Finale
„Nederland nog
goedkoop met
gemiddelde huur
van 2000 gulden
Notaris:
beroep
zonder
neon
reclame.
„Stappenplan" moet meer huizenkopers lokken
Markt koopwoningen blijft voorlopig in evenwicht
ZATERDAG 26 MEI 1
HUISVESTING BUITENLANDSE
EMPLOYÉS GROTE BEDRIJVEN
Vooral het Benoordenhout is favoriet
DEN HAAG Grote interna
tionale bedrijven, zoals olie
maatschappijen, krijgen gere
geld buitenlandse employés
over .de vloer, die tijdelijk ge
huisvest moeten worden in de
buurt van de vestiging. De
maatschappijen beschikken
veelal over een eigen woning
voorraad deels in huur
waaruit geput kan worden.
Daar het assortiment lang niet
in alle gevallen de behoefte
dekt, wordt geregeld uitgewe
ken naar de markt van de ge
meubileerde luxueuze huur
woningen, waar een gemid
delde huurprijs van 2000 gul
den per maand normaal is. Er
zijn zelfs uitschieters tot ne
genduizend gulden.
Voor de gewone Nederlandse ster
veling, grootgebracht met gesubsi
dieerde woningbouw,zijn dit fabel
achtige bedragen. Toch is Neder
land nog betrekkelijk goedkoop in
vergelijking met bijvoorbeeld En
geland, waar de huren aanzienlijk
hoger liggen. En in een land als Ja
pan is zelfs een maandhuur van
15.000 gulden geen uitzondering.
In Den Haag worden vrijwel alle
gemeubileerde of gestoffeerde wo
ningen voor buitenlandse werkne
mers verhuurd of verkocht via de
georganiseerde makelaardij. Maan
delijks gaat het om plusminus hon
derd huur- en vijfhonderd koop
huizen. Ongeveer de helft van de
ruim honderd lokale makelaars
kantoren houdt zich met deze tak
van huur en verkoop bezig. De
hoofdrol wordt echter gespeeld
door ongeveer twintig kantoren.
„Niet elk kantoor is er voor uitge
rust", zegt de heer J. M. Verhoog,
voorzitter van de Haagse afdeling
van de Nederlandse Vereniging
van Makelaars. „Als het aanbod en
de vraag toenemen heb je al gauw
een eigen specifiek apparaat nodig.
De bij ons aangesloten makelaars
wisselen wel elke dag onderling ge
gevens uit, zodat iedere makelaar
constant over een marktoverzicht
beschikt".
Huurprijs
De heer Verhoog vindt een gemid
delde maandhuur van ruim twee
duizend gulden niet hoog. „Zeker
niet als de huurprijs wordt gerela
teerd aan de koopwaarde van de
woning. Een huis van pak-weg drie
ton heeft een huurwaarde van
36000 gulden per jaar. Er zijn ech
ter geen algemene regels aan de
hand waarvan de hoogte van de
huur precies kan worden vastge
steld. Bovendien bepalen de Neder
landers de koop- en de buitenlan
ders de huurprijs. Zo ken ik flats
met een koopwaarde van 180.000
fulden, die een jaarhuur doen van
6000 gulden. Dat is dan wel inclu
sief de servicekosten. De stookkos
ten vallen er in de regel buiten.
Koopmarkt
De vraag rijst waarom er wordt ge
huurd in plaats van gekocht. Op
grond van de huurprijzen mag toch
worden verondersteld dat kopen
voordeliger is. Verhoog:
„Vroeger lieten de maatschappijen
hun werknemers kopen. Zij ston
den dan garant voor de financie
ring. Toen echter de huizenmarkt
inzakte, werd koop ontraden. Het
heeft immers geen zin een woning
te kopen als men later met verlies
moet verkopen. Huren is dan voor
deliger. Bovendien is het fiscale
voordeel bij koop voor een buiten
lander vrij gering".
De verhuurders van gestoffeerde
engemeubileerde woningen zijn
over het algemeen particulieren.
Voor commerciële bedrijven is deze
specifieke markt niet interessant.
