„Taal schiet tekort om moord op Digna te omschrijven"
Organisaties
tegen CP bij
herdenking:
Tol erg hoog
U hoeft uwgeld
niet meer vast te zetten
als u ii hoge rente wilt.
Kremlin vril hot-line
met Witte Huis
in stilte verbeteren
Scvjetdissidenten
inisoleercel
ECHTPAAR HOORT LEVENSLANG EISEN
BINNENLAND/BUITENLAND
QeidóaQowiarit
Egypte accepteert geen
ambassades in Jeruzalem
KAIRO De Egyptische president
Moebarak heeft gisteren gezegd de di
plomatieke betrekkingen te verbreken
met landen die hun ambassade in Israël
naar Jeruzalem willen overplaatsen.
Vorige week verbrak Egypte de diplo
matieke betrekkingen met Costa Rica
en El Salvador uit protest tegen het be
sluit van deze landen hun ambassades
naar Jeruzalem over te plaatsen. Egyp
te. dat Jeruzalem niet erkent als de
hoofdstad van Israël, veroordeelde
hiermee indirect de druk die het Ame
rikaanse Congres op de regering-Rea-
gan uitoefent om de Amerikaanse am
bassade van Tel Aviv naar Jeruzalem
over te brengen.
Negen maanden geëist
voor afpersing Shell
DEN HAAG Negen maanden gevangenisstraf,
waarvan drie voorwaardelijk, heeft de officier van
justitie bij de rechtbank te Den Haag gisteren ge
ëist tegen de 27-jarige zanger/componist J.S. uit
het Zuidlimburgse Elsloo, wegens afpersing en be
dreiging van de directie van Shell. S. probeerde
eind januari telefonisch 50.000 gulden van de olie
maatschappij los te krijgen, met de mededeling dat
hij dan beschieting en gijzeling van personeelsle
den door de MOBO zou kunnen voorkomen. Die
MOBO was een bedenksel van hemzelf; de letters
stonden voor militante organisatie ter bestrijding
van onrecht. S., die samen met zijn moeder op
treedt als „Het duo met de hoed", bekende de da
der te zijn van ruim dertig valse bommeldingen,
onder andere bij Veronica, de burgemeester van
Almere en zanger Peter Koelewijn.
Heineken-ontvoerder
verliest kort geding
over uitlevering
DEN HAAG De president van de Haagse rechtbank
vindt het niet onrechtmatig dat Nederland aan Frankrijk
heeft gevraagd twee verdachten van de Heineken-ont-
voeringszaak na hun uitlevering ook voor andere feiten
te vervolgen dan de feiten waarvoor zij worden uitgele
verd. Een diplomatieke nota waarin dit wordt voorgesteld
hoeft niet te worden ingetrokken, zo bepaalde de presi
dent, mr. M.R. Wijnholt, gisteren in kort geding. Het ge
ding was aangespannen door de advocaat van één van de
twee in Frankrijk vastzittende verdachten, de 26-jarige
Amsterdammer Cor van H. De raadsman betoogde dat
twee van de drie feiten waarvoor uitlevering wordt ge
vraagd niet in het uit 1895 daterende uitleveringsverdrag
tussen Nederland en Frankrijk voorkomen en dus buiten
de rechtszaak in Nederland moeten blijven.
Wekelijks actueel
debat in Kamer
DEN HAAG De Tweede Kamer zal
vanaf het najaar iedere dinsdag een uur
durend actueel politiek debat houden.
Het komt in de plaats van het wekelijkse
uurtje op donderdag, waarin bewindslie
den kamervragen komen beantwoorden.
Het voorstel is afkomstig van de kamer
commissie voor de werkwijze die onder
leiding staat van kamervoorzitter Dol
man. De Kamer moet het plan nog wel
overnemen. In het plan van de commis
sie wordt tijdens het debat discussie tus
sen de Kamer en de bewindslieden en
tussen kamerleden onderling toegestaan.
De dinsdag is voor het nieuwe debat ge
kozen om de kamerleden de kans te ge
ven direct op uitspraken van bewindslie
den in het weekeinde te reageren.
DEN AAG Twee politieke gevangenen in de Sovjet-
Unie zten reeds enkele maanden onafgebroken in de isola
tiecel. Dit heeft de Boekovski-stichting in Amsterdam uit
dissidetenkringen in Moskou vernomen. De twee dissiden
ten ve>lijven in „kamp 35" in Perm, in de Oeral, zo wordt
gezegdHet betreft de 29-jarige Iwan Kowaljov, lid van de
Moskoïe Helsinki-groep en in 1982 tot tien jaar veroor
deeld, n de 39-jarige Waleri Senderov, die in 1982 tot
twaalf tar werd veroordeeld wegens vakbondsactiviteiten.-.
