Democraten sluiten rijen
Metsers in Rome nogvogelvrij
Duitse christen- democraten
ten strijde tegen abortus
TOERISME IN PROBLEMEN
DOOR STAKING IN DOVER
Jn hun maag met zege van
ialisten in Nieuw-Zeeland
Zeker 31 doden bij
treinongeluk in Joegoslavië
1984PFENLAND
£eidóaQowwnt
m
MAANDAG 16 JULI 1984 PAGINA 7
,VADOR De Sal-
,se president, Napole-
:e, is gisteren uit San
vertrokken voor een
een week naar West-
r Duarte zal West-
lver\d. Frankrijk en Brus-
klaardeoeken. Belangrijkste
lissie in zijn reis is vergroting
?r zo sliulp van de Westeuro-
het heiden. Het is Duartes
lfs hetbezoek aan Europa
rond j op 1 juni president
Olifant vermoordt
nijpaardengezin
Een olifant heeft het af
gelopen weekeinde in de
dierentuin van Karlsruhe
een nijlpaardengezin om
het leven gebracht. Het
dier zette met zijn slurf
een kraan open, waar
door heet water in de nijl
paardenvijver stroomde.
De drie nijlpaarden kwa
men vervolgens door ver
stikking om het leven. De
kolossale dieren worden
op de foto uit de vijver
getakeld.
Extreem-links in Peru
doodt twaalf boeren
LIMA De Peruaanse extreem-linkse
guerrillabeweging Sendero Luminoso
(Lichtend Pad) heeft afgelopen vrijdag in
vier dorpen in het departement Ayacucho
twaalf boeren gedood. Dat is gisteren door
de Peruaanse politie bekend gemaakt. De
guerrillastrijders waren de vier dorpen
binnengevallen en schoten de boeren
dood, nadat deze waren gedwongen hun
huizen te verlaten. De boeren zouden vol
gens de guerrillastrijders samenwerken
met de politie. Volgens niet bevestigde be
richten heeft het Lichtend Pad afgelopen
week in verschillende andere dorpen in
het departement Ayacucho dertig man
nen, vrouwen en kinderen gemarteld en
gedood. In het dorp Chilac zouden 37 an
dere personen zijn gedood.
Bomaanslag op gebouw
van Frans ministerie
PARIJS Een bomaanslag op een ge
bouw van het Franse ministerie van in
dustrie in Parijs heeft zaterdag tegen mid
dernacht twee voorbijgangers licht ge
wond. Het gebouw zelf en enkele in de
buurt geparkeerde auto's liepen flinke
schade op. De bomaanslag werd een uur
later telefonisch opgeëist door de extreem
linkse terreurgroep „Action Directe".
Het was de derde keer binnen 48 uur dat
Parijs werd opgeschrikt door een bomex
plosie. Ook de andere twee bomaanslagen,
donderdagavond op het Atlantisch Insti
tuut voor Internationale Zaken en vrijdag
op'een gebouw van het ministerie van de
fensie, werden door Action Directe opge
ëist.
Syrië legt bestand
op in Noord-Libanon
DAMASCUS De elkaar in Noord-Li
banon bestrijdende milities hebben gis
terochtend een akkoord bereikt over
een veiligheidsplan. Het bestand is afge
dwongen door de Syrische vice-presi
dent Khaddam. Sinds vorige week
woensdag vonden er in de buurt van de
Noordlibanese havenstad Tripoli ge
vechten plaats tussen het privéleger van
oud-president Franjieh en de militie
van de Syrisch Sociaal Nationalistische
Partij (SSNP). Oorzaak van de gevech
ten zou het streven van Franjieh zijn
om in Noord-Libanon zijn heerschappij
te vestigen. Zowel Franjieh als de SSNP
zijn afhankelijk van Syrië, dat troepen
heeft gelegerd in Noord-Libanon.
