gedenksteen
Jacob Geel
XATEXPO TREKT 2500BEZOEKERS
ÜSImïIP
'De culturele schok van een koud toilet'
Ililtl
LEIDSE STUDENTEN CULTURELE ANTROPOLOGIE
OP ONDERZOEK IN DE PROVINCIE
QtidóaQowiant
MAANDAG 16 APRIL 1984 PAGINA 3
EN Bij een
(k in een café
e Hooglandse
bhoorsteeg is
inacht van za-
"aP V op zondag
wee fgulden gesto
lde q voor ongveer
dcrlai gulden aan
ppenL°Vtvreemd'
.inbrekers zijn
menaafé binnenge-
mersL door de
id. Dfeur te force-
Eenacters bij Imperium
LEIDEN Het Leidse toneel amateurge
zelschap „Un peu bleu" brengt woensdag
18 april in het microtheater Imperium aan
de Oude Vest 33e de twee éénakters „Re
genwormen" van Yvonne Keuls en „Het
verhaal van de dierentuin" van Edward
Albee. Al eerder liet „Un peu bleu" van
zich horen met stukken als „Kasteel in
Zweden" van Francoise Sagan en „De
dood van Bessie Smith" van Edward Al
bee. In de beide stukken die het amateur-
gezelschap woensdag brengt, staat het on
vermogen om echt menselijk contact te
maken centraal. Confrontatie hiermee kan
onder andere leiden tot verbondenheid,
maar ook tot afschrikking. De voorstelling
begint om half negen. De regie is in han
den van Ron Wendel. De voorverkoop is
geregeld via K&O, Oude Vest 45, tel.
141141.
Dronken man
zwaait met geladen
pistool
LEIDEN Een dronken man,
een 25-jarige Leidenaar, heeft
gisteravond omstreeks kwart
voor elf voor de nodige conster
natie gezorgd door op de Beesten
markt met een geladen pistool
rond te zwaaien. Toen de politie
arriveerde gooide de man het pi
stool onder een auto, maar de
agenten zagen dit en pakten het
weer op. Het bleek dat het pistool
zeven scherpe patronen bevatte.
De man is ter ontnuchtering
meegenomen naar het bureau.
Gaatjesboorder
opnieuw actief
LEIDEN De gaatjesboorder die
de afgelope. n week al in 14 wo
ningen heeft ingebroken heeft het
afgelopen weekend wederom 6
inbraken gepleegd. In maar liefst
vijf woningen aan de Johan de
Witstraat en één aan de Van Slm-
gerlandtlaan boorde de inbreker
weer gaatjes in deuren om de
hendel van de spanjoletsluiting
geruisloos te openen. Bij één wo
ning had men een spijker in de ij
zeren spanjoletsluiting geslagen
en daarmee weten te voorkomen
dat de man het huis binnen kon
dringen. Uit de andere woningen
nam hij girocheques, geld, pas
poort en andere spullen mee.
Dronken automobolist na race
in sloot
LEIDEN Een 21-jarige dronken man uit Valken
burg heeft zaterdagnacht voor een levensgevaarlijke
situatie gezorgd, door met snelheden tussen de 80 en
110 kilometer per uur door de stad te rijden. Dat er
zich geen ongelukken hebben voorgedaan mag een
wonder genoemd worden. De met een noodvaart rij
dende man werd op het Noordeinde door de Leidse
politie gesignaleerd. Deze zette de achtervolging in
om de man tot bedaren te brengen, maar in plaats
daarvan gaf de man alleen maar meer gas. Via de
Haagweg en Rijndijk raakte de man op de Rhijnhof-
weg de macht over het stuur kwijt en belandde in
een sloot. De brandweer en de Eerste Hulp Dienst
moest er aan te pas komen om de man, die klem zat
in zijn auto, te bevrijden. De automobilist is naar het
Academisch Ziekenhuis in Leiden overgebracht. Hij
liep een lichte hersenschudding op.
irl
'n
EN „Hier woonde
Geel (1822-1835)".
ns het Leidse Rapen-
loopt en het pand
95 (nabij de
pm ling met de Kaiser-
passeert kan voort-
Jeze in een gevelsteen
^"^aveerde tekst lezen.
