Mooi weer
trekt veel
naar
publiek
Rijnsburgs
Bloemencorso
Eerste uitzending
Omroep Rijnland
de mist in
Burton:onstuimig leven tussen film, drank en vrouwen
Economisch wel en wee
PAGIU
IDEN/KUNST
£eidóc6otuant
MAANDAG 6 AUGUSTUS 1984 PAGINA 3
t/Ytan valt in tuinhek
EIDEN Een 27-jarige Leidenaar is zondag-
11 i>rgen omstreeks half vijf met lichte verwon-
hgen naar het Academisch Ziekenhuis in Lei-
ui overgebracht, nadat hij op de Rijn- en
jhiekade in een tuinhek was gevallen. De
an, die onder invloed van alcohol verkeerde,
'obeerde op zijn fiets te stappen maar viel er
in de andere kant weer vanaf. Twee ijzeren
en maijnten van het tuinhek veroorzaakten twee
Dpnden in zijn borst.
"llDÈN Een onbekend gebleven man heett
terde nacht van vrijdag op zaterdag op de Hoge
DesondoerCl twee voorbijgangers zonder enige aan-
ding ojding mishandeld. De ene voorbijganger
elijke jeeg plotseling een kopstoot, waardoor hij een
de rinf1*31 tanden door zijn lip kreeg en de andere
ïidsrec|eeg een z°danige ^lap dat teêfn de grond
boksj
zoiiü
>eg en vermoedelijk een hersenschudding op-
Protest tegen komst paus
Ruit pastorie ingegooid
LEIDEN Een 32-jarige Leidenaar is
dit weekeinde aangehouden, nadat hij
in de nacht van zaterdag op zondag een
ruit van de pastorie aan de Haagweg
had ingegooid. De man verklaarde dat
zijn daad gezien moest worden als pro
test tegen de komst van de paus naar
Nederland.
Het was overigens niet de enige ruit die
dit weekeinde sneuvelde. Een ruit van
een winkel aan de Maarsmansteeg ging
in en een 28-jarige Leidenaar gooide
een ruit van het politiebureau aan de
Zonneveldstraat kapot uit kwaadheid
over het gedrag van een voormalige
vriendin.
Veertien-jarige
achter het stuur
LEIDEN De politie heeft in de nacht
van vrijdag op zaterdag twee jongens
van veertien jaar uit een auto gehaald.
Twee agenten zagen de auto op het Ir.
Driessenplein rijden en gingen er ach
teraan. Op de Lage Rijndijk konden ze
de auto aanhouden.
De jeugdige inzittenden bleken beiden
uit hun bed gekropen uit boosheid op
de respectievelijke ouders, omdat hen
was geweigerd bij elkaar te slapen. Eén
van de twee pakten de sleutels van de
auto van zijn ouders. De jongens slaag
den erin de auto zonder brokken door
de stad te loodsen. De politie heeft de
twee jongens aan hun ouders overge
dragen.
Automobilist maakt moeilijkheden
LEIDEN Een 26-jarige man uit Roelofarendsveen heeft de
politie zaterdagmiddag handenvol werk bezorgd, nadat hij
met zijn al aan alle kanten gedeukte bestelauto in de
Nieuwstraat een personenauto van achter had aangereden.
De man reed door, maar kon even later op de Hooglandse-
kerkgracht worden aangehouden.
Daar weigerde hij echter alle medewerking. De bestuurder
van de personenauto moest het kenteken maar opnemen en
het verder maar bekijken. Een agent, die de man in een poli-
tiebusje wilde zetten, kreeg een klap. Uiteindelijk werd de
lastige automobilist in het busje gewerkt en naar het politie
bureau an de Zonneveldstraat overgebracht. Ook op het bu
reau weigerde de inwoner van Roelofarendsveen alle mede
werking. Zijn vader moest er aan te pas komen om de aanrij
ding te regelen.
