„Onlusten geen bedreiging
voor de eenheid van India*"
Nieuwe rijen vrachtwagens
voor de Italiaanse grens
CANADESE LIBERALEN
KIEZEN OPVOLGER TRUDEAU
Belgen woedend op
Nederlandse vissers
^SIJTHOFF PERS
STAAT DER NEDERLANDEN
BUITENLAND
foicUe(3otrtant
VRIJDAG 15 JUNI 1984PAGIW
Kinderen in Zuid-Afrika
van de kou omgekomen
JOHANNESBURG Vier kinderen
zijn in Natal in Zuid-Afrika van de kou
omgekomen. Op sommige plaatsen viel
in Natal maar liefst 60 centimeter
sneeuw. De kinderen werden door een
zware sneeuwbui overvallen toen zij
woensdagavond van school naar huis
liepen. In sommige gebieden in Zuid-A
frika viel deze week voor het eerst in 62
jaar sneeuw. Plaatselijk daalde de tem
peratuur tot zeven graden onder nul.
Volgens weerkundigen bracht het kou
front echter de beste regen in diverse
veel delen van Zuid-Afrika, waar het
het derde achtereenvolgende jaar droog
was geweest.
Sovjetleger
oefent in
Oost-Europa
PRAAG Het Sov-
jetleger houdt van 28
juni tot 5 juli groot
scheepse militaire oe
feningen in Tsjecho-
-Slowakije, Polen en
in Oost-Duitsland. De
westerse regeringen
zijn hier begin juni of
ficieel van op de hoog
te gesteld, conform de
bepalingen van de slo
takte van Helsinki, al
dus westerse bronnen
in Praag.
Walesa dreigt opgeven activiteit Vietnam trekt
WARSCHAU Lech Walesa heeft gedreigd dat hij
zijn activiteit binnen de leiding van de verboden
Poolse vakbond Solidariteit onderbreekt als de boy
cot van de gemeenteraadsverkiezingen van aan
staande zondag op een mislukking uitloopt. „Ik wil
de kiezers niet beïnvloeden, want ik wil weten hoe
de echte situatie in Polen is. Mogelijk zal ik mijn ac
tiviteit na 17 juni staken". Walesa zei dit in een korte
verklaring, die hij vanuit zijn huis in Gdansk door
de telefoon voorlas. Samen met veertig nog in vrij
heid levende oud-leden van de nationale leiding van
Solidariteit heeft Walesa op 28 mei laten weten niet
naar de stembus te zullen gaan. De verkiezingen
staan „in het kader van een onderdrukkende wetge
ving, die aangetoond wordt door het gewelddadige
optreden van de politie, gevangenisstraffen wegens
het hebben van een afwijkende mening en het ver
werpen van vakbondsvrijheid en onafhankelijke or
ganisaties".
troepen in Cambodja
voor deel terug
HANOI Vietnam zal eind deze maand in het bijzijn van
buitenlandse journalisten een deel van zijn troepen in
Cambodja terugtrekken. Dit is vanochtend van officiële
zijde in Hanoi vernomen.
Teruggetrokken worden "drie brigades en regimenten als
ook een bepaald aantal op zichzelf staande bataljons in het
noorden en noordwesten van Kampuchea", aldus Phan
Doan Nam, een ondergeschikte van de Vietnamese minis
ter van buitenlandse zaken, Nguyen Co Thach. Sinds de
cember 1978 bevinden zich 150.000 a 170.000 Vietnamese
soldaten in Cambodja.
Oostduitse
vluchtelingen
in Westduitse ambassade
BONN De Westduitse Bondskanse
lier, Helmut Kohl, heeft gisteren beves
tigt dat zich in de permanente verte
genwoordiging van de Bondsrepubliek
in Oost-Berlijn sinds enkele weken
vluchtelingen bevinden. Tijdens een
persconferentie zei Kohl te hopen dat
„snel een oplossing voor hen gevonden
wordt". Een hoge Westduitse functio
naris onderhoudt het contact met de
Oostduitse autoriteiten over deze zaak,
aldus Kohl. Hij zei niets over het aantal
vluchtelingen, maar naar in goedinge-
lichte kringen verluidt gaat het om ne
gentien mensen.