Verhoog: „De meeste verhuurders
hebben in de jaren '78-'80 een wo
ning gekocht. Dat was in de tijd dat
er topprijzen werden betaald. Dik
wijls rust op de woningen een zwa
re hypotheeklast. Door het inzak
ken van de markt zijn de eigenaren
min of meer aan hun woning blij
ven hangen. Een huisbezitter be
sluit in de regel tot verhuren, als
hij verwacht dat met verkoop zijn
financiële problemen niet worden
opgelost. Met name als de prijs die
hij kan maken te laag is. Je kunt
dan beter verhuren in afwachting
van betere verkooptijden. Het
kwam nogal eens voor dat iemand
een nieuw huis had gekocht en zijn
oude woning niet kwijt kon. Dat
was dikwijls een aanleiding om de
nieuwe aanwinst tijdelijk in de ver
huur te doen. Meestal bood ver
huur voldoende rendement om de
wachttijd te overbruggen".
Stabiel
De Haagse huurmarkt is zeer sta
biel, vraag en aanbod houden el
kaar in evenwicht. Als het aanbod
afneemt, daalt ook de vraag. Ver
hoog: „Dan trekt kennelijk de
koopmarkt weer aan. Voor de ver
huurder is het dan aantrekkelijker
te verkopen en voor de buitenland
se employé om te kopen. Ik ver
wacht overigens dat veel wonin
gen, die nu nog in het verhuurcir-
cuit zitten in de komende jaren
weer in de verkoop worden ge
daan". Verhoog vervolgt: „Een goe
de huurmarkt is een belangrijk in
strument om internationale bedrij
ven te bewegen zich in Den Haag
te vestigen. Door de aanwezigheid
van de internationale scholen en
een buitenlandse kolonie, is het
voor employés van over de grenzen
aantrekkelijk om hier te wonen.
Dan moeten er echter wel huizen
voorhanden zijn. Wat betreft Den
Haag is dat geen probleem".
De woningen, die meespelen, staan
in de zogeheten betere wijken.
Vooral Benoordenhout is favoriet.
Maar ook wijken als Kijkduin en
Scheveningen zijn erg in trek. Ne
gentig procent van de huizen doet
een huur van 1500 tot 2600 gulden
Eer maand. Bij een kleine minder-
eid loopt de prijs op tot vierdui
zend gulden. In Wassenaar, Be
noordenhout en het Van Stolkpark
komen huren voor van zes- tot
zelfs negenduizend gulden. Hier
huizen meestal topmensen van in
ternationale ondernemingen.
Verhoog raadt potentiële verhuur
ders en verkopers aan zich te wen
den tot een willekeurige makelaar.
Als de betreffende makelaar geen
belangstelling heeft, omdat hij bij
voorbeeld niet voldoende thuis is in
de materie, zal hij altijd doorver
wijzen naar een collega. Dat is een
erecode in de georganiseerde ma
kelaardij.
Shell
Shell moet jaarlijks gemiddeld
vierhonderd buitenlandse employ
és, al dan niet in gezelschap van
gezinsleden, in Den Haag aan on
derdak helpen. De verblijfsduur
varieert van een paar maanden tot
vier jaar. Employés die langer blij
ven kopen een huis. De oliemaat
schappij heeft 150 woningen,
hoofdzakelijk flats in eigen beheer.
Het merendeel wordt gehuurd, de
rest is eigendom. Shell huurt de
„permanente" woningen voor ten
minste vijf jaar van institutionele
beleggers. De woningen wisselen
gemiddeld twee keer per jaar van
bewoner. Van Gerwen, hoofd van
de passage en huisvesting: „Wij
hebben destijds voor huur gekozen,
omdat het goedkoper was dan ko
pen. We huren de flats kaal voor
gemiddeld achthonderd gulden per
maand. We verhuren die apparte
menten gestoffeerd en gemeubi
leerd door aan de buitenlandse em
ployés voor een gemiddelde prijs
van 1500 gulden. De flats zijn ver
spreid over de stad. De meeste be
vinden zich echter in wijken als
Benoordenhout, maar ook in Oud
Waldeck". Shell-werknemers die
langer dan een paar maanden in
Den Haag voor anker gaan, worden
via een makelaar aan een gestof
feerde of gemeubileerde woning
geholpen. De huren variëren van
twee- tot vierduizend gulden per
maand". Der heer Van Duijn,
plaatsvervanger van Van Gerwen
NIEUWEGEIN Veel poten
tiële kopers, veelal huurders,
willen wel eens precies weten
of ze een huis kunnen kopen.
