Gevaarlijk? Voor ons is
hen klus als dez
liektegeldvoorstel kabinet kan als een boemerang werken
'SIJTHOFEv
~S MONTLOUIS-OPERATIE VAN SMIT- TAK:
Groot deel van lading
Mont Louis geborgen
Politiek
Partij
Parlement
\NIM sru/euHACfati
Wenen is een stad met veel cultuur, traditie en ge
schiedenis. Voor wie van de barokke pracht van
deze keizerstad in het najaar wil genieten hebben
we een aantal 8-daagse reizen naar Oostenrijk
georganiseerd.
Het vertrek is vrijdag, waarop vanuit Den Haag en
«otterdam via Venlo. Keulen, Frankfurt, Wurzburg
naar het overnachtingshotel in Geiselwind wordt
gereden.
Zaterdag gaat het via Neurenberg door het Donau-
dal, Passau, Linz en St. Pollen naar Laaben in het
Wienerwald bij Wenen waar gelogeerd wordt in het
sfeervolle hotel Laabnerhof.
Zondag rondrit door Wenen en bezoeken aan de
St. Stephansdom, de Kaiser-appartementen, de
Staatsopera en de Donauturm, onder leiding van
een Nederlandse gids. Tijdens de avonduren be
zoek aan het Prater. Maandag staan de Hofbrug
met indien geopend de vermaarde Spaanse Rij
school en het slot Schönbrunn op het programma,
's Avonds wordt desgewenst gelegenheid geboden
tot het bijwonen van een voorstelling in de Volks
opera. Dinsdag volgt een tocht door het prachtige
Wienerwald met o.a. bezoek aan Mayerling en '6 a-
Inlichtingen en boekingen telefo
nisch onder nummer 070-190882
(maandag t/m vrijdag van 9-16 uur),
of persoonlijk in onze vestiging
aan de Spuistraat 71/hoek Spui te
Den Haag
vonds bezoeken we een Heurigen
in het wijndorpje Grinzing.
Woensdag kan "s morgens een wandeling in de
prachtige omgeving van het hotel worden gemaakt
en is er 's middags gelegenheid om op eigen wijze
Wenen te verkennen of te winkelen. Donderdag 1
vertrek via St. Pollen naar Salzburg, waar een j
korte rondrit wordt gemaakt en gelegenheid is om j
te lunchen. Vla Rosenheim, München naar Geisel- j
wind. Vrijdag via Frankfurt, Keulen en Venlo terug, j
nadat onderweg het afscheidsdiner is gebruikt.
De prijs van deze bijzonder X AQIZ
gevarieerde reis bedraagt slechts J 4üO."
per persoon op basis, van een 2-persoonskamer
met douche en toilet en halfpension logies, ont-
bijt diner) inclusief het afscheidsdiner. De toe-
slag van een eenpersoonskamer bedraagt 50.-
De entrees zijn eveneens inbegrepen. Reisverzeke-
ring 20.- per persoon 5,- poliskosten en assu-
rantiebelasting. Annuleringsverzekering 3 1/2%
van de reissom 6,- poliskosten en assurantie
belasting.
In verband met de grote belangstelling wordt tijdig
boeken dringend aanbevolen.
JENLAND
£efcLóc6omcmt
ZATERDAG 15 SEPTEMBER 1984 PAGINA 7
(ADVERTENTIE)
8-DAAGSE
OOSTENDE/ROTTERDAM In totaal zijn er tot gisteravond
15 lege vaten, 10 containers met het licht radioactieve en zeer
giftige uraniumhexafluoride, en 3 laadwagens uit het wrak van
de gezonken Franse vrachtvaarder „Mont Louis" geborgen. Als
het weer goed blijft, verwacht het bergingsbedrijf Smit Tak de
20 resterende volle containers binnen vijf dagen boven water te
halen.
Slechts één van de vaten was licht beschadigd aan de afsluiter.
De beschadiging was echter zo gering dat reparatie niet nodig
was. Uit de permanente metingen, die in de buurt van het wrak
worden gehouden, is tot nu toe geen verhoogde zuurgraad of een
verhoging van het gehalte aan radioactiviteit geconstateerd.
De „Barracuda", één van de bergingsschepen, probeert inmid
dels de olie uit de brandstoftanks te pompen, die zich in het ach
terste deel van het schip bevinden. De Mont Louis had bij het
begin van haar reis naar de Russische havenstad Riga 385 ton
zware stookolie, 160 ton dieselolie en 30 ton smeerolie aan boord.
krant naar WENEN
LUXE TOURINGCAR-REIS
wachte vroege najaarsstormen.
