Gezonde,
werkende kostwinner
gaat erop vooruit
Pakket lastenverlichting 1,5 miljarcl
VROUWEN WORDEN GEHOLPEN
Leven wordt lil
procent duurd»-
EcidócSomcmt
HpHfHmmmmmmn
J I II I I I
Korter werken bij overheid levert 12.000 banen op
Belastingontduiking
wordt moeilijker
WEGENBELASTING BLIJFT
Kabinet moet dit jaar nog twee miljard len<
Opbrengst aardgas schiet omhoog
MINISTER ZAL VERHOGING GASPRIJS DESNOODS AFDWING!»
BINNENLAND
DINSDAG 18 SEPTEMBER 1984 PA( J]
DE WERKLOOSHEID («uguttu» igs4>
0 90 100 190 200 290 300 390 400 490 900 990 800 890 700 790 800 890 «00
I Optndaand* «raag naar paraonaal nnp gr
06 BELASTING- an PROUEDRUK
De sociale
uitkeringen
krachtens ww, wwv
en wao gaan
volgend jaar
omlaag naar 70
procent.
DEN HAAG Volgend
jaar kan de koopkracht
van vrijwel alle groepen
inkomenstrekkers worden
gehandhaafd of zelfs ver
beterd. In zijn begroting
voor 1985 stelt minister
De Koning (Sociale Zaken
en Werkgelegenheid) dat
alleen bepaalde catego
rieën uitkeringsgerechtig
den en tweeverdieners
erop achteruit zullen
gaan.
De Koning noemt algemene
loonsverhogingen in 1985 on
gewenst, omdat zij een nade
lige uitwerking hebben op
het economisch herstel en de
werkgelegenheid. Bovendien
zijn ze niet nodig, omdat on
der meer door verlaging van
de premies, de koopkracht
van werknemers in 1985
stijgt. Dat is mogelijk doordat
er volgend jaar in de sociale
zekerheid wederom wordt
bezuinigd en wel voor 2,5
miljard gulden. Vooruitlo
pend op de wijziging van het
stelsel van sociale zekerheid
per 1 juli 1985, gaan de uitke
ringen krachtens de ww,
wwv en wao per 1 januari
omlaag naar 70 pet.
Dit levert de staat 1,1 miljard
gulden op. De maatregelen
in de Ziektewet, onder meer
een verlaging van de uitke
ring van 80 naar 75 pet, zijn
goed voor een besparing van
900 miljoen. De bevriezing
van de uitkeringen en de
kinderbijslag levert 300 mil
joen op. De wijziging ver
haalsrecht in de bijstand 100
miljoen, evenals de intensi
vering van het beleid ter be
strijding van misbruik en
fraude.
Het gebruikelijke jaarlijkse
koopkrachtplaatje (mini
mum, modaal, tweemaal mo
daal enz.) komt in de begro
ting niet meer voor. Als re
den wordt aangevoerd dat
achter deze inkomensni-
veau's groepen inkomens
trekkers schuil gaan van
verschillende omvang. Bo
vendien ging het oude plaat
je in alle gevallen uit van het
standaardgezin: man (kost
winner), vrouw en twee kin
deren. Alleenstaanden en
tweeverdieners kwamen er
niet in voor.
Achteruit
Maar ondanks het positieve
koopkrachtbeeld dat het ka
binet herhaaldelijk schetst,
blijken arbeidsongeschikten
en langdurig werklozen
(wao'ers en wwv'ers) er in
1985 met respectievelijk 5 en
2 pet op achteruit te gaan.
Het besteedbaar inkomen
van de categorie tweeverdie
ners gaat eveneens maximaal
3 pet. omlaag.
Mensen die in 1984 van een
minimum moesten leven en
op grond daarvan nu nog een
extraatje krijgen, moeten
volgend jaar rekening hou
den met een daling van hun
koopkracht met 3 pet. Vol
gend jaar komt hun extra
toeslag te vervallen. Volgens
het kabinet blijft de koop
kracht van de sociale mini
ma in 1985 namelijk op peil
en derhalve kan een koop
krachttoeslag voor de echte
minima achterwege blijven.
Alleen zij die al meerdere ja
ren van een minimum rond
moeten komen, kunnen nog
van die voorziening profite
ren.
Dat de meerjarige echte mi
nima in 1985 te maken zullen
krijgen met een koopkracht
verlies van 3 pet, heeft te
maken met zogenaamde „na-
ijlingseffect". Met de eenma
lige uitkeringen die vanaf
1981 jaarlijks zijn gegeven is
namelijk de koopkrachtda
ling niet ongedaan gemaakt,
doch slechts vertraagd aan
de echte minima doorgege
ven.
