blik op de klok. Ge
duld proberen op te brengen tot het ochtendlicht zich meldt.
Want met het daglicht neemt het vermogen om adem te halen
toe.
Voor velen blijven astma, bronchitis en hooikoorts onbegrepen.
Waarom zouden die bloemen weg uit de kamer, vanwaar dat
verzoek om niet te roken? Zo op het oog is die vermeende cara-
patiënt toch als ieder ander. De allergieën die tot cara leiden
kennen een sluipend bestaan. De een komt in de problemen
door het overal aanwezige huisstof, anderen worden geveld door
stuifmeel, rook of de fijne haartjes afkomstig van huisdieren als
hond, kat en kanarie. Nogal eens komen cara-patiënten, die uit
vrees voor een toekomstige aanval van ademnood voor zelfbe
scherming kiezen, in de sfeer van de aanstellers terecht. Het
voortaan mijden van rokerige plaatsen, om maar een voorbeeld
te noemen, is een beslissing die diep kan insnijden. Wellicht is
de weg ingezet voor het ontlopen van sociale contacten. Contac
ten die op zich heel wel op prijs worden gesteld.
Op basis van een stukje Nederlandse technologie, is onder de
noemer van Biotech onlangs een luchtzuiveringsmachine op de
markt gebracht, voor sommigen misschien een uitkomst. Het ap
paraat waarvoor een kleine zeshonderd gulden moet worden
neergeteld, wordt in Canada vervaardigd. De eerste publikaties
omtrent de hulp in de huishouding voor schone lucht hebben
een stroom reacties teweeggebracht. ,,ïn de V.S. en Canada is
een markt opgebouwd van honderd miljoen gulden. In Europa
lijkt, op jaarbasis, een markt van 65 miljoen mogelijk", aldus in
formeert Rita Brons namens Biotech. Het aangeprezen machien
tje (voor nadere informatie tel. 072-617739) functioneert dank zij
een vondst van TNO-man Jan van Turnhout. Deze ingenieur
ontwierp een filterdoek dat permanent voorzien wordt van een
elektrische lading. Die fijnmazige zeef houdt 99 procent van de
deeltjes groter dan een tiende micron tegen. Deeltjes van een
honderdste micron (een tienmiljoenste millimeter) worden voor
95 procent- gevangen. Bovendien bezit het apparaat een negatie
ve ionengenerator en een geurcapsule, die de mogelijkheid bie
den bestaande lucht op te frissen. De Biotech heeft een effectief
bereik van ruim vijftig kubieke meter waardoor het apparaat
geschikt is voor huis- en slaapkamer, alsmede voor kleine kan-
De tuin is een van de
belangrijkste ongevals
plaatsen buitenshuis.
Peuters en kleuters, die een
of meer ongevallen in en om
het huis hebben gehad, zijn
niet opvallend agressiever,
impulsiever of actiever dan
hun leeftijdgenootjes. Onge
vallen in en om het huis zijn
normale gebeurtenissen, die
samenhangen met groei en
ontwikkeling van kinderen
en niet met de persoonlijke
geaardheid. Dit concludeert
psycholoog W. Rogmans in
zijn proefschrift „Jonge kin
deren en ongevalsrisico's
buiten het verkeer", waarop
hij onlangs is gepromoveerd.
Dr. Rogmans is adjunct-di
recteur van de Stichting
Consument en Veiligheid in
Amsterdam.
Jaarlijks moet meer dan een
kwart miljoen kinderen on
der de vijftien jaar na een
ongeval in of om het huis in
een ziekenhuis worden be
handeld. In gemiddeld 250
gevallen is er sprake van do
delijke afloop. Kinderen in
de leeftijd van nul tot vier
jaar vormen de grootste risi
cogroep.
Voor het promotie-onder
zoek deed Rogmans ook een
nadere studie bij 122 in het
Utrechtse Wilhelmina-kin-
derziekenhuis behandelde
vergiftigingspatiëntjes en
een even grote controle
groep van kinderen, die qua
leeftijd en geslacht met deze
patiëntjes overeenkwamen.
In dit onderzoek kon geen
direct verband worden ge
legd tussen agressiviteit,
over-activiteit of concentra
tiestoornissen en het risico
van een vergiftigingsonge
val. Tot dusver werd er al
gemeen van uitgegaan, dat
zo'n verband er wel zou zijn.
Rogmans constateert wèl
een belangrijk verschil in
ontwikkelingstempo tussen
de beide groepen: de kinde
ren, die voor een (bijna) ver
giftiging in het ziekenhuis
waren behandeld, waren op
relatief jongere leeftijd be
gonnen met kruipen en lo
pen, dan de kinderen uit de
controlegroep.