Het ongeval gebeurde om kwart over vijf, maar de automobi
list stond pas tegen half elf weer op straat.
n
tend g<
ch
de
de im
1. Een
n de rUNSBURG De
Woenteboer had dit jaar
het éeer een aardig aandeel
et ove* het Rijnsburgs Bloe-
ïencorso dat zaterdag
oor Rijnsburg, Oegst-
net afcest, Leiden en Noord-
Bondsrijk. Groene en gele pa-
Ie Poolsrijca,S) aubergines, rode
lïoor" £e*e aPPe*s' komkom-
ek gea?ers« trossen druiven en
De opabarberstelen fleurden
hte vaamen met kunstzinnig in
gekjlverfolie verpakte voor-
Verpen, bamboe-stelen en
innkele uitzonderlijke
r, dat zjloemen zoals de nationa-
borè trots van Afrika, de
werd ïrotea's, de versierde au-
er danp's en praalwagens op.
ran' -^en geluidswagen, die aan
ongekfe1 corso voorafging,
kritielfiaakte het publiek, dat
net tienduizenden rijen
ortererlik langs de route stond,
0p het feit
honderden planten en
t-Berlijen half miljoen bloemen
dit 38e corso zijn ver
verkt, dat honderden
nensen er 2000 man- (of
ikte pufrens-)uren in hebben ge-
^Bo^nfPPt en dat om al dat
at het pais op zijn plaats te
le Bond»ouden 35 kilometer
ïitse hcpindtouw was gebruikt.
sch sü
pj
nt aan
de So|
te
'..jSglSW
De auto met de heksen op de Stationsweg in Leiden.
Het was zaterdag opvallend
mooi weer voor het corso. Vele
malen is in het verleden de
bloemenpracht dit jaar re
den er tien praalwagens en 32
versierde luxe-wagens worden gehuld. Dit jaar hoef-
overvallen door plotseling in- de dat helemaal niet. De meis-
tredende kou en regenbuien jesop de praalwagens bleven
waardoor de figuranten in
plastic regenjassen moesten
kregen moeizaam de antieke
te. Ook niet alle bloemen kon
den het even goed aan, want
toen de stoet door Leiden reed,
boden sommige een „dorstige"
aanblik. Een muziekkorps,
D.V.S. uit Katwijk, had het
goed bekeken door een ver
zorgster mee te nemen die de
korpsleden tijdens de tocht af
en toe van een verfrissend
plakje komkommer voorzag.
Paarden
Paarden namen tijdens de rit
van het corso „Bloemen... ja
natuurlijk" ook een belangrij
ke plaats in. Dat betrof niet al
leen de paarden van de rijks-
en gemeentepolitie te paard
die frivool een bloemetje ach
ter het oor hadden, maar ook
die van de 10-jarige rijvereni-
ging De Burchtruiters uit
Rijnsburg. Deze jubilerende
vereniging was aanwezig met
ruiters, een pracht van een
postkoets met meisjes in een
wolk van tule en bloempjes
erop en als klap op de vuurpijl
een mini-rijtuigje, voorgetrok
ken door de kleinste pony's ter
wereld en gemend door een
parmantige mini-koetsier. Zijn
„dame", stijlvol naast hem op
de bok gezeten, had op slech
ter weer gerekend en daarom
voor de zekerheid een mini-
bontcape achterin gelegd.
Het 38e corso viel door meer
zaken op. Zo trok een bloem
rijke personenauto de aan
dacht van vooral het jeugdige
publiek door een levensgrote
heks voorop en eenzelfde
exemplaar achterop mee te
voeren. Iets anders leverde de
Duitse zustergemeente Siegen
van Rijnsburg, door met vier
antieke auto's en een antieke
motor met zijspan, alle bloem
rijk versierd, mee te rijden.
Een van de automobilisten
kreeg de lachers op de hand
door met de claxon een geluid
te produceren dat meer weg
had van een loeiende koe.
