Nederlandse ex-nazi bood
miljoenen voor dagboek"
EEN KUKJE IN DE SIEBELCOLLECTIE
Concessies regering-Udenhout maar schijn"
Afsluiters zijn achilleshiel
van uranium-containers
wm sru/èWACtt*)
Likoed aanvaardt coalitie
met Arbeiderspartij
Ceidóc6omont
IEIDEMANN: „HEEREMA WILDE BEELD HITLER WIJZIGEN"
Geweld in India
laait weer op
"HINASEN
VLUCHTELINGEN
RIANJAYA
IOEVEN NIET
PERUG TE KEREN"
lUITENLAND
WOENSDAG 12 SEPTEMBER 1984 PAGINA 11
erbod op protest-
ijeenkomsten voor
arten in Zuid-Afrika
pHANNESBURG Na twee weken van
rnstige onlusten in zwarte woonoorden is
indaag in grote delen van Zuid-Afrika
in totaal verbod op protestbijeenkomsten
kracht geworden. Het verbod geldt on-
meer in de steden Johannesburg en
•etoria, delen van de provincie Natal en
woongebieden van Sharpville, waar de
igereldheden het hevigst waren,
olgens de minister van openbare orde, Le
range, is deze stap genomen ter handha-
de „openbare vrede". Door de
1 is een aantal bijeenkomsten ver-
iden ter nagedachtenis van de zwarte lei-
Steve Biko, die zeven jaar geleden om
leven kwam in een politiecel.
OGARKOV ZOU
HARTAANVAL
HEBBEN GEHAD
FRANKFURT Nicolai
Ogarkov, de vroegere chef
staf en. eerste onderminister
van defensie van de Sovjet-
Unie, heeft vorige week een
hartaanval gehad. Dat heeft
een onafhankelijk Duits in
stituut dat informatie verza
melt over de Sovjet-Unie ge
meld. Het instituut maakte
bekend dat Ogarkov op 3 of
4 september was opgenomen
in een militair hospitaal in
Moskou. Op 6 september
werd in Moskou bekend ge
maakt dat Ogarkov van zijn
functie was ontheven.
Duarte wil politiemacht
El Salvador hervormen
SAN SALVADOR De Salvado-
raanse president Napoleon Duarte
heeft laten weten de drie belangrijk
ste politie-organisaties in El Salvador
te zullen reorganiseren. Hiermee
hoopt hij de schending van mensen
rechten tegen te kunnen gaan. De
huidige politietaken variëren van het
uitschrijven van parkeerbonnen trot
het verlenen van assistentie aan het'
regeringsleger. Volgens mensenrech
tenorganisaties bestaan er nauwe ban
den tussen de politie en de beruchte
ultra-rechtse Doodseskaders, die al
talloze moorden hebben begaan op
boeren en burgers. Duarte zei niet hoe
hij de reorganisatie precies wil gaan
aanpakken.
HYDERABAD Ongeregeldheden in Hy
derabad, de hoofdstad van de Indiase deel
staat Andra Pradesh, hebben gisteren aan
minstens zeven mensen het leven gekost.
Er vielen ongeveer dertig gewonden. Vol
gens de politie vielen de slachtoffers toen 's
middags het uitgaansverbod werd opge
schort om de bevolking de gelegenheid te
geven boodschappen te doen. De ongere
geldheden braken uit nadat het parlement
van Andra Pradesh na vijf minuten uiteen
ging zonder te hebben gestemd over de po
litieke toekomst van de afgezette premier
Rama Rao. Rao wilde met de stemming be
wijzen, dat hij wel degelijk nog voldoende
steun heeft in het parlement.
AMBURG De voor-
alige sterverslaggever
in het Hamburgse week-
ad „Stern", Gerd Heide-
ann, heeft gisteren ge-
gd dat de Nederlandse
kenman ir. Pieter
helte Heerema bereid
as miljoenen guldens te
urneren voor de aan-
van de vervalste
itler-dagboeken. Heere-
a zou aan de verkoper,
vervalser Konrad Ku-
twee miljoen marken
bben geboden. Volgens
eidemann stelde hij ech-
r als voorwaarde, dat in
dagboeken moest staan
Hitier persoonlijk
niets te maken had met de
massamoorden op joden.
Heidemann (52) zei verder, dat
juist vanwege deze voorwaar
de de transactie niet is doorge
gaan. „Ik was bang dat Heere
ma de dagboeken niet aan mij
zou teruggeven, als de inhoud
daarvan geen gunstiger licht
zou werpen op Hitier", aldus
Heidemann. De vervalste Hit-
Ier-dagboeken werden uitein
delijk gekocht door de directie
van het concern Gruner
Jahr, uitgeefster van onder
meer het weekblad Stern.
