Prins Charles en Vera Lynn gast
bij herdenking Slag om Arnhem
Hartoperaties
succes bij steeds
jongere kinderen
Frans Molenaar
met mode voor
dames en elfjes
Lubbers: Plaatsingsbesluit nog niet genomen
Minder wachtgeld en
invaliditeitspensioen
voor ambtenaren
Bij ontwikkelings
stoornis oorzaak
vaak nog onbekend
Sassenheim
terughoudend
over NS- station
T
'BINNENLAND
£eidóc@oivuuit
WOENSDAG 5 SEPTEMBER 1984 PAGINA 9
Gromyko bezoekt
innenkort Nederland
DEN HAAG De Russische minister
van Buitenlandse Zaken, Andrei Gro
myko, zal naar verwachting „binnen
'afzienbare tijd" een bezoek brengen
aan Nederland. Dit heeft de woord
voerder van het ministerie van Buiten
landse Zaken gisteren meegedeeld. De
iuitnodiging aan minister Gromyko
Ivloeit voort uit het besluit van de rege
ring om, in de woorden van premier
Lubbers, de plaatsing van kruisraket
ten in Nederland afhankelijk te stellen
'van de daadwerkelijke bereidheid van
de Sovjetunie, zich beperkingen op te
leggen. Het besluit van 1 juni ging ge-
paard met een toezegging aan de Twee-
jde Kamer, op het hoogst mogelijke ni
veau contact op te nemen met de Sov-
I jetunie.
Claus
jirig
3rins Claus hoopt
norgen zijn 58e
/erjaardag te
/ieren.
Kamer akkoord met wettelijke
erkenning transseksuelen
DEN HAAG Transseksuelen die een
operatieve verandering van geslacht heb
ben ondergaan kunnen binnenkort via
een verzoek aan de rechter de geslacht
saanduiding in hun geboorte-akte laten
wijzigen. De Tweede Kamer heeft giste
ren met een wetsontwerp van deze strek
king ingestemd. Alleen de fracties van
SGP, RPF en GPV hadden ernstige be
zwaren. Nederland is het derde Europese
land, na West-Duitsland en Italië, dat
transseksuelen wettelijk erkent. De frac
ties van PvdA en VVD hebben al tien jaar
gepleit voor een regeling ten behoeve van
transseksuelen. Het gaat hier om mannen
en vrouwen die in de overtuiging verke
ren, tot het andere geslacht te behoren. Zij
de geslachtskenmerken
zijn geboren als onnatuurlijk.
Arrestatie wegens
kopiëren videospelletjes
AMSTERDAM De Amsterdamse politie heeft
maandag bij een inval in diens zaak de 38-jarige
beheerder van een grammofoonplatenzaak in de
hoofdstad aangehouden wegens het illegaal kopië
ren van videospelletjes (discettes). Het gaat vol
gens de politie om een nieuwe vorm van plagiaat.
Enige honderden originele discettes zijn in beslag
genomen. De man kocht bij leveranciers video
spelletjes die hij als detailhandelaar had moeten
doorverkopen. Hij kopieerde de spelletjes echter
op lege banden. De verdachte zag daarbij kans de
door de fabrikanten op dc banden aangebrachte
anti-kopieer-beveiliging te doorbreken. Hoe hij
dat deed, is nog niet bekend, aldus gisteren een
woordvoerster van de politie. De inval van de po
litie is een gevolg van aangiften door leveranciers
van videospelletjes. Zij hebben zich onlangs ge
bundeld om een vuist te kunnen maken tegen het'
illegaal kopiëren van hun producten.
OOSTERBEEK De
Slag om Arnhem wordt
deze maand, 40 jaar na
dato dus, op grootscheepse
wijze herdacht. Prins
Charles van Engeland,
koningin Beatrix, prins
.Claus, Dame „Land of
Hope and Glory" Vera
Lynn en 1000 Britse en
Poolse oorlogsveteranen
zijn de voornaamste ere
gasten.
ingezette atie, die tot doel had
wegen te bnen voor het geal
lieerde legr op weg naar Hit-
ler-Duitslad, mislukte na een
heroïsche Irijd. Ondanks dat
de Britter erin slaagden de
ArnhemseRijnbrug, in plaats
van de oppdragen 48 uur, vijf
dagen oncr controle te hou
den.
