HfiTim TAFEL „Als we eikaars werkwijze niet kennen, dan kan het mis gaan' kerk wereld Canadese kerken verwachten steun van paus voor oecumenische activiteiten Simonis: document over bevrijdingstheologie is helder en realistisch" weer ACHTERGROND CcidócSotvuwit DINSDAG 4 SEPTEMBER 1984 PAGINA 2 Kardinaal Willebrands 75 jaar Kardinaal Willebrands, hoofd van het Vaticaans secretariaat voor de eenheid der christe nen, viert vandaag in Rome zijn 75e verjaardag. Volgens ingewijden verdriet het de kar dinaal geenszins dat die func tie niet gebonden is aan de leeftijdsgrens van 75 jaar. EKD voor bezoek DDR-staatschef Honecker De voorzitter van de Evangelische Kerk in (West-)Duitsland, dr. Eduard Lohse, heeft zich uitgesproken voor het bezoek van DDR-staatschef Erich Honecker aan de Duitse Bondsre publiek. Het gaat er om dat een gesprek tussen beide regerin gen of aan de ene of aan de andere kant van de scheidsmuur die Europa en Duitsland in tweeën deelt, begonnen en voort gezet wordt, aldus Lohse in de „Evangelische Zeitung". Het is niet mogelijk aan de noodzaak hier van te twijfelen. Het be zoek van Honecker aan West-Duitsland. dat door Moskou niet gewenst zou zijn. is gepland van 26 tot 30 september. Het zou de eerste maal zijn dat een staatshoofd van de DDR een be zoek aan de BRD zou brengen. Kerk Benedictinessen in de DDR geopend In aanwezigheid van hoogwaardigheidsbekleders uit Oost- en West-Duitsland, Italiè en Hongarije is afgelopen weekeinde in Alexanderdorf, een voorstad van Berlijn (DDR), de nieuwe abdijkerk van de Benedictinessen ingewijd. Het klooster in Alexanderdorf werd in 1934 gebouwd. De inwijding van de Benedictinessenkerk was de derde internationale r.-k. ge beurtenis in korte tijd in de DDR. Vorige week namen 20 ab dissen en abten van de Cisterciënserorde deel aan de viering van het 750-jarig bestaan van de Cisterciënser abdij St. Ma- rienthal aan de Neisse (tussen Goerlitz en Zittau). Kort ervoor hadden de Benedictijnen gevierd dat 900 jaar geleden het op de Huysberg bij Halberstadt tot abdij werd verhe- Velen volgen Jezus tot aan het breken van het brood, maar weinigen tot aan het drinken van de lijdenskelk. Thomas Kempis De rooms-katholieke kerk en de Raad van Kerken in Canada hopen voor hun groeiende sa menwerking de instem ming te krijgen van paus Johannes Paulus 2, die het land van 9 tot 21 sep tember zal bezoeken. Ter gelegenheid van het be doek hebben ze een geza menlijke brief („Ge meenschappelijke pelgri mage") uitgegeven. De paus zal de brief met pro testantse kerkleiders bespre ken na een oecumenische dienst in de Anglicaanse ka thedraal van Toronto, die ook zal worden bijgewoond door leiders van andere kerkgenootschappen. De roomskatholiek en protes tantse kerken wachten op kenning" voor hun streven naar christelijke eenheid. Ze hopen op richtlijnen voor een wijziging van de kerkelijke structuren zodat die aange past worden aan de mate van eenheid, aldus de brief. Met spanning wordt uitgeke ken naar de houding die de paus zal aannemen tegenover plannen van de Canadese r.- k. kerkprovincie om toe te treden tot de Raad van Ker ken. In slechts enkele lan den, waaronder Nederland, is de r.