Kapers voelden aan dat
er iets ging gebeuren"
Bevolking Hongkong
wil naar democratie
1
Shamir en Peres
ijveren voor
„grote coalitie
Zeemeermin terug
Baby met ruilhart maakt het goed
DUIZENDEN POLEN BETOGEN VOOR SOLIDARITEIT
Lijfstraf voor drinkende
minister in Soedan
BUITENLAND
CeidócSotvtmit
WOENSDAG 1 AUGUSTUS 1984 PAGINA 10
Moskou test
kruisraket
voor de lange
afstand
MOSKOU De Sovjet-Unie
is druk bezig met het testen
van kruisraketten voor de lan
ge afstand, om het hoofd te
kunnen bieden aan soortelijke
Amerikaanse wapens. Dat
meldde gisteren de Pravda.
Het is voor het eerst dat het
Kremlin duidelijk te kennen
geeft dat er proeven met deze
wapens worden genomen, zo
menen waarnemers in Mos-
REGERING BELGIË
BEZUINIGT VERDER
BRUSSEL De Belgen zullen de broek
riem opnieuw strakker moeten aanhalen,
vooral de mensen die moeten leven van
een sociale uitkering. Aldus de regering
Martens in een toelichting op de gisteren
ingediende begroting voor 1985. Maar ook
de mensen in het bedrijfsleven moeten in
leveren. In de komende drie jaar gaan hun
lonen twee procent per jaar achteruit, als
gevolg van het afschaffen van een deel van
de prijscompensatie. Al deze maatregelen
moeten er toe bijdragen dat het financie
ringstekort, dat dit jaar ruim elf procent be
draagt, zo spoedig mogelijk beneden de tien
procent komt. Van alle Belgische over
heidsuitgaven is bijna 23 procent bestemd
voor het betalen van de rente op de open
staande staatsschulden.
VN-rapporteur
tevreden weg
uit Nederland
SCHIPHOL Amos Wako, speciale
rapporteur van de VN-commissie
voor de mensenrechten, heeft in Ne
derland meer dan twintig mensen
kunnen horen over de dood van vijf
tien Surinamers in december 1982.
Hij verklaarde gisteren op Schiphol,
vlak voor zijn vertrek, tevreden te
zijn over het verloop van zijn onder
zoek. De VN-rapporteur wilde niets
zeggen over de inhoud van de ge
sprekken en de sfeer waarin zij ver
liepen. De Kenyaanse jurist zei dat
zijn conclusies pas in januari volgend
jaar openbaar zullen worden.
Vaten atoomafval
weer in zee gedumpt
Een bemanningslid van het
Westduitse onderzoeksschip „Walter
Herwig" heeft deze foto gemaakt,
waarop duidelijk een vat met
Nederlands of Belgisch atoomafval
staan afgebeeld. Volgens
Greenpeace, die in het bezit is van de
foto, zijn enkele vaten door de
bemanning van het onderzoeksschip
weer in zee ten noorden van
Hamburg teruggegooid. Volgens
Greenpeace waren de vaten
beschadigd en gaven zij een lichte
radio-actieve straling af.
PLANVOORBOUW
REUZETOREN
IN NEW YORK
NEW YORK De Amerikaanse
bouwmagnaat Donald Trump wil in
New York, aan de zuidelijke oever
van de East River niet ver van Wall-
street, een torenflat bouwen die met
150 verdiepingen en een hoogte van
591 meter het hoogste gebouw ter
wereld moet worden. Hij wil in het
gebouw kantoren en woningen on
derbrengen. Het hoogste gebouw ter
wereld is nu nog de „Sears Tower" in
Chicago. Deze is 443 meter hoog. Er
is nog geen bouwvergunning afgege
ven voor de reuzetoren die Trump in
gedachten heeft.
In de haven van Kopenhagen is gisteren het beroemde
beeld van de zeemeermin teruggekeerd. Op 22 juli werd het
beeld beschadigd, toen twee jongens een van de bronzen
armen amputeerden. In een bronsgieterij is die arm, die
door de jongens bij de politie werd ingeleverd, weer Aange
zet. Toen wind en getij gisteren rustig waren, plaatste een
grote kraan de zeemeermin onderwerp van een sprook
je van Hans Christian Andersen uit 1837 terug op haar
vertrouwde plaats in de haven.
