Leidse Courant | 1984 | 14 april 1984 | pagina 2

TAFEL

I

£eick>c SouAmiC

„Kerk is geen stenen bedoening"

kerk
wereld

BETÏÏ71

r!

ACHTERGROND

Ccidóc Soumnt

ZATERDAG 14 APRIL 1984 PAGIN

UNIEK ONDERZOEK NEDERLANDSE HISTORICUS IN ROME

De Nederlandse histori
cus Sible de Blaauw is
onderhand een bekende
verschijning geworden in
de kerken van Rome. Ge
wapend met meetlat en
opschrijfboekje gaat hij
rond. Hij betreedt duiste
re gebedshuizen en ma
jesteitelijke basilieken,
staat stil bij altaren, be
klimt koren en daken, en
tast funderingen af. Veel
tijd gaat zitten in het op
meten van metselwerk.
Hoe dik, hoe breed is de
baksteen? Hoe diep is het
mortelbed? Het resultaat
zal zijn weg vinden in een
proefschrift, voorlopig
getiteld „De ruimtelijke
implicaties van de Ro
meinse liturgie", of liever
de Engelse vertaling er
van, „want het heeft geen
zin over dit onderwerp in
het Nederlands te publi
ceren".

Deze ruimtelijke implicaties
van de Romeinse liturgie wil
len niets anders zeggen dan:
de omgeving waarin de Ro
meinen de mis vieren. Het
gaat dus om kerken of basilie
ken, de oude dan wel te ver
staan, want drs. De Blaauw
doet aan geschiedenis, bouw
geschiedenis. Niet de hele ge
schiedenis van de Romeinse
kerken behandelt hij. Alleen
die van het jaar 313 (toen de
Romeinse keizer Constantijn
het christendom omarmde) tot
ongeveer 1300. Op zijn lijst
staan zo'n 40 kerken. Daarvan
zijn de drie oude basilieken,
de St.-Pieter (de originele,
niet de nieuwe die uit de 16e
eeuw dateert), de St.-Jan van
Lateranen en de Santa Maria
Maggiore de belangrijkste.
Dit promotie-onderzoek duurt
al twee en een half jaar, een
tijd die hij besteed heeft aan
de pendel tussen Nederland
en Rome. Sible de Blaauw is
32, geboren in Gaasterland,
^getogen in Sneek, is afgestu
deerd aan de Groningse uni
versiteit, en zal in Leiden pro
moveren. Hij woont nu (voor
zover hij niet in Rome is) in
het Groningse Slochteren. „Ik
ben katholiek van huis uit en
voel me nog steeds katholiek.

Dat heeft de keuze van dit
promotie-onderwerp natuur
lijk wel beïnvloed. Met ker
ken ben ik van jongs af aan
bekend. Daarmee voel ik me
verbonden".

Hele dagen (in z'n eentje)
doorbrengen in kerken, in
Romeinse kerken die buiten
het zomerseizoen zo kil, koud
en klam zijn, word je daar
nou niet gaar van? „Nee,
hoor. Een kerk is geen stenen
bedoening, is springlevend.
Hier in Rome neemt de kerk
geen marginale positie in. In
Nederland staan kerkbestu
ren vaak voor de keus of ze
de kerk moeten laten opknap
pen, of voortaan de mis zullen
laten opdragen in een gymlo
kaal. Hier ligt dat anders.
Kerkgebouwen zijn wezenlijk
voor de stad Rome, die func
tioneren hier echt. Ga maar
eens naar de Santa Maria
Maggiore. Die staat vaak hele
maal vol. In al die kerken zijn
vooral op zondag ook veel
jonge mensen, die zomaar op
de knieën vallen, die zelf echt
meedoen. Ik vind het mooi
om te zien dat iets wat ik aan
het bestuderen ben zo leeft.
Ik onderzoek het leven dat
zich in die kerken in het ver
leden heeft afgespeeld. Maar
je ziet dat dat nog steeds door
gaat".

Enorme ruimtes

Hoewel de bisschop van Rome
(de paus) over de kerkgang
van zijn volk dus niet mag
mopperen, toch maken ook in
deze stad de kerken vaak de
indruk veel te groot te zijn.
Vooral die kolossale basilie
ken die De Blaauw bestu
deert: enorme ruimtes waar je
met gemak duizenden mensen
in kunt bergen. De Blaauw:
„Die kerken zijn zo groot ge
bouwd omdat die vroeger de
paus met zijn hele gevolg, met
alle kardinalen, moesten kun
nen ontvangen. De paus was
in die periode een zeer ge-
meenschapsbindende figuur.
Hij trok voortdurend met zijn
gevolg door Rome, bezocht de
kerken en droeg overal de
mis op. De liturgie had toen
ook een zeer sociale functie.
Dat hele pauselijke gezelschap
moest dan in zo'n kerk een
plaats hebben, en daar zijn de
kerken in die tijd naar ge
bouwd. Later zie je dat de

Sible de Blaauw voor een van de belangrijkste voorwerpen van
zijn onderzoek: de basiliek Santa Maria Maggiore in Rome.

paus meer wereldlijk vorst
wordt en zich terugtrekt in
zijn paleizen, zich minder in
de Romeinse kerken vertoont.
Uit die tijd dateert ook de
bouw van de Sixtijnse kapel.
De paus gaat de mis celebre
ren in het Vaticaan. Dat bete
kent niet dat de basilieken in
eens te groot werden, nu de
paus niet meer kwam. In die
tijd komen juist enorm veel
pelgrims naar Rome, en die
gingen naar de basilieken.
Overigens heeft het pausdom
die gemeenschapsbindende
functie weer teruggekregen.
Nu verzamelt de paus de me
nigten om zich heen in voet
balstadions en op pleinen".
Echte conclusies waar De
Blaauw in zijn proefschrift
naar toe wil zijn er eigenlijk
niet. „Ik heb alleen interesse.
Ik wil vooral beschrijven wat
er in de verschillende stadia
van de geschiedenis met de
kerken is gebeurd. Hoe zijn
die kerken destijds met leven
gevuld geweest, en hoe heeft
het leven in die tijd de bouw
van de kerken beïnvloed.
Aan de hand van die beschrij
ving kom je tot conclusies".
Sible de Blaauw wordt be
taald door het Zuiver Weten
schappelijk Onderzoek
(ZWO), in Nederland de
broodheer van promovendi,
van hen die gaan promove
ren. ZWO dat tot aan de pro
motie een minimum-salaris
voor wetenschappelijke amb^
tenaren uitkeert, is geen lief

dadige instelling. „Ik heb dui
delijk moeten aantonen dat
mijn onderwerp wetenschap
pelijk van belang is, dat het
aansluit op reeds bestaand on
derzoek maar toch origineel
is. Hoe preciezer je aangeeft
wat je voor ogen hebt, hoe
groter de kans is dat ZWO ak
koord gaat".

