ichade kathedraal York
heer dan vier mil joen
i II II J'
Nigeriaanse junta aast op Dikko
Nicaragua wijst
Weinig animo bij Belgen
om zwart geld te witten
Bangemann vrijwel
zeker nieuwe leider
Duitse Liberalen
iien priesters uit
Athené
overweegt
betrekkingen
met
VS te herzien
ITENLAND
Qeid&iQowuvnt
dinsdag 10 juli 1984 pagina 11
JJssische regisseur Tarkovski
*agt asiel aan in Westen
^^lAN De Russische filmregisseur die het afgelopen
teel publiciteit kreeg met zijn laatste film „Nostalg-
heeft politiek asiel in de Verenigde Staten gevraagd,
seft de katholieke organisatie „Movimento Popolare"
)eufJv^be'weging) in Milaan bekendgemaakt.
i49,8|Vski (52), die zich al enkele weken in Italië bevindt,
2i4,0(zijn besluit om in het Westen te blijven vandaag tij-
i37$een persconferentie officieel aangekondigd. Hij zei
- meer afstand te hebben gedaan van het Sovjet-
l^burgerschap. Hij had dit besluit genomen, na de au-
46.7|ten in Moskou tevergeefs om een paspoort te hebben
6o.4(agd, dat hem de mogelijkheid zou geven zijn artistie-
57i5iiviteit in het buitenland te kunnen voortzetten. Een
jvoerder van de Amerikaanse ambassade in Rome
154 o!aarcte echter niets te weten van Tarkovski's asielaan-
Andrei Tarkovski.
Mitterrand zoekt in
Amman naar doorbraak in
Midden-Oosten overleg
AMMAN De Franse president Mitter
rand is gisteren voor een bezoek van twee
dagen aan Jordanië in Amman aangeko
men. Hij wil in Jordanië de mogelijkheden
onderzoeken voor een eventuele hervatting
van het vredesoverleg. Mitterrand wordt
vergezeld door zijn ministers van buiten
landse zaken en verkeer, Claude Cheysson
en Louis Mexandeau. Koning Hoessein pro
beert Mitterrand ervan te overtuigen, dat
het moment nu is aangebroken voor West-
Europa om een initiatief te nemen in het
vastgelopen vredesproces. In Jordanië ver
wacht men wat dit betreft voorlopig weinig
van de VS. De regering volgt een te pro-
Israëlische koers, zo meent men.
Nieuwe nederzettingen
in bezette gebieden
JERUZALEM Twee weken voor de verkie
zingen in Israël die wel eens de socialisten terug
aan de regering zouden kunnen brengen, heeft
de zittende conservatieve coalitie besloten vrij
wel gelijktijdig zestien nieuwe nederzettingen te
stichten in de bezette gebieden. Het ministersco
mité dat met de kolonisering is belast, heeft te
vens de verandering goedgekeurd van elk kam
pementen van jonge pioniers in het Israëlische
leger in permanente nederzettingen voor bur
gers. De Arbeiderspartij heeft op het ogenblik in
de opiniepeilingen een grote voorsprong op het
Likoed-blok. Met de bouw van nieuwe nederzet
tingen zou de regering-Shamir alsnog een serie
nieuwe feiten in de bezette gebieden willen creë
ren.
oc
3750,'oqonze correspondent Ro-
110 00 8er Simons)
105.00DEN De gevolgen
243;°ode brand in de goti-
95,00 kathedraal van het
5i.oódengelse York zijn op
,oojS miraculeuze wijze
i49,oorkt gebleven tot zwa-
ihade aan de zuidelij-
io55:o$warsbeuk van deze
108ooo- Elders in het ge-
420.W is er alleen water-
93!oo3okschade. De vernie-
239 Jo die in de zuidelijke
-rsbeuk werd aange-
38,ooi, is echter zo groot,
12450 ^et misschien nodig
3oo.'ooblijken de nog over-
154.00 staande buitenmuren
055,0°' te halen. In dat geval
43]9ot hij volledig her-
eo.oovd worden.
243,00eStaUratie van wat n°g
182,'ooolijft toch mogelijk, dan
12700/it moeizame werk min-
één miljoen pond kosten
(ruim vier miljoen gulden). De
Britse regering heeft al finan
ciële steun beloofd. Er worden
ook veel binnen- en buiten
landse schenkingen verwacht.