,e Tlopen zaterdag werd
t„8? steen onthuld door
'.'Tk Visser, voorzitter
1 k" 'n Leiden gevestig-
1 ^'Maatschappij der Ne-
1 eindse Letterkunde.
deze onthulling werd een
vanjde auteur Jacob Geel ge-
;n inpn voordracht herdacht.
3eveP aPr'l 1834 droeg Jacob
in de Leidse Stadsge
hoorzaal zijn „Gesprek op de
Drachenfels" voor, een ge
beurtenis die als het hoogte
punt van de Nederlandse dis
cussie over de romantiek
wordt beschouwd. Precies 150
jaar later zat afgelopen zater
dag een aantal liefhebbers van
deze romantische belletrie in
dezelfde Stadsgehoorzaal te
luisteren naar twee lezingen
over de Drachenfels en de Ro
mantische Club. Deze Roman
tische Club heette eigenlijk de
„Rederijkerskamer voor Uiter
lijke Welsprekendheid", en
Leidse student-auteurs als
Beets, Hasebroek en Kneppel-
hout waren er actief.
In de negentiende eeuw waren
er heel wat van deze rederij
kerskamers, waarvan de leden
meestal gedichten voordroe
gen. De Leidse Romantische
Club kwam meestal bijeen in
het Heerenlogement aan de
voet van de Leidse Bucht, en
organiseerde grote buitenge
wone vergaderingen in de
Stadsgehoorzaal. D~ 'eden van
de Maatschappij der Neder
landse Letterkunde traden gis
teren in de voetsporen van
deze club, want zij bezochten
tevens een receptie in 't Koets
huis naast de Burcht. Voor wat
betreft de Maatschappij wor
den deze literaire hoogtepun
ten niet licht vergeten; „Dit is
pas de tweede steen die we
plaatsen, maar ik hoop dat we
heel Nederland kunnen pla
veien met deze herinnerings
tekens", aldus voorzitter
Rienk Visser afgelopen zater-
De heer Visser bij de door hem onthulde steen.
LEIDEN De belang
stelling voor de 28e inter
nationale Kat Expo in de
Groenoordhallen was af
gelopen zondag met 2500
bezoekers redelijk te noe
men. De organisatie is
daarmee in ieder geval uit
de kosten. De Nederland
se Kattenfokkersvereni
ging had ruim 600 van de
allermooiste raskatten van
Nederland naar Leiden
gehaald, waarmee één
helft van de oorspronke
lijke Groenoordhal was
gevuld.
zal 1 deelnemers volgen nauwlettend hetgeen rond hen gaande is.
Een beeld van de tentoonstelling.
De katten stonden in hun
kooitjes in carrévorm opge
steld, met de eigenaren er ach
ter binnen de vierkanten. De
katten werden grof onderver
deeld in kortharigen, halflang-
harigen en langharigen, en bij
een verdere onderverdeling
komt men dan onder meer
Chinchilla's, Siamezen, Heilige
Birmanen en Balinezen, Kar
tuizers en de zeldzame Korat
tegen. Alle zeer sereen soe
zend in de kooitjes, zoals het
katten van stand betaamt, op
wat speelse jongeren na. De
rust werd alleen verstoord
door de in grauwwitte jassen
gehulde keurmeesters, die zo
nu en dan katten meesleepten
naar de galerij ter verdere be
oordeling. Deze kortstondige
ontvoering werd niet altijd op
prijs gesteld en regelmatig
werd er blazend geprotesteerd.
Maar uiteindelijk kwam er
voor elke kat een deskundig
oordeel uit de bus, en de fok
kers van de meest geslaagde
exemplaren kregen aan het
eind van de dag een beker uit
gereikt.
