Kijkje in
werkpaleis
Koningin
Beatrix
m
Jongen uit polygaam
huwelijk moet via cel
terug naar Marokko
Winkeliers gematigd optimistisch
over rapport Schoolstraat
Nederlands frisbieteam
lijkt warm gedraaid
Raad Lisse steunt
bloembollenmuseum
12^ BINNENLAND
£eidóc@otvumt
DONDERDAG 6 SEPTEMBER 1984 PAGINA 7
DEN HAAG Wat
bij een bezoek aan
het fraai gerestau
reerde paleis Noord
einde in het hart van
Den Haag opvalt zijn
de afmetingen, die
veel groter blijken te
zijn dan de buiten
kant doet vermoe
den. Al bij het betre
den van de vestibule
De werkkamer van koningin
Beatrix in het Bruine Kwartier
van paleis Noordeinde. Bij de
inrichting deed zich het pro
bleem voor dat de in de han
del beschikbare meubelen
niet pasten bij de statige in
Empire-stijl uitgevoerde wand-
betimmeringen. Daarom wer
den nieuwe, eigentijdse meu
belen ontworpen. Fauteuils en
stoelen zijn bekleed met een
lichte wollen stof. De vloerbe
dekking, die deel uitmaakt van
de in het paleis verwerkte
kunstopdrachten, is overwe
gend geel. Deze kleur is geko
zen als compensatie voor het
weinige zonlicht dat de kamer
bereikt. Vanachter haar bu
reau, vervaardigd van grijs ge
lakt plaatmateriaal, ziet de
Koningin onder meer uit op
een vierkant bergmeubel (ge
heel rechts op de foto) waarin
een televisietoestel staat. Aan
de wand prijkt een schilderij
met de afbeelding van Willem
van Oranje.
via de achteringang
wordt afgerekend
met het vooroordeel
als zou „Het Oude
Hof", zoals het ook
wel wordt genoemd,
niets meer zijn dan
een leuk maar klein
paleisje.
Statige pilaren sieren l?et 15
meter hoge vertrek, dat voor
zien is van een glanzend mar
meren vloer We dalen eerst
af voor een kijkje in het sou
terrain met zijn hagelwit ge
pleisterde gewelven. Het is
het oudste gedeelte van het
paleis, dat net als de meeste
andere vertrekken een repre
sentatieve functie krijgt. En
kele stukjes muur herinneren
aan de middeleeuwse hofstede
die op deze plek heeft ge
staan.
Terug op de begane grond.
We bezoeken de in neo-re-
naissancestijl ingerichte
Prins-Hendrikkamer, die nu
dienst doet als wachtkamer.
In deze paleisvleugel woon
den ooit koningin Wilhelmina
en prinsgemaal Hendrik. Via
de voorvestibule betreden we
de Pieter-Postkamer pal naast
de vooringang aan de zijde
van het Noordeinde. De ka
mer, genoemd naar de archi
tect die in 1640 betrokken was
bij een uitbreiding van Het
Oude Hof, ademt de sfeer van
de 17e eeuw. De Pieter-Post
kamer gaat dienst doen als
ontvangstruimte voor bijvoor
beeld ambassadeurs dig de
De in het centrum van het paleis gelegen Grote Balzaal vormde
misschien wel het ingrijpendste onderdeel van de restauratie..
Bij de brand in 1948 was deze ruimte vrijwel geheel verwoest.
Er moest een nieuwe vloer worden aangelegd. Deze werd voor
zien van het oorspronkelijke patroon. De wanden zijn uitge
voerd in scagliola, een alles behalve goedkoop imitatiemarmer
dat is samengesteld uit een mengsel van kalk, kleurstoffen en
lijm. Scagliola is overigens op veel plaatsen in het paleis toege
past. Van het plafond restte na de brand helemaal niets meer.
Aan de hand van wat oude tekeningen en foto's kon het deson
danks uiterst nauwkeurig worden gereconstrueerd.
Koningin hun geloofsbrieven
komen aanbieden.
Een van de meest opmerkelij
ke vertrekken in paleis
Noordeinde is de Indische
Zaal, rechts van de achterin
gang. Op weg daarnaartoe
passeren we een trap die be
dekt is met een blauwe loper.
De echte Oranje-kenner her
innert zich onmiddellijk dat
diezelfde blauwe loper in 1980
werd gebruikt bij de inhuldi
gingsplechtigheid in Amster
dam. Inderdaad, zon tapijt
kan langer mee dan een dag.
