weekpuzzel door dr. Pluizer
FtAMfc
VbWn
a a
m s
postzegels
sterrenhemel
NR. 16 CRYPTOGRAM
Oplossing Paaspuzzel
CcidócSoumnt
HORIZONTAAL:
1. Ik oogst hiermede liever
veel lof (7);
3. Van deze twee vogels
hoort u tegenwoordig in
Syrië niets meer (7);
5. Zo griezelig dat we het
niet breed hebben (3);
6. Om hieraan te zitten is
beslist geen pretje! (5);
7. In hogere sferen blijkt ze
akelig aan de maat te zijn
(5);
9. De verwarde dokter in
de disselwagen maakt me
misselijk (7);
12. Naam van de kampioen
(5);
14. Aan de haak geslagen
kaart (3);
16. Die speelruimte is be
paald niet vet (5);
18. Waarom stemt hij niet in,
dat u één thee krijgt? (3);
19. Zij geeft een rondje aan
moeder (3);
De twee gevraagde sleutelwoorden in de Paaspuzzel
zijn HUISBRANDOLIE en HOOFDKWARTIER.
De prijswinnaars van de Paaspuzzel zijn:
J.M. Silvester, Herensingel 2B, 2316 JS Leiden.
J. Staal-van Santvliet, Frans Halslaan 1, 2343 EA Oegstgeest.
De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd.
20. Ondanks dat er niets in
het vaartuig zit is het
toch overladen (5);
22. Precies de helft (3);
24. Ook deze stad kunt u in
de atlas vinden (5);
27. Het uittreksel levert nog
een cent meer op (7);
30. Stof peilen (5);
31. Winterkoning (5);
32. Godin die een gebaar
niet verschrikkelijk
vindt (3);
33. Wordt beslist niet gelan
ceerd om uitsluitend de
poort te verbrijzelen (7);
34. Om hiermede voor 5 mil
joen iemand vrij te kopen
vergt veel telwerk (7).
VERTICAAL:
1. Schiet op met het
schoonmaken hiervan; zo
te horen kun je er door
kijken! (7);
2. Hij kan uitrusten tijdens
zijn werk (5);
3. Hij houdt altijd alles goed
in de gaten (5);
4. Dat is een goede oplos
sing voor plakkers! (7);
6. Vliegende vis (5);
8. Hij houdt ervan in Enge
land tussen het groen te
zitten (5);
9. Geleiachtige stof voor
een klein persoon (7);
10. Pa's woonplaats in België
(3);
11. Dit is geforceerd her
steld! (7);
13. Zij is het hoofd van een
Amerikaanse staat (3);
14. De godin haalt haar lier
uit de werkplaats (3);
15. De snelle loop van een
forens loopt op niets uit
(3);
17. Zing een toontje lager als
je slim bent! (3);
20. Scheepskamertje om te
studeren? (7);
21. Dit is werkelijk een dier
op maat! (5);
23. Het goud Frans is bij
heel wat minder waard!
(3);
25. Taille van een schoenma
ker (5);
26. Dit is beslist geen zomer
se slaapplaats (7);
28. De danseres at nog vlug
iets voor zij aan deze
dans begon (5);
29. Als ik gewicht verlies,
kom ik in de vuilnisem
mer terecht! (5).
Oplossingen onder vermelding van Puzzel 16 moeten uiterlijk
woensdagmiddag in bezit zijn van de:
Leidse Courant, Postbus 11, 2300 AA Leiden.
Naam, adres en postcode s.v.p. in blokletters vermelden.
INuances in het bieden
spel. De opener heeft welis
waar „slechts" 12 punten,
op het cuen van de part
tafels opende oost niet met 1
klaver, met alle gevolgen van
dien:
Aangeven dat er een sterke
kaart aanwezig is, is niet zo
moeilijk. Het probleem zit 'm
meer in het nuanceren tussen
verschillende sterke spellen.
Wanneer er een biedsysteem
wordt gehanteerd dat die ver
schillen zo duidelijk mogelijk
tot uitdrukking brengt, is er
een sterk vergrote kans om bij
herhaling in verantwoorde
manche- of slemcontracten te
recht te komen.
Het biedprobleem van vorige
week betrof zo'n grensgeval.
In een viertallenwedstrijd
wordt met 1 schoppen geopend
De kans op het maken van 4
schoppen is dan zeer groot,
terwijl er aan de andere kant
ook voor de tegenpartij wel
het een of ander in zal zitten.