1 staat
avragJ zakenman in
ze de«t vermoord
in. Slt
t uit I
;d worfLEM Eén van de
:end van de Joodse ge-
ensen aP 'n Beiroet, de
taak"* Raoul Mizrahi, is in
Hoe k»nese hoofdstad ver-
J besl£>jn Ljk werd afgelo-
soneeldag gevonden vlakbij
levei1ernationale vliegveld
ie de Ibanese hoofdstad. Dit
.n en rfchtend uit militaire
en, omJeruzalem vernomen.
winst werd al tien dagen
De zaal Volgens Israëlische
n te 'n Zuid-Libanon zijn
Het i3n de sji'itische militie
voor verantwoordelijk voor
dat n>rd- Zij zouden hem
salaris gedood omdat hij han-
ken tcjef met Israël. Als ge-
hij gen de Israëlische bezet-
organkandel tussen het zui-
scheid1 Libanon en de overi-
zan l,jn delen van het land
e min onmogelijk geworden,
ïaken,
SAN FRANCISCO In
San Francisco maakt de
Amerikaanse Democrati
sche partij vandaag een
begin met de nationale
conventie. Tijdens deze
grote partijbijeenkomst zal
de kandidaat worden aan
gewezen, die het bij de
presidentsverkiezingen
van november moet opne
men tegen de Republi
keinse kandidaat, zittend
president Ronald Reagan.
Hoewel nog niet alle te
genstand is geweken, staat
vrijwel vast dat de Demo
craten zich aan het eind
van de conventie eensge
zind zullen scharen achter
kandidaat Walter Monda-
le en zijn running-mate
Geraldine Ferraro.
Tijdens de openingsceremo
nie van de conventie (van
nacht Nederlandse tijd) zal
het woord worden gevoerd
door ex-president Jimmy
Carter en de goeverneur van
New York, Mario Cuomo,
van wie verwacht wordt dat
hij zich in 1988 kandidaat
voor het presidenstschap wil
stellen.
De belangrijkste tegenstan
der van Mondale, senator
Gary Hart, weigert zich nog
steeds tëïj zijn nederlaag neer
te leggen. Maar algemeen
wordt verwacht dat hij zich
komende woensdag terug
trekt en campagne voor
Mondale-Ferraro zal gaan
voeren.
Twee dagen voor het begin
van de conventie moest
Mondale overigens nog een
ruzie in de partij sussen. Hij
moest terugkomen van zijn
besluit om Bert Lance, de
omstreden ex-directeur Be
grotingen van oud-president
Jimmy Carter, te benomen
tot voorzitter van de Demo
cratische Partij. Met de aan
stelling van Lance wilde
Mondale Democraten in het
Amerikaanse Zuiden tevre
den stellen, die het niet eens
zijn met de keuze van de
progressieve Geraldine Fer
raro tot kandidate voor het
vice-presidentschap. Maar de
kritiek op de voorgenomen
benoeming van Lance tot
partijvoorzitter werd zó
sterk, dat Mondale er alsnog
van afzag.
De twee jaar oude Kate Hig-
gins en haar broertje Sam
waren in het geheel niet on
der de indruk van Walter
Mondale en Geraldine Ferra
ro, die deze week vrijwel ze
ker zullen worden aangewe
zen als presidentskandidaten
voor de Democratische partij.
Het Democratische duo
voert, in afwachting van hun
komst naar de conventie in
San Francisco, campagne in
Californië.
i
rii
ociale^INGTON De Amerikaanse regering zit in
:nabbtaaag met de uitslag van de zaterdag in Nieuw-
uden 6e^ouden parlementsverkiezingen. Die ver-
dslie<fSen werden met grote overmacht gewonnen door
hoo'ialistische partij van de 41-jarige David Lange. In
niet impagne heeft Lange verklaard dat hij bezoeken
nfieuw-Zeeland van Amerikaanse schepen die op
Sezierlkracht varen of atoomwapens aan boord hebben
Le!Brkiec*en- Verc*er wil hij rond de eilanden een
ner fvrije zone afkondigen.
Doe
i laputé na z'jn overwinning heeft Lange, die over een kleine
-trou^eken als premier wordt geïnstalleerd, al een gesprek ge-
A ft de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Geor-
Vo'o»ltz- Deze neemt vandaag en morgen deel aan een verga-
van de Raad van ANZUS, de Australisch-Nieuwzeeland-
Vikaanse Alliantie, die in de hoofdstad van Nieuw-Zee-
Wellington, gehouden wordt. In het gesprek bleven de me-
^:!ti overigens lijnrecht tegenover elkaar staan.
e verkiezingswinst van de 110 kilo zware Lange is er een
fekomen aan een periode van negen jaar, waarin Nieuw-
ld werd geregeerd door de conservatieve Nationale Partij
ïu nog premier) Muldoon, die verklaarde dat hij bij de vol
ley .verkiezingen in 1987 hard zal terugslaan. De verkiezingen
vier maanden eerder plaats dan voorgeschreven, omdat
- jering onlangs haar meerderheid van één zetel verloor
.Ie uittreding van een afgevaardigde.
*%e waarnemers schrijven de nederlaag van de premier
toe aan de algemene ontevredenheid bij de kiezers over
«nomisch beleid, de hoge werkloosheid en de nationale
die ruim 35 miljard gulden bedraagt. De Nieuwzeelandse
ie heeft zich nog steeds niet hersteld van de oliecrises
jaren zeventig en van het verlies aan afzetmogelijkheden
iaar agrarische produkten, als gevolg van het toetreden
•oot-Brittannië tot de EG. Bovendien was er veel kritiek
iutoritaire regeerstijl van premier Muldoon.
DDR-LEIDER IN
HERFST OP BEZOEK
BIJ STRAUSS
BONN De Oostduitse partij
leider Erich Honecker zal eind
september voor het eerst naar
de Bondsrepubliek reizen. Ho
necker zal bezoeken brengen
aan de deelstaten Noordrijn-
land-Westfalen en Beieren en
aan zijn geboortestad Saar-
brucken. De regerende chris
ten-democraten hebben de af
gelopen maanden de betrek
kingen met de DDR zorgvul
dig gekoesterd om het geplan
de bezoek niet in gevaar te
brengen. Zo werd er een voor
beide partijen acceptabele op
lossing bereikt toen enkele
weken geleden 55 DDR-bur-
gers een toevlucht zochten in
de permanente vertegenwoor
diging van Bonn in Oost-Ber-
lijn. Ook het verlenen van een
nieuw miljardenkrediet, waar
over vorige week overeen
stemming is bereikt, moet in
dat licht gezien worden. Zoals
zo vaak moet Bonn in de kassa
grijpen om de welwillendheid
van het krapzittende regime
in Oost-Berlijn te kopen.
^weedl
elft
heeft
dan
n van
de kli
Zagen en snijbranders moesten er aan te pas komen om reizi
gers uit de trein te bevrijden.
BELGRADO Bij een treinongeluk in Joegoslavië zijn zater
dag z^ker 31 mensen om het leven gekomen. Vierentwintig
mensen moesten met zware verwondingen naar ziekenhuizen in
de omgeving worden vervoerd. Volgens het officiële Joegoslavi
sche persbureau Tanjug bevonden zich onder de slachtoffers
geen buitenlanders. Het ongeluk vond 's ochtends plaats op het
station van Divaca op het schiereiland Istrië. Daar boorde zich
een goederentrein met een snelheid van 60 kilometer in een
overwegend met vakantiegangers gevulde trein, die op weg was
van Belgrado naar Pula.
(Van onze correspondent
Gerard Kessels)
BONN Jarenlang kwa
men vrouwen uit Duits
land in grote getalen naar
Nederland om zich te la
ten aborteren. Maar sinds
de socialisten en liberalen
in 1976 de mogelijkheden
voor zwangerschapsonder
breking in de Bondsrepu
bliek sterk uitbreidden, is
het met het abortustoeris
me afgelopen. Nu echter
maken de regerende
christen-democraten zich
op stap voor stap een ein
de te maken aan de libe
ralere abortuspraktijken
in West-Duitsland.