Filmhuis LVC
In het kader van het thema horror en griezel draait
woensdag 18 april de film „Possession"van Andrej Zu-
lawski in het Filmhuis van het Leids Vrijetijds Cen
trum. De film wordt tweemaal vertoond en wel om
acht uur en om kwart over tien. De film gaat over een
echtpaar dat elkaar niet meer begrijpt Een detective
ontdekt dat de vrouw een dubbelleven leidt. Zij laat
zich beminnen door een veelarmig monster. De vrouw
is bezeten door het kwade en dat moet eruit gedreven
worden. Het is een harde film met veel bloederige ta-
frelen. Donderdag 19 april draait in het Filmhuis „Era-
serhead" van David Lynch. De film is erg broeierig
met veel weerzinwekkende ideeën en vol met bovenna
tuurlijke, nachtmerrie-achtige wendingen. De film
wordt tweemaal vertoond en wel om acht uur en om
kwart over tien.
Matthaifs Passion
De christelijke oratoriumvereniging „Ex Animo" geeft
woensdag 18 april haar jaarlijkse uitvoering van de Matt-
hdus Passion van J.S. Bach. Bij deze uitvoering wordt het
koor begeleid door het Gewestelijk Orkest van Zuid-Hol
land en het geheel staat onder leiding van dirigent Wim de
Ru. De tenor Chris van Woerkom vertolkt woensdag 18
april voor de 25ste keer de evangelistpartij. Het traditione
le concert wordt gehouden in de Stadsgehoorzaal aan de
Breestraat 60 in Leiden. De uitvoering begint om kwart
over zeven.
Kinderfilm
Volksuniversiteit K&O vertoont woensdag 18 april
vanaf half drie in haar gebouw aan de Oude Vest we
derom kinderfilms. Gestart wordt met de vertoning
van een komische film, waarin Spanky met zijn
vriendjes de gekste avonturen beleven. Voorts is er een
uitgebreide serie tekenfilms te zien. Kaarten zijn te
krijgen bij K&O, Oude Vest 45. Telefonisch reserveren
is mogelijk via nummer: 141141.
Lezing
In het Rijksherbarium aan de Schelpenkade 6 houdt J. van
Hoek woensdag 18 april een lezing over het 'Hoogheem
raadschap van Rijnland met zijn polders en molens'. De le
zing begint om acht uur.
Klef
Het theater voor kinderen „Klef" treedt woensdagmid
dag 18 april op in het Waaggebouw aan de Aalmarkt
21 in Leiden. De voorstelling begint om twee uur en de
toegangsprijs bedraagt 3 gulden. Het stuk dat „Klef"
speelt heet „Jullie kunnen me wat" en gaat over drie
kinderen die vanwege een buurtfeest een popgroep wil
len oprichten. Eén van hen wil een echte popster wor
den en wordt steeds eigenwijzer. Ze gaan uit elkaar
maar ook dat is geen succes en na wat omzwervingen
komen ze toch weer bij elkaar.
Het kindertheater „Klef".
hetfe stU(^enten culturele antropologie heb-
bnlangs enkele weken in Drenthe doorge-
hf. Zij hadden de opdracht gegevens over
khje/ onderwerpen in Drenthe te verzame-
ini daarvan een verslag te maken. Een cul-
J antropoloog bestudeert de ontwikke-
i irocessen van vreemde volkeren", bij-
J weid van ontwikkelingslanden. De mees-
- 41denten bleken echter nog niet eens op de
hoogte van de ontwikkelingen in eigen land.
Daarom heeft de Leidse universiteit hen er
maar eens op uit gestuurd in eigen land. De
Achterhoek en Drenthe zijn al geruime tijd
van die „studiegebieden" voor de culturele an
tropologen. Over de ervaringen van enkele
studenten in Drenthe schrijft Geert Voskamp,
zelf student culturele antropologie.
1 )EN „Een stads-
heeft over boeren
vooroordelen. Die
ik tijdens mijn ver
in Drenthe kwijtge-
^t. Een boer heeft ge
verstand, zakelijk in-
en veel kennis no-
Zo laat een student
irele antropologie zijn
:ht zien in een onder-
sverslag uit Drenthe.