Het vinden daarvan wordt
door de directe sprong naar de
manche aanmerkelijk bemoei
lijkt.
De delayed game raise (dus de
manche in tweede instantie)
wordt gedaan met een hand
met openingskracht en goede
aansluiting, b.v.:
OAH943
O A 4
4 1083
antwoordt de partner natuur
lijk 2 harten. Na 2 schoppen
van de opener
Er bestaat zoiets als een „de
layed game raise", een uitge
stelde sprong naar de manche.
Indien de manche direct gebo
den wordt (1 schoppen - 4
schoppen) is er - in de meeste
biedsystemen - een distributio-
neel en niet sterk spel aanwe-
Komt de hand van het gege
ven probleem voor deze be
handeling in aanmerking?
Duidelijk niet, want daar is
deze hand net een fraktie te
sterk voor. En stel je voor dat
de opener ook een hand heeft
die net een fraktie te sterk is,
dan zou je wel eens naast iets
heel'moois kunnen grijpen.
In termen van de Losing
Trick Count bevat de hand in
eerste instantie 7 losers, maar
de correctieregels geven aan
dat er vanwege de overvloed
aan topcontroles minimaal een
loser af mag en 6 losers is te
sterk voor een delayed game
raise, dus
ders verzinnen, liefst zo duide
lijk mogelijk.
Klaver is de kleur waar het
lek in zou kunnen zitten en
dat kunnen we luid en duide
lijk aangeven door een cue
(controlebod) in ruiten, 4 rui
ten dus, aangevend géén con
trole in klaver, wel een con
trole in ruiten (eerste of twee
de) en sleminteresse. Daarop
antwoordt de opener met 4
harten (eerste of tweede con
trole, in dit geval dus singleton
of renonce) en dat is positief.
Het betekent namelijk dat
daar wèl e^n klavercontrole
zit, anders was er direkt afge
zwaaid naar 4 schoppen.
Azen vragen heeft nu niet zo
veel zin, tenzij u de vijf-azen-
conventie speelt, d.w.z. 4 azen
en troefheer, want een van
tweeën moet opener toch wel
hebben om reële kansen te
hebben voor twaalf slagen.
Het spel kwam voor tijdens de
tweede ronde van de Martini-
cup en aan beide tafels werd
na 2 schoppen direkt 4 schop
pen geboden, plus twee. Frac-
tioneel onderbieden noemen
we dat, terwijl 6 schoppen
nauwelijks te verliezen was;
want de opener had:
en dat betekent vrijwel auto
matisch 12 slagen, bij goed af-
de LTC, want de hand be
vat maar 5 losers. Daar moet
er wel eentje af vanwege het
chronisch gebrek aan azen,
maar de zeskaart schoppen (de
zgn. troefcontrole of supert-
roefcontrole) compenseert dat.
Interpolis
Na de voorronden, achtste,
kwart en halve finales bereik
te het 14de Interpolistoernooi
wederom zijn hoogtepunt in
Tilburg: 128 „uitverkorenen"
speelden daar op 8 april j.l. 36
spellen om niet te versmaden
prijzen, die in een enkel geval
zelfs een zeer goede bestem
ming kregen.
Op het volgende spel werd
door slecht 7 van de 32 NZ-pa-
ren 6 ruiten geboden
O/allen A H 8 7 6 5
OB62
09654
B 10 3 N 4 V 2
O V 1083 J n *A4
O 7 y O B 10 2
4 V 10764 A 4 II B9853
OH975
OAHV83
4 A 2
1). „vierde kleur".
2). te laat!
3). klaverstop.
Zeker na 3 SA liet noord zijn
eventuele grootslemaspiraties
varen. Het vormen van 12 sla
gen was verder een fluitje van
een cent.
Het probleem van dit spel is
dat noord zich na 3 klaver van
west niet direkt moet laten
verleiden tot 4 schoppen. Een
responsive doublet lijkt een
prima aktie, waarna 6 ruiten
nog te bereiken is. Met 4
schoppen (plusl) scoorden NZ
slechts 30-32.
Speelprobleem
4 10 4 A H V 763
074 ?AH6
O V754 OA
4 A 109843 4HVB
Na 1 klaver - doublet - 3 kla
ver (of hoger) is dat ook niet
zo eenvoudig. Aan een van de
Als oost zit u in 7 SA en zuid
start met hartenboer. Hoe was
u dit biggetje?
