Wedijver tussen universiteiten
kan alleen maar heilzaam zijn
RS V-commissie
tevreden
terug van
bezoek aan VS
NUBIJPAim
Open Universiteit start met 12.000 studenten
CeidMOowumt
Front bevrijdt
chinchilla's
OPENING ACADEMISCH JAAR:
Gasprijs niet met drie cent omhoog"
Ambtenarenbond ACOP wil woensdag
praten over gelijkwaardig overlegstelsel
DEKENS/SLAAPZAKKEN
PERFEKT SCHOON
MET f2.50 KORTING
PALTHE stomerij
•BINNENLAND
MAANDAG 3 SEPTEMBER 1984 PAGINA 5
Acht helikopters op een rijtje tijdens de Open Dag van de Koninklijke Luchtmacht.
Drukke open dag Soeterberg
SOESTERBERG De open dag van de Ko
ninklijke Luchtmacht zaterdag op Soesterberg
heeft ruim driehonderdduizend toeschouwers
getrokken. Tijdens de open dag, waarbij een
uitgebreide vliegshow werd gepresenteerd,
hebben zich geen incidenten voorgedaan. Wel
kwamen op de drie wegen naar de vliegbasis
files voor van zo'n acht kilometer. De afwik
keling van het verkeer verliep zowel voor als
na de open dag zonder grote problemen. Hoog
tepunt van de dag was een show van het de
monstratieteam van de Franse luchtmacht, de
„patrouille de France" met Alpha Jets. Twee
programmapunten waren nog niet eerder in
Nederland te zien, te weten het voorvliegen
van de E-3A Naew, beter bekend als het vier
honderd km ver kijkende vliegende radarsta
tion Awacs, en een demonstratie van het volle
dige 298 Squadron van de luchtmacht met alle
24 Alouette-111 helikopters.
Corso
Tienduizenden men
sen hebben zaterdag
in Aalsmeer, Amstel
veen en Amsterdam
gekeken naar het
jaarlijkse Aalsmeerse
bloemencorso, dat
voor de 37ste keer
werd gehouden. Op
20 praalwagens wer
den dit jaar personen
uitgebeeld „die zich
op enigerlei wijze on
derscheiden van hun
medeburgers", aldus
de organisatie. Zo wa
ren een „duitendief"
(foto), een „schreeuw
lelijk", een „drankor
gel" en een „gifkik
ker" te zien.
DEN HAAG Leden van het Dierenbevrij
dingsfront hebben zaterdagnacht bij twee chin
chillafokkerijen zo'n 80 chinchilla's bevrijd.
Volgens het front zijn de knaagdiertjes onder
gebracht in „gastgezinnen". De actie moet wor
den gezien als een protest tegen het houden
van pelsdieren voor de opbrengst van de vacht.
Een week geleden bevrijdden leden van het
Dierenbevrijdingsfront honderden moerasbe
vers uit drie pelsdierenfokkerijen. Deze dieren
zijn in vrijheid gesteld. Volgens het Dierenbe
vrijdingsfront worden in Nederland per jaar
duizenden chinchillavellen „geproduceerd".
Voor een jas zijn volgens het front, dat aankon
digde vaker met dit soort acties te komen, zo'n
150 vellen nodig.
Prins onthult
„stoottroeper"
ERMELO Prins Bernhard
heeft zaterdag in de Generaal
Spoor-kazerne in Ermelo een
stoottroepmonument onthuld-
(foto). Hij deed dit in aanwe
zigheid van ruim 3.000 tegen
woordige en oud-stoottroepers
die' zaterdag het 40-jarig be
staan van hun regiment her
dachten. Het regiment Stoot
troepen is voortgekomen uit
verzetsstrijders die zich in sep
tember 1944 bundelden in de
toen juist opgerichte Binnen
landse Strijdkrachten. Prins
Bernhard stond als bevelheb
ber aan het hoofd van deze
stoottroepers, een tijd die hij
omschreef als „een van de
meest aangrijpende perioden
t mijn leven".
Engwirda wijktslechts
voor hans van Mierlo
HILVERSUM Fractieleider
Maarten Engwirda van D'66
zal bij de volgende verkiezin
gen zijn lijsttrekkerschap
slechts opgeven als Hans van
Mierlo zich voor die functie,
kandidaat stelt. Niet als andere
kandidaten, zoals bij voorbeeld
de Amsterdamse wethouder
Wolffensperger die functie be
geren, aldus Engwirda
dag
de VARA-radio.