1 s 1963 wordt er elk
een groep Leidse stu-
en op Drenthe „losge-
Tussen 1974 en
was de Achterhoek
onderzoeksproject,
wonen kennelijk
mensen, van wie de
enten in het kader
hun studie naar ont-
1 ielingsprocessen in
emde gebieden" nog
wat kunnen leren,
studenten, meestal
kinderen, hebben, zo
^^bleken, er geen notie
fooe „het leeft" in de
de rincie.
talenten „bestormden" in
V onderzoeksmaand duizen-
I bewoners van Drenthe
I een lange vragenlijst over
I lei onderwerpen. Aan de
[ET kwamen de ontwikkelin-
UZJf in de landbouw, de ver-
5ITU fen tussen de oorspronke-
bewoners en de „import"
^iisser. mensen uit de veen-
^^anddorpen. Soms namen
de studenten de relaties tussen
bevolking en bestuurders van
een gemeente onder de loep.
Initiatiefnemer van het Dren-
the-onderzoek voor de studen
ten is de hoogleraar dr. J. D.
Speckmann. Hij heeft zich in
gezet om de studenten deze
praktijkervaringen te laten
doen. In de jaren zestig was
zo'n initiatief niet erg popu
lair, want men ging er van uit
dat die ervaring wel na het af
studeren zou komen. Speck
mann vond die ervaring on
ontbeerlijk voor de studenten,
omdat zij slecht op de hoogte
waren van bijvoorbeeld de
ontwikkelingen in de land
bouw in eigen land. Hoe kun
nen zij zich dan later oriënte
ren op de landbouw in ont
wikkelingslanden.
Schok
Dr. W. Shadid begeleidde dit
jaar voor het elfde achtereen
volgende jaar studenten bij
hun onderzoek. Hij kent Dren
the nog uit zijn eigen studen
tentijd. Voor hem is de con
frontatie „met een wat andere
cultuur" de belangrijkste erva
ring van het onderzoek. Stu
denten kunnen zich zo leren
stadskinderen worden op het
platteland gezet om „de cultu
rele schok" te ervaren.
Sommige studenten krijgen in
derdaad gedurende hun ver
blijf in Drenthe last van wat
heimwee. „In een vreemde
omgeving heb je eigenlijk niets
te doen. Je handen zijn gebon
den. Dat maakt je duf. Alles is
onbekend, je kan niets aan
pakken, je kan je niet bewij
zen", schrijft een student in
zijn onderzoeksverslag na drie
weken Drenthe.
Dat is een soort culturele
schok, die je moet hebben
doorgemaakt, tenminste dat
wordt eerstejaars studenten in
geprent. „De enige schok die
ik heb gekregen was toen ik
ontdekte dat ik midden in de
nacht naar een onverwarmd
toilet moest. Dat is me het
zwaarste gevallen gedurende
de gehele stage", schrijft een
student in zijn "verslag. Zo'n
soort schok maken anderen
mee als ze in de Randstad een
toilet bezoeken, dat is ontsierd
met allerlei kreten en schut
tingtaai.
Aangepast
Shadid heeft in zijn studietijd
drie maanden doorgebracht in
Gieten. Hij had Drenthe ook
gekozen voor zijn afstudeer
project. „Ik zat op een onver
warmde kamer bij een boeren
gezin in huis. Vreselijk vond
ik dat, maar het is goed dat
ook te hebben meegemaakt.
Nu zitten de studenten in bun
galows. Ze wonen meestal
luxer dan op hun kamer in
Leiden". Behalve de huisves
ting is er in de afgelopen jaren
nog meer veranderd voor de
studenten. De opzet van het
onderzoek is aangepast. Het
landbouwaspect heeft steeds
minder aandacht gekregen.
Studenten culturele antropologie uit Leiden op onderzoek in Drenthe.
Studenten houden zich niet
meer alleen met de ontwikke
lingen in de landbouw bezig.