De Blaauw is historicus
(„Middeleeuwen"), maar met
dit ruimtelijk-liturgische on
derwerp van zijn dissertatie
balanceert hij op de rand van
zowel archeologie als kunstge
schiedenis. „Je moet veel door
Rome lopen en naar kerken
kijken. Kijken hoe ze ge
bouwd zijn, vergelijken, me
ten. Op den duur leer je zo'n
oude muur op de juiste wijze

Toekomst grimmig

De Blaauws Romeinse „kerk
gang" duurt tot volgend jaar
september. Tot zover reikt in
elk geval de subsidie van
ZWO. Wat hij na de promotie
(in Leiden) gaat doen, weet
hij nog niet. Voor hem ziet de
toekomst er net zo grimmig
uit als voor collega-historici
op de arbeidsmarkt. „Ik kan
voor de klas, tenminste als ik
een baan kan krijgen". Hij
verwacht niet dat zijn promo
tie en het onderwerp dat hij

daarvoor heeft gekozen de
kans op werk zullen vergro
ten. Zoveel mensen in Neder
land zitten nu ook niet te
wachten op een hooggeleerde
bijdrage aan de studie van de
bouwgeschiedenis van enkele
Romeinse kerken. „Je ver
richt wetenschappelijk onder
zoek, en door te promoveren
toon je aan dat je dat in elk
geval kunt doen".

Voor de bestudering van
bronnen moet De Blaauw de
Vaticaanse bibliotheek fre
quenteren en de archieven
van de basilieken, voorzover
hem dat tenminste wordt toe
gestaan. Het is niet zo dat het
Vaticaan zijn wetenschappe
lijke arbeid van dag tot dag
volgt, hoezeer die ook betrek
king heeft op de kerkgeschie
denis. De rode Vaticaanse lo
per wordt echt niet voor een
promovendus uit Nederland
uitgerold. „Ze weten niet eens
wat ik doe. Er wordt hier in
Rome zo ontzettend veel on
derzoek gedaan naar de
bouwactiviteiten van de ver
schillende pausen. Dat kan
het Vaticaan toch ook nooit
allemaal bijhouden? Wat ik
doe is voor het Vaticaan niet
zo specifiek. Alhoewel ik op
dit moment in Rome de enige
ben die zich met de middel
eeuwse metseltechniek bezig
houdt".

Na al dat kerkbezoek in
Rome, na al die contacten met
Vaticaanse en kerkelijke
functionarissen, na het Vati
caan zo lang van zo dichtbij te
hebben meegemaakt, heeft Si
ble de Blaauw daar nu een
andere kijk op gekregen?

„Het Vaticaan blijkt niet te
zijn wat ik ervan had willen
verwachten. Eerst had ik een
meer idealistische kijk op de
zaak. Maar hier zie je mensen
rondlopen die in het Vaticaan
bestuursfuncties uitoefenen,
de „monsignori". En ik moet
eerlijk zeggen dat ik van hen
niet onder de indruk ben ge
raakt. Het zijn allemaal echte
ambtenaren, bestuurders. Het
Vaticaan is een bestuursli
chaam, waar het meer gaat
om het besturen dan om de
menselijke verhoudingen.
Maar deze gewaarwording
heeft mijn geloof niet beïn
vloed".

CEES MANDERS

Universiteit
A'dam vreest
inperking van
godsdienst
onderwijs

De theologische faculteit
van de Universiteit van
Amsterdam (UvA) vreest
dat als gevolg van de be
zuinigingen het gods
dienstonderwijs op vwo-
en havo-scholen zal wor
den ingeperkt. En dat
mag volgens de faculteit
niet gebeuren omdat dit
onderwijs nu al mini
maal wordt gegeven.
Het is van wezenlijke beteke
nis dat de jongeren niet al
leen met allerlei kennisvak
ken te maken krijgen, maar
dat zij zich ook bezig houden
met de grote vragen op
ethisch en religieus gebied.
Voor het bijzonder onderwijs
is het vak godsdienstonder
wijs vaak zelfs meebepalend
voor de identiteit van de
school. Bezuinigingen op dit
gebied zijn dan ook onver
antwoord, vindt de theologi
sche faculteit van de Univer
siteit van Amsterdam.

Mgr. Bluyssen
neemt afscheid

Bisschop J.W.M. Bluyssen
van Den Bosch zal binnen
kort officieel afscheid nemen
van het bisdom. Op 29 mei is
het de beurt aan de priesters,
pastorale werkers en werk
sters alsmede de (distrikts-
)katecheten in het bisdom en
op 2 juni aan de gelovigen.
Beide keren zal hij voorgaan
in een eucharistieviering in
de St. Janskathedraal in Den
Bosch.

De gezondheidstoestand laat
geen langdurige bijeenkomst
en ook geen receptie toe.

a|

:ta

Dilemma voor de VS L

TERECHT heeft de regering-Reagan een storm van kri|.^
gekregen op haar betrokkenheid bij het leggen van mijLts'
in Nicaraguaanse havens. De bemoeienissen van het Antyori
kaanse overheidsapparaat bij de ondermijning van het SJ in
dinistische bewind dateren niet van vandaag of gisteren. Pg
deze laatste actie was voor iedere fatsoenlijke AmerikP1
echter zonneklaar dat de grenzen waren overschreden^
restte dan ook geen andere mogelijkheid dan de actie iif i
meest duidelijke woorden te veroordelen. Dat is gebeurcjrkt
het is van belang vast te stellen dat het in de eerste pl|ilk
Amerikaanse Congresleden zijn geweest die ervoor gezdf""
hebben dat aan het leggen van de mijnen door de CIA
eind is gekomen. Het gezicht van de Amerikaanse demo|_
tie is daarmee voorlopig weer gered. Dank zij die democn^,

kan corrigerend worden opgetreden en dat pleit zachtjesj

zegd in elk geval weer voor deze staatsvorm.

Daarmee is het veel belangrijker probleem of het gea.
loofd is dat de Verenigde Staten in de zaken van Nicarap-1
mogen ingrijpen nog niet gesteld. Zuiver juridisch ger<
neerd hebben de VS daar helemaal het recht niet toe. ft
het probleem kan natuurlijk niet louter juridisch wordenj
gevat, het is in de eerste plaats politiek.

NiEMAND zal ontkennen dat het bewind in Nicaragua
groepen vertegenwoordigt die onder het bewind van diet.
Somoza decennia lang zijn onderdrukt. Onder president Q
ter kregen zij voor het eerst Amerikaanse hulp. De regeri:
Reagan maakte daar direct bij haar aantreden een eind
overtuigd als ze ervan was dat het communisten zijn di<
Managua achter de schermen aan het werk zijn. Welli
naïef, maar na drie jaar meende zij het volste recht te be
ten een einde te maken aan de wapentransporten uit Cl
en de Sovjet-Unie die via de Nicaraguaanse havens hun tii
vinden naar het Sandinistische bewind en de linkse guen
lastrijders in Midden-Amerika.