-k. kerk lid van de Raad van Kerken. Theologische vraagstukken die eens leidden tot scheiding 'en afsplitsing binnen de kerk, hebben voor 20e-eeuw- se christenen minder beteke nis, aldus de brief. Deze is ondertekend door de Raad van Kerken, 12 protestantse kerken en de bisschoppen conferentie. De dialoog tus sen rooms-katholieken en protestanten in Canada be gon reeds voor het Tweede Vaticaanse Concilie in de ja ren '60 formeel toestemming voor zulke contacten gaf. Kritische vrouwen Voor het eerst sinds 1977 heeft er in het aartsbisdom Utrecht weer een priesterwijding plaatsgehad. Zondag heeft aartsbis schop Simonis in de kathedraal te Utrecht de 30-jarige Vietna mese bootvluchteling Hieronymus Nguyen Ngoc Linh tot pries ter gewijd. Hij wordt eind deze maand tot pastor in Denekamp (Ov.) geïnstalleerd. eucharistie uitdelen. Het is in Canada een algemeen ge bruik in de rooms-katholieke kerk dat leken, zowel man nen als vrouwen de hostie uitdelen. Hoewel het Vati- caan tijdens de reis van de paus naar de Verenigde Sta ten in 1979 dit verbood, is het volgens kerkelijke officials in Canada zeker dat dit tijdens het bezoek aan Canada zal geschieden. Kortgeleden ver schenen in een krant in Montreal advertenties, waar in 1.700 rooms-katholieke vrouwen pleitten voor een grotere rol voor de vrouwen in de kerk. Zij gingen echter niet zo ver dat ze toelating tot het ambt eisten. Een mili tantere groep roept vrouwen op de Rooms-Katholieke Kerk te verlaten. Zij moeten dan hun doopbewijzen opstu ren naar deze organisatie, die ze bij aartsbisschop Paus Grégoire van Montreal wil inleveren. De groep weigerde te zeggen hoeveel vrouwen hebben toegezegd aan deze aktie te zullen meedoen. Vredeskrant Paus Johannes Paulus 2 zal op zijn reis door Canada ook een vredesverdrag met Indi anen tekenen. Daarin wor den de fouten erkend die de rooms-katholieke kerk in agressieve missionaire activi teiten tegenover de autochto ne bevolking heeft gemaakt. Verder zegt de rooms-katho lieke kerk steun toe aan de strijd van de Indianen voor hun culturele rechten. Dit is althans gezegd door Bonnie Brenner, de woordvoerder van de r.-k. bisschoppencon ferentie, die de twee gesprek ken van de paus met de Ca nadese Indianenleiders heeft voorbereid. 9 De kwestie van de rechten van de oorspronkelijke bewo ners is de laatste jaren in Ca nada een omstreden vraag stuk geworden. Sommige In dianen pleiten in dat verband voor culturele en politieke onafhankelijkheid. Vorig jaar heeft de Wereld raad van Kerken, die te Van couver vergaderde, steun aan de Indianen toegezegd. In ruil daarvoor ontving de oe cumenische beweging een to- Laperrière nemen de plaats in ogenschouw, waar Paus Johannes Paulus Mop 10 september de mis zal opgedragen. Voornoemde heren zijn lid van het organisatie comité. tempaal, gemaakt door India nen in de Alcatrazgevangenis bij Vancouver. Deze krijgt binnenkort een plaats bij het oecumenisch studiecentrum Bossey bij Geneve. Het leven van de Canadese Indianen wordt nog steeds beïnvloed door de r.-k. mis sie, aldus prof. Jean-Guy Goulet. Hij is hoogleraar the ologie en culturele anthropo logic en tevens adviseur van de bisschoppenconferentie. Jonge Indianen die missie scholen bezoeken, verliezen hun oorspronkelijke levens stijl waardoor ze vreemdelin gen worden, zowel onder hun eigen mensen als onder de blanken. 11 „Helder en realistisch". Zo noemt aartsbisschop Simonis van Utrecht noemt het Vati caanse document over de be vrijdingstheologie, dat giste ren officieel in Rome is gepu bliceerd, maar waarover deze rubriek vrijdag jongstleden al uitgebreid publiceerde. De „instructie over bepaalde aspecten van de bevrijdings theologie" is volgens Simonis een „bondige karakterizering van enkele gangbare misvat tingen" en signaleert „enkele hedendaagse risico's in die richting". Simonis noemt het document geenszins negatief en even min agressief. De congregatie voor de geloofsleer, die het document heeft uitgegeven, „heeft beslist geen kritiek" op degenen die met woord en daad zich toewijden aan de voorkeursoptie voor de ar men. Zij worden juist aange moedigd, terwijl degnen die neutraal blijven ten opzichte van sociaal onrecht, niet de minste steun in dit document zullen vinden, aldus de aarts bisschop. Geen Opus Dei-priesters in aartsbisdom Keulen De r.