99
JERUZALEM De Israëlische premier Shamir en de
voorzitter van de Arbeiderspartij, Peres, zijn bereid
zich in te zetten voor de vorming van een „grote coali
tie" in Israël. Vandaag komen zij bijeen om te spreken
over de mogelijkheden van een regering van nationale
eenheid.
Shamir en Peres hebben zich hiertoe bereid verklaard, nadat zij
gisteren in afzonderlijke gesprekken met president Herzog had
den gesproken. Herzog had aangedrongen op de vorming van
een regering van nationale eenheid, die volgens hem het best in
staat is de crisis in Israel te bestrijden. Omdat de verkiezingen
van 23 juli geen duidelijke winnaar hebben opgeleverd, kan
noch de Likoed noch de Arbeiderspartij een regering vormen,
die een duidelijke meerderheid heeft in het parlement.
Shamir zei na afloop van zijn gesprek met Herzog, dat de vor
ming van een regering van nationale eenheid nu realistisch is.
Volgens hem zijn de ideologische verschillen tussen Likoed en
Arbeiderspartij niet zo heel erg groot. Deze verschillen zouden
„terwille van het nationale belang overbrugd kunnen worden",
aldus Shamir.
BEWONDERING
OPCURACAO
VOOR PREMIER
MARTINA
WILLEMSTAD Vilma
Theunissen zij was een
van de passagiers aan
boord van het gekaapte
Venezolaanse vliegtuig
kan zich het einde van de
kaping, gisteren op het
vliegveld van Curasao,
nauwelijks voor de geest
halen. Het enige dat zij
zich herinnert is de chaos
en paniek onder de passa
giers op het moment dat
de Venezolaanse comma-
do's het toestel binnen
stormden. „Bijna iedereen
rende naar achteren en
probeerde uit het vlieg
tuig te springen. Maar ie
mand had kans gezien een
nooddeur open te maken.
Ik ben via de vleugels
naar beneden gespron
gen".
Enkele uren na de bevrijding
zijn de heer en mevrouw
Theunissen weer thuis in Wil
lemstad. temidden van hun
dolgelukkige kinderen.
Lange tijd heeft het er naar
uitgezien dat de vakantie, die
de heer en mevrouw Theunis
sen samen met hun buren in
Venezuela hadden doorge
bracht, op een afschwelijke
manier zou worden beëindigd.
De laatste uren van de kaping
waren de meeste passagiers er
van overtuigd dat zij het er
niet levend vanaf zouden
brengen. „Het leek alsof de
kapers aanvoelden, dat er iets
ging gebeuren. De piloot had
al verteld dat de motoren het
niet lang meer zouden uithou
den. Ze waren sinds het ver
trek uit Venezuela vrijwel
continu in bedrijf geweest.
Een van de kaper begon toen
met kerosine te sprenkelen.
Hij heeft tenminste twee pas
sagiers, onder wie een vrouw,
met brandstof begoten".
Volgens mevrouw Theunissen
is de kaping mogelijk geweest
als gevolg van de slechte con
trole op het vliegveld Maique-
tia bij Caracas (Venezuela). Bij
het aan boord gaan werd al
leen de bagage gecontroleerd.
Niemand werd gefouilleerd.
„Ik had op mijn lichaam van
alles kunnen meesmokkelen".
Tijdens de omzwervingen van
het vliegtuig langs Trinidad en
Aruba was de sfeer in het toe
stel nog redelijk ontspannen.
„Er werden zelfs moppen ver
teld en er werd gelachen. Ook
werd er gepraat met de ka
pers, waarbij er op werd aan
gedrongen de twee baby's en
de kinderen vrij te laten", al
dus de heer Theunissen.
Maar naarmate op het vlieg
veld van Curasao de tijd ver
streek, werden de kapers ze
nuwachtiger en begon de
spanning onder de passagiers
op te lopen. „Een van de ka
pers demonstreerde dat het
hem menens was, toen een
van de passagiers hem begon
te vervloeken. De kaper loste
een schot over onze hoofden
heen. De kogel bleef in de
wand van het vliegtuig ste
ken".