Uiteindelijk zorgde de zware
deining ervoor, dat de romp
van de Mont-Louis in twee de
len brak op het punt waar eer
der een gat was gemaakt voor
het bergen van de uranium-
containers. Tenslotte zullen de
berichten over de gevaren van
een eventuele container-breuk
de gemoedsrust van het ber-
gingspersoneel niet ten goede
zijn gekomen.
Maar Drenth tilt er niet zo
zwaar aan. „Wij wisten al van
af de eerste dag wat de risico's
van die containers waren",
verklaart hij. „In het verleden
hebben we gewerkt met stof
fen die veel gevaarlijker en
veel moeilijker te bergen wa
ren. Als we bang waren voor
ons leven, dan bleven we wel
uit de buurt van dat wrak".
Minder goed geïnformeerd
was de Belgische overheid, zo
erkent minister Aerts, die de
afgelopen weken zijn verkla
ringen over de inhoud van de
Mont Louis steeds weer moest
herzien. En hij was de enige
niet. Zo verklaarde de Franse
reder CMG aanvankelijk dat
de ruimen van de Mont Louis
leeg waren. In tweede instan
tie gooide de reder het er op
dat het schip medicijnen ver
voerde. Pas 24 uur na het on
geluk en na een eerste
waarschuwing van Greenpea
ce gaf de reder schoorvoe
tend toe dat de Mont Louis
„een hoeveelheid licht radio
actieve stof" vervoerde.
Staatssecretaris Aerts kwam
nog later met een verklaring.
Bermuda-driehoek
Door deze gebrekkige infor-
Vertrek op vrijdag 5,12 en 19 oktober a.s.
matie kreeg de kust voor Oos
tende stilaan de allure van een
Bermuda-driehoek. Om enkele
„mysteries" rond de Mont
Louis in herinnering te bren
gen: zitten er nu wel of geen
wapens in het schip? Zijn de
22 kleine gele vaten nu wel of
niet leeg? Heeft een van de
volle grijze vaten nu wel of
niet gelekt èn zo ja: bestond er
daarbij kans op explosie? Wie
het weet mag het zeggen.
Aerts is in elk geval van me
ning, dat de Belgische over
heid geen verwijt gemaakt
kan worden. Over de beschu-
diging dat hij bewust een
rookgordijn rond de Mont-
Louis heeft gelegd, heeft hij
zich nogal boos gemaakt, zo
zegt hij. „Ik heb er altijd naar
gestreefd de volkomen waar
heid te spreken", aldus de ver
ongelijkte bewindsman. „Het
parlementslid Van Ootegem
heeft de bevolking op een vol
strekt valse manier bewerkt.
Door te zeggen dat er wapens
in de Mont Louis zitten. Niets
van waar! Ik vind het ook
jammer dat Greenpeace blijft
volhouden dat het uranium-
poeder explosief is. Ook dat
klopt niet".
Toch is het ongeluk met de
Mont Louis voor Aerts wel
aanleiding binnenkort op de
Noordzee-conferentie in Bre
men aan te gaan dringen op
betere gedragsregels voor het
vervoer van kernmateriaal
over zee. „De wetgeving is
perfect, maar aan de uitvoe
ring en controle schort het
nogal", zegt Aerts. De Belgi
sche bewindsman zou zelf pas
vier dagen na het ongeluk
vernomen hebben wat exact
de lading van de Mont Louis
was. „In het vervolg wil ik dat
De Belgische staatssecretaris voor milieuzaken Aerts staat de internationale pers te woord. Aerts:
„Ik voel me niet opgelucht, ik ben nooit ongerust geweest!".
meteen van de reder kunnen
horen", aldus Aerts.
Olie
Rond het wrak van de Mont
Louis is de zee op sommige
punten nog zwart gekleurd.
Het oliebestrijdingsvaartuig
Baracuda van Smit-Tak
sproeite bestrijdingsmiddelen
op de olie, die gistermiddag
nog steeds uit de romp van de
Mont Louis vloeide. Weer zo
iets. Hoeveel olie heeft de
Mont Louis precies aan boord?
„We weten het niet precies",
verzucht Aerts. „Er is onge
veer 450 ton diesel en zware
stookolie aan boord, zoveel
weten we. Maar waar die olie
precies zit en hoeveel er al in
zee is gevloeid blijft gissen".