AgendaA: 12 mei jeugdviertal-
lenkamp, junioren (Utrecht);
26 mei Toekomstdrive Nieu-
wegein; 15 mei - 7 juni Juan
les Pins.
Correspondentie over deze ru
briek: p.a. Lharstraat 10, 2162
AC Lisse.
Wereldkampioen Harm Wiers-
ma gaat volgende maand al
weer op tournee. Dank zij
sponsor Bungapart worden
drie simultaanseances gehou
den, waaraan telkens 50 spe
lers kunnen meedoen. De bes
te tien per séance plaatsen zich
voor de finale, die 1 juli wordt
gehouden.
Het programma ziet er als
volgt uit: 27 mei recreatiepark
Sallandshoeve, Nieuw Heeten;
10 juni Aparthotel 't Suyder-
duyn in Egmond aan Zee en
24 juni Bungalowpark Simpel-
veld. De finale wordt in Eg-
mond gehouden.
Liefhebbers kunnen zich -
zonder inschrijfkosten - opge
ven bij het bondsbureau van
de KNDB, tel. 078-147170. De
winnaar in de finale ontvangt
een speciale trofee en een
week gratis logies in een van
de tien Bungapart-projekten.
Alle deelnemers ontvangen
een herinnering.
Mem ziet dat de wereldkam
pioen niet op zijn lauweren
rust. Al snel na het behalen
WIERSMA
„J m
m m m m
m m m m t§
H
WIRNY
van zijn zesde wereldtitel is hij
weer op pad. Ingewijden spre
ken inderdaad van een zesde
wereldtitel als gevolg van het
compromis, dat vertegenwoor
digers van de Russische en de
Nederlandse dambond en de
FMJD, de werelddambond, tij
dens de laatste partij van de
match Wiersma-Wirny onder
tekenden.
De vijf voorgaande keren dat
Wiersma de titel veroverde,
Wiersma
zijn: WK-toernooi 1976 (Am
sterdam), match Gantwarg-
Wiersma 1979, match Gant-
warg-Wiersma 1981, Volmac
Achtkamp 1983 en match Van
der Wal-Wiersma 1983.
Van der Wal heeft geen rech
ten meer om de wereldkam
pioen uit te dagen, evenmin
als Rob Clerc (tweede in het
WK 1982, nummer drie van
Volmac 1983).
De wereldtitel staat pas in het
komende WK-toernooi, in het
najaar in Senegal, weer op het
spel. Daar wordt de nieuwe
wereldkampioen bekend, want
Wiersma trekt zich - zoals
aangekondigd - uit de interna
tionale wedstrijdsport terug.
Met het terugtreden van
Wiersma wordt een belangrij
ke periode afgesloten, die be
gon met het veroveren van de
wereldtitel in 1972 door Ton
Sijbrands. De enige Rus, die
zich sindsdien met het duo Sij
brands-Wiersma kon meten,
was Anatoli Gantwarg, ook in
Senegal weer van de partij.
Inmiddels hebben de Russen
bovendien het sterke duo
Alexander Dybman-Vadim
Wirny in de strijd geworpen.
Het moet nog blijken wat de
Nederlandse topspelers tegen
deze drie spelers kunnen be
reiken. Wellicht breekt nu
Hans Jansen door. Anders
moet het vooral van Rob Clerc
en Jannes van der Wal ko-
De slotpartij van de match
Wiersma-Wirny bracht nog
enige spanning, ondanks de
zet 10. 14-19 van Wiersma,
die bij topspelers bekend staat
als een remisevariant.
1. 33-29 17-22 2. 39-33 11-17 3.
44-39 6-11 4. 50-44 1-8 5. 31-26
16-21 6. 32-28 19-23 7. 28x19
14x23 8. 35-30 10-14 9. 30-24 21-
27. Wiersma wijkt af van de
rampzalige zestiende partij.
