CIA „weet niets
van aanslag op
Eden Pastora"
Jeugdzonden" geen beletsel voor carrière Spadolini
Iraans offensief kan
elk moment beginnen
BUITENLAND
£gidóc(Somxmt
VRIJDAG 1IUNI1984 PAGINA 17
Kohl bekogeld met
tomaten en vuurwerk
HAMBURG Bondskanselier Hel
mut Kohl is woensdag op een bij-
fenkomst van zijn partij (CDU) in
Hamburg bekogeld met tomaten en
^uurwerk. Een leeg bierflesje vloog
rakelings langs zijn hoofd. De
i bondskanselier riep zijn gehoor toe
Jat „hier blijkt dat dit communis
tisch-fascistisch gepeupel bereid is
moorden te begaan". De CDU hield
in Hamburg een verkiezingsbijeen
komst voor de Europese verkiezin
gen. Er waren ongeveer 1.000 men-
len naar de bijeenkomst gekomen,
jiet grootste deel mensen die de bij-
{enkomst wilden verstoren, aldus
e politie.
NASA schrapt twee
vluchten ruimteveer
WASHINGTON De NASA
heeft twee voor dit jaar geplande
ruimteveer-vluchten verschoven
naar 1985. Al eerder was een zui
ver militaire missie geschrapt, zo
dat voor dit jaar in totaal zeven
pendelvluchten overblijven.
Twee zijn al met succes uitge
voerd en de volgende vindt wind
en weder dienende op 21 juni
plaats. Een onbemande vrachtra
ket heeft woensdag de drie kos
monauten in het Russische ruim
testation Saljoet-7 bevoorraad. De
drie kosmonauten verblijven al
sinds 9 februari in het ruimtesta
tion.
Ex- nazi-bewaker
moet weg uit VS
CLEVELAND John Demjan-
joek, een in Amerika wonende
Oekratener die ervan beschul
digd wordt voor de nazi's als be
waker in concentratiekampen te
hebben gewerkt, is gelast binnen
een maand de Verenigde Staten
te verlaten. Indien dat niet ge
beurt, zal hij aan de Sovjet-Unie
worden uitgeleverd. Demjan-
joek, een auto-monteur die in
1951 naar de VS kwam, ontkent
dat hij bewaker in onder meer
het kamp Treblinka is geweest.
Maar volgens de Amerikaanse
autoriteiten is hij verantwoorde
lijk voor de marteling en de
dood van duizenden joden.
Unesco-hulp voor
Inkastad Cuzco
PARIJS De Unesco wil de
vervallen oude Inka-hoofd-
stad Cuzco in Peru helpen
behouden. Een aantal bouw
werken in Cuzco dreigt in te
storten, volgens deskundigen
door de inwerking van vijf
onderaardse waterstromen,
die de fundamenten hebben
losgewoeld. De Unesco heeft
de burgemeester van Cuzco,
Daniel Estrada, toegezegd
dat een oproep zal worden
gedaan voor internationale
hulp. Estrada is in Europa
om steun te vragen voor het
behoud van zijn stad.
Haakmat praat verder
met bewind-Bouterse
DEN HAAG Een delegatie van
de Surinaamse verzetsorganisatie
Amsterdams Volksverzet (AVV)
heeft op de Surinaamse ambassade
een gesprek gehad met scheidend
ambassadeur Henk Herrenberg.
Besloten is het contact tussen ver
tegenwoordigers van het AVV en
de vertegenwoordiging van het Su
rinaamse regime zal worden voort
gezet en uitgebouwd. Over de enige
tijd geleden met veel tam-tam aan
gekondigde reis van een delegatie
naar Suriname is echter sindsdien
niets meer vernomen. Volgens
AVV-voorzitter Haakmat verkeert
de reis nog in een „voorbereiden
de" fase.
Libanese regering wil
uitgebreide bevoegdheden
BEIROET De Libanese „regering van
nationale eenheid" heeft gisteren bij haar
eerste optreden in het parlement gevraagd
om uitgebreide bevoegdheden voor negen
maanden. In die tijd wil de regering, waar
in de voornaamste strijdende partijen zijn
vertegenwoordigd, een programma uitvoe
ren om de Israëlische bezetting van Zuid-
-Libanon te beëindigen. Ook wil zij in deze
periode orde en rust in het gehele land
herstellen. Enkele uren nadat de regering
van premier Karami dit verzoek had ge
daan, braken er opnieuw in Beiroet ge
vechten uit. De Libanese regering heeft
aan haar programma de vertrouwenskwes
tie verbonden.
