BTTïïTl TAFEL „Niet te veel initiatief tonenmeisje Hervormden en wanneer doet er gereformeerden fuseren: niet zo erg toe Gelijk behandelen vrouw kost banen in onderwijs Pleidooi Pax Christi voor burgerlijke ongehoorzaamheid kerk wereld Geestelijke verzorger! militair apparaat moet democratischer^ ACHTERGROND EeidaeOou/uwi WOENSDAG 19 SEPTEMBER 1984 PAGfflf Het verzet van christenen te gen de kernbewapening moet ook geweldloze acties en da den van burgerlijke onge hoorzaamheid inhouden, want woorden alleen, hoe zeer die ook uitgaan van een goede en overtuigende analyse, zijn niet langer voldoende. Het verzet van christenen zal des te effectiever zijn, naarmate zij meer relatie weten te leg- Dit zei de Amerikaanse dr. Mary Evelyn Jegen, vice- -voorzitter van de rooms-ka- tholieke vredesbeweging Pax Christi Internationalis giste ren tijdens de conferentie over vredestheologie in Boe dapest. „Wij kunnen veel le ren van de situatie in de Ver enigde Staten, waar die men sen, die wegens hun verzet te gen de kernbewapening ge vaar lopen gearresteerd te worden, ook veelal betrokken zijn bij het verzet tegen de militaire inmenging van de VS in Centraal-Amerika", al dus de vice-voorzitter van Pax-Christi. Mevrouw Jegen meende dat de christenen nu voor dezelfde keuze staan als ten tijde van de strijd om de afschaffing van de slavernij. Net als in de vorige eeuw gaat het om het besef van mense lijke waardigheid en om het gevoel dat wij moreel en gees telijk dood zijn als het ons niet gelukt die waardigheid te herstellen, aldus de vice-voor zitter van Pax Christi Inter nationales. Steenkamp: paus onderschat vrouwenemancipatie De voorzitter van de Eerste Kamer, dr P. Steenkamp, is blij dat de paus volgend jaar naar Nederland komt. Hij is echter wel van mening dat de paus en de katholieke kerk onvoldoende oog hebben voor het emancipatiestreven van de vrouwenbewe ging. Het beklag van de vrouwen in Zwitserland, Amerika en Canada waar de paus op bezoek is geweest beschouwt Steenkamp als meer dan een incident. Op de vraag of een vrouw ook als hoofd van de katholieke kerk moet kunnen op treden, antwoordde de voorzitter van de Eerste Kamer: „Laten we eerst maar eens zien of een vrouw priester kan worden". Steenkamp zal de paus volgend jaar ontmoeten tijdens diens bezoek aan ons land. Het leven van ieder meri een sprookje, door Godsp1 vingers geschreven Hans Christian Andersen Het proces van integratie tus sen de Nederlandse Her vormde Kerk en de Gerefor meerde Kerken in Nederland is onomkeerbaar. Ooit zullen ze weer één kerk vormen, zo is de vaste overtuiging van de moderamina (dagelijks be sturen) van de twee kerkge nootschappen. Wanneer de volkomen hereniging een feit zal zijn, is echter niet te voor spellen. „Misschien in het jaar 2000. Misschien in 2020dat doet er eigenlijk niet zo erg toe", aldus giste ren op een gezamenlijke persconferentie van de twee kerken dr. C.P.van Andel, de hervormde voorzitter van de Raad van Deputaten Samen op Weg. Het is deze, ge mengd samengestelde, raad die is belast is met de begelei ding van het integratiepro ces. Het tijdstip van een volledige fusie zal niet op de laatste plaats afhankelijk zijn van de opstelling van de Gerefor meerde Bond binnen de Her vormde Kerk. Deze ortho doxe vleugel, kortweg aange duid als „de bonders", kan zich niet vinden in de „Ver klaring van overeenstem ming", een voorlopig ak koord, zoals dat nu is bereikt in de Raad van Deputaten Samen op Weg. De vertegen woordiger van de „bonders" in deze raad, ir. J.van der Graaf, heeft zich gedistan tieerd van het stuk omdat hij vindt dat het „een te dyna mische binding aan de ge loofsbelijdenis" behelst. Ir. Van der Graaf: „Voor mij is het de vraag of we afkoersen op een gereformeerde of op een