-k. organisatie Opus Dei heeft haar aanbod inge trokken om twee priesters beschikbaar te stellen voor het pastorale werk in de Maria Hemelvaartparochie te Holweide bij Keulen. De overgrote meerderheid van de parochianen (1200 om 13) alsmede het parochiebestuur hadden de komst van de Opus Dei-leden afgewezen. De regionale vicaris van Opus Dei in West-Duitsland, dr. Cesar Ortiz, heeft kardi naal Höffner, aartsbisschop van Keulen, daarop geschre ven dat het van de priesters „te veel gevraagd" zou zijn in deze parochie te werken. Ortiz beschuldigt de West- duitse tv (WDR) ervan voor oordelen over Opus Dei te hebben verbreid en de emo ties opgezweept te hebben. Daardoor was naar zijn me ning een zakelijke dialoog over het thema Opus Dei niet mogelijk. Vaticaanse boodschap over vluchtelingen Paus Johannes Paulus II vreest dat ten gevolge van het lot van veel illegaal een land binnengekomen vluchtelingen een nieu we tijd van slavernij is aangebroken. Namens de paus heeft staatssecretaris Agostino Casaroli een boodschap gericht aan de Afrikaanse curiekardinaal Bernardin Gantin in diens functie van voorzitter van de pauselijke commissie voor zielzorg aan mensen onderweg. Kerkelijke gemeenten worden daarin opge roepen alles te doen wat isolatie van die vluchtelingen kan op heffen en kan leiden tot gezinshereniging. De boodschap is ge publiceerd met het oog op de „Dag van de buitenlandse mede burger", die in de week van 23 tot 29 september wordt gevierd. Oecumenische vredestempel in Majdanek Op uitnodiging van de Poolse rooms-katholieke bisschop van Lublin, Boleslaw Pylak, zullen vertegenwoordigers van de Evangelische kerkelijke hulporganisatie „Aktion Sühnezei- chen" uit de DDR dinsdag 11 september naar Polen reizen om deel te nemen aan de voorbereidende besprekingen om te ko men tot de bouw van een oecumenische vredestempel in het vroegere concentratiekamp Majdanek. Het kamp ligt ten noordoosten van Tarnow. In de Tweede Wereldoorlog zijn daar ongeveer 360.000 gevangenen vermoord, onder wie 200.000 jo den. Gehaktballetjes in zoetzure saus met slabonen en aardappelen griesmeelvla met rozijnen Wie met z'n tweëen is, heeft het volgende nodig: 150 g gehakt, 1 sneetje brood, 1 lepel losgeklopt ei, zout, peper, nootmuskaat, 25 g margarine, 1 dl lauwe water, 1 tomaat, 15 g sui ker, 1 lepel azijn, sherry en ketjap, 2 schijven ananas met sap, 1 theelepel maize- na; 0,5 kg slabonen, zout, 10 g margarine, nootmuskaat; 0,5 1 kg aardappelen; 0,5 liter melk, 30 g gries- meel, 30 suiker, 1 lepel ro zijnen. Meng het gehakt met in warm water geweekt, daarna drooggedrukt en fijngemaakt brood, ei, zout, peper en nootmuskaat. Vorm met nat gemaakte handen per per soon vier gladde gehaktballe tjes en leg die een uur koel weg. Bak de balletjes in de margarine bruin. Voeg ver volgens water toe met de ontvelde en kleingesneden tomaat, suiker, azijn, sherry en ketjap. Laat het mengsel tien minuten zacht koken. Bind dan het vocht met de maizena, die met ananassap is aangemaakt. Voeg de in stukjes gesneden ananas toe en maak de saus op smaak af met zout, suiker, azijn of ananassap. Kook de slabonen gaar in weinig water met zout in cir ca twintig minuten, giet ze af, schud er de margarine door en strooi er nootmus kaat over. (De eenvoudige afwerking van deze groente wordt goedgemaakt door de zoetzure saus). Breng de helft van de melk aan de kook en strooi er een mengsel in van griesmeel