De kathedraal van York is En-
gelands grootste en mooiste
Gotische kerk. Haar rijke ver
zameling middeleeuwse glas
ramen in Engels-Vlaamse stijl
zijn wereldberoemd. Van de
tachtig mooiste oude ramen,
waaronder het prachtige roos
venster, dat volgens deskundi
gen uniek is in Europa, werd
geen enkel ernstig beschadigd.
Er heerst dan ook grote vol
doening, dat de kathedraal in
feite een nog zwaardere ramp
bespaard is gebleven. Had men
de brand niet zo snel opge
merkt en was de brandweer er
niet in geslaagd te verhinde
ren dat het vuur zich van de
zuidelijke dwarsbeuk naar an
dere delen van het gebouw
verspreidde, dan zou de York-
se kathedraal wellicht een ro
kende puinhoop zijn geweest.
Als het nu een beetje meezit,
zal de kathedraal al eind deze
week opnieuw opengesteld
kunnen worden voor het pu
bliek. Alleen de uitgebrande
dwarsbeuk wordt afgesloten,
omdat het daar voor niemand
veilig is. Dat deel van het ge
bouw is het oudste van de ka
thedraal. Met de bouw van
deze indrukwekkende kerk
werd omstreeks 1220 een aan
vang gemaakt. Twintig jaar la
ter was de zuidelijke dwars
beuk voltooid. De totale af
werking van de kathedraal
nam echter meer dan 250 jaar
in beslag. Zij is 160 meter lang
en in haar dwarsbeuken 76
meter breed. De hoogte vanaf
de vloer tot de nok van het
dak is 27 meter. De twee wes
telijke torens zijn bijna 56 me
ter hoog, terwijl de centrale to
ren een hoogte van 71 meter
heeft. Het houten dak van de
zuidelijke dwarsbeuk is prak
tisch volledig ingestort. Het
had massief eiken balken van
bijna 30 meter lengte en vrij
wel 60 cm doorsnee. In tegen
stelling tot het dak boven het
priesterkoor en dat boven de
middenbeuk, was het ontsnapt
aan twee vroegere branden. In
februari 1829 werd het koor
van de kathedraal van York
namelijk in brand gestoken
door een zekere Jonathan
Martin, die geloofde dat hij
deze munsterkerk moest ver
nietigen. Het koor brandde
toen praktisch volledig uit. In
1840 ontstond brand in de
zuidwestelijke toren, waar een
onvoorzichtige arbeider een
brandende kaars achtergelaten
had. De klokken donderden
naar beneden en de midden-
beuk werd zwaar beschadigd.
De zwaargeteisterde kerk van
York is zowel een kathedraal
(met een bisschoppelijke
troon) als een Munster (cen
trum voor christelijk onder
richt en kerkelijk bestuur).
Haar grote-schoonmaakbeurt,
die tien miljoen pond gekost
had, was nog maar pas vol
tooid.
(Van onze correspondent Gerard Kessels)
BONN Alles wijst er op dat Martin Bangemann it
februari volgend jaar voorzitter van de Duitse Libera
len wordt. Bangemanns kandidatuur voor de opvolging
van de aangeslagen Hans-Dietrich Genscher heeft gis
teren de steun gekregen van het bestuur van de partij
Andere gegadigden voor de functie hebben zich nog
niet gemeld.
Genscher die binnen zijn partij steeds meer omstreden is ge
raakt, zal tijdens het congres van de FDP in februari in Saar
brücken aftreden. Zijn felste tegenstanders wilden al in de
herfst een buitengewoon partijcongres om de opvolging var
Genscher te regelen. Zij kregen echter geen meerderheid in he
bestuur.
Genscher blijft wel vasthouden aan zijn ministerschap van Bui
tenlandse Zaken. Met tien dienstjaren is de Duitse liberaal nt
zijn Russische collega Gromyko de oudste minister van Buiten
landse Zaken ter wereld in dienstjaren. Genscher wil in elk ge
val tot de verkiezingen van 1987 op zijn stoel blijven zitten. Ge
ruchten dat Genscher zou kiezen voor een eervolle aftocht naa
Brussel om daar de vertrekkende voorzitter van de Europese
Commissie, Gaston Thorn, op te volgen, werden door de minis
ter ontkend.
