Leidse Courant | 1984 | 3 augustus 1984 | pagina 11

Baanploeg onfortuinlijk

ary Lou Retton gaat vol
vertrouwen naar turnfinales

HDiskwalificatie Spaans jurylid bij turnen

OLYMPISCHE

SPELEN '84

Matig begin voorPieriken Swinkels

Jim Hines moet televisie kijken

Japanner tussen turngiganten

Jopie Selbachgoud
in eigen zwempak

lï^JfcidaeSoiwa/nt

Volleyballer positief;
verzorger geschorst

ink Ami O O

eten „los ANGELES De Japanse volleybal-
rials. (fer Mikiyasy Tanaka heeft positief gere-
iomèntêf>eerd °P een onderzoek naar doping. In
^pgtijn urine werden sporen van vier verbo-
de recl\en niiddelen gevonden. Het ging om efe-
lerm Hfr*ne- pseudo-efedrine, nor-efedrine en
T£ee^enethyl-efedrine, substanties die alle op
d moetl,e dopinglijst van het IOC voorkomen.
02ey/aIanaka werd evenwel niet gestraft voor
bben uAe* vergrijp. De medische commissie van
ven, vont* na verhoor dat zijn on-
n guldêc^uld vas* stond. In zijn plaats werd de
zendti,erzorZer van JaPanse heren team tot
geen ej992 uitgesloten voor de Spelen. Hij had
fen tijn speler wegens verkoudheid met een
ijEULE*it JaPan meegenomen middel behan-
leld. Tegenover de ploegleiding had hij
verklaard dat het een zuiver plantaardig
nedicijn betrof

VRIJDAG 3 AUGUSTUS 1984 PAGINA 11

LOS ANGELES De
Nederlandse kleiduiven-
schutters John Pierik en
Eric Swinkels zijn de
skeetwedstrijden in het
ongeveer tachtig kilo
meter landinwaarts van
Los Angeles gelegen
Prado-park matig be
gonnen. Beiden kwamen
in de eerste drie series
van 25 schoten tot een
totaal van 71 punten.

eerste twee series en twee
afzwaaiers in de derde en
laatste ronde van de dag.
Pierik en Swinkels moeten
voorlopig 23 schutters voor
zich dulden. Niemand van
de zeventig deelnemers
slaagde er in alle 75 kleidui
ven kapot te schieten. Acht
schutters misten slechts één
maal.

Uiteraard waren de beide
schutters niet erg tevreden
over hun verrichtingen.
„Maar meer dan ons best
doen kunnen we niet', klonk
het in koor. En: „Er komen
nog meer dagen. Alles is nog

lang niet verloren", werd er
snel aan toegevoegd. Voorlo
pig schoten echter wel 23
deelnemers gerichter dan
Pierik en Swinkels. „Dat
zegt nog niets", zei Swinkels,
„Daar vallen er heus nog
wel heel wat van af".
Swinkels heeft zich een half
jaar onderworpen op de door
psycholoog Peter Blitz gedo
ceerde rustbrengende me
thode van Jacobson en een
autogene, mentale training
van dr Schulz. „Ik heb ook
nog nooit zo rustig geschoten
als vandaag", zei Swinkels.
„Ik schoot verder ook best

wel goed. Die missers lagen
helemaal alleen aan mezelf.
Daar draai ik niet omheen.
Het kwam niet door de sterk
aanwakkerende wind. En in
de tweede serie had ik wel
last van het lawaai van een
vuilniswagen, maar dat ver
oorzaakte geen misser".
Pierik, die voortdurend tus
sen zijn beurten een sigaret
opstak, maar die nooit op
rookte, gaf in de derde serie
wel de wind de schuld van
zijn verkeerde aanleggen.
De duif ging één keer ge
woon plotseling een heel
eind onder mijn loop door".