evangelisch-oecumeni- sche kerk". Het document dat bij ir. Van der Graaf geen genade kan Ir. J. van der Graaf, algemeen secretaris van de Gerefor meerde Bond vinden heet voluit „Verkla ring van overeenstemming ten aanzien van het samen kerk zijn" en vormt voor de komende jaren het kernstuk in het integratieproces. Dis cussies in de grondvergade ringen van de hervormde en gereformeerde kerk moeten uiteindelijk leiden tot een de finitieve tekst, waarop de partners straks de uitspraak kunnen baseren dat zij „in staat van hereniging" verke ren. Het streven is deze staat te bereiken in 1986, honderd jaar na de Doleantie waarbij de gereformeerden zich van de Nederlandse Hervormde Kerk losmaakten. Naast de „Verklaring van overeenstemming" presen teerde de Raad van Deputa ten gisteren een concept-in tentieverklaring ten aanzien van het Samen op Weg-pro- ces. Over deze verklaring moet, op 5 en 6 november aanstaande, een gezamenlijke synodevergadering van de Hervormde Kerk en de Ge reformeerde Kerken zich uit spreken. Naar een schatting van deputaten-voorzitter dr. Van Andel zal ongeveer drie kwart van de leden op deze „combisynode" zich in de, eventueel nog op de synode te veranderen, intentiever klaring kunnen vinden. In de concept-tekst getuigen de synoden van de twee kerken onder meer: „Wij zouden onze schuld tegenover God en mensen groter maken, in dien wij in de verscheiden heid zouden berusten Wij willen de verschillende^ vormen van kerk zijn die ge-^ stalte kregen in de tijd waar in wij afzonderlijke wegen gingen, niet langer tegenover elkaar stellen, maar in ge hoorzaamheid aan de Heer der Kerk, inbrengen in het proces van hereniging". Deze intentie-verklaring is na drukkelijk een uitspraak van de gezamenlijke synoden en dus niet van de kerken als geheel. Het andere document, de „Verklaring van overeen stemming" formuleert vier „kernen van belijden" die een krachtige motivatie vor men voor de eenheid van de kerken. Deze kernen zijn: de rechtvaardiging van de zondaar, alleen door genade, zonder enige verdienste de waarheid is ondeelbaar Spanningen Het Samen op Weg-proces is vijftien jaar geleden in gang Dr. H. J. Kouwenhoven, voor zitter van de Gereformeerde Synode gezet. De voorzitter van de Gereformeerde Synode dr. H. J. Kouwenhoven, signa leerde gisteren dat de span ningen die dit proces bij de betrokkenen oproepen, de laatste twee jaar toenemen. „Dat is ook niet te verwonde ren", aldus dr. Kouwenho ven. „Naarmate de samen werking verder voortschrijdt word je steeds intenser ge confronteerd met de nood zaak om elementen uit je ei gen traditie in te leveren. Ook al ervaren we het Sa men op Weg-proces als een geschenk uit de hemel in leveren doet pijn". Dat zich in de huidige fase van de integratie signalen voordoen die wijzen op een vertraging van het proces, hoeft volgens de secretaris generaal van de Hervormde Synode dr. R. J. Mooi niet te verontrusten: „Ik zie Samen op Weg als een opkomende vloed, waarbij de golven nu eens oprukkeri en zich dan weer terugtrekken. Maar waarbij het water uiteinde lijk onmiskenbaar stijgt". In een „Werkverslag" dat de Raad van Deputaten Samen op Weg heeft opgemaakt over de periode 1982 1984 wordt opgemerkt dat het gaat om een toekomstige hereni ging van beide kerken, maar dat op de weg daarheen de samenwerking „sterk federa tieve trekken" zal vertonen. Ook wordt in het verslag ge pleit voor een gezamenlijk beleidsorgaan van de twee synoden. De Raad Van Deputaten is gisteren ook gekomen met een „Voorlopige schets van de toekomstige vormgeving der herenigde kerk". Hierin wordt ervoor gepleit om in de toekomstige organisatie structuur de goede elementen te verenigen uit enerzijds het gereformeerde, anderzijds het hervormde kerkbesef. Bij de gereformeerden ligt het accent