Democratisch „platform"
verzameling vage beloften
Zuidfranse boeren bang
voor luizigwijnjaar
buitenland
Srt
Fabius is jongste
Franse premier
sinds Wereldoorle-
Europesf
wijnplasf
wordt e<
wijnmet
CeidócSommit
WOENSDAG 18 JULI 1984 Pi
Thatcher in beroep
tegen Cheltenham-vonnis
(Van onze correspondent Roger Simons)
LONDEN De hoogste rechter van Engeland
heeft premier Thatcher een snelle behandeling
beloofd van haar appèl tegen het vonnis, dat
maandagavond geveld werd naar aanleiding van
het verbod van lidmaatschap van de vakbonden
voor het 7.000 man sterke personeel van het rege
ringscentrum voor elektronische spionage (het zo
geheten GCHQ) in Cheltenham. Het hoger ge
rechtshof van Londen noemde dit verbod, date
rend van afgelopen januari, verwerpelijk op grond
van „het natuurlijke recht". Volgens het hof had
de regering-Thatcher de bonden en het personeel
geen inspraak gegeven, hetgeen ondemocratisch
was. De Britse regering, die door deze uitspraak
ernstig in verlegenheid werd gebracht, heeft nu
het tegenoffensief ingezet.
Oostduitsers door
tunnel naar Westen
MUNCHEN Twee Oostduit-
se broers zijn via een tunnel
onder de zwaar bewaakte
grens met Beieren naar West-
-Duitsland gevlucht. De man
nen groeven zich met een klei
ne spade een weg onder de
hekken, die zijn voorzien van
de automatische schietinstalla-
ties en kwamen ongedeerd in
Beieren. In Oost-Berlijn waren
twee andere Oostduitsers min
der succesvol. De politie in
WeSt-Berlijn zag dat twee bur
gers onder schot werden weg
geleid van de Berlijnse Muur.
Juwelier jubileert in stijl
MILFORD Ter gelegenheid van het
30-jarig bestaan van zijn zaak, Bryan Je
welers. heeft Matthew Schwartz in Mil-
ford in de Amerikaanse staat Connecticut
een cake van een meter hoog laten bak
ken, met voor meer dan vierduizend gul
den aan robijnen erin verstopt. Bakker
John DiMarco had de robijnen van tussen
de 80 en 120 gulden per stuk in plastic
doosjes gedaan, zodat men er zijn tanden
niet op kon breken. Een uur nadat de
deuren van de zaak waren opengegaan,
was de helft van de robijnen door bezoe
kers gevonden. De hoop van Schwartz
was dat zij ermee zouden terugkomen om
ze in ringen of hangers te laten zetten.
Schwartz heeft dezelfde stunt drie jaar ge
leden uitgehaald met diamanten en vol
gend jaar wil hij smaragden gebruiken.
Happart inzet van ruzie
in Europees Parlement
(Van onze correspondent Aad Jongbloed)
BRUSSEL José Happart, de omstreden burge
meester van de Belgische gemeente Voeren, heeft
gisteren voor de eerste problemen gezorgd binnen
de socialistische fractie van het Europese Parle
ment. De Vlaamse lijsttrekker van de socialisten,
Karei van Miert wil onder geen beding dat Hap
part opgenomen wordt in de fractie, hoewel deze
via de Waalse socialistische lijst gekozen is. Van
Miert meent dat Happart geen enkele relatie heeft
met de socialisten heeft. Bovendien stoort Van
Miert zich bijzonder aan de militante wijze waarop
Happart zich als Waal gedraagt in zijn officieel
Nederlandstalige gemeente. De socialisten van an
deren dan Belgische nationaliteit hebben zich bui
ten de discussie gehouden, omdat zij niet gemengd
willen worden in de Belgische taalstrijd.
WASHINGTON EN MOSKOU EBT oi
OVER VERBETERING HOTLINE -
WASHINGTON De Verenigde Sta
ten en de Sovjet-Unie zijn het in ge
heime besprekingen eens geworden
over modernisering van de al bijna 21
jaar bestaande permanente telexver
binding voor crisissituaties. Via deze
lijn, bekend als „hotline" of „rode tele
foon", kunnen de twee landen elkaar
op het hoogste niveau raadplegen wan
neer zich ergens, ter wereld situaties
voordoen die een dergelijk contact no
dig maken.