Walesa gaat
niet stemmen
WARSCHAU Solidariteitslei-
der Lech Walesa en 40 andere
activisten van het verboden
vakverbond hebben aangekon
digd dat zij niet zullen deelne
men aan de op 17 juni in Polen
te houden verkiezingen. In een
brief aan de voorzitter van de
nationale kiescommissie, Adam
Zielinski, schreven zij dat ze
geen stem zullen uitbrengen
omdat de huidige bepalingen
een democratische selectie van
kandidaten verhinderen. Stem
men is in Polen niet verplicht.
Wel is het strafbaar acties te on
dernemen om de verkiezingen
te boycotten.
Botha laat zich
niet
beïnvloeden
door
Westeuropese
leiders
LISSABON De Zuida-
frikaanse premier Botha
heeft woensdag in Lissa
bon gezegd, dat hij „niet
naar Europa was gekomen
om te voldoen aan inter
nationale oproepen om de
politiek van gescheiden
ontwikkeling van zijn
land te veranderen". Hij
merkte verder op „geen
nota te zullen nemen van
betogingen". Botha arri
veerde gisteren in Zwit
serland aangekomen, waar
hij twee dagen zal blijven.
In diverse Westeuropese
landen, waaronder Neder
land is geprotesteerd tegen
het bezoek van Botha. De
ambassadeurs van de Afri
kaanse landen in Brussel
hebben woensdag uit
naam van de Organisatie
van Afrikaanse Eenheid
aan de Belgische regering
gevraagd het bezoek, dat
premier Botha volgende
week aan België zal bren
gen, af te zeggen. De
VVD-woordvoerder in de
Tweede Kamer, Frans
Weisglas, vindt het „jam
mer" dat premier Botha
geen bezoek aan Neder
land gaat brengen. „Ne
derland mist hierdoor de
kans om invloed uit te oe
fenen op het apartheidsre
gime", aldus Weisglas.
WASHINGTON/SAN SAL
VADOR De Amerikaanse
inlichtingendienst CIA heeft
iedere betrokkenheid ontkend
bij de bomaanslag op de Nica
raguaanse opstandelingenlei
der Eden Pastora, waarbij acht
mensen om het leven kwamen
en zeker dertig anderen, onder
wie Pastora zelf, werden ge
wond. Volgens een woord
voerder in Washington
„draagt de CIA niet de ge
ringste verantwoordelijkheid"
voor de aanslag, die woensdag
avond (donderdagmorgen Ne
derlandse tijd) werd gepleegd,
toen Pastora een persconferen
tie gaf op Nicaraguaans grond
gebied, op enkele kilometers
van de grens met Costa Rica.
Daar maakte hij bekend dat
hij, als gevolg van onderlinge
tegenstellingen, uit de over
koepelende verzetsbewging
ARDE is getreden. Indien no
dig, zo verklaarde hij, zet hij
het verzet tegen de Sandinis
ten alleen voort.
Onder de slachtoffers van de
aanslag bevindt zich een groot
aantal journalisten. Een Ame
rikaanse en een Costaricaanse
journaliste en een Costaricaan
se cameraman kwamen om
het leven. Onder de gewonden
bevinden zich twee Zweedse,
een Deense, een Britse en vier
Amerikaanse journalisten. De
overige slachtoffers zijn guer
rillastrijders van ARDE. Pas
tora, die aan beide benen ge
wond raakte, is vanmorgen na
een operatie in een ziekenhuis
in Costa Rica „om veiligheids
redenen" naar Venezuela
overgevlogen.
Direct na de aanslag beschul
digden medewerkers van Pas
tora de CIA. die Pastora uit de
weg zou willen ruimen omdat
hij weigert samen te werken
met de vanuit Honduras ope
rerende verzetsbeweging
FDN. Deze groepering, die
massaal door de CIA wordt ge
steund, bestaat voornamelijk
uit aanhangers van de in 1979
verdreven (en inmiddels over
leden) ex-dictator Somoza.