Gebrek aan inzicht in het ei
gen uitgavenpatroon en de
wirwar aan hypotheken met
de verschillende voorwaar
den, weerhouden hen vaak
van de gang naar een make
laar. De Nederlandse Make
laars Vereniging (NVM) in
Nieuwegein heeft daarom in
samenwerking met het Neder
lands Instituut voor Budget
ontwikkeling (Nibud) in Den
Haag, het zogeheten „Stap
penplan" ontwikkeld om aspi
rant-kopers over de drempel
van het makelaarskantoor te
krijgen.
Aan de hand van deze selectieme
thode neemt de makelaar met de
consument stap voor stap alle fases
door, die uiteindelijk leiden tot de
keuze van de beste hypotheek-
vorm.
Eerst wordt uitgerekend wat de ko
per bij het nemen van een hypo
theek overhoudt om van te leven,
na aftrek van belastingen en woon
lasten. De uitkomst hiervan wordt
vergeleken met het netto besteed
bare inkomen dat de aspirant-ko
per nu heeft. Met behulp van een
speciaal budgetteringsformulier dat
het Nederlands Instituut voor Bud
getvoorlichting heeft ontwikkeld,
gaan de makelaar en zijn eventuele
klant na, hoeveel hij precies uit
geeft aan voedsel, kleding, verze
keringen en dergelijke. Als dat uit
gavenpatroon het kiezen van een
hypotheek niet in de weg hoeft te
staan, worden de best passende hy
potheek en de geldverstrekker uit
gezocht. De informatie die van be
lang is bij die keuze is tegenwoor
dig in een computer ingevoerd,
waarop alle achthonderd bij de
NVM aagesloten makelaars zijn
aangesloten.
De aspirant-huizenkoper die met
een makelaar het „Stappenplan"
doorneemt, betaalt daar geen cent
voor. De makelaars krijgen deze
dienst vergoed van de banken en
verzekeringsmaatschappijen, in de
vorm van provisie.
noemt de huurprijzen die gelder
„hoog". „Dat is het gevolg van he;
vrije verkeer tussen vraag en aan
bod. In het buitenland zijn de prij
zen echter veelal hoger. Het is ove
rigens op dit moment moeilijk onj
aan huurwoningen te komen. W(q
zitten hoofdzakelijk in huizen vat^
mensen, die Nederland voor eei^
bepaalde tijd verlaten. En het aan r
tal grensoverschrijdende verhuizing,
gen neemt af. Er zijn wel huiseigew
naren, die een paar maanden oveP^
winteren in landen als Spanje. Hut
woningen zijn voor ons echter ni^r]
interessant, omdat ze te kort beL
schikbaar zijn. We huren altijfb
voor een langere periode, te meq
daar we nooit precies kunnen zea,,
gen hoelang een werknemer blijfty
Estec
Estec (Europees Ruimt©vaartb»tv
ratorium), gevestigd in NoordwijH;
heeft eveneens eigen appartemer
ten (250) voor langere termijn ii
huur voor zijn buitenlandse ento
ployés. De meesten blijven vi«ki
jaar. Bij een langer verblijf woröl;
in de regel een huis gekocht. Hij
buitenlanders wonen veelal in cku
dorpjes in de omgeving van Noordk
wijk. Hun kinderen worden met d
eigen bus van Estec naar de interol
nationale scholen in Den Haag en
omgeving gebracht. n
Een woordvoerster van het Haags
makelaarskantoor „Het Nassau»
huis", gespecialiseerd in de ver
huur van gemeubileerde woningenr
meldt dat er in Den Haag gebrek ri
aan hooggekwalificeerde huurwo
ningen in optimale staat. „Dit teie
wijl de vraag stijgt. We constateren
echter dat er steeds meer hoog)
waardige flats en woningen op <w
huurmarkt komen. Opvallend |t
overigens dat de Haagse binnenstaia
bij buitenlanders steeds meer iic
trek raakt. Velen onder hen stellelj
het op prijs om „Hollands" te wd
nen, vooral de Amerikanen". 1
GÉ ANSEMj
De verkoop van eenvoudige
prijzen blijven vrijwel gelijk,
DEN HAAG Op de huidige
woningmarkt heerst nog
steeds een zekere aarzeling
om van woning te verande-
ren. pag het poten
tiële kopers duidelijker wordt
welke kant het op gaat met de
inkomensontwikkeling, de
rente, het overheidsbeleid ten
aanzien van het eigen woning-
bezit, kortom de geh'ele eco-
eengezinswoningen zal nog toenemen. De nomische ontwikkeling, zal er
dank zij het ruime aanbod. weer meer beweging in de
markt komen. Vooralsnog is
er sprake van een evenwichti
ge marktsituatie op een laag
prijsniveau, waarin op korte
termijn geen verandering
wordt verwacht.