Structurele maatregelen die
een al te grote achteruitgang
van de minima moeten te
gengaan, wijst de minister af.
De afstand tussen het inko
men van de meerjarige echte
minima en dat van de moda
le inkomensontvanger wordt
van jaar tot jaar kleiner als
de laatste groep wel en de
minima geen koopkrachtver
lies zullen ondervinden.
Volledig gezond
Salarissen van ambtenaren
en trendvolgers blijven ko
mend jaar nagenoeg gelijk of
verbeteren iets. Voor werk
nemers in de bedrijven
neemt de koopkracht, na in
levering van de prijscompen
satie, nog met 1 2 pet toe
(modaal).
Deze verbetering betreft
overigens alleen „volledig
gezonde" werknemers. In
verband met maatregelen in
de Ziektewet ontstaat bij een
gemiddeld verzuim een
koopkrachtverlies van maxi
maal 1 tot 1,5 pet. In dat ge
val neemt de koopkracht in
1985 voor de modale werk
nemer nog maar toe met 0,5
pet.
DEN HAAG Het kabinet kondigt een aantal maatregelen
aan, die gericht zijn op de emancipatie van de vrouw. Er is
onder meer 35 miljoen gulden uitgetrokken ten behoeve van
vrouwen die opnieuw willen gaan werken. Hiertoe is besloten
in verband met de ongunstige positie van vrouwen op de ar
beidsmarkt. Mede hierdoor kunnen vrouwen evenredig profi
teren van de mogelijkheden die de arbeidsbureaus hebben om
mensen aan een tijdelijk of vaste baan te helpen.
Ook de intensivering van her- en bijscholing zal vrouwen
meer kans moeten geven op werk. Er zal worden getracht de
beroepskeuze minder op traditionele beroepen te richten.
Vrouwen, die een eigen bedrijf willen beginnen maar die via
de gebruikelijke kanalen niet kunnen komen aan het beno
digde startkapitaal, komen onder bepaalde voorwaarden in
aanmerking voor een renteloze lening van de overheid.
In aow en de wwv worden vrouwen, conform de derde Euro
pese richtlijn inzake gelijke behandeling van mannen en
vrouwen in de sociale zekerheid, gelijk behandeld als man
nen. Voor de wwv, waarop gehuwde vrouwen als zij geen
kostwinner zijn, geen recht hebben, geldt een overgangsrege
ling tot 1 juli 1985 wanneer een nieuw stelsel van sociale ze
kerheid in werking treedt. Deze overgangsmaatregel houdt in
dat ook gehuwde mannen slechts in aanmerking komen voor
een wwv-uitkering, wanneer zij kostwinner zijn.
Wat betreft de aow krijgen gehuwde mannen en vrouwen
van 65 jaar en ouder ieder recht op een eigen aow-pensioen
van 50 pet van het nu geldende pensioen, dat voorheen altijd
aan de man werd uitgekeerd.
Wat betreft de bestrijding van sexueel geweld tegen vrouwen
en meisjes zal onder meer eind dit jaar een start worden ge
maakt met een centraal klachtenbureau voor ongewenste in
timiteiten in arbeidssituaties.
DEN HAAG Het kabinet
wil ambtenaren en trendvol
gers volgend jaar opnieuw één
procent korter laten werken.
Deze arbeidstijdverkorting zal
gepaard moeten gaan met een
herbezetting van 85 pet, wat
overeenkomt met 12.000 nieu
we banen. De totale kosten die
met deze herbezetting zijn ge
moeid, bedragen 600 miljoen
gulden en komen ten laste van
de algemene middelen. De ar
beidstijdverkorting kan, aldus
het kabinet, in de overheids
sector slechts bescheiden zijn
in verband met de noodzaak
tot terugdringing van het be
grotingstekort.
Het kabinet heeft 710 miljoen
gulden uitgetrokken voor de
bestrijding van de jeugdwerk
loosheid. Daarvan wordt 100
miljoen bestemd om 16.000
langdurig werkloze jongeren
via het overheidsuitzendbu-
reau „Start" aan tijdelijk werk
bij overheid en bedrijfsleven
te helpen.
De programma's van het be
staande Jeugdwerkplan wor
den voortgezet. Dit plan be
helst cursussen voor voortijdi
ge schoolverlaters, werkgele
genheidsprojecten en sociaal-
cultureel werk voor jongeren.
