Roeiploegen
voldoen
Steve Hegg
oppermachtig
Els Vader voelt zich in vorm
SPELEN '84
OLYMPISCHE
Emancipatie blijft nog ver achter
Koningskoppel Coeen Ovett heerst niet meer
Shirtreclame in atletiek blijft taboe
;jna Êeidóc Somant
DONDERDAG 2 AUGUSTUS 1984 PAGINA 11
Hoofdbeschermer
vermindert
boksblessures
LOS ANGELES Officials bij hel
RcOlympische boksen hebben verklaard,
zijdat het aantal wenkbrauw- en oogbles-
•les eesures drastisch is verminderd. Men
lie herverklaart dat door de invoering van de
Dlymp|verplichte hoofdbescherming. Gister-
?men, lavond werd pas het eerste gevecht in
derlanLos Angeles - het 110e - onderbroken
ankelijwegens een blessure bij het linkeroog
g«van de Zweed Stefan Sjöstrand, die in
dorde ring stond tegen de Marokkaan
Lahmar. Officals meldden dat
ruppeibij eerdere evenementen in honderd
oj partijen tenminste een keer of zes door
m(de arbiter moest worden ingegrepen
(wegens een verwonding,
•d.
LOS ANGELES Eigenlijk hebben de
vrouwelijke atletes in vergelijking met
eerdere afleveringen niets te klagen op
de 23e Olympische Spelen. In liefst zes
takken van sport zijn de dames ditmaal
voor het eerst toegelaten. Bij syn-
chroon-zwemmen, de marathon, wiel
rennen, enkele nummers in de schiet
sport, ritmische gymnastiek en surfen
kunnen ze olympische medailles vero
veren. Een verheugende groei, maar
toch moet men constateren dat de
emancipatie nog ver achter blijft. Onder
de circa 7500 deelnemers bevinden zich
slechts 1700 vrouwen die in 73 num
mers strijden om de titels. Mannen
daarentegen hebben in totaal 153 olym
pische onderdelen. Slechts in enkele
sporten - waaronder volleybal, hockey,
basketbal, handboogschieten en paarde-
sport - hebben de dames evenveel start
mogelijkheden dan de heren. Boksen,
judo, gewichtheffen en worstelen (in to
taal zo'n vijftig klassen en dus ook
evenveel olympische titels) zijn uitslui
tend en alleen toegankelijk voor de
mannen.
Sedert Berlijn 1936 hebben de mannen
nagenoeg al hun sporten opgenomen ge
zien in de Olympische Spelen, terwijl
vrouwen hard moeten vechten om tel
kens hun kalender uitgebreid te krij
gen. In de Griekse oudheid waren de
Spelen alleen maar toegankelijk voor
mannen. Sterker zelfs, vrouwen moch
ten er niet eens naar gaan kijken.
Toen baron Pierre de Coubertin in 1896
de Spelen van de moderne tijd stichtte,
mochten vrouwen weliswaar nog niet
deelnemen, maar ze kregen wel toe
stemming om vanaf de tribunes toe te
zien, omdat De Coubertin het applaus
van de dames een aardige beloning
vond voor de mannelijke prestaties. Dat
veranderde ook in 1900 niet, toen de
Spelen in Parijs werden gehouden. Ver
schillende sporten, die tegelijkertijd in
de omgeving van de Franse hoofdstad
werden gehouden, kregen een olympi
sche erkenning mee en zo kon het ge
beuren dat de Amerikaanse Margaret
Abbott de eerste vrouw werd, die olym
pisch goud won. Zij zegevierde in een
internationaal golftoernooi.
Datzelfde deed zich ook voor in 1904 te
Saint Louis. In 1908 echter konden de
dames officiële olympische titels beha
len in tennis en kunstrijden op de
schaats. Daarna kwam er een lichte
verbetering en in de loop der jaren
groeide het aantal damesnummers tot
het huidige aantal van 73.
Hoe sterk de mannelijke overheersing
is in de sport, zeker de olympische,
blijkt ook wel uit het feit dat geen en
kele vrouw de functie van directeur of
secretaris-generaal bekleedt in een na
tionaal olympisch comité waar ook ter
wereld. Niet minder dan 99procent van
de sleutelposities wordt ingenomen door
mannen en in feite vormt alleen Moni
que Berlioux een uitzondering. Als di
recteur van het overkoepelende Inter
nationale Olympische Comité is zij, op
Juan Antonio Samaranch na, de mach
tigste persoon in deze organisatie.