Ondanks verbitterde tegen
stand van de kerken en de
christen-democraten besloot
de sociaal-liberale regering
van bondskanselier Helmut
Schmidt in 1976 artikel 218
van het Wetboek van Straf-
recht zo te wijzigen, dat vrou
wen niet langer naar het bui
tenland hoefden te reizen voor
een abortus of hun toevlucht
moesten nemen tot kwakzal
vers. Toen de christen-demo
craten eind 1982 in Bonn het
roer overnamen, hadden ze
echter geen mogelijkheden de
klok terug te draaien. De klei
ne liberale coalitiepartner
FDP verzette zich met hand
en tand tegen elke verande
ring van artikel 218. Ook nu
blijft de FDP weigeren op
nieuw over de abortus te dis
cussiëren.
Omdat de christen-democraten
op het wetgevende vlak niet
aan de bak komen, proberen
ze de abortus in de praktijk te
bemoeilijken. De Bondsdag-
-fractie van CDU-CSU wil dat
abortus op sociale indicatie
dat is de overgrote meerder
heid van de gevallen niet
langer door het ziekenfonds
betaald wordt. Opvallend is
dat de dertig vrouwelijke
CDU-CSU-parlementariërs
zich op dit punt van hun man
nelijke collega's gedistancieerd
hebben.
De christen-democratische mi
nister van volksgezondheid,
Rainer Geissler, heeft nu „tot
de totale aanval op de abortus
geblazen", zo meent de socia
listische oppositie. De minister,
die als een man van de harde
lijn geldt, heeft de deelstaten
opgeroepen de Bureaus voor
Gezinsvraagstukken van Pro
Familia niet langer te erken
nen. Daarmee lopen deze bu
reaus, die vergelijkbaar zijn
met die van de Nederlandse
Rutger Stichting, gevaar hur.
subsidie kwijt te raken. Vol
gens Geissler wijst Pro Fami
lia zwangere vrouwen te wei
nig op de Stichting „Moeder
en Kind", die hij in het leven
heeft geroepen. „Moeder en
Kind" is opgericht om te voor
komen dat vrouwen zich om
financiële reden laten aborte
ren Door de vrouwen twee- a
drieduizend mark toe te stop
pen en vaak langdurig op hen
in te praten wil „Moeder en
Kind" ze van de ingreep af
houden. Volgens Geissler staat
Pro Familia uiterst negatief te
genover zijn stichting en
wordt de financiële hulp van
„Moeder en Kind" afgedaan
als een „geboortepremie".
Het Bureau voor Gezinsvraag-
stukken is zeer verbolgen over
het optreden van de minister.
Het bureau zegt wel degelijk te
wijzen op de financiële hulp
van de stichting „Moeder en
Kind", maar niet over het ap
paraat te beschikken om de
gelden van de stichting te ver
delen, zoals Geissler wil. Pro
Familia vindt dat de vrouw
uiteindelijk in volledige vrij
heid haar beslissing moet kun
nen nemen. Volgens Pro Fa
milia wordt het in de deelsta
ten die door de christen-demo
craten geregeerd worden voor
de vrouwen nu al steeds moei
lijker om een abortus te krij
gen. Als gevolg daarvan is er
een omvangrijk abortustoeris
me op gang gekomen vanuit
deze deelstaten naar Hessen,
waar de socialisten de scepter
zwaaien.
i basi:
t de
alen.
beni
je d;
nt di1 onze correspondent
mers Cees Manders)
lichtJS Rome per fiets
jen. gt zo onmogelijk als
r het eerste gezicht
dezöGoed, er zijn nogal
mtzJieuvels te nemen en
weigemotoriseerde ver
is er hels. Maar zijn
nach handicaps eenmaal
™5n^onnen, dan is er
aangenamere manier
deze unieke stad te
dan vanaf het zadel
2"!" ten tweewieler of bi-
-'Mtta. En het gekko is
,a Je laatste jaren steeds
iar J Romeinen tot deze
aen ïkking komen. Het
gemeentebestuur heeft in
elk geval het plan opgevat
om het fietsen in deze stad
wat te vergemakkelijken.