Engwierda kondigde aan dat
het hoofdbestuur en de kamer
fractie van zijn partij met een
nieuwe aanpak zullen komen
om de partij uit het slop te ha
len. D'66 daalde van 17 zetels
bij de voorlaatste verkiezingen
rond de 2 zetels bij de jongste
opinieonderzoeken.
Bareigenaar
doodgeschoten
ROTTERDAM De eigenaar
van de bar „The Key" in de
Witte de Withstraat in Rotter
dam is zaterdagmorgen vroeg
bij een ruzie in zijn bar door
een bezoeker doodgeschoten.
De dader is voortvluchtig. De
man overleed aan schotwon
den in de borst. De schutter
bemoeide zich rond vijf uur 's
ochtends met een woordenwis
seling die de bareigenaar had
met een kennis.
4 september
Koningin Beatrix brengt
aan elf gemeenten in
Zuidwest-Drenthe een
bezoek. De volgende ge
meenten zullen worden
bezocht: Vledder, Diever,
Dwingeloo. Ruinen, Hoo-
geveen, Züidwolde, De
Wijk, Ruinerwold, Havel-
te. Nijeveen en Meppel.
DEN HAAG Wedijver
tussen universiteiten kan
alleen maar heilzaam zijn.
Het was een van de vele
stelling die vandaag be
sproken werd bij de ope
ning van het academisch
jaar 1984/85. Behalve de
takenverdeling onder uni
versitaire instellingen
stelden rectores-magnifici
en andere sprekers ook de
verhouding tussen univer
siteit en overheid, de
twee-fasenstructuur,. de
positie van de universiteit
in de wereld en de zuig
kracht van het bedrijfsle
ven aan de orde.
Voorzitter dr. L. Ginjaar van
het College van Bestuur van
de Rijksuniversiteit Utrecht
wees er in zijn toespraak op
dat een universiteit zonder
vernieuwing geen reden van
bestaan heeft. Maar-het ver
nieuwend vermogen van de
instellingen van wetenschap
pelijk onderzoek zal niet kun
nen groeien „zolang het minis
terie verantwoordelijkheden
overneemt en beleidsmarges
smal houdt".- Zij hebben auto
nomie, maar binnen steeds
nauwer wordende grenzen,
bepaald door de overheid, al
dus Ginjaar.
Een belangrijk onderdeel van
deze autonomie achtte hij het
recht en het vermogen van
universiteiten en hogescholen
om vorm te geven aan een
door de minister uitgestippeld
beleid. Dit beleid kan globaler
worden naarmate de instellin
gen vooral gezamenlijk tot in
vulling komen. Ginjaar toonde
zich gelukkig met de op stapel
staande „Vereniging van Ne
derlandse Universiteiten", die
ten doel heeft de onderlinge
samenwerking te bevorderen
en gezamenlijk een standpunt
over het ministeriële beleid te
Twee fasen
De rector magnificus van de
Erasmus Universiteit in Rot
terdam, prof. dr. M.W. van
Hof, besprak de problematiek
van de tweede fase in het we
tenschappelijk onderwijs.
Hierbij schonk hij ook aan
dacht aan de „assistenten in
opleiding" (AIO's), die in 1986
hun intrede op de universitei
ten en hogescholen zullen
doen. Het zijn afgestudeerden
van de eerste fase, die vervol
gens ten hoogste vier jaar te
gen een laag salaris bij een
universiteit of hogeschool gaan
werken. Hter ontvangen zij
een verdere opleiding tot on
derzoeker.
Volgens Van Hof is een veel
gehoord bezwaar tegen het
AIO-schap dat de goede afge
studeerden snel zullen bezwij
ken voor de verlokkingen van
een goed salaris buiten de uni
versiteit en dat deze met de
„kneuzen" blijft zitten. „Als
dit waar zou zijn, moeten wij
ons diep schamen. Het zou be
tekenen dat het geheel van
promotiebegeleiding voor een
doctorandus van 22 tot 23 jaar
met een wetenschappelijke
eerste-fase-opleiding achter de
rug, geen aantrekkelijke meer
waarde biedt voor het latere,
leven", aldus de rector magni-
Prof. ir. W. Draijer, rector
magnificus van de Technische
Hogeschool Twente betoogde,
dat de instellingen van weten
schappelijk onderwijs de ge
volgen onder ogen moeten
zien van een verdere financië
le achteruitgang in de over
heidssector, terwijl het be
drijfsleven wat meer adem
krijgt. Volgens hem zal er on
getwijfeld zuigkracht van de
bedrijven op onderzoekers uit
gaan. „Dat kan geen kwaad
zolang we voor voldoende
aanvulling van onderaf zorgen
en dat hangt weer van de ex
terne financiering van het on
derzoek af", vond hij.