bij de kerkinrichting op het plaatselijk aspect, bij de hervormden op het lande lijk aspect. Concreet kan dit betekenen, aldus het verslag, dat de hoofdlijn van de her vormde structuur van ker kinrichting, zoals die gestalte kreeg in de kerkorde van 1951, als model zal dienen voor de herenigde kerk. On- Dr. R.J. Mooi, secretaris-ge neraal van de Hervormde Sy node der dit „overkoepelend dak" zal dan de gereformeerde kerkorde kunnen worden ondergebracht. De Raad van Deputaten meent dat er in de toekomsti ge kerk plaats moet zijn voor verschillen in geloofsbele ving. „Is het naast elkaar be staan van verschillend „ge kleurde" gemeenten in één ambtelijk kerkverband niet een minder „kwaad" dan het naast elkaar bestaan van ver schillende reformatorische kerkverbanden in één plaats?", aldus de retorische vraag van de Raad. Over de pluraliteit wordt verder opgemerkt dat deze binnen beide kerken te vin den is. De Raad waarschuwt wel dat de veelkleurigheid ook weer niet al te grote ver schillen mag opleveren: „Als pluraliteit er de oorzaak van is dat de onderlinge betrok kenheid verdwijnt en de een heid verscheurd wordt, dan vormt zij een bedreiging". De krijgsmacht dient een een democratischer orga nisatie krijgen. Dat is ook heel goed mogelijk. In bijna alle takken van dienst kunnen duidelijk omschreven taken met voldoende bevoegdhe den aan groepen of indi viduen op informele wij ze worden doorgegeven. Dit is de mening van een groep van twaalf geestelijke verzorgers in de krijgsmacht, afkomstig uit de Rooms-Ka- tholieke Kerk, de Nederland se Hervormde Kerk, de Ge reformeerde Kerken in Ne derland en het Humanistisch Verbond. De groep bestaat sinds 1977 en liet in 1980 een eerste brochure het licht zien, „Dienen wij de vrede", waarin bezit en gebruik van massavernietigingsmiddelen werd afgewezen. In aanslui ting hierop heeft de groep nu een nieuwe brochure uitge geven met als titel „Geestelij ke verzorging in een veran derende krijgsmacht". Hierin Reactie Vaticaan op sexueeel misbruik Eindhovens jongetje De Osservatore Romano, het dagblad van het Vaticaan, heeft gisteren opgeroepen tot actie tegen „de verschrikking en vernedering" van sexueel misbruik van kinderen. de 6-jarige Thea Puym- broeck, die in Eindhoven overleed aan een overdosis cocaine, na sexueel te zijn misbruikt. Ook noemde de krant twee recente gevallen van sexueel misbruik van jongetjes in Italië. Het Vati caan vindt dat het toenemen van het sexueel misbruik van kinderen niet mag worden toegeschreven aan een kleine groep maniakken, maar dat de werkelijke oorzaak ligt bij het uiteenvallen van het ge zin en andere traditionele waarden. wordt ingegaan op vragf i als: wat mag een maatschail pij ter verdediging van ha belangen van militairen vij gen Daarbij gaat het om ethische grens voor het mi) tair handelen. I Recht op verdediging hoip voor degene die dit aa|,€ vaardt een groot spanning veld in, vinden de pastory. Een gerechtvaardigde opva," ting voor de militaire orgai) satie nu is, dat ze een „theij" peutische" functie heeft, dpi conflicten kan beheersen beperken. Maar dat wordt t gengewerkt door automatize ring en schaalvergroting vfcC het geweld. De pastores defcc ken dat hierdoor het ook èr de krijgsmacht noodzakelijjct nadenken over gewetens\]rc handelen nagenoeg onmogsi lijk wordt gemaakt. 