De organiatie heeft aan deze
herdenkiq een bijzonder ka
De onder de naam Market
Garden op 17 september 1944
herdenKirf een oijzonaer Ka
rakter gepven. De vrijheids
strijders vn toen zijn immers
bejaarde odstrijders van 60;80
jaar gewrden. Of zij steeds
hun vaal jaarlijkse reis naar
Arnhem unnen maken is de
vraag. Ondanks het openlucht
concert van de „Sweetheart of
the forces" Vera Lynn, wordt
niet van het principe „herden
ken is herdenken, en geen
feest" afgeweken.
Hoogtepunten zijn zonder twij
fel de herdenkingsdienst op de
Airborne begraafplaats in Oos
terbeek, waar 1500 soldaten
hun graf vonden, de kransleg-
ging in de Arnhemse Berekuil,
de traditionele „social even
ing" in de Rijnhal en de eu
charistieviering voor Roolse
oorlogsveteranen in Driel,
waar kardinaal Joseph Glemp
voorganger is.
Hoewel het gaat om plechtige
herdenkingen, die vooral voor
de betrokken veteranen be
stemd zijn, biedt het gebeuren
ook het Nederlandse publiek
alle mogelijkheden om aan de
bevrijders van toen terug te
denken.
De plechtigheden beginnen 8
september al met een lucht
vaartdemonstratie boven de
Arnhemse Sonsbeekweide en
een dropping van 1.700 anjers
in Wolfheze. Verder staan er
op 16 september kerkdiensten
en herdenkingen in Ooster
beek en Arnhem op het pro
gramma, op 17 september
volgt er een kranslegging bij
het Airborne-i
op 19 september de
Britse en Poolse oorlogsvetera
nen hun familieleden en de
nabestaanden verwelkomen.
Op 21 september onthult de
Engelse kolonel Warrack in de
Apeldoornse Willem III-ka-
zerne een „Memorial Stone"
ter herinnering van de vesti
ging van het Airborne Milita
ry Hospital in 1944. Zo'n 130
parachutisten van het 10e ba
taljon The Parachute Regi
ment komen op 22 september
in Ede boven de Ginkelse Hei
de uit de lucht vallen, er zijn
boottochten langs de voormali
ge slagvelden aan de Rijn en
bustochten, de „ba^tlefield-
tours" door het gebied.
De herdenkingsdienst op de
Airborne begraafplaats op 23
september, die zal worden bij
gewoond door prins Charles,
koningin Beatrix en prins
Claus, wordt rechtstreeks door
de NOS-televisie uitgezonden.
Afsluitend volgt *s avonds het
gratis openluchtconcert op het
bordes en in de tuinen van het
Oosterbeekse Airborne Mu
seum door Vera Lynn. Zij
brengt ongetwijfeld de tussen
1940 en 1945 ontelbare malen
ten gehore gebrachte liederen
als „We'll meet again" en
„Land of Hope and Glory".
Brokx moet
SBDI-gelden
terugvorderen
DEN HAAG Staatssecreta
ris Brokx (Volkshuisvesting)
moet alsnog pogingen in het
werk stellen om het over
heidsgeld terug te vorderen
dat is omgegaan in de affaire
rond de Limburgse woning-
bouw-instelling SBDI. Met al
leen CDA en klein rechts te
gen steunde de Tweede Kamer
een motie van de CPN waarin
er tevens bij Brokx op wordt
aangedrongen onverwijld
maatregelen te nemen die uit-
breiding van oneigenlijk ge-
bruik van gemeenschapsmid
delen voorkomen. Brokx liet
vorige week weten dat een
dergelijke claim weinig kans
van slagen heeft. In de zaak
zou vijftien miljoen gulden aan
overheidsgeld in verkeerde
zakken terecht zijn gekomen.
I Leijnse lid
Tweede Kamer
DEN HAAG Frans leijnse
"I is gisteren als lid van de Twee-
j de Kamer geïnstalleerd. Hij
j volgt Jos van Kemenade op als
j lid van de PvdA-fractie. Leijn
se (36) studeerde in Leiden ar-
beidssociologie en was enkele
1 jaren wetenschappelijk mede-
1 werker aan de Rijksuniversi-
1 teit Leiden. Daarna was hij
werkzaam op het sec-etariaat
van de Sociaal-Economische
Raad. Zijn laatste funrtie wa
onderzoeker bij het Instituit
1 voor Toegepaste Socidogie h
I Nijmegen.