De bevrijding van de passa
giers en bemanning in het ge
kaapte vliegtuig werd overi
gens uitgevoerd door twee Ve
nezolaanse commando's, en
niet vijf zoals eerder was ge
meld. De operatie is uitge
voerd met de hulp van een
Amerikaanse anti-terreureen-
heid.
Op de Antillen heerst grote
bewondering voor de wijze
waarop demissionaire premier
Don Martina de onderhande
lingen heeft geleid. „Wij kon
den niet toegeven aan de eisen
van de kapers", aldus de pre
mier op een persconferentie.
„De boodschap is steeds ge
weest, dat niemand dit onge
straft kan doen".
De Antilliaanse premier vindt
dat hij geen rekenschap hoeft
af te leggen tegenover het Ne
derlandse parlement over de
afhandeling van de kaping.
Het VVD-kamerlid Erica
Terpstra heeft daarover vra
gen gesteld. Martina zei desge
vraagd dat hij gekozen had
voor een praktische en prag
matische oplossing. Nederland I
ligt bijna tienduizend kilome-
ter ver weg, aldus de premier. i
Aangezien het hier om een
zuiver binnenlandse aangele-
genheid ging, stond het de An- 1
tilliaanse regering volkomen 1
vrij naar eigen goeddunken j
een oplossing te vinden. In j
Den Haag was men, zo bleek i
uit contacten met de Neder
landse regering, dezelfde me-
ning toegedaan. f
I
Inmiddels zijn de niet-Antil- c
liaanse passagiers vanaf Cura- I
Cao teruggekeerd naar Vene-
zuela. Zij vlogen met hetzelfde j
toestel als waarin zij afgelopen i
zondag aan hun 36-urige mar-
telgang begonnen.
Het elf dagen oude Britse meisje Hollie Roffey, die maandag het hart van een Nederlandse baby
heeft gekregen, ligt in een couveuse waar zij onder permanente bewaking staat van hartspecialis
ten.
LONDEN De 11 dagen
oude Engelse baby Hollie Rof
fey, die maandag een hart
transplantatie heeft onder
gaan, heeft de eerste kritieke
periode van 24 uur goed door
staan. Een woordvoerder van
de hartkliniek in Londen zei
gisteravond, dat het meisje het
goed maakt en dat de artsen
zeer tevreden zijn over haar
toestand. Ze waarschuwden
evenwel dat er nog een lange
kritieke periode volgt, waarin
moet blijken of Hollie er door
heen komt.
Het patiëntje, dat werd gebo
ren met een hartje waarvan de
linkerzijde ontbrak, kreeg
maandag het hart van een Ne
derlandse baby die slechts drie
dagen had geleefd. Haar ou
ders zijn voortdurend in haar
nabijheid. Ze zagen dat Hollie
dinsdag haar oogjes opende en
haar armen en benen bewoog.
Het meisje ligt in een speciale
couveuse en wordt kunstmatig
gevoed.
WARSCHAU In Warschiu lidariteïtT De betoging begon
hebben gisteravond zo'n 10.000 na afloop van een mis in de
Polen gedemonstreerd voor kathedraal van de Poolse
het verboden vakverbond So- hoofdstad ter gelegenheid van
Reagan wil advies paus over sancties
SANTA BARBARA President Reagan ontvangt van
daag de apostolische nuntius in de VS op zijn buitenverblijf
in Santa Barbara om van hem de mening van paus Johan
nes Paulus II te vernemen, voordat hij beslist over een ge
deeltelijke opheffing van de sancties tegen Polen. Reagan,
die op zijn ranch vakantie houdt, hecht aan het oordeel
van de paus „gezien diens persoonlijke interesse in Polen"
voordat hij zal reageren op de afgekondigde amnestie.
de 40e herdenking van de op
stand in het ghetto van War
schau. De opstand van War
schau heeft aan 200.000 men
sen het leven gekost. Gedu
rende 63 dagen vochten de be
woners. van het ghetto tegen
de Duitse fascisten.