Kowaljv zit reeds negen maanden onafgebroken in de iso-
latieceLvegens klachten over de kwaliteit van het eten en
zijn wejering, op medische gronden, om zwaar werk te yer-
richtenSenderov zit zeven maanden in de isolatiecel, voorr
namelij omdat hij de klachten van Kowaljov heeft onder
steund.De gezondheid van beiden zou uiterst slecht zijn.
GRONINGEN Officier
van justitie mr. H. van
Voorst heeft gisteren bij
de rechtbank in Gronin
gen levenslange gevange
nisstraf geëist tegen de 34-
jarige A.J.M.P. en zijn 26-
jarige echtgenote J.P.M.P.
uit Groningen. De officier
achtte wettig en overtui
gend bewezen dat beiden
zich hebben schuldig ge
maakt aan het samen ple
gen van de moord op het
9-jarig meisje Digna van
der Roest uit Groningen.
Ook staat naar de mening
van de officier vast dat de
twee samen ontucht met
het kind hebben gepleegd
en de man haar heeft ver
kracht waarbij de vrouw
behulpzaam is geweest.
Digna van der Roest werd
voor het laatst gezien op 7 juni
1982 door een vriendinnetje
met wie ze per bus van school
naar huis reisde Vlak bij haar
huis stapte ze uit. Om vier uur
had ze thuis moeten zijn. Om
half zeven schakelden haar
ongerust geworden ouders de
politie in. Nog diezelfde avond
vond er een uitgebreid buurt
onderzoek plaats; in de dagen,
weken en maanden daarop ge
volgd door talloze zoekacties
en pogingen met de ontvoer
ders van het kind in contact te
komen. Pas vijftien maanden
later werd haar stoffelijk over
schot opgegraven in een grep
pel nabij een parkeerplaats in
het Drentse Ruinen. Dat ge
beurde op aanwijzing van me
vrouw P., die via de politie in
Utrecht liet weten dat haar
man Digna om het leven had
gebracht. Al snel bleek dat be
halve haar man zij ook een be
langrijke rol in de zaak had
gespeeld.
Volgens de verklaring van
Hannie P. ging zij op 7 juni
„op bestelling" van haar man.
Ook buiten de rechtzaal bestond belangstelling voor de rechtzaak tegen het echtpaar P.. dat hier
in een witte bestelwagen wordt weggevoerd.
liefhebber van kinderporno,
op zoek naar een meisje. P.
ontkende geweten te hebben
waarom zijn vrouw die dag de
woning had verlaten en op de
fiets naar de wijk vertrok
waar ze ooit had gewoond en
waar een school staat. Met een
smoes over jonge poesjes die ze
thuis zou hebben, lokte ze Dig
na mee. Onderweg kreeg ze
een mombakkes uit een feest
winkel opgezet, om te voorko
men dat iemand haar achteraf
zou kunnen herkennen.
Thuis gekomen ging Hannie P.
meteen haar dochtertje uit de
crèche halen, Digna kreeg een
glas ranja met een slaapmid
del. In de uren daarna kreeg
ze nog een aantal glazen limo
nade met kalmerende midde
len. Daarna werden er foto's
van haar gemaakt en ontucht
met haar gepleegd, zowel door
de man als door de vrouw.
„Tegen mijn zin, want ik vond
het eigenlijk maar vies", ver
klaarde de vrouw gisteren op
de zitting. Ee"n opmerking die
Ton P. in woede deed ontste
ken: „Je liegt", riep hij, zoals
hij zich nog vaker over de ver
klaringen van zijn vrouw zou
uitspreken.
Verdorvenheid
Het aanvankelijke plan het
meisje „ergens in een bos" af
te zetten, maakte plaats voor
het plan haar op te ruimen.
Met een geleende auto, een
stuk touw, een schop ert Digna
gewikkeld in een deken op de
achterbank, koersten ze naar
een parkeerplaats in Ruinen.