President Reagan zei gisteren dat de
modernisering van de hotline de inter
nationale stabiliteit versterkt. Het
nieuwe systeem is een supersnelle en
praktisch storingsvrije satellf-30 u
ding (telefax) via welke kaaf°ur
grammen en teksten onmi(f-30 U
beeld gebracht kunnen woïToS Ti
vervangt de op 30 augustus ur: Ne
jaar na de Cubaanse crisis, iise Hc
genomen telexverbinding, djournai
paciteit van 67 woprden pqr: BBC
heeft. Hoevaak die verbin diN
de dagelijkse testzendingen ij 45 t
wordt strikt geheim geho\ pranc
verzoek van Moskou werd hp QO 1
door Washington sober geb|pour 4
Sovjet-Unie wil er in de huic 4
van zaken niet op aangekej
den, dat zij toenadering tot
ring-Reagan zoeken.
Excuses Jackson
(Vervolg van de
voorpagina)
SAN FRANCISCO Jesse
Jackson kon volgens waarne
mers ook niet veel anders
doen dan de Democratische
partij trouw blijven. Hij had de
keuze tussen enerzijds een van
de meest invloedrijke en ge
respecteerde Amerikaanse po
litici te worden en anderzijds
zichzelf en zwart Amerika po
litiek en maatschappelijk te
isoleren. In zijn toespraak
oogstte hij ook daverend ap
plaus met zijn verontschuldi
ging aan joodse Amerikanen
voor antisemitische uitdruk
kingen die hij tijdens de voor
verkiezingscampagne heeft ge
bruikt. „Verwijt het mijn
'hoofd, niet mijn hart, waarin
de liefde voor de hele mense
lijke familie grenzeloos is. Ik
ben niet perfect. Wees gedul
dig, God heeft mij nog niet
af", aldus negerpredikant
Jackson.
In Washington maakte het
Witte Huis gisteren bekend
dat er geen bezwaren meer
zijn tegen de plannen van
1 Jackson om tijdens een bezoek
aan de Sovjet-Unie te pleiten
voor de dissident Sacharov.
Eerder was verklaard dat zo'n
optreden van Jackson de stille
diplomatie van de VS ten aan
zien van Sachrov zou door
kruisen.
(Van onze correspondent
Mare de Koninck)
SAN FRANCISCO De
Democratische conventie
is geheel overeenkomstig
de Amerikaanse traditie
weer een bruisend feest,
met hoedjes, vlaggetjes,
toeters en balonnen. Er
zijn oogverblindende
avondtoiletten, honderden
party's in pluchen hotel
lobby's en onwaarschijn
lijk lange limousines tus
sen de beroemde kabel-
trammetjes van San Fran
cisco.
De Democratische partij pro
beert iedereen die in de VS
niet „gemiddeld" is, te vereni
gen in wat Mario Cuomo (de
gouverneur van New York) in
zijn bloedstollende conventies-
peech een magnifiek mozaiek
noemde. En niet modaal zijn
in dit land leden van vakbon
den, mensen uit de sociale sec
tor en het onderwijs, geëeman-
cipeerde vrouwen, etnische
minderheden, ouderen, be
zorgden om vrede en milieu,
kunstenaars, homofielen en
miljonairs. Democraten zijn
die Amerikanen, die om welke
reden dan ook hun land als
één familie willen zien en niet,
zoals de Republikeinen, als
een jungle waarin de sterksten
overleven.
Men voelt zich bij de Demo
craten „verantwoordelijk voor
elkaar en voor de wereld",
maar met die algemene instel
ling houdt de gemeenschappe
lijkheid vrijwel op. Dat blijkt
tijdens de kleurrijke conventie
in San Francisco uit de in Ne
derlandse ogen verbijsterende
afwezigheid van een serieus
debat over het politiek pro
gramma dat de Democratische
partij aan de kiezers wil voor
leggen.
Maar wie rondloopt in de con
ventiezaal in San Francisco
begrijpt al gauw dat een waar
achtige programdiscussie on
begonnen werk zou zijn. Daar
zit het „magnifiek mozaiek"
van zakelijke types uit New
York. eskimo's uit Alaska, blo
zende boeren uit Virginia, ne
gers uit Alabama, Latino's uit
Texas, dwaas uitgedoste figu
ren uit Californië, arbeiders
uit Chicago en met bloemen
omhangen parels uit Hawaï.