11 Binnen de krijgsmacht k|»e in feite geen onbelemmefei gewetensoordeel tot staff komen omdat de mens tot i|Cl strument van handel(oe wordt gemaakt. U Om verbetering in de bj, staande toestand te breng|ci bepleiten zij participereje: leiderschap in een manaj ment-stijl van bedrijfsvoeri in de krijgsmacht. De oplzc ding van het vrijwillig d nend kader zal veel me moeten worden gericht het vormen van de mensf Dat betekent het aanler van het samen aanvaard van verantwoordelijkhe aldus de geeestelijk verzi- gers, voor wie legeraalmoe nier pater Harris Brautig; uit Amsterdam als woo voerder optreedt. Bami goreng met komkommer - 'Wie met z'n tweeën is heeft nodig: 250 g mie, zout, 3 le pels olie, 1 grote ui (knof look), sambal, trasi, 100 g schouderham, djinten, ke toembar, ketjap, peper, 2 eieren, 15 g margarine, 1 to maat, selderij, kroepoek; komkommer, zout, peper, azijn, uitje of bieslook, pe terselie; 75 g suiker, 0,5 liter melk, 25 g maizena, half pakje vanillesuiker, 1 theelepel oploskoffie (1 volle lepel hazelnoten). Kook de mie gaar volgens de gebruiksaanwijzing op het pak. Snijd de ui klein (pers de knoflook) en bak hem in de olie lichtbruin met iets zout, sambal en trasi. Schep de helft van dit mengsel uit de pan en voeg de in snip pers verdeelde ham toe met een mespuntje djinten en ke toembar en de uitgelekte mie. Schep de massa voorzichtig door elkaar en bak haar op èen kleine pit warm. Maak de bami tijdens het warm- bakken op smaak met de ge bruikte kruiden, ketjap, pe per en zout. Klop de eieren los met twee lepels water, zout en peper en bak er twee omelets van. Rol de omeiets op en snijd ze in repen. Doe de bami in een schaal, strooi er de achterge- huden gebakken ui over en leg er de repen omelet krui selings op. Garneer met par ten tomaat en blaadjes selde rij en geef er de kroepoek apart bij. Rasp of schaaf de komkom mer kort voor de maatlijd en meng er naar smaak azijn, zout, peper, fijngesneden ui of bieslook en peterselie door. Laat de suiker in een droge braadpan op een kleine pit smelten en lichtbruin wor den. Wacht tot de helft van het suikeroppervlak bruist, voeg een lepel koud water toe en direct daarna de melk. Laat de karamel op een klei ne pit oplossen, bind de melk met de met iets koud water aangemaakte maizena. Voeg vanillesuiker en koffie toe en laat de vla koud worden. Garneer desgewenst met grofgehakte hazelnoten. JEANNE KANTOORVROUW MAAKT CARRIERE ALS BAAS DE RUIMTE GEEFT VV UTRECHT Hoe komt een vrouw op kantoor zo snel mo gelijk hogerop? Hoe kan een secretaresse of typiste wat meer touwtjes in handen krij gen dan ze nu heeft? Op een bijzondere bijeenkomst in de Jaarbeurs in Utrecht kreeg gisteravond een groot aantal vrouwen die op kantoor hun brood verdienen antwoord op vragen over de weg naar suc ces. Het werd een geducht les je carrièremaken, georgani seerd door Intercollege, een a- vondopleiding voor functies in de commerciële dienstverle ning. „Niet te veel initiatief tonen, meisje" riep de directeur van het metaalbedrijf in het mid den van het land zijn mede werkster tot de orde. De ambi tieuze medewerkster, gisteren één van de deelneemsters aan de bijeenkomst in Utrecht, had het gewaagd uit haar secreta resse-schulp te kruipen en net iets meer te doen dan van haar werd verwacht. Ze had er genoeg van om niet meer te doen dan 's mans agenda bij te houden, zorgen dat hij niets vergat, dat hij niet te laat kwam op zijn afspraak. „Ik ben gewoon een luxe tik- poes, meer niet, en mijn baas doet alles om dat zo te hou den". In de Jaarbeurs oogstte ze onder de gelijkgezinden bij val met haar relaas, dat ze overigens beëindigde met de mededeling dat ze nu een an dere werkgever zoekt. Kunst afkijken „U dient de bereidheid te heb ben om in het mannenwereld- je van het kantoor zonodig ontzettend op uw gezicht te gaan, om risico's te nemen". Volgens mevrouw A. Herben, directeur communicatie bij InterCollege opleiding, hoeft een vrouw op kantoor zich er niet voor te schamen van tijd tot tijd van haar charmes gebruik te maken. „Doe wat extra's aan je kleding en gedraag je gerust charmant, je doet er soms goede zaken mee". Het was één van de belang- mannen. gebeld om bepaalde informatie rijkste lessen die