6 september
In haar hoedanighiid van
lid van het dageliKS be
stuur van het Rocfe Kruis
neemt prinses Nargriet
bij Philips in Eirdhoven
een gift van hond»rd tele
visietoestellen, lesiemd
voor diverse natbnale en
internationale Rede Krui-
s-projecten, in oitvangst.
Prinses 'Margriet opent in
Hattem het Arton Piecl-
Museum. In h«t museum
Is de collecte van de
kunstenaar onderge
bracht. bestaande uit
aquarellen, tekeningen,
olieverfscnilderijen en et
sen.
UTRJCHT Operaties bij de meest voorkomende
aangooren hartafvijking, het ventrikelseptumdefect
ofwe het „gat in ket hart", zijn bij steeds jongere kin
deren een succes. Tot midden 1977 waren zulke opera
ties Ij kinderen tonger dan een half jaar niet mogelijk,
daana verrichtte het Wilhelmina kinderziekenhuis in
Utreht de operatie al tientallen malen in het eerste
halv levensjaa' en in enkele gevallen zelfs in de eer
ste rie maanden. Dat blijkt uit een artikel in het Hart-
buletin van cfe Nederlandse Hartstichting.
Chibrgen en cirdiologen van het Wilhelmina kinderziekenhuis
bedrijven d«arin de 430 gevallen van deze hartafwijking
warmee het ziekenhdïs tussen 1972 en 1983 te maken kreeg.
Ogeveer twee yan de duizend kinderen wordt geboren met een
ve'trikelseptumdefect, waarbij het schot tussen de beide hartka-
mrséén of meer gaten vertoont. In Nederland betekent dat dat
ieei jaar ongeveer 350 kinderen met deze afwijking ter wereld
keren.
Irde meeste gevallen geeft dat niets: het gat is dan zo klein dat
ht vanzelf dichtgroeit en het patiëntje er geen last van heeft. In
bt Utrechtse ziekenriuis was dat in de onderzochte tien jaar bij
6 procent, of 273 knderen, het geval. In 34,5 procent van de
^rallen was het delect echter zo groot, dat een operatie nodig
r de periode 1972 tct en met 1982 overleefde 4,6 procent van de
jjeratiepatiëntjes de operatie niet. Het operatierisico bij kinde-
nn jonger dan zes naanden is aanzienlijk groter dan bij oudere
linderen: 13 procentvan de geopereerden uit deze leeftijdsgroep
.•tierf. terwijl van pstiëntjes ouder dan zes maanden 1,2 procent
jezweek. Toch besbot het ziekenhuis in een aantal gevallen
reeds in een vroeg stadium te opereren, omdat uitstel van de
ingreep totdat de leftijd van zes maanden zou zijn bereikt, te
veel risico's met zici zou brengen. Toen chirurgische behande
ling van de afwijkirg nog niet mogelijk was, overleed 20 procent
van de patiënten.
DEN HAAG Het wachtgeld en het invaliditeitspen
sioen, waarop let overheidspersoneel aanspraak kan
maken, zal op januari worden verlaagd.
Minister Rietkerkvan Binnenlandse Zaken ziet een dergelijke
wijziging van amtelijke regelingen als een logische consequen-
het
het kabinet, om op die datum de
werkloosheidsuitkeringen structu-
arbeidsongeschiküeids-
reel te verlagen.
Het kabinet vind namelijk, zo heeft Rietkerk de ambtenaren
bonden geschrevn, dat er in de huidige maatschappelijke op
vattingen geen anleiding meer is voor een bijzondere positie
van het overheidpersoneel op het terrein van de sociale zeker
heid. De ministezstreeft op dit gebied dan ook een volledige ge
lijkstelling tussei ambtenaren en particuliere werknemers na,
met dien verstarie dat het overheidspersoneel niet onder het
nieuwe wettelijk uitkeringssysteem ter zake van loonderving
wegens werklooaeid en arbeidsongeschikt zal vallen, maar een
eigen regelgevin behoudt, die evenwel gelijk is aan de algeme
ne. Net als de niuwe wet zal de nieuwe regeling voor ambtena
ren fasegewijs wrden ingevoerd. De percentageverlaging per 1
januari is de eerse stap. Over twee weken zal Rietkerk hierover
spreken met de zonden van overheidspersoneel.