Hun land strekt zich, op Euro
pa gelegd, uit van Amsterdam
tot Siberië en de Sahel.
Het verkiezingsprogramma
heet niet zonder bedoeling het
„platform" en moet groot ge
noeg zijn om plaats te bieden
aan al die verschillende De
mocratische familieleden. Dat
kan door de tekst zoals ook
nu weer is gebeurd zo vaag
mogelijk,te houden en te laten
samenstellen door een „plat
formcommissie" die ditmaal
liefst 260 man sterk was. I11
het Democratische platform
dat 100 bladzijden telt zijn
het sociaal-economische en het
buitenlands-politieke hoofd
stuk de belangrijkste. De De
mocraten beloven een geringe
re groei van de militaire uitga
ven. Ten aanzien van de wa
penbeheersing lijkt het Demo
cratisch alternatief duidelijker
dan het is. Men zegt te streven
naar een gelijktijdige nucleaire
bevriezing in Oost en West.
Maar de tekst waarschuwt zelf
al dat het bereiken daarvan
een moeizaam onderhande
lingsproces zal vergen. Demo
cratische kopstukken laten er
ook geen twijfel over bestaan,
dat bijvoorbeeld de plaatsing
van kruisraketten in West-Eu
ropa gewoon door moet gaan.
Bovendien werd een voorstel
van dominee Jackson om het.
beginsel „nooit als eerste kern
wapens te gebruiken" op te
nemen in het verkiezingspro
gramma, door een ruime
meerderheid afgewezen. Wel
wijzen de Democraten een
paar ultra-kostbare Ameri
kaanse kernwapenprojecten,
zoals de intercontinentale
MX-raket en de B-l bommen
werper, resoluut van de hand.
Verder willen ze een jaarlijkse
Duitse
regering
moet
informatie
over Flick-
schandaal
vrijgeven
(Van onze correspondent
Gerard Kessels)
BONN De speciale onder
zoekscommissie uit het Duitse
parlement, die zich met het
Flick-omkoopschandaal bezig-
houdt, heeft een belangrijke
overwinning behaald. De
hoogste rechtbank van het
land. het Constitutionele Hof
in Karlsruhe, heeft bepaald
dat de onderzoekscommissie
inzage moet krijgen in alle do
cumenten en actes over Flick
die de regering heeft.
Zich beroepend op het belas
tinggeheim, hadden de centra
le regering in Bonn en de
deelstaatregering van Noord-
rijnland-Westfalen geweigerd
de parlementscommissie alle
stukken te overleggen. Dat ar
gument is door het Constitu
tionele Hof van tafel geveegd.
De klacht bij het Hof was in
gediend door de oppositiepar
tijen. de sociaal-democratische
SPD en de Groenen. De Flick-
-commissie onderzoekt hoe het
er aan toe is gegaan bij de gi
gantische vrijstelling van be
lasting van DM 450 miljoen die
Flick in de jaren zeventig
kreeg. Gebleken is dat Flick in
de tijd dat de regering in Bonn
over de vrijstelling moest be
slissen individuele politici gro
te geldbedragen in enveloppe
toestopte. Het geld kwam uit
een zwarte kas.
topontmoeting tussen de Ame
rikaanse president en de Rus
sische leider.
„Leeg" is ook het Democra
tisch programma over de so
ciaal-economische politiek.
Men valt Reagan's belasting
verlaging aan. maar durft al
leen belastingverhoging voor
inkomens boven 60.000 dollar
te bepleiten. Over Reagan's af
braak van de sociale voorzie
ningen zeggen de Democraten
dat die verder mag gaan. Over
herstel ervan wordt niet ge
sproken.
Toch zal een eventuele Demo
cratische president ten behoe
ve van de zwaksten de over
heidsuitgaven moeten verho
gen. Hoe dat kan zonder belas
tingstijging en hoe dan het
reusachtige Amerikaanse be
grotingstekort moet worden
bestreden, is ook de Democra
ten een raadsel. En dat is iets
waar president Reagan ko
mend najaar in de verkie
zingscampagne dankbaar ge
bruik zal maken.
Kern-container
kantegen
een stootje
Kan een container
met radioactief af
val tegen een
stootje Om op
deze vraag een be
vestigend antwoord
te kunnen geven
hebben technici in
Engeland een on
geval in scene ge
zet, waarbij een
treinlocomotief met
een snelheid van
160 kilometer per
uur op zo'n contai
ner botst. Deze ge
weldige klap werd
gisteren recht
streeks op de Brit
se televisie uitge
zonden. Nadat de
stofwolken waren
opgetrokken bleek
de container inder
daad vrijwel onbe
schadigd. Van de
locomotief was
daarentegen niet
veel meer over.
Diplomatieke truc(k)
De Russische vrachtauto, die
sinds vorige week verzegeld
stond op het terrein van de
missie van de Sovjet-Unie in
Genève (foto) keert met zijn la
ding naar Moskou terug. Vol
gens een woordvoerder van
het Zwitserse ministerie van
buitenlandse zaken is toestem
ming gegeven om de vrachtau
to ongeïnspecteerd te laten
vertrekken. Toen de vrachtau-
1 dam
to vorige week bij dele kli
grens arriveerde, zei eet pi
leidende Sovjetdiploje bei
deze zeven ton „dipte h>
bagage" bevatte. Om Mai
den weigerde de dippen
Zwitserse douane. e& jjn
de auto te werpen. Ln
Zwitsers vonden zeve^'^
niet toe te laten.
Bri
_t tem
>rspr
Vmut
èlotoi
ans d
(Vervolg van de voorpagina)
PARIJS Laurent Fabius is met zijn 37 jaar d4
premier, die Frankrijk sinds de Tweede WerelJ
heeft gehad.
Hij werd op 20 augustus 1946 te Parijs geboren als zoor£
bekend antiquair en bezocht twee scholen die een groot»
de hedendaagse Franse elite hebben opgeleid, de L'Eccl
nale d'Administration en de L'Ecole Normale Superieil
rent Fabius begon zijn loopbaan bij de Raad van Statej"
Tegelijkertijd met deze carrière in het staatsbestuur 1
zich politiek te ontplooien. Nadat hij in 1974 lid was i
van de Socialistische Partij (PS), werd hij reeds in 19lJ|
misch adviseur van de eerste-secretaris van de PS, Franj
terrand. g||
De deskundige ontwikkelde zich snel tot een bekwaam yè
Toen hij in 1978 het woord voerde tijdens het debat ov0§§
tionale begroting, stonden zijn collega's in de Nationale
ring versteld van de helderheid van het betoog van j,L
spreker. M
In -1979 is hij woordvoerder van de PS en in 1981 leidf
presidentiële campagne van Francois Mitterrand. Een f;
werd hij minister van industrie en wetenschappelijk ort-:'';
De stijl van Laurent Fabius, die zich van bourgeois bekr
socialistische technocraat, heeft menig .socialistisch ac|
schokt. Maar hij geniet sinds hij lid werd van de PS|
strekte vertrouwen van Francois Mitterrand.
Moskou
herhaalt
voorstel
Tuimtewapens
MOSKOU Aleksej Leonov
en Valeri Koebasov, de Russi
sche bemanningsleden van de
legendarische Amerikaans-
Russische ruimtevlucht van
1975, hebben hun drie Ameri
kaanse collega's van toen een
open brief gestuurd, waarin zij
de Russische bereidheid om
over ruimtewapens te onder
handelen herhalen. In de brief
wordt ook nader aangegeven
hoe eventuele onderhandelin
gen over ruimtewpaerns zou
den moeten verlopen.
In de open brief schrijven de
Russische kosmonauten ver
der, dat de Sovjet-Unie de VS
oproept onderhandelingen te
beginnen om een militarise
ring van de ruimte te voorko
men.
SUSKE EN WISKE—DE LIEVE LILLEHAM
NARBONNE Het
vooruitzicht van een mo
gelijke terugkeer van de
gevreesde phylloxera
de druifluis, die onge
veer een eeuw geleden
bijna alle wijngaarden in
Frankrijk verwoestte
heeft voor de nodige
angst gezorgd onder de
wijnboeren in het gebied
rond de rivier de Aude
(Zuid-Frankrijk).
Enkele jaren geleden kregen
bepaalde wijngaarden in
deze streek in de buurt van
Narbonne te maken met een
geheimzinnige ziekte, die de
wijnstokken aantastte en
vernietigde. Inmiddels zijn
al tientallen hectaren door
deze „nieuwe", zich snel
verspreidende ziekte getrof
fen. Verwacht wordt dat er
in het gebied rond Narbon
ne dit jaar weinig of geen
druivenoogst zal zijn en dat
weinig wijngaarden de plaag
zullen overleven. Maar hoe
wel het ziektebeeld een
groot aantal parallelen ver
toont met dat van een druif-
luis-plaag zijn er tot op he
den nog nergens druifluizen
gevonden.
