in TAFEL Wim Kan en Corry, zo lang bij elkaar, dat intrigeert" „Voortgang oecumene stuit af op rooms-katholieke eigendunl kerk wereld brieven van lezers >weer ACHTERGROND CcidócGoinant DINSDAG 28 AUGUSTUS 1984 PAGINff^ Pastorale brief in V.S. met tv-begeleiding Ongeveer 700.000 gulden zal de r.k. kerk in de Verenigde Staten besteden aan de televisie-begeleiding van de pastorale brief over de rooms-katholieke sociale leer en de Amerikaan se economie. De Amerikaanse bisschoppen hopen deze brief in eerste lezing in november uit te brengen. Aan de opstelling hiervan is een serie van twaalf openbare hoorzittingen vooraf gegaan, waar deskundigen en belangengroepen hun inbreng hebben kunnen leveren. De televisieserie omvat vijf delen. Ze wordt onder de titel „Speurtocht naar gerechtigheid het christendom en de Amerikaanse economie" geproduceerd door een groep katholieke media-organisaties. Elk program ma duurt een uur. Paus: Kerk moet profetisch waken In de moderne pluralistische maatschappij heeft de Kerk tot taak profetisch te waken ter bevordering en verdediging van geestelijke en zedelijke waarden, aldus paus Johannes Paulus II gisteren bij gelegenheid van de ambtsaanvaarding van de nieuwe Duitse ambassadeur bij de H. Stoel, dr. Peter Hermes (62). De paus zei dat de Kerk gehouden is op te komen tegen aantasting van grondwaarden en grondrechten van de mens, waar deze worden bedreigd door willekeurig ingrijpen van individuen of de samenleving. Hij verklaarde verheugd te z'ijn over de vrijmoedige dialoog tussen Kerk en Staat in de Duitse Bondsrepubliek over onder andere de onaantastbaar heid van menselijk leven in alle stadia. R.K. Kerk telt nu 126 kardinalen De vroegere aartsbisschop van Baltimore in de Amerikaanse staat Maryland, kardinaal Lawrence Joseph Shenan, is zon dag op 86-jarige leeftijd in zijn bisschopsstad overleden. Paus Paulus VI benoemde hem op 22 februari 1965 tot kardinaal. Het college van kardinalen telt nu nog 126 leden, van wie 29 al tachtig jaar oud zijn en derhalve niet meer kunnen deelne men aan een pausverkiezing. Het aantal gerechtigden tot deze verkiezing bedraagt 97, waarbij nog één kardinaal moet wor den gevoegd wiens naam de paus nog niet bekend heeft ge maakt. Omdat er maximaal 120 kardinalen aan een pausver kiezing mogen deelnemen, zou paus Johannes Paulus II thans 22 nieuwe kardinalen kunnen benoemen. Voor een kleine uitkera legt men een lange wj af; voor het eeuwig ievl tillen velen nauwelijks een voet van de grond Dr. Frieling, duits expert inter-confessionele verschillen: nnn nunntiinln npr<;hiïrpaii F.PD Dp nnriprp Tinnnnrtnllinn t<-.t rloio xrril nnripr mppr als kritif Ondanks een eventuele overeenstemming over fundamentele geloofsvra gen tussen protestanten en roomskatholieken zal de vorming van één kerkgenootschap voorlo pig afketsen op de aan spraak op exclusiviteit van de roomskatholie ke kerk. Aldus de balans van de katholiekprotes tantse gesprekken in West-Duitsland zoals ge formuleerd door dr. Reinhard Frieling, direc teur van het Instituut voor de bestudering van de confessionele verschil len („Konfessionskunde") te Bensheim (BRD). „Zolang geldt wat deze paus in juni bij de Wereldraad van Kerken zei; namelijk dat al leen de bisschop van Rome ga rant staat voor de waarheid en de eenheid en dat de trouw- aan Christus verbiedt om van dit dogma af te wijken zo lang is oecumene in de zin van één kerkgenootschap zonder uitzicht," aldus Frieling in een met het Westduitse persbureau EPD. De andere kerken wijzen niet minder trouw aan Christus dit dog ma af. Daarmee zijn de gren zen van de huidige mogelijk heden getrokken, aldus Frie ling. Hij uitte verder kritiek op de leiding