Nadat in 1928 twee atletes de dood von
den tijdens het lopen van langere af
standen, besliste het IOC dat dames niet
op afstanden, die langer waren dan 800
meter, in actie mochten komen. Nu, on
der de directie van Monique Berlioux,
mogen de dames zelfs deelnemen aan
de olympische marathon. Een hele
vooruitgang natuurlijk, maar er is nog
heel veel werk voor de vrouwen in de
sport, willen ze tenminste gelijk gescha
keld worden met de mannen.
GIEL HENDRIX
LOS ANGELES Bijna
kreeg de commercie het
voormalig Britse konings
koppel op de middenaf
standen, Sebastian Coe en
Steve Ovett, in haar
greep.
Eén van de weinige dingen die
echter niet altijd met een che
que-boekje zijn te beïnvloeden,
liet een directe, rijkelijk be
loonde loopconfrontatie niet
toe. Coe sukkelde met zijn ge
zondheid en voor zijn carrière
werd gevreesd.
Los Angeles moet het weer
zien worden tussen de twee ri
valen die elkaar zelden op de
zelfde atletiekbaan hebben
ontmoet. Voor 1980 liepen zij
eenmaal tegen elkaar. Tijdens
de Spelen in Moskou deelden
zij het goud broederlijk, al ver
loren beiden op hun sterkste
afstand.
Steve Ovett was tot 1979 ver
uit de meest vooraanstaande
loper op de midden-afstanden
tot Coe dat jaar binnen 41 da
gen driemaal een wereldre
cord brak. Sindsdien mijden
beide heren elkaar als de pest.
In Moskou moesten ze wel sa
men de baan op, al hadden de
races veel weg van taktisch
geschuif. Desondanks staan ze
geboekstaafd als twee van de
hoogtepunten van het atletiek-
toernooi. Eerst verloor favoriet
Coe „zijn" 800 meter door een
onthutsende blunder, vervol
gens versloeg hij Ovett over
1500 meter.
Coe, nu: „De verrassing in
Moskou was niet dat ik de
1500 meter won, maar dat ik
zo'n slechte 800 liep. Het was
mijn eerste olympische finale
en ik was al dagen zenuwach
tig. Ik maakte de kardinale
fout contact te verliezen op het
moment dat de wedstrijd in
zijn beslissende fase was".
Een jaar na Moskou bereikte
Coe zijn topsnelheid met de
rtbg steeds bestaande wereld
records op de 800 meter
(1.41,73) en de mijl (3.47,33).
Het elkaar steeds ontwijken
van beide landgenoten bracht
verhalen over een verstoorde
verhouding in de wereld.
„Mijn verhouding met Ovett is
prima", aldus Coe. „We leven
niet in hetzelfde deel van het
land en zien elkaar nauwe
lijks". En serieus: „Men moet
begrijpen dat er voor Olympi
sche Spelen een enorme druk
ligt op iedereen. De media bla
zen dat op tot vijandigheid".
De weinige onderlinge contac
ten leken te worden doorbro
ken door een bedrag van één
miljoen dollar, dat sportmake-
laar McCormack voor hen los
peuterde. Schaarsheid maakt
geld, dat hadden Coe en Ovett
goed begrepen. Ze zouden eer
lijk samen delen na drie wed
strijden in de Verenigde Sta
ten, Engeland en Frankrijk.
De aankondiging van de races
van de eeuw bracht de bu
reaucraten van de internatio
nale atletiekfederatie in rep en
roer, want de amateurregels
waren destijd nog niet versoe
peld.
Sukkelen
Maar vervolgens begon het
wanhopig sukkelen. Een achil
lespeesblessure speelde Coe in
de voorbereiding op de Euro
pese kampioenschappen in
Athene parten. Hij werd op de
800 meter verrassend versla
gen door de Westduitser Fer-
ner en reisde spoorslags naar
huis om zijn bloed te laten on
derzoeken. Vorig jaar dwon
gen ziekteverschijnselen hem
de WK in Helsinki te mijden.
Er werd een ernstige infectie
aan de lymphe-klieren gecon
stateerd. Voor zijn verdere at-
letiekloopbaan werd gevreesd.
„Met Kerstmis vorig jaar dacht
ik nog dat ik nooit meer wed
strijden zou lopen, laat staan in
het olympisch team te ko
men", aldus Coe die in Los
Angeles het door hem en zijn
vader Peter geschreven boek
„Lopen voor je gezondheid"
presenteerde. „Mijn gouden
medaille is hier te mogen zijn.
Ik kan het nog steeds moeilijk
geloven dat ik het gehaald
heb".