Helaas moest het hier en daar
wat worden bijgesneden om
het passend te maken.
De plafonds en wanden van
de Indische Zaal zijn geheel
bedekt met uiterst fraai be
werkt djattihout. Koningin
Wilhelmina en prins Hendrik
kregen de zaal als geschenk
aangeboden van de Indische
bevolking ter gelegenheid
van hun huwelijk in 1901. De
tand des tijds heeft nauwelijks
vat gehad op deze ruimte. Al
leen de vloer is vervangen en
wel door het deel van de
vloer uit de Grote Balzaal dat
de brand in 1948 heeft door-
Van de achtervestibule leidt
een statige trap, tijdens de
restauratie vernieuwd en ver
breed, omhoog naar alweer
een metershoge ruimte: de
achterhal. We nemen een
kijkje in de stijlvol ingerichte
werkkamers van de hogere
hoffunctionarissen en het se-
tijde van koningin Wilhelmi
na gebruikt werd als theesa
lon. Een antieke ronde tafel
deelt de ruim bemeten werk
kamer met drie zeer modern
gevormde, witte bureaus.
Het Bruine Kwartier, op de
eerste verdieping in de zuide
lijke vleugel aan de kant van
het Noordeinde, moet gezien
worden als het hoogtepunt
van de rondwandeling. Hier
immers bevinden zich de
Claus. De naam van dit deel
van het paleis is ontleend aan
de mahoniehouten wandbe-
timmeringen. Aangezien het
oorspronkelijke meubilair
niet meer compleet was moest
het van nieuw worden voor
zien. In de handel waren ech
ter geen meubelen verkrijg
baar die bij de statige Empire-
stijl pasten. Architect
W. G. Quist ontwierp daarom
eigentijdse meubelen, waar
naar overigens ook de voor
keur van Koningin Beatrix
uitging. De kamer van prins
Claus is met een onopvallende
deur verbonden met die van
de Koningin en heeft uitzicht
op het voorplein. De wanden
tonen erg kaal maar dat komt
doordat de schilderijen nog
niet zijn bezorgd. Het tapijt in
de koninklijke werkkamers
maakt deel uit van een van de
in het paleis verwerkte kunst
opdrachten en is overwegend
geel van kleur.
Een bezoek aan paleis Noord
einde is pas volledig als ook
de Grote en Kleine Balzaal
zijn bezichtigd. Die zijn even
eens op de eerste verdieping
gelegen, maar dan in het mid
denstuk van het H-vormige
gebpuw. Bij het aanschouwen
van deze zalen kan men zich
nauwelijks voorstellen dat
hier in 1948 een hevige brand
heeft gewoed. Aan de razend-
knap gereconstrueerde pla
fonds, rijkelijk voorzien van
ornamenten, hangen weer ge
woon de drie oorspronkelijke
kroonluchters, prachtig opge
poetst alsof er geen brand is
geweest. De kroonluchters
hebben halverwege de vorige
eeuw zelfs nog licht geworpen
in het paleis van Willem II in
Brussel. Ook in de Kleine
Balzaal prijkt een zorgvuldig
gerestaureerde kroonluchter.
Hij werd in 1880 in Parijs ge
maakt en vormt nu het stra
lende middelpunt van het ge
heel in neo-rococostijl uitge
voerde vertrek. Een van de
wanden is een goed geca
moufleerde schuifdeur waar
achter een kleine orkestbak is
gelegen.
Via de deftige Koningstrap en
de vestibule verlaten we Het
Oude Hof om met enige vol
doening te mogen vaststellen
dat Den Haag nu toch echt
geen lege paleizen meer heeft.
RENÉ VAN LEUSDEN
In de Hofvleugel aan de zuid
kant van Het Oude Hof ligt de
Prins Hendrikkamer. De ka
mer is volledig in neo-renais-
sancestijl ingericht wat in de
tijd dat prins Hendrik zich in
het paleis vestigde, begin
deze eeuw, erg in de mode
was. Ze heeft nu de functie
van wachtkamer.
DEN HAAG De 17-jarige jongen El Moufah Behar
uit Den Haag is vandaag, na een verblijf van anderhal
ve week op het hoofdbureau van politie, overgebracht
naar het Huis van Bewaring in Zwolle. Hij zit daar in
afwachting van zijn uitwijzing naar Marokko. De scho
lier moet het land uit, omdat hij het kind is uit een
polygaam huwelijk.