De demonstranten maakten
het V-teken en riepen leuzen
ter ondersteuning van Solida
riteit. Om negen uur ging de
stoet in de richting van het
graf van de onbekende sol
daat. De politie, die in grote
SUSKE EN WISKE DE LIEVE LILLEHAM
'Xkeu. kom eens Ik
\moet i lts vertellen'f
\Oijr mum ttm (fijn er noj sterke min
nen onder julhe?
mate aanwezig was, greep niet
in. Het was de eerste keer
sinds het uitroepen van de
staat van beleg, dat een pro-
-Solidariteits betoging werd
gehouden zonder dat de politie
tussenbeide kwam.
Solidariteit-leider Wladyslaw
Frasyniuk verblijft sinds gis
teravond weer in zijn woon
plaats Wroclaw. Sinds zijn ont
slag uit de gevangenis, vorige
week vrijdag, was Frasyniuk
onvindbaar. Gisteren ver
scheen in Warschau een ver
klaring, die was ondertekend
door Frasyniuk en door Zbig-
niew Bujak, de meest gezochte
leider van Solidariteit op wie
de Poolse politie en veilig
heidsdiensten al tweeëneen
half jaar jacht maken.
Frasyniuk weigerde in tele
foongesprekken met buiten
landse correspondenten bijzon
derheden te vertellen over het
gesprek met Bujak. Wel zei hij
verrast te zijn door de goede
organisatie van het verboden
vakverbond. De gesprekken
tussen Bujak en Frasyniuk
hebben in totaal twee dagen
geduurd.
HONGKONG De Brit
se regering heeft onlangs
het Groene Rapport over
de democratie in Hong
kong uitgebracht. Voor de
bevolking van Hongkong,
die nooit ook maar enige
vorm van parlementaire
vertegenwoordiging heeft
gekend, was het lang ver
wachte rapport echter een
teleurstelling. Het rapport
doet geen enkel voorstel
in de richting van een
dergelijk door de inwo
ners van Hongkong geko
zen volksvertegenwoordi
ging.
Het recht op een democrati
sche volksvertegenwoordiging
is niet alleen belangrijk in het
licht van de teruggave van
Peking ziet
doorbraak in
besprekingen over
Hong Kong
PEKING De Chinese
minister van buitenlandse
zaken, Woe Xuieqian,
heeft gisteren gezegd dat
er een doorbraak in de
Chinees-Britse besprekin
gen over de toekomst van
Hongkong is bereikt. De
doorbraak werd bereikt
tijdens het bezoek van vier
dagen dat de Britse minis
ter van buitenlandse za
ken, Howe, aan Peking
heeft gebracht.
Een woordvoerder van het
Chinese ministerie zei dat
de belangrijkste proble
men zijn opgelost. China
zou Londen hebben ge
zegd, dat Hong Kong na
de overdracht een autono
me status zal behouden.
Protest
tegen VS
Honderden boze
demonstranten
stonden gisteren
voor de Ameri
kaanse ambassa
de in de Indiase
hoofdstad New
Delhi. Zij toonden
hun woede over
wat zij „de Ameri
kaanse inmenging
in Indiase zaken"
noemden. Aanlei
ding tot de beto
ging waren de uit
latingen van het
Amerikaanse Con
greslid James Car
men, die tijdens
een bijeenkomst
van sikhs in New
York steun betuig
de aan het streven
van de sikhs in In
dia voor een onaf
hankelijke staat.
Hongkong aan China. In feite
is de overdracht onafwend
baar en zullen Peking en Lon
den deze over de hoofden van
de bevolking heen regelen.
Het volk van de Britse kroon
kolonie heeft de volksverte
genwoordiging echter nodig
voor precies dezelfde redenen
als alle andere democratieën:
om enig zeggenschap te heb
ben in alle praktische zaken
en om hun grieven en wensen
kenbaar te kunnen maken.
De Britse regering heeft al ja
ren geleden te kennen gege
ven er niets voor te voelen
Hongkong ook maar enige
mate van democratisch zelfbe
stuur te verlenen. Het argu
ment is dat aangezien Hong
kong niet op legale wijze onaf
hankelijk kan worden, zoals
dat bijvoorbeeld het geval was
bij Maleisië en Singapore. Na
het verlopen van de pachtter-
mijn in 1997 moet Hong Kong
aan China worden teruggege
ven en daarom wil Londen
niets ondernemen, dat de Chi
nese autoriteiten zou kunnen
verontrusten.