HET zou verkeerd zijn de wortels van de huidige sociale T
wegingen in Midden-Amerika te onderschatten. Maar
zou ook van naïveteit getuigen de ogen te sluiten voor
landen die er politiek/strategische belang bij hebben de as
raties van een volk inzake rechtvaardigheid en welzijn
eigen bate aan te wenden. Het is uiteraard eigen aan polij
dat zij meer dan de gewone burger deze belangen scherp j
derkennen. Welnu, wie de tactiek van de Sovjet-Unie in^
van in oorsprong sociale conflicten overziet, zou dom zijnl
hij in dit geval die tactiek over het hoofd zou zien. VeL
beweren met de hand op het hart dat Russische infiltré
geen kans van slagen heeft. Maar terecht wordt ons ech
geregeld voorgehouden dat het woordje 'nooit' in de politf
onbekend is. Wat niet is kan komen. Nooit gedroomde vi
schuivingen in het machtsevenwicht tussen staten zijn
de orde van de dag. Realistische politici staan dan ook, wF-J
het om Midden-Amerika gaat, voor een uiterst moeilijk prg
lemma. Zowel een massale hulpverlening onder Carter, pk
een militaire aanpak die Reagan hanteert, kunnen avered^1
werken en geheel andere effecten hebben dan werd beooj^

DaT het proces in Nicaragua zo onbeheersbaar is, is v?g
een goed deel terug te voeren op het feit dat democratis<°er
spelregels daar niet in tel zijn, hoe goed de bedoelingen $ar
de huidige machthebbers ook zijn. Maar goede bedoelingke€
met fanatisme doorgezet, waarop geen controle mogelijköe
kennen, zoals de geschiedenis bewijst, meestal een slechte i
loop.

i?ei

Grapefruit wet kaas
varkensfricandeau
wet tuinbonen en
aardappelen
lentepudding

Nodig voor twee: 1 grote
grapefruit, 1 bolletje gem
ber, 1 schijf ananas, 25 g
jonge Goudse kaas, peter
selie;

300 g varkensfricandeau
(voor twee dagen), 60 g bo
ter, zout, peper, tijm;
450 g diepvries, blik of
glas tuinbonen, zout, 5 g
boter, bieslook;

Vi tot 1 kg aardappelen;
4 dl melk, 1 ei, 30 g suiker,
30 g maizena, pakje vanil
lesuiker, half blikje mada-
rijntjes, chocoladevlokken.
Maak van de geschilde
grapefruit de parten los en
haal daar de vliezen af.
Meng de gehalveerde parten
met kleingesneden gember,
ananas en kaas. Doe het
voorgerechtje in schaaltjes en
garneer het met fijngeknipte
peterselie.

Schroei de varkensfrican-
déau dicht in hete bote, tem
per het vuur, strooi zout en
peper over het vlees en leg
er tijm naast. Braad de fri
candeau in een half uur
bruin en gaar. Laat het vlees
vijf minuten liggen voor het
aan te snijden. Maak de jus
met weinig water af en zeef
er de tijm uit. Maak de tuin
bonen af met boter en fijnge
knipte bieslook.

Kook vandaag de pudding
zodat hij kan opstijven. Zet
bijna alle melk op. Roer ei en
'suiker schuimig en meng er
maizena en weinig koude
melk door. Schenk al roeren
de wat hete melk bij dit pap
je en doe het in de pan. Laat
dé pudding even koken, voeg
de vanillesuiker toe en doe
hém in een natte platte
vorm.'

Garneer de pudding morgen
met bloemetjes (stervormig
néergelegde mandarijnepar
tjes). maak de hartjes met
ofc ocola de vl okken.

Bewaar eventueel overblij
vende vruchten in afgesloten
plastic schaaltjes, de blikken
Éouden smaak kunnnen af
geven.

Menu tip voor maandag: var
kensfricandeau met spinazie
?jï aardappelen ananasvla.

JEANNE

LEIDEN: O.L.Vr. Hemelvaart: za.
19.00 euch.viering, zo. 09.30, 11.00
mmv dames- en herenkoor.
H. Leonardus: za. 19.00 avondmis;
zo. 09.00 euch.viering. 10.45 hoog-

H. Middelares: za. 19.00; zo. 9.30 ge
zongen viering. 11.30.

H. Lodewi)k: za. 19.00, zo. 8.30, 10.00
hoogmis. 11.30, 18.00, 19.00 Lof.
St. Anthonius van Padua: za. 19.00
euch., zo. 9.30 en 11.00 euch.
H. Petrus: za. 19.00; zo. 9.30, 11.00
hoogmis.

O.L.Vr. Onbev. Ontv.: za. 19.00; zo.
9.30, 10.45 hoogmis, 12.15.
Oud Katholieke Kerk: za. 19.00 hoog
mis (alleen tweede za. van de maand);
zo. 10.00 (behalve op tweede zo. van
de maand).

AARLANDERVEEN: za. 19.00; zo.
10.30 hoogmis.

AARDAM: zo. 9.00 hoogmis, 12.00.
ALPHEN AAN DEN RIJN: H. Pius: za.
19.00; zo. 9.00, 10.30 hoogmis.
H. Bonifatius: za. 19.00; zo. 9.45
hoogmis, 11.30.

De Heilige Geest: za. 19.00; zo. 9.00
en 11.30.

BOSKOOP: za. 17.30 „De Stek";
19.00 in kerk; zo. 9.30 en 11.00.
HAZERSWOUDE DORP: za. 19.00
met orgel; zo. 9.30 hoogmis; 11.30
wisselend van opzet.
HAZERSWOUDE-RIJNDIJK: zo.
10.00. Dep. Het Anker: za. 19.00; zo.
8.45 en 11.15.

HILLEGOM. St. Jozef: za. 19.00 met
Ned. liederen; zo. 10.00 gezinsmis
(kinderkoor). 11.30 Ned. liederen.
H. Martinus: za. 19.00; zo. 9.00 en
11.00.

HOOGMADE: za. 19.00; zo. 10.00.
KATWIJK A.D. RIJN: za. 19.00 euch
.viering met zang; zo. 9.30 hoogmis,
11.15 met zang. Dep. Rijnsburg: za.
19.00, gebeds- en communieviering;
zo. 10.30 met zang.

(Buiten) KAAG/ABBENES: za. 19.00;
zo. 10.00.

LANGERAAR; za. 19.00; zo. 9.30 en
11.30.

LEIDERDORP (H. Menswording): za.
19.00; zo. 9.00, 10.30, 12.00.
LEIMUIDEN: za. 19.00; zo. 7.30, 9.30,
11.15.

LISSE: Agathakerk: za. 19.00 euch.;
zo. 10.00 en 11.30 (kinderneven-
dienst). Dep. Poelpolder: za. 19.00
euch zo. 9 en 11.30 euch.viering.
Mariakerk: za. 19.00; zo. 8.30, 10.00
hoogmis. 11.45.