El Moufah Bebar woont vanaf 11 oktober 1980 in ons land. Se
dert drie jaar is hij leerling van de Technische School Laakkade.
Hij wil die opleiding graag afmaken, maar de kans daarop is niet
erg groot.
Zijn moeder de eerste vrouw van zijn vader woont met
haar overige kinderen in Marokko. Behar senior leeft hier sinds
1979 met zijn tweede vrouw. Hun huwelijk wordt door de Ne
derlandse wet wél als legaal beschouwd, het andere niet. Dat in
tegenstelling tot de islamitische wetgeving die toestaat dat een
man meer vrouwen heeft.
Inzake polygame huwelijken van vreemdelingen geldt in ons
land de beleidslijn dat gezinshereniging beperkt blijft tot één
echtenote en de uit het huwelijk met die vrouw geboren kinde
ren. Zoon El Moufah Behar is wat dat betreft stiefmoederlijk be
deeld. Hij heeft geen recht op een verblijfsvergunning en moet
daarom nog deze maand terug naar Marokko.
Inmiddels heeft El Moufahs vader tot in hoogste instantie de tel
kens afwijzende beschikkingen van het Ministerie van Justitie
aangevochten. Hij is nu aangeland bij de Afdeling Rechtspraak
van de Raad van State, waar hij een herzieningsverzoek heeft
ingediend. De rechtbank in Den Haag besliste echter medio au
gustus in kort geding dat de knaap de uitspraak van dit college
niet in zijn woonplaats mag afwachten. Het beroep op de Kroon
heeft geen schorsende werking, aldus de rechter.
Lot
„En dat alles omdat hij uit de verkeerde buik gekomen is", zegt
Werner Mustapha Mohamed. algemeen secretaris van de Marok
kaans Islamitische Vereniging in Nederland. Deze Hagenaar, die
uit erkentelijkheid voor zijn verdiensten voor de Marokkaanse
gemeenschap van twee nieuwe voornamen werd voorzien, trekt
zich het lot van de jongen en diens minderjarige landgenoten
erg aan. „Het gaat om het lot van alle kinderen uit polygame
huwelijken. In totaal betreft het maar een paar honderd jongens,
want slechts vijf procent van de oudere Marokkanen, die hier
verblijven, is getrouwd met meer vrouwen".
Dank zij de bemiddeling van de Marokkaans Islamitische Vere
niging in Nederland dient er op 26 september opnieuw in Den
Haag een kort geding tegen de Staat. Ditmaal wordt er een be
roep gedaan op een uit 1969 daterende overeenkomst tussen Ne
derland en Marokko. Op grond van dat verdrag zou El Moufah
een verblijfsvergunning niet kunnen worden onthouden. Arti
kel 17, lid I, van de overeenkomst luidt dat gezinshereniging
van Marokkaanse werknemers is toegestaan als de betrokkene
hier twee jaar heeft gewerkt en er voor goede, althans door de
overheid normaal beschouwde huisvesting is gezorgd. Het gezin
moet verder bestaan uit de (wettige) echtgenote en de minderja
rige ten laste van de vader komende kinderen.
Gesol
Volgens woordvoerder Werner Mustapha Mohamed voldoet het
gezin Behar aan deze voorwaarden. In het verdrag staat name
lijk niet expliciet vermeld dat de kinderen uit polygame huwe
lijken voor gezinshereniging zijn uitgesloten. Dat zou ook in
strijd zijn met de hier geldende sociale voorzieningen. Gebruike
lijk is dat ook Marokkaanse kinderen uit polygame huwelijken
gewoon kinderbijslag krijgen. En als hun vader onverhoeds
sterft dan heeft hun moeder, evenals haar lotgenote in Neder
land, recht op een weduwepensioen. Werner Mustapah Moha
med: „Het moet nou maar eens uit zijn met al dat gesol. Er be
staat maar één soort kinderen en en daar kun je geen Salomon-
soordeel over vellen".
PETER VIERING
Het Bildt wil illegale
dijk niet afbreken
SINT ANNAPAROCHIE
Burgemeester en Wethouders
van Het Bildt gaan in beroep
tegen het besluit van Gedepu
teerde Staten van Friesland
dat de gemeente een illegale
zomerdijk moet laten afbre
ken. Het gaat om een twee ki
lometer lange dijk in het
kweldergebied van de Wad
denzee. De dijk is hier aange
legd door een aantal boeren
die zich hebben verenigd on
der de naam Bildtpollenaan-
was bv. Zij willen schapen
houden op de 30 hectaren die
binnen de dijk liggen. B en W
wilden een vergunning ach
teraf geven, maar kregen hier
voor geen toestemming van
GS. Volgens GS past zo'n dijk
niet in het bestemmingsplan
en wordt het vogelmilieu ver
stoord door het agrarisch ge
bruik van het gebied.
