IÏTÏT71
TAFEL
„Helft boeren dankt bestaan
aan Europees landbouwbeleid"
Honderdduizenden jongeren bij paus tot
besluit jeugdfestival in Heilig Jaar
Voorzitter Kerkvoogdijvereniging kritiseert beleid hervormde kerk
kerk
wereld
£cidóc
Terugkeer onmogelijk
Regelrechte chantage
SCHOUTEN
STRAKS
VOORZITTER
LANDBOUW
SCHAP»
weer
ACHTERGROND
ftricLe Qowumt
MAANDAG 16 APRIL 1984 PAGI1
Na de tachtigduizend van
donderdagmiddag in het
Olympisch Stadion, zijn zater
dagmiddag tweehonderddui
zend en gisterochtend zelfs
driehonderdduizend mensen,
voornamelijk jongeren, in
Rome op de been gekomen
om paus Johannes Paulus II
toe te juichen. De jongeren
waren deelnemers aan het
leugdfestival en afkomstig uit
meer dan zeventig landen. De
Dpkomst voor dit laatste on
derdeel van de viering van
het Heilig Jaar heeft alle ver
wachtingen verre overtroffen.
Rome kreunde onder het ge
wicht van zoveel mensen, al
dus meldt onze correspondent
in die stad.
De paus zelf toonde zich niet
in het minst gehinderd door
2en zo grote enthousiaste en
vaak uitzinnige mensenmassa
Dm zich heen. Integendeel,
hoe meer mensen het St.-Pie-
tersplein bevolkten, hoe meer
plezier hij er in begon te krij
gen.
Zaterdagmiddag toonde de
paus zich bijzonder op dreef
tijdens een „ontmoeting" met
honderdduizenden jongeren
die na een mars door Rome op
het St.-Pietersplein waren sa
mengestroomd. „Wat een fan
tastisch gezicht is het jullie al
lemaal op dit plein te zien",
riep de paus hen toe. De jon
geren gaven hem een ovatie.
In zijn rede die keer op keer
door applaus en gejuich werd
onderbroken toonde de paus
zich slagvaardig. Hij zei: „Wie
durtt er tegenwoordig nog te
zeggen dat de jeugd haar
waardenbesef heeft verloren?
Is het echt waar, dat men niet
meer op de jeugd kan reke
nen? Nou, ik zeg dat de erva
ring van deze dagen op zich-
De paus met
palmtak
arriveert op
het St.-
Pietersplein
voor de viering
van
Palmzondag,
samen met
driehonderd
duizend vooral
jeugdige
pelgrims.
zelf al een antwoord op deze
vragen geeft en alle twijfel
wegneemt".
Protesteren tegen wat fout is
in de wereld, was goed, vond
de paus. Maar protesten alleen
waren niet genoeg, er moest
ook wat gedaan worden. Hij
riep de jongeren op een „pro
fetische functie" te vervullen,
door de kwalen van deze we
reld aan de kaak te stellen,
vooral „de wijdverbreide cul
tuur van de dood", die de we
reld volgens de paus naar de
ondergang voert. Als voort
brengselen van deze cultuur
van de dood noemde de paus:
abortus, oorlogsgeweld, discri
minatie van ouderen en
zwakken, euthanasie en de
onrechtvaardigheid, terwijl
hij als „bacillen" van die
doodscultuur aanwees de
drugs, het toevlucht nemen
tot de erotiek en de veelvou
dige vormen van het kwaad.
Ook dit gedeelte van zijn toe
spraak werd dikwijls door ap
plaus van zijn gehoor onder
broken.
Tenslotte mochten enkele jon
geren de paus vragen stellen,
en hij antwoordde (naar het
leek) voor de vuist weg. Spre
kend over jeugd zei de paus,
dat die niet alleen aan de
hand van de burgelijke stand
wordt vastgesteld. Vaak be
paalt ook de geest hoe oud ie
mand werkelijk is. Hij wees
hierbij op Moeder Theresa
(73), overigens een van de
weinigen die hij naast zich
had laten plaatsnemen. „Moe
der Theresa is helemaal niet
oud. Ze blijkt juist vooral voor
veel jongeren een voorbeeld
te zijn".
De samenkomst, gisteroch
tend, Palmzondag, was zo mo
gelijk nog massaler dan die
van zaterdagavond. Er was
een mensenzee, die reikte van
het altaar op de trappen van
de St.-Pieter tot aan de Tiber.
In zijn toespraak herhaalde de
paus de thema's van de voor
afgaande dagen. Zo riep hij de
jongeren opnieuw op het ge
loof te bewaren, weerstand te
bieden aan het kwaad dat hen
aan alle kanten bedreigt, en
samen met de „plaatsvervan
ger van Christus en met de
Kerk" te ijveren voor een be
tere toekomst. Met de jeugd
moest dat volgens de paus
best lukken.
Tot slot van de plechtigheid
verklaarden twee jongeren
(een Italiaanse en een Engels
man^ dat de paus terecht kon
vertrouwen op de jeugd. „Wij
zullen u niet in de steek la
ten".
Mede dankzij het verrassende
karakter van dit nu afgeslo
ten jeugd-jubileum zal het
Heilig Jaar qua opkomst alle
records breken. Als de paus
komende zondag het jaar
plechtig afsluit, zullen onge
veer vijftig miljoen pelgrims
naar Rome zijn gekomen. Dat
is dertig procent meer dan in
1975, het laatste Heilige Jaar
en honderd procent meer dan
in het jubeljaar 1950. De stad
Rome heeft het daar bijzonder
moeilijk mee, want de chaos
die de honderdduizenden jon
geren afgelopen week in de
stad hebben veroorzaakt zal
velen nog lang heugen. Ver
keer in de binnenstad was
praktisch onmogelijk.
Forse kritiek op „de politiek
van het afwachten" van het
breed moderamen van de
hervormde kerk heeft dr. W.
J. Diepeveen, voorzitter van
de Vereniging van Kerkvoog
dijen, zaterdag te Utrecht ge
uit tijdens de algemene verga
dering van de vereniging. Hij
sprak van een „onduidelijk en
ondeskundig beleid". De kerk
zou zelf haar toekomstige si
tuatie moeten beïnvloeden in
plaats van af te wachten tot
het schip strandt. Dit zou
kunnen, doordat zij bijvoor
beeld het accent van haar ac
tiviteiten van maatschappij
kritiek naar gemeenteopbouw
verlegt.
„Onhoudbaar" is volgens Die-
Ceveen het argument van het
reed moderamen, dat er
meer tijd is om maatregelen te
overwegen, doordat de finan
ciële cijfers over 1983 meeval
len. In dit verband kritiseerde
hij het beleid dat allleen
streeft naar bezuinigingen
zonder beslissingen over de
structuur te nemen.
Als voorbeeld van een ondui
delijk en ondeskunig beleid
noemde hij de bouw van het
nieuwe synodekantoor. In
schakeling van een makelaar
en een projectontwikkelaar is
„een onnodige en niet onaan
zienlijke verhoging" van de
kosten. Bepaald onverstandig
is het om in een tijd waarin
veel kantoorruimte te huur
staat, zelf te bouwen. Tenslot
te zette hij vanuit de mogelij
ke samenwerking met de Ge
reformeerde Kerken vraagte
kens bij de nieuwbouw.
Diepeveen wees er op, dat de
opbrengsten aan levend geld
de stijging van de kosten van
levensonderhoud niet meer
bijhouden. Verder is er „een
vrijwel onstuitbare achteruit
gang" van het aantal leden,
jaarlijks gemiddeld twee pro
cent. Deze ontwikkeling gaat
gepaard met een toenemende
vergrijzing. Ook door de eco
nomische recessie wordt het
werk van de kerkvoogdijen er
niet gemakkelijker op, aldus
Diepeveen.
Ds. P. van den Heuvel, oud
vice-voorzitter van de her
vormde synode, zei, sprekend
over de grenzen van de kerk,
dat de discussie over de vorm
van een nieuwe reformatori
sche kerk (waarin hervorm
den en gereformeerden sa
mengaan) niet mag worden
beheerst door de vragen over
de grenzen van de kerk, maar
door de vraag naar het hart
van het evangelie als geheim
van saamhorigheid. Dit stelde
de werkgroep Kernen van be
lijden van het Samen op Weg-
-proces in 1979.
Toch is het volgens Van den
Heuvel nodig, dat de kerk
zich over haar grenzen bezint
vanwege Samen op Weg, als
mede de noodzaak van een
verantwoorde ledenregistra
tie. Nu de overheid overweegt
geen gegevens over kerkelij
ke gezindte meer te verstrek
ken, is de voltooiing van de
landelijke ledenregistratie op
korte termijn geboden. In het
kader van Samen op Weg is
het van grote betekenis, dat
de Gereformeerde Kerken
overtuigd worden van het be
lang van een gezamenlijke
centrale ledenregistratie.
Problemen voor
christenen in
gezondheids
zorg nemen toe
„Het zal voor christenen
moeilijker worden in de ge
zondheidszorg te werken. Ze
zullen steeds vaker moeten
meewerken aan handelingen
die niet in overeenstemming
zijn met hun levensovertui
ging. Zii raken daardoor in
moeilijkheden wat betreft
hun taakuitoefening, hun op
leiding en hun verder func
tioneren binnen de instel
ling".
Dat zei drs. M. J. Van Lie-
burg, directeur van het Me
disch Encyclopedisch Insti
tuut van de Vrije Universi
teit te Amsterdam op de lan
delijke bijeenkomst in Wad-
dinxveen van de vereniging
„Het Richtsnoer", protes
tant-christelijke vereniging
voor verpleegkundigen en
andere werkers in de ge
zondheidszorg.
Binnen de algemene verple
ging liggen volgens hem de
moeilijkheden op ethisch ter
rein vanwege het voortschrij
den van abortus en euthana
sie. In de psychiatrische in
richtingen zijn er problemen
vanwege een onchristelijk
mensbeeld, dat daar voor
komt.
In de discussie kwam onder
meer de vraag naar voren of
men niet meer zou moeten
streven naar instellingen met
een eigen christelijke identi
teit. Men was echter van me
ning, dat men niet te snel
moest capituleren en zolang
mogelijk op zijn post moest
blijven. In de psychiatrie
doen zich echter zodanige
ontwikkelingen voor, dat ge
sproken kan worden van een
muur van onbegrip, vooral
bij psychiaters. Daar zou er
eigenlijk gewerkt moeten
worden aan instellingen met
een eigen identiteit.
HeT plan van Janmaat, naast zijn kamerlidmaatschap t, c
een paar uur maatschappijleer te gaan geven op twee fguli
delbare scholen in Den Haag en Rijswijk „teneinde iji vo
contacten te kunnen onderhouden met de Nederla! 6U
jeugd", heeft tot ver buiten die scholengemeenschappen!
verontwaardigde reacties opgeleverd. Voor dit momently
die echter in feite overbodig. Beide scholen zijn immers^
verplicht in te gaan op het voorstel van het kamerlid. Dfcur
geling buitengewoon verlof voor kamerleden, waarop
zich beroept, geeft hem bepaalde mogelijkheden om in».
vroegere baan terug te keren wanneer hij na vier jaara-^
kamerlidmaatschap zou beëindigen, maar niet om heti 1
met het ander te combineren, als hij daar toevallig zij
krijgt. De scherp afwijzende reacties van leerlingen,
krachten, schoolbesturen, ouderverenigingen en de Alg<
ne Vereniging van Schoolleiders waren desondanks zeer)
tig. Het kamerlid kan er nu al de conclusie uit trekken'
zijn terugkeer voor de klas, zeker in een uitermate gevj
vak als maatschappijleer, ook in de toekomst niet mi
verwezenlijken zal zijn, al zullen er zich wel de nodige sl
belingen moeten voordoen alvorens dat wordt vastgest
DEf
Deventer ligt een behoorlijk eind van Woensdr^
maar dat behoeft de Deventenaren natuurlijk niet te verj
deren er een mening op na te houden over de plaatsing!^
kruisraketten in ons land. Dat geldt ook voor de 6eme4jnp
bestuurders van Deventer, zij het uiteraard los van IJ
functie. Het al dan niet plaatsen is een nationale zaak,
in Den Haag over wordt beslist. Het gemeentebestuur P
Deventer ziet die begrenzing echter minder scherp. Het
een ingenieursbureau in Deventer, dat opdracht heeft gel
gen berekeningen uit te voeren voor „Woensdrecht", L
weten daar bezwaar tegen te hebben. Gaat het ingenieuit
reau er mee door, aldus B en W van Deventer, dan kan
gevolgen hebben voor de zakelijke relaties tussen deij^,
meente en het bureau.