10. 57-31 14-19 De remisevari
ant 11. 41-37 19x30 12. 34x14
9x20 13. 47-41 23x34 14. 39x30
18-23 15. 37-32 11-16 16. 32x21
16x27 17. 42-37 7-11 18. 37-32
11-16 19. 32x21 16x27. Het is
duidelijk dat de witte kansen
bestaan uit de aanval op de
voorpost. Omdat wit drie keer
kan aanvallen (41, 46, 48) en
zwart maar twee keer, kan
verdedigen (2, 6), moet zwart
of een 2-om-2 in de stelling
brengen (22-28 18x16) of een
weerlegging voorbereiden.
20. 44-39 13-18 21. 30-25 4-10 22.
25x14 10x19 23. 33-29 23x34 24.
40x29 15-20 25. 48-42 6-11 26.
41-37 2-7 27. 46-41 8-13 28. 49-
44. Nu de gaten 42 en 44 zijn
gedicht kan de aanval op 27
beginnen.
28. 11-16 29. 37-32 19-23 30.
32x21 23x34 31. 39x30 16x27
32. 30-25 20-24 33. 41-37 7-11.
Nu lijkt 37-32 11-16 32x21
16x27 42-37 gevolgd door 37-32
de aanval af te ronden, maar
op 37-32 heeft Wiersma 22-28!
31x33 24-29 33x24 13-19 ?4x22
16x50 als weerlegging. Zie dia-
§4? 25-29 24x15 35. 37-32 5-10
36. 32x21 10-14 37. 21-16 14-19
38.16x7 12x1. Weliswaar staan
Wiersma's schijven beter ge
posteerd, toch is de remise-
grens niet overschreden. Wir
ny maakt gemakkelijk remise.
39. 38-32 19-23 40. 42-38 15-20
41. 38-33 20-24 42. 31-27 22x31
en tijdens het uitvoeren van
de slag 36x27 kwamen de bei
de spelers een deling der pun
ten overeen. Wiersma was
voor de zesde keer wereld
kampioen omdat de titelhou
der bij gelijke stand (20-20)
kampioen blijft.
door
L. Hofland
Europacup
In de kwartfinales van de Eu
ropacup voor clubteams moest
Volmac (Rotterdam) in het
paasweekeinde aantreden te
gen het Duitse Porz (Keulen).
Deze dubbelrondige teamwed
strijden beginnen meer en
meer de aandacht te trekken.
Dit blijkt uit het aantrekken
van de vele topschakers in de
diverse teams. Bij Solingen,
eveneens uit Duitsland, speel
de dit jaar Spasski en Kavalek
aan de eerste twee borden.
Wat overigens niet verhinder
de dat zij in de kwartfinales
werden uitgeschakeld door
Boerevestnik uit Moskou. Bij
Volmac spelen Timman, Korc-
hnoi en Van de Wiel aan de
topb'orden, aangevuld met
Keene, Böhm en Kuijf. Tegen
dit geweld konden de Duitsers
slechts Hort en Miles opstellen
en voor de rest wat Duitse
hoofdklassers.
Des te verrassender was het
dat het evenwicht in de eerste
I ronde gehandhaafd bleef;
slechts Kuijf won en Böhm
brak af in slechte stelling. De
tweede ronde begon slecht,
doordat Timman zich in de
opening vergiste en het punt
daardoor aan Hort moest laten.
Korchnoi en V.d. Wiel maak
ten deze vergissing echter
X
e
A A
4
A
ia Ai
a A
a
w <0
w
a<
J
S
2
4è
s
A A
A'S] A
•A.üj
m
bh
-1 L~
A
a -a
a
a
m m
«r ts
12. g3 Pb4 13. Lbl Lb5 14. Tel
Dc7.
Zwart moet nu wel door zet
ten, want na 14 g6 15. a3 Pc6
16. h4 heeft zwart slechts kost
bare tijd verloren waardoor
sterke aanval
ïsTfcsi
Diagram 1.
meer dan goed door beide te
winnen. Toen ook Böhm en
Keene hun tegenstanders op
de knieën dwongen was de
plaatsing voor de halve finale
een feit.
In de eerste ronde won Rini
Kuijf een leerzame partij tegen
de Duitse FIDE-meester B.
Schmidt. Vooral diegenen die
moeite hebben met het bestrij
den van Franse opstellingen
raad ik aan onderstaande par
tij goed te bestuderen.
R. KUIJF-B. SCHMIDT.
Frans, Terraschvariant.
1. e4 e6 2. d4 d5 3. Pd2 Pf6 4.
e5 Pfd7 5. c3 c5 6. Ld3 Pc6 7.
Pe2 cxd4.