Amerikaanse u
moderne wapen^
voor China
WASHINGTON De VeriL
de Staten hebben in principtT
gestemd met de levering
China van luchtdoel rakeijj
anti-tankraketten en hypei_
derne artilleriegranaten. Dv'
gisteren vernomen in kri»ej
van het Amerikaanse minisL,
van defensie. Het desbetreL,
de verdrag is volgens hen uf\
werkt tijdens het bezoek L
Washington deze week vaiig
Chinese minister van defe[^
Zhang Aiping. De te levL
luchtdoelraketten zijn vanui
type Hawk.
VOORZITTER VERENIGING NEDERLAND-INDIA
DEN HAAG „India is
een bont geschakeerd ge
heel van religieuze min
derheden, die onderlinge
verschillen op vaak bloe
dige wijze met elkaar uit
vechten. Toch is er onder
de Indiërs sprake van een
sterk cultureel bewustzijn,
dat een hechte basis
vormt voor een nationale
identiteit. Daarom geloof
ik niet dat de recente on
lusten tussen de sikhs en
het Indiase leger vergaan
de consequenties zullen
hebben voor de eenheid
van India".
Dit is kort samengevat de visie
van dr. B. Landheer, voorzit
ter van de Vereniging Neder-
land-India, op de gebeurtenis
sen in de Indiase deelstaat
Punjab, waar vorige week In
diase militairen de Gouden
Tempel van de sikhs bestorm
den.
Landheer (80), die als buiten
gewoon hoogleraar verbonden
is geweest aan de Universiteit
van Groningen wekt in zijn
villa in een buitenwijk van
Wassenaar aanvankelijk de in
druk een rustig en terugge
trokken bestaan te leiden. Een
misleidende indruk, zo blijkt
tijdens ons gesprek. Zo hoog
zijn leeftijd ook is, zijn vitali
teit is nog altijd verbazingwek
kend. Behalve dat hij met een
glimlach van weemoed op
merkt ooit nog eens een reis
naar India te kunnen maken,
verschijnt over enkele maan
den een boek van zijn hand
waarin de plaats en de toe
komst van Europa worden be
schreven. Daarnaast is hij nog
actief voor de Raad van Euro
pa en vervult Landheer redac
tionele werkzaamheden voor
het Europees Jaarboek. Tussen
de bedrijven door organiseert
hij negen maal per jaar een
culturele bijeenkomst voor de
leden van de Vereniging Ne-
derland-India, waarvan hij nu
al 25 jaar de voorzittershamer
hanteert.
Schaarse berichten
Wat er zich de afgelopen da
gen precies heeft afgespeeld in
Punjab, weet ook Landheer
niet, omdat deze Indiase deel
staat door de centrale regering
in New Delhi van de buiten
wereld is afgesloten. Enkele
dagen voor de bestorming van
de Goudén Tempel in Amrit-
sar, het heiligdom van de
sikhs, werd het journalisten
verboden naar Punjab te gaan.
Uit de schaarse berichten uit
Amritsar kan worden gecon
cludeerd, dat de Indiase mili
tairen bijzonder hard zijn op
getreden tegen de extremisti
sche sikhs, die hun tempel tot
uitvalsbasis hadden gemaakt
van de gewapende strijd voor
een onafhankelijk Khalistan,
zoals Punjab door de sikhs
wordt genoemd.
De verontwaardigde en felle
reacties van de sikhs, hebben
bewezen dat de bestorming
van de Gouden Tempel een
ingrijpende maatregel is ge
weest. De muiterij van de on
der Indiase wapenen zijnde
sikhs door de regering-
Gandhi eufemistisch een de
sertie van ongeveer 2.000 lage
re officieren genoemd deed
voor de buitenwereld de vraag
oproepen of het leger de rust
zou kunnen herstellen.
Landheer wijst erop dat India
een bont mozaiek is van min
derheden, die bruut optreden
niet schuwen bij onderlinge te
genstellingen. „Eerlijk gezegd
heb ik het telkens opnieuw op
levende geweld in India nooit
echt helemaal begrepen. Ze
ker, er zijn aanwijsbare oorza
ken. De grote economische on
gelijkheid in India en de enor
me armoede onder grote delen
van de bevolking maken het
voor extreme leiders van min
derheden gemakkelijk om het
religieuze bewustzijn te ver
sterken en hierin een ant
woord te zien voor hun pro
blemen. Vooral voor begrip
pen als vrijheid, rechtvaardig
heid en discriminatie zijn hun
volgelingen bijzonder gevoelig
en zij kunnen bij groeiende
spanningen maar al te gemak
kelijk aangezet worden tot ge
welddadigheden, waarbij bur
gers van een andere groepe
ring niet ontzien worden".
"Dit geweld lijkt ingebed te
zijn in de Indiase samenleving.
In 1947, direct nadat India zich
van het Britse kolonialisme
had bevrijd, bleek de door
Gandhi beleden geweldloos
heid een fictie. De zeer bloedi
ge botsingen tussen moslims
en hindoes hebben voldoende
aangetoond, dat India een
moeilijk te besturen land is".
Graanschuur
„Maar zijn de confrontaties
tussen deze hindoes en mos
lims in zekere zin heel begrij
pelijk, moeilijker ligt het bij de
sikhs. Punjab, waar overwe
gend sikhs wonen, behoort tot
de meest welvarende deelsta
ten. Als graanschuur voor In
dia vervult het bovendien een
belangrijke economische func
tie. Gezien het optreden van
de extreme sikhs gedurende
de afgelopen maanden, was de
uitbarsting van geweld mis
schien wel te voorzien ge
weest. Maar dat het tot zo'n
explosie zou leiden, heeft mij
toch verbaasd. Temeer daar
sikhs in het recente verleden
nooit betrokken zijn geweest
bij bloedige uitbarstingen in
India. Bijzonder opmerkelijk is
de invloed die de extreme
sikh-leider Bhindranwale in
korte tijd had weten te ver
werven. Tot voor kort had ik
nog niet eens van hem ge
hoord. Nu hij in de Gouden
Tempel is gedood, is hij een
DR. B. Landheer: Onder de Indiërs bestaat een soort elitair bewustzijn, dat zij een special^
hebben te vervullen in de wereld. I
symbool geworden voor de
sikhs".
„Nu de eerste golf van emoties
over de bestorming van de
Gouden Tempel voorbij is, ge
loof ik niet dat Punjab een
bron blijft van grote onrust.
Allereerst is er het Indiase le
ger, dat ongeveer één miljoen
soldaten telt en sterk genoeg is
om de orde zo nodig met harde
hand te handhaven. Boven
dien mogen wij niet vergeten
dat het huidige Indiase leger
in feite een Brits produkt is.
Een Britse traditie, zoals loya
liteit, is sterk ingeburgerd on
der de Indiase soldaten en zij
zullen niet zo gemakkelijk hun
trouw aan hun land opgeven".
Verder ga ik ervan uit dat de
regering-Gandhi heel goed be
seft hoe serieus de problemen
in Punjab zijn. Zij zal daarom
een heel eind tegemoet te ko
men aan de eisen van de ge
matigde sikhs. Tegelijkertijd
zal er waarschijnlijk een on
derzoekscommissie in het le
ven worden geroepen, die het
optreden van het leger zullen
gaan bestuderen. Dit is al
meerdere malen een beproefde
methode van de regering ge
bleken om nijpende proble
men voor zich uit te schui
ven".
„Tenslotte wil ik nog wijzen
op de grootte van India. Onder
de Indiërs bestaat een soort
elitair bewustzijn, dat zij tot
één van de grootste landë.
de wereld behoren en de/1;
ve een speciale rol hebbe 1
vervullen. Als wij kijken
de snelle ontwikkeling vat)
land het heeft eigen oL
meer eigen staalindustrie
ook op wetenschappelijk!"
bied heeft het in korte tiij'
zeer grote vorderingen u>
maakt dan is de concfe
gerechtvaardigd dat Indity
weg is een belangrijke naL(
worden. Het besef een bij
dere positie in de wereld 1
nemen, wordt ondanks dej1
haaldelijke uitbarstingen N
geweld steeds sterker. Dag
geloof ik niet dat India uW
zal vallen in kleinere statT
RICK KERi
(Van onze correspondent Cees
Manders)
ROME Stiptheidsacties
van de Italiaanse douane
ambtenaren veroorzaken
grote problemen aan de
Italiaanse grenzen, in het
noorden, en ook op de in
ternationale vliegvelden.
Enkele grensovergangen,
vooral die bij Klagenfurt
en bij Trieste, vertonen
weer het beeld van enke
le maanden geleden: kilo
meters lange files vracht
wagens voor een gesloten
douanekantoor.
Ook bij de Brenner, bij Chias-
(ADVERTENTIE)
Uw krant biedt tegen een aantrekke
lijke prijs een comfortabele en goed
verzorgde reis per luxe touringcar
naar Spanje.
10 DAGEN
MALGRAT
DE MAR
voor 585.-
s met overnachtingen op de heen- en terugreis, interessante excursies in Spanje en een afscheidsdiner
Malgrat is gelegen aan de Costa Oorada. een gedeelte van de kust dat minder bergachtig e
Brava. Het lange strand van Malgrat maakte het mogelijk dat hier een niet al te drukke maa
Een vakantieplaats waar zowel 's avonds als overdag veel te beleven valt.
Tijdens de tiendaagse reis zal een drietal Interessante excursies worden gemaakt en wel een dagexc
LONA. een mlddagtocht naar BLANES. LLORET en TOSSA en een zondagmorgenbezoek a
U logeert In het op slechts 30 meter van het strand gelegen hotel SORRA DAURADA.
Een gemoedelijk hotel met vele mogelijkheden. Zo zijn er twee bars. een discotheek, een spellenkamer.
een ping-pongtalel e
kleintjes i$
televlsiehoek,
kinderkamér met -speelplaats. Achter het hotel ligt het zwembad met zonneterras. Voor de
i kinderbad.
Oe ruime kamers met balkon hebben douche of bad. U verblijft in Sorra Daurada op basis van volpension.
U vertrekt per luxe touringcar op maandagmorgen uit Oen Haag/Rotterdam i
aan. De terugreis is de dinsdag d.a.v. en u bent dan woensdagavond weer thuis
De vertrekdata zijn op maandag 2 en 9 juli a.s.
i komt dinsdag tegen de avond in Malgrat
De reissom bedraagt 585..
Verlenging tot 17 dagen 195.-
Gecombineerde reisverzekering vo
reissom 6.- poliskosten.
per persoon op basis v.
r 10 dagen 20.- per persoon
een tweepersoonskamer en voor bovenvermeld arrangement.
5.- poliskosten. Annuleringsverzekering 3.5% van d£
Inlichtingen en boekingen: telefo
nisch onder nr. 070-190882 (van
maandag t/m vrijdag van 9 tot 16 uur
(of persoonlijk In onze vestiging Spui
straat 71. Den Haag op de hoek van
het Spui).
POSTBUS 10050
2500 AA 'a-GRAVENHAQE
TEL. 070-190682
RUITENHEER
so en aan de Frans-Italiaanse
grens ondervindt het goede
renvervoer grote hinder. De
acties van de douane duren al
vanaf 11 juni, en de totale cha
os is alleen voorkomen, omdat
de Italiaanse regering hier en
daar de financiële politie (de
Guardia di Finanza) heeft in
gezet om het werk van de dou
aniers over te nemen.
De Franse minister van trans
port Fitermann heeft de rege
ring in Rome een boodschap
gestuurd, waarin hij aandringt
op maatregelen. „Het is toch
ondenkbaar dat zich weer zo'n
situatie zou voordoen als in fe
bruari", heeft de minister ver
klaard.
Dat de vrachtwagenchauffeurs
weer tot blokkades zullen
overgaan, is onwaarschijnlijk,
gezien de financiële offers die
zij zich daarvoor zouden moe
ten getroosten. Maar de acties
van de laatste dagen hebben
veel van hun incasseringsver
mogen gevergd. De irritatie
onder de chauffeurs zal op
nieuw stijgen.
Dit keer zijn het niet alleen de
chauffeurs die lijden onder de
douane-acties. Ook de passa
giers van de nationale en in
ternationale luchtlijnen, op
Italië's grote vliegvelden heb
ben hun deel van de ellende
gehad. De douaniers in Rome
en Milaan weigeren overuren
te maken, en dat betekent dat
de handelingen waarvoor hun
medewerking is vereist na
twee uur 's middags niet kun
nen worden verricht: het tan
ken van brandstof en vliegtui
gen en het inladen van maal
tijden. Voor de internationale
luchtlijnen betekent dat meer
tussenlandingen, buiten Italië.
En voor de luchtdienst Rome-
-Milaan bijvoorbeeld betekent
dat enkele uren vertraging,
omdat de vliegtuigen in Pisa
of Bologna moeten landen,
voor het innemen van kerosi
ne.
Hoe lang de acties van het
douanepersoneel zullen duren,
is nooit te zeggen. Ze staken
om dezelfde reden waarom ze
in het verleden al eerder actie
hebben gevoerd: ze willen dat
het parlement een wetsont
werp aanneemt, waarin hun
betere arbeidsvoorwaarden en
-omstandigheden worden toe
gekend. Het Italiaanse parle
ment heeft voor dit wetsont
werp de laatste weken geen
tijd gehad, vanwege de cam
pagne voor de Europese ver
kiezingen.
(ADVERTENTIE)
bedrag
koers
rente
aflossing
inschrijving
storting
prospectus
LENING 1984m
PER 1999/1991
open bedrag
de koers wordt na de inschrijving op 19 juni vastgesteld
volgens het tendersysteem
jaarlijks op 1 augustus
in 4 jaarlijkse termijnen van 1 augustus 1988 af
19 juni a.s. van 9 tot 15 uur via banken en commissionairs
1 augustus 1984
kosteloos bij banken en commissionairs
Kohl voelt
niets voor t
bemiddeling
in staking
BONN De WestdJ
bondskanselier, Helmut ff
heeft gisteren geweigerd?
politieke bemiddelaar ter1
noemen om een eind te ml
aan de impasse tussen de
kende metaalarbeiders ef
werkgevers. j
De werkgevers hadden
bij de metaalbond op aa'
drongen onmiddellijke arb
ge te aanvaarden, nadat d£
derhandelingen waren val
lopen. Het conflict rond d?
voering van de 35-urige \V
week is hiermee verderf
scherpt. De werkgevers c
wegen volgende weekt
nieuw werknemers uit ter
OTTAWA In Canada
zal de Liberale partij mor
gen uitmaken wie Pierre
Trudeau gaat opvolgen als
partijleider en als premier,
nu deze officieel afscheid
heeft genomen van de
partij en zich niet langer
beschikbaar stelt voor het
premierschap. De strijd
gaat vooral tussen de vlot
van de tongriem gesneden
advocaat John Turner en
de krachtige en populaire
politicus Jean Chrétien.
Als Turner het wordt, en
daar ziet het er wel naar
uit, betekent dat een ver-
rechtsing van het beleid.
De verschillen tussen Turner
en Chrétien zijn opmerkelijk.
Turner trad in 1975 wegens
politieke meningsverschillen
af als minister van financiën
onder Trudeau. Chrétien staat
daarentegen bekend als een
„doener" en iemand die
Trudeau van het begin af aan
trouw heeft gediend. Onder de
kop „Straatvechter of kroon
prins" maakte een krant on
langs duidelijk tussen wie de
3.500 afgevaardigden, die van
af gisteravond in Ottawa bij
eenkomen, de keus hebben.
Trudeau is bijna zestien jaar
'I
vrijwel onafgebroken prd
geweest. Zijn opvolger lijk
de 55-jarige Turner te wcf
die in 1968 ook een gooi
het partijleiderschap deel
toen door Trudeau werd
slagen. Blijkens een rei
peiling geeft 45 procent va
afgevaardigden aan Tumi
voorkeur tegen 26 procenl
de 50-jarige Chrétien, di
het ogenblik minister
energiezaken is.
BRUSSEL De Belgische staatssecretaris voor landbouw en
Europese zaken Paul de Keersmaeker is gisteren fel van leer
getrokken tegen Nederlandse vissers die binnen de Belgische
kustwateren van twaalf mijl vissen. „We kunnen niet dulden
dat de broodwinning van onze eigen vissers in het gedrang
komt", aldus de staatssecretaris. Hij zei dat tijdens een werk
bezoek dat koning Boudewijn van België gisteren aan ver
scheidene kustplaatsen bracht. De Keersmaeker vergezelde
de koning op het bezoek. De Belgische staatssecretaris kon
digde een strenger optreden van de Belgische marine tegen
de Nederlandse vissers aan. Ook zei hij deze kwestie aanhan
gig te zullen maken bij de EG-commissie in Brussel. Onlangs
nog heeft het Belgische departement van Landbouw een spe
ciale zeewaardige speedboot in dienst gesteld, die door de
marine gebruikt kan worden om Nederlandse vissersboten te
achtervolgen.
(ADVERTENTIE)
vrijwielen in eigen land
Een stukje, wat dagen of een weekje op de fiets.
Daarover gaat „Vrijwielen in eigen land". Een
informatief fietsersboekje voor vrije tijd en va
kantie. Gratis bij de fietsenvakman,deANWB,
de VW-i's, de reis- en inlichtingenbureaus van
de NS en stichting: fiets! (tel. 020-42 55 50).