Sebastian Coe, die van juli tot
en met december vorig jaar
geen pas te snel zette, meent
dat hij ongeveer op negentig
procent van zijn conditie en
snelheid zit in vergelijking
met de periode waarin hij bij
voortduring grenzen over
schreed. „Ik voel me ontspan
nen en goed in vorm. Althans,
voor zover dat mogelijk is na
zo'n periode van niets doen".
Vanaf morgen zal blijken in
hoeverre Coe en Ovett de
macht van vroegere jaren nog
bezitten. Zij gaan op de 800
meter van start in een veld
met ruim tachtig deelnemers,
waar de kwaliteit van af
druipt. Zozeer, dat het uitval
len van een klasseloper als
Rob Druppers amper devalua
tie tot gevolg heeft. De nog
jongere Braziliaan Cruz, de
Amerikanen Gray, Jones en
Marshall, de Brit Elliott en de
Italiaan Sabia kunnen Coe ver
terugdringen.
Ovett is op de 800 meter in
zijn ontwikkeling bliiven ste
ken, en zal vermoedelijk meer
kans maken op de 1500 meter
waarop hij vorig jaar een we
reldrecord vestigde. Hij staat
echter vierde op de wereld
ranglijst, met liefst drie secon
den achterstand op de Marok
kaan Said Aouita. Coe plaatste
zich op de 1500 meter moei
zaam voor de Spelen, maar
verbaasde over twee ronden
met een tijd rond de 1 minuut
en 43 seconden die hem bij de
top-drie van dit atletiekseizoen
bracht. „Aan de 800 meter
geef ik de voorkeur", aldus
Coe. „Maar welke de zwaarste
race zal worden, is moeilijk te
zeggen. Ik waag me niet aan
voorspellingen".
LOS ANGELES Dick van Egmond, weggevallen uit het vijf
tal waaruit de achtervolgingsploeg moest worden gekozen, heeft
zijn pleister op de wond bevestigd. Hij plaatste zich uit de twee
de schiftingsrit voor de finale van de puntenkoers. Van Egmond
zal daaraan vermoedelijk weinig illusies verbinden. Hij blijft een
eenling in de eindstrijd tegenover tamelijk veel renners, die een
landgenoot aan hun zijde weten. De gevallen achtervolger, als
sprinter niet te rijk begaafd, dwong zijn kwalificatie meer door
verstand dan door ijver of sprintkracht af. In de beide dubbele
klassementen scoorde hij tien punten. Dat was net voldoende
voor plaatsing, want van de twaalf renners die overgingen, was
Van Egmond de elfde.
LOS ANGELES In de atle
tiek zal in de nabije toekomst
geen shirtreclame worden in
gevoerd. Een voorstel daartoe
van Finland werd tijdens het
congres van de internationale
atletiekfederatie (IAAF) in
Los Angeles afgewezen. Het
Finse plan stuitte vooral op
massale weerstand van de
kant van de Westduitse afge
vaardigden die met het toe
staan van reclame-boodschap
pen op de kleding van de atle
ten grote moeilijkheden ver
wachten bij de Europese kam
pioenschappen, die in 1986 in
Stuttgart worden afgewerkt.
Voor die tijd is het niet moge
lijk een nieuw voorstel rond te
krijgen. Tijdens de vergade
ring werd besloten, dat atleten
geen zaakwaarnemers
arm mogen nen
agenda bepaalt
menten uitkiest.
die hun
I LAKE CASITAS
Tenminste vier Ne
derlandse boten star
ten zaterdag op Lake
imineeru. in ue series piaai-
Casitas VOOr de Iina- sten Zjch maandag reeds di-
vast, dat China en Zuid-Ko-
rea te weinig mogelijkheden
hadden de eindstrijd te be
reiken. In feite moest dus
maar één ploeg worden geël
imineerd. In de series plaat-
les van het Olympi
sche roeitoernooi. De
•kt i overwiimiii
Nereus-twee zonder ge piaatsen
stuurvrouw en de
combinatie-dames-
acht waren bij voor
baat al zeker van een
plaats in de beslissen
de race voor goud, zil
ver en brons van het
door de afwezigheid
van Oosteuropese
ploegen sterk gedeva
lueerde toernooi van
de dames.