Een interessante manier om
tegenspel op de damevleugel
Diagram 2.
te verkrijgen is nu: 7. Tb8!?
8. 0-0 b5 9. Pf3 b4 10. Pf4 Le7
11. Tel dxc3 12. bxc3 Da5.
8. cxd4 Pb6?l
Een dubieuze variant, waarin
het zwart zelden gelukt is ge
lijk spel te bereiken. Beter is 8
Db6 9. Pf3 f6 10. exf6 Pxf6-
11. Ld6 en zwart heeft enig te-
fenspel.
0-0 Ld7 10. Pf3 Le7 11. Pf4
Tc8.
Uit deze en zwarts volgende
zetten blijkt dat Schmidt zich
niet bekommert om de witte
akties op de koningsvleugel.
De afstraffing van deze tak-
tiek, die nu volgt, leert ons dat
zwart met g6 de witte moge
lijkheden had moeten beper
ken.
Na 15. g6 16. Pf6+ Lxf6 17.
exf6 Pc2 18. Lxc2 Dxc2 19.
Lh6 gevolgd door Pg5 is zwart
in grote moeilijkheden.
16. Ph4 Pc2 17. Lxc2 Dxc2 18.
Dg4 g6.
Door de nu ontstane verzwak
king op f6 stort de zwarte stel
ling spoedig in. Maar zwart
had weinig beters 18. Tg8?
19. Pf6+!); geconcludeerd moet
worden dat de zwarte inval
langs de c-lijn een slag in de
lucht is geweest.
19. Pf6+ Kd8 20. Lg5 h6 21.
Tacl Dd3. Zie diagram 1.
Maakt een fraaie afwikkeling
mogelijk, maar na 21. Da4
zou de zwarte dame te afzijdig
hebben gestaan.
22. Tcdl Dc2 23. Pxd5+! hxg5
24. Dxg5+ Kd7 25. Pf6+ Kd8
26. d5!
Kuijf verbruikte bijna al zijn
tijd om deze opmars door te
rekenen. Begrijpelijk als men
bedenkt dat dit zijn laatste
kans was om eeuwig schaak te
geven. Gelukkig voor Volmac
had hij alles haarfijn bere
kend.
26. Lh6 27. dxe6+ Kc7 28.
Tel!
In de commentaarzaal werd,
onder leiding van Gert Ligte-
rink, vooral gekeken naar 28.
Dg4 fxeö 19. Db4! Dc6 30. Pxg6
wat er ook goed uitziet, maar
minder geforceerd is.
28 Lxg5 29. Txc2+ Kd8 30.
Txc8+ Pxc8 31. Pf3!
De pointe, want na 31. exf7?!
Lxf6 32. exf6 Tf8 is het witte
voordeel niet zo groot meer.
31. Lxf6 32. exf6 fxc6 33.
Pff5!
Zie diagram 2.
Een fraaie stelling; het sterke
paard in combinatie met de
vrijpion zijn sterker dan loper
en paard. Zwarts taaiste ver
dediging was nu 33. Ke8 34.
Txe6+ Kf8, maar doordat de
zwarte toren niet meer mee
kan doen zal wit toch vrij sim
pel winnen. In plaats daarvan
maakt de witspeler nu een
fout, waar Kuijf bliksemsnel
(want hij had nog maar één
minuut!) van profiteert.
33. Pd6?! 34. Tdl Kc7 35.
Txd6! Kxd6 36. Pf7+ Kd7 37.
Pxh8 Ke8 38. f7+ Kf8 39.
Pxg6+ Kxf7 40. Pe5+ Kf6 41.
f4 Kf5 42. Kf2.
Hier werd de partij afgebro
ken en op het moment dat ik
dit schrijf (vlak na de tweede
ronde), nog niet opgegeven.
Mede door de hopeloze stand,
zulen de Duitsers daar echter
geen moeite meer mee hebben.
Correspondentieadres: L. Hof
land, C. Fockstraat 113, 2613
DE Delft.
Het is dit jaar 1600 jaar gele
den dat de eerste Nederlandse
bisschop Sint Servaas over
leed. Ter gelegenheid van dit
feit brengt de Nederlandse
PTT op 8 mei a.s. een bijzon
dere postzegel in omloop.