Het kabinet doet een dringend
beroep op de werkgevers in de
trendsector om een aandeel te
leveren aan dit plan. Dat zou
in 1985 kunnen leiden tot een
instroom van zo'n 24.000 jon
geren. In het onderwijs wor
den voor de komende twee
jaar 8.000 tijdelijke arbeids
plaatsen voor jonge leerkrach
ten geschapen.
De overheid als werkgever
(rijk, lagere overheden en
kwartaire sector) zal de deel
neming aan het leerlingwezen
verdubbelen en een evenredig
aandeel leveren bij het be
schikbaar stellen van stage
plaatsen. Het aantal leer-ar-
beidsplaatsen, voornamelijk in
de administratieve sfeer, zal
fors worden uitgebreid. Alle
jongeren die dat willen, moe
ten een beroepsopleiding kun
nen volgen, luidt het streven
van het kabinet.
In een toelichting op de begro
ting van Sociale Zaken en
Werkgelegenheid zegt minis
ter De Koning dat dit jaar
voör het eerst sinds jaren de
afbraak van de werkgelegen
heid tot staan is gebracht.
Voor 1985 voorspelt hij weer
een toename van het aantal
banen en een stabilisering van
de werkloosheid.
DEN HAAG Verenigingen, stichtingen en andere niet-belas-
tingplichtige lichamen zullen weldra wettelijk worden verplicht
gegevens te verstrekken en hun boekhouding open te leggen ten
behoeve van de belastingheffing bij derden.
Ook komt er een voorschrift om degene, bij wie de onderne
mingsadministratie van een ander is ondergebracht, te verplich
ten die administratie over te leggen. De administratieve ver
plichtingen van ondernemers zullen in het kader van de belas-
tingfraudebestrijding nader worden geregeld.
In het kader van die fraudebestrijding zullen de strafbepalingen
voor onjuiste aangiften worden verzwaard. Verwacht wordt, dat
dit afschrikwekkend zal werken. Ook zal de mogelijkheid van
het opleggen van een navordering voor de inkomstenbelasting
wórden verruimd; het zal dan niet meer nodig zijn, dat zich een
„nieuw feit" heeft voorgedaan.
Financiën gaat zelf
ambtenaren opleiden
Rente over tegoed
en schuld fiscus
DEN HAAG Nog dit
najaar zal bij de Tweede
Kamer een wetsontwerp
worden ingediend, waarin
een renteregeling voor de
inkomstenbelasting en de
vennootschapsbelasting
wordt voorgesteld, zo
heeft staatssecretaris Ko
ning van Financiën aange
kondigd. Onder bepaalde
voorwaarden zal rente
worden vergoed over te
rug te geven belastingbe
dragen en zal rente wor
den berekend over te beta
len bedragen.
DEN HAAG „De perso
neelsvoorziening van een aan
tal categorieën van functies op
het ministerie van Financiën
baart zorgen", schrijft minister
Ruding in de begroting van
zijn departement. „Het wordt
steeds moeilijker sommige
groepen academici te werven
en voor het ministerie te be
houden". De minister kondigt
aan, dat in 1985 door zijn mi
nisterie een vakopleiding
„openbare financiën voor ho
gere ambtenaren" zal worden
gestart. In 1986 zal vermoede
lijk een begin worden gemaakt
met een dergelijke opleiding
voor middelbare ambtenaren.
Rijksmunt slaat gouden dukaten
DEN HAAG De Rijksmunt zal volgend jaar dertigduizend
gouden dukaten slaan, met name ten behoeve van verzamelaars.
Er zal in 1985 geen 50-gulden-muntstuk worden uitgegeven.
Voor het overige maakt de Rijksmunt volgend jaar 192 miljoen
munten (7 miljoen rijksdaalders, 20 miljoen guldens, 45 miljoen
kwartjes, 45 miljoen dubbeltjes en 75 miljoen stuivers) met een
totale waarde van 57miljoen gulden.
DEN HAAG De motorrijtuigenbelasting wordt niet afge
schaft, zo heeft het kabinet medegedeeld. Het aanvankelijke
plan om in plaats van die belasting een heffing op de verbruikte
brandstof in te voeren, zou volgens het kabinet te veel nadelen
opleveren voor het beroepsgoederenvervoer over de weg en
voor de automobielbranche. Wel wordt er nu aan gedacht, de
motorrijtuigenbelasting de vorm van een houderschapsbelasting
te geven: betalen dus voor het bezit van een auto, ook als men
een periode niet rijdt.