Voor Bangemann ziet de toekomst er plotseling heel anders uit
Hij werd als voorzitter van de Liberalen in het Europese Parle
ment op 17 juni in een keer werkloos toen de FDP er niet ir
slaagde de vijfprocents-drempel voor de Europese verkiezingen
te halen. Maar nog geen twee weken daarna loste Bangemann
Otto graaf Lambsdorff af als minister van Economische Zaken
Lambsdorff heeft zijn ambt neergelegd toen bekend werd dat hi,
in de herfst terecht moet staan voor omkoping in de Flick-affai-
re. Nu ook het voorzittersschap van de partij binnen zijn bereik
is, heeft Bangemann zich in een keer ontwikkeld tot de meest
prominente liberaal.
Amerikaanse ingenieur wil
particuliere ruimtevaart
FREMONT Een gepensioneerde ingenieur van de Ame
rikaanse marine besteed zijn vrije grotendeels met de bouw
van raketten. Als hij nog een miljoen dollar kan krijgen,
dan wordt volgens hem de eerste particuliere bemande
ruimtevlucht mogelijk. De oud-luitenant-ter-zee, Robert
Truax, was destijds direct betrokken bij het ontwerp van
de onderzeebootraket Polaris.
Sinds Truax met pensioen is gegaan, heeft hij een eigen
raket ontwikkeld, die negen meter lang is. Met een combi
natie van drie van zulke raketten wil hij allereerst een on
bemande proefvlucht maken. Volgens Truax is er een
markt voor particuliere ruimtevluchten, omdat „de Space
Shuttle al helemaal is volgeboekt".
o
0 i
98.80 NAGUA De regering van Nicaragua heeft giste-
91 [20 [tien buitenlandse priesters bevolen het land te ver-
93 gó li, nadat zij hadden betoogd uit protest tegen de be-
g-jo deling van hun ambtgenoot Amado Pena. Deze is
siioo ïhuldigd van contra-revolutionaire activiteit. Pena
gg volgens de Nicaraguaanse autoriteiten in het bezit
l°'6o §eweest van een koffer met explosieven.
96|40
92,70 eveer 200 gelovigen en priesters hadden gistëren gisteren
ir leiding van de aartsbisschop van Managua, Mgr Miguel
90,80 ndo y Bravo, een mars in de Nicaraguaanse hoofdstad ge-
97,70 den om hun steun te betuigen aan Amado Pena. Het was de
te demonstratie van de katholieke kerk sinds de Sandinisti-
machtsovername in 1979. Het ministerie van immigratie zei
pe priesters met hun actie hebben gehandeld tegen de rege-
nJ gerichte politieke zaken. De meeste van de tien priesters
aank afkomstig uit Spanje of Italië. De regering van Nicaragua
3.26ft al eerder priesters uitgewezen.
ADVERTENTIE
F Vi Seigneur
|it| d'Orange
ItaJl Vorstelijke
JSKE EN WISKE DE LIEVE LILLEHAM
LONDEN Twee dagen
na de militaire staatsgreep
in Nigeria, die op 1 januari
van dit jaar plaatsvond,
glipte Umara Dikko, een
van de rijkste en machtig
ste mannen van het land
heimelijk de grens met
Benin over. Met hem ver
dween ook de kans een
antwoord te krijgen op de
vraag hoe het mogelijk is
geweest dat een klein
groepje Nigerianen in vier
jaar tijd een persoonlijk
kapitaal van buitengewo
ne proporties op heeft
kunnen bouwen.
In de dagen direct na de
staatsgreep waarbij president
Shagari werd gevangen geno
men, zou blijken dat de be
langrijkste figuren die gezocht
werden door de generaals,
hadden weten te ontsnappen.