H.H. Engelbewaarders (Beekbrug): za.
19.00; zo. 9.30 hoogmis (behalve eer
ste zo van de maand). 11.00 (hoogmis
eerste zo van de maand) en 17.45.
NIEUWKOOP: za. 19.00; zo. 9.00
hoogmis, 10.45.

NIEUWVEEN: za. 19.00; zo. 9.00,
11.00.

NIEUW-VENNEP: za. 19.00 avondmis;

zo. 10.00 hoogmis.

NOORDEN: za. 19.00; zo. 9.00, 10.30

hoogmis.

NOORDWIJK-BINNEN: za. 19.00; zo.
8.00, 10.00 hoogmis, 11.30.
NOORDWIJK AAN ZEE: za. 19.00
euch.; zo. 9.30 hoogmis, 11.00 euch.
NOORDWIJKERHOUT: St. Victor: za.
19.00 met koorzang; zo. 9.30 hoog
mis, 11.00 mis met samenzang. St.
Jozef: za. 19.00; zo. 9.00 en 10.30.
OEGSTGEEST: St. Willibrord: za.
19.00; zo. 9.00 en 10.30.

OUD-ADE: za. 19.00 avondmis: zo.
8.30 hoogmis, 10.30 gezinsmis.
OUDE-WETERING: za. 19.00 avond
mis; zo. 9.30 en 11.30.
ROELOFARENDSVEEN: Mariapre-
sentatie: za. 19.00; zo. 9.00 en 11.00.
Petrusbanden: za. 19.00 avondmis;
zo. 9.30 hoogmis, 11.30.
RIJPWETERING: za. 19.00 avondmis;
zo. 9.00 hoogmis (herenkoor), 10.30

SASSENHEIM: za 19.00 euch.; zo.
9.30 hoogmis, 11.00 euch.
STOMPWIJK: za. 19.30 met zang; zo.
9.30 hoogmis. 11.00.

VOORHOUT: za. 19.00; zo. 9 00
hoogmis, 10.30, 11.45.
VOORSCHOTEN: St. Laurentius- za.
19.00; zo. 11.30. Moeder Gods: za.
19.00; zo. 10.00.

WARMOND: za. 19.00; zo. 8.30, 10.00
hoogmis, 11.30.

WOUBRUGGE: za. 19.00; zo. 10.00.
ZEVENHOVEN: za. 19.00; zo. 9.00
hoogmis, 10.45.

ZOETERWOUDE-RIJNDIJK: Meer
burgparochie: za. 19.00 met wisselen
de koren; zo. 10.00 hoogmis met wis
selende koren, 11.30 met orgel en
Ned. liederen.

ZOETERWOUDE: St. Jan: zo. 9.30
hoogmis, 11.00. Chr. Dienaarkerk: za.
19.00 met zang; zo. 10.00 hoogmis.
DE ZILK (Noordwijkerhout): H. Hart-
kerk: za. 19.00; zo. 10.00 hoogmis,
11.30.

STAD LEIDEN (Herv. Gemeente):
Hooglandse kerk: 10.00 u. ds. S.
Meijers, 11.45 Oec. Studentendienst.
Marekerk: 10.00 u. ds. A. J. de Jong;
17.00 u. dr. S. Meijers. Maranatha-
kerk: 10.00 u. ds. A. Th. Kramer en
ds. R J. Kooistra, Openbare Geloofs
belijdenis. Regenboog: 9.30 u. ds. H.
J. v. Leeuwen; 11.15 u. ds. v. Leeu
wen en pastoor J. A. A. van Well.
Bethlehemkerk: 10 u. ds. E. M. Pan-
nekoek. Bevrijdingskerk: 9.00 u. ds.
K. J. Jansen; 10.30 u. ds. L. C. Riet
veld; 17.00 uur ds. K. J. Jansen. Vre-
deskerk: 10.00 u. ds. S. T. de Mey-
Meulendijk (Op. Geloofsbel.). Eglise
Wallone: 10.30 u. pasteur D. Ribs.
Acad. Ziekenhuis: 10.15 u. ds. H. W.
Hemmes. Diaconessehuis: 10.30 u.
ds. A. J. Damsma. Jeugdkapeldien-
sten: Vredeskerk: 10.00 u.; Bevrijd-
.kerk: 10.30 u.; Stevenshof: 10.00 u.
Geref. Kerken en andere kerken' Stad
Leiden: Vredeskerk: 10.00 u. ds. S. T.
de Mey-Meulendijk. Openbare Ge-
loofdsbeleidenis. Petrakerk: 10.00 u.
ds. Hortensius. Oude Vest: 10.00 u.
ds. v.d. Velden. Maranathakerk:
10.00 u. ds. A. Th. Kramer en ds. R.
J. Koolstra, Openb. Geloofsbel. Be
vrijdingskerk: 10.30 u. ds. D. Bakker;
17.00 u. ds. Jansen. Bejaardenhuis
Groenhoven: 10.00 u dhr. A. Bakker.
Merenwljk aula Valkenpad 9.30 en
11.00 u. Eucharistie/Avondmaal. Chr.
Geref. Kerk: 10.00 en 17.00 u. drs. G.
C. den Hertog; Geref. Kerk Vrijg.:
10.00 u. ds. B. Kamphuls; 17.00 u. ds.
P. Houtman. Doopsgez./Rem. Kerk:
10.30 u. ds. E. H. de Clercq. Bapt.
gem.: 10.00 en 18.30 u. ds. G. Bos
veld. Ev. Luth. Kerk: 10.15 u. ds. J.
Mostert. Nieuw Apost. Kerk: Diensten
9.30 en 16.00 u. - Ev. Chr. Gemeen
schap: 10.00 u. Evang. Dikkes - Leger
des Heils: 10.00 en 19.30 u. Samen
komsten - Zevende-Dag-Adventisten:
9.45 u. Bijbelstudie; 10.45 u. ds. Ros-
man. Eveng. Centrum Zijlsingel 2a:
10.00 u. dhr. Zijlstra. Zendingsgroep
„Jeruel": Samenkomst 17.00 u. Pink
stergemeente Oude Vest 13: 10.00 u.
Evang. E. J. Riekerk.
AARLANDERVEEN (Herv. Gemeente):
10.00 u. ds. G. van Drlel; 19.00 u. dhr.
N. Stam, Nieuwkoop. Geref. Kerk:
10.00 en 18.30 u. ds. D. J. Modde
raar, Alphen a/d Rijn. Chr. Geref.
Kerk: 9.30 u. Dienst des Woords.
TER AAR (Herv. Gem.): 9.30 u. ds. E.
S. Klein Kranenburg; 18.30 u. Dienst
des Woords. Geref. Kerk: 9.30 u. dhr.
J. van Walllnga; 18.30 u. dr. R. Fern-

ABBENES (Herv. Gem.): 9.30 u. ds.
M. Bergsma.