Pastora, de legendarische
„commandante zero" uit de
Sandinistische revolutie, die
zich later van het Sandinisme
afkeerde, heeft tot ergernis
van de CIA steeds geweigerd
met de ex-somozisten samen te
werken. Maar binnen ARDE
is echter een sterke stroming,
die wèl met het FDN wil sa
mengaan. Het is met name de
politieke leider van ARDE,
Robelo, die meent dat door een
samengaan met het FDN de
druk op de Sandinistische jun
ta kan worden versterkt. Bo
vendien is een fusie van FDN
en ARDE een van de eisen,
die de CIA heeft gesteld aan
een uitbreiding van de „gehei
me" steun. Nadat Robelo Pas
tora begin deze week een ulti
matum had gesteld, besloot de
laatste ARDE de rug toe te ke
ren. Op de persconferentie
wilde hij dat besluit toelichten.
De verzetsbeweging ARDE,
die zegt over 9.000 guerrilla
strijders te beschikken, strijdt
vanuit het zuiden van Nicara
gua tegen de Sandinisten.
ARDE is een bundeling van
een aantal Nicaraguaanse ver
zetsbewegingen, waaronder
het Sandino Revolutionair
Front (van Pastora) en de De
mocratische Nicaraguaanse be
De Nicaraguaanse opstandelingenleider, Eden Pastora, maakt hier op weg naar het ziekenhuis het V-teken, nadat hij bij een
aanslag gewond was geraakt.
weging (MDN, onder leiding door guerrillastrijders in Hon-
van Robelo). Al eerder, in ok- duras en Argentinië te laten
tober 1983, kwam het tot een opleiden. Robelo bestreed de
breuk tussen Pastora en Robe- verwijten en riep op de een-
lo. Pastora beschuldigde Robe- heid te herstellen. Dit gebeur-
lo ervan de strijd te verraden, de enkele weken later. Het is
nog niet duidelijk of de overi
ge vier groeperingen binnen
ARDE de kant van Robelo of
de kant van Pastora zullen
kiezen.
Behalve de CIA zijn ook de
vanuit Honduras opererende
FDN en de Sandinistische re
gering in Nicaragua ervan be
schuldigd achter de aanslag te
zitten. Ook zij hebben dat ten
stelligste ontkend.
(Van onze correspondent
Cees Manders)
ROME Het oorlogsver-
deden van een van de
imeest vooraanstaande Ita
liaanse politici, de minis
ter van defensie en oud-
-premier Spadolini, heeft
de afgelopen dagen het
/nieuws in Italië beheerst.
JDe opschudding is echter
sniet ontstaan omdat „ont
dekt" is dat de hoogge
plaatste politicus in de.
oorlog fout is geweest,'
maar omdat niemand het
gewaagd heeft daar herrie
over te maken.
Fout is gedurende de oorlog
eigenlijk heel Italië geweest.
Van 1922 tot 1943 had Mussoli
ni's fascistische regime de gro
te meerderheid achter zich, ze
ker tot het uitbreken van de
Tweede Wereldoorlog. Dat
werd pas anders toen de nazi's
Noord-Italië bezetten en door
middel van Mussolini's repu
bliek van Salo een waar
schrikbewind uitoefenden.
Toen konden de Italianen
weer kiezen tussen goed of
kwaad, voor of tegen het fas
cisme.
De persoon wiens verleden nu
is opgerakeld, Giovanni Spa
dolini, schreef in die donkere
dagen van de Duitse bezetting
artikeltjes in het fascistische
culturele weekblad Italia e Ci-
vilta. Spadolini verheerlijkte
het fascisme en Mussolini en
waarschuwde de lezers tegen
liberalisme, democratie en
bolsjewisme, één pot nat vol
gens de schrijver. Spadolini
was toen weliswaar 19 jaar
oud, maar zijn leeftijd ver
vooruit, als we mogen afgaan
op het intellectuele niveau van
de geschriften.
Twee jaar geleden, toen Spa
dolini eerste minister werd,
heeft een kleine linkse opposi
tiepartij getracht zijn verleden
als bezwaar tegen de benoe
ming naar voren te schuiven.
Maar politiek Italië was over
deze „kleinzieligheid" diep
verontwaardigd. „Spadolini
heeft zich sinds de oorlog doen
kennen als een overtuigd de
mocraat", zo heette het. Die
artikelen waren slechts „klei
ne jeugdzonden".