Tussen 1972 en 1981 werden
er in ons land naar schatting
80.000 kinderen tussen de
nul en vier jaar in een zie
kenhuis opgenomen, nadat
ze een niet-verkeersongeval
hadden gehad. In 36 procent
van de gevallen was er spra
ke van vergiftiging, vooral
als gevolg van het innemen
van huishoudelijke produk-
ten. Zonder dat de ouders
nadenken over de risièo's
staan allerlei (af)wasmidde-
len, petroleumprodukten,
e.d. vrijelijk en vaak met
slechte sluitingen in de keu
ken, binnen het bereik van
kinderhanden.
In ons land overlijden jaar
lijks gemiddeld 170 kinderen
onder de vijf jaar aan een
niet-verkeersongeval, een
derde van hen is zelfs nog
jonger dan een jaar. Ver
drinking, verstikking (bij
voorbeeld door voedsel) of
bekneld raken zijn de be
langrijkste doodsoorzaken.
Vooral de kans op verstik
king is voor de zuigeling
groot, zo constateert Rog-
mans. De baby kan zeer ge
makkelijk verstrikt raken in
een tuigje, laken of koordje
van speelgoed, bekneld ra
ken tussen de spijltjes van
het bed of tussen matras en
bed. Na het eerste jaar ne
men de gevaren voor ver
stikking sterk af. Hoewel
ook op twee- en driejarige
leeftijd de risico's nog laftg
niet verdwenen zijn, worden
dan de meeste dodelijke on
gevallen veroorzaakt door
verdrinking. Zo kwamen
tussen 1972 en 1981 741 kin
deren tussen de nul en vier
jaar om het leven door ver
drinking. Van hen waren
maar liefst 573 twee of drie
jaar oud.
Een belangrijke, eveneens
aan leeftijd gebonden oor
zaak van veel ongevallen, is
verbranding door hete vloei
stoffen. Weliswaar is het
aantal dodelijke ongevallen
in deze categorie op jaarbasis
gering, maar het totale aan
tal kinderen dat met brand
wonden in een ziekenhuis
wordt behandeld, is en blijft
groot. Tussen 1972 en 1981
waren dat er 7.774. Het
sterkst vertegenwoordigd
zijn daarbij de peuters van
één jaar: 2.217 jongetjes en
1.378 meisjes.
In zijn algemeenheid gesteld
lopen jongetjes bijna twee
maal zoveel kans op een on
geval met dodelijke afloop
dan meisjes; bij verdrinking
zelfs bijna driemaal zoveel.
Terwijl bij kinderen tot vijf
jaar vergiftiging de belang
rijkste ongevalsoorzaak is,
waarvoor men in een zie
kenhuis moet worden opge
nomen, is vallen de belang
rijkste reden van poliklini
sche behandeling. Vallen
van een hoge trap, van de
commode, wipstoeltje, tafel,
stoel of fietsje, e.d., komt
met name vooral voor bij
tweejarigen, stelt onderzoe
ker Rogmans.
De meeste ongevallen ge
beuren in de weekeinden en
dan vooral tussen april en
september, wanneer de kin
deren veel buiten zijn. De
stoep en hoe opmerkelijk
het ook klinkt de tuin zijn
de belangrijkste ongevals
plaatsen buitenshuis. Binnen
zijn dat de woonkamer, de
keuken, de slaapkamer en
de vaste trap.
In het kader van zijn onder
zoek heeft psycholoog Rog
mans een voorlichtingspro
gramma opgesteld en uitge
test op een consultatiebureau
voor zuigelingen en peuters
in Haarlem. Doordat de ou
ders nadrukkelijk werd ge
wezen op de te verwachten
groei en ontwikkeling van
hun kind en de daarmee sa
menhangende ongevalsrisi
co's, bleek er al snel een wat
andere houding te ontstaan.
Men werd voorzichtiger en
zich meer bewust van de ge
varen, die in en om het huis
op de loer liggen.
gemiddelde jon-
j Nederlandse
sument is er de
195ste vijf jaar achter
l95omen dat niet al-
l kleding, maar
f het eigen nest
Derde Huid de
in identiteit kan
terken, kan ac-
ueren. Op kle-
ggebied De
;ede Huid is dit
bepalen van de
plin keuze, het op-
«wen van een ei-
smaak) geleerd in
^legendarische jaar
5, de opkomst van
Beatles. Op wo-
ggebied, waar de
schaffingen zoveel
irder zijn, en waar
vervanging in we-
veertien maal zo-
^1 later plaatsvindt,
nt zo'n proces dus
1 trager op gang.
ir is ook hulp van
ten en beeldende
irlichting bij no-
^den van mode-marke-
(onsulente mevrouw Ceci-
[anteman, onlangs op de
Ëvakbeurs Modam in de
j bekroond met de Grand
fieurprijs, een onderschei
die is te vergelijken met
'ipkowschijf in de radio-
-wereld.