Door overwinningen
de
reet de ploegen van Roeme
nië en Canada door een
overwinning. De vier overi-
de finale wer
den in twee herkansingen
betwist. In beide gevallen
gingen de nummers één en
twee over. Orca lootte een
herkansing met slechts drie
boten. De Utrechtsen hadden
daarin voorts onder meer
China als tegenstander. De
enige opdracht voor de Ne
derlandse boot was die zwak
ke ploeg voor te blijven. Dat
leverde geen enkel probleem
op. In tegendeel, Orca zege
vierde in deze race, die geen
race was, moeiteloos. De boot
van de Bondsrepubliek be
perkte zich er alleen maar
toe China voor te blijven. En
herkansingen voegden zich ook dat ging heel simpel,
daar gisteren de vier met Voor Greet en Nicolette Hel-
stuurvrouw van Orca
dubbel-twee van De Hunze
bij. Jos Compaan maakte het
vierde plaats
veld van zes dubbel-t-
voldoende
Nederlandse succes compleet eindstrijd te bereiken. Oos-
door zich via de herkansin-
gen alsnog te plaatsen voor
de halve finales van van
daag.
tenrijk en Groot-Brittannië
probeerden door een snelle
t de beslissing te force-
maar zagen die poging
snel mislukken. Even
Voor de Orca-vier met stuur- mochten de boten het veld
de herkansingen
toen vielen ze
vrouw l
eigenlijk een loterij zonder sterk terug en was de beslis-
nieten. Negen ploegen had- sing gevallen. Halverwege de
het openingsnum-
lagen beide ploegen
den
mer van de dames ingeschre- reeds lengten achter. De ge-
Zes daarvan zouden zusters Hellemans
overgaan naar de finale
echter het zekere
zaterdag. Bij voorbaat stond onzekere. Ze verwisselden
een derde plaats i
ter snel voor een leidende
positie, die zij niet i
stonden.
Vroeg
Ook bij de damesskiffs viel
de beslissing vroegtijdig. De
vier skiffeuzes streden
hun herkansing om drie
plaatsen in de halve finales.
De Australische Jacqui Mars
hall was duidelijk de zwak
ste. Na enkele honderden
meters lag zij op lengten ach
terstand, waarna ook deze
race tot weinig meer dan 6
formaliteit werd.
Voor reserve-roeier Herman
van den Eerenbeemt kwam,
bijzondere omstandigheden
voorbehouden, een einde aan
het Olympische optreden. De
Nederlander, die was inge
schreven in het skiffnum
mer, moest tenminste als
derde en voorlaatste in zijn
herkansing eindigen om de
halve finales te bereiken.
Dat gelukte niet. Behalve de
Griek Kostantinos Kontoma-
nolis en de Zweed Bengt
Nilsson was ook de Span
jaard Jose Oyarzabal te sterk
voor de Amsterdammer. Van
den Eernbeemt miste de hal
ve eindstrijden door een ster
ke eindsprint slechts met een
„handlengte". Als de Neder
lander niet een meter voor
de finish was gestopt met
roeien, doch pas na het pas
seren van de 2000-meterlijn,
was ook hij mogelijk een
ronde verder gekomen. En
dat zou meer zijn geweest,
dan men van een
oeier mag verwachten.
Greet en Nicolette Hellemans (voorgrond) in actie tijdens de herkansingen.
LOS ANGELES Els
Vader is vol vertrouwen
voor de 100 meter, die za
terdag voor haar op het
programma staat. De 24-
jarige Roosendaalse atlete
is er van overtuigd dat ze
niet zal afgaan op de Spe
len in Los Angeles, iets
wat vier jaar geleden in
Moskou wel gebeurde.
„Maar daar was ik niet opti
maal voorbereid", zegt Va
der, terugkijkend. „Mijn stu
die fysiotherapie eiste toen
veel aandacht op en het trai
nen schoot er daardoor wel
eens bij in. Toch is Moskou
voor mij een nuttige erva
ring geweest, waarvan ik nu
hopelijk kan profiteren".
Vanuit dat oogpunt gezien
vindt Els Vader het ook jam
mer dat Nederlands' tweede
sprintster, Nellie Cooman,
niet in Los Angeles aanwezig
is. „Nellie had hier de erva-
je gaat eindigen. Voor mezelf
is op de honderd meter het
begin, de eerste dertig meter,
erg belangrijk. Als dat lukt,
hoef ik me verder geen zor
gen te maken".
Anders ligt dat op de 200 me
ter, waar het omgekeerde
het geval is èn de laatste der
tig meter voor de ex-Zeeuw
se de belangrijkste zijn. Va
der: „Dan begin je moe te
worden en willen de spieren
niet meer meewerken. Soms
heb ik dan moeite om het
ene been voor het andere te
krijgen. Toch loop ik ook die
200 meter graag. Het boch
tenwerk levert me geen pro
blemen op. Ik hoop alleen
niet dat ik de binnenbaan
loop, want dan moet je een
scherpe bocht maken en dat
kan bij die snelheid wel eens
problematisch worden. Voor
het overige maakt het niets
uit tegen wie of in welke
baan ik moet uitkomen".