Volgens Heidemann heeft
Heerema als SS-er aan het
Oostfront gevochten en heeft
hij tot vlak voor zijn dood in
1981 in contact gestaan met
een Franse organisatie van
neo-nazisten, die er alles voor
over had om de beeldvorming
rond Hitler in positieve zin om
te buigen. In een pauze tijdens
de rechtzitting vertelde Heide
mann verder er aan te twijfe
len of Heerema, die 73 jaar is
geworden, in oktober 1981 een
natuurlijke dood was gestor
ven. „Mij is verteld dat Heere
ma zogenaamd zelfmoord
pleegde. Maar dit zou in scène
gezet kunnen zijn. Het is niet
uitgesloten dat Heerema in
verband met zijn belangstel
ling voor mijn dagboeken is
vermoord", aldus Heidemann.
Heerema werd na de oorlog
veroordeeld tot veertien
maanden wegens oorlogsmis
daden. Heerema, die al voor
de oorlog kapitalen had ver
diend aan onder meer de ver
koop van Venzolaanse olie,
hield zich gedurende de laatste
jaren van zijn leven bezig met
offshore-activiteiten. Hij was
oprichter en directeur van een
onderneming, die onder meer
olieplatforms bouwde. Ook
was Heerema mede-oprichter
van het in de Noordzee gele
gen piratenzendereiland REM,
waaruit de TROS is voortge
komen.
Oplichting
Het was gisteren voor het eerst
dat Heidemann getuigde in het
proces in Hamburg dat op 21
augustus begon. De belangstel
ling in de rechtszaal was groot.
Samen met de schrijver van
de dagboeken, Konrad Kujau,
wordt hij verdacht van oplich
ting.
Heidemann zei dat hij zich pas
in maart 1963 in het nazidom
was gaan verdiepen, nadat hij
voor 160.000 mark eigenaar
werd van het jacht, de „Carin
II". Deze had hij van de vroe
gere rijksmaarschalk Her
mann Goring gekocht. Door
die aankoop kwam hij in con
tact met oud-SS-generaal Karl
Wolff.
Wolff begeleidde hem in 1979
op een reis naar Zuid-Amerika
waar hij in de Boliviaanse
hoofdstad La Paz Klaus Bar
bie, de „slachter van Lyon",
die nu vastzit in Frankrijk,
sprak. Die vertelde hem dat
Hitiers plaatsvervanger Martin
Bormann na de oorlog via een
Italiaans klooster en Turkije
naar Latijns-Amerika was ge
smokkeld.
[JSWIJK De conces-
es die de regering-Uden-
iut heeft gedaan, zoals
opheffen van de
ondklok, het toelaten
in VN-rapporteur Amos
Suriname en het
tel van de samenwer-
ig tussen de KLM en de
.N, zijn allemaal schijn-
|ncessies. Deze stappen
llen niets voor en zijn
een maar bedoeld om
r geld uit Nederland
rijgen.
heeft de ex-premier van
ïame, drs. Henk Chin a
gisteren namens de Suri-
>amse Bevrijdingsraad ge-
■gd. Hij deed dat bij het voor
in van twee nieuwe leden
de Raad aan de pers. Dit
ex-parlementariër Paul
mohardjo (41) en Anita Li-
i (40), oud-voorzitter van
vrouwenafdeling van de
lederbond. Zij vervangen
•minister Wijngaarde en de
rnalist Fred Marte, die de
ad onlangs verlieten,
feite vindt er in Suriname,
Chin a Sen, z^)fs een mi-
irisering van het overheids-
laraat en de buitenlandse
plaats. Volgens de Raad
De nieuwe samenstelling van de Raad voor de Bevrijding van Suriname. V.l.n.r. Tjong Akiet, Somo-
hardjo, Nashrullah, voorzitter Chin a Sen, Sewrajsingh, mevrouw Antita Ligon en de heer Kohinor.
wordt er in Suriname ook ge- wapenimporten van het regi-
regeld gemarteld. me-Bouterse van de laatste
Chin a Sen hekelde de grote tijd. Hij zei aanwijzingen te
hebben dat de wapens, die via
Brazilië in Suriname terecht
kwamen,
paratuur, gemaakt door een
Nederlands bedrijf. Het zou
gaan om tanks die uitgerust
zijn met infrarood-apparatuur
en computers.
Udenhout
Het Surinaamse dagblad De
West heeft gisteren gemeld dat
de Surinaamse minister-presi
dent Udenhout zo snel moge
lijk een gesprek wil hebben
met premier Lubbers over de
opgeschorte Nederlandse ont
wikkelingshulp.