Daar bedacht één van hen
(beiden gaven over dat idee el
kaar gisteren de schuld) dat als
Ton nog wat wilde, hij het
toen nog kon doen. Op de ach
terbank werd het meisje ver
volgens verkracht met assis
tentie van de vrouw. „Die
daad, gepleegd op het moment
vlak voordat het genomen be
sluit ten uitvoer zou worden
gebracht, tekent beide ver
dachten meer in hun verdor
venheid dan een proces ver
baal van de politie, een psychi
atrisch rapport van het Pieter
Baancentrum of een requisi
toir van een officier van justi-
Emoties
GRONINGEN Recht
bankpresident mr. J. Mein
verzocht voor het begin
van de zaak tegen het
echtpaar P. om rust en
stilte. „Emoties horen bij
de behandeling in de
rechtszaal niet thuis", zei
hij. Kort nadat verdachte
Ton P. aan het woord was
gekomen, werden de emo
ties iemand op de publieke
tribune toch te veel. Hij
werd buiten kennis de zaal
uitgedragen.
tie ooit zullen vermogen", zei
de officier daarover.
Terwijl P. de kuil groef werd
het meisje gewurgd door me
vrouw P. en later voor alle ze
kerheid nog een paar keer met
de schop op de schedel gesla
gen voordat de kuil werd dicht
gegooid. In de vroege ochtend
uren werd thuis de bebloede
kleding van P. gewassen en
schoenen aan reepjes.gesneden
en de schop bij een bouwplaats
gedeponeerd. De kleren van
het slachtoffertje gingen in
een zak met de vuilnisman
mee. „Men kan slechts consta
teren dat er in onze taal onvol
doende begrippen voorhanden
zijn om het misdadige hande
len van de verdachten op ade
quate wijze te kunnen om
schrijven", zei de officier.
Al kan dan niet meer met ze
kerheid worden vastgesteld
wie precies wat heeft gedaan
en wat precies de dood'spor-
zaak is geweest, zeker is dat
het een combinatie van de des
betreffende handelingen is'ge
weest. Omdat beide verdach
ten in de conclusie van een in
het Pieter Baancentrum opge
maakt psychiatrisch rapport
volledig toerekeningsvatbaar
worden beschouwd, vond de
Advocaat mr. Rietveldt (links) met verdachte Hsnie P.
officier dat hen een maximale
straf (levenslng) toekomt. Te
meer daar uit hetzelfde rap
port blijkt dat bij beiden de
kans op herhaling niet uitge
sloten wordt geacht, terwijl te
vens bij beiden de kans op suc
ces van een behandeling niet
erg groot mag heten. „Boven
dien", aldus de officier, „moet
duidelijk zijn dat er bij een
combinatie van dit soort mis
drijven geen compromissen
mogelijk zijn".
Levensloop
De advocaten van beide ver
dachten gingen niet alleen uit
voerig in op de levensloop en
de minimale kans die zowel
Ton als Hannie P. daarin ge
had hebben, waren even
min erg gelukig met de con
clusie zoals diuit het rapport
naar voren is jkomen. Zo ci
teerde raadsmi mr. M. Riet
veldt veelvuld'e passages uit
dat rapport oir Hannie P.,
waarin naar vqn komt dat er
wel degelijk eistige psychia
trische stoornisjn bij haar be
staan. De advoiat constateer
de een gebre aan logica,
doordat de webrkende angst
bij de vrouw nt is meegeno
men in de conpsie en vroeg
de rechtbank djï ook om een
vernieuwde, aayullende psy
chiatrische rafcortage. Die
naar zijn menii; moet uitwij
zen dat mevrou P, wel dege
lijk sterk tot cr sterk ver
minderd toerejningsvatbaar
moet worden geacht voor haar
daden.
Niet om het gebeuren te recht
vaardigen maar wel om de da
ders en hun daden te kunnen
beoordelen gingen beide advo
caten in op de levensloop van
hun clienten. Mr. F. Vermeer
schetste hoe Ton P. in zijn eer
ste levensjaar drie verschillen
de vaders heeft gekend, terwijl
Zijn biologische vader altijd
onbekend is gebleven. Vanaf
Zijn jongste jaren werd de man
geconfronteerd met mishande
lingen, zowel van hemzelf als
tussen zijn opvoeders onder
ling. Vanaf zijn vierde jaar
heeft hij in diverse tehuizen
gezeten en op zijn veertiende;
jaar is hij in de Rekkense in
richtingen beland. In de daar
opvolgende jaren volgen vele
veroordelingen voor voorna- -
melijk vermogensdelicten.
„Het eindresultaat van zo'n
jeugd moet welhaast zijn dat
de betrokkene aan de zelfkant
van de samenleving terecht
komt. Dat is hier dan ook he
laas gebeurd", aldus de raads
man.