en suiker. Laat de vla onder re gelmatig roeren vijf minuten zacht koken. Voeg van het vuur de overige koude melk toe en laat de vla koud wor den. Was de rozijnen, kook ze tien minuten in weinig water, laat ze uitlekken en meng ze als ze afgekoeld zijn door de griesmeelvla. JEANNE DE SCHEVE STRUCTUREN VAN HET ABP: schoon". Met deze woorden vatte bestuurder Th. Sonne- veld van de ambtenarenbond AbvaKabo en plaatsvervan gend voorzitter van de Raad van Toezicht van het Alge meen Burgerlijk Pensioen fonds gisteren de hoorzitting over het ABP samen. De vaste kamercommissies voor ambtenarenzaken en voor financiën bogen zich gis teren over de structuur en or ganisatie van de ABP. „Wie verhalen verwacht over ten nishallen op Engelse eilanden komt bedrogen uit", zo leidde voorzitter Steef Weijers, Tweede-Kamerlid voor het CDA, de marathonzitting in. Het ABP kwam vorig jaar in opspraak na (vermeende) fraude met onroerendgoed transacties. Dat leidde tot de arrestatie van de directeur be leggingen mr.drs. A. Masson en schorsing van hoofddirec teur dr. J. van der Dussen. De ABP-affaire was een feit. De affaire wierp vragen op als: hadden de directie, de Raad van Toezicht en de Cen trale Beleggingsraad de mal versaties kunnen voorkomen of konden ze daarvan op de hoogte zijn? Er werd een com missie van onderzoek naar de organisatie van het ABP in het leven geroepen, onder lei ding van de oud-burgemees ter van Amsterdam, Wim Po lak. In het onderzoeksrapport con cludeerde de commissie ver volgens dat de schuld voor het debacle niet alleen te wij ten was aan solistisch optre den van het management, maar dat nadrukkelijk ook sprake was van fouten ge maakt door de toezichthou dende organen. Deze organen zijn, aldus het rapport van de commissie, zonder uitzonde ring in hun taak tekort ge schoten. „Het was een onheldere situa tie bij het pensioenfonds", be nadrukte Polak gisteren nog maals. „Onduidelijk wie be leidsverantwoordelijkheid droeg en wie er toezicht hield". De aanbevelingen van de commissie Polak spraken voor zichzelf: Eenheid van beleid, herstructurering van In het gebouw van de Tweede Kamer is gisteren een hoorzitting gehouden door de vaste commissies voor financiën en ambte narenzaken over het ABP. Op de foto wordt de voorzitter van de commissie van onderzoek, Wim Polak, afgelost door Philip Leenman, ex-hoofddirecteur van de PTT. de hoofddirectie, een andere Raad van Toezicht (met meer onafhankelijke deskundigen en minder vertegenwoordi gers van de vakbeweging die volgens Polak nauwelijks enig verstand van beleggingen hebben) en versterking van de zelfstandige positie van het fonds. Met name deze vier punten stonden tijdens de hoorzitting centraal. Hoewel Polak zich ontevreden toonde over het kabinetsstandpunt inzake de aanbevelingen, zijn een aantal zaken, sinds de komst van oud-PTT topman drs. Philip Leenman, ten goede gekeerd. Zo is de onroerend goedsector van het ABP, de tak waar de malversaties plaatsvonden, in grijpend gereorganiseerd. Op een personeelsbestand van 104 werd de afdeling met zes tig mensen uitgebreid. Leen man verving op 21 maart van dit jaar de met buitengewoon verlof gestuurde Van der Dussen. Volgens Leenman is één van de grootste problemen van het pensioenfonds op dit mo ment het krijgen van de juiste man op de juiste plaats. Met name de salariëring vormt hierbij een groot struikelblok. Vooral als het gaat om het vinden van een geschikte op volger voor de gewezen direc teur beleggingen Masson. Ook andere gehoorden wezen hier op. „Er is geen man te vinden zolang we niet boven een be paald salaris-niveau uitstij gen", aldus Leenman. Structuur