De Surinaamse ambassadeur
Heidweiler heeft tijdens bezoe
ken aan de voorzitters van de
Eerste en Tweede Kamer be
grip gevraagd voor de „Suri
naamse problematiek en wer
kelijkheid". Naar de mening
van Heidweiler zouden de Ka
merleden zich minder „on
wrikbaar" moeten opstellen
inzake het verlenen van ont
wikkelingshulp.
Heidweiler is inmiddels naar
Suriname vertrokken om pre
mier Udenhout in te lichten
over de houding van Neder
land. De Sirinaamse premier
zal minister van den BRoek
ontmoeten tijdens de Algeme
ne Vergadering van de Vere
nigde Naties in New York.
Het wrak van de Mont Louis brak op de plaats waar bergingsploegen een gat in de romp hadden
gebrand. Tussen voor- en achterschip zit nu circa vier meter ruimte. Naast het wrak is het ber
gingsvaartuig „Antwerpen" afgemeerd. Rechts op de voorgrond: een rubberbootje van de milieu
actiegroep Greenpeace.
OOSTENDE De dertig
containers in het voor
schip van de Mont Louis
zijn niet zo onverwoest
baar als de Belgische en
Franse overheid suggere
ren. Volgens de milieu-or
ganisatie Greenpeace be
staat er een gerede kans
dat een afsluiter afbreekt,
als de containers in het
ruim tegen de scheeps
wand worden geslingerd.
Een woordvoerder van
het bergingsbedrijf Smit-
Tak bevestigde gistermid
dag, dat de afsluiters van
de containers relatief
kwetsbaar zijn.
Union niet achterhalen, of de
dertig containers met het gifti
ge uraniumpoeder nog in het
afgebroken voorschip van de
Mont-Louis zitten. Door het
aanhoudend slechte weer en
de forse deining moest een
duikinspectie uitgesteld wor
den. Directeur Reinigert van
Smit-Tak: „Je kunt je voor
stellen dat die containers bij
een deining van zes meter met
een enorm geweld tegen de
wanden van het schip bonken.
De kans is aanwezig dat een
aantal containers is losgesla
gen, maar dat kunnen we pas
nagaan nadat het weer is ver
beterd".
De milieu-organisatie Green
peace vreest dat de dertig con
tainers speelbal zijn van de
elementen sinds het voorschip
van de Mont Louis maandag
nacht bij vliegende storm van
de romp scheurde. Woord-
Leden van de Belgische BB maken het strand bij Blankenberge
schoon met scheppen en een bulldozer. Stookolie uit de Mont
Louis kwam over een lengte van 15 kilometer op de kust terecht.
DNEY De tienduizend naar Papoea Nieuw-Guinea uit
keken vluchtelingen uit Irian Jaya, het Indonesische deel
n het eiland, zullen niet gedwongen worden om terug te
ren. Dit heeft oud-minister John Dowd bekend gemaakt
de Australische staat New South Wales.
lgens Dowd, die zondag terugkeerde van een onderzoeks-
op Irian Jaya, wil Indonesië niet dat de vluchtelingen
:n hun wil worden teruggestuurd. Daarom gelooft Dowd
de regering van Papoea Nieuw-Guinea de vluchtelingen
't zal terugsturen.
(ADVERTENTIE)
Gouden idee
Bijpassend gouden collier naar keuze in 40.42 of 45 a
van 298.- voor 198,- In zilver 39,-
Dit gouden collier in 80 cm 329,- In zilver 59,-
SIEBEL HEEFT ER MEER VAN
Aanbiedingen geldig t/m 29 septer
Klassi
knoop
goud. Als oorclips 850,-
erlijke gouden oorknoppen
iet bloedkoraal of turkoois
van 165, voor 129,-
Met cultivé parel 159,
gouden
briljant (0.06 kar.) in een
ïtting 495,-
Gouden ringen
combineren. Zes verschillende
modellen van 49,- en 59,
bloemmotief in d
149,-. 198, en 295,
In zilver vanaf 39,-
1.15 kar.). 5 (0.25 kar.)
niwerp straalt chique eenvoud uit Afgebeelde
d 2590,-Bijpassend collier 1790, en nng 1090,
Amsterdam, Kalverstraat 121-123; Den Haag, Lange Poten 9-11Rotterdam, Stadhuisplein 24-26; (Jtrecht Bakkerstraat 27-29; Haarlem, Grote Houtstraat 63-65. I
ir den Diamanthandel.
TEL AVIV Het Israëlische
Likoed-blok heeft gisteren in
gestemd met de vorming van
een coalitieregering met de
Arbeiderspartij. Maandag had
het centraal comité van de Ar
beiderspartij zijn goedkeuring
al gegeven.