DEN HAAG Het leven zal in 1985 slechts l)n<
duurder worden. Het kabinet rekent op eenn
prijsstijging van 1,5 procent, wat twee procent h
is dan voor dit jaar wordt verwacht. Aang%€
wordt dat de koers van de Amerikaanse dollar \ftl
jaar niet verder zal stijgen, zodat de invoerprijzjns
hoger zullen worden. Ook de gematigde loonon r
ling zal een rol spelen bij de geringe inflatie ii)St
Meer dan de helft van de verwachte prijsstijging (0,8
de rijksoverheid al op haar geweten door de komende
hoging van vier procent en het optrekken van de gaspi
cent (incl. btw 3,6 cent) per kubieke meter. Ook lagere
den kunnen hun tarieven overigens nog gaan verhogei
poging meer geld binnen te krijgen.
Voor sommigen groepen burgers heeft de rijksoverhrf'
naast nog pijnlijke verrassingen in petto: F
leerplichtigen (12 tot 16 jaar) moeten schoolgeld gaanf
Als alternatief hiervoor wordt het duurder maken van f
men van onderwijs achter de hand gehouden;
de kinderbijslag wordt bevroren;
het openbaar vervoer wordt op 1 april 1985 duurdef
metro en bus tien procent, de trein drie procent. Het inf)
centage komt daar mogelijk nog bovenop. De tarieveL
kan overigens lager uitvallen als de vervoersbedrijven f
eind van dit jaar aangeven hoe op andere wijze kan woji
zuinigend; f
lokaal telefoneren wordt vanaf begin 1986 duurder,
waarschijnlijk valt in 1985 toch niet te ontkomen aan f
ging van de posttarieven.
Meevallers
Tegenover al die tegenvallers staan ook meevallers. Vej
premies zullen in 1985 omlaag gaan en ook aan de fiscJ
grote groepen mensen minder af te dragen. Zo komt
belastingverlaging (vooral voor werkende alleenvta
van 485 miljoen gulden;
de inflatiecorrectie wordt voor 100 procent doorgevoT
tien procent van het verkoopbedrag van de oude wor
worden afgetrokken van de belasting in geval men vani
werk moet verhuizen;
startende bedrijven krijgen een extra zelfstandigenal
2000 gulden;
de dividendvrijstelling voor de inkomstenbelasting w$N
dubbeld tot 1000 gulden. jnk
Verder mag verwacht worden dat de elektriciteitsprijzejuc
gaan en internationaal telefoneren goedkoper wordt. AVor
van de superheffing op melk zullen veel boeren hu^. I
naar de slacht brengen, zodat ook rundvlees in prijs om} in
Consumptie
Als gevolg van premie- en belastingverlagingen zal de1,
liere consumptie volgend jaar voor het eerst sinds I!10"3
licht toenemen. Overigens zijn de totale binnenlandse
gen, waarvan de particuliere consumptie deel uitmaal
verwachting in 1984 niet gedaald, maar nog met ééh!jV
toegenomen. Dat is te danken aan de flink aantrekkenc1 s
teringen. j*1
Dat zonder het van overheidswege bevorderen van de cru'
tie tóch meer wordt geïnvesteerd is voor minister Rif®1,
bewijs dat voor de zogenaamde vraaguitval niet hoeft tiet
gevreesd. „Flink bezuinigen blijkt wel degelijk hand iti 4,1
kunnen gaan met een duidelijk herstel", zegt hij trots.P
land heeft nog steeds een hoog consumptieniveau, zowr
leken met de ons omringende landen als met 1973 toer
nomische crisis zich aankondigde".
Ook al wordt er weer meer geconsumeerd en geïnveste1 I!
voeren we als land nog steeds aanzienlijk meer uit dai8 n
porteren. Door de gematigde loonontwikkeling en de vl~
lage inflatie van 1,5 procent zal Nederland zijn concurre
tie nog verder kunnen versterken. Het overschot opl~~
lingsbalans zal door dit alles nog verder toenemen: vai
17 miljard gulden.