LOS ANGELES Jim
Hines, de Amerikaanse
sprinter die in 1968
olympisch kampioen op
de 100 meter werd, zal
de atletiekwedstrijden
in Los Angeles via de
televisie moeten volgen.
De thans 37 jaar oude Hi
nes, die in Mexico met 9,95
seconden een wereldrecord
liep dat pas vorig jaar werd
gebroken door landgenoot
Calvin Smith (9,93), heeft
geen kaartjes kunnen be
machtigen voor het Coli

seum. Hines, die in Mexico
ook met de 4x100 meter-
ploeg goud won en een
nieuw wereldrecord liep.
had een aanvraag ingediend
om voor het organisatieco
mité te werken. Ook had hij
verzocht kaarten voor de
atletiekwedstrijden, waar
voor oud-olympische deel
nemers een voorkeursbe
handeling zouden krijgen,
te reserveren. Op het ene
noch andere verzoek heeft
Hines ooit een antwoord ge
kregen. Hines, die op een
uitzendbureau werkt en een
minimaal inkomen heeft,

verkeert in behoeftige om
standigheden. Dat was ook
de reden dat hij afgelopen
week een aanbod accepteer
de voor 2500 dollar (ruim
7500 gulden) een wedstrijd
over 100 meter tegen een
paard te lopen. De wed
strijd, die in Oakland werd
gehouden, is een week lang
aangekondigd op een elec-
tronisch reclamebord boven
één van de hoofdwegen.
Het duel trok ruim 14.000
bezoekers die Hines met
ruim verschil zagen verlie
zen tegen een vierjarige

COACH NIEUWENHUIS NIET OP DE HOOGTE VAN REGLEMENTEN

de andere drie Nederlan-

LOS ANGELES De
nieuwe nederlaag van het
Nederlandse wielrennen
in Los Angeles, de uit
schakeling van de achter-
volgingsploeg op de baan
in de kwalificatie, heeft
niets met onmacht, maar
alles met ongeluk te ma
ken. De Nederlanders, die
zo'n anderhalve seconde
achter de achtste tijd ble
ven, werden uitgescha
keld door domme pech.

Na bijna 1900 van de 4000 me
ter klapte de achterband van
Rik Moorman, die op kop
reed, door het wringen van
het niet meer door lucht ge

dragen wiel ging hij omhoog,
de anderen moesten om hem
heen, verloren snelheid en rit
me en moesten de laatste twee
kilometer met drie man ver
der. Het was een onmogelijke
opgave. De vier hadden in de
eerste kilometer de derde tijd
gemaakt, waren ondanks de
breuk in het ritme nog vierde
halverwege, maar konden
daarna, mede als gevolg van
de ontgoocheling de vaart niet
vasthouden. Tiende. De Olym
pische Spelen waren voorbij
voor Jelle Nijdam, Marco van
der Hulst, Rik Moorman en
Ralf Elshof.

De kwalificatie voor de ploeg
achtervolging zat vol met dra
matiek. Niet alleen voor de
Nederlanders, ook voor de
Nieuwzeelanders, die al in de

eerste meters hun vierde man
kwijt raakten. En voor de
Amerikanen. McDonough
trapte in de start zijn wiel
scheef en viel. De starter
schoot ten onrechte af, waar
door zij nog eens mochten ver
trekken, zij het met drie man.
Het trio met de super-achter-
volgers Hegg en Nitz draaide
niet goed. In de laatste kilome
ter viel Brent Emery af. Hegg
keek, zoekend naar zijn maat
je, om, verloor zijn evenwicht,
tuimelde en kreeg Emery over
zich heen. Er werd opnieuw
afgeschoten. Slechts dank zij
een zeer „Amerikaanse inter
pretatie van het reglement
mochten de drie het nog eens
proberen. Hegg toonde zich
toen de ware kampioen. Hij
sleepte zijn bootje naar de vijf

de plaats in de rangschikking.
De uitschakeling van de Ne
derlanders is niet alleen het
verhaal van de lekke band
van Moorman. Het is evenzeer
de onbekendheid met het
standpunt dat de jury innam
bij pechgevallen in de kwalifi
catie. Coach Peter Nieuwen-
huis kreeg later te horen dat
het reglement, in strijd met de
gewoonten, zo werd uitgelegd,
dat ieder aanwijsbaar pechge-
val recht op een nieuwe start
had gegeven.