van de evangelische kerk in Duitsland (EKD), die volgens hem tegenover de roomskatholieke bisschop pen „te vriendelijk" is. De bis schoppen weigeren gemengde huwelijken, een open eucha ristieviering en gemeenschap pelijke kerkdiensten toe te staan. Ze hadden laten weten dat zij pleidooien voor deze za ken als een unfaire benade ring van de r.k. kerk zagen. Ook wanneer roomskatho lieke gelovigen zich niets meer van bepaalde geboden aan trekken, houdt de rooms-ka tholieke kerk hieraan vast, zelfs wanneer dit voor bepaal de individuen veel verdriet betekent, aldus Frieling. Hij doelde hier op het bisschoppe lijk standpunt inzake gemeng de huwelijken. Als oorzaak daarvan noemde hij de angst voor protestantse invloeden en voor een oecumene, die niet op de waarheid maar op overeen stemming tussen de kerken berust. In tegenstelling tot deze vrij felle aanval op Rome staat de reactie die de Westduitse her vormden, verenigd in de „Re- formierterf Bund" deze dagen hebben gegeven op de Lima- -teksten over doop, avondmaal en ambt. De Reformierter Bund noemt deze teksten on aanvaardbaar en laat daardoor dus blijken dat voor de her vormden de „fundamentele geloofsvragen" wel degelijk heel zwaar wegen in het vraagstuk van de oecumene. De Reformierter Bund is de eerste kerkelijke instantie die in West-Duitsland die een oor deel heeft uitgesproken over het belangrijkste oecumeni sche document van deze tijd, de overeenstemming binnen de Wereldraadcommissie voor geloof en kerkorde, waartoe twee jaar geleden in Lima, de hoofdstad van Peru, unaniem werd besloten. Theologen van alle grote kerken, inclusief de rooms-katholieke kerk, zijn lid van deze commissie. De „Reformierter Bund", in 1884 opgericht, omvat de her vormde regionale kerken in Noord-West-Duitsland en in Lippe, alsmede afzonderlijke hervormde gemeenten in de EKD (Evangelische Kerk van Duitsland). De „Bund" noemt onder meer als kritiek dat het geloof van de kerk door de eeuwen tot maatstaf van de waarheid is verheven. Voor de kerken van de Reformatie is dit echter het Woord Gods overeenkomstig de Heilige Schrift. In de Lima-teksten worden bijna uitsluitend nor men ontleend aan de Oude Kerk. De „Reformierter Bund" heeft vooral bezwaar tegen de doop- en avondmaalsopvatting van het document. Het avondmaal kan nooit als het centrale deel van een kerkdienst worden beschouwd. Verder oefent de Bond kritiek uit op het ambts begrip in de Lima-teksten. Bij de Wereldraad, zo viel deze zomer tijdens de vergadering van het Centrale Comité in Geneve te beluisteren, is men zich ervan bewust dat vooral de Kerken van de calvinisti sche traditie veel moeite met dit document zullen hebben. In ons land hebben de Her vormde en meer nog de Gere formeerde synode het stuk met de nodige, argwaan beke ken. Op genoemde vergade ring in Geneve bleek dat ook de Orthodoxe Kerken, die van Griekenland voorop, grote be zwaren tegen de Lima-teksten hebben. BIJNA 30.000 JEHOVA'S GETUIGEN IN DDR Voor de eerste maal, ter gelegenheid van het zilveren jubile um, heeft de kerkelijke pers in de DDR melding gemaakt van het bestaan van een organisatie, die het Jehova's Getuigen vergemakkelijkt uit de sekte te stappen. Het gaat om de stu diekring „Christelijke Verantwoording" die een tijdschrift van die naam uitgeeft, waarin het Wachttorengenootschap fel wordt aangevallen. Hoewel het Wachttorengenootschap in 1950 officiéél werd verboden in de DDR, zijn er volgens be trouwbare schattingen thans nog 28.000 Jehova's Getuigen in dat land. „Christelijke Verantwoording" gaat in tegen de poli tieke bijbeluitlegging van het Wachttorengenootschap en stelt in het bijzonder de voortdurende pogingen aan de kaak, le den van