Deze zegel heeft een waarde
van 60 ct en werd ontworpen
door Paul Mijksenaar uit Am
sterdam. De afbeelding toont
een in- steen uitgehouwen
beeltenis van Sint Servaas. Op
de achtergrond is een deel van
de tekst uit de Servaas-legen-
de van Hendrik van Veldeke
zichtbaar. Over het gehele ze
gelbeeld komt voor een in
contouren gestyleerde weerga
ve van een fragment (de
„baard" met vijf kruisen) van
de Petrussleutel. De ster is af
komstig uit het wapen van
Maastricht. Sint Servaas was
bisschop van zowel Maastricht
als Tongeren. Tevens ziet men
op de zegel de jaartallen 384 en
1984.
De zegel werd uitgevoerd in
de kleuren lichtgrijs, donker
grijs, oranjerood en zwart. De
oplage van de bijzondere post
zegel bedraagt 140.000 vellen
van 100 zegels. De postzegel
mapjes met een blokje van
vier zegels, zijn verkrijgbaar a
raison van f 3,40 per mapje.
Het drukken, in rasterdiep-
druk, werd verzorgd door Joh.
Enschedé en Zonen te Haar
lem. De zegel blijft in de ver
koop tot 1 juni 1985. Het eer-
stedag-stempel is gebaseerd op
een fragment van een vroeg
middeleeuwse grafsteen met
christelijke motieven. Bij de
vormgeving is getracht de ge
volgen van o.a. weersinvloe
den (erosie) zichtbaar te ma
ken.
Motieven, gebaseerd op het
unieke Zweedse bergland
schap, komen voor op een
reeks van vier zegels die de
Zweedse PTT op 27 maart j.l.
heeft uitgebracht. Hierbij gaat
het op de eerste plaats om een
boekje van tien zegels in de
waarde van Zw.kr. 1.90.
Deze tien zegels dragen twee
verschillende afbeeldingen.
Op de eerste plaats ziet men de
zeldzame muskus-os, tot 1971
een voor Zweden onbekende
diersoort. In dat jaar kwam
een kudde van deze dieren uit
NE DE
Noorwegen. De vijf emigran
ten van toen hebben zich in
middels vermeerderd tot 25
stuks. Deze muskus-os is, on
danks zijn naam, nauwer ver
want met schapen dan met
runderen. Hij is van nature
bestand tegen het barre kli
maat in het poolgebied. De
dikke, wollige vacht houdt de
lichaamswarmte uitstekend
vast. Vanwege haar zeldzaam
fijne structuur vindt de wol
dan ook gretig aftrek en het is
dan ook daarom dat muskus
ossen in Canada gefokt wor
den.
Een zegel met de afbeelding
van een lemming is gekoppeld
aan deze muskus-os-zegel. Een
lemming kan blaffen als een
waakhond. Als zij zich b.v.
door de mens, belaagd voelen
gaan ze op hun hurken zitten
en draaien hun kop naar de
belager. Het geblaf met daar
naast springende bewegingen
en het herhaaldelijk draaien
van de kop doen sterk denken
aan een geagiteerde waak
hond.
De kans om iets dergelijks te
aanschouwen is gering, want
de lemmings leven in kleine
groepen en verschuilen zich
zodra zij de aanwezigheid van
mensen vermoeden. Djit van
tijd tot tijd lemmings in grote
getale door verdrinking vrij-
wilig de dood ingaan berust
waarschijnlijk op een misvat
ting. Het zijn gewiekste zwem
mers en wanneer zij op hu
weg water tegenkomen storten
ze zich er in. Wanneer dat toe
vallig de zee is, kunnen 2
weten dat ze onmogelijk de
overkant kunnen halen.
De Zweedse flora krijgt
dacht met een zegel in «v
waarde van Zw.kr.2.-. Op dezeIS
zegels ziet men een plant die )arei
in de bergachtige streken veel de
voorkomt, n.l. de soort „Ange- kwa
lica Archangelica", een over- Y,en;
blijvende plant. Een zegel in
de waarde van Zw.kr. 2.25 JJ1 d
heeft als motief de berg Tolpa-,de
gorni, met een alpenberk opde 1
de voorgrond. Deze zegelt
werden gedrukt op rollen.; ™et
Op 1 april j.l. werden in Zwe- ":as
den de posttarieven verhoogd. ".'r'
Het is dan ook daarom dat er
twee nieuwe waarden in de
gebruiksserie werden uitge-! Met
bracht. Het betreft hier één ze- jn E
gel in de waarde van Zw.kr. beg(
1.90 met het portret van ko- Zolc
ning Carl XVI Gustaf (roodi asfa
en een zegel in de waarde van kwa
Zw.kr. 2.40 met het portrei race
van koningin Silvia (bruin)
„Sportvisserij" vormt het on- ^e..