Rome heeft zeven heuvels,
maar de hoogteverschillen
moeten niet overdreven wor
den. Nee, het ergste voor de
fietser in Rome is het gemoto
riseerde verkeer,.dat hardnek
kig weigert rekening te hou
den met mede-weggebruikers.
Romeinen hebben hun auto
innig lief, soms nog meer dan
hun „mamma", en dat wil wat
zeggen in deze haast matriar
chale cultuur.
Het recht op een auto is een
elementair grondrecht, even
als het daaruit voortvloeiend
recht op parkeergelegenheid.
De fiets wordt voortdurend
door de auto gemangeld. De
fietser is rechteloos en vogel
vrij.
Fietsen doe je in Rome dus als
de automobilisten nog niet
ontwaakt zijn of massaal na?r
het strand of het buitenhuisje
zijn vertrokken. Of in het
weekend, al is het dan nog
steeds voorzichtig manoeuvre
ren. Alleen op zondagochtend
lijkt Rome het rijk van de
fiets. Op dat tijdstip heeft het
gemeentebestuur het dan ook
gewaagd enkele delen van de
stad geheel tot voor auto's ver
boden gebied te verklaren.
Rond de beroemde Terme di
Caracalla is een fietspad uitge
EN WISKE DE LIEVE LILLEHAM
zet, het eerste in zijn soort in
Rome. Heuse verkeersagenten
zullen posten om wegen en la
nen autovrij te houden.
Maar het is doodzonde om je
fiets op zondagochtend slechts
rond de Caracalla te sturen.
Op dat unieke moment is na
melijk de hele stad te berijden
en te bezien. Rome is een
enorme stad, maar voor een
fietser lijkt de stad in te krim
pen. Van de wijk Trieste in
het noorden naar de wijk Eur
in het zuiden, een afstand van
zo'n twintig kilometer, is het
(op zondagochtend) maar drie
kwartier fiétsen. De rit van de
Caracalla naar het Colosseum
vergt vijf minuten, en de af
stand Vaticaan-Piazza di Spag-
na slechts vijftien minuten.
Per fiets liggen alle monumen
ten, kerken, musea, paleizen
en pleinen van deze stad bin
nen handbereik. Het probleem
is echter dat je alles alleen aan
de buitenkant kunt zien. De
fiets mag niet mee het mu
seum in en als je na een kort
gebed in de Baseliek van
St.Jan weer buiten komt. dan
is ook in Rome de kans groot
dat je fiets is verdwenen. Dit
verhaal over het Romeinse
fietsgenot heeft alleen theore
tische waarde, tenzij het enige
nuttige aanwijzingen bevat
voor toeristen, voor Nederlan
ders bijvoorbeeld, die de waar
de van veel buitenland afme
ten naar de mate waarin er ge
fietst kan worden. Juist voor
toeristen zijn in Rome fietsen
te huur, op alle dagen van de
week, bij Nino Collalti, aan de
Via del Pellegrino, no. 182, een
straatje aan de Campo dei Fio-
ri. Hij vraagt 2000 lire 3,60)
per uur. Nino Collalti kan na
tuurlijk geen hele bus toeris
ten aan een fiets helpen, maar
wel tien tot vijftien man, zo
verzekert hij. Er is nog een
fietsenverhuurder, op het Na-
vona-plein, maar zijn arbeids
tijden zijn ongeregeld, evenals
zijn tarieven.