TJ Peze
xlET behoeft geen betoog dat het gemeentebestuur van|de i
venter gekant is tegen de plaatsing van kruisraketten inen
land. De volgende stap is daarom wellicht dat een Devef\aI
winkelier, die meeloopt in een demonstratie vóór plaat in
(indien die ooit gehouden zou worden), niet meer in aanr
king komt voor levering aan de gemeente. En dat het zot 7
van de man de toegang tot de openbare bibliotheek viC
ontzegd en, als hij wat ouder wordt, niet op de lijst
geplaatst om in aanmerking te komen voor een woning!"^
de gemeente.
ONS wat luchtig sarcasme moet niet verkeerd worden
grepen: het optreden van de gemeente Deventer is eenl
gelijke vertoning. Het is in feite regelrechte chantage, f
alle reden de vraag te stellen, hoe het gemeentebestuuq
Deventer zich in het algemeen opstelt tegen inwoners
drijven binnen de gemeente, die standpunten innemeifl
niets met Deventer te maken hebben, maar waar het
van B en W zich niet mee kan verenigen.
Paasslagroomtaart
Deze keer een recept voor
wie bijvoorbeeld aan het
eind van de week een
verrukkelijke taart wil
maken. Morgen en over
morgen volgen meer bak-
recepten. Daaronder (ook
vandaag) uitsluitend me-
nutips voor morgen.
Voor de paasslagroomtaart
is nodig: springvorm van
circa 22 centimeter, marga
rine, poedersuiker bis
cuitdeeg van 4 eieren, 150 g
suiker, pakje vanillesui
ker, iets zout, 125 g bloem,
35 g maizena 2 Vz dl
slagroom, 60 g basterdsui
ker, 1 Vt dl gele vla, 2 Vz dl
(blik) ananas of perziken,
(likeur), 50 g geroosterde
amandelsnippers, wat
(halve) chocolade-eitjes.
Vet de vorm in met margari
ne en bestuif hem met poe
dersuiker. Klop de eieren
met suiker, vanillesuiker en
zout dik en luchtig. Dat gaat
vlotter als de kom in warm
water staat. Zeef de bloem en
maizena en schep ze voor
zichtig (de lucht moet er in
blijven) door de ei massa.
Doe het deeg direkt in de
vorm en zet die middenin
een oven, die al even op 3 of
150 staat. Reken een baktijd
van circa veertig minuten.
Gaar biscuitdeeg is goud
bruin, staat iets los van de
vorm en voelt veerkachtig
en stevig aan. Zet de vorm
op een natte doek, wacht een
paar minuten, maak de rand
van de vorm los, keer de
taart op een rooster en haal
de bodem van de gebak-
vorm. Snijd de afgekoelde
taart in twee of drie plakken,
besprenkel ze met iets
vruchtesap of likeur.
Klop de slagroom stijf met de
basterdsuiker, meng een der
de door de vla en leg dit
mengsel tussen de plakken
taart. Bestrijk de rand met
slagroom en rol de taart door
de amandelsnippers. Leg
hem daarna direct op de
schotel.
Bestrijk de bovenkant dun
met slagroom. Spuit de over
gebleven slagroom op de
taart en garneer verder met
stukjes anans en paaseitjes.