de vrouwen „Kijk ze de kunst maar gerust waar ze geen weet van heeft, werden voorgehouden door de ex-secretaresse A. Gaitens. Zij heeft nu een hoge functie bij een computerfirma, naar haar zeggen door te doen zoals de af. Stel je wat harder op. zegt ze dat ook tegen de opbel- Waarom kunnen zij wel op- Ier, om vervolgens de zaak klimmen in een bedrijf en wij over te geven aan de manager, niet? Een typisch voorbeeld: Die weet evenmin van de ge- als een secretaresse wordt op- vraagde materie af, maar be nadert de zaak met veel meer zelfvertrouwen". „Die zegt dat hij het even uit zal zoeken om later terug te bellen. Dat is het hele verschil: wat meer durf. Zijn deze za ken een beetje herkenbaar?", vraagt de succesvolle ex-secre taresse haar gehoor. Instem mend geknik volgt. Men had duidelijk ontzag voor iemand die het door allen zo gewenste doel al bereikt lijkt te hebben. „We hebben wellicht niet de fysieke kracht van de man, maar in ieder geval wel de mentale sterkte. Daar moet je op vertrouwen als je hogerop wil op kantoor", deed Gaitens er nog een schepje bovenop. Emotioneler De ambitieuze vrouwen in Utrecht varieerden in leeftijd van 20 tot ongeveer 35 jaar blijkbaar een goede leeftijd om hogerop te willen en had den in de meeste gevallen minstens vijf jaar kantoorer varing. Tijdens de toespraken werd overwegend instemmend geknikt en druk aantekenin gen gemaakt, uiteraard op ste- noblokken. „Wij vrouwen hebben een aantal belangrijke nadelen", analyseerde Gaitens. „De vrouw is meestal wat èmotioneler aangelegd dan de man, dat kan haar soms parten spelen. Bovendien is de vrou welijke medewerkster meestal trouwer aan de zaak dan de mannelijke manager. Die gaat weg bij het bedrijf als het hem niets meer te bieden heeft. De man is eerder trouw aan zich zelf". „De vrouw die carrière wil maken moet daar maar eens een voorbeeld aan nemen. Die zou moeten gaan werken bij een bedrijf waar wel hogerop te komen is. Maar in de mees te gevallen gebeurt dat helaas niet, men zoekt de zekerheid en is wat huiverig voor nieu we situaties", constateerde Gaitens, die verder verklaarde met haar eigen carrière nog lang niet klaar te zijn. Volgens mevrouw A.J. Her ben, directeur communicatie bij de organiserende InterCol lege opleiding, hoeft een vrouw zich er niet voor te schamen van tijd tot tijd van haar charmes gebruik te ma ken. „Doë wat extra's aan je kleding en gedraag je gerust charmant, je doet er soms goe de zaken mee. Daar moet je niet benauwd voor zijn", stelde zij de vrouwen voor. Ontplooien Een ambitieuze directeurs- rechterhand bij een middel groot bouwbedrijf weet uit ei gen ervaring dat de werkom geving de nodige ruimte moet bieden, wil een secretaresse zich ontplooien als een soort manager. „Al wil je nog zo veek en hela je nog zoveel am bities, met een baas die je de ruimte niet geeft komt je ner gens. Het is net alsof je tegen een muur oploopt. Dan kan je net zo goed een andere baan opzoeken", houdt de vrouw een jongere vakgenote voor. Het blijkt, dat het niet zelden de mannelijke meerdere is die de sleutel naar succes voor de vrouw op kantoor in handen heeft. Van het woord feminis me willen de dames echter niets horen. „Daar heeft het heel weinig mee te maken. Het gaat ons er niet om de we reld te veranderen, maar in de bestaande Nederlandse kan toorcultuur succes te hebben". ARJEN VAN DER SAR DEN HAAG Als er 1000 ge trouwde vrouwen zouden wor den aangenomen voor de 8.400 tijdelijke banen in het onder wijs moeten zeker 600 van die tijdelijke banen worden ge schrapt. Dat komt omdat die vrouwen nu geen uitkering krijgen en er dus niet op uit keringen bespaard kan wor den. Dit commentaar gaf een woordvoerder van het minis terie van onderwijs gisteren bij de behandeling van een kort geding van de