DEN HAAG De geldhonger
van het kabinet voor 1984 is
nog niet geheel gestild. In de
komende maanden zal nog
twee miljard gulden moeten
worden geleend op de kapi
taalmarkt. Dat komt bij de 35
miljard, die in de eerste drie
kwartalen reeds was binnen-
Het bedrag van 37 miljard gul
den is enerzijds nodig ter dek
king van het begrotingstekort
van 1984 (31,2 miljard gulden)
en anderzijds voor de aflossing
van bestaande schulden. De
staat heeft op dit moment een
totale schuld van bijna 174
miljard gulden, een dikke
twintig miljard meer dan eind
vorig jaar. Over deze schuld
moet dit jaar ruim 17 miljard
gulden rente worden betaald
en bijna 6 miljard a^
sing. Omdat er telke 1
nieuwe leningen moei*"
den gesloten is volg,
nóg meer geld nodig ^N
te (20 miljard) en aflofdl
miljard). ;ht
eki
ids
^■gnmnn^'a]
DEN HAAG De overheid denkt volgend jaar 20,6 miljard gul
den uit de verkoop van aardgas binnen te krijgen. Dat is weer
aanzienlijk meer dan dit jaar, wanneer er volgens minister Van
Aardenne 19,85 miljard gulden in de schatkist zal vloeien. Ove
rigens is dat bedrag weer 1,5 miljard gulden groter dan het be
drag, waarvan de regering aan het begin van dit jaar nog uit-
ging.
In de begroting van Economische Zaken is voor de vaststelling
van de gasbaten in 1985 gerekend met een dollarkoers van drie
gulden. De dollarkoers bepaalt in hoge mate de prijs van zware
stookolie waaraan de gasprijzen voor de industrie, de elektricti-
teitscentrales en de export gekoppeld zijn.
Aangezien de dollarkoers al geruime tijd hoger staat dan drie
gulden, is het mogelijk dat de inkomsten uit de gasverkoop in
1985 nog beduidend hoger zullen uitkomert dan de voorziene
20,6 miljard gulden. De dollarkoers werkt met een half jaar ver
traging door in de gasprijzen. Elk dubbeltje koerswinst betekent
250 miljoen gulden extra
DEN HAAG De sociale premies die door werkge
vers worden betaald gaan in 1985 met ruim een pro
cent omlaag. Dit betekent een lastenverlichting voor
het bedrijfsleven van 1150 miljoen gulden. Omlaag
gaan de werkgeverspremies aaw, Ziektewet, wao en
Ziekenfondswet. Daarnaast heeft het kabinet nog 350
miljoen gulden voor lastenverlichting uitgetrokken.
Uit dat bedrag worden onder meer navolgende maat
regelen betaald.
Om werknemers aan te zetten ook buiten hun woonplaats een
baan te aanvaarden en daarvoor te verhuizen, kunnen zij voort
aan tien procent van de verkoopprijs van hun oude woning af
trekken voor de loon- en inkomstenbelasting;
de vrijstelling die kleine bedrijven hebben voor het betalen
van vermogensbelasting wordt uitgebreid;
het bedrag dat jaarlijks belastingvrij uit dividenden ontvangen
mag worden, gaat omhoog van 500 naar 1000 gulden om het ko
pen van aandelen in bedrijven te stimuleren;
startende ondernemingen zien voortaan hun zelfstanPe]
rek de eerste drie jaar jaarlijks met 2000 gulden omhotw
gft
boeren krijgen compensatie als zij minder exportsubsi
vangen;
Ige
1 ni
lem
de opkoopregeling van melk;
verlaging van de keuringskosten voor boeren en tuifer
verlaging van de keuringskosten voor het bedrijfslef 11
kader van de Warenwet.
DEN HAAG Minister Van overgaan, als de Gasunie en laging van de stroomtarieven. butie. Dit zal moeten gebeu-
Aardenne (Economische Za- de Vereniging van Gasbedrij- Er zijn overigens grote veran- ren door andere bedrijven, die
ken) zal de verhoging van de ven (Vegin) geen overeen- deringen op komst. Het aantal ook de distributie van warmte
gasprijs met drie cent per ku- stemming over een prijsver- elektriciteitsproducenten en gas verzorger.. Dit bespaart
bieke meter (exclusief btw) op hoging voor 1985 bereiken, daalt geleidelijk tot vijf. Zij geld en is voor de verbruiker
1 januari desnoods wettelijk Tegenover het duurder wor- zullen zich niet meer bezig gemakkelijker. Van Aarden-
afdwingen. Hij zal daartoe den van het gas staat een ver- mogen houden met de distri- ne wil dit plan wettelijk rege
len, tenzij het bedrijfsleven teitsnet. De SEP, het
zelf met soortgelijke voorstel- werkingsverband v.
len komt. Een energiedistri- stroombedrijven, zal
butiebedrijf moet minstens leen nog bezig houdej
75.000 woningen bedienen. De planning, import en K
minister ziet af van zijn plan heer van het elektriciu
voor een nationaal elektrici- net.