Menutip voor morgen: mar-
caroni met soepgroenten met
boterham worst, komkommer
blanke vla met manda
rijntjes. JEANNE
DEN HAAG Jaap van
der Veen maakt eind deze
maand plaats voor Joris
Schouten. De voorman
van de Christelijke Boe
ren en Tuinders Bond
stapt een pasje achter
waarts om ruimte te
scheppen voor een nieuwe
voorzitter van het Land
bouwschap. Joris Schou
ten, eerste man van de
Katholieke Nederlandse
Boeren en Tuinders Bond,
had zich een gemakkelij
ker periode kunnen be
denken om de voorzitters
hamer van het Land
bouwschap ter hand te ne
men. De samenwerking
binnen de Europese Ge
meenschap wankelt en
het formuleren van een
gezamenlijk landbouwbe
leid is moeilijker dan ooit.
Niet alleen over de grenzen
liggen de spanningen, ook in
tern ligt conflictstof. De drie
grote landbouwcentrales die
binnen het Landbouwschap de
krachten bundelen, laten als
vanouds ieder hun eigen ge
luid horen. Maar nieuw is dat
de stemverheffing tegenwoor
dig tot in het Brusselse circuit
drie klanksoorten blijft behou
den. De Nederlandse land
bouw treedt in de Belgische
hoofdstad niet langer eenstem
mig naar buiten.
Eensgezindheid
Joris Schouten schuift het ge
brek aan eensgezindheid naar
de achtergrond. „Je kunt niet
zeggen dat een orgaan als het
Landbouwschap geen krachti
ge stem laat horen", zegt hij.
„Het tijdsgewricht bepaalt de
zaken waar je mee bezig bent.
Toen ik in de iaren 1978-1980
voorzitter van net Landbouw
schap was, ging de discussie
over de wet op het agrarisch
grond verkeer. Nu staan we
voor het probleem van de
overschotten. Onbeperkt pro
duceren blijkt te worden afge
straft".
De verschillende uitgangspun
ten van de drie centrale land
bouworganisaties zijn diep ge
worteld. Klinkt binnen het
Koninklijk Nederlands Land
bouw Comité soms de roep tot
het opgaan in één sterke land-
bouwclub, de KNBTB en de
CBTB willen hun identiteit
per se niet kwijt. „Binnen de
KNBTB is het denken om de
eigen organisatie te handha
ven overheersend. En dat is
dan nog zwak uitgedrukt", al
dus Schouten. „Er wordt wel
eens gezegd dat alleen de men
sen aan de top drie organisa
ties willen. Een onjuiste ver
onderstelling. De verbindin
gen met de basis zijn kort. Het
aantal leden dat de eigen club
wil houden, bedraagt bij de
KNBTB misschien wel 96 pro
cent. Ik ervaar eenzelfde
stemming bij de CBTB".
Het verschil in kleur tussen de
landbouworganisaties blijkt
bijvoorbeeld als de toekomst
van de Europese Gemeen
schap in discussie komt.
KNLC-voorman David Lu-
teyn vraagt zich onomwonden
af wat landen als Ierland en
Engeland nog in de Gemeen
schap te zoeken hebben. Joris
Schouten uit zich aanmerke
lijk voorzichtiger. „Iedereen
die je afschrijft, waar je niet
meer mee praat, is een pote-
niële tegenstander. De
KNBTB is altijd wat gematigd
in haar standpuntbepaling. We
zeggen niet zo gauw „njet".
Levensbelang
De Europese Gemeenschap is
voor de landbouw van levens
belang. We moeten de Ge
meenschap overeind houden.
Circa 60 procent van onze pro-
duktie is bestemd voor de ex
port. Waar praten we over?
Zonder de Europese Gemeen
schap was de helft van alle
boeren en tuinders in ons land
er niet eens geweest. Ook zon
der gemeenschappelijk land
bouwbeleid waren de techni
sche ontwikkelingen verder
gegaan. Maar Nederland had
dan nooit die geweldige export
van vandaag kunnen opbou
wen.
Een begrip als arbeidstijdver
korting moet Joris Schouten
vreemd in de oren klinken.