Spadolini hoeft zich zelf niet
eens te rechtvaardigen, want
dat doen zijn collega-politici
wel. Zelfs presdent Pertini,
een van de eerste slachtoffers
van de fascistische terreur,
prijst Spadolini voor zijn de
mocratische gezindheid, en
heeft hem destijds de leiding
van de regering toevertrouwd.
Beter kunnen de beschuldigin
gen tegen Spadolini niet ont
kracht worden.
Deelde de jonge Spadolini in
de Duitse tijd al lessen in de
moraal uit, als na-oorlogs poli
ticus doet hij dat ook met grote
regelmaat. Maar toen hij vori
ge week zijn collega-minister
Longo hekelde vanwege diens
lidmaatschap van een vrijmet
selaarsloge, kreeg Spadolini de
wind van voren. „Spadolini is
niet de aangewezen figuur om
ons morele lessen te geven",
schreef Longo's partijblad.
„Nu zijn we wel gedwongen
hem te herinneren aan zijn ac
tiviteiten voor Mussolini
aan zijn artikelen, waarin hij
het fascisme verheerlijkt".
Deze aanval op Spadolini heeft
grote beroering gewekt en is
opnieuw door praktisch ieder
een veroordeeld. Men doet net
of de zeer intelligente Spadoli
ni ontoerekeningsvatbaar was,
toen hij zijn fascistische onzin
schreef.
De ironie wil dat dezelfde Spa
dolini als minister van defen
sie vrijwel wekelijks militaire
parades moet afnemen, die ter
gelegenheid van de een of an
dere gewonnen of verloren
veldslag uit de Tweede We
reldoorlog worden gehouden.
In de redevoeringen die hij bij
die gelegenheden afdraait,
vaart hij uit tegen het verder
felijke fascisme dat het land
naar de ondergang voerde.
Niemand die daar vraagtekens
bij zet, ook de kritische linkse
pers niet.
Groot verschil dus met Neder
land, waar iemand met een
klein beetje oorlogsverleden in c
de politiek niet houdbaar is.
'Vijflingin
"München
Een 37-jarige vrouw
- uit München heeft
woensdag het leven
geschonken aan een
vijfling. Hoewel de
foto maar vier van
'h de vijf babies laat
zien, maken moeder
,a en kinderen het
-- goed. De babies,
vier jongens en een
meisje, werden via
-b de keizerssnede ter
wereld gebracht.
(Vervolg van de voorpagina)
TEHERAN/BAGDAD-
WASHINGTON In
Teheran wordt in diplo
matieke kringen druk ge
speculeerd over een
nieuw Iraans offensief.
Politieke waarnemers
hebben er de afgelopen
dagen herhaaldelijk op
gewezen, dat zo'n offen
sief vandaag gelanceerd
zou kunnen worden, want
dan begint de Ramadan,
de islamitische vasten
maand. Tevens wordt er
op gewezen dat langs de
grens met Irak honderd
duizenden Iraanse solda
ten zijn samengetrokken.
De militante uitlatingen van
Rafsandjani hebben de indruk
versterkt, dat een nieuw
Iraans offensief zeer spoedig
kan gaan beginnen. Behalve
dat hij gisteren had verklaard
dat de oorlog op het slagveld
beslist zal worden, liet Rafs
andjani verder weten dat
„onze mensen zich in groepen
naar de Perzische Golf zullen
begeven en deze onveilig zul
len maken". „Als wij besluiten
de olie-installaties in de Golf
te vernietigen, dan zullen wij
dat op zo'n manier doen dat
deze in de toekomst niet weer
opgebouwd kunnen worden",
aldus de Iraanse parlements
voorzitter.
Het blad van de Iraakse rege
rende Ba'ath-partij schreef gis
teren, dat Bagdad het Iraanse
olielaad-station op het eiland
Kharg zal vernietigen als Iran
een nieuw offensief lanceert
en weigert naar een vreedza
me oplossing voor de oorlog te
zoeken. Diplomaten in Tehe
ran twijfelden echter aan het
vermogen van Irak een derge
lijke luchtaanval uit te kunnen
voeren. De defensie van -
Kharg is volgens hen veel te
sterk.