Het merkwaardige feit doet
zich echter voor dat deze over
gevoeligheid voor wat China
zou denken beslist niet ken
merkend genoemd kan wor
den voor het Britse kroonkolo-
nie-beleid. De regering lijkt
immers weinig rekening te
houden met de wensen van de
Argentijnse regering inzake de
Falkland- Eilanden en die van
de Spaanse regering wat Gi
braltar betreft. Integendeel, de
Britse regering maakt zich al
jaren druk over de^rechten en
wensen van de bevolking van
deze koloniën, die koste wat
kost verdedigd moeten wor
den.
In Hongkong bestaat nog altijd
het uit de vorige stammende
bestuurssysteem. Het gebied
wordt nog altijd bestuurd door
een gouverneur, die door Lon
den is aangesteld en die op zijn
beurt een wetgevende en uit
voerende macht benoemd. Er
is weliswaar een stadsraad,
maar deze heeft echter heel
weinig in te brengen.
De bevolking van Hongkong
heeft nooit iets te zeggen ge
had over hoe ze geregeerd wil
worden. Er is geen parlement,
geen manier om de publieke
opinie vast te stellen, geen in
stantie waar men naar toe kan
met klachten over huisvesting,
hoge electriciteitskosten, het
verbod op openbare bijeen
komsten en de gebrekkigheid
van het koloniale onderwijs
systeem. Dit zijn echter nu
juist de problemen, die voor de
bevolking van Hongkong veel
belangrijker zijn dan de vraag
of het nu Londen of Peking is
dat de uiteindelijke macht in
handen heeft.
Sommige Britten spreken over
de soevereiniteitsoverdracht
alsof dit zou betekenen dat
Hongkong haar vrijheid onder
Brits bestuur in zou moeten
ruilen voor de tyrannie van de
Chinese Volksrepubliek. De
bevolking van Hongkong,
blijkt een wat realistischere
kijk op de overdracht te heb
ben. De mate van vrijheid on
der Brits bestuur is ook maar
zeer betrekkelijk en men ver
wacht niet dat de Volksrepu
bliek beduidend meer of min
der repressief zal optreden.
Natuurlijk zal er na de over
dracht het een en ander ver
anderen, maar dat hoeft niet
altijd in negatieve zin opgevat
te worden. Het is echter wel
van groot belang dat er voor
de overdracht democratische
instituten zijn, die het de be
volking mogelijk moeten ma
ken haar eigen identiteit te be
waren in de Volksrepubliek.
De bevolking van Hongkong
bestaat voor 98 procent uit
Chinezen. De meesten berus
ten in de overdracht, sommi
gen zijn zelfs voorzichtig opti
mistisch gestemd. Een enke
ling wil weg de welgestelde
zakenman die gokt op een gro
tere winst elders en diegenen
waarvan de naaste familiele
den al in het buitenland zitten.
Voor de meesten lijkt er ech
ter geen aanleiding te bestaan
om weg te gaan. Het vooruit
zicht weer bij China te horen
is niet zo afschrikwekkend;
Chinezen zijn Chinezen en er
is een sterke culturele binding
tussen China en Hongkong.
Het feit dat de bevolking van
Hongkong vraagt om meer
zeggenschap in interne aange
legenheden wil nog niet zeg
gen, dat men daarom onwillig
tegen de overdracht aan China
staat. Het wijst wel op de wens
voor een sterke onderhande
lingspositie binnen de Volks
republiek China.
ANN DUMMET
Copyright The Guardian
KHARTOEM Een Soedanese minister is veroordeeld tot
veertig zweepslagen, omdat hij gedronken zou hebben.
Maar volgens het persbureau van Soedan is de straf opge
schort totdat een medisch onderzoek is afgerond. Het kan
namelijk zijn dat de minister suikerziekte heeft, aldus het
persbureau. De minister werd tijdens een bezoek aan een
museum betrapt door de Soedanese president Numeiry, die
sterke drank rook. Een medisch comité stelde vast dat de
minister „55 procent dronken" was. Als de bewering van
de minister dat hij suikerziekte heeft onjuist is, kriigt hij
alsnog de zweepslagen. President Numeiry is druk doende
zijn land te „islamiseren in het kader waarvan alcoholge
bruik verboden is.
!R