„Schade door
luchtvervuiling
sterk onderschat'
BORKEN Het milieu in Eu
ropa wordt nog ernstiger be
dreigd door luchtvervuiling
dan over het algemeen wordt
aangenomen. Politici betwijfe
len daarom ten onrechte de
noodzaak van acute vergaande
maatregelen om massale sterf
te van bossen en aantasting
van flora, fauna en bebouwin
gen te bestrijden.
Tot die conclusie kwam giste
ren in Borken het congres van
de Raad van Europa over de
problematiek van de grensre
gio's. „Er is blijkbaar een com
plete catastrofe nodig voordat
de politici ervan doordrongen
raken dat er echt wat moet ge
beuren", zo stelde U. Mentz
van de milieucommissie van
de Raad van Europa.
VOORSCHOTEN De On-
lernemingsvereniging Voor-
ichoten en de Centrumwinke-
zijn gematigd optimistisch
de conclusies en aanbeve
lingen die gedaan worden door
Centraal Instituut Midden-
Kleinbedrijf CIMK in het
litgebrachte rapport over het
unctioneren van de School-
traat en-de mogelijkheden om
Ie positie van het winkelge
bied te versterken.
Vooral de conclusie in het rap-
)ort dat de Schoolstraat niet
lutovrij gemaakt moet wor
den, stemt geheel overeen met
Ie visie van de winkeliers.
Voorzitter W. van Dam: „We
[aan niet zeggen tegen de ge-
neente „zie je wel dat we ge-
ijk gehad hebben". Het gaat
ins niet om het hebben van
j jelijk, het gaat ons al jaren om
zekerheid, dat onze klanten
voon bij ons kunnen ko-
n, zoals ze steeds doen en
el per auto. Zestig procent
'an de bezoekers aan het win
telcentrum zeggen wel dat ze
autovrije Schoolstraat
ir wij kunnen beslist
die 40%. die beslist per auto
komen niet missen. Heus we
zijn echt benauwd geweest
voor onze toekomst, toen het
beleidvoornemen van de ge
meenteraad bekend werd,
waarin stond dat de School
straat autovrij of op z'n minst
auto-arm gemaakt zou wor
den". Echt nieuws staat er niet
in het uitgebrachte rapport,
toch vinden ook de winkeliers
het goed dat alles nu eens op
papier staat. Inderdaad is de
koopafvloeiing groot. Vooral
het winkelcentrum Leidsen-
hage in Leidschendam en de
binnenstad van Den Haag zor
gen voor die uittocht, Leiden
daaren tegen minder, omdat
de verkeerssituatie voor de
kooplustigen ongunstig is.
De twee supermarkten zijn
grote trekkers. Voor centrum-
winkeliervoorzitter Van Dam
is er dringend behoefte aan
een Blokkerzaak of eventueel
een Hema. Een historisch ge
groeid winkelapparaat is veel
al moeilijker te moderniseren
dan een nieuw opgezet win
kelcentrum. De gemeenteraad
heeft te weinig oog gehad voor
de moeilijkheden van de eigen
middenstand. Gelukkig doet
het rapport de suggestie om de
inrichting van de Schoolstraat
te veranderen. In 1976 werd
deze straat door de gemeente
sing daarvoor is het plaatsen
van parkeermeters en een goe
de controle op de naleving".
Een eigenlijke discussie
gemoderniseerd. Thans delen het uitgebrachte rapport zal
voetgangers en auto's dezelfde
ruimte. Daarin moet ook vol
gens de winkeliers verande
ring in komen. ..Wij willen
graag de bloembakken opoffe
ren voor meer parkeermoge-
lijkheden speciaal voor de be
voorradingswagens".
De verandering van de rijrich
ting in de Schoolstraat zien de
winkeliers niet zitten. Laat de
automobilist maar langs de
winkels rijden en eerst daarna
een parkeerplaats vinden.
Voorzitter Van Dam: „Er staan
natuurlijk ook wensen in het
rapport die voorlopig toch niet
uitvoerbaar zijn. Natuurlijk
past in een winkelstraat in
deze tijd geen school meer en
bejaardenwoningen tussen de
winkels kan eigenlijk ook niet.