de sekte de overtuiging te schenken dat zij daarbui ten niets waard zijn eri reddeloos verloren gaan. Oprichting SolidariteihSI herdacht aar rr op I ie tijd I ven iy Th' kam die De Poolse pC iTcSSifr: gisteren r overstaan fte, g naar schatfrddri twaalfduizend de mensen in W ver schau een misj sPar herdenking heef het feit dat i jaar geleden vrije vakbéebrui Solidariteit w terec opgericht. Po[: van luszko riep izondi regime op |en o idealen van Sferdorj dariteit te verhalf zenlijken en [was. klok niet terufiigter zetten, omdat had ideeën van Sïiderc dariteit diep Kunt Polen veranki". Dt zijn. srdor] iegree Minderheidsnota oorlogsvraagstuk gereformeerd deputaatsch^ Prof. dr. H.M. Kuitert en ds. J. Vlaardingerbroek hebben de minderheid van het Gere formeerd deputaatschap oor logsvraagstuk theologische adviezen verleend bij het op stellen van een eigen nota. De synode had in april gevraagd om de kritische kanttekenin gen bij het studierapport in een aparte nota uit te werken. Deze nota is nu gereed, maar moet nog beoordeeld worden door de betreffende synode- •commissie. Dit heeft een voorlichter van de Gereformeerde Kerken in Nederland bevestigd. De min derheid van het 14 man tel lende deputaatschap ging niet akkoord met het studierap port van het deputaatschap, waarin ook het bezit van kernwapens werd afgewezen. Tot deze minderheid behoren R. Jobse, H de Jong, G.A. Numan en J. Voskuil, soms gesteund door prof. mr. dr. I.A. Diepenhorst. Op drie punten verschilden zij van mening met de meerderheid van het deputaatschap: de waardering van de huidige politieke en maatschappelijke situatie; de ethische en theolo gische benadering van het oorlogsvraagstuk; en het vraagstuk van het kerkelijk getuigen. Het is volgens de woordvoer der nog niet duidelijk wat er met het minderheidsrapport gaat gebeuren. Ds. J. Gouma- re, voorzitter van het depu taatschap, voelt er veel voor dit ook naar de gemeenten te zenden. De synode bepaalde in april verder dat het studie rapport eerst bewerkt moest worden voordat het naar de gemeenten kon worden ge zonden. Deputaten kregen on der meer de opdracht het hoofdstuk over de theologi sche aspecten van het oorlif vraagstuk geheel te herscl?m" v ven. Zowel leden van de^P node als synodeadviseur e, M.H. van Es noemden dit d°P. e onvoldoende. f,rd°r; Het herziene studierapporr^ nog wel even op zich la^en0 wachten, aldus de woordviPrPs^ der van de Gereformee 1 Kerken. De afronding erf 0 zal nog intensief overleg en sen deputaatschap en syn3 !?aa vergen. Aanvankelijk verwacht dat het rapf^!., reeds dit najaar beschikt? J zou zijn om in de gemeei besproken te worden. e vei llappi ïdijde Gehakt met champignons, snijbonen met kaas en aardappelen zachtzure gierstevla Voor twee: 150 g gehakt, 1 sneetje brood, 1 lepel losge klopt ei, 1 ui, 5 champig nons (bewaar de rest van het bakje tot donderdag), zout, peper, oregano, 35 g boter, peterselie; 500 g snijbonen, zout, sui ker, 5 g boter, 1 lepel ge raspte kaas, paprikapoe der; 0,5 1 kg aardappelen; 3 dl melk, 30 g gierst, 12 g maizena, 2 dl karnemelk, bruine basterdsuiker. Meng het gehakt met in warm water geweekt en daarna droog gedrukt en fijngemaakt brood, ei, iets fijngesneden ui, twee klein gesneden champignons, zout, peper en oregano. Vorm tar taarachtige koeken" van het gehakt en leg die ten minste een uur koel weg. Bak de gehaktkoeken in tien minuten bruin en gaar, leg er na vijf minuten bakken drie in vieren gesneden champignons naast en wat stukjes ui. Maak de jus met weinig water af, als het vlees uit de pan is. Garneer het ge hakt met fijngeknipte peter selie. Kook de snijbonen gaar in weinig water met zout in cir ca twintig minuten. Meng de