Uniek karakteracteur haalde
nooit de toppen van de roem
Deborah Power:
„Ik hoef me
niet voor
die rol
te schamen"
Eigenaar Tuschinski koopt ook City concern
Romantische actrice
verdwaald in
„Emmanuelle 4
JAMES MASON (75) OVERLEDEN
KUNST
CcidócSowiant
7aTFPnamaHTTTiQRAPflniA.DI
ONTDEKKING
ETRUSKISCHE
SCHILDERINGEN
GROSSETO In een Etruskische grafkamer
in de buurt van het dorp Magliano bij Grosseto
in midden-Italië zijn fraaie schilderingen van
fantastische dieren ontdekt. De oudheidkundi
ge dienst van Grosseto, die dit bekendmaakte,
liet weten dat de dieren, meer in het bijzonder
gevleugelde leeuwen, en profil in roden, gelen
en blauwen zijn afgebeeld op de tufstenen
wand. De „oriëntaliserende" stijl van de schil
deringen wijst erop dat ze dateren uit de zeven
de eeuw voor Christus. De oudheidkundigen
troffen geen enkel begrafenisvoorwerp in de
grafkamer - een ondergrondse ruimte met hal -
aan. Dat wijst erop dat in het verleden plunde
raars aan het werk zijn geweest.
AMSTERDAM De Cannon
Group Incorporated in Holly
wood, al eigenaar van Tuschins
ki, heeft een principe-overeen
komst gesloten voor de aankoop
van alle aandelen van het bio
scoopconcern City Exploitatie
Maatschappij BV. Die aandelen
waren in handen van Orbi S.A.
in Genève. De Cannon Group
heeft nu bijna een monopoliepo
sitie in de steden Den Haag,
Amsterdam en Rotterdam.
De City Exploitatie Maatschappij ex
ploiteert het City-theater aan het
Leidseplein in Amsterdam, Lumière
in Rotterdam, Odeon in Der. Haag en
City in Groningen. Verder vallen er
onder het hoofdkantoor aan de He
rengracht in Amsterdam, City Film
Distributie BV en City Film Productie
BV. Volgens de Cannon Group zal de
transactie geen gevolgen hebben voor
de werkgelegenheid bij City, waar 107
mensen werken.
De directie van Cannon is van me
ning dat de overname een verbetering
van de situatie van de Nederlandse
filmindustrie betekent. Als die over
name een feit is, zal Cannon in totaal
47 schermen in verschillende steden
in Nederland beheren, „inclusief de
twee vlaggeschepen, Tuschinski en
City in Amsterdam, die gerekend
kunnen worden tot de beste theaters
in Europa". De Cannon Group kocht
het Tuschinskiconcern in februari
van dit jaar.
De vakbonden staan positief tegen
over de overneming. Via deze bunde
ling van krachten kan het nogal in de
versukkeling geraakte bioscoopbedrijf
in ons land nieuwe leven worden in
geblazen, vinden de bonden. Voordeel
van de concentratie is bijvoorbeeld
dat het nieuwe concern makkelijker
lagere prijzen kan bedingen van de
filmverhuurbedrijven, en dat is een
zaak waar de andere bioscoop-bedrij
ven in ons land van kunnen meepro
fiteren.
Nederlandse Filmdagen met „De
Grens" en „Gebroken Spiegels"
UTRECHT De Nederlandse Filmdagen 1984, die van 20
tot en met 26 september in Utrecht worden gehouden, be
ginnen op de avond van 19 september met de première van
de speelfilm „De Grens" van Leon de Winter met in de
hoofdrollen Johan Leyssen, Angela Winkler en Linda van
Dyck.
Op woensdagavond 26 september wordt de grote prijs van
de Nederlandse film uitgereikt, gevolgd door de première
van de speelfilm „Gebroken Spiegels" van Marleen Gorris
met in de hoofdrollen Henriëtte Tol, Lineke Rijxman,
Coby Stunnenberg en Carla Hardy.