Maar het kan ook steeds moei
lijker worden openvallende
plaatsen met bevoegde onder
zoekers te bezetten. Volgens
Van Draijer moet toch aan de
enkele gevallen die hiervan
een voorbeeld lijken, geen on
verbiddelijke geldigheid wor
den toegekend.
Maar „een feit
blijft dat iemand die het ambt
van hoogleraar uitsluitend op
financiële gronden verwerpt
of aanvaardt ook eigenlijk be
ter geen hoogleraar kan wor
den", zei hij.
Ook zijn collega van de Tech
nische Hogeschool Delft, prof.
ir. B. Veltman, besteedde aan
dacht aan het vertrek van
hoogleraren naar de industrie
en het buitenland. Hij noemde
mobiliteit op zich een te loven
eigenschap in het academisch
circuit. Maar de recente uit
tocht was er een van onvrede
en een logisch gevolg is, dat
herbezetting vrijwel onmoge
lijk blijft. Bij een onderzoek
waren als onaantrekkelijke
kanten van een universitaire
werkkring, behalve het sala
ris, ook de onderzoekfacilitei
ten („onvoldoende met de tijd
meegaande"), de beslissingsbe
voegdheid („te beperkt om een
eigen koers te kunnen vol
gen") en de bureaucratie
(„moeizame en zeer langdurige
procedures") naar voren geko
men, zei de Delftse rector
magnificus.
Verwacht wordt dat de over
heid zal toestaan toelagen toe
te kennen boven een maxi
mum salaris. „Een denivelle
rende maatregel die in het
huidige politieke bestel be-
Profilering
Prof. dr. S. Ackermans, rector
magnificus van de Technische
Hogeschool Eindhoven, ging
evenals sprekers aan de Vrije
Universiteit en de Rijksuni
versiteit Limburg in op de
„profilering" van de universi
teit, een nieuwe term in het
universitaire bestuursjargon.
Bedoeld wordt dat door de be
zuinigingen niet meer alle uni
versiteiten alle taken op het
gebied van onderwijs, onder
zoek en maatschappelijke
dienstverlening kunnen ver
vullen. De instellingen zoeken
nu eigen „zwaartepunten",
waardoor zij zich van elkaar
gaan onderscheiden. „Achter
ons ligt een periode waarin we
verschillen in aard, taakopvat
ting en succes tussen de uni
versiteiten en hogescholen niet
benadrukt hebben. Nu is er
een kentering gaande." Hij zag
als voordeel van de verschei
denheid dat wedijver tussen de
universiteiten het onvermijde
lijke maar heilzame gevolg zal
Vier inbraken
in Alphen
ALPHEN AAN DEN RIJN
Bij een inbraak in een brillen
winkel aan de Van Manders-
loostraat werd afgelopen
weekeinde voor 5764 gulden
aan dure zonnebrillen gesto
len. De inbrekers kwamen
binnen door een ruit van de
achterdeur in te slaan. Het af
gelopen weekeinde voorkwam
de politie twee inbraken. Gis
termorgen rond vijf uur wer
den twee Alphenaren aange
houden die op het Valerius-
plein vier auto's hadden open
gebroken om benzine te stelen.
De nacht daarvoor konden
twee Alphenaren worden aan
gehouden die bij de Hema in
de Aarhof probeerden in te
breken. De twee werden be
trapt met wat snoepgoed in de
hand. Verder verdwenen za
terdag uit een woning aan de
Barnsteenstraat elf euroche
ques.
Man rijdt
in sloot
NOORDWIJKERHOUT
Een 21-jarige autobestuurder
uit Vogelenzang is in de nacht
van zaterdag op zondag van de
weg af geraakt en in een sloot
tot stilstand gekomen. De be
stuurder is voor onderzoek
overgebracht naar het Acade
misch Ziekenhuis. De man
reed op de provincialeweg 1,
van de Zilk naar Katwijk, en
kreeg ter hoogte van Noord-
wijkerhout een black-out,
waarbij hij de sloot in reed.
DEN HAAG De parle
mentaire RSV-enquete-
commissie is tevreden
over zijn vijfdaagse be
zoek aan de Verenigde
Staten. „Ons bezoek was
meer dan een succes en
heeft belangrijke elemen
ten toegevoegd aan ons
begrip voor de hele zaak",
aldus commissievoorzitter
Van Dijk zaterdag bij zijn
terugkeer in Nederland.