Over de Raad van Toezicht en de Centrale Beleggingsraad in de huidige structuur toonde Leenman zich, evenals de commissie Polak, nog onte vreden. Leenman deed de Kamercommissies het voor stel dé beleggingsraad terug te brengen van acht naar drie deskundigen: „die goed be taald worden, in plaats van alleen een onkostenvergoe ding, en die vaker vergade ren, bij voorkeur in Heerlen waar het ABP gevestigd is". De huidige beleggingsraad (huishoudende in de Neder- landsche Bank in Amsterdam) krijgt alle ABP-voorstellen inzake transacties voorgelegd en moet daarover beslissen. De raad bestaat grotendeels uit bankiers. De commissie Polak consta teerde al eerder in haar rap port: binnen het ABP werken verschillende instanties naast elkaar, maar vooral ook langs elkaar heen zonder enige co ördinatie. De beleggingsraad kan volgens de commissie Po lak het beste maar gewoon worden afgeschaft. Dat langs elkaar heenwerken kwam nog eens nadrukkelijk tot uiting in de opmerking van voorzitter mr. O. Voge lenzang van de beleggings raad, dat deze raad in het ver leden nooit enig contact heeft gehad met de Raad van Toe zicht van het ABP. „En als we eikaars werkwijze niet ken nen, dan kan het mis gaan", merkte Vogelenzang laconiek op. Positief De affaire had ondanks alles zijn positieve kanten. De bei de raden kwamen onlangs bij elkaar en er werden harde af spraken gemaakt. Over het functioneren van de beide or ganen werd het volgende af gesproken: de Raad van Toe zicht houdt toezicht op de voorbereidingen van de be leggingen, de beleggingsraad keurt de beleggingen al dan niet goed en de Raad van Toezicht houdt wederom toe zicht op de uitvoering. Verder is verslaggeving over en weer afgesproken en wordt er voor het eerst periodiek contact ge houden. Op de vraag van Tweede-Ka merlid Kombrink (PvdA) of de beleggingsraad niet eerder op de hoogte had kunnen zijn van de gewraakte transacties, zei Vogelenzang: „Gelijktijdig met het zwartboek over frau deleuze transacties kwamen ook de eerste vraagtekens bij ons op". Hij gaf toe dat de be leggingsraad sinds de affaire begon te rollen wel kritischer geworden is De Raad van Toezicht, onder voorzittersschap van W. Wie- ringa (oud-voorzitter van de christelijke ambtenarenbond CFO) bestaande uit vakbonds vertegenwoordigers en verte genwoordigers van de over heid werd vervolgens onder vuur genomen door de vaste kamercommissies. Volgens Wieringa heeft het functioneren van de raad niets met de affaire uit te staan. „Toen ik hoorde van de onrechtmatigheden^ heb ik meteen een spoedvergadering uitgeschreven en aan Masson gevraagd hoe zit het", aldus Wieringa. De voorzitter van de Raad van Toezicht verwierp dan ook de aanbevelingen van de commissie Polak. Ook voor een eventuele samenvoeging van de Centrale Beleggings raad en de Raad van Toezicht voelt hij weinig. Rap tempo Voorstellen volgden elkaar gisteren in een rap tempo. Sa menvoeging van organen, meer bevoegdheden of juist minder, meer of minder con trole, ieder had zo zijn eigen opvatting. De vertegenwoordigers van de balanscommissie van het ABP, voorzitter J. Assink (oud-directeur van de Philips pensioenfondsen) en prof. dr. J. van Klinken (wiskundig adviseur van het pensioen fonds („Ik ben blij dat ik geen ambtenaar ben"), moesten voor de commissie de overige leden van de balanscommissie (die in opdracht van de direc tie jaarlijks de balans op maakt) verontschuldigen. „We kregen de uitnodiging voor deze hoorzitting pas vo rige week", (hoewel de uitno digingen door de griffier van de Kamercommissie tijdig wa ren verzonden bleek later). „Dat is sympthomatisch voor de hele gang van zaken