Hand in hand met de koningin
Hand in hand met een jonge inwoonster van Meppel loopt koningin Beatrix breed lachend door de
gerestaureerde binnenstad. De koningin bezocht in gezelschap van o.a. commissaris Oele (links
achter haar) elf gemeenten in Zuidwest-Drenthe. Zo bekeek de koningin in Diever een koetsenver-
zameling, in Ruinerwold een museumboerderij, in Havelte een werkgelegenheidsproject.
Meer controle op
gammele fietsen
DELFT Regelmatige
politie-controle van fiet
sen en brommers op scho
len kan het aantal ver
keersongelukken sterk te
rugdringen.
Dit staat in een rapport van de
Europese Onderzoekcommissie
voor Voertuigen, EEVC, over
ongelukken met fietsen en
brommers, dat gisteren werd
gepresenteerd op een interna
tionale conferentie over letsel
preventie in Delft.
Uit een onderzoek van de
commissie is gebleken dat
liefst tweederde van de fietsen
en brommers van scholieren
slecht onderhouden is, vooral
door gebrekkige remmen of
kapotte verlichting. Ongeveer
dertig procent van de twee-
wielers wordt als ronduit ge
vaarlijk beoordeeld.
VELDHOVEN Van alle oorzaken van ontwikke
lingsstoornissen is nog maar een derde deel bekend. De
kindersterfte is de afgelopen tachtig jaar zeer sterk ge
daald, maar juist daardoor is het aantal kinderen dat
overlijdt aan aangeboren ziekten relatief toegenomen.
Staatssecretaris Van der Reijden (Volksgezondheid) constateerde
dit vanmorgen in Veldhoven bij de opening van een conferentie
van de Europese Vereniging voor Teratologie. Teratologie is de
leer van de aangeboren afwijkingen.
De afgelopen decennia is duidelijk geworden, dat allerlei stof
fen, zoals Softenon en kwik, verantwoordelijk kunnen zijn voor
aangeboren afwijkingen. Ongeveer twee procent van de kinde
ren heeft bij de geboorte duidelijk min of meer ernstige afwij
kingen. Bij vijfjarigen is dat percentage opgelopen tot acht, voor
al tengevolge van gedragsstoornissen en lichamelijke afwijkin
gen die zich pas geleidelijk openbaren in de eerste levensjaren.
Dit betekent volgens Van der Reijden, dat stoffen die afwijkin
gen veroorzaken niet alleen invloed kunnen hebben tijdens de
zwangerschap maar ook in latere fasen van het ontwikkelings
proces.
'ailleur in herfstig bruin, waarvan de rok ruim valt.
De nieuwe, zeer sfeervolle wintermodecollectie van
Frans Molenaar uit Amsterdam, is vooral in warme tin
ten uitgevoerd, die herinneren aan de natuur. De col
lectie is gebaseerd op enkele heel duidelijke thema 's,
waarop door de keuze van de kleuren of door details,
steeds werd gevarieerd. Ook in deze collectie is het sil
houet vaak lang en sluik. Echt een beetje lijzig, maar
dat wordt dan weer iets afgezwakt door schoenen met
torenhoge, dunne hakken. De meeste rokken zijn lang
en recht en vallen tot ver over de kuit. Al zijn er ook
wel wat rokken net over de knie getoond.
Lichte en donkere houtachtige tinten, maar ook een fluoresce
rende lichtblauwe kleur, die herinnert aan een zonnig bosmeer.
domineerden deze najaarsshow vol damesachtige kléren. Bij
warme, bruine, enkellange, rechtvallende rokken werden zacht
gele zijden blouses met een lage opstaande col gedragen. Met een
bijpassend kort jasje, dat door een puntig toegesneden voorpand
over de taille valt en onopvallend, maar sierlijk, figuurcorrige-
rend kan werken. Heel ingenieus. De rok uit de vijftiger jaren
was ook present. Wijd en golvend, een beetje joling, maar wel
met iets bijzonders rond de taille en heuplijn. Zoals een brede
doorgestikte pas. die door een speciale driehoekige vorm aan de
voorzijde prachtig kon worden gecombineerd met die korte jas
jes met puntige voorpanden.