In 1975 ontmoette hij me
vrouw P., wier levensloop zo
mogelijk nog ongunstiger is«
dan de zijne. „Uit de combina
tie van deze twee levens kon
niets goeds komen", conclu
deerde de advocaat. Die sa
menleving van de verdachten
werd dan ook gekenmerkt
door ontelbare incidenten,
prostitutie, souteneurschap,
diefstallen en veroordelingen,-
ruzies, geweld, chaos, het weg-
lopen door de vrouw, etcetera
etcetera. „Ik sta er mee op en
ik ga er mee naar bed", zei
Ton P. gisteren huilend in zijn
laatste woord. „Iedereen ziet
mij als een beest, maar ik ben
ook een mens en vader van
twee kinderen". Mevrouw P.
toonde geen emotie. „Hij liegtr
over alles wat hij zegt", gaf ze
als reactie op de verklaringen
van haar man over haar per
soon. De rechtbank zal op 14
mei vonnis wijzen.
HANNIE JIPPES
Kamerfracties niet uitgenodigd
AMSTERDAM De tol die
nu, door het niet uitnodigen
van de Kamerfracties bij de
Dodenherdenking, wordt ge
vraagd is wel erg hoog, maar
om de waardigheid van de
herdenking te verzekeren,
stemmen wij in met de geko
zen oplossing.
Dit staat in een gisteren uitge
geven verklaring van de 76
organisaties die het Comité
Nationale Herdenking hadden
gevraagd de uitnodiging aan
de Centrumpartij in te trek
ken.
Het Comité had maandag de
uitnodigingen aan alle fracties
in Eerste en Tweede Kamer
ingetrokken om zo de CP te
kunnen weren van de nationa
le herdenking op vrijdag 4 mei
in Amsterdam. Alleen de
voorzitters van beide kamers
zijn nu uitgenodigd.
De politiek heeft zich tegen
het besluit van het comité ge
keerd. Ook de protesterende
organisaties zijn er niet echt
gelukkig mee. Weliswaar is
hun doel (het weren van de
CP) bereikt, maar „het blijft
een vergissing te menen dat de
Centrumpartij een democrati
sche organisatie is".
Ter gelegenheid van de Natio
nale Dodenherdenking zal
voorzitter D. Dolman van de
Tweede Kamer vrijdagavond
om acht uur in het gebouw
van de Tweede Kamer een
krans leggen bij de erelijst van
gevallenen.
Deze erelijst werd op 4 mei
1960 door koningin Juliana
aangeboden aan de Kamerle
den als vertegenwoordigers
van het Nederlandse volk. De
erelijst bevat 17.500 namen
van Nederlandse gevallenen
in de Tweede Wereldoorlog.
Dagelijks wordt er een pagina
met 24 namen omgeslagen.
ADVERTENTIE
De Giro Plus Rekening is een aan
trekkelijke spaarvorm van de Amro Bank.
U profiteert van een hoge rente en
toch kunt u over uw spaargeld beschikken
wanneer, u dat wilt.
Dat is handig als u onverwachts een
rekening moet betalen of spaart voor iets
speciaals. Want van uw Giro Plus
Rekening kunt u elke maand f 3.000,- op
nemen (of meer tegen 1% kosten).
Inleggen en opnemen gaat heel een
voudig via uw bank- of girorekening.
Bij elke Amro Bank kunt u direct zo'n
spaarrekening openen.
6 ||ujj
Amro Bank. De bank waar je wat aan hebt. r
Melk en kaas minder in trek
DEN HAAG Het melkver-
bruik in ons land is in 1983
met drie liter per hoofd van de
bevolking gedaald tot bijna 132
liter per persoon per jaar. De
daling komt helemaal voor re
kening van een mindere im
port van buitenlandse melk.
RUITENHEER
Nederlandse melk werd iets
meer gedronken. Dit heeft het
bedrijfschap voor de detail
handel in melk- en zuivelpro-
dukten bekend gemaakt. De
kaascomsumptie daalde vorig
jaar met 0,3 kilo per persoon
tot 12,4 kilo. Alleen de afzet
van in ons land gemaakte
„buitenlandse" kaas (plus 30
procent) en van poederkaas
(plus vijf procent) steeg. De
comsumptie van eieren nam
per persoon met vier af tot
198. De vraag naar scharrelei
eren nam in 1983 met 25 pro
cent toe.