bij het ABP. Ik wil op een orden telijke manier mijn post krij gen", aldus een boze Assink. De ambtenarenbonden die aan het einde van de sessie werden gehoord kwamen ver volgens met een andere ge wenste structuur van het ABP. Volgens Sonnevelt is een bestuur, bestaande uit vertegenwoordigers van werkgeverszijde (overheid) en werknemerszijde wenselijk. De directie van het pensioen fonds is vervolgens verant woording schuldig aan het be stuur en de beleggingsraad wordt een een adviserende r het bestuur. Enkele buien DE BILT Na het voorbijt rekken van een depressie is de wind naar noordwest gedraaid. Er wordt nu vrij koele lucht aangevoerd van de Noordzee, waarin naast enkele opklarin gen ook buien voorkomen. In de komende nacht wordt het een stuk kouder dan de nacht daarvoor: rond 10 gra den, en morgen overdag wordt het een graad of 17. Door het dichterbij komen van een hogedrukgebied dat van IJsland naar West-Europa trekt, wordt de kans op buien na morgen heel klein. De wind neemt dan ook wat in kracht af, en de middagtempe- ratuur gaat geleidelijk wat om hoog, naar opgeveer 20 gra den. t«mpt«mp «lag „Bodemvervuiling Krimpen ernstiger" ROTTERDAM Volgens de bewonersvereniging IJsseldijk in Krimpen aan den IJssel is de verontreiniging van de grond onder hun 22 huizen aanzienlijk ernstiger dan werd vermoed. Uit een vervolgon derzoek van de Dienst Cen traal Milieubeheer van het openbaar lichaam Rijnmond (DCMR) is volgens woordvoer der J. Klip uit Krimpen van de'bewonersvereniging geble ken dat de grond niet alleen is verontreinigd met olieresten en gechloreerde koolwater stoffen, maar ook met grote hoeveelheden bestrijdingsmid delen (drins). Er zitten bij ons 20 keer zoveel drins in de grond dan wettelijk is toege staan", aldus Klip, citerend uit het nog geheime rapport van het openbaar lichaam Rijn- Ruim niet afgedekt: vrachtschip zinkt LEEUWARDEN Op het IJsselmeer is gisteren ter hoogte van Urk het binnen vaartschip „Jeffran" (1030 ton) gezonken nadat overkomend water een niet afgedekt ruim binnenspoelde. Drie opvaren den van het schip konden tij dig van boord worden gehaald. Het schip was met een lading hardhout op weg van Lemmer naar Kampen toen onderweg de wind aanwakkerde tot windkracht 6 a 7 en veel boeg water overkwam. Diverse schepen verleenden bijstand toen het schip in de problemen kwam. Volgens de rijkspolitie te water in Leeuwarden zal het schip geborgen worden. lezeltde avond nabezorgd. HAGENAAR OVERMEESTERT MAN MET TWEE PISTOLEN DEN HAAG Een 29-jarige bewoner van een woonboot in Den Haag heeft gisteravond uiterst koelbloedig een man overmeesterd, die twee dubbelloops pistolen van het type Derringer op hem gericht hield. Hij greep de polsen van zijn belager stevig beet en wist zodoende diens armen omhoog te drukken. De gewapende man is overgedragen aan de politie. Wat precies de aanleiding voor het bezoek aan de woonboot aan de Troelstrakade is geweest, wordt uit de verklaring van de aangehouden man niet duidelijk. De dader heeft alleen be kend dat hij dronken was en niet goed wist wat hij deed. De mannen zijn voor zover bekend ook geen bekenden van el kaar. Even voordat de Hagenaar zich bij de boot meldde, had hij al stampij gemaakt met een automobilist, die uit een par keervak wegreed. De bestuurder moest en paar klappen in zijn gezicht incasseren. Daarna meldde de gewapende man zich bij de boot. Toen de bewoner opendeed, keek hij recht in vier pistoollopen. Hij reageerde onmiddellijk. Later bleek dat een van de pistolen was geladen. werkz. Tussai worde invloei vloed j (,ie aar

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1984 | | pagina 2