Het bestuur van de Stichting Nederlandse Filmdagen heeft
besloten, een prijs in te stellen voor het beste programma
over film op de Nederlandse televisie. Alle zendgemachtig
den kunnen meedoen met programma's die na 1 augustus
1983 zijn uitgezonden. De winnaar wordt op de openingsa
vond van de filmdagen bekend gemaakt. De prijs bestaat
uit een plastiek en een oorkonde.
AMSTERDAM Bij ver
volgfilms is het bij voor
baat uitkijken geblazen.
De makers van de num
mers twee, drie, en zo
voort in een serie plegen
meestal zichtbaar met de
handen in het haar te zit
ten en achteraf blijkt
nummer een toch beter.
Bij „Emmanuelle 4" ligt
het anders. Daar was
nummer één al een pot
nat van rode-oortjes-werk,
verteerbaar gemaakt voor
de „nettere" bioscoop door
een gelikte fotografie van
mannen met de broek aan
en vrouwen zonder. Als
een soort alibi voor stieke
me liefhebbers. Dus num
mer vier kan nauwelijks
tegenvallen. Al is het re
sultaat hetzelfde: U mag
er van mij met een boogje
om heen.
Maar het gekke is: Die eerste
„Emmanuelle" loopt alweer ja
ren in Parijs, van de boeken
van mevrouw Emmanuelle
Arsan - die het allemaal ver
oorzaakt heeft - zijn alweer 20
miljoen exemplaren over de
wereld verkocht, de 120 pira-
tenedities niet meegerekend.
Het geeft te denken. Er valt
troost te putten uit het feit dat
de producente van de film een
vrouw is evenals een van de
twee regisseurs. En dat het
toch niet allemaal losgeslagen
jongedames zijn die zich voor
„Emmannuelle" lenen. Die
ontdekking leverde Deborah
Power me. Een fraaie, langge-
beende Canadese en een van
de weinigen die in de rol van
Donna, de vrouw die de nieu
we Emmanuelle moet begelei
den, gekleed het einde van de
film haalt.
De ontmoeting vindt in Am
sterdam plaats. Deborah wacht
op me in lobby van het Mar-
riott-hotel. Een elegante ver
schijning met volop golvend
kastanjebruin haar, waar ze af
en toe bevallig de vingers door
heen haalt. Weinig opmaak in
een smal, romantisch vossege-
zichtje. Eerste vraag uiteraard:
waarom zo'n film? Deborah:
„Het is m'n eerste grote film
in Europa. Ik had de produ
cente ontmoet, Christine Go-
zlan, en die zag wat in me. Ik
was tot moment model ge
weest, nadat ik in mijn geboor
teland theater en wat televisie
had gedaan. Die rol leek me
wel." Maar - een vraag met in
dringende blik uitgesproken -
wat vind je van die film ze.lf,
Deborah? Deborah blikt of
bloost niet. „Tja, ik zit er zelf
in, dus ik kan er moeilijk iets
over zeggen" (conclusie, ze
vindt het dus ook niet gewel
dig), „maar het is prachtig ge
fotografeerd. En ik hoef me
niet te schamen voor mijn
aandeel".
Toch lijkt me juist zo'n film
best moeilijk voor een actrice
zonder al te veel ervaring. De
borah: „Ja, een toneelschool
heb ik nooit gedaan. Ik weet
trouwens niet of ik dan beter
zou zijn geweest dan ik nu
ben. Bij film ben je voorname
lijk aangewezen op de regis
seur en die is het, die je over
bepaalde punten heen helpt.