afgegoten bonen met iets sui ker en de boter. Strooi er in de schaal eerst de kaas over en dan iets paprikapoeder. Spoel de gierst in een zeef af met koud water, laat haar uitlekken en strooi haar in de aan de kook gebrachte melk. Kook de gierst gaar in twintig minuten. Meng de maizena aan met iets koud water en schenk dit mengsel bij de gierstepap. Laat de pap nog even koken en vervol gens lauw worden. Meng er de karnemelk door en laat de vla geheel afkoelen. Geef de bruine basterdsuiker er apart bij. JEANNE Beeldhouwer Siemen Bolhuis: ALMERE De 27-jarige Siemen Bolhuis uit Almere die, zoals gisteren gemeld, het standbeeld van Wim Kan en Corry Vonk voor het Am sterdamse Leidseplein gaat maken, is duidelijk ver heugd: „Ik ben hier natuur lijk heel erg blij mee. Ik heb zo'n half jaar aan het ont werp gewerkt, wetende dat het misschien allemaal voor niets zou zijn, wanneer de in zending niet uitgekozen zou worden". Dit weékeinde is dan de voor Bolhuis zo gun stige beslissing gevallen. Drie ldtien van een „comité van aanbeveling", dat zich heeft ingezet voor een standbeeld in Amsterdam van de op acht september vorig jaar overle den Wim Kan en zijn vrouw Corry Vonk, besloten beeld houwer Siemen Bolhuis de opdracht te gunnen om het artiestenpaar te vereeuwigen op het Leidseplein. Zijn ont werp trof de jury, bestaande uit Wim lbo, Nico Knapper en Jeroen Nugteren (de eer ste initiatiefnemer) door, de innerlijke emotie die de kunstenaar uit Almere met de inzending had weten uit te drukken. „Het is een buitengewoon aantrekkelijke opdracht; niet alleen omdat mijn carrière er baat bij heeft, maar ook om dat de figuren Wim Kan en Corry Vonk mij bijzonder aanspreken. Dat stel zo lang bij elkaar...dat intrigeert me enorm. Ik maak graag din gen van mensen die iets be paalds uitstralen. Ik heb Wim Kan niet persoonlijk gejcend, ik heb hem zoals het hele Nederlandse volk op ra dio en televisie gevolgd, maar ik denk dat hij milder was dan je uit z'n conféren ces zou afleiden. Tenslotte was hij opvallend geliefd bij menig politicus, hoewel hij die in z'n shows toch genade loos kon aanpakken." Onthulling Het is de bedoeling dat het standbeeld op 15 augustus 1986 wordt onthuld, omdat het dan precies vijftig jaar geleden is dat het artiesten- paar het ABC-cabaret in het Leidsepleintheater begon. Amsterdam heeft in overleg met de initiatiefnemers be Zo komen Wim Kan en Korry Vonk op het Leidseplein. Beeld houwer Siemen Bolhuis: „Ik streef naar herkenning". ER MOET NOG WAT MEER BIJ ALMERE De kosten van het monument Wim Kan en Corry Vonk zijn begroot op 50.000 gulden; reeds geïncas seerd is een bedrag van 30.000 gulden. Heel mooi, vindt initiatiefnemer Jeroen Nugteren uit Utrecht, die echter ook van mening is dat er dus nog wel wat bij moet. Wie de actie financieel wil steunen kan een bijdrage overma ken op gironummer 55 33 750, t.n.v. Monument Wim Kan, Utrecht. paald dat het twee meter hoge beeld vlak voor de ves tiging van het Heineken-con- cern een plaats zal krijgen. Het beeld dat in brons wordt uitgevoerd, toont het paar in een karakteristieke pose aan het einde van een voorstel ling, wanneer Kan samen met zijn vrouw het publiek kwam bedanken. Bolhuis: „Het lijkt me het meest geschikte moment om in brons vast te leggen, aan gezien de meeste mensen zich Wim Kan en Corry Vonk zo zullen herinneren. Omdat het beeld op een vrij druk punt met veel voetgan gers komt te staan, heb ik bo vendien die lopende bewe ging daarmee overeen willen laten stemmen.' Het is een heel mooie plek; ik ben zeer tevreden. „Hun kleding is één van de moeilijkste factoren. Kleding was bij mij tot voor kort ei genlijk een onderontwikkeld gebied, maar bij zo'n