Voorlopig is de Gevers Dey-
nootschool er nog, evenals de
woninkjes. Wel uitvoerbaar op
kort termijn' is de suggestie dat
het verboden moet worden de
auto lang te parkeren in de
Schoolstraat. De enige oplos-
t plaats vinden na de hoor
zitting over dit onderwerp op
maandag 24 september.
Open Hazerswoudse
tafeltennisstrijd
HAZERSWOUDE Tafelten-
nisvereniging Avanti houdt
zaterdag weer de open Hazers
woudse kampioenschappen ta
feltennis. Met de organisatie
van deze titelstrijd herstelt
Avanti een oude traditie in
ere Het gebeuren, dat voor de
junioren om 10.00 uur een aan
vang neemt (senioren starten
om 17.00 uur) zal worden afge
werkt in de Avantihal. Er zul
len op de twaalf tafels zo'n
duizend partijen worden ge
speeld.
LUZERN Het Nederlands
frisbieteam lijkt bij de WK in
het Zwisterse Luzern aardig
warm gedraaid. Ondanks de
nederlagen van gisteren tegen
de Verenigde Staten en West-
Duitsland, zien de Nederlan
ders de confrontaties met
Frankrijk, Zwitserland en Ita
lië met vertrouwen tegemoet.
Het spel tegen West-Duitsland
gaf daar aanleiding tce. Tegen
de Verenigde Staten, de ba
kermat van het frisbie, waren
de Hollanders zoals verwacht
volstrekt kansloos.
De Amerikanen, de vermoede
lijke wereldkampioenen, lie-
LISSE
De gemeenteraad
van Lisse is van plan de stich
ting museum voor de bloem
bollenstreek financieel te steu
nen. Gisteravond stelde de
raad een een beschikbaar als
kortlopende renteloze lening
en nog eens 150.000 gulden als
subsidie. Het museum komt in
het voormalige bedrijfsgebouw
van de firma Van der Zaal aan
het Vierkant.
hele raad de stichting wil on
dersteunen en waardering
heeft voor het elan waarmee
wordt gewerkt. Met betrek
king tot de financiële zaak
merkte de loco-burgemeester
op, dat wat hier aan de orde is
in geen enkel opzicht vergele
ken kan worden met datgene
wat de gemeente bij eerdere
gelegenheden naar andere in
stellingen en verenigingen
heeft gedaan. De Kort onder-
Loco-burgemeester De Kort streepte verder, dat de mede-
waarin het college de financië
le ruggesteun voor het mu
seum wil gieten. Over het al
gemeen stelde men dat het
museum wel wat al te gemak
kelijk aan geld geholpen werd.
Er werden verschillende va
rianten aangedragen voor sub
sidiëring, maar alle werden als
te lastenverzwarend voor de
stichting van de hand gewe-
het
het
^onstateerde dat in feite de werking
de gemeente-
grootste belang is.
Wat betreft de exploitatie
merkte de Kort op, dat men
met dit voorste) is gekomen
om het stichtingsbestuur niet
onmiddellijk met zware lasten
te confronteren. Dat werd
door de heer Smith (CDA) nog
eens extra aangedikt, die op
merkte dat als men bang was
voor de exploitatie-uitkom
sten, dan niet moet gaan be
ginnen met het kind te onder
voeden.
ten het team van Jan Luikfc
alle hoeken van het veld zien.
Nederland kwam geen mo
ment aan het eigen spel toe.
De yankees lieten één maal de
teugels wat vieren, waardoor
Oranje kon scoren: 15-1. Tegen
West-Duitsland was het Ne
derlandse spel van alleszins
redelijk gehalte. De Duitsers,
die dit toernooi verrassend
goed spelen, kenden een
voortvarende start en konden
zodoende wat uitlopen De Ne
derlandse ploeg vocht echter
met prima spel goed terug*
maar moest toch met een 15-11
nederlaag genoegen nemen.
Overigens lijkt Stefan van der
Zwet voor de rest van het
toernooi uitgeschakeld door
een rugblessure. De speler van
de Alkemadese 'Vereniging
nr. 2' probeerde tegen Duits
land een tiental minuten mee
te spelen, maar werd te zeer
gehinderd door z'n blessure.
Bovendien liep Loe Sprengers
van het Utrechtse UFO giste
ren op het natgeregende veld
een verzwikte enkel op. Desal
niettemin lijken de Nederlan
ders in staat om vandaag en
morgen de eerste overwinnin
gen in de wacht te slepen.