In Washington heeft het mi
nisterie van defensie ver
klaard de levering van Stinger
luchtdoelraketten aan Koeweit
te overwegen. De regering van
Keoweit had hierom gevraagd.
Enkele dagen geleden hebben
de VS 400 van deze raketten
aan Saoedi-Arabië geleverd.
In scheepvaartkringen is on
dertussen vernomen dat ten
minste twee door de Japanse
maatschappij Mitshubishi ge
charterde tankers het toch
aandurven om olie op het
eiland Kharg te laden. Eerdere
berichten dat een van de sche
pen door Iraakse vliegtuigen
was getroffen werden tegenge
sproken. Woordvoerders van
de grootste Japanse oliemaat
schappijen hebben gisteren be
kend gemaakt, dat Iran zijn
olie aanbiedt voor een rpijs die
twee dollar per vat lager ligt
dan de richtprijs van de
OPEC.
?SUSKE EN WISKE DE LIEVE LILLEHAM
'in Minm. m'n illtrlitim mrmfnxt
mhr1 wmttr rtrlnhhin vij-yi
rliqmvt nu hmjnicindimt nfwol. tioor' j
Officier
betrokken
bij moord op
Palestijnen
JERUZALEM Een officier
van het Israëlische opperbevel
wordt ervan verdacht betrok
ken te zijn geweest bij de
moord in april op twee gevan
gen genomen Palestijnse guer
rillastrijders, die een Israëli
sche bus hadden gekaapt. Dit
is in politieke kringen in Jeru
zalem vernomen.
De opperofficier wordt ge
noemd in het strikt vertrou
welijke rapport, dat is aange
boden aan de minister van de
fensie, Mosje Arens. In Jeruza
lem is tevens vernomen, dat
ook andere officieren de kans
lopen te worden vervolgd.
Twee legerofficieren hebben
woensdag erkend, dat zij voor
kennis hadden van de bom
aanslagen op drie Palestijnse
burgemeesters in 1980.
(ADVERTENTIE)
Een stukje, wat dagen of een weekje op de fiets.
Daarover gaat „Vrijwielen in eigen land". Een
informatief fietsersboekje voor vrije tijd en va
kantie. Gratis bij de fietsenvakman, de AN WB,
de VW-i's, de reis- en inlichtingenbureaus van
de NS en stichting: fiets! (tel. 020-42 55 50).
Geen krant ontvangen Bel tussen 18.00 en 19.00 uur. zaterdags tussen 14.00
en 15.00 uur. telefoonnr.071-122248 en uw krant wordt nog dezelfde avond
nabezorgd.
TASS: SACHAROV IS GEZOND
Italiaanse parlementsleden
willen sancties tegen Moskou
ROME Zevenenzeventig Italiaanse parlementsleden hebben
een brief ondertekend, waarin zij het Internationaal Gerechts
hof in Den Haag om sancties vragen tegen de Sovjet-Unie in
verband met de behandeling van de dissidente natuurkundige
Andrei Sacharov en zijn vrouw Jelena Bonner.
De sociaal-democratische afgevaardigde Costantino Belluseio zei
gisteren dat de brief, waarin Moskou ervan wordt beschuldigd
de mensenrechten te schenden die vastliggen in internationale
conventies, nog dezelfde dag naar de voorzitter van het Hof in
Den Haag zou worden.gestuurd. De ondertekenaars van de brief
zijn leden van de vijf partijen in het coalitiekabinet en twee an
dere partijen. De Communistische Partij heeft de brief niet on
dertekend.
Geheel in tegenspraak met onbevestigde berichten uit Moskou,
meldde woensdag het Sovjetpersbureau TASS dat Andrei Sacha
rov „goed gezond" is. Ook zou hij „regelmatig eten" en „een ac
tief leven leiden", aldus TASS. Het persbureau sprak tegen dat-
de Nobelprijswinnaar en zijn vrouw Jelena Bonner in honger
staking zijn. Begin mei kondigde de sinds januari 1980 naar Gor
ki verbannen Sacharov aan, dat hij in hongerstaking was g
egaan. Met deze actie wilde hij de Sovjetautoriteiten onder druk
zetten, opdat die zijn ernstig zieke vrouw toestemming zouden
geven voor een behandeling in een westers ziekenhuis.