De leider van de Arbeiders
partij, Peres, en premier Sha
mir waren gisteravond nog
druk bezig de laatste menings
verschillen uit de weg
men zodat het parlement zich
vandaag zou kunnen uitspre
ken over hun regering van na
tionale eenheid.
In Israël is al veel kritiek ge
uit op de vorming van de rege
ring van nationale eenheid,
die volgens menigeen te zwak
is om ingrijpende beslissingen
te kunnen nemen. De omstre
den oud-minister van defensie,
Sharon, verklaarde gister
avond dat er nog altijd grote
problemen bestaan tussen Pe
res en Shamir. Volgens Sharon
hebben de twee leiders nog
geen overeenstemming bereikt
over enkele belangrijke pun
ten van het regeerprogramma
De meningen verschillen vol
gens Sharon nog altijd diep
gaand over zaken als eventue
le vredesonderhandelingen
met Jordanië en het nederzet-
tingenbeleid in de bezette ge
bieden.
voerder Eugene Stuyk: „Die
containers kunnen wel tegen
een stootje. Ze zijn bijvoor
beeld getest op een val van ne
gen meter hoogte op een acht
centimeter dikke stalen pin.
Maar ze hebben allemaal een
zwak punt: de afsluiter. Als zé
in het ruim van de Mont Louis
heen en weer geslingerd wor
den is de kans niet denkbeel
dig dat zo'n afsluiter af
breekt".
In dat geval, zo heeft Green
peace berekend, komt ruim
3000 kilo van het giftige gas
waterstof fluoride vrij. Volgens
de milieu-organisatie is water
stoffluoride al in een concen
tratie van circa 26 milligram
per kubieke meter lucht dode
lijk. Stuyk: „Uraniumpoeder
reageert in contact met water
zeer agressief. Er ontstaan
hoge temperaturen, er komt
gas vrij en het water gaat ko
ken".
Greenpeace herinnert aan een
ongeval bij het opwerkingsbe-
drijf Comurhex in het Franse
Pierrelatte, dat ook de urani-
umcontainers voor de Mont
Louis leverde.
Lek
Blijkens een publicatie in het
blad „Nucleous Weekly" van
juli 1977, heeft de afsluiter van
een uraniumcontainer op het
terrein van Comurhex dat jaar
twintig minuten gelekt voor
dat personeelsleden het lek
konden dichten. Door de lek
kage, waarbij slechts een deel
van de container-inhoud vrij
kwam, ontstond volgens het
wetenschappelijk tijdschrift
een wolk waterstoffluoride
van twee kilometer breed, drie
kilometer lang en zestig meter
dik. Omdat de omgeving tijdig
geëvacueerd werd, raakte nie
mand gewond.
Ook de duikers van het ber
gingsbedrijf Smit-Tak hebben
hun bedenkingen over de
duurzaamheid van de afslui
ters op de containers. Na een
eerste inspectie van de Mont
Louis eind vorige maand heb
ben de duikers aangedrongen
op een betere beveiliging van
de afsluiters. „Zodra de contai
ners uit het ruim op het pon
ton zijn gehesen zullen we een
extra beplating aanbrengen
voor een betere bescherming",
zo liet woordvoerder Drenth
van Smit-Tak gistermiddag
Drenth, gevraagd naar het
waarom van deze operatie:
„Bij het vervoeren van de con
tainers naar Duinkerken kun
nen ze nogal wat klappen te
verwerken krijgen. Onze ber
gers vinden daarom dat we
eerst de beschermplaten, die
nu rond de afsluiters zitten,
moeten verbeteren".
Smit-Tak acht de kans op lek
kage van een van de contai
ners niettemin „praktisch ni
hil". Drenth: „We nemen na
tuurlijk wel de nodige voor
zorgsmaatregelen. Zo draagt
het personeel speciale bescher
mende kleding en er worden
nog steeds regelmatig water
monsters genomen".
Ook het Belgische ministerie
van Volksgezondheid en Leef
milieu acht de kans op lekka
ge klein. Een woordvoerder
bevestigde dat bij eventuele
lekkage of breuk van een con
tainer een heftige chemische
reactie optreedt, waarbij wa
terstoffluoride vrijkomt.
„Maar het gas zal het lek on
middellijk weer afdekken,
doordat het erop neerslaat".
Bij een breuk, zo gaf de
woordvoerder met zoveel
woorden toe, zou er wel spra
ke zijn van een explosie-ach-
tige chemische reactie, „waar
bij het water in de omgeving
van de container gaat koken".
Het vrijkomende giftige gas
zou dan een gevaar betekenen
in een gebied van 150 meter
rond de container; voor de
Belgische kust op vijftien
kilometer afstand zou der
halve nagenoeg geen gevaar
bestaan.
PAUL KOOPMAN