ALPHEN a/d RIJN: Herv. Gem.: Op-
standingskerk: 10.00 u. prof. Berkhof;
18.30 u. ds. J. H. Bogers. Advents-
kerk: 10.00 u. ds. R. H. M. Jonge;
17.00 u. drs. M. v.d. Velden. Kruis
kerk: 10.00 u. ds. J. H. Bogers. Geref.
Kerk: Maranathakerk: 10.00 u. ds. M.
v. Harmeien; 18.30 u. ds. J. Stolk.
Salvatorikerk: 10.00 u. ds. J. Stolk;
18.30 u. ds. R. de Vries. Baptistenge
meente: 10.00 en 18.30 u. ds. H. G.
Koekkoek. Leger des Heils: 10.00 en

18.30 u. Samenkomsten. Volle Evan
gelie Gemeente: 10.00 u. dhr. P.
Bronsveld.

ALPHEN-NOORD (Herv./Geref. dien
sten): Goede Herder: 10.00 u. drs.
Brombacher; 18.30 u. ds. L. Moll. De
Bron: 9.30 u. ds. Moll; 10.15 u. ds.
Nieuwenhuis; 18.30 u. ds. L. Moll.
Ashramcollege: 10.00 u. ds. Mulder.
Driehoorne: 19.00 ds. Mulder. Albani-

ALPHEN-NOORD (Herv. Gem.):
Sionskerk: 9.30 en 18.30 u. ds. J. Ou-
wendijk. Oudshoornseweg: 10.00 u.
ds. Oort.

BODEGRAVEN (Herv. Gemeente):
Dorpskerk: 10.00 u. ds. R. J. v.d.
Hoef; 18.30 u. ds. J. Wieman. Salva-
torkerk: 10.00 u. ds. J. Richter; T8.30
u. ds. R. J. v.d. Hoef. Bethlehemkerk:
10.00 u. ds. W. Balke, Den Ham;
18.30 u. ds. J. Haitsma, Boskoop. Ge
ref. Kerk: 10.00 u. ds. W. A. v.d. Berg
en ds. D. H. Elderman; 18.30 u. ds.
W. Bakker, A'veen.

BOSKOOP (Herv. Gemeente): Dorps
kerk: 9.30 u. ds. W. A. Vlasblom;
18.30 u. ds. A. Lapré, Koudekerk. De
Stek (Herv./Geref.): 9.30 u. dr. J.
Haitsma. Geref. Kerk: 9.30 u. ds. J. C.
W. van 't Hoff; 17.00 u. ds. S. A. Meij
er. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 17.00 u.
ds. P. N. Ribbers.

HAZERSWOUDE (Herv. Gem.): 9.30
u. ds. Z. de Graaf; 18.30 u. ds. Harte-
veld, R'dam. Geref. kerk: 10.00 u.
dhr. D. J. Brouwer, Katwijk; 17.00 u.
ds. J. Cziria, Rijnsburg.

HOOGMADE (Herv. Gem.): 10.00 u.
ds. H. Groenendijk, Scheveningen.
DE KAAG (Herv. Gem.): 10.00 u. ds.
Muis. Warmond.

KATWIJK a/d RIJN (Herv. Gem.):
Dorpskerk: 10.00 u. ds. M. J. Aarents;
18.00 u. ds. G. F. Smaling. Ontmoe-
tingskerk: 10.00 u. ds. J. Gebraad;
18.30 u. ds. H. van Niel.

KATWIJK AAN ZEE (Herv. Gemeen
te): Nieuwe Kerk: 10.00 u. ds. J. Vroe-
gindewey; 18.00 u. ds. C. B. Schuur
man. Oude Kerk: 10.00 u. ds. D. Drie
bergen; 18.00 u. ds. C. van Sliedregt.
Ichtuskerk: 10.00 u. ds. J. P. van
Rhoon; 17.00 u. ds. S. de Jong. Pniël-
kerk: 9.30 u. ds. S. de Jong; 18.00 u.
ds. D. Driebergen. Bestevaer Mavo:
10.00 u. ds. C. B. Schuurman. Over-
duinkapel: 14.15 u. ds. Baas.

(Geref. Kerk) Open Hof: 9.30 u. ds. P.
C. Koster; 17.00 u. ds. P. v.d. Horst.
Triumphator: 10.00 u. Dienst des
Woords; 17.00 u. ds. P. C. Koster.
Vredeskerk: 10.00 u. ds. P. v.d.
Horst; 17.00 u. ds. J. van Breevoort.
(Chr. Geref. Kerk): 10.00 en 17.00 u.
ds. Slagboom.

KOUDEKERK a/d RIJN (Herv. Gem.):
10.00 u. ds. A. L. Lapré. Op. Belijd.;
19.00 u. ds. H. Spanjer, Voorburg (In
ger. kerk). Geref. Kerk: 10.00 u. ds.
H. Bade; 19.00 u. ds. S. Spanjer (ge-
dienst ger. kerk).

LEIDERDORP (Herv./Geref. diensten):
Dorpskerk: 10.00 u. ds. A. Knorth
(H.A.); 18.30 u. ds. G. van Loenen.
Hoofdstraat: 10.00 u. Dienst des
Woords. Scheppingskerk: 9.00 en
10.30 u. ds. G. van Loenen.
LEIMUIDEN (Herv. Gem.): 9.30 u. ds.
P. Schalk. (Geref. Kerk): 9.30 u. ds.
W. Bakker. A'veen; 19.00 u. ds. M. J.
Wattel, Hoofddorp.

LISSE (Herv. Gem.): Dorpskerk: 10.00
u. ds. P. C. 't Hooft. Pauluskerk:
10.00 en 19.00 u. ds. B. C. de Gelder.
(Geref. Kerk): 10.00 u. ds. J. van
Veen, Soest; 19.00 u. kand. J. van
Walllnga. (Chr. Geref. Kerk): 10.00 en
16.30 u. ds. J. van Dijken. (Geref.
Gem.): 10.00 en 16.00 u. ds. D. Hak
kenberg. (Geref. Kerk VrIJg.),
Princ.str.: 10.30 en 16.30 u. ds. C. de
Putter. (Ned. Geref. Kerk) Salvatori:
10.45 u. ds. G. de Lange; 19.00 u. ds.
A. v.d. Dussen.

NIEUWKOOP (Herv. Gem.): 9.30 u.
ds. W. v.d. Kamp; 18.30 u. ds. R. H.
M. de Jong. (Geref. Kerk): 9.30 en
18.30 u. drs. G. P. Nooteboom,
Nieuwkoop. (Chr. Geref. Kerk): 9.30
u. Dienst des Woords; 14.15 u. ds. P.
Roos.

NIEUWVEEN (Herv. Gem.): 9.30 u. ds.
H. O. Molenaar; 18.30 u. ds. N. de
Boo.

NIEUW-VENNEP (Herv. Gem.): 9.30 u.
ds. S. G. J. Goverts; 19.00 u. idem.
(Geref. Kerk): 9.30 en 18.30 u. ds. N.
Wijngaarden. (Chr. Geref. Kerk): 9.30
u. dienst des Woords; 15.00 u. ds. W.
van Sorge, Rijnsburg.