Van Dijk, beide vice-voorzit-
ters Joekes en Van Dam en de
leden Tazelaar en Van Dis
probeerden de afgelopen week
in de Verenigde Staten vooral
meer te weten te komen over
het kolengraafproject van
RSV. Voor dit project is 450
miljoen gulden van de over
heid gebruikt.
Volgens Van Dijk was de reis
naar de VS noodzakelijk, om
dat de precieze gang van za
ken rond het project uit Ne
derlandse getuigenverhoren
niet te achterhalen was. De
RSV-commissie was vooral
nieuwsgierig naar de lezing
van de Amerikaanse partner
in het kolengraafproject, Ja
mes Stacy, op wie Nederlandse
getuigen steeds veel kritiek
hadden.
Tot op het laatste moment be
stond twijfel over een gesprek
met Stacy. Uiteindelijk kon
toch een ontmoeting plaatsvin
den in een motel bij de lucht
haven van Oklahoma City,
buiten het bereik van journa
listen. De definitieve afspraak
met de altijd reizende Stacy
was kort daarvoor gemaakt,
aldus Van Dijk. De commissie
moest eerst nog enkele uren
vliegen om Stacy vervolgens
gedurende 3,5 uur te spreken.
Het kolengraafproject komt in
de laatste-verhoorronde in Ne
derland zeker nog aan de orde,
aldus Van Dijk, die niets na
ders wilde zeggen over het ge
sprek met Stacy. Wel heeft de
commissie, aldus de voorzitter,
een goed inzicht gekregen in
de problemen waarmee Stacy
in de VS -kampte.
Van Dijk mikt er nog steeds
op het RSV-rapport eind sep
tember aan de Tweede Kamer
te kunnen aanbieden. „Het
Ask,A
De delegatie van de parlementaire enquêtecommissie heeft op
het vliegveld van Oklahoma City in het diepste geheim 3,5 uur
gesproken met de Amerikaanse zakenman James Stacy. Hier
laat hij een foto zien van een kolengraver.
wordt mogelijk enkele weken
later, maar ik hoop van niet",
aldus Van Dijk. Het commis
sielid Engwirda, die niet mee
was naar Amerika, verklaarde
dit weekeinde voor de VARA-
radio dat het eindrapport van
de commissie alleen zal aange
ven hoe de zaak bij RSV uit de
hand is gelopen. De Kamer
dient dan zelf rond december
in een RSV-debat conclusies te
trekken.
Engwirda zei dat voor hem
vooral de rol van minister Van
Aardenne onder het kabinet
Van Agt-1 centraal staat. Het
Kamerlid verweet Van Aar
denne in 1979 niet te hebben
ingrepen toen zijn voorwaarde
voor verdere steunverlening
namelijk
doorlichting van de RS V-top,
niet werd nagekomen. De raad
van commissarissen bij RSV
had overigens wel met het on
derzoek ingestemd, aldus Eng-
Volgens de heer Jasser, top
man van de RSV-dochter Me-
tec en belast met de verkoop
van kolengravers in de VS,
heeft het onderzoek van de
enquêtecommissie zijn werk
ernstig geschaad. „Sinds juni is
er geen graver meer ver
kocht", aldus Jasser, die voor
de NOS en Tros-televisie ver
telde dat er nu zeven gravers
in Amerika werkzaam zijn.
Jasser denkt niettemin over
zes jaar de 450 miljoen gulden
die RSV in het project had ge
stoken, terugverdiend te heb
ben.
T>T>
DEN HAAG De gas-
prijs voor gezinnen moet
met ingang van 1985 wel
omhoog, maar niet met
drie cent (ex btw) zoals
minister Van Aardenne
wil. Want hoogstwaar
schijnlijk zullen zowel de
dollarkoers als de olieprijs
volgend jaar dalen.
Dit heeft voorzitter Kaland
van de verenigde gasbedrijven
(Vegin) zaterdag gezegd voor
de Tros-radio. Vegin en Gasu
nie overleggen nog over de
gasprijs. Indien men er niet
uitkomt beslist de minister.
Het kamerlid Zijlstra (PvdA)
zei daarop dat zijn partij zich
met hand en tand zal verzet
ten tegen iedere gasprijsverho-
ging. Hij wees erop dat de VE
GIN zelf al jaren erkend wil
worden als grootafnemer van
gas waardoor de prijs gerela
teerd zou moeten worden aan
de lagere stookolieprijs. Dat
maakt iedere prijsverhoging
voor gas nu overbodig. De ka
merleden Van der Linden
(CDA) en Braams (VVD) zei
den de verhoging met drie
cent aanvaardbaar en verant
woord te vinden.