De vervuiling op de Belgische
stranden is in elk geval niets
geweest om van wakker te lig
gen, verzekert Aerts. Hij kan
zijn verontwaardiging niet op,
als hij herinnerd wordt aan de
verklaring van een Belgische
milieugroep, dat dode vogels
zouden zijn aangespoeld. „We
hebben er drie schoongemaakt
en die zijn weer verder gevlo
gen. Dat is alles. Het strand
was maar licht bezoedeld", al
dus de minister.
Olau
Even later vaart de Olau Bri
tannia voorbij de plaats waar
25 augustus de Mont Louis te-
nonder ging. De voorsteven
van het veerschip is nog flink
gehavend, maar dat was voor
de reder geen reden om de
Britannia uit de vaart te ne
men.
Ook de dertig uraniumcontai-
ners uit de Mont Louis blijven,
zoals het er nu naar uitziet, ge
woon in de running. Volgens
schattingen zijn de containers
per stuk anderhalf miljoen
gulden waard en nog veel
meer nadat het uraniumpoe-
der in Rusland is opgewerkt
tot brandstof voor kerncentra
les.
Aerts: „Mijn zorg is, dat die
containers zo snel mogelijk,
naar Duinkerken verscheept
worden, retour eigenaar. Al
leen als het enorm zou gaan
stormen, dan wil ik toestem
ming geven de containers
voorlopig in Zeebrugge aan
land te brengen. Wat er op
langere termijn gaat gebeuren
weet ik niet, maar ik denk dat
die vaten wel weer naar Rus
land verscheept zullen wor
den".
En zo zal het kunnen gebeu
ren, dat over een aantal maan
den opnieuw een schip van
CMG voorbij de Belgische kust
vaart, richting Riga. Met aan
boord een aantal containers
uraniumpoeder. Maar nie
mand die daarvan op de hoog
te is...
PAUL KOOPMAN
Daar. Een vat!" roept een Duitse verslaggeefster en een zes man sterke cameraploeg strui-
ïar de voorplecht van het marinevaartuig.
toch tot een goed einde te ko
men. Aan boord van de Belgi
sche mijnenveger is de inter
nationale pers er getuige van
hoe met een ogenschijnlijke
nonchalance vrij snel twee
containers uit het wrak van de
Mont Louis gehengeld worden.
De Hollandse berger, Smit-
Tak, verwacht het karwei bij
goed weer binnen vier dagen
te kunnen klaren.
Opgelucht
De Belgische staatssecretaris
van milieu Aerts, die door zijn
vele sussende verklaringen
niet altijd als een serieuze in
formatiebron is beschouwd,
lijkt aan boord van de mijnen
veger niet onder de indruk
van de bergingsoperatie. Nadat
een officier van het schip hem
heeft ingefluisterd „het negen
de vat is nu binnen", verklaart
hij: „Of ik me nu opgelucht
INDE De zon
net door de wol-
een Duitse ver-
Jefster roept: Kijk!
Ias Een vat!". Een zes
ieno sterke cameraploeg
Gi^elt naar de voor-
van het Belgische
^eschip en inderdaad:
najindse horizon hangt
rijze container in de
553 van de Titan 9, het
waarop de ber-
naatschappijen Smit-
n Union de komen-
agen totaal dertig
ners met het giftige
4jmpoeder hopen op
drie weken nadat de
ot Olau Brittannia een
;52 irde in de bakboordzijde
Mont Louis, lijkt het
kernongeluk op zee dan
voel? Hoe kunt u dat vragen?
Ik ben nooit, ongerust ge
weest
Woordvoerder Henk Drenth
van Smit-Tak doet al evenmin
gewichtig over de bergingso
peratie. „Is het niet levensge
vaarlijk, wat uw mensen daar
doen?vraagt een Duitse ver
slaggever. „Ach, moet u ho
ren", repliceert Drenth. „Wij
weten heus wel waar we aan
beginnen. Smit-Tak doet al
honderdvijftig jaar bergings
werk. Voor ons is een klus zo
als deze peanuts, geloof me.
Als we het niet zouden kun
nen, waren we hier nu niet".
Tegenslag
Toch heefte de bergingsploeg
van Smit Tak, ruim veertig
man, met nogal wat tegenslag
te kampen gehad. Allereerst
liep het werk ruim twee we
ken vertraging op door onver-
de volle vijf procent aan te
vullen. Met andere woorden,
de bonden voelen zich in een
ongelijke positie geplaatst.