stand beeld ben je wel verplicht om aan iedere plooi aandacht te besteden. Ik ben op het ogen blik bezig allerlei foto's en video-banden te bekijken, die vanaf de allereerste voorstel ling in 1936 van hen zijn ge maakt, maar dat is nog veel te weinig, omdat je hen maar zelden ten voeten uit in beeld krijgt." „Portret-kunst doe ik heel graag. Op de academie heb ik rr*e kunnen bekwamen in pure abstractie. Dat waren weliswaar nuttige jaren om met vorm als zodanig te spe len, maar zelf had ik het idee dat er méér onder de zon is, vooral op het emotionele vlak. In dat opzicht werd ik na mijn schooltijd overvallen door een soort post-academi- sche depressie. Het aantrekkelijke van figu ratief werken vind ik het feit dat je je laat leiden door de natuur. Mensen die zichzelf als„leek" betitelen herken nen zich daarin en dat is ook waar ik bij het standbeeld van Wim Kan en Corry Vonk naar streef." Details De keus is gedaan, het „comi té van aanbeveling" heeft haar werk gedaan; maar voor Siemen Bolhuis moet het echte karwei pas beginnen. Het monument zelf wordt ze ven maal zo groot als het ont werp van nu. Alle details zul len nog uitgewerkt moeten worden. De stand van een rug; de handen van Wim Kan; het hoedje van Corry Vonk. Bolhuis: „Ik probeer zo veel mogelijk van allerlei mensen te weten te komen. Met Cor ry Vonk heb ik nog geen contact gehad. Ik weet dat ze het idee voor een standbeeld wel waardeerde, maar ik heb geen idee of ze zich daadwer kelijk met mij wil bemoeien en er prijs op stelt om bij voorbeeld het atelier te be zoeken. Ik wacht maar af." ARJEN SCHREUDER Brieven graag kort en duidelijk geschreven De redactie behoudt zich het recht voor ingezon den stukken te bekorten. Beginselen Om wat breder geïnformeerd te zijn volg ik 's avonds tussen zeven en acht uur de uitzen ding van de tv-nieuwsdiensten van de Bondsrepubliek, van België (Vlaams) en Nederland. Zo ook op 23 augustus jongstle den. Op alle zenders werd gro te aandacht besteed aan de Re publikeinse conventie te Dal las en aan de parlementsver kiezingen voor kleurlingen in Zuid-Afrika. Op België- Vlaams werd veel zendtijd be steed aan genoemde conventie, waarop de zittende president van de Verenigde Staten werd aangewezen als kandidaat voor een volgende ambtsperio de. President Reagan aan vaardde zijn nominatie en hield een gloedvolle rede, waarin de woorden „In God we Trust" (het randschrift van de dollar) sterk werden be klemtoond. De Verenigde Sta ten behoorden hun geloof in God en de moraal van de sa menleving te laten doorwer ken, aldus Reagan. De Neder landse nieuwsberichten con centreerden alle aandacht op Zuid-Afrika: de opkomst van de kleurlingen was maar zeer matig geweest en de oppositie tegen de verkiezingen zeer groot. België-Vlaams vermeld de eveneens, dat de oppositie groot was geweest, maar deze was toch teleurgesteld, omdat de opkomst groter was dan verwacht. Bij de Nederlandse uitzendingen werd dit alles weggelaten, wat ook te ver wachten viel. Ook werd in de Nederlandse nieuwsberichten met geen woord gerept over de speech van president Reagan. Beginselen maken mensen tot mede- en tot tegenstanders en beginselloosheid maakt men sen onverschillig en vormt geen aansporing om zich voor een bepaalde zaak in te zetten of die te verdedigen. Dat de Nederlandse berichtgeving in alle toonaarden zweeg over de teleurstelling van de oppositie in Zuid-Afrika om de verkie zingen te boycotten vloeit voort uit het feit, dat de rege ring van Zuid-Afrika in Ne derland wegens de „apartheid" zoveel tegenstanders kent, dat deze altijd in een kwaad dag licht behoort te worden ge steld. Reagan heeft zijn oproep tot vertrouwen in God doelbe wust gedaan