Stijl
De praalwagens vielen dit jaar
ook op door hun geheel andere
stijl, afkomstige van de Rijns-
burgse kunstenaar Joop van
Egmond en zijn Katwijkse col
lege Jaap van der Plas. De
strakkere lijnen, gestyleerde
vormen en vooral in elkaar
overlopende kleuren wekten
bewondering op. Voor de wa
gen Honingraat klonk zelfs
een spontaan applaus op en de
Waterlelie kreeg steeds „oh"
te horen. Zoals kon worden
verwacht kregen echter de
„griezelige" wagens van de
Spin en de zachtjes bewegende
Inktvis de meeste aandacht.
„Ben je niet bang voor dat
beest?", vroegen kinderen
langs de route meermalen be
zorgd aan de figurantes. „Nee
hoor, hij is bang voor ons",
klonk het dan steeds weer ge
ruststellend.
LEIDEN De eerste re
guliere radio-uitzending
van Omroep Rijnland in
het kader van de door
WVC verleende proefver-
gunning is afgelopen za
terdag de mist ingegaan.
Reden: er was iemand van
Casema met vakantie. Die
persoon had de aangewe
zen frequentie 97.6
MHz op de FM-band
„open" moeten gooien.
Toen alles zaterdagmor
gen om elf uur in gereed
heid was gebracht voor de
uitzending, bleek dat niet
gebeurd te zijn.
Joop Walenkamp, voorzitter
van Omroep Rijnland, zei dat
er sluitende afspraken waren
gemaakt, maar dat zowel de
verantwoordelijke man bij de
„kabel" als zijn plaatsvervan
ger afwezig waren. Walen
kamp heeft in een uiterste po
ging om toch nog te kunnen
uitzenden verschillende
„boze" telefoontjes gepleegd,
maar zonder resultaat. „Ieder
een had zijn werk gedaan: de
PTT had twee telefoonlijnen
gelegd, wethouder mevrouw J.
Fase, voorzitter van de ge
meenschappelijke regeling
(„de kabel"), had de bestuurlij
ke afwikkeling in twee dagen
rond gekregen en wij hadden
ons programma klaar. Maar,
het is geen groot drama. Het
hele programma is opgenomen
en drie kwart daarvan is ko
mende zaterdag nog bruik
baar".
Walenkamp zegt niet boos te
zijn, maar wel te willen onder
zoeken hoe dit heeft kunnen
gebeuren. Het is de bedoeling
dat komende zaterdag wel
wordt uitgezonden. Dat wordt
dan de eerste van een serie za
terdagochtend-programma's
van Omroep Rijnland.
De Tapijtcentrale Leiden, gevestigd aan de Stationsweg 40, is
opgeheven.
Aan de Oude Vest 86 is 'Biels de Graaf Consultants' (bedrijfs-
advies- en bemiddelingsbureau, alsmede de agenturenhandel in
kledingtextiel) gevestigd.
Aan de Adm. Banckertweg 2 is Taxibedrijf Van Gulden geves
tigd.
Aan de Amphoraweg 6 is 'Walraven Watersport', rep. en on
derhoud van pleziervaartuigen en scheepsmotoren, gevestigd.
C. H. Marschal, kleinhandel in gebruikte auto-onderdelen, ge
vestigd aan de Bachstraat 474, is opgeheven.
Aan de Bloemistenlaan 47A is 'Senator', het ontw., vervaard,
en de aan- en verk. van en de groothandel in programmatuur en
elektron, hulpapp. voor computers, gevestigd.