Stichting Om budsvrouw tegen de Staat voor de vice-president van de rechtbank te Den Haag. De stichting wil dat de rechter minister Deetman beveelt de mogelijkheid open te houden dat ook werkloze gehuwde on derwijzeressen of leraressen, die geen kostwinner zijn en dus geen uitkering trekken, zo'n tijdelijke aanstelling krij gen. De stichting stelt zich op het standpunt dat het project van tijdelijke" banen voor het on derwijs geen voorwaarden mag bevatten die in strijd zijn met de wet gelijke behande ling. De voorwaarde van het kostwinnerschap, dus het recht op een uitkering, bete kent volgens de stichting dis criminatie van de vrouw. Bij het ministerie van onder wijs gaat men er van uit dat het tijdelijke project geen ex tra beslag mag leggen op de begroting. Het budget voor het driejarenplan bedraagt 540 miljoen gulden, opgebouwd uit ingeleverde prijscompensatie, bespaarde ontslaggelden voor onderwijskrachten en „inver diende" rww- en wwv-uitke- ringen. Onderwijs kon zelf 5.700 tijde lijke banen zonder extra kos ten regelen. Met behulp van de uitkeringsgelden aan schoolverlaters (rww) en lang werkloze onderwijskrachten (wwv) werd het project met 2.700 banen opgekrikt tot 8.400. Het toelaten van werkloze, ge trouwde niet-kostwinners zou het hele „inverdieneffect" te niet doen omdat zij geen uitke ring meebrengen. Inmiddels zijn 2.300 banen volgens deze regeling toegewezen aan on derwijskrachten die per 1 au gustus op straat kwamen te staan als gevolg van de in krimpingen in het onderwijs. Zij hadden voorrang. De raadsvrouwe van de staat, mr. M.G. Parkins-De Vin, schatte dat bijna de helft van de 6.100 tijdelijke werkkrach ten die nog aangesteld moeten worden schade lijden als de stichting haar zin krijgt. Van die helft is zeker de helft ook werkende vrouw. „Het wordt er niet beter en in veel geval len zelfs slechter op". De rechter, mr. J. Bakker, constateerde dat beide partijen het er over eens zijn dat de re geling in principe niet valt te rijmen met de wet gelijke be handeling. Het ministerie van onderwijs heeft echter geen zin na het akkoord met de ambtenarencentrales nog eens te onderhandelen met de stichting die zich opwerpt voor de belangen van de werkende vrouwen. Een bemiddelings voorstel van de rechter, over „quotering" van het aantal niet-kostwinners op ten hoog ste 1000, leed schipbreuk. Uit spraak 25 september. Wisselend Jfó bewolkt L! DE BILT Het is mom, weer twee weken gelede de temperatuur in DeL voor het laatst boven L graden werd gemeten. maal moet september 10 met een maximumterri.is tuur van 20 graden of fe opleveren, maar de karPP deze maand er zoveel plw£ ceert wordt steeds kleinevc Nederland bevindt zich prJ gen in frisse lucht van rire oorsprong. Daarin komeifig nige perioden voor, mai p kan ook een lokale bui totie wikkeling komen. De v ratuur wordt overdag nie e ger dan circa 16 graden Ijq wind is matig tot vrij krf uit het zuidwesten. Het -j wordt bepaald door eei pressie bij IJsland, die oude tropische cycloon Én voortkomt. De depressie iJ langzaam dichterbij en dj tekent dat de buiigheid ij weekeinde geleidelijk neemt. Weerrapporten van vanmorgen 08.1 Weer Max Min temp temp Met de volgende schepen ka" post worden verzonden. De F waarop de correspondentie t ter post moet zijn bezorgd, stal ter de naam van het schip vt. Wijziging voorbehouden l.v.m. K staking. Australië ms „ACT I" 24 septjan Brazilië ms „Maringa" 28 septkds Canada wekelijkse afvaart; Isitfj, „Tilia" 25 september; Japt „Thames Maru" 25 september' Antillen ms „Caraibe" (Oraif™ Willemstad) 25 september; ka Zeeland ms „ACT I" 24 septev Ver. Staten van Amerika ms „1 n Song" 24 september; Zuid! (Rep.) ms „S.A. Winterberg" 1 P tember.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1984 | | pagina 2