NOORDWIJK (Herv. Gemeente): Gro
te Kerk: 10.00 u. ds. W. v.d. Lee.
Kerk aan Zee: 10.00 en 17.00 u. ds.
D. Keuning (H.A.). De Rank: 10.00 u.
ds. C. van Sliedregt. Grote Kerk:
17.00 u. ds. J. Vroegindewey. (Geref.
Kerk): Hoofdstraat. Buurtkerk: 10.00
u. ds. J., J. Kuiper (H.A.). Vinkenlaan:
9.30 u. ds. N. Korenhoff; 17.00 u. ds.
J. J. Kuiper (G.D.). Stichtlngskerk:
11.00 u. ds. N. Korenhoff. Sole Mio:
9.00 u. dhr. D. v. Herwaarden.
NOORDWIJKERHOUT (Herv. Gem.):
10.00 u. ds. A. J. Kret, Sassenheim.
OEGSTGEEST (Herv./Geref. dien
sten): Mauritslaan: 10.00 u. ds. K.
Vegter. Groene Kerkje: 10.00 u. prof.
dr. J. v.d. Berg. Pauluskerk: 10.00 u.
ds. R. E. da Costa. Gem. centrum:
10.30 u. ds. T. Bruinsma; 19.00 u. ds.
L. H. C. Friederich. Endegeest: 10.00
u. Pater J. W. M. Boshouwers. Acad.
Ziekenhuis: 10.15 u. ds. H. W. Hem
mes. Diaconessenhuis: 10.30 u. ds. A.
J. Damsma. Van Wyckersloot: 16.00
u. ds. G. F. Smalirrg. (Ned. Geref.
Kerk): 8.45 en 16.00 u. ds. G. de Lan
ge-

OUDE WETERING (Herv. Gem.): 9.30
u. ds. J. de Korte; 18.30 u. ds. P. v.d.
Horst, Jeugdd. Herv. (Geref. Kerk):
9.30 u. drs. H. Jaspers Focks; 18.30
u. ds. P. v.d. Horst. jgdd. H.K. Re
monstrantse Gem.: 10.00 u. dr. E. P.
Meyering, Oegstgeest.
RIJNSATERWOUDE (Herv. Gem.):
9.30 u. dhr. Goedhart, Nieuwkoop;
19.00 u. ds. W. v.d. Kamp.
RIJNSBURG (Herv. Gemeente): Grote
Kerk: 9.30 u. ds. Smaling; 17.00 u.
ds. Romein. Bethelkerk: 9.30 u. ds.
Romein. (Geref. Kerk): Petrakerk:
9.30 u. ds. Baayen; 17.00 u. ds. Snel.
Immanuelkerk: 9.00, 10.30 u. ds. Czi
ria; 17.00 u. ds. Baayen. Maranatha
kerk: 9.30 u. ds. Snel; 17.00 u. ds. J.
Heule, Wassenaar. (Chr. Geref. Kerk):
9.30 en 17.00 u. ds. W. van Sorge.
SASSENHEIM (Herv. Gem.): 9.00 en
10.30 u. ds. Germans; 19.00 u. ds.
Baas (H.A.). (Geref. Kerk): 9.30 u. ds.
Th. Ferwerda (H.A.); 19.00 u. ds. W.
Baas (H A.). (Chr. Geref. Kerk): 10.00
en 17.00 u. kand. J. Bos, Apeldoorn.
(Ned. Prot. Bond): Sassenheim/Lisse.
VALKENBURG Z.-H. (Herv. Gem.):
10.00 u. ds. C. Vermeulen; 18.30 u.
ds. G. Jukema. (Geref. Kerk): 9.30 u.
ds. S. Oegema; 18.30 u. ds. A. J.
Damsma, Rijnsburg.

VOORHOUT (Herv. Gem.): 10.00 u.
ds. de Jong.

VOORSCHOTEN (Herv. Gem.) Dorp:
10.00 u. ds. J. Kooman; 19.00 u. ds.
Mackaay (Ger. Kerk). (Geref. Kerk):
9.30 u. ds. De Zwart; 19.00 u. ds.
Mackaay. „Ontmoeting" (Herv./Ge
ref.) 9.30 u. ds. v.d. Schoot.
WARMOND (Herv. Gem.): 10.00 u. ds.

WASSENAAR (Herv. Gem.): Dorps
kerk: 10.00 u. ds. R. Steenstra; 16.30
u. ds. G. J. Wolters; 19.00 u. Mu-
ziekd. Kievitskerk: 10.00 u. dr. W. van
Bruggen. Dorps-Centrum: 9.30 u. ds.
P. H. van Trigt, Aalst. Shalom (Jeugd-
kerk vanaf 12 jr.): Messlaskerk:
10.00 u. ds. W. van Waasbergen. (Ge
ref. Kerk): Bloemcampkerk: 10.00 u.
dr. G. C. v.d. Kamp. Zijllaan 4: 10.00
u. mw. ds. T. H. Attema-Roosjen
(H.A.); 17.00 u. ds. Z. C. Versluis
(H.A.). (Ned. Prot. Bond): 10.30 u. ds.
DA. A. Werner.

WOUBRUGGE (Herv. Gem.): 9.30 en
18.30 u. ds. W. J. J. Koelewljn. (Ge
ref. Kerk): 9.30 u. ds. G. de Zeeuw;
18.30 u. ds. F. v.d. Bos, Gouda. (Ned.
Prot. Bond): 19.00 u. ds. A. J. v.d.
Poel, Parijs.

ZEVENHOVEN (Herv. Gem.): 9.30 u.
eerw. hr. Drijver. Voorschoten. (Geref.
Kerk): 9.30 u. kand. Karstens; 19.00
u. dhr. Veltrop.

ZWAMMERDAM (Herv. Gem.): 10.00
u. ds. H. W. Waardenburg; 18.30 u.
ds. W. A. Vlasblom. (Geref. Kerk):
10.00 u. drs. P. B. Buikema; 18.30 u.
Dienst des Woords.

ARTSEN Leiden: Groep 1: Mas
tenbroek, Tan, Van Tol. Zwijnenburg,
Meyer, R. van Leeuwen, Verhage,
Groeneveld en Kloprogge: za. dr.
Post, tel. 125096, zo. dr. Groeneveld.
tel. 218661. Groep 2: Pieterse, Van
Gent, Taytelbaum, Van Luyk, Klaas-
sen, Rus. Kruis en Lahr: za. dr. Rus.
tel. 132500, zo. dr. Lahr, tel. 120347.»
Groep 3: Pleiter, J. van Leeuwen.
Smit, W. de Bruijne, J. de Bruijne,
Stolk, Engel en Fogelberg: za. dr. Van
Leeuwen, tel. 120412, zo. dr. De
Bruyne, tel. 126866.» Groep 4: Van
Wingerden, Van Rijn, Bénlt, Nieuwen
huis, Roos, Boer, Van de Waard en
Arnou: za. dr. Benit, tel. 720404, zo.
dr. Roos, tel. 766123.» Groep 5:
Schaefer, Jasperse, Crul, Kooyman,
De Jong, Prince, Reinders, Hammer-
stein en Kortmann: za. en zo. dr. De
Jong, tel. 123752. Oegstgeest: van
af za. 10 uur: dr. De Haan, tel.
170605. Leiderdorp: za. dr. Van 't
Woud, tel. 410070, zo. dr. Midden
dorp, tel. 410070. Spreekuur van
12.30 tot 13.00.» Voorschoten: za. dr.
Meyer, tel. 2493, zo. dr. Van Dam, tel.
3960. Warmond - Voorhout: dr.
Hoornweg, tel. [phone].
Noordwijk: Groepspraktijk tel. 19300.