DEN HAAG De ACOP,
de grootste centrale van
overheidspersoneel, heeft
minister Rietkerk van
binnenlandse zaken ge
vraagd om woensdag als
nog te praten over een ge
lijkwaardig overlegstelsel.
De ACOP had erop gerekend
dat Rietkerk dit punt op de
agenda voor het ambtenareno-
verleg zou zetten, nadat de
centrale met nieuwe ideeën
was gekomen, maar de minis
ter heeft dat niet gedaan. Bij
het overheidspersoneel blijft
de indruk bestaan dat Riet
kerk de problematiek voor
zich uit blijft schuiven.
Het overheidspersoneel vecht
al jaren voor een overlegstelsel
dat een einde moet maken aan
het eenzijdig opleggen van de
arbeidsvoorwaarden door de
minister.
De ACOP nam begin
januari, vlak nadat de ambte
naren drie procent hadden
moeten inleveren, het initia
tief om de impasse te doorbre
ken en legde een wetsontwerp
op tafel.
Daarin is een koppeling opge
nomen tussen de loonruimte
voor ambtenaren en de ont
wikkeling van de arbeidsvoor
waarden in het bedrijfsleven,
waardoor de gelijkwaardige
behandeling tussen ambtena
ren en particuliere werkne
mers wordt vastgelegd.
Dit is onaanvaardbaar voor
Rietkerk, die zich dan de mo
gelijkheid ontnomen ziet (via
eenzijdige ingrepen) in te spe
len op de economische ontwik
keling in ons land en in het
bijzonder op de toestand van
de overheidsfinanciën.
(ADVERTENTIE)
Deze oonb.ed.ng geldt v o 3/9 l/m 15/9.
DE STOMERIJ DIE ALLES BETER DOET
Breesfraat 128
Depót: Hoge Rijndijk 182, Leiden
Oom verdacht van
verkrachten nichtje
TILBURG De politie van
Tilburg heeft gisteren een
44-jarige inwoner van die
plaats aangehouden op ver
denking van verkrachting van
zijn vijftienjarig nichtje. De
man was vrijdagavond op be
zoek bij zijn broer en bood aan
voor de familie ijs te gaan ha
len. Het meisje reed even mee
om de weg te wijzen. Onder
weg zou de man het meisje
naar haar zeggen in de auto
hebben verkracht, waarna zij
kans zag te ontvluchten, aldus
de politie.
Auto in brand
LEIDEN Een vrij nieuwe
auto van een bewoner aan de
Franchimontlaan in Leiden is
gistermorgen omstreeks half
negen in brand gevlogen. De
eigenaar wilde de auto starten
en de auto vloog daarbij in
brand. De man had de dag
daarvoor een nieuwe benzine
pomp in zijn auto aangebracht
en waarschijnlijk heeft deze
gelekt. De brandweer heeft
het vuur moeten doven.
FRIEMELS
"TIK KAN iêzen WATEK op CWTV/LISS-
VTUIG STAAT-, F 2-8
DEN HAAG De Open
Universiteit is vandaag
gestart met 12.000 studen
ten. Dit heeft minister
Deetman (Onderwijs) dit
weekeinde voor de TROS-
radio bekendgemaakt.
Deetman noemde het aantal
van 12.000 „een mooi resul
taat". Wel zei de minister het
jammer te vinden dat meer
dan de helft van de studenten
vakken heeft gekozen in de
sfeer van de rechten. Verder is
er veel belangstelling voor so
ciale wetenschappen.
Tot zijn teleurstelling moest
Deetman constateren dat tech
nische-, bedrijfs- en bestuurs
wetenschappen weinig belang
stelling hebben ondervonden.
Er gaan bij de start van de
Open Universiteit iets meer
mannen dan vrouwen stude
ren. Onder hen zijn veel men
sen die via de nu gangbare
weg geen studie aan een uni
versiteit konden volgen. Ook
zijn er veel ouderen bij die
hun scholing willen verbete
ren (tweede kans onderwijs).
Deetman liet doorschemeren
dat hij in zijn begroting voor
1985 weer zal voorstellen
schoolgeld te gaan heffen voor
leerplichtigen van twaalf tot
zestien jtrar. Verleden jaar
wees de Kamer zo'n plan fel
van de hand.
De bewindsman deelde verder
mee dat er een kans bestaat
dat het aantal toegestane Mid
denschoolexperimenten (34)
niet gehaald wordt. Dat komt
omdat de minister de critertia
voor de erkenning als experi
ment Middenschool strak(ker)
wil gaan hanteren