Doodziek

„Daar ben ik werkelijk dood
ziek van", bekende Nieuwen-
huis. „Wij hadden binnen een
ronde moeten beslissen over
doorgaan met drie of stoppen.

Als ik het had geweten, waren
wij natuurlijk gestopt. Wij
hebben een zekere plek bij de
eerste vier verspeeld. Wij re
den op een schema van 4.27 en
als je dat kunt, val je in de me
dailles". De uitleg van Nieu-
wenhuis over het reglement
werd bevestigd door de Ame
rikanen, die werkelijk alle
kansen kregen. De gedachte
dat Nederland in de medailles
zou hebben gereden, zal voor
eeuwig onbewijsbaar blijven.
Moorman over zijn val: „Als ik
probeer op het vlakke te blij
ven, ga ik gegarandeerd on
deruit en dan valt de hele
ploeg over mij heen. Dan was
alles voorbij geweest. Wij heb
ben niet het geluk van de
domme gehad, maar de pech
van de slimme".

.OS ANGELES Ze is
.per 1,35 meter klein,
veegt ruim veertig kilo
gram en is voorbestemd
de „koningin" van het
jolympisch turntoernooi te
ide welforden. Tijdens de wed-
over dstrijden, die telden voor
l?et landenklassement,
schitterde haar ster al
y ,veelvuldig en de ver-
afsté wachting van heel Ameri-
kondéika is dat Mary Lou Retton
indrdéich in Los Angeles tot de
allerbeste zal laten kro
ten.

dreumes uit Fairmont, die
r haar frele lichaamsbouw
indruk wekt onder een
paddestoel vandaan gestapt te
jjn in plaats als gewone bore-
jng op de wereld gekomen te
,a ijn, weet dat er van haar veel
jjordt verwacht. Maar ze wekt

:ialistei
het gi
de fik

de indruk er wakker
liggen. De tienduizend toe
schouwers, die avond aan
h )yond het Pauley Pavilion tot
lp nok toe vullen, worden
|oor haar professioneel be-
dfcpeeld. Routinematig danst ze
|j< ^reugderondjes in de richting

i disv;

Ie derdfc

ien tij<

vro?l LOS ANGELES Voor De laa*ste keer, dat de techni- Verwondering alom is er bij- zouden een dergelijk jurylid voor de oefening van Talavera koeltjes. „Ik denk r

de overvolle tribunes,
a yermee ook een stuk psycho-
e ogische beïnvloeding bedrij-
'end in de richting van de ju-

Jis1

1 lel

1st

ryleden. Het door het dolle
heen zijnde publiek haakt al
tijd onmiddellijk in op de trucs
van de 16-jarige scholiere door
tot het bekend .worden van de
waardering „Tien, tien" te
gaan schreeuwen. Het zijn
sterke juryleden die deze inti
midatiepogingen kunnen
weerstaan.

„Ik moet er nog twee dagen
hard tegenaan, dagen waarin
ik mijn uiterste best zal doen.
Ik voel me erg goed en ik kan
nog beter dan ik toe nu heb
gepresteerd", wil een ontspan
nen Retton wel kwijt aan de
vooravond van de persoonlijke
achtkamp-finale Kreten die
er niet om liegen. Teksten ook
die zelfvertrouwen uitstralen
hetgeen niet vreemd genoemd
kan worden wanneer je trai
ner Bela Karoly heet. De naar
de Verenigde Staten uitgewe
ken Roemeen staat zelf ook
bekend als een man die de for
se uitspraken niet schuwt. Een
eigenschap die hem niet altijd
in dank wordt afgenomen,
daar staat tegenover dat
de absolute gave be-
i kampioenen te ont
dekken.