derwerp voor een serie vat "J
drie bijzondere postzegels dii
door de Noorse PTT werd uit' *5
gebracht. Deze serie verscheel -
op 10 april j.l. en de zegel 1 De
hebben een waarde van Nki !$m/]
2.50, Nkr. 3.- en Nkr. 3.5( j
„Vissen in binnenwateren' w
naar een foto van Dag Kjel 6fj
saas, vormt het motief voor di v
zegel van Nkr. 2.50. „Zalmvia J
serij" vormt het thema voor de 10.
zegel van Nkr. 3.-. Voor de af- H-
beelding op deze zegel werd
gebruik gemaakt van een door
A. Adriansen gemaakte foto;
De zegel van Nkr. 3.50 heefl
als onderwerp „Zeevisserij"
Hier werd de foto gemaak
door Thorbjörn Tufte. Het ta I
tale ontwerp werd verv,
digd door Sverre Morken.
Eveneens op 10 april ver-
scheen een uit twee zegels be- j
staande bijzondere serie post-
zegels. Met deze zegels wordl ^e<
aandacht gegeven aan de om
Noorse astronoom en geofysi- de
kus Christopher Hansteen die ^i<>]
200 jaar geleden geboren werd ^ai
Magnetische meridianen er
parallellen van de hand van
Hansteen zelf zijn te zien op ni^
een zegel in de waarde van Zij
Nkr. 3.50 (blauw). Het portrei vet
van Hansteen, naar een schil- ku
derij van Johan Görbitz, werd (jQ(
jOol
Zon op 30 mei
gedeeltelijk
achter de maan?
In de avond van 30 mei is er
vanuit ons land een bijzonder
fraaie gedeeltelijke zonsver
duistering waar te nemen: Als
de weergoden ons welgezind
zijn, kunnen we er die avond
getuige van zijn, dat de maan
langzaam voor de zon langs
trekt. Tijdens het maximum
van de verduistering om
streeks 20.08 uur zal de zon
voor bijna de helft, om precies
te zijn voor 43%, bedekt zijn
Het eerste contact van de
maan met de zonneschijf is om
19.17 uur en de verduistering
eindigt om 20.56 uur; het ver
schijnsel duurt dus in totaal 1
uur en 39 minuten.
Om de verduistering waar te
nemen kan men het best twee
gezwarte stukjes negatigf van
een zwart-wit film in een dia-
raampje monteren. Elke ande
re methode zoals beroete
glaasjes e.d. hebben als nadeel
dat zij het infrarode licht van
de zon toch doorlaten en het
oog kunnen beschadigen.
Speciale filters voor het waar
nemen'van de zonsverduiste
ring zijn verkrijgbaar bij het
Zeiss-Planetarium te Amster
dam. Men kan deze bestellen
door overschrijving van ƒ2.-
op postrekening 4143148 t.n.v.
Zeiss-Planetarium te Amster
dam. Om het filter bijtijds in
huis te hebben dient de over
schrijving uiterlijk 20 mei bij
geven waarin het verschijnsel
zonsverduistering uitgelegd
wordt. Inlichtingen: 020-
963622/963484. Ook op andere
plaatsen in het land, bij volks
sterrenwachten e.d., wordt er
aandacht aan dit verschijnsel
besteed.
het Planetarium binnen te Planeten
zijn.
Op 30 mei 's middags worden
De planeten Mars en Saturnus
zijn deze maand in oppositie
met de zon, d.w.z. dat zij te
genover de zon aan de hemel
staan en daardoor de gehele,
nacht zichtbaar zijn. Beide pla-f
neten vinden we in het ster
renbeeld Weegschaal (zltjc
kaartje). Mars is véruit het
helderst en bovendien te her-2
kennen aan zijn oranje-rode
kleur. De planeet Jupiter
's morgens voor het aanbreke
van de dag aan de zuidoosteli r
ke hemel te vinden; de planed
is zo helder dat hij zonder pro
blemen te vinden is.