Wanneer je je opeens ongeluk
kig voelt in een bepaalde scè
ne. Of je opbeurt, als je de eer
ste „rushes" (ongemonteerde
ruwe stukken film zonder ge
luid, direct na de opnames
vertoond. BJ) gezien hebt. Ik
schrok die eerste keer van me
zelf. Ik vond mezelf ver
schrikkelijk en durfde bijna
niet meer te kijken. Goed, zei
de producente, dat weten we
dan. Jij bent geen type om rus
hes te bekijken. Speel jij nu
maar gewoon die rol, dan zie
je de film wel als die helemaal
klaar is. En neem van mij aan
dat je mooi bent".
„Emmanuelle" als het opstapje
voor een serieuzere filmcarriè
re? Deborah Power lacht: „Als
het even kan wel. Ik ga straks
in Parijs een musical-film
doen, en dan zijn er nog een
paar vage plannen. Maar het
liefst zou ik een actie-film ma
ken, a la Bond, of een dramati
sche rol krijgen. Ik denk dat
ik niet zo geschikt ben voor
komedies". Waarom Frank
rijk? „Ik ben indertijd naar
Frankrijk getrokken omdat ik
Parijs wilde zien. In Canada is
de filmindustrie maar klein,
en ik geloof dat er meer geld is
voor de Franstalige cultuur».
IK kom zelf uit Ontario, het
Engelse deel dus. Maar ik was
eerst nauwelijks ambitieus. Ik
vond zo véél leuk. Naarmate
ik een paar jaar ouder was,
kwam de ambitie. Dat werd de
film".
Privé
wenkbrauwen boven de
amandelvormige ogen een
beetje: „Oei, dat is zo'n zwaar
woord. Ik wil gewoon een
filmactrice worden die goed
voor haar werk is. Maar ik
ben wel iemand die z'n privé-
leven niet wil verwaarlozen.
Ik zoek een balans tussen
werk en gezin. Ik ben acht
jaar geleden in Frankrijk ge
komen. Ben daar met een
Fransman getrouwd en heb
een zoontje van zeven. Na
tuurlijk is die rol in „Emma
nuelle" voor mij voorlopig een
top, maar het mooiste in mijn
leven blijft mijn zoontje. We
wonen in Parijs, in de zomer
in de bergen in Zuid-Frank
rijk en dat wil ik zo houden.
Al weet je nooit wat er verder
gebeurt. Misschien dat ik ooit
in Amerika terugkom, al ben
ik erg van de Franse cultuur
gaan houden. Dat is een gelei
delijk proces hoor, want de
eerste jaren was 't niet zo ge
makkelijk. Je vergelijkt voort
durend met hoe het in je eigen
land was, af en toe héét je die
Fransen, en je vraagt je af hoe
lang je 't volhoudt".
Zoontje
Hoe kijkt dat zoontje nu aan
tegen Mama in „Emmanuel
le"? „Nee, hij heeft de film
niet gezien" glimlacht Debo
rah op de vraag daar naar. „Ik
geloof ook niet dat hij precies
weet wat een filmster is. Ze
hebben op school gevraagd
wat z'n moeder deed, en hij is
't toen aan mij komen vragen.
Toen-ie op school vervolgens
riep dat ik in films speelde,
hebben ze blijkbaar zo enthou
siast gereageerd, dat hij me
daarna even met andere ogen
aankeek. Maar het mooiste
vond ie toen ik ik hem vertel
de dat ik eens de rol van prin
ses heb gespeeld. Dat vond-ie
veel mooier. Sindsdien ben ik
zijn prinses."
Het klinkt niet overdreven
sentimenteel uit haar mond.
Deborah Power: „Die rol is
een top voor me, maar het
mooiste in m'n leven blijft
m'n zoontje".
praatjes voor de vaak van de
publiciteit, maar ze keuvelt
prettig door. Alsof ze blij is dat
ze niet over „Emmanuelle"
hoeft te praten. Bij een vraag
wat voor iemand ze eigenlijk
is, schrikt ze toch een beetje
terug. „O, dat kan ik niet zo
makkelijk zeggen". Ze vraagt
om het persmateriaal rond de
film. Daarin staat over het ka
rakter dat ze speelt: „Ze is
moedig en heeft een buitenge
wone wil". Slaat dat een beetje
op haar zelf? Deborah Power
lacht en haalt haar schouders
een beetje op. „Moedig? Ja,
moedig wel. Ik denk dat ieder
een die dit vak kiest, moedig
moet zijn. Want ze gooit jezelf
wel voor de leeuwen".