Cadeaubon van
VW in opmars
DEN HAAG De VVV-ca-
deaubon wint sterk terrein. De
verkoop ervan steeg vorig jaar
met ruim 100.000 stuks tot zo'n
1,7 miljoen. De bon neemt
daarmee veertig miljoen gul
den omzet in de detailhandel
voor zijn rekening.
Bij diverse gelegenheden is
volgens de Stichting Advies
bureau voor de Boekhandel in
Den Haag in totaal voor bijna
32 miljoen gulden (1,5 miljoen
stuks) aan boekenbonnen
overhandigd en voor zo'n 22
miljoen gulden aan platen bon
nen.
IRENE SPREEKT 4 MEI IN LEIDEN
LEIDEN Tijdens de dodenherdenking in de Marekerk op
vrijdag 4 mei zal prinsese Irene een toespraak houden. De her
denking, die wordt geopend door burgemeester C. Goekoop be
gint om half acht. Na de-4oespraak door de prinses begint om
ongeveer tien voor half negen de stille tocht naar het monument
voor de gevallenen, tegenover molen „De Valk"
(Van onze correspondent
Mare de Koninck)
WASHINGTON De
Verenigde Staten en de
Sovjet-Unie zijn het eens
geworden over techni
sche verbetering van de
rechtstreekse „rode lijn"
(hot-line) tussen het
Witte Huis en het
Kremlin. Maar Ameri
kaanse en Russische
functionarissen bek
vechten al geruime tijd
over de wijze waarop
het akkoord daarover
moet worden bezegeld
en aan de wereld moet
worden gepresenteerd.
De regering in Washington
wenst een plechtig vertoon
rond het plaatsen van de
handtekeningen. Er zou
den liefst ministers, maar
minstens de wederzijdse
ambassadeurs aan te pas
moeten komen. Maar Mos
kou heeft er helemaal geen
zin in om mee te werken
aan wat ze als politieke
propaganda voor president
Reagan ziet. „Het Kremlin
zou het liefst alleen maar
de bestelbon laten onderte
kenen door een Ameri
kaanse en een Russische
conciërge in Novosibirsk in
het holst van de nacht",
verklaarde gisteren een
woordvoerder van het
Amerikaanse ministerie
van buitenlance zaken in
Washington.
Hij bevestigdedat presi
dent Reagan It akkoord
over de hot-ke-verbete-
ring ziet als „ea stap naar
betere Amerilans-Russi-
sche verhoudigen", ter
wijl het voor Ie Russen
een puur technche aange
legenheid is e, geenszins
een keerpunt iide slechte
Oost-West-relat.
Het is al gerune tijd de
taktiek van deteagan-re-
gering om akkïrden met
Moskou na te seven over
zaken die minck- gevoelig
en complex zij dan wa
penbeperking. G die wijze
wil Reagan torn dat hij
ondanks onovdcomelijke
politieke verscillen, als
pragmatisch vreldleider
bereid is tot ee zakelijk
vruchtbaarder verstand
houding met t Sovjet-
Unie.
Onpersoonlijk
De not-line tusse het Wit
te Huis en het Femlin is
kort na de Cubcrisis in
1963 tot stand ekomen.
Het is geen telefoiverbin-
ding hoewel ok die be
staat maar eeitelexlijn
om bij een dreigide we
reldoorlog scriftelijke
boodschappen ennforma-
tie te kunnen uivisselen,
vooral ter voorkoming van
fatale misverstanden.
De huidige installatie is
volslagen verouderd. De
capaciteit is niet meer dan
60 woorden per minuut.
Men is het nu eens gewor
den over installatie van
computer-terminals, die
behalve teksten ook land
kaarten en andere figuur
lijke voorstellingen in een
flits kunnen overbrengen.
Besloten is om de hot-line
niet met beeldtelefoon en
video uit te breiden. Beide
zijden blijven de voorkeur
geven aan een onpersoon
lijke en schriftelijke crisis-
-verbinding. Daarnaast is
er voor beide politieke lei
ders altijd de mogelijkheid
om telefonisch contact op
te nemen.
De Amerikanen hadden
voorgesteld om nog een ex
tra, aparte en rechtstreekse
data-verbinding aan te leg
gen tussen het Amerikaan
se en Russische ministerie
van defensie en tussen bei
de ambassades in de twee
hoofdsteden. Maar de Sov
jet-Unie achtte dat een ge
vaarlijke, „decentralisatie
van het commando" bij een
eventuele kernoorlog. Ook
vreesde Moskou dat Was
hington de extra rode lij
nen op een of andere ma
nier voor spionagedoelein-
den zou kunnen misbrui
ken.