De Nederlandse Makelaars Vereni
ging (NVM) baseert deze conclusie
op een enquête die zij heeft gehou
den onder honderd makelaars, ver
spreid over het hele land. Uit het
onderzoek blijkt verder dat de ma
kelaardij verwacht dat de verkoop
van etagewoningen gelijk zal blij
ven en de verkoop van eengezins
woningen (met name de eenvoudi
ge) zal toenemen, zonder dat veel
beweging in de prijzen ontstaat.
Volgens de NVM zullen steeds
meer mensen van de huursector
naar de koopsector trekken. De hu
ren zullen immers blijven stijgen,
terwijl het prijsniveau in de koop
sector laag ligt. Ook gezien de gel
dende hypotheekrente is het voor
huurders momenteel aantrekkelijk
naar de koopsector over te stappen.
De verkoop van premie C-wonin-
gen is de eerste maanden van dit
jaar sterk gestegen, echter ten koste
van de premie-koopwoningen A en
B. Volgens de NVM is dit te wijten
aan de invoering per 1 januari
jongstleden van de nieuwe regeling
voor premie A- en B-koopwonin-
gen. De ingewikkelde regeling zou
aspirant-kopers hebben afge
schrikt. De NVM verwacht dat er
sprake is van een tijdelijke versto
ring op de markt totdat ook de ko
pers in de gaten krijgen hoe de re
geling in elkaar zit.
De nieuwe regeling gaat niet meer
uit van stijgende inkomens opdat
kopers niet meer in moeilijkheden
kunnen komen wanneer ze hun
baan verliezen of sterk gekort wor
den in hun inkomen, zoals in hé
recente verleden veel is voorgektf
men. Verder worden de rijksbijdrq<
gen voor deze woningen gebruiW
voor aflossing van de hypothee^
zodat de lasten beter te dragen zijrj
wanneer de bijdragen gestopt wor'
den. De NVM rekent erop dat d;
inzinking tijdelijk zal zijn en overt
wonnen zal worden door het aar?
brengen van vereenvoudigingei|(
„Dat eenvoudige regelingen bete
aanslaan, blijkt wel uit het huidig
succes van de premie C-regeling''1
aldus de NVM. 5
Dit verhaal gaat niet over frauduleuze notarissen. Evenmin
over hun inkomsten die toch al gauw gemiddeld ander
halve ton bedragen. Daarover is de laatste jaren al genoeg ge
schreven. Men zou bijna vergeten dat de meeste notarissen eer
zaam werkende notabelen zijn, bij wie men terecht kan voor
allerhande zaken: zoals het verdelen van een bij testament be
paalde erfenis, of bij de koop of verkoop van een huis om maar
een willekeurige greep te doen uit hun veelomvattende taak.
Hoe kiest men een notaris? Verschillen de tarieven onderling?
En de meest Nederlandse vraag van allemaal: hoeveel kost 't?
Dat zijn zo de problemen waarmee iedere Nederlander wel
eens te maken krijgt. Voor een antwoord op die vragen wend
den wij ons tot mr. A. J. M. van Velzen, de eerste Haagse „pers-
notaris".
DEN HAAG Nederland telt mo
menteel op de kop af 880 notaris
sen. Het is vooral een mannenwe
reld, want temidden van deze grote
groep vakbroeders ontwaart men
met moeite slechts 21 vrouwelijke
notarissen. Twee van die „vakzus-
ters" vindt men in het kanton 's-
Gravenhage (inclusief de randge
meenten Leidschendam, Rijswijk,
Voorburg en Wassenaar), waar de
consument kan kiezen uit 32 kanto
ren met 48 notarissen.
Notarissen mogen geen reclame
maken. En wie in dit communica
tietijdperk niet roept, wordt niet
gehoord. Toch blijft uiterlijk ver
toon hun vreemd.