Voor mij hoeft Deborah in elk
geval niet bang te zijn.
BERT JANSMA
DEN HAAG Ze hebben
hem tijdens de wereldten
toonstelling in Montreal
ooit de titel gegeven van
„filmacteur van de eeuw".
Al is het met zulke ereti
tels meestal natte-vinger-
werk, voor James Mason -
die geen andere officiële
onderscheidingen en geen
Oscar kreeg - is het mis
schien nog de meest pas
sende. Mason (75) over
leed gistermiddag in en
ziekenhuis in het Zwitser
se Lausanne aan de gevol
gen van een hartaanval
die hij vijf uur eerder had.
James Mason was een prachtig
acteur. In Engeland noemen
ze zijn type speler vaak een
„actors actor": een vakman
naar wie het een genot was te
kijken, die eigenlijk nooit echt
slecht kon zijn, maar wiens
carrière nooit de grootste top
pen van de roem haalde, al
leek het er vaak veel op. De
Brit begon met een architec
tuurstudie in Cambridge, maar
kwam al op zijn 22 ste op de
planken terecht. Een echte
filmcarrière wilde maar niet
doorbreken, al zei Mason later
niet erg niet erg veel van het
spelen op het toneel te houden.
Pas in 1943 gebeurde dat, na
een aantal matige films, in
„The man in grey". De lezers
van een Engels filmblad kozen
hem als acteur van het jaar en
een Amerikaanse krant
schreef: „Snijdend als Laugh-
ton, snauwend als Gable en
Adamo onderging hartoperatie
BRUSSEL De Belgische
zanger van Italiaanse afkomst
Adamo heeft in het academi
sche ziekenhuis Brugmann
van Brussel een hartoperatie
ondergaan. De 40-jarige zanger
was op 27 mei ziek geworden
en volgens de artsen was dat
door een overladen program
ma. Al een keer eeraer opge
nomen had hij moeten afzien
van een tournée door Noord-
-Amerika. De tamelijke alle
daagse operatie is met succes
bekroond, maar Adamo - die
jaren geleden bekend werd
met chansons als „Vous per-
mettez, Monsieur?" - moet en
kele maanden kalm aan doen.
fronsend als Olivier op een
donkere avond, zal hij zijn
weg wel vinden naar de vrou
welijke fans". Dat gebeurde
dan ook. Hij zette een serie
slechterikken neer, die hem -
mede door zijn knappe uiter
lijk - zo populair maakte, dat
hij in Engeland meer bezoe
kers trok dan Bing Crosby
(toen wereldwijd dé grote
ster). Het was het sein voor Ja
mes Mason om naar Amerika
te gaan. Groot-Brittannië ver
liet hij met de opmerking dat
hij niet kon werken in een
filmindustrie die beheerst
werd door J.Arthur Rank, ter
wijl hij in zijn eerste interview
op Amerikaanse bodem, ook
niet bepaald hoogachtend over
Hollywood praatte. Het zette
aan beide zijden van de
Oceaan kwaad bloed. Het
duurde daardoor nog een tijd
voor Mason echt voet aan de
grond kreeg in filmland. Ook
zijn populariteit kreeg er een
deuk door. Pas in de vijftiger
jaren kwamen de grote rollen:
Rommel in „The desert fox",
Brutus onder Manckiewiecz in
Shakespeare's „Julius Caesar";
hij won de competitie met
Humphrey Bogart en Gary
Grant voor de mannelijke
hoofdrol naast Judy Garland
in „A star is born" (nominatie
voor een Oscar) en tenslotte
speelde hij een prachtige
schurk in Hitchcock's „North
by North West". Zijn carrière
bleef in de tussentijd ups en
downs kennen, vooral ook om
dat hij zoveel qua karakter
uiteenlopende rollen speelde.