Behalve het voorzitterschap
van de Katholieke Nederland
se Boeren en Tuinders Bond
en straks opnieuw het Land
bouwschap vervult Schouten,
Joris Schouten: „Iedereen die je afschrijft, waar je niet meer mee
praat, is ^en potentiële tegenstander".
woonachtig in Voorhout, tal
van functies. Zo duikt hij op in
de dagelijkse besturen van de
Coöperatieve Raad voor de
Land en Tuinbouw en de Soci
aal Economische Raad en is hij
bestuurslid van de Stichting
van de Arbeid. Maar ook ver
tegenwoordigt Joris Schouten
het CDA in de Eerste Kamer
en er liggen lijntjes naar de
RABO-bank.
„Veel functies, maar ik heb ze
niet allemaal nagejaagd", ver
ontschuldigt Joris Schouten
zich. „Aan de andere kant
neem ik die taken allemaal
graag op me".
Tijdens het hoogseizoen ver
zorgt Schouten her en der in
den lande tenminste drie le
zingen per week. Voeg daarbij
de ritten naar met name Brus
sel en'het forse aantal jaarlijks
af te leggen kilometers, een
slordige 65.000, is verklaard.
Een rekensommetje leert dat
de 57-jarige Joris Schouten al
leen al aan dat reizen twintig
uur per week kwijt moet
zijn....
Sedert anderhalf jaar doet
Schouten een beroep op een
privé-chauffeur. „Een hele
verbetering. Tijdens het reizen
kan ik werken. Nota's doorne
men, nog even iets bespreken
of de laatste hand leggen aan
een lezing".
Contact
Schouten noemt nauw contact
met de mensen in het land
van groot belang. „Je moet
vertellen waar we in Den
Haag mee bezig zijn. Hoe we
denken beleid te gaan opzet
ten. Gelijktijdig horen wij van
de mensen hoe ze tegen de
ontwikkelingen aankijken. Ik
ben niet in voor de gedachte
dat je de voorzitter alleen
maar een keer op televisie of
tijdens de landelijke vergade
ring ziet. Deze voorzitter is
geen vreemde, wil ook geen
vreemde zijn of worden".
Wat Joris Schouten betreft
kunnen de functies belangen
behartiger van de landbouw
e.n politicus best in een per
soon verenigd zijn. „Hoewel je
met het leggen van relaties na
tuurlijk voorzichtig moet zijn.
Op zich is het toeval dat twee
voorzitters van landbouwcen
trales in de Eerste Kamer zit
ten. Beiden hebben we daar
nooit doekjes om gewonden.
We hebben altijd gezegd dat
het CDA voor de zelfstandigen
de beste club is".
„Op de eerste plaats ben ik
voorzitter van de KNBTB. Als
ik tijdens landbouwvergade-
ringen spreek, ben ik niet ge
bonden aan een politiek stand
punt. De KNBTB heeft een di
recte relatie met het CDA,
hetgeen voortkomt uit de con
fessionele achtergrond. Daar
om is ook niet zo vreemd dat
we een ander geluid laten ho
ren dan andere organisaties".
De stelling dat boerenorgani-
saties, in de wedren tot schaal
vergroting, de bonden bij uit
stek zijn die hun leden wegja
gen, wordt door Joris Schou
ten weggewuift. „We bepleiten
'juist het handhaven van zo
veel mogelijk bedrijven",
werpt hij tegen. „Je kunt een
organisatie er niet op aankij
ken dat een boer geen bedrijfs-
opvolger heeft. Ook heb je te
maken met technische voor
waarden waaraan moderne
bedrijven moeten voldoen. Je
kunt je niet op vier hectare
staande houden met vier koei
en. Misschien heeft dat bedrijf
op die vier hectaren wel goede
kansen tot intensieve pluim
veehouderij".
Afvallen
„In een klein land als Neder
land is logisch dat agrariërs af
vallen. Boeren verkopen hun
grond ten behoeve van stads
uitbreidingen of voor de aan
leg van wegen. Daar zijn ze
lang niet altijd ongelukkig
mee. Een starre fixatie op het
aantal boeren en tuinders ge
tuigt niet van werkelijkheids
zin. Je kunt ontwikkelingen
niet tegenhouden".
„Tja, als we geen melkmachi
nes en ligboxstallen hadden
gehad, dan was er nu geen
overvloed aan melk. Maar dan
hadden we ook geen bedrijven
gehad waar op redelijke basis
gewerkt kan worden. Was er
ook sprake geweest van meer
werkloosheid".
In eenzelfde lijn ziet Joris
Schouten de komst van de
computer op het boerenbedrijf.
Ook die ontwikkeling is niet
te stuiten. „Je moet dan ook
niet zeggen dat de boer vastzit
aan de computer en aan de
bank die hem financiert. Men
sen die zeggen dat boeren
vastzitten aan de bank, getui
gen van weinig visie. In vrij
heid wordt om een krediet ge
vraagd".
De drang die de afgelopen an
derhalf jaar bij landbouwers te
zien was om door middel van
investeringen, de bui van de
superheffing op zuivel voor te
blijven, ziet Joris Schouten
dan ook niet als een ongunsti
ge ontwikkeling die voor extra
problemen heeft gezorgd. „De
huidige situatie in de melkvee
houderij heeft haar schaduwen
vooruit geworpen. Iedereen
dacht dat er maatregelen zou
den komen die rekening hiel
den met de individuele boef
en zijn inkomenspositie. Dat
blijkt niet het geval te zijn.
Hier en daar is in het land ge
zegd wees voorzichtig, weet
wat er op je af komt. Toch heb
ik niet zo'n moeite met de
mensen die de gok van inves
teren genomen hebben. Boe
ren zijn ondernemers. Ze gaan
niet snel bij de pakken neer
zitten, zo blijkt. Was de indus
trie maar eender. Maar daar
naast kan het natuurlijk heel
best zijn dat een aantal boeren
verder heeft gesprongen dan
hun polsstok lang was
Mest
Voor Joris Schouten zijn de
grenzen van intensivering in
de landbouw, de melkveehou
derij in het bijzonder, voorlo
pig nog niet binnen het ge
zichtsveld gekomen. „Nee, de
veehouderij op zichzelf leidt
op korte termijn niet tot ramp
zalige gevolgen. We hebben
het mestprobleem. Maar ik ga
er vanuit dat de wetenschap
met een oplossing zal komen.
Mest is niet de grote afvalstof
als zo vaak gezegd wordt. Mest
is eenvoudig een onderdeel
van een biologisch proces.
Op niet al te lange termijn zul
len we mest kunnen indrogen,
wat het vervoer aanzienlijk
vereenvoudigd. Ook nemen de
mogelijkheden toe bio-gas te
winnen. Schouten ziet aan het
gebruik van zuiveringsslib
veel meer nadelen dan aan het
opbrengen van mest op land
bouwgronden. Hij wijst op het
oncontroleerbare van diverse
stoffen in het slib afkomstig
van zuiveringsinstallaties.
„Wie weet wat allemaal door
onze toiletten wordt gespoeld?,
De geneesmiddelen, schoon
heidsmiddelen en bijvoorbeeld
restanten van de pil? Moet je
de landbouw zien als een mo
gelijkheid om van die troep af
te komen? Laten we op de eer
ste plaats de mest gebruiken,
daar weten we veel meer van.
THEO LEONÉ
Zonnig en stijging
van temperatuur
DE BILT Het KNMI t
spelt voor morgen een i
en zonnige dag. Wel houdl
westenwind het weer nogj
aan de koele kant. De midi
temperatuur zal rond
twaalf graden liggen,
weertype hebben we te i
ken aan een hogedrukgel
dat zich via de Britse eiïai
over onze omgeving gaati.
breiden.
Het hogedrukgebied zal
na morgen voor droog en
nig lenteweer zorgen, wai
de temperaturen geleid
hoger worden. Tegen het
de van de week echter w
de invloed van een oceaai
pressie in ons land merl
1 a
Weerrapporten van vanmorgen 07.00 iproc
Waar Ma* Min **teej
Amsterdam Ibew.
onbew. 16
GEI
h
Barcelona h.bew.
«.bear. 22 10 M I
Helsinki
Klagenfurt
Kopenhagen regen
BIJLAGE Bil UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS.MUZI
THEATER, RECREATIE.EXPOSIT1
EN EEN COMPLETE AGENDA