Noordwijkerhout - Lisse: Ant
woordapparaat eigen huisarts Kat
wijk aan Zee: dr. Meewisse, tel.
12023. Katwijk - Rijnsburg - Val
kenburg: dr. Priester, tel. 21024.
Sassenheim: dr. Van Riet, tel. 11777.

Hillegom: dr. Van 't Westeinde, tel.
15771. Alkemade - Rijnsaterwoude

- Leimuiden: dr. Stoffels, tel. 01713-
2329. Alphen: Voor de praktijken
van Stehouwer, Van Gemeren, Plag,
Visser, Varkevisser, Van Engelen,
Smid, en Zikel: za. dr. Smid. tel.
45371, zo. dr. Stehouwer, tel. 22425.
Voor de praktijken van Boss, Eradus,
Van Der Steen, Hetzberger, Kleinha-
neveld en Wijnmaalen: za. dr. Hertz
berger, tel. 73264, zo. dr. Boss, tel.
72472. Hazerswoude - Koudekerk:
dr. Van Buuren, tel. [phone].
Benthuizen - Boskoop: dr. De Goeje,
tel. [phone]. Langeraar -
Nieuwveen - Ter Aar - Woubrugge:
dr. Van Sprang, tel. [phone].
Nieuwkoop - Noorden: dr. Brink
man/Sluis tel. [phone].
TANDARTSEN Leiden - Leider
dorp - Oegstgeest: dr. Smaal, tel.
893568, za en zo spreekuur om 13.00
uur. Leidschendam: Voor spoedge
vallen tel. 238356. Bollenstreek: dr.
De Wilde. tel. [phone].
APOTHEKEN Leiden - Leiderdorp

- Oegstgeest - Voorschoten: Cen
traal Apotheek Leiden en Apotheek
Linnaeus in Oegstgeest. Alphen:
Apotheek Ridderveld Alkemade:
Apotheek Alkemade, Veerstraat, tel.
01713-9100 Katwijk: De Jong
Noordwijkerhout: za geopend van 9-
13. u. en van 17-18 u. en zo van 12-
13 u. en 17-18 u. Spoedrecepten tel.
3511 of dienstbel.

WIJKVERPLEGING Leiden: Inter-
kojis, Middelweg 38. tel. 122222. Bol
lenstreek: Sassenheim Warmond -
Lisse -Beekbrug: mw. Vriend, tel.

02522-12022. Noordwijkerhout -
Voorhout - De Zllk: mw. Meyer, tel.

02523-5424. Hillegom: Opgave via
het antwoordapparaat, tel. 02520-
16217. Leidschendam: Leidschen-
damse Kruisvereniging, tel. 070-
455300.

DIERENARTSEN Leiden: dr. Hel
der, tel. 220513. Oegstgeest: dr.
Van Duyn tel. 173266. «Voorschoten

- Leidschendam: dr. Frencken, tel.
271110.

ONGEVALLENDIENST ZIEKENHUI
ZEN LEIDEN Ongevallendienst
elke dag Academisch Ziekenhuis be
halve van dinsdag 13.00 u. tot woens
dag 13.00 u. (Diaconessenhuis) en
van vrijdag 13.00 u. tot zaterdag
13.00 u. (Elisabeth-zlekenhuls).
BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: Bezoekuur dage
lijks van 16.00 tot 17.00 uur en van

18.30 tot 19.30 uur. Kinderafdeling
dagelijks van 14.00 tot 20.00. Niet
meer dan twee bezoekers per patient.
Sint Eiizabeth-ziekenhuis: Volwas
senen dagelijks van 14.00-14.45 u. en
van 18.30-19.30 u.; klasse-afdelingen
ook 11.15-12.00 u. Kraamafdeling:
dag. van 11.15-12.00 u. (alleen voor
echtgenoten) van 15.00-16.00 u. en
van 18.30-19.30 u. Kinderafdeling
dag. 15.00-18.30 u. CCU (hartbewa-
king) dag. van 14.00-14.30 u. en van
19.00-19.30 u. Intensieve verpleging:
dag. van 14.00-14 30 u. en van 18.30-
19.00 u. Sport-Medisch Adviescen
trum: Spreekuur ma. 19.30-20.30 u.
in het St. Elisabeth-ziekenhuis. En
degeest: Di. en vr. 13.00-14.30 u.; zo.
11.00-12.00 u. en 14.00-15.00 u.; eer
ste klasse: de gehele dag. Acade
misch Ziekenhuis: Voor alle patiën
ten (behalve kinderen) zijn de be
zoekuren als volgt: Dagelijks 14.15-
15.00 u. en 18.30-19.00 u. Avondbe
zoekuur afdeling verloskunde: 18.00-
19.00 u. De Praematurenafdeling da
gelijks van 14.30-14.45 u. en 18.30-
18.45 u. Bezoek aan ernstige patiën
ten: wanneer aan ernstige paliënten
doorlopend bezoek wordt toegestaan
kan de hoofdverpleegkundige hier
voor speciale kaarten verstrekken. De
bezoektijden van de kinderkliniek zijn
dagelijks 15.00-15.45 u. en 18.30-
19.00 u. De bezoektijden van de kin
derafdeling (alleen voor ouders van
kinderen kan er een afwijkende tijd
afgesproken worden met de hoofd
verpleegkundige) zijn dagelijks van
14 15-15.00 u. en van 18.30-19.00.
Rijnoordziekenhuis: Dagelijks 14.30-
15.15 u. en 18.30-19.30 u. Extra be
zoek hartbewaking: 11.00-11.30 u.
Extra bezoek vaders kraamafdeling:
19.30-20.30 u. Kinderafdeling 15.00-
15.30 u. alleen voor ouders 18.00-
18.30 u.

S.O.S.-DIENST Telefonische hulp
dienst, tel. [phone]. Voor allen die
in moeilijkheden verkeren of eenzaam
zijn. Vertrouwelijk. Dag en nacht be
reikbaar.