Hiertoe behoorde ook Isyaku
Ibrahim, het financiële won
derkind van President Shaga-
ri's Nationale Parij van Nige
ria (NPN), die het grootste ge
deelte van zijn politieke loop
baan had doorgebracht met
het heen-en-weer vliegen in
een privévliegtuig tussen zijn
luxe villa's in New York, Lon
den, Monrovia en Lagos. Jo
seph Wayas, de president van
de Senaat, was naar het bui
tenland gevlucht. Hij is tegen
woordig directeur van een za
kelijk adviesbureau in Beverly
Hills en New Jersey en bezit
een kapitaal herenhuis in
Hampstead. Ook de voorzitter
van de Nationale Partij, Au
gustus Akinloye, die beschul
digd wordt ^van het saboteren
van Nigeria's economie be
vindt zich tegenwoordig in het
buitenland „wegens gezond
heidsredenen."
Maar de man die de autoritei
ten in Nigeria het liefst te pak
ken zouden willen krijgen is
Umaru Dikko, minister van
Vervoer, leider van de presi
dentiële herverkiezingscam
pagne van vorig jaar en zwa
ger van president Shagari. Hij
was de man die de controle
had over de uitgave van Nige
ria's fabuleuze olie-inkomsten
en over de 500 miljoen niara
(Nigeria's munteenheid) die
president Shagari had bestemd
voor importdoeleinden om zo
doende de prijzen omlaag te
krijgen en een einde te maken
aan de chronische voedselte
korten in Nigeria.
Volgens de huidige Nigeriaan
se regering is Dikko schuldig
aan de verduistering van een
miljard dollar. Dikko's ant
woord hierop is dat „elk be
drag dat een politicus bezit au
tomatisch weer terug komt bij
het volk, omdat hij immers de
steun van het volk wil. De mi
litairen spreken over geld om
dat hun bankrekening het eni
ge is waaraan ze denken".
Bij de burgerregering en ook
in de NPN had Dikko de repu
tatie van een gevreesd en wei
nig geliefd man. De invloed
die hij had op de president
riep bij velen verontwaardi
ging op en voor zijn machts
wellust moesten ondergeschik
ten vaak in het stof kruipen.
Beschuldigingen dat hij ge
knoeid zou hebben met de
verkiezingsuitslag schoof hij
met een glimlach terzijde.
Na de staatsgreep kregen de
gezochte politici zeven dagen
de tijd om zich te melden bij
de autoriteiten, waarna ze in
voorlopige hechtenis genomen
werden. Meer dan vijfhonderd
mensen werden vastgehouden
en moeten zich nu voor een
militaire rechtbank verant
woorden. Deze rechtzittingen
vinden achter gesloten deuren
plaats en uit te delen straffen
hebben een minimum van 21
jaar gevangenis. Wanneer de
ontvoeringspoging in Londen
een succes was geworden was
een dergelijke straf waar
schijnlijk ook Dikko's lot ge
weest. Veel Nigerianen gelo
ven echter ook dat de militai
ren Dikko wilden ontvoeren
om zich er van te verzekeren
dat Dikko zou zwijgen over
hun vroegere wanpraktijken.
In de eerste weken van de mi
litaire regering waren de
voortvluchtige politici en hun
corruptiepraktijken nog het
belangrijkste onderwerp van
gesprek in Lagos. Er werd ge
pleit voor zware straffen, zelfs
voor martelingen. Wanneer
generaal-majoor Muhammadu
Buhari, het nieuwe staats
hoofd, op dat moment de be
slissing had genomen zijn mili
taire commando's de wereld
rond te sturen op zoek naar de
voortvluchtigen, dan zou deze
beslissing zeker toegejuicht
zijn door het merendeel van
de bevolking.
Op hun beurt nu beschuldigen
Dikko en Isakyu Ibrahim de
militaire leiders van staatsvij-
andig gedrag en zeggen dat ze
slechts hun zakken willen vul
len. Dikko wil een gewapende
tegenactie niet uitsluiten. De
ballingen houden een nauw
onderling cóntact in stand;
twee maanden geleden schijnt
Dikko een bijeenkomst in New
York te hebben geleid. De ge
neraals in Lagos zien dergelij
ke bijeenkomsten wel degelijk
als een bedreiging, te meer
omdat de ballingen nog steeds
kunnen rekenen op steun van
hun volgelingen in sommige
delen van Nigeria.
