President Honduras stuurt
militaire top de laan uit
Vaticaanse bank weer in opspraak
door nieuw financieel schandaal
QeidteOowiant
Duarte
officieel
winnaar
eerste ronde
verkiezingen
hl
Overwinning SPD in
München gevoelige
klap voor Strauss
len
Zesde vloot hervat
normale activiteiten
Kerk
verwoest
Napels kan telefoon
niet meer betalen
Mark Thatcher
vertrekt naar VS
om in vergeetboek
te belanden
BUITENLAND
MAANDAG 2 APRIL 1984 PAGINA 7
Machinistenbond steunt
n stakende mijnwerkers
LONDEN Een belangrijke Britse
spoorwegbond, die van de machinis
ten, heeft gisteren aangekondigd dat
vanaf vanochtend geen kolen zullen
5nder- WOI"den opgehaald bij de laatste nog
ior sa- 'n wer"king zijnde kolenmijnen. Die
holen aankondiging betekent een enorme
tel ge' sleun voor de stakende mijnwerkers.
De nu al drie weken durende mijn
staking lijkt daarmee alsnog uit te
kunnen draaien op een ernstige con
frontatie met de conservatieve rege
ring van mevrouw Thatcher. De Na
tionale Kolenraad, een overheidsin
stelling, is van plan 20 niet-rendabe-
le mijnen te sluiten, waarbij 20.00C
arbeidsplaatsen verloren zuller
ïeffing
AdeJ
choteij
g-
school
het
Amnesty: martelingen
in Suriname
DEN HAAG Surinaamse gevangenen in Fort
Zeelandia in Paramaribo worden blootgesteld
aan martelpraktijken. Dit constateert Amnesty
International in een rapport. Volgens Amnesty
onderwerpen de militairen in Suriname het regi
me onwelgevallige landgenoten in Fort Zeelan
dia aan bedreiging, in sommige gevallen vermin
king, het onthouden van voedsel, drank en slaap.
Het Amnesty-rapport, dat martelpraktijken be
schrijft in 98 landen, wordt overmorgen gepubli
ceerd. Het rapport dringt er op aan dat het
VN-verdrag tegen martelen snel wordt aangeno
men. „Het bestaan van concentratiekampen tij
dens de Tweede Wereldoorlog leidde tot een ver
drag waarin volkerenmoord wordt omschreven
als een misdaad tegen de menselijkheid, aldus
Amnesty. „De martelkamers van vandaag vra
gen om een soortgelijk internationaal antwoord".
Geen compromis over
Poolse kruisbeelden
WARSCHAU De leider van de ver-
boden Poolse vakbond, Walesa, heeft
gisteren gezegd dat de Polen zich met'
alle beschikbare middelen zullen ver
zetten tegen het streven van de rege
ring om alle kruisbeelden uit de open
bare gebouwen te verwijderen.
De Poolse katholieke bisschoppen heb
ben gisteren in alle kerken een pastora
le brief laten voorlezen, waarin zij zeg
gen dat „het kruis het belangrijkste
symbool in het menselijke leven is'De
bisschoppen achten de aanwezigheid
van kruisbeelden in scholen een nood
zaak. De actie van de autoriteiten
bracht de staat aan de rand van een
open confrontatie met de onafhankelijk
opererende kerk.
Elf doden
door lawines
SAAS-FEE Twee la-
wines in de Zwitserse
Alpen hebben het afge
lopen weekeinde aan
elf mensen het leven
gekost.
Gisteren werden bij
Saas-Fee vier skiërs
door een lawine bedol
ven. Eerder vielen er
slachtoffers onder een
groep skiërs, die een
tocht maakte van Zer-
matt (Zwitserland) naar
Chamonix (Frankrijk).
Onder de elf doden be
vinden zich geen Ne
derlanders.
Geheimzinnige dood
Roemeen in Parijs
PARIJS Op de stoep voor een ge
bouw van de Roemeense ambassade
in Parijs is gisteren een dode man
gevonden. Volgens de politie gaat
het om een 52-jarige Roemeense in
genieur. De man is overleden aan
een steekwond in de hartstreek. De
politie acht het niet waarschijnlijk
dat de dode Roemeen bij de kansela
rij is neergelegd. Zij gelooft eerder
dat hij in het gebouw is vermoord en
vervolgens uit het raam werd ge
gooid. Er is ook een getuige, die
heeft verklaard dat de man uit een
raam van de derde etage is gevallen.
Doordat het gebouw een diplomatie
ke status heeft, kan de politie binnen
geen nader onderzoek instellen.
Kraan tilt dode
man uit huis
LONDEