Oscarde nieuwe man in
leven van Shirley MacLaine
Koud en nat weer remt aanvoer en vraag sterk
binnen de perken
Mooi maar giftig
FILM
CeidócSouACMit
VRIJDAG 8 JUNI 1984 PAGINA
Westberlijners dol op bloemen
In West-Berlijn is men dol op bloemen. Het verbruik per
hoofd, zoals dat heet, is in deze stad dan ook zeer hoog.
Met een aandeel van vier procent in het totale aantal ge
zinshuishoudingen, kochten de Berlijners tien procent van
het totale aantal snijbloemen. Maar ook in andere steden
weet men een bloemetje te waarderen, zoals in Hamburg
(drie procent van de huishoudingen) waar men zes procent
van de bloemen kocht. In het dichtbevolkte Nordrhein-
Westfalen is het al niet veel aners. Daar vindt men 28 pro
cent van de gezinshuishoudingen en kocht men 34 procent
van het aanbod. Dus in die delen van Duitsland zit men
wat het kopen van bloemen betreft ongetwijfeld aan de
hoge kant. In de bondsstaten met een overwegend platte
lands-karakter zien we juist het omgekeerde. Vooral in
Beieren, waar zeventien procent van het aantal gezins
huishoudingen slechts twaalf procent van het totale aantal
snijbloemen kocht. Maar ja, daar heeft men misschien wel
een eigen tuintje met eigen bloemen in overvloed. Vast
staat, dat de in totaal 22 miljoen Westduitse huisgezinnen
vorig jaar meer dan een miljard bloemen kochten. En dat
is is gemiddeld altijd nog vijftig stuks per Westduitse huis
houding.
Tekort aan planten in stad Athene
De produktie van planten in Griekenland is van een der
gelijke omvang, dat het onmogelijk is om aan de vraag
naar planten in dit land te .voldoen. Een mooie kans dus
voor de Nederlandse potplantentelers om daarheen plan
ten te exporteren, zou men dan denken. Maar dan heeft
men wel buiten de invoerbeperkende maatregelen van de
Griekse overheid gerekend. En het is daartegen, dat bijna
honderd bloemisten in Athene nu hebben geprotesteerd
bij het Griekse ministerie van landbouw en dat van han
del. Naar hun mening bestaat op de markt in Athene al
dertien maanden een onaanvaardbare situatie door het
niet afgeven van invoervergunningen. Volgens de bloe
misten zou dit ook hebben geleid tot hoge prijzen, een
schraal assortiment en een slechte kwaliteit van de plan
ten. De bloeminsten hebben dan ok aan de overheidsinsta-
tires gevbraagd de invoer weer vrij te laten, om zo te
kunnn bechikken over voldoende goekopere planten.
Reclame in Duitsland
Israëlische exporteurs gaan meebetalen aan reclame voor
bloemen in West-Duitsland. Nederland droeg in 1983, zo
wel uit de bloemisterij- als uit de bloembollensector, niet
minder dan 1,7 miljoen gulden bij aan de, wat men dan
noemt „onpersoonlijke reclame". Dat de Israëli's nu ook
een bijdrage leveren is het resultaat van onderhandelin
gen van Duitse kwekers en groot- en kleinhandelaren met
Israëlische zakenrelaties. De Duitsers hadden aanvanke
lijk 100.000 DM geëist, waarop de Israëli's 30.000 DM bo
den. Zij wezen echter op de slechte economische omstan
digheden, met name in de bloemisterijsector, zodat men nu
op 50.000 DM is uitgekomen. De Westduitsers kunnen er
van verzekerd zijn dat de media hen blijven achtervolgen
met de goede raad toch vooral vaker een bloemetje mee te
nemen.
Er was eens een man die appelpitten het lekkerste vond wat) z
bestond. Van alle appels die hij at bewaarde hij de pitten. I
spaarde ze op tot hij een forse koffiekop vol had en at ze teil
allemaal tegelijk op. De man stierf aan vergiftiging. Appelpit»
bevatten namelijk een geringe hoeveelheid blauwzuurverbf 1
dingen. Die zijn niet schadelijk als per dag een appel met hu f
en haar (en pitten dus) wordt opgegeten. Een grote hoeveelhiv
van die blauwzuurverbindingen heeft echter kwalijke gevolgd
De planten om ons heen, binnenshuis en in de tuin, hebben rJ
omdat we ze mooi vinden. Veel van onze groene vrienden h#e
bergen onder hun aantrekkelijke uiterlijk echter verschilled
gifsoorten. Gelukkig komen in .ons land weinig zwaar giftP
planten in de vrije natuur voor. Toch zijn er een aantal die vd5>
jonge kinderen gevaar voor de gezondheid kunnen oplevereikx
Kinderen tot een jaar of vier kunnen nu eenmaal minder
verdragen dan grotere mensen. Bovendien zijn de kleinen ij
hun eerste jaren altijd op onderzoek uit. Ze moeten nog veel L
ren over de wereld om hen heen en pakken dan ook alles aJ
En meermalen steken ze nieuwe vondsten in hun mond. Dal
om is het verstandig alle planten buiten het bereik van babi
en peuters te houden.
Knollen en vruchten
Het is moeilijk om te bepalen in welke mate de verschillen)!
planten giftig zijn. Veel planten hebben eetbare delen met da/<
naast giftige delen. Zoals bijvoorbeeld de aardappel en de te
maat, die beide tot de familie der nachtschaden horen. Van tp
aardappelplant is vrijwel alles giftig, behalve de knol. Blader
stengels, spruiten, vruchten en groene delen van de knol zh
allemaal niet voor consumptie geschikt. Van de tomaat zijn u
stengels en bladen giftig, alleen de vruchten zijn eetbaar, b:
zelfs buitengewoon gezond. e:
Het veiligheidsinstituut heeft over giftige planten een han^1
boekje samengesteld, dat in het huis van elke tuinliefhebber e,
vast plaatsje hoort te hebben. Het staat vol met feiten en tfr
over giftige planten in huis, tuin en natuur.
Verder is een uitgebreide lijst opgenomen van giftige kam('
planten, zeer giftige en giftige tuinplanten en planten uit
vrije natuur.
In vergiftigingsgevallen is het belangrijk de behandelende d*
te vertellen welke plant geeten is en welk deel daarvan. Ver£
moet de arts weten wanneer er van de plant is gegeven en hfl
veel het slachtoffer binnen gekregen heeft.
Onverdachte schoonheden
Tussen de zeer giftige planten zit een aantal onverdac
schoonheden, zoals bijvoorbeeld de gouden regen. Alle.de
van deze plant zijn giftig maar het gevaarlijkst zijn de rijpe
den. Ook net aardige peperboompje of daphne bergt in de te'
gekleurde bessen grote hoeveelheden gif. En wie zou denken i
het lieftallige lelietje-der-dalen in zijn geheel zeer giftig is? L
Andere, zeer giftige planten op de lijst van het Veiligheidsin
tuut zijn zevenboom, taxus, monnikskap, bastaardridderspi
papaver, wonderboom, waterscheerling, wolfskers, bilzebri
doornappel, vingerhoedskruid, herfsttijloos, thuja, gev le
aronskelk en gevlekte scheerling.
Daarmee zijn de ergste boosdoeners genoemd. Op de lijst
giftige planten staan ook nog tientallen soorten vermeld: hoe'
die minder kwaad kunnen is de kans op huidirritaties of mis!
lijkheid bij die lijst ook niet denkbeeldig. Het sap van de beri
lauw bijvoorbeeld kan forse branderige plekken opleveren
het met de blote huid in contact komt.
Wie niet weet of hij met een giftige of eetbare plant te i
heeft, kan zich het best argwanend opstellen. Een plant is a
vaarlijker naarmate hij meer voorkomt, giftiger is en er „1^
kerder" uitziet.
De brochure over giftige planten is te bestellen bij het Vei
heidsinstituut in Amsterdam.
Harrison Ford terug als Indiana Jones.
INDIANA JONES
Indiana Jones, de held uit George Lucas'spectaculaire Raidi
of the Lost Arc is weer terug. Harrison Ford speelt deze figut
nog een keer, ditmaal in Indiana Jones and the temple I
doom wederom een George Lucas-productie, die volgens de a
fers nu al in de Verenigde Staten alle kassarecords uit het verf
den in enkele weken moet hebben gebroken. L,
Harrison Ford zelf vindt dat hij in dit avontuur meer gelegejLl
heid heeft gehad om de figuur van Indiana Jones meer uiiv-
diepen. We zullen wel zien, want de film komt ongetwijfeld or
in de Nederlandse bioscopen. >n,
ANTI-APARTHEID
Het Haags Kijkhuis brengt van 12 tot en met 16 juni een aarifö
programma 's geheel in het teken van de Zuidafrikaanse verzet^
cultuur. Naast theater, poëzie en muziek ook een aantal filrrP1
waarvan wij er twee in voorvertoning mochten zien. UiteraaSti
zijn het films op video opgenomen en daardoor meer op telev d
sie-documentaires gelijkend dan op een sneller gemonteerde bka;
scoopfilm. Maar dat neemt niet weg dat „Apartheid is agressiL
van Louk Vreeswijk, Conny Braam, Fons Geerlings en Maarti
Rens je ondanks de statische camera met lange gesprekken f
close-up je bij de keel grijpt. Je voelt de machteloosheid van
zwarte bevolking en de foto-beelden die aan de massa-graven
van de Duitse concentratie-kampen herinneren, doen je denkei
aan de Duitse bezetting toen je als Nederlander gelaten moèg,
toezien hoe ons land werd leeggeroofd en uitgehold. I
Saying no-Gaborone" van Gerard Jacobs is minder sten
meer een registratie van wat er door kunstenaars musici
schrijvers in ballingschap— wordt gepresteerd om aandackg
voor hun strijd bij de rest van de wereld op te wekken. In te rife
sant evenwel voor wie zich in deze materie wil verdiepen. VAn
19 juni tot en met 16 juli is het Kijkhuis gesloten voor de jaAr\\
lijkse opknapbeurt.
Het koude en natte weer
remt de groei en de aan
voer van veel gewassen
zowel van onder glas als
van buiten. Door stoken
kunnen de glastuinders
de aanvoer redelijk op
peil houden. Het weer
werkt ook de vraag naar
een aantal gewassen te
gen. Onder de huidige
omstandigheden gaan de
gedachten eerder uit naar
een stevige warme maal
tijd dan naar een verfris
sende maaltijd waar to
maten, komkommers en
sla een belangrijke rol bij
spelen. Hoe krom de situ
atie ligt blijkt uit de
vraag van de consumen
ten op het ogenblik. Er
wordt namelijk regelma
tig naar zuurkool ge
vraagd en dat in juni!
Hieruit blijkt wel hoe
sterk het consumptiepa
troon en dus de vraag aan
het weer gebonden is.
Tot eind mei was de situatie
op de tomatenrnarkt zeer be
vredigend. Daar kwam in de
afgelopen week duidelijk ver
andering in, er moest flink in
geleverd worden door zowel
de ronde als de vleestomaten.
De vraag naar tomaten staat
op hetogenblik onder zware
druk, dit geldt voor zowel de
binnen- als de buitenlandse
vraag. Het concurrerend aan
bod speelt zeker geen belang
rijker rol dan vorig seizoen.
Dit aanbod valt zelfs kleiner
uit. De exportmogelijkheden
naar West-Duitsland, Frank
rijk en Engeland zijn gunstig.
Het is daarom juist zo teleur
stellend dat de prijzen ze
sterk daalden. Voor de ronde
tomaten (Al-export) daalde
de gemiddelde prijs van 2,10
naar 1,34 per kilo. Bij de
vleestomaten daalde de ge
middelde prijs van f 2,08 naar
f 1,66. In vergelijking met vo
rig seizoen steken de prijzen
nu ongunstig af. De ronde to
maten lagen 72 cent per kilo
onder de middenprijs van vo
rig seizoen, bij de vleestoma
ten was dit zelfs 1,49 per
kilo. Het weer speelt ook in
de komende week weer een
hoofdrol bij de prijsvorming.
De aanvoer is hiervan sterk
afhankelijk evenals de vraag.
Bij gunstig weer zal de vraag
in binnen- en buitenland aan
trekken. Door stagnatie in de
groei van de natuurtomaten
kan de buitenlandse vraag de
prijs van de Hollandse toma
ten weer doen oplopen.
vindt ze zich, nu ze vijftig is,
nog maar halverwege haar
reis naar de top en kunnen we
nog veel meer van haar ver
wachten.
Uit Shirley MacLaine's voor
stelling blijkt misschien hoe de
actrice zich zelf ziet op dit
punt van haar carrière. Tij
dens de show houdt ze de Os
car hartstochtelijk tegen haar
borst geklemd en beschrijft ze
hoe ze zich van balletmeisje
opgewerkt heeft tot superster.
Het lijkt erop dat ze de bewon
dering van het publiek wil af
dwingen, maar toch vraag je je
voortdurend af of ze niet bezig
is de draak te steken met zich
zelf en het hele Oscar-gebeu
ren.
Een antwoord hierop is niet
gemakkelijk te vinden. Met
een tomeloze energie danst ze
over het podium, terwijl ze in
anderhalf uur haar hele voor-
Oscarse leven behandelt. Ze is
met haar vijftig jaar nog steeds
een genot om naar te kijken,
een levend voorbeeld van wat
bodybuilding en een dagelijks
eindje joggen voor een mens
kunnen doen. Maar het resul
taat hiervan is dat de show
meer doet denken aan een gla-
mour-achtige, gepolijste en
gladjes verlopende voorstelling
in een nachtclub van Las Ve
gas dan aan een one-woman
show van een groot artiestè.
Shirley MacLaine zal nooit
een betere gelegenheid krijgen
om het publiek te tonen wie ze
werkelijk is. Jammer genoeg
laat ze in haar show maar wei
nig van haarzelf zien, zodat
het eindprodukt weliswaar
een eigen charme heeft, maar
het publiek niet verrast met
iets nieuws. Haar critici zeg
gen dat dit alles is wat ze te
bieden heeft en dat ze in we
zen niets meer is dan een bij
zonder goede variété artieste
van de oude stempel, die het
ook prima doet in films. Haar
bewonderaars daarentegen
houden vol dat er meer in
miss MacLaine steekt, veel
meer zelfs, en dat de jaren Na
Oscar dat zullen bewijzen. Die
moeten we dan maar afwach
ten.
W.J. WEATHERBY
Copyright The Guardian
Komkommers
De aanvoer van komkommers
is sterk teruggevallen. In de
laatste week van mei werden
er krap 15 miljoen stuks aan
gevoerd. Dit is aanzienlijk
minder als vorig jaar, toen lag
de aanvoer op ruim 17 mil
joen stuks. In de eerste week
van juni lag de aanvoer vorig
jaar op zelfs 21 miljoen stuks.
Hier bleef men in de afgelo
pen week ver onder. Ondanks
het beperkte aanbod kwamen
de prijzen toch op een lager
niveau te liggen. Voor de sor
teringen van 36 tot en met 76
varieerden de prijzen van 55
tot 85 cent. Dit was gemiddeld
19 cent per stuk lager als in
de voorgaande week. Ook
voor dit gewas was er sprake
van een tegenvallende vraag.
Door het donkere weer laat
de groei van de gewassen te
wensen over, er bestaat ook
een grotere kans op kwaliteit
sproblemen. Er wordt weinig
verandering in aanvoer ver
wacht, de prijzen blijven ge
lijk of dalen verder.
Paprika's
Op de paprika-markt trokken
de prijzen aan, voor zowel
rood als groen werd er meer
betaald. Dit lijkt op het eerste
gezicht een gunstige ontwik
keling, maar dit is maar ten
dele waar. Er wordt op het
ogenblik van beide sorterin
gen minder geoogst. De klok
kan er op gelijk gezet worden
dat dit weer een aanvoergolf
tot gevolg zal hebben. Het is
dan niet moeilijk om te raden
wat er met de prijs zal gebeu
ren. Het valt niet mee om uit
het patroon van hollen of stil
staan te ontkomen. Een regel
matige groei en een regelma
tige produktie zijn van zeer
veel belang, niet alleen voor
de .prijsvorming, maar ook in
verband met de arbeidsverde
ling en de levensduur van de
gewassen. Voor de rode sorte
ringen liep de prijs op naar
f 4,75 per kilo. Het lenere
aanbod van groen scoorde ho
ger, er werd gemiddeld 5,60
per kilo betaald. De aanvoer
van beide sorteringen blijft
gelijk of wordt groter. Lagere
prijzen liggen het meest in de
lijn der verwachtingen.
Overige gewassen
De aanvoer van aubergines
nam verder af en kwam zelfs
beneden het aanbod van vorig
seizoen te liggen. De prijs liep
iets op en kwam op 4,80 per
kilo uit. Voor dit gewas geldt
hetzelfde als bij de paprika's,
weinig oogsten en hoge prij
zen. Door het donkere weer
kampen de auberginetelers
met zettingsproblemen. Dit
heeft weer tot gevolg dat het
aanvoerpatroon op een later
tijdstip weer vertoord zal
worden. Alles bij elkaar een
niet zo gunstige ontwikkeling.
Een ander zeer lichtgevoelig
gewas is de snijboon. De aan
voer liep terug en de prijs liep
sterk op. Er werd zelfs 9 gul
den per kilo betaald. Vorig
jaar lag de prijs in dezelfde
week op 5,30 per kilo. Er
wordt een beperkt aanbod
verwacht dat voor de tijd van
hert jaar tegen hoge prijzen
verkocht zal worden. Het
kleiner geworden aanbod van
radijs moest genoegen nemen
met lagere prijzen. De prijs
daalde naar 57 cent per bos.
De aanvoer van dit gewas
neemt verder af en er worden
lagere prijzen verwacht. Chi
nese kool liep in prijs op
naam 1,22. Het kleiner wor
dende aanbod zal tegen gelij
ke prijzen verkocht worden.
Spitskool bracht 54 cent per
kilo op, voor dit gewas wor
den er hogere prijzen ver
wacht. Bospeen werd verhan
deld tegen een prijs van 1,95
per bos. De aanvoer wordt
kleiner en er wordt op hogere
prijzen gerekend. Waspeen is
schreeuwend duur, nl. 2,75
per kilo. Dit gewas blijft duur.
Met de sla-prjzen gaat het
nauwelijks beter, maar dit is
gezien er al over het weer ge
zegd is niet zo verwonderlijk.
De gemiddelde prijs lag op 20
cent per krop. De aanvoer
van natuursla groeit minder
snel. Het is daarom niet uitge
sloten dat de prijs in de ko
mende week wat aantrekt. Er
is nog steeds sprake van een
ruim aanbod van ijsbergsla,
de prijs daalde naar 58 cent
per stuk. Voor dit gewas
wordt er weinig verandering
verwacht. Er is op dit ogen
blik sprake van een extreem
groot aanbod van andijvie. De
prijs bleef dalen, gemiddeld
werd er lechts 40 cent per kilo
betaald. De prijsdruk blijft in
de komende week bestaan.
Spinazie daarentegen bracht
uitzonderlijk hoge prijzen op,
nl. 2,04 per kilo. Door veel
regenval remt de groei van
dit gewas en komt de kwali
teit in gevaar. Spinazie blijft
voorlopig stevig aan de prijs.
In de afgelopen week werd er
weer minder bloemkool aan
gevoerd. Voor de „zessen"
liep e prijs op naam f 3,12 per
stuk en de „achten' brachten
2,76 op. Een groentesoort
die uitzonderlijk hoge prijzen
opbracht waren peulen. De2e
bijzondere groentesoort pas
seerde de klok voor de prijs
van 22 gulden per kilo.
NEW YORK Filmster
ren uit Hollywood hebben
het soms over VO en NO,
afkortingen waarmee ze
de periode vóór en na het
winnen van een Oscar
aanduiden. Het recente
voorbeeld van Shirley
Maclaine maakt duidelijk
wat daarmee bedoeld
wordt. In de tijd die er
verstreken is sinds ze voor
haar rol in de film „Terms
of Endearment" het be
kende beeldje in ont
vangst mocht nemen heeft
haar status als ster een
grote vlucht genomen.
Het winnen van de Oscar
houdt in dat de kaartverkoop
voor haar solovoorstellingen
op Broadway onmiddellijk om
hoog is geschoten. Elke dag
staan er lange rijen voor de
kassa's van het theater. Haar
show, die anders in de vele
veelbelovende voorstellingen
die op Broadway op de plan
ken staan nauwelijks zou zijn
opgevallen, is wanwege haar
NO positie nu een belangrijke
Broadway gebeurtenis gewor
den. Journalisten uit de hele
wereld staan dan ook te drin
gen om de show te mogen re
censeren, maar toestemming
hiervoor moet losgepeuterd
worden van Miss MacLaine's
pjubliciteitsmanager en dat is
een bijzonder moeilijke opga
ve. Supersterren kunnen zo
opgeveer beschouwd worden
als de Amerikaanse tegenhan
ger van het koningshuis en dat
betekent dat de uitreiking van
een Oscar evenveel waarde
heeft als een kroningsplechtig
heid. In plaats van simpelweg
.jShirley MacLaine op Broad
way" treedt nu dus Koningin
Shirley voor het voetlicht met
alle gevolgen van dien.
De ochtend na de première
van haar nieuwste show in het
Gershwin-theater stond Shir
ley MacLaine's foto breeduit
op de voorpagina van een aan
tal kranten. Vóór Oscar zou
deze eerste voorstelling het
niet verder hebben gebracht
dan een paar regeltjes in de
Shirley "MacLaine met Jack Nicholson in Terms of endearment de film die haar op 50-jarige leeftijd nog een eerste Oscar
bezorgde na vijf nominaties.
roddelkolommen. Nu spraken
zelfs recensenten uit New
York met eerbied over de
show en MacLaine's eenvou
digste danspassen werden al
gemeen verheerlijkt. De New
York Times plaatste weliswaar
enige kritische kanttekenin
gen bij de inhoud, maar deed
dit dan toch maar in een zeer
uitgebreid artikel.
Nieuwe man
In haar onlangs verschenen
bestseller Out on a Limb
schrijft Shirley Maclaine over
de vier keer dat ze op de no
minatie voor een Oscar heeft
gestaan en hem vervolgens
aan haar neus voorbij zag
gaan. Het kon haar „echt niets
schelen", zo staat er. Nu ze
hem dan eindelijk in haar be
zit heeft, is het echter wel af
gelopen met die onverschillig
heid. Tijdens de uitreiking
kreeg het publiek te horen dat
ze de Oscar verdiend had en
ook tijdens haar Broadway-
shows zijn de opmerkingen
hierover niet van de lucht. „Er
is een nieuwe man in mijn le
ven", zo vertrouwt ze het pu
bliek toe. Zijn naam is hoe
kan het ook anders natuur
lijk Oscar. Het is een grapje
dat op de rand van zelfgenoeg
zaamheid wankelt en in feite
tegenstrijdig is met haar oude
reputatie om niets of niemand
te serieus te nemen.
Shirley MacLaine is een van
de raadselachtigste figuren in
de Amerikaanse show-wereld.
Ze houdt zich niet veilig op de
achtergrond zoals veel andere
beroemdheden dat doen, die
hun privéleven en werk
streng gescheiden trachten te
houden. Net zoals Jane Fonda
heeft Shirley MacLaine haar
persoonlijke en vaak contro
versiële mening nooit onder
stoelen of banken gestoken. Ze
heeft campagne gevoerd voor
de politici van haar keuze,
boeken geschreven over wa'
haar aantrekt in de Oosterse
mystiek en haar liefdesver
houdingen openhartig aan de
lezers voorgelegd. Over dat
laatste onderwerp is een tijd
geleden nog heel wat te doen
geweest, omdat Miss MacLaine
een verhouding zou hebben
gehad met een getrouwd socia
listisch Brits parlementslid.
Shirley MacLaine is ooit be
gonnen als danseres. Haar
doorbraak in de filmwereld
kwam toen ze een hoofdrol
kreeg in Hitchcock's „Trouble
with Harry". Sindsdien heeft
ze zich ontwikkeld tot een ac
trice van behoorlijk niveau en
een middelmatig zangeres.
Wanneer je haar carrière van
uit dat oogpunt bekijkt dan
zijn Shirley MacLaine's kwali
teiten bewonderenswaardig
maar beperkt, en is de Oscar
een juiste maatstaf van haar
talent. De vraag is dan ook of
er nog meer in haar steekt, of
ze de originaliteit en scherp
zinnige persoonlijkheid bezit
die kenmerkend zijn voor een
groot artiest. Misschien be-