om in het vrije Westen de aardsgerichte geest van materialisme en christe lijk pastoraal denken tot he- melgerichtheid om te buigen om zodoende een halt te kun nen toeroepen aSn het gevaar dat op een gegeven ogenblik de mens van het vrije Westen ten offer valt aan het materia listisch en aardsgericht den ken van het goddeloze com munisme. Reagan heeft te Dal las beginselen tegenover el kaar willen plaatsen, omdat al leen beginselen mensen de in nerlijke kracht geven hiervoor zelfs doodsgevaar te trotseïen. De Belgisch-Vlaamse nieuws dienst Tiet president Reagan met zijn beginselvaste cm m zelf aan het woord: de I*Poor 1 landse dienst zweeg daafnrec gen over Reagans woo£,en v alle talen. Een opmerr'5"11 verschil in standpunt. *e,°§' Dr. W.J.A. lof d DEN H|£iets Dood bejaarde I bent Naar aanleiding van de ^ad beurtenissen in het An damse tehuis, waar een Iraard ner pas drie dagen natonde dood werd gevonden v| niet wijzen op een simpele f op d ling, die vrijwel niets kcjn be de bewoners van een denstapl tehuis een gevoel van \aan, heid geeft. Het is daartynjpe bedoeling dat elke be^veel een labeltje krijgt, daitmec 's morgens na het opstaaien n zijn deur hangt. Het motum wel voor 09.00 uur hahet want dan controleert eeiprpei de medebewoners of iedtredii aanwezig is. De controlei en c zal ik hem maar even noeande stopt het labeltje vervolg^rpei de brievenbus naast de i Dit Hangt het labeltje er nieiantor belt hij even aan. Mengehoi zich immers verslapen hel Krijgt de controleur geel iurjc hoor, dan waarschuwt lyajt directie. L noc Alle bewoners zouden oo{jjtje karton moeten krijgen wj staat „Maaltijd svp Taten jusje Dank u". Deze kaart hanLoor in het etenskastje als hiLjg tijdig thuis kan zijn. Lrgej kaart niet opgehangen e tere maaltijd nog volledig a^er c zig, dan wordt de directetkegr£ waarschuwd. Op z'n man[yr er dus tweemaal per dagkom( trole op het welzijn van q hii, woners, zonder dan de pif wej wordt aangetast. j;f r Mevr. A. Zurcher-Groer^ Voorscf inde Droog met zon Voor morgen wordt droog weer verwacht met af en toe zon. Er is wel wat meer wind en ook de temperatuur wordt iets lager dan we de laatste da gen gewend zijn. Deze lichte verandering van het weer beeld wordt veroorzaakt door een depressie in de omgeving van IJsland, die zijn invloed geleidelijk naar Europa uit breidt. De depressie-activiteit op de Atlantische Oceaan neemt nog wel iets verder toe, maar de invloed van deze de pressie reikt nauwelijks tot ons land. Vooruitzichten voor de vakantielanden Zuid-Scandinavië en Dene marken: Wisselend bewolkt en enkele buien. Middagtemp van 15 gr aan zee aan de Noorse west kust tot 20 gr in Zuidoost-Zwe den. Britse Eilanden: Wisselend bewolkt en vooral donderdag af en toe regen. Middagtemp van 15 gr in Noord-Schotland tot 22 gr in Zuidoost-Engeland. Benelux: Af en toe zon en mogelijk een bui. Middagtemp rond 21 gr. Frankrijk: Perioden met zon. Middag temp van 20 gr in het noord westen tot 29 gr in het zuid oosten. Duitsland en Alpenlanden: Perioden met zon en middag temp rond 23 gr. Portugal en Spanje: Zonnig en warm. Middagtemp tussen 26 en 33 gr. Italië en Joegoslavië: Zonnig maar in Midden- en Zuid-Italië een lokale regen- of onweersbui. Middagtemp rond 27 gr. Eindhoven Den Helder Lh. R'dam Vlissingen Aberdeen"0 Barcelona Berlijn Bordeaux Frankfort Genève Helsinki Innsbruck Klagenfurt Kopenhagen n van vanmorgen 07.0?hjk ]0 jfficic 11 °Ple io liet 1 g. M; 16 p dit 16 ^rh; -roeg 8 D* dt 13 is vai ,5 F 'I Toe; onbew. 20 sr.. Luxemburg onbew. 23 12 Mallorca Malta München Stockholm Wenen Zürlch Casablanca onbew. 28 18 1 onbew. 22 10 li.-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1984 | | pagina 2