Twee gewonden na alcoholgebruik
Een 26-jarige man uit Hoofddorp en een 24-jarige vrouw uit
Leiden zijn zaterdagmorgen even na zes uur met respectieve
lijk een paar gebroken tanden en rug- en beenletsel naar het
Elisabethziekenhuis overgebracht. De twee zaten in een auto
die door de man werd bestuurd. De man verloor op de Rijns-
burgerweg de macht over het stuur, schampte een boom en
de auto kwam tegen een lantaarnpaal tot stilstand. De man
moest de blaastest en een bloedproef ondergaan.
nt aanï
vloed
ngcl
nu
maarscJ^hard Burton, de onge
kroonde koning van de
oneckefilm, is op 58-jarige leef-
DDR-lejjd overleden. Een veel
bezoek'0 j°n®e dood' want ooit
jitslanilad h'i n°g ..Koning
r GensLear" moeten spelen, een
en zal van de weinige klassieke
wefollen die hij niet ver-
erzet tyolkte. Maar niemand kan
^eëëen dat hij echt zijn
jri Mar^est heeft gedaan om oud
prograiie worden. Zijn onstuimi-
Delskinge carrière tussen film,
jna 72 drank en vrouwen was
daar nauwelijks voor ge-
chikt. Met hem ver-
wijnt het soort acteur
lat eigenlijk niet meer
an deze tijd is. Niet om
;ijn acteercapaciteiten al-
af e(een, maar om het leven
\vesterRaaromheen ^at tot een
rJ^5igentijdse legende werd.
ietnooAin vijf huwelijken, zijn
it tot 2Vele niet voor de burger-
Ierlanjijke stand vastgelegde
lord-Direlaties en vooral zijn
yeelbeschreven leven
Thiet Elizabeth Taylor,
kele bu J
Die „Elizabethaanse periode",
waarin het dan weer uit was
angs en dan weer aan, waarin zij
keer met elkaar trouw-
Noordttien, is jarenlang stof geweest
e een loor columnisten, roddelru-
»r, langbriekschrijvers, en zelfs de se-
it 27 gifieuzere pers. Hollywood-co-
>engeb|umnist «James Bacon schrijft
en de !n „Hollywood is a four letter
tzijde f°wn" treurig bij de scheiding
toe reran ^et duo dat hij over Bur
en wes*on"Taylor samen tien keer zo
i mogeVeel verhalen kon verkopen
iddagtepk over het duo apart. Al
in z)trouwde Burton in het totaal
de Alrfv'Jf maal (zijn weduwe is de
[r, aanp6"jar'6e Sally Hays, een
'zijde 2|voormalige produktieaassis-
in 300fltente van de BBC), Burtons
oorden!naam blijft voor altijd gekop-
e ZuidiPeld aan die van Liz. Vanaf
uiun openlijke
Rome tijdens de opnamen
de film „Cleopatra" in '62
beiden waren nog getrouwd
tot en met de hevige ruzies,
de drank en de krankzinnig
dure diamanten ringen die hij
haar gaf, was het duo „gefun-
denes Fressen" voor de me
dia. „Lumpy" (Liz Taylor) en
„Pockface" (Burton) zoals
ze elkaar genoemd schijnen te
hebben kwamen in '83 pro
fessioneel weer bij elkaar. Ze
speelden Noel Cowards „Pri
vate lives" op Broadway, een
stuk dat door de Amerikaanse
pers onmiddellijk omgedoopt
werd tot de „Liz en Dick-
show". De publiciteit rond
hen was opnieuw hevig, maar
een enorm succes werd het in
wezen niet. Al gingen onmid
dellijk geruchten dat
r de derde keer i
i hu-
nig beroep werd gedaan op
dat talent. En dat is dan toch
weer een stukje tragiek. Wat
de film met hem deed, de mil
joenen die hij via de film ver
gaarde en die hij van meet af
aan in Zwitserland goed be
heerde, zijn eigenlijk minder
interessant dan het begin van
die carrière deed vermoeden.
Richard Burton werd op 10
november 1925 geboren in
Pontrhydfen, een plaatsje in
Zuid-Wales, als Richard Jen
kins. Hij was de op één na
jongste uit een gezin van der
tien kinderen. Zijn vader was
een mijnwerker, zijn moeder
een gewezen buffetjuffrouw.