BUREAU VOOR RECHTSHULP

Herengracht 50, tel. 123942; spreeku
ren ma. en di. 10.00-12.30 u., wo.
13.30-16.00 u.; do. 18.30-20.30 u.
LEIDSE RECHTSWINKEL Juri
disch Adviesbureau, Ketelboeters-
steeg 10, tel. 130775; Afdeling wo
nen en werken: ma. 18.30-20.30, wo.
10.00-12.00, do. 18.30-20.30. Afde
ling belastingen: di. 18.30-20.30, wo.
18.30-20.30. Klachtenbureau: di.
18.30-20.30, do. 18.30-20.30.
DIERENHULPDIENST Hulpverle
ning aan verongelukte honden, kat
ten, vogels, e.d. in de gemeenten Lei
den, Leiderdorp, Oegstgeest, War
mond en Zoeterwoude. Tel. 071-
220021.

BURGERRAADSLIEDEN Koren-
brugsteeg 2, tel. 143171 (kantooru
ren). Spreekuren ma., di. en wo.
11.00-12.00 u., do. 18.30-20.00 u.
GEZINSVERZORGING Stichting
gezinsverzorging Lelden. Aanvragen
hulp voor bejaarden en langdurige
zieken en gezinsverzorging, Rem-
brandtstraat 17, tel. 149441 (ma. t/m
vr. 9.00-10.00 u. en 13.00-14.00 u.).
KINDER- EN JONGERENTELEFOON
Op woensdag- en zaterdagmiddag
van 14-18 u. telefoon 071 - 120611.
MAATSCHAPPELIJK WERK Bu
reau Maatschappelijk werk, Oude
Rijn 44c, spreekuur dagelijks 14.00-
15.00 u.; do. ook 19.00-20.00 u., tel.
142144. Spreekuur gemeentelijke so
ciale dienst: di 14.00-15.00 u. Apollo-
laan 1a, Zuid-West; do. 14.00-15.00
u. Herensingel 3, Lelden Noord. Ook
tel. van 09.00-10.30 via 766600, afde
ling maatschappelijk werk.

RAAD VAN ARBEID Hoge Rijndijk
306, Lelden, tel [phone]. Kantoor
geopend ma. t/m vr. 9-12 u. 14-16 u.
Telefonische informatie over kinder
bijslag: 8-12 u.

SOCIALE RAADSVROUW Spreek
uren sociale raadsvrouw. Binnenstad:
Gerecht 10, wo. 17.00-18.00 u.;
Noord: Van Hogendorpstraat 36, ma.
10.30-11.30 u.; Kooi: Driftstraat 49a,
di. 10.30-11.30 u.; Morskwartier:
Buurthuis Morskwartier, Topaaslaan,

9e,l

Klat
dinsdr
0 u. KVi

2. LeidföS

10.00-11.00 U. WO. 10.00-13.00 ,.J
Tuinstadwijk: Herengracht 45, (TIJ
10.30-11.30 u. lovi

SOCIALE RAADSVROUW VOr
SCHOTEN Spreekuren: ma. 19.1
20.00 u. wo. en vr. 9.00-10.30 u. L^isti
seweg 33, Voorschoten. Tel. 3254jal
SP HULP- EN INFORMATIEDIENnn,

Groenesteeg 33. Leiden. Tel. Of
134640 of 071-144600. Hulp en inf) 5et
matie op medisch, juridisch en milltme
gebied, werk. sociale verzekering tent
huurkwesties. Spreekuur: elke di nj
derdag van 20.00-21.00 u.

STICHTING VRIJWILLIGERS Crlu'
TRALE Pallasstraat 1, Alphen 31011

den Rijn. Tel. [phone]. Begel

ding en opvang van mensen, die
welke reden dan ook, tijdelijk
nodig hebben. Bovendien wordt
matie verstrekt over andere mogelj
heden van hulpverlening en de
reikbaarheid daarvan.

VRIJWILLIGERS CENTRALE
gegracht 246a, Leiden. Tel. 1491
Dagelijks bereikbaar van 9.00-1
u. voor informatie over vrijwillig!
werk en cursussen of een persooi
gesprek.

WERKENDE JONGEREN Kla<
ten- en informatieuur Elke
avond van 17.00 tot 20.00
kantoor Koppenhinksteeg 2,
Tel. [phone]. l..

WERKLOZEN ADVIES CENTRUM'
Breestraat 19. tel. 122000. Spreekile
ma. en do. 14-16 u. (Gedurende )e 2
maand augustus gesloten).

LEIDS WERKLOZEN KOMITE fö J
terskerkchoorsteeg 15, tel 1232$ t
Spreekuur wo. 10.11.30 u.

WETENSCHAPSWINKEL lnfonfns
tiecentrum voor onderzoek van pd
Leidse universiteit. Stationsweg o>-
tel. 071 - 148333. Geopend: ma. 'f
vr. 10.00-16.00 u. llle

FIOM Hulpverlening bij zwang
schap en alleenstaand oudersch
Noordeinde 40 b, tel. 144715. Til
GASTOUDERPROJECT Sticht rso
Gastouderproject. Merenwljk C<
dorhorst 1, tel. 210430 (dag. 13.
15.30 u.). f

HULP VOOR MOEDER EN KIND 1
Bij niet gewenste zwangerschap, t#nd
foon 071-895724 en 01728-8333. hille
HUURAANGELEGENHEDEN len
Spreekuren huurcommlssie. Voor l J..i
den: Schuttersveld 9 (tel. [phone]
van 10.00-12.00 u.). Spreekuur f 001
t/m vr. 8.30-10.00 u. Voor Alph n
Opstandingskerk, Prinses Marijflc c
straat 69. Spreekuur do. 14-15.30 nï
MOEDERS VOOR MOEDERS
vrouw zuster E. Janssen-Nieme)
Hofdijck 32. Oegstgeest, tel. 0 ,°F
153652. WH

ONDERWIJSWINKEL Sophiastri»t c
36. tel [phone] of 126325. Oph
maandag tot en met vrijdag 12. a
17.30 u. P 1

OPVANGCENTRUM VROUWEN
Crisiscentrum voor vrouwen (r oerr
eventuele kinderen) in nood. Huize
Maarten, St. Jacobsgracht 1, Leid
tel.[phone]. Dag en nacht ber<

HULP AAN BUITENLANDERS

Spreekuur voor Marokkanen, Alpl
aan den Rijn, Emmalaan 2, tel 01)

- 94841. ma. 9-10 u. di. 14-15 u. I
den, bureau voor maatschappen
werk. Oude Rijn 44c tel. 071 - 1421 p»
en 146049. do. en vr. 14-15 u. L^.
JONGEREN ADVIES CENTRUM JU
Caeciliastraat 67, Leiden. TelefotgÉj;
126052. Geopend: ma. t/m vr. 16.fll0
22.00; za. 14.00-17.00.

Geen krant ontvan
gen Bel tussen
18.00 en 19.00 uur,
zaterdags tussen
14.00 en 15.00 uur,
telefoonnr. 071-
122248 en uw krant
wordt nog dezelfde
avond nabezorgd.