GIEL HENDRIX
Het vijfjarig zoontje van coach Ed Borysewicz kreeg een lift tij
dens de ereronde van Steve Hegg.
VAN EGMOND IN FINALE
LOS ANGELES Steve Hegg is op de wielerbaan van
Dominquez Hills de derde Amerikaan geworden, die in
Californië met succes naar Olympisch goud heeft ge
graven. De 20-jarige renner won in zijn eigen staat de
achtervolging na een nieuwe demonstratie van over
macht. In de finale versloeg hij de Westduitser Gölz,
die in de kwartfinales zijn prestatie tot op 0,6 seconde
benaderd had, met meer dan zestig meter.
Hegg bezorgde daarmee de
Verenigde Staten de derde
gouden wielermedaille op de
vier nummers, die tot nu toe
zijn voltooid. Alleen West-
-Duitsland, door Freddy
Schmidtke op de kilometer,
heeft de superioriteit van de
Verenigde Staten op weg en
baan tot nu toe doorbroken.
Bij de „onthoofde" wielerstrijd
op baan en weg blijft natuur
lijk de vraag of de succeslijn
van Los Angeles in dezelfde
richting zou hebben gelopen,
als de Oosteuropeanen er wel
waren geweest. Voor Schmidt
ke kan het antwoord vermoe
delijk niet positief zijn. Voor
Steve Hegg wel.
De Amerikaanse wielrenners
hebben zich voor deze Spelen
in eigen huis voorbereidt op
een manier, die weinig afwijkt
van de Oosteuropese. Het best
beschikbare materiaal, voor de
achtervolging van wezenlijk
belang, is door hen verbeterd.
Dat was de basis van het suc
ces van Hegg en Nitz, die
brons veroverde.
Op de zekerheid al het moge
lijke, en voor Nederlandse be
grippen zelfs veel meer, te
hebben gedaan, was ook het
zelfvertrouwen van de Ameri
kanen gebouwd. Gölz bijvoor
beeld dacht, dat hij van Hegg
niet kon winnen, Hegg ver
trok in al zijn ritten, ook de
laatste, in de overtuiging niet
te kunnen verliezen.
Na zijn overwinning op Gölz
jubelde Hegg, een uur later
viel het masker van de gecon
centreerde sportman helemaal
af. De Olympische kampioen
vertelde met tranen in de
ogen, dat hij niet alleen veel te
danken heeft aan zijn eigen
trainer Eddy Borysewicz,
maar vooral aan de Canadees
Jocelyn Lovell, die zijn eerste
trappen op de fiets begeleidt
heeft.
„Eddy B heeft mij er van
overtuigd, dat ik mij op wiel-
niet op skiën. In 1982 had ik
een slechte winter en toen zei
Eddy B: bij het wielrennen ko
men slechts vijf mensen in een
seconde aan, bij het skiën wel
twintig. Jouw plaats inschat
ten op de fiets betekent, dat ik
maar één hand nodig heb, je
komt bij de eerste vijf, maar
als ik je positie bij het skiën
zou moeten bepalen, heb ik
beide handen en voeten nodig
om te tellen. Daarom ben ik
gaan wielrennen. De twee
sporten samen kan niet, dan
zou je zestien maanden per
jaar nodig hebben en er zijn er
maar twaalf. Ik ga zeker nog
tien jaar door op de fiets".
ring kunnen opdoen die haar
over vier jaar wellicht van
pas zou kunnen komen. Dat
merk ik ook bij mezelf. Het
leven hier in zo'n dorp, de
hele voorbereiding op de
wedstrijden. Het is toch wel
even wennen en je moet het
een keer meegemaakt heb
ben om optimaal te kunnen
presteren".
Voor de atleten en atletes op
de korte afstanden zal met
name de warming-up zeer
problematisch worden. Els
Vader: „Warm lopen moeten
we in een ander stadion.
Daarna worden we met de
bus naar het Coliseum ge
bracht, waar je alleen nog
maar wat kan dribbelen,
voordat je de arena inge
stuurd wordt. Dat betekent
wel dat je die laatste war
ming-up drie kwartier voor
dat je echt moeten lopen, al
afwerkt". Voor sommigen zal
dat toch problemen gaan op
leveren. Els Vader ziet er
Els Vader is klaar voor de start.
voor zichzelf geen onoverko
melijke hindernis in en bo
vendien heeft ze tijdens de
trainingen ervaren dat ze in
topvorm is.
„Dat zie je niet alleen aan de
tijden die je realiseert. Je
voelt het ook. Ik heb nergens
last van en ben topfit. Ik kijk
echt uit naar het begin van
de wedstrijden. Je kunt tevo
ren echter niet zeggen waar