e, „Ik ben al jaren jong",
duidelijk een andere vi-
p het woongebeuren dan
ioorsnee-meubelfabrikant,
■M e durft ook duidelijk de
Wj i te noemen van, en de
>mpet te steken over de
n de pels van de vader-
1 meubelhandelaren:
„Die 'voorlichting waar
It zojuist over had, is van-
',1979 geschied door het
~mgebeuren"-Ikea. Dit
>dse woonwarenhuis heeft
.iodale Nederlander laten
hoe je je huis kunt inrich-
lichtgevend, lichtvoetig,
Je kunt de interieur-
mten kant en klaar ko-
jekunt ze verplaatsen, uit
len en voor ver-
jlende doeleinden gebrui-
1 Daarbij kun je dit doen
een esthetisch verant-
'de, universele smaak, die
middelde oudere en jon-
Nederlander aanspreekt",
endien", vervolgt zij,
It alles getoond in een
van levendige ambiance,
'bij men terecht de
iment hoog inschat. Men
zich in het woonwaren-
niet onttrekken aan de
van een nieuwe vorm
lexibele wooncultuur die
ieder zowel in begrip als
•ijs bereikbaar is. En dit
It nog versterkt door een
overzichtelijke catalogus,
men niet voor elk wisse-
grote reis behoeft te
(rnemen"
Kanteman: „Laten we
lerst vaststellen dat de
ilasten blijven stijgen; dit
belangrijk uitgangspunt
iedere consument. De
ilaars onderscheiden nu
luizenkoper, de woonlas-
iper, de flexibele huurder
gedwongen huurder",
[endien is er een hang
het centrum: de gezellig-
van het dicht bij huis
;elen, van het openbaar
oer voor de deur. Buitenaf
;n is geen modetrend
Als u nog een boerderij-
ifilt bewonen: bij ons in
ierswijk zijn er genoeg te
Maar ze worden alleen
door mensen die
ls een echt ideaal zien".
is de keuze van het huis
woonplekmaar hoe
het met de inrichting?
kiest tegenwoordig voor
ïiliteit, alles moet te ver
ren zijn. Het meest geliefd
wegschuifbare of ver-
ibare wanden, die de mo
fheid bieden tot een eigen
eling van de ruimte. Daar
bij dat er steeds meer
icht bestaat voor de LAT-
ie onder één dak: de pri-
de eigen kamer in-het-
e huis. En ook nog: een
rije, afgescheiden ruimte
de homecomputer. De 55-
ers van nu, die gemiddeld
1 :o'n 25 jaar hebben te
stellen ook veel prijs op
lobbyruimte in huis of ga-
privacy wordt ook op
gesteld door de kinderen
zo wellicht langer thuis
en) blijven wonen. De
1 slaapkamer is niet meer
definitie bestemd voor de
rs. Ook de andere kamers
en tegenwoordig een ge
lijke oppervlakte hebben.
Waarom ik in zo'n hokje en hij
niet?"
„Belangrijk is ook dat de men
sen tegenwoordig langer wor
den, en de bedden groter (en
breder). Daar is in de vooroor
logse en in de naoorlogse bouw
geen rekening mee gehouden.
Hoe konden ze dat ook weten?
Overigens blijken de vooroor
logse huizen zeer in trek bij de
jeugd, vanwege de hoge ka
mers, de in hun ogen wat
onlogische in4eling en, niet te
vergeten, de oude tuinen. De
open keuken blijft in trek,
maar moet niet zichtbaarzijn
vanuit de zithoek. Men moet
de rommel kunnen laten
staan. Erg in opkomst is steeds
meer de woonkeuken. Het ta
felen als cultuur groeit, on
danks de economische reces
sie. Misschien heeft dat ook
wel te maken met de al gesig
naleerde hang naar knussig-
heid en gezelligheid".
Dat is over huizen, maar hoe
worden die huizen nu inge
richt, zijn daar ook nog
„trends" in te signaleren?
„Nou,' allereerst zeer flexibele
meubelen, zoals opklapbare
stoelen, aanschuifbanken, leg-
puzzle-tafels, uitschuif- en
klaptafels, en alles bruikbaar
voor gebruik binnen- en bui
tenshuis. Want het balkon, de
patio, het terras worden steeds
meer gezien en beleefd als een
verlenging van het binnenge-
beuren. En ook aan die op-
klapstoelen worden steeds ho
gere eisen gesteld. Onze rug
gen worden er niet beter op,
ook niet bij de juniores".
„Daarnaast worden flexibele
banken voor zitten en./of sla
pen zeer op prijs gesteld, juist
zoals meubelen met verwissel
bare en wasbare hoezen.