Dat bezwaar is op zichzelf al
voldoende voor heel wat soci
aal tumult. Er dreigt echter
nog veel meer. Het inkomen
soffer dat zieke werknemers
nu moeten gaan brengen kan
nogal oplopen. Ze krijgen im
mers niet alleen minder zie
kengeld door de korting op het
uitkeringsniveau. Ook moeten
er voortaan sociale premies
over worden betaald, die voor
hun eigen rekening komen.
Van gelijk blijvend loon in ge
val van ziekte zal dus bepaald,
geen sprake meer zijn. De ge
middelde werknemer gaat er
bij ziekte één tot anderhalf
procent op achteruit.
Nu hebben de vakbonden er
altijd erg aan gehecht dat
werknemers die voor korte
tijd door ziekte niet in staat
zijn hun werk te verrichten,
gewoon hetzelfde krijgen
doorbetaald. Willen zij deze si
tuatie ook na 1 januari laten
voortbestaan, dan zal daar
echter stevig met de werkge
vers over onderhandeld moe
ten worden. Die zullen best
bereid zijn opnieuw met een
gelijk netto-loon bij ziekte ak
koord te gaan, maar tevens al
les in het werk stellen het geld
daarvoor uit de beschikbare
„loonruimte" te halen. Met an
dere woorden: te proberen uit
eindelijk toch de werknemers
hiervoor op te laten draaien.
Werktijdverkorting
Uit de beschikbare loonruimte
vaö de werkgevers moet ech
ter nog meer worden betaald.
De bonden hebben immers
nog veel meer wensen. Zij wil
len niet langer extra geld inle
veren voor werktijdverkorting
en vinden dat de stijging van
de produktiviteit die thans
weer optreedt best kan wor
den gebruikt om korter wer
ken te betalen. Hier en daar
zal bovendien weer een ver
goeding voor gestegen prijzen
worden gevraagd (prijscom
pensatie) of zelfs een reële
loonsverbetering.
Het gevaar is groot dat al die
wensen niet betaald kunnen
worden uit de beperkte ruimte
die de bedrijven hebben opge
bouwd. In dat geval zijn er
twee dingen mogelijk. Ten
eerste: er wordt toch betaald,
hetgeen gevolgen heeft voor
de financiële positie van het
bedrijf, waardoor mogelijk op
nieuw banen op de tocht ko
men te staan met alle gevolgen
vandien. Mogelijkheid twee: er
wordt niet betaald, maar een
ruil gemaakt met de werktijd
verkorting. In dat geval moe
ten de werknemers voorlopig
afzien van korter werken, in
ruil voor de garantie van 100
procent loon bij ziekte.
Zo'n ruil heeft echter dezelfde
negatieve gevolgen voor de
economie als het inwilligen
van alle vakbondswensen zou
hebben, zonder dat daar vol
doende geld voor is. Niet door
gaan met het proces van ar
beidstijdverkorting betekent
immers minder kans op werk
voor de honderdduizenden
werklozen. In veel bedrijven
werd met het opvullen van de
verkorte werktijd door nieuw
personeel nog gewacht tot vol
gend jaar, als er een stap ver
der op de weg van de ATV zou
worden gezet. Als deze wordt
geruild tegen 100 procent zie
kengeld kan men de herbezet
ting van de al bereikte werk
tijdverkorting ook wel verge
ten.
Bovendien haalt het een streep
door het kabinetsbeleid. Dat is
namelijk mede gebaseerd op
verder gaan met arbeidstijd
verkorting. In het regeerak
koord wordt uitgegaan van
een loonmatiging van twee
procent per jaar en die zou
kunnen worden bereikt als bij
voorbeeld de prijscompensatie
zou worden ingeleverd voor
korter werken. Die matiging
in het bedrijfsleven legitimeert
het kabinet eenzelfde matiging
op te leggen aan het over
heidspersoneel en degenen die
leven van de sociale uitkerin
gen. Door nu met een aanslag
op het ziekengeld te komen
loopt het kabinet niet alleen
het gevaar dat het proces van
arbeidstijdverkorting zal wor
den gefrustreerd, maar ook dat
er van loonmatiging niets
meer terecht komt. De vak
bonden zijn immers aan hun
leden verplicht te vechten
voor 100 procent doorbetaling
bij ziekte en dat betekent auto
matisch een looneis, dus min
der matiging.