Bij de ensembles werden vaak grote, brede 7/8ste mantels van
double face gedragen en kleine hoedjes. Van die echte dopjes
met smalle randjes. De elfjesmode werd vertegenwoordigd door
een rok met kokervormige top, waarvan de giote kelkvormige
kraag het gezicht speels omkranst. De kraag kan met een koord
worden aangetrokken van dezelfde stof. Met een blauw hoedje
en op blauwe schoenen leek deze toverachtige blauwe creatie
bestemd voor een Walt Disney-rol.
Karakteristiek was verder de keurige gedetailleerde afwerking
van leren rokken en blousons. Een leverkleurige suède blousons
krijgt door een diepe rugplooi en een grote bontkraag ook iets
aparts.
De show werd besloten met een serie elegante strapless avond
jurken van taft. Met wijde lange rokken tot de grond en brede
ceintuurs in dezelfde tint Voor de veiligheid voorzien van nau
welijks zichtbare smalle schouderbandjes.
PHI A BARUCH
SASSENHEIM De gemeen
te Sassenheim is niet onver
deeld gelukkig met de plannen
om een NS-station in te rich
ten in de bollengemeente. Een
en ander zou met zich mee
brengen dat het aantal busver
bindingen aanzienlijk zal wor
den verminderd, hetgeen door
velen zou worden betreurd.
Dit kwam gisteravond ter
sprake in de raadscommissie
voor economische aangelegèn-
heden bij de behandeling van
het rapport regionaal-econo
misch onderzoek Duin- en
Bollenstreek. Overigens is het
helemaal nog niet zeker of dit
station er wel komt. In de
planning van de NS is de loca
tie Sassenheim nog niet aan de
orde. Verwacht wordt dat pas
eind 1985 het station eventueel
in de planning wordt opgeno-
De ontwikkeling van het toe
risme - zoals weergegeven in
het onderzoek Duin- en Bol
lenstreek biedt voor Sassen
heim weinig mogelijkeden.
Het raadscommissielid Sigaar
zag echter een aantal - zij het
geringe mogelijkheden in de
ontwikkeling van de water
sport. Sassenheim ligt immers
op een steenworp afstand van
de Kagerplassen.
Anders was het gesteld met de
ontwikkelingen rond de bol
lenteelt. In toenemende mate
wordt bollengrond onttrokken
en bestemd voor andere doel
einden, zoals woningbouw en
industrieterrein. In tegenstel
ling tot vele anderen tilde de
raadscommissie hier niet zo
Sassenheim heeft weinig kost
bare hyacintengrond. De teelt
verplaatst zich in toenemende
mate naar Noord-Holland,
maar de handel blijft tot op
heden nog steeds geconcen
treerd in de Bollenstreek. Ook
weinig zorgen maakte de
raadscommissie zich over de
zeevisserij. Wel vond met
name het raadscommissielid
Sigaar dat Sassenheim een
agressiever beleid moet voeren
ten aanzien van de industriële
ontwikkeling van het gebied
Jagdlustkade.
FRIEMELS
DEN HAAG Premier
Lubbers heeft gisteren
ontkend, dat de regering
in feite al heeft besloten
dat in Nederland kruisra
ketten zullen worden ge
plaatst. „Het onderwerp is
bepaald nog niet afgeslo
ten", zo verklaarde hij bij
het in ontvangst nemen
van het le Jaarboek Vre
de en Veiligheid.
In dit Jaarboek schrijft prof.
H. Leurdijk van de Amster
damse Universiteit over „een
proces van sluipende besluit
vorming, waarin stukje bij
beetje is gehandeld als ware
een positief plaatsingsbesluit
genomen".
„In feite werken wij in een ge
heel andere geest", aldus de
premier. Het gaat er om zo
zei Lubbers, de bewapening
onder controle t -«mgen en
dat kan, ook op langere ter
mijn, het beste gebeuren door
effectieve wapenbeheersings-
afspraken.
Criterium voor het beleid, al
dus Lubbers, is de vraag of er
een positieve invloed van uit
gaat op de gespannen situatie
tussen Oost en West. Van een
besluit over de eventuele
plaatsing van kruisvluchtwa-
pens op Nederlands grondge
bied mag worden verwacht
dat het blijft bijdragen aan het
besef dat wij naar eigen moge
lijkheden en met behoud van
een eigen verantwoordelijk
heid in de Navo kunnen wer
ken aan vrede en veiligheid,
zo zei de minister-president.