Als die stoffen zich bij was
sen of stomen maar perfect
houden. En dat betekent een
opgave voor de samenwerking
tussen meubelmakers en tex
tielfabrikanten
„Ook in de slaapkamers", zegt
Cecile Kanteman, „bestaat er
een voorkeur voor op zichzelf
staande meubelen. Men wil
zelf combineren, zelf de slaap
kamer samenstellen. Dus niet
meer het slaafs volgen van de
geprogrammeerde ombouw
van de meubelmakers, inclu
sief radio, wekker, koffiezet
apparaat desnoods, leeslampjes
en boekenplankje. Datzelfde
geldt voor de slaapkamerkas-
ten: ze moeten „lichtvoetig"
zijn, volkomen geschikt voor
indeling naar eigen keuze. En
dan ook nog open of geslote^
met schuif of rol"
Het overgrote deel van de
Nederlandse interieurs is
nog steeds bruin. Is er een
andere kleurvoorkeut zicht
baar?
„Ja, ik kan stellen dat het
bruin-beige tijdperk van de ja
ren zeventig nu achter ons
ligt. We leven nu in de hoop
gevende periode van wit, pas
tel, en van vrolijke, niet harde,
primaire kleuren zoals zwart
en chinees blauw. Van belang
ook is de invloed die de Ita
liaanse Memphisgroep heeft
uitgeoefend en nog uitoefent
op de speelsheid, de a-symme-
voorbeeld voor de korte en de
lange mens. Maar ook voor de
corpulente man of vrouw, die
zijn of haar leven niet wil be
derven met diëten. Dan zullen
ook de verstelbare meubelen
opkomen. Ouderen durven
niet laag te zitten, kunnen dan
nauwelijks opstaan. Toch heb
ben alle juniores ouders, groot
ouders en oudere vrienden die
hen graag willen bezoeken. En
juist die categorie van 55-plus-
sers is de snelst groeiende
groep burgers in Europa, daar
zou de meubelindustrie op
moeten gaan inspelen. De
meubelproducenten moeten de
meubelcónsumenten zoveel
mogelijk kansen geven de ei
gen creativiteit, de mogelijk
heden voor doe-het-zelven, te
gebruiken. Meeneem-meube-
len zijn niet per definitie weg-
gooi-meubelen. Ook die kwali
teit moet perfect zijn. Want
ondanks de groeiende flexibi
liteit in het gebruik, blijft het
emotionele element, dat men
zich hecht aan bepaalde on
derdelen van het interieur,
van kracht".
Hoe kijkt u tegen de vader
landse meubelfabricage
aan?
„Laat ik voorop stellen dat ik
het bijzonder jammer vind, dat
de Nederlandse ontwerpers, de
mannen van het Dutch De
sign, op de Utrechtse meubel
beurs ontbraken. Dutch De
sign, zowel in interieur als in
kleding, is bezig zijn reputatie
uit te bouwen in heel Europa,
zelfs onder de fijnproevers in
Italië. Onze academies hebben
veel talenten afgeleverd, ta
lent dat zich in Dutch Design
interieur steeds meer manifes
teert. Ik zou het uitstekend
vinden als de meubelbranche
in zijn geheel een oplossing
zou kunnen vinden voor het
probleem van de consument,
die zich juist op het gebied van
het interieur graag zo breed
mogelijk op de hoogte stelt. Hij
moet daarvoor nog steeds van
hot naar haar rennen, omdat
er geen logisch totaal-aanbod
is op één plaats van expositie.
Maar tekenend en verheugend
vind ik wel dat in het nieuwe
zakencentrum Amsterdam-
Zuidoost, waar Ikea gaat zit
ten, andere meubelfabrikanten
staan te dringen voor óók een
plaatsje".
Cecile
Kanteman:
„Het
bruin-beige
tijdperk
ligt gelukkig
achter
ons".
trie, en de humor in het ont
werpen van meubelen en
woonaccessoires".
Is er ook een verschuiving
zichtbaar in de keuze van
materialen?
„Ik constateer een groter ge
bruik van en een hang naar
witte en licht gekleurde hout
soorten. Plus een hang naar
zwart, messing, marmer, giet
ijzer, rotan, schitterende syn
thetische materialen, en com
binaties van een en ander. Er
bestaat een mengeling van ro
mantiek en high tech, gekruid
met opbrengsten van nostalgi
sche zwerftochten. Voorts
worden veel natuurlijke stof
fen gebruikt, vooral katoen.
Daarnaast linnen, wol en zijde.
Ook de vloerbedekking wordt
weer interessant. In de ver
lichting is er de verrassing van
de halogeen lampen, die ook
voor 55-plussers het probleem
oplossen van hoe een goed
kijk- en leeslicht te hebben in
een eigentijdse spot-verlich
ting".
Hoe ziet u de toekomstige
on twikkelingen
„Om met de zitmeubelen te
beginnen: er zullen veel zit
meubelen op maat komen, bij-