Ambtenaren
Daarmee zou het kabinet on
middellijk in de financiële
problemen komen, omdat
ambtenaren en uitkeringstrek
kers voor zichzelf een gelijke
behandeling eisen als de werk
nemers in het bedrijfsleven.
De in de begroting ingeboekte
matiging van uitkeringen en
van salarissen van ambtenaren
en trendvolgers (de zogeheten
„overdrachtsuitgaven") dreigt
dan te vervallen, tenzij het ka
binet die matiging eenzijdig
van ambtenaren, trendvolgers
en uitkeringstrekkers vraagt.
Dat maakt de cirkel dan weer
rond, want zo'n eenzijdige be
zuiniging is, bij alles wat het
overheidsperoneel al boven
het hoofd hangt, zeker weer
goed voor tal van ambtenaren-
acties.
Concluderend kan worden ge
steld dat het kabinet zich me*
de voorstellen om op het zie
kengeld te bezuinigen op ui
terst glad ijs heeft begeven. In
de eerste plaats is het gevaar
van sociale onrust buitenge
woon groot Men herinnere
zich het tumult van twee jaar
geleden, toen minister Den
Uyl en staatssecretaris Dales
soortgelijke voorstellen deden.
Bovendien lijken de voorstel
len, als zij worden uitgevoerd,
zulke ingrijpende gevolgen te
gaan hebben, dat zij als een
boemerang op het kabinet en
zijn beleid kunnen werken. De
ziekengeldplannen zouden op
de lange duur dan nog wel
eens méér kunnen gaan kos
ten dan de 0,9 miljard gulden
die zij blijkens de begroting
aan bezuinigingen moeten op
leveren.
ARJEN BROEKHUIZEN
palend voor het sociale kli
maat in de komende maanden.
Het kabinet wil niet alleen
premie gaan heffen over het
ziekengeld, maar ook het ni
veau' van de uitkering in twee
fasen terugschroeven van 80
naar 70 procent. De eerste vijf
procent moet er al op 1 januari
af.
Wie nu ziek is krijgt door
gaans vrijwel hetzelfde netto
salaris als wanneer hij zou
werken. Dat is het gevolg van
cao-afspraken tussen vakbon
den en werkgevers, waarin
het aanvullen van het salaris
tot 100 procent is geregeld.
Aangezien de Ziektewet
spreekt over een ziekengeld
uitkering van 80 (en straks 70)
procent, heet de aanvulling
door de werkgever „een bo
venwettelijke uitkering".
Het zijn deze uitkeringen
waarover in het najaar sociale
conflicten dreigen. Veel cao's
lopen eind dit jaar af en moe
ten worden vernieuwd. Het
kabinet laat het aan werkge
vers en werknemers over, uit
te maken wie voor de korting
op de uitkering moet opdraai
en. Zolang er tussen die twee
wordt onderhandeld, wil de
overheid echter het verschil
door hen laten delen. Dat wil
zeggen dat van de vijf procent
verlaging die op 1 januari
wordt doorgevoerd, vooruitlo
pend op een definitieve nieu
we afspraak tussen werkge
vers en werknemers, beide
partijen 2,5 procent betalen.
Het kabinet wil op die manier
voorkomen dat de werkgevers
opdraaien voor de volle vijf
procent, wat de winstpositie
van hun bedrijven zou scha
den en derhalve nadelig zou
zijn voor het economisch her
stel.
Looningreep
De bonden noemen dit kabi
netsvoornemen terecht een
looningreep. De overheid legt
immers eenzijdig op, hoe de
vijf procentskorting tijdelijk
wordt verdeeld. Het bezwaar
van de bonden is deels princi
pieel (zij dulden geen enkele
overheidsbemoeienis in de on
derhandelingen met de werk
gevers), deels ook praktisch.
De werknemersorganisaties
gaan er vanuit dat een werk
gever, die tijdelijk slechts 2,5
procent van de korting op het
ziekengeld heeft moeten bij
passen, in onderhandelingen
nooit meer te bewegen zal zijn
HAAG Nederland
5.® een sociaal onrustig
r te wachten. Er is
~|g verbeeldings-
it voor nodig om dat
!de vooravond van
jjesdag te voorspellen.
Het'nieuws kan er vol-
or% week dinsdag im-
niet meer worden
ld. Het merendeel
de kabinetsvoorne-
sw|! is de afgelopen we
ll uitgelekt of, in een
ig om dat te voorko-
gewoon door minis-
^fen staatssecretarissen
buiten gebracht.
van het kabi-
ziekengelduitkerin-
zonder meer be-