Dynamischer

Zo ook in het geval Mary Lou
Retton. Pas vorig jaar manifes-'
teerde zij zich voor het eerst
op wereldniveau en nu lijkt zij

op weg om tot de absolute top
per van het toernooi uit te
groeien. „Zij is absoluut de
sterkste en niemand zal haar
van een aantal gouden medail
les kunnen afhouden", aldus

i het olympisch turn-

Karoly die zich in een vrij be
scheiden bui betoonde omdat
hij bereid bleek ook de Roe
meense Szabo als een mogelijk
obstakel te kwalificeren. „Zij
is niet slecht", moest de voor

malige trainer van Nadia Co-
maneci toegeven, „maar Mary
Lou is sterker, dynamischer
ook".

Dat de kleine Retton dyna
misch is, zal door haar moeder
Lois volmondig worden
beaamd. Als klein kind (niet
veel kleiner dan nu dus)
sprong ze reeds als een wilde
man door het ouderlijke huis
en geen enkel meubelstuk was
voor haar veilig. Om haar
overtollige energie kwijt te ra
ken, werd ze naar een dans
school gestuurd waar tevens
aan acrobatiek werd gedaan.
Het mag geen wonder heten
dat de acrobatiek haar voor
keur kreeg. Op zevenjarige
leeftijd werd zij lid van een
turnvereniging maar het zag
er niet naar uit dat ze ooit een
groot kampioene zou worden,
klein en mager als ze was.
De grote verandering in haar
turnleven kwam toen ze Bela
Karoly ontmoette. Karoly is
momenteel eigenaar van een
groot sportcentrum in Hous
ton, waar hij vijfhonderd pu
pillen onder zijn hoede heeft.
Mary Lou Retton is daarvan
uiteraard de belangrijkste.
„Wat een trainer is dat", zegt
Retton vol bewondering. „Hij
is enorm hard en drijft je tot
het uiterste. Maar hij geeft je
ook het gevoel dat je toppres
taties kunt halen en daar werk

je tenslotte voor als je aan top
sport doet".

Droom

Dat Mary Lou Retton keihard
moet werken, blijkt uit het
trainingsprogramma dat Karo
ly zijn turnsters oplegt. Twee
keer per dag en dat zeven da
gen in de week moeten ze aan
treden om zich te onderwer
pen aan het barse regime van
Karoly. „Dan moeten we ons
tot het uiterste geven. Karoly
zorgt er voor dat je dag en
nacht met je sport bezig bent.
Soms word ik midden in de
nacht wakker omdat ik uit
mijn bed ben gevallen. In mijn
droom heb ik dan onbewust
één of andere oefening trach
ten uit te voeren".

Een ander fraai staaltje van de
totale overgave waartoe Karo
ly zijn kinderen weet te krij
gen is het verhaal dat iemand
Mary Lou Retton midden in
de nacht trachtte wakker te
krijgen omdat een tornado vijf
bomen door het dak van het
turncentrum had gejaagd. Het
meisje stond op, slaapwandel
de naar de oefenzaal en begon
met het ritueel van de dage
lijkse oefeningen. „Goed zo",
zei Karoly later tegen haar,
„het eerste waaraan je moet
denken zijn je oefeningen".

HARRY VERMEULEN

isg&i]

ANGELES Voor
eerste keer sedert
gEwintig jaar is een jurylid
ij een belangrijk turne-
a^enement gediskwalifi-
fêerd. Ellen Berger, de
ipstduitse voorzitster van
technische commissie
van de internationale
urnfederatie, schrapte
iteren de Spaanse Maria
lel Carmen Alberto als
urylid.

aar optreden op woensdag-
'ond in de finale van het
ympisch landentoernooi voor
imes was „beneden alle peil".

De laatste keer, dat de techni
sche commissie op deze wijze
ingreep, was in 1954 tijdens
het wereldkampioenschap in
Moskou. Toen werden de Rus
Schöfer en de Oostduitser
Ewald uit de jury verwijderd.