Een terugkeer van de druif-
luis zou dramatische gevol
gen hebben. De ramp van
100 jaar gelden is nog niet
vergeten. De ellende begon
in 1865, toen in twee ver
schillende wijngaarden in
het Garde-district de wijn
stokken op mysterieuze wij
ze en schijnbaar zonder re
den ziek werden en afstier
ven. Met een sneltreinvaart
breidde de dodelijke ziekte
zich uit.
Het duurde tot 1868 voordat
een zekere Planchon er ach
ter kwam, dat de sterfte van
de wijnstokken veroorzaakt
werd door een miniscuul
luisje dat hij phylloxera vas-
tatrix noemde. Deze druif-
luis was Frankrijk binnen
gekomen via wilde Ameri
kaanse wijnstokken, die een
ondernemende Franse wijn
boer ingevoerd had omdat
hij eens wilde kijken hoe de
Amerikaanse druif het in
Frankrijk zou doen. Plan
chon ontdekte dat de druif-
luis zich de hele zomer op de
bladeren voortplant. Wan
neer de herfst valt kruipt de
overgebleven generatie
druifluizen langs de wijn
stok naar beneden en nestelt
zich tussen de wortels. Deze
wortelluizen zorgen ervoor
dat de aangetaste wortels
spoedig sterven en versprei
den zich ondergronds naar
andere wortels.
Een afdoend middel tegen
de druifluizenplaag werd
pas in 1873 ontdekt, toen
bleek dat Franse wijnstok
ken die geënt \Varen op
Amerikaanse wijnstoksoor
ten immuun waren voor de
druifluis. Aangenomen werd
dat dit de enige effectieve
maatregel was die er tegen
de luizenplaag genomen
kom worden. Voor de wijn
boeren kwam dit als een
grote schok, aangezien het
betekende dat bijna alle
wijngaarden in Frankrijk
opnieuw beplant moesten
worden met geënte wijn
stokken. Dat was een dure
en tijdrovende onderne
ming, die pas in 1914 vol
tooid kon worden, 50 jaar
nadat de phylloxera voor
het eerst de kop opstak.
Sinds die tijd zijn bijna alle
Europese wijnstokken geënt
op Amerikaanse onderstam
men.
Er waren echter twee gebie
den waar de Franse wijn
stokken de phylloxera op ei
gen kracht konden overle
ven. In de Camargue en
Aude, waar voldoende wa
ter aanwezig is, worden de
wijngaarden kort na de
druivenpluk onder water
gezet en blijven zo tot laat in
de winter. Op deze manier
krijgt de druifluis geen lucht
en sterft.
De wijngaarden die op dit
moment mogelijk last heb
ben van de phylloxera lig
gen allemaal in het gebied
rond Narbonne, waar de
wijngaarden iedere herfst
onder water worden gezet.
Deze wijnstokken zijn niet
geënt op Amerikaanse on
derstammen. Dit betekent
vermoedelijk dat er geen re
den is te vrezen dat de ziek
te wanneer er inderdaad
van druifluis sprake is
zich zal verspreiden over de
BRUSSEL
wijnpias dreigt langzaii
te veranderen
wijnmeer. De kosten!
EG moet maken als$
van het teveel aan 1
de kosten die gemaakt^,
voor de overige landbf
dukten naar de kroon
De overproduktie bed[
dit moment al 15,5 8
hectoliter en het ziet p
uit dat die enorme pla!
niet al te lange tijd t||
zo groot zal zijn. De
minder misoogsten all
van ziektes, een gro
brengst per hectare 1
en een afnemende coii
van de eenvoudigere U M
Van de wijnpias van tWi
joen hectoliter wijn
miljoen hectoliter alcf
maakt worden. Dat kofciL'
zo'n 1.5 miljard gulder*1*
alleen dat er dan een!
plas komt, waarvoor tf
doende afnemers besi
situatie op de wijnmarK)
nog zorgelijker als, L
planning, op 1 januö^
Spanje zijn intrede dot
EG. Het edele vocht IJ
heet bezorgt het it
delijk zijn de Eurct 1
meenschap in meer I f
opzicht de nodige kopf