Dat komt omdat er meer stu
denten naar Drenthe zijn ge
komen, maar ook omdat ze
zelf meer inspraak kregen in
de keuze van hun studieobjec
ten. Bovendien heeft Drenthe
nog wel meer te bieden dan onderwerpen genoeg waarvan
landbouw alleen. Gemeenten gemeenten zelf wel eens meer
klopten bij de Leidse universi- wetenschappelijke gegevens Gastvrij
teit aan Van7plf<;nrf»WpnH hnupn tafol urillon Kohkon ir. J
het woonwagenkamp in Hoo-
geveen. Haar ogen zijn geo
pend. Haar vooroordelen over
deze mensen zijn voorgoed
van de baan. „Je bent natuur
lijk niet overal direct welkom,
maar als je eenmaal binnen
wordt gelaten, zijn woonwa
genbewoners heel gastvrij. We
moesten direct meeëten". Til-
leke heeft een leuke tijd gehad
in Drenthe. „Ik voelde me di
rect op mijn gemak op het
kamp".
Dorrit van Dalen heeft met
een collega-studente drie we
ken gewerkt en geleefd in het
klooster van de zusters van
Onze Lieve Vrouw in Emmer-
Compascuum. „Meewerken
was heel leerzaam. Hoe de
nonnen echt zijn leer je wan
neer je met hen samenwerkt.
Je werd wel eens wat kritisch,
vooral wanneer je bijbeltek
sten als antwoord kreeg. Ik
heb in die drie weken toch
enorm veel waardering gekre
gen voor zusters en hun wijze
van leven. Ik begrijp er nu
wel meer van. Het leven in
een klooster is niet zo gemak
kelijk. Wij denken wel eens
dat die nonnen mooi voor de
werkelijkheid vluchten, maar
dat is niet zo. Je moet voor
zo'n leven veel opgeven".
Vanzelfsprekend boven tafel willen hebben, zo-
kwamen ze op de gedachte als de bejaardenhuisvesting,
nuttig gebruik van de activi- het buurthuiswerk, minder-
teiten van de studenten te ma- heidsgroepen.
ken. Als ze toch willen onder
zoeken in Drenthe, dan zijn er Tilleke Kiewiet was gaste op
Andere studenten zijn gast ge
weest in een gezin. Daarnaast
trokken ze met vragenlijsten
langs de deur. Elk jaar komen
ze enthousiast terug in Leiden
met verhalen over de gastvrij
heid in Drenthe. Wat stagebe
geleider Shadid betreft, zou
het wel wat minder gastvrij
kunnen worden. Studenten
hoeven zo veel te weinig moei
te te doen om ergens binnen te
komen. Misschien zijn Dren
ten aan hen gewend geraakt.
Bij alles moetsteeds beseft
worden, dat het enige nut van
het werk vooral voor de stu
denten zelf is. Uit die onder
zoeken zelf komen natuurlijk
geen opzienbarende gegevens.
Het gaat erom dat de studen
ten leren wat hun werk in de
praktijk kan betekenen.
Hun rapporten hoeven geen
wetenschappelijke waarde te
hebben, maar een deel is toch
ook op de burelen van ambte
naren van enkele gemeenten
terecht gekomen. Het is niet
zeker dat ze daar dan verdwij
nen in een la. Soms kan zo'n
eerste stap van een onderzoek
een stimulans voor een ge
meente zijn dat onderwerp
eens wat dieper uit te werken.
Concrete voorbeelden van zo'n
resultaat zijn er niet.
Volgend jaar januari gaat de
laatste groep studenten uit
Leiden een kijkje nemen in
Drenthe. In de nieuwe studie-
opzet is geen ruimte meer voor
plaats van vijf jaar nog maar
vier jaar. Prof. Speckmann is
niet gelukkig met die ontwik
keling. „De stage in Drenthe
biedt studenten de kans in een
andere samenleving te kijken.
Ze steken daar wat van op,
ook los van het onderzoek".