Zij stierf aan kraamvrouwen
koorts toen hij twee was en
Richard werd opgevoed door
zijn oudste zuster. Hij moest al
gauw aan het werk om de
Dankzij zijn succes als acteur
op scholen en in jeugdcentra
kreeg Burton een beurs voor
Oxford. Een hoogleraar, Nevil
Coghill, zei daar van hem:
„Deze jongen is een genie en
wordt een groot acteur" En:
„Ik heb maar twee genieèn
onder mijn studenten gehad.
De dichter W.H.Auden en Ri
chard Burton". Burton zelf
beschouwde het acteren in
eerste instantie als een vlucht
uit zijn armoedige bestaan.
TONEELSPELEN VLUCHT UIT
DE ARMOEDE VOOR ACTEUR
METPOKDALIGE LEEUWEKOP
welijk zouden proberen. Een
Amerikaans televisiestation
deed een telefonische enquête
en van de 3500 ondervraag
den vond driekwart dat ze het
inderdaad nog maar eens
moesten proberen.
Miljoenen
In feite heeft Burtons Holly-
woodse leven de aandacht
volkomen verlegd van de
voortreffelijke acteur die hij
was naar de privé-persoon-
lijkheid. Het natuurfenomeen
Burton, met z'n prachtige
stem, het mooist in de ra
dio-versie die op de plaat ge
bracht is van Dylan Thomas'
„Onder het melkwoud" de
alleskunner, kwam in zijn
filmloopbaan eigenlijk al snel
terecht in te commercieel
werk, waarin maar bitter wei-
kost mee te verdienen. Het
was zijn leraar Philip Burton,
die Richard maakte. Burton
leerde de jonge Richard zijn
Welsh-accent af, ontwikkelde
zijn kennis en gevoel voor li
teratuur en theater. Als dank
betuiging nam Richard Jen
kins als acteur zijn naam aan.
„Hij bracht mij de liefde voor
de Engelse taal bij", zegt Bur
ton in een biografie. „Zonder
hem zou ik een groot deel van
mijn leven gemist hebben. Ik
zou nooit naar een goede uni
versiteit zijn gegaan en ik zou
waarschijnlijk ook geen ac
teur zijn geworden". Philip
Burton en zijn vrouw hadden
geprobeerd de begaafde jon
gen als kind te adopteren,
maar dat stuitte op juridische
bezwaren. Hij werd hun pu
pil.
Zijn eerste acteren in Wales
bevrijdde hem voor even uit
„het rottige garen- en band
winkeltje", zoals hij zelf de
herenmodezaak noemde waar
hij op zijn zestiende werkte.
In Oxford, aan het Exeter
College waar hij Engelse lite
ratuur en Italiaans volgde,
ging de wereld voor hem
open. Zijn eerste grote rollen
(in het Lyric Theatre, in
Hammersmith) nadat hij
van '44 tot '47 een opleiding
bij de Royal Air Force kreeg
brachten hem onmiddellijk
erkenning: Christopher Fry's
„The lady is not for burning",
de grote Shakespeare-rollen.