Mason bekende zelf later dat
hij door vooral veel negatieve
rollen van zwakkelingen, té
aardige mannen - want dat
mag ook niet in Hollywood -
en verliezers zijn kansen op de
toppen van roem verspeeld
had. Amerika houdt nu een
maal van de type-casting en
van krachtige, agressieve hel
den.
Gelukkig voor de liefhebbers
bleef Mason het in diversiteit
zoeken. Het bracht hem bij
Nabokov's „Lolita" toen Noël
Coward de rol van het slacht
offer van het nymfje Sue
Lyon weigerde. Als Humbert
Humberts was Mason fantas
tisch. Hijzelf vond het naast
Carol Reed „Odd man out"
zijn beste film en de kritiek
erkende opeens Mason weer
„die in alle stilte altijd zo goed
geweest was". „Zelfs met bij
wijze van spreken een hand op
zijn rug en met de ogen dicht
maakte hij iets moois van een
rol", schreef een krant. Zo was
het. Je kon trouwens als kijker
Mason ook al met je ogen dicht
herkennen, want die prachtige
stem met dat speciale timbre
was er een uit duizenden.
James Mason had zich inmid
dels uit Amerika terug getrok
ken in Zwitserland, en hij
bleef zo'n beetje Een reizend
acteur die hief en daar rollen
mee leek te pikken. De man
die begonnen was als voorna
melijk romantische held, die
in vroeger tijden matiné-idool
geworden zou kunnen zijn,
werd de acteur die onmisbaar
was als er ergens op de wereld
in een paar scènes eeN gecom
pliceerd karakter moest wor
den ingezet. In de roddelru
brieken ontbrak hij, in memoi
res van collega's-acteurs vind
je hem nauwelijks terug. En
het is dan ook niet verwonder
lijk dat die andere sympathie
ke Britse acteur, John Mills in
zijn autobiografie over hem
schrijft: „Naast een fantastisch
acteur, vond ik hem een verle
gen, charmante, maar wat
droevige man, die naar mijn
mening de roep van Holly
wood beter had kunnen weer
staan. Ik had steeds de indruk
dat hij eens weer zou terugke
ren naar het land waar hij
hoorde". Engeland dus. Maar
de super-Brit keerde niet te
rug. Hij bleef zijn karakters,
hoe slecht ook, door zijn per
soonlijkheid, zijn stem en zijn
ogen net dat onmisbare stukje
menselijkheid en mysterie
meegeven, tot en met de nazi
in Zuid-Amerika uit „Boys
from Brasil" toe. Een droeve
man? Misschien. Maar een ac
teur als weinig anderen.
BERT JANSMA
Geschenk m
gemeentehuf/np/
'on
Hillegom p <we
bijna klaar
tg ovt
gn de
it bar
lijnen
HILLEGOM Ondan
feit dat de zomervakan
volle gang zijn en dus ei
mensen buiten de wooi
bivakkeren (op welke
Ze
veel
uit,
mee
won
de I
7>or
•nor
afle
Bui
dan ook) is het Comit uwd.
schenk Hillegommers
Hillegommers nog druk 'Qe i
weer. Bij de laatstleden rjeke
den vergadering konsta rjkan
men, dat voor de uiteir omei
verwezenlijking van h<
schenk dat voor het n
raadhuis wordt gereali
nog zo'n tienduizend
binnen moet komen, v.,
der het hardmaken vai
zeggingen.