„U zult geen notariskantoor aan
treffen met neonreclame", beves
tigt mr. Van Velzen terloops de
eerste vraag.
Moet men bij het zoeken naar een
notaris dan maar blindelings in de
Gouden Gids prikken en maatsta
ven hanteren als: kan ik bij zijn
kantoor makkelijk m'n auto kwijt
en is het in de buurt?
Mr. Van Velzen: „Het beste kan
men aan vrienden en kennissen
vragen of zij ervaring hebben met
notarissen en hoe hun die bevallen
zijn. Men kan ook gewoon zo'n
kantoor binnenstappen om een
praatje te maken. Wat speelt er bij
degene die een notaris wil gaan
raadplegen? Die wil bijvoorbeeld
een huis gaan kopen of hij wil iets
weten over familierecht. Hij kan
bij dat notariaat vrijblijvend infor
matie inwinnen. Dat kost geen
cent. Vooral in de onroerend-goed-
sector is het erg belangrijk dat het
publiek eerst naar de notaris gaat
en zich over de juridische en fami
lierechtelijke gevolgen laat infor
meren. En als het tijdens dat ge
sprek niet klikt en je ligt elkaar
niet, dan stap je naar een ander toe.
Dat doe je bij huisartsen ook. Als
het toch niks kost, wat zou je dan
tegenhouden?".
Medelijden
„Men denkt dat de notaris duur is.
Dat is hij ook wel bij onroerend-
goedgebeuren, maar daar staat te
genover dat de tarieven in de zoge
noemde familiepraktijk boedel -
afwikkeling, testament en huwe
lijksvoorwaarden heel laag zijn.
Nu hoeft u niet meteen medelijden
met ons te krijgen. Het heft elkaar
op, hetgeen een historische achter
grond heeft. Dat had te maken met
de brede schouders. Mensen die
zich een huis konden permitteren,
zouden ook hogere lasten kunnen
dragen. Daarentegen moet de fami
liepraktijk voor iedereen open
staan. Verder hanteert iedere nota
ris precies dezelfde tarieven".
De notaris is een bevoegd jurist die
door de overheid als ambtenaar is
aangesteld. Niet de overheid, maar
de cliënten zorgen voor de dik be
legde boterham van de notaris.
Toch moet diezelfde notaris onpar
tijdig blijven. „Het kan wel eens
gebeuren dat beide partijen elk hun
eigen notaris meebrengen. Dan ben
je geneigd je op het standpunt van
je cliënt te stellen, maar je bent
geen rechter, geen advocaat. Een
notaris moet te allen tijde onpartij
dig blijven". Volgens mr. Van Vel
zen is de tijd voorbij dat de notaris
met z'n ogen dicht alles onderte
kende. „De lijdelijke ambtsdrager
die alles maar laat passeren bestaat
niet meer".
Welke middelen staan de notaris
ter beschikking als hij gevallen van
zwart geld, fraude of zwendel ver
moedt? In zijn ambtseed heeft hij
gezworen niet alleen eerlijk, nauw
keurig en onpartijdig te zijn, maar
ook heeft hij zich gebonden aan
een geheimhoudingsplicht. In hoe
verre komt een en ander met el
kaar in botsing?
„In dezelfde eed heeft hij getrouw
heid aan de wetten van dit land be
loofd. Als er iets niet in de haak is,
waarbij ingrijpen noodzakelijk is,
kan de notaris in de eerste plaats
dienst weigeren. Bovendien kan de
notaris door de president van d
rechtbank van zijn ambtsgeheif
worden ontslagen", licht mr. Va|
Velzen toe. r
Stijve boorden
De tijden zijn veranderd. Ook h(
beeld van de „stoffige" notaris? Mj
Van Velzen met zijn 41 jaar e
jeugdig elan is de eerste bevestigd
van die veronderstelling. „Het gal
niet om uiterlijk, niet om leeftijl
maar om de mentaliteit. Die meij
taliteit is inderdaad verander!
vergeleken met een aantal jarej
geleden. Niet omtrent de ethie
van het vak, maar wat betreft d
openheid naar het publiek toel
zegt hij. „Het is noodzakelijk dj
we meer naar buiten treden en oi
beter profileren. De notaris is
vertrouwensman van de cliënt,
die positie kan hij zich geen hoj
drempel en stijf boord meer ve
oorloven".
TOM VAN RIJSWIJ