Meer mogelijkheden zijn er in
Rome niet. Maar dat zal an
ders worden als de stad zich
wat meer pro fiets gaat opstel
len. Deze ontwikkeling is vol
gens sommigen in de toekomst
ook in autostad Rome niet te
stuiten, want de auto's rijden
zich nu al vast in hun eigen
verkeer.
In Florence is een fietsexperi-
ment gestart waarbij automo
bilisten die bereid zijn hun
wagen buiten het centrum te
laten, gratis gedurende enkele
uren een fiets tot hun beschik
king krijgen. Volgens de kran
ten waren de eerste klanten
die zich deze week meldden
Nederlanders. En in Bologna is
een referendum gehouden
over de verbanning van de
auto uit de binnenstad ten
gunste van openbaar vervoer
en fiets. Uitslag: 75 procent
was voor.
Waarom volgt Rome niet het
voorbeeld van Florence en Bo
logna, zo vragen de Romeinse
kranten zich af. Al maanden
lang voeren de dagbladen hier
actie voor de definitieve ver
wijdering van de auto uit de
oude binnenstad. Maar de lo
kale politici, die maar al te
goed beseffen hoe zeer hun
kiezers gesteld zijn op de auto,
reageren angstig en bevreesd.
Voorlopig mogen de auto's van
Rome op zondagmorgen niet
meer in de onmiddellijke om
geving van de Caracalla ko
men. Dat vinden ze op het ge
meentehuis al een hele presta
tie. Maar de Groene Pedaal,
een Romeinse actiegroep van
bekeerde automobilisten, gaat
door met de strijd voor meer
fietsgelegenheid in de stad. De
auto is nog sterk in Rome,
maar het rijk van de fiets
kome.
In de haven van Dover stond het gisteren vol met vrachtwagens, die in verband met de op handen
zijnde staking in deze haven zo snel mogelijk overgebracht moesten worden naar het Europese
vasteland.
(Vervolg van de voorpagi
na)
LONDEN Automobilis
ten en vrachtwagenchauf
feurs aan beide zijden van
het Kanaal hadden giste
ren al de raad gekregen
hun reis van of naar En-1
geland uit te stellen in
verband met de ophaden
zijnde staking in Dover.
De machtige Transportar
beidersbond had er bij
haar leden in Dover drin
gend op aangedrongen om
uit solidariteit met de sta
kende dokwerkers in de
overige Britse havens
eveneens tot staking over
te gaan.
Nu het werk in Dover inder
daad is neergelegd kunnen de
veerboten weliswaar nog wel
aanleggen of vertrekken. Maar
het passagiers en voertuigen
kunnen niet van of aan boord
gaan. De stakende havenarbei
ders weigeren loopplanken uit
te leggen of hijskranen in wer
king te stellen. Intussen heeft
de staking van de dokwerkers
in overige havens eveneens tot
ernstige moeilijkheden geleid.
Onder andere landbouwpro-
dukten liggen te rotten, omdat
zij niet vervoerd kunnen wor
den.
Het feit dat de Britse regering
overweegt de noodtoestand af
te kondigen, duidt erop dat
premier Thatcher weigert ook
maar een duimbreed toe te ge
ven aan de stakers. Of dit uit
eindelijk een punt zal zetten
achter haar politieke carrière
is een vraag, die in Londen
momenteel uiterst actueel is.
Vanuit Thatchers' Conserva
tieve Partij worden steeds
meer kritische geluiden ge
hoord over haar onbuigzame
houding. Bovendien verwijten
sommige partijgenoten van
Thatcher, dat zij teveel allees
alleen wil regelen en dat haar
ministers te volgzaam haar op
drachten uitvoeren.
Het is heel wel mogelijk dat de
stakingen vergaande politieke
gevolgen zal hebben. Als ge
volg van de mijnwerkerssta
king van 1973 kondigde de
toenmalige conservatieve pre
mier Heath ook de noodtoe
stand af. Dit resulteerde toen
in vervroegde verkiezingen,
die door de Conservatieve
Partij werd verloren, waar
door Heath als politicus had
afgedaan