3 flessen per dag
In '48 kwam het eerste film
aanbod, en vanaf 1956 wijdde
Burton zich voornamelijk aan
dat medium dat zijn jeugdlief
de was. Schrijfster Daphne du
Maurier wilde hem zelf als
hoofrolspeler in haar „My
cousin Rachel" en sinds die
film was Burtons naam op ie
ders lip. „The robe" volgde,
„The desert rats", maar het
was dankzij zijn verhouding
met Liz Taylor, dat Burton
na „Cleopatra" wereldbe
roemd werd. Hun rollen sa
men werden hoogtepunten:
„De getemde feeks", „Wie is
bang voor Virginia Woolf",
„The comedians". De film
maatschappijen boden om het
hardst tegen elkaar op. Zijn
vriend, de ook uit Wales af
komstige Stanley Baker 'zei
over hem: „De mensen in
Hollywood waren verbaasd
een acteur te ontmoeten die
ook nog kon praten. Hij ver
rukte hen met zijn geestighe
den en verhalen. Lang voor
dat hij Elizabeth Taylor ont
moette stond vast dat hij lau
weren zou oogsten". Met de
successen deden steeds meer
de verhalen de ronde over
Burtons drankzucht. Drie
flessen per dag zou hij weg
spoelen, met collega-acteurs
en journalisten hield hij wed
strijden wie het eerst onder
tafel zou belanden. Toen de
film „Secret ceremony"
Noordwijk aan Zee werd op
genomen, kwam Burton langs
in Hotel Huis ter Duin: Bur
ton zelf was niet te ontdek
ken, Liz liet zich alleen van
haar balkon zien, maar de pu-
bliciteitsman liep de volgende
ochtend geschokt en met wal
len onder de ogen rond na
zo'n nacht met Burton. Bur
ton onderkende zijn drank
probleem. Hij was er kapot
van dat hij één keer filmop
namen moest stoppen („The
Klansman") omdat hij niet
meer kon spelen. „Het heeft
me twee jaar gekost om daar
van te herstellen" zei hij. Al
verklaarde hij uitgebreid dat
hij „droog" stond, een paar
jaar later voor de zoveelste
maal op de planken als Ko
ning Arthur in „Camelot" zag
het publiek hem wankel op
de benen, er kwam geen
klank uit zijn keel, en het or
kest viel van schrik stil. Voor-
stelligen werden afgelast.
Burton was ziek, had verkeer
de medicijnen gehad, luidden
de communiqué's, maar ieder
een wist: Burton drinkt weer.
Die drankzucht en zijn repu
tatie als rokkenjager, die het
met elke tegenspeelster aan-
Richard Burton met Elizabeth Taylor in '74, bij de opnamen in Rome voor „The voyage": Ge
trouwd of gescheiden, zijn naam zou voorgoed met de hare verbonden blijven.
legde, waren de oorzaak
zijn vele scheidingen. Zijn
eerste huwelijk met actrice
Sybil Williams twee doch
ters: één debuteerde al als ac
trice, de andere is geestelijk
gehandicapt zijn huwelij
ken met Liz Taylor, zijn korte
huwelijk met prinses Elisa
beth van Joegoslavië, nog een
kort huwelijk met de weduwe
van coureur James Hunt. In
tussen speelden de acteur met
de lichtgroene ogen, de mag
nifieke stem, de pokdalige
leeuwekop alles wat los en
vast zat. Zijn imposante ver
schijning al was hij maar
1,80 lang maakte hem ge
schikt voor heel veel rollen:
Shakespeare, Marlowe's „Dr.
Faustus" de enige film die
hij mee regisseerde heel
veel priesters (de uit zijn ambt
ontzette drinker uit „De nacht
van de leguaan", de duiveluit-
drijver in „The Exorcist II"),
beroemde persoonlijkheden
als Trotsky, Churchill en Tito.
Geen enkel acteur kreeg zo
veel Oscar nominaties als hij
(acht), maar de Oscar zelf
kreeg hij nooit. Ondanks kei
en van rollen als in „The spy
who came in from the cold"
en „Virginia Woolf".
Richard Burton, de onge
kroonde koning van de film.
Maar hem herinneren in één
supergrote rol, het gaat nau
welijks. Daarvoor heeft hij te
veel en ook te onbelangrijke
dingen gedaan. Hij gaat in
eerste plaats met en via I
Taylor de geschiedenis i
Over wie hij eens zei: „Zij
mijn alles. Mijn adem, mijn
bloed, mijn geest en mijn ver
beelding. Als er iets met haar
gebeurde, zou ik wegkwijnen,
en sterven". En er klinkt een
merkwaardige tragiek door
als hij later na vijf huwelijken
over vrouwen zegt: „Ik heb
nooit begrepen. Ik heb geen
idee wat er in hun omgaat. Ze
hebben van die vreemde,
slachtige manieren".
BERT JANSMA