Ruzies rond de puntenwaarde
ringen in het turnen zijn zo
oud als de turnsport zelf. De
schandalen rond de jurering
krijgen de laatste jaren bij gro
te toernooien dikwijls meer
aandacht dan de sportieve
prestaties. De Olympische Spe
len in Moskou waren een
voorbeeld van hoe het niet
moet en ook in Los Angeles
hebben de eerste schandalen
zich reeds aangediend.

Verwondering alom is er bij
voorbeeld over hoe 'het moge
lijk is dat er zulke hoge pun
ten worden gegeven, terwijl
een groot gedeelte van de we
reldtop afwezig is. Bela Karo
ly, de voormalige trainer van
Nadia Comaneci en momen
teel coach van de Amerikaan
se turnvedette Mary Lou Ret
ton, heeft problemen van an
dere aard. Hij ligt in onmin
met het Roemeense jurylid
Roterescu. De naar de Vere
nigde Staten uitgeweken Roe
meen beschuldigt zijn landge
note er van dat zij de punten
van de Amerikaanse dames
doelbewust laag houdt met het
doel de favoriete Roemeense
turnsters te bevoordelen. „Ze

zouden een dergelijk jurylid
nmiddellijk buiten het toer
nooi moeten zetten. Zo iemand
moet maar een andere sport
gaan uitzoeken, want van tur
nen heeft ze geen verstand", is
de niet mis te verstane tekst
van Karoly.

Woede

Vooral de puntenwaardering
van de Amerikaanse Tracee
Talavera op de evenwichts-
balk heeft de woede van Ka
roly opgewekt. Het Ameri
kaanse jurylid Sharon Valley
waardeerde haar landgenote
met een score van 9,8 terwijl
de in Amerikaanse ogen om
streden Roemeense slechts 9,4

de oefening van Talavera
had. „Dit toont aan hoe
tendentieus ze bezig is. Het is
nog erger dan in Moskou", zo
vervolgt Karoly die in zijn
kritiek wordt bijgestaan door
de Amerikaanse coach Don
Peters.

„Die Roemeense weet dat haar
landgenoten verslagen kunnen
worden door de Amerikaanse
dames. Ze doet er van alles
aan om dat te voorkomen", al
dus Karoly die ijverig een cur
sus Engels aan het volgen is,
maar die wanneer hij opge
wonden is te pas en te onpas
overschakelt op zijn moeder
taal. De door Karoly beschul
digde Roemeense reageerde

koeltjes. „Ik denk niet dat ik
te lage cijfers heb gegeven.
Voor hetzelfde geld kun je
zeggen dat het Amerikaanse
jurylid haar landgenote te
hoog heeft gewaardeerd".
De turnruzie betekent meteen
een eerste breuk(je) in de tot
nu toe bijna liefdevolle ver
houding tussen Los Angeles en
de Roemeense ploeg. Want het
feit dat Roemenie als enig
Oostblokland in Los Angeles
aanwezig is, heeft het land
waanzinning populair ge
maakt. „Ze hebben veel kre
diet, maar winnen van de
Amerikanen is natuurlijk net
iets teveel van het goede".

HARRY VERMEULEN

Maxicoons rasbouronk TEX MEX Gevers Deijnootplein 128 Scheveningen Tel. [phone]

LOS ANGELES De twee
kamp tussen de turngiganten
China en de Verenigde Staten
werd - zeer verrassend - ge-
door een Japanner.

De 26-jarige Koji Gushiken
veroverde vanmorgen voor
9500 toeschouwers in het uit
verkochte Pauley Pavilion de
gouden medaille op de olympi

sche twaalfkamp. De Japanner
won met 118,700 punten voor
de lokale matador Peter Vid-
mar met 118.675 en de Chinees
Li Ning, houder van de we
reldbeker, met 118.575. Het
Amerikaanse publiek in de
zaal en de wereld voor de
beeldbuis beleefde een fascine
rende strijd, waarbij de span
ning tot de laatste salto behou

den bleef. Na drie onderdelen
lagen Vidmar en Ning nog sa
men aan kop, voor Gushiken
aan zijn fabuleuze opmars be
gon. Na het voorlaatste onder
deel had hij de spits bereikt.