Het comité verzoekt da
eenieder die zulks heeft
zegd om die belofte gesU
doen en het toegezegde
over te maken op eeiPm,a'
bankrekeningen en daar ZiJ
is natuurlijk elke anderPföP1
langstellende van harte isieke
nodigd om bij te dragen \plin,
geschenk voor Hillegorrfon
door Hillegommers. In he de
der van de aktie-voerir», L
op 23 augustus, tijdens de\barc
markt in Hillegom, het CjWooc
met een kleurrijke stand QqIi
wezig zijn en de zaak nohjsani
dik onder de aandacht je UUi
gen. In deze stand zal
andere uitstekende wijn
der speciaal etiket, w»
aangeboden. q
Verder is op dit momeiF
kend, dat het wandkleefc/jf
in de toekomst de raadszal
sieren, de voltooiing
Zes enthousiaste HillegS S<
dames, onder leiding vanVatil
gritta Schaap Holster, hionts
maandenlang met groter hel
aan dit aparte kunstwerlgfer
werkt. De kunstenares l&n$
op dit moment zelf de l^g n
hand aan. Voor het welsjsoe,
van het kunstwerk in deL jlc
tuin doet de commissie
een dringen beroep op dtgjg
legomse bevolking om
cieel bij te dragen. Die (fcj
lijke) bijdragen zijn welko
rekeningen bij de
(568878000); Amro (44158;"®''
Rabo (388100591). \ucn1
'e sti
chef
H h
Voetballers'
\y be
'O ui
James Mason,
kijken.
een vakman naar wie het een genot was te
bij sport
en spel
NOORDWIJK De di
van het Noordwijkse Bjlfgj
bad heeft voor de vakant
ken de bekende Noordiy Kn
voetballers Klaas Vink.fe ke
dries Wendt en Geertgktei
Bakker aangetrokken vo« in
organiseren van sport- en^ms
dagen op en rond de zo bui
weide van het buitenbad doe
te voorkomen dat daarda^pao
leen nog voetballen de pon/
dacht krijgt, is Aukelien bei
stra gevraagd spelen te bt zijr
ken waarbij geen bal nodfene
:hte
De voetballers, spelers Uit
Noordwijk I, geven een c\en
waarvan de eerste dag re eet
dag al een groot succes0 ui
Jonge voetballertjes lerer
zaken als kappen en dr
en penalty schieten. De BO
en spelactiviteiten zijn
jaar erg aangeslagen. On 'n
vier hectare grote buite Ve
rein optimaal te benuttft?®'
contact gezocht met enkel6™
kende Noordwijkers diein9'
nog studeren aan het CI(? w
de Academie voor Licha^^'
Opvoeding. F®'*
Voor de periode tot en nJ,ec
augustus hebben zij van re/"
dag tot en met vrijdag tres
twaalf en twee uur alPan
sport- en spelactiviteiten Prf
voetbal, tafeltennis, aeronn/£
tal van andere sporten. K> aa
ren tot ongeveer 15 jaarPf"
nen meedoen. Deelnam06
gratis, zij het dat men wfra®
toegang tot het zwembad i 'ai
betalen of een zwem-abr"®
ment moet hebben. De °P
van het Bollenbad, Aad'
der Klauw coördineer!^
sport- en spelactiviteiten P
hem zijn ook inlichtingen'3'
krijgbaar (13333). Het jf®
gramma wordt elke dag rc"
hal van het zwembad bef'f'
gemaakt.
Argentijns schijf
I
verloor gifzakjew
VLIELAND De zakjs<»
het zeer giftige aluminiunP'fl
fide die de afgelopen vfien
op de Waddeneilandelft?
langs de Friese kust aansPs
den, zijn volgens de polit»
komstig van een ArgePai
graanschip. Dit schip zous
juli de belangrijke scjM
vaartroute boven de WatP/'j
eilanden naar Duitsland* 1
gepasseerd. Het alumii^
-fosfide werd gebruiktPa<
schimmel en ongedierte l"e
vracht tegen te gaan. lift
dels zijn ruim vierhorf®-
zakjes met de gevaarlijk*
aangespoeld. De politie
wacht dat er nog zeker el®
honderden zullen aanspoé