Copyright The Guardian
ATHENE Griekenland
zal onvermijdelijk over
gaan tot Herziening van de
betrekkingen met de Ver
enigde Staten als Was
hington zich blijven men
gen in de Griekse binnen
landse aangelegenheden
en het machtsevenwicht
in de Egeïsche zee ver
stoort. Dit heeft de woord
voerder van de Griekse
regering, Maroedas, giste
ren gezegd.
Maroedas repte echter met
geen woord op berichten in de
Amerikaanse pers, dat de VS
de verkoop door Noorwegen
van Amerikaanse F-5 ge
vechtsvliegtuigen aan Grie
kenland zouden willen verbie
den. Volgens deze Amerikaan
se persberichten zouden wel
F-5 toestellen aan Turkije mo
gen worden verkocht. Dit zou
volgens Athene het Turks-
Griekse machtsevenwicht in
de Egeïsche Zee verstoren.
De regeringswoordvoerder
merkte wel op, dat "er geen
sprake van is dat de Griekse
regering toegeeft aan directe
of indirecte druk van een land
dat Turkije overbewapent en
daarmee de bedreiging van
Griekenland en Cyprus ver
groot".
Doden bij
gevechten
met
stakers in
Manilla
De Filipijnse rel-
lenpolitie heeft gis
teren bij een fa
briek in een voor
stad van Manilla
met automatische
geweren en pisto
len geschoten op
stakende arbei
ders die gooiden
met darts-pijltjes,
stenen en vochten
met knuppels.
Daarbij zijn twee
arbeiders omgeko
men en werden
tallozen gewond.
De arbeiders eisen
betaling van de
onlangs uitgevaar
digde minimumlo-
(Van onze correspondent Aad
Jongbloed)
BRUSSEL Hoewel een een
voudige rekensom het Belgi
sche ministerie van Financiën
geleerd heeft dat er miljarden
guldens in het zwarte geldcir
cuit zitten, blijkt er geen enke
le interesse voor het legaal
maken van zwart geld, een
mogelijkheid, die de Belgische
regering geschapen heeft.
Volgens de maatregel die in
februari van kracht werd,
krijgt men in België fiscale
amnestie, indien men zijn
zwart geld gedurende de pe
riode 1984-1985 besteedt aan
investeringen in de bouwsec
tor of industrie, waarbij een
kleine tien procent van de to
taalsom aangewend moet wor
den voor renteloze schatkist-
-1( ningen. Bij geen van de gro
te banken in België heeft men
tot dusverre het idee dat zwart
geldbezitters staan te popelen
om de regeringsmaatregel eni
ge kans van slagen te geven.
Het ministerie van Financiën
denkt dat de socialistische op
positie daar mede schuldig aan
is, omdat zij gedreigd heeft de
maatregel direct ongedaan te
maken als zij in de regering
komt
DDR wil
burgers ruilen
voor krediet
BONN Oost-Duitsland is
bereid nieuwe concessies te
doen ten aanzien van de men
senrechten, mits er met Bonn
overeenstemming ontstaat
over een kredietverlening van
een miljard gulden. Dit meldt
het Westduitse weekblad Der
Spiegel.
Volgens Der Spiegel wil do
DDR dit jaar nog eens vijfdui
zend Oostduitse burgers tos-
temming geven naar West-
Duitsland te emigreren. In
Bonn is bevestigd, dat er on
derhandelingen gaande zijn
over een krediet aan Oost-
Duitsland.
Britse rechter
verbiedt verkoop
Guevara's dagboeken
LONDEN Een rechtbank in
Londen heeft gisteren voorlo
pig de veiling verboden van do
laatste geschriften van Cho
Guevara. De veiling had
maandag aanstaande in Lon
den zullen plaatsvinden. De
Boliviaanse regering be
schouwt Guevara's dagboeken
als haar eigendom en heft zich
tegen een eventuele verkoop
ervan verzet.
De dagboeken van Ché Gue
vara zouden naar verwachting
minstens 500.000 pond sterling
hebben opgebracht. De dag
boeken gaan over Guevara's
guerrilla in Bolivia tot 7 okto
ber 1967, dat is twee dagen
voor hij door het Boliviaanse
leger werd opgespoord en ge
dood