De wereldkampioen aan de
ringen verdedigde zijn gouden
plak met 9.90 in de vrije oefe
ning.

VOORBURG Tijdens de
Olympische Spelen in 1936
waren de zwemsters Willy
den Ouden, Riek Masten
broek, Tiny Wagner en Jopie
Selbach ongenaakbaar op de
4x100 meter vrije slag. Jopie
(inmiddels Koé)-Selbach
denkt terug: „Wij waren fa
voriet voor de finale. In de
serie was het niet moeilijk
geweest. Maar West-Duits-
land had haar sterkste dames
achter de hand gehouden
voor de eindstrijd. Maar wij
waren niet te kloppen. Ik
was toen pas zeventien jaar,
maar ik zal die dag niet snel
vergeten

Jopie Koé-Selbach heeft de
gouden medialle van de Spe
len niet meer in haar bezit.
„Wat moet je er mee doen.
Een jaar of tien geleden heb
ik de plak aan mijn dochter
gegeven, ze wilde hem graag
hebben. Maar de rest van de
prijzen en bekers ligt op zol
der. Daar kijk ik nooit naar
om. Trouwens, ik volg het
zwemmen momenteel ook
niet meer. Ik ben nu bijna 66
en de laatste drie jaar niet
meer in een zwembad ge
weest".

Op 19-jarige leeftijd is Jopie
Selbach met de wedstrijd
sport gestopt. Eén keer
maakte ze de Olympische
Spelen mee en dat was één
keer te weinig. Als 13-jarige
moest ze selectiewedstrijden
zwemmen voor de Spelen
van 1932 in Los Angeles. In
de drie wedstrijden versloeg
ze Marie Vierdag. Deze
mocht echter toch naar Ame-

rika, omdat de zwembond de
mening was toegedaan dat
Jopie nog te jong was. „Dat
was natuurlijk onzin, want
dan hadden ze mij ook de se
lectiewedstrijden niet hoeven
te laten zwemmen. Dit soort
rare dingen zijn dus echt niet
alleen van deze tijd".

Jopie Koé-Selbach is tegen
de huidige vorm van top
sport. „Om tot topprestaties
te komen, liggen de zwem
sters nu vele uren per dag in
het water. Dat was vroeger
echt niet het geval. Wij train
den ook wel elke dag. maar
dat was dan even een 200
meter alleen met de armen
en nog eens 200 meter alleen
met de benen en dan was het
weer achter de rug. Willy
den Ouden was een groot ta
lent in die tijd. Had ze er
meer aan gedaan, dan was ze
zeker tot betere tijden geko
men. Maar liefst 25 jaar bleef
ze in het bezit van het we
reldrecord vrije slag".

aan. Speciale voeding be
stond er niet. Ma Braun, onze
trainster, hield ons altijd voor
om biefstuk te eten met brui
ne bonen en dat deden we
dan maar. Wij deden het
zwemmen hoofdzakelijk voor
ons plezier en bovendien za
ten er mooie reisjes aan vast.
Door het zwemmen kwam je
op jonge leeftijd veelvuldig
in het buitenland en dat was
er natuurlijk voor andere
kinderen helemaal niet bij".
De Olympische zwemploeg
van 1936 haalde goud in hun
eigen zwempak. Een uitrustig
van het NOC bestond destijds
nog niet. We hadden een ei
gen degelijk zwempak en on
der het zwempak moesten
wij ook nog een zwart broek
je dragen. Je kon immers
nooit weten Die kleding
bracht natuurlijk geen snel
heid met zich mee. Maar daar
stond men toen nog niet bij
stil".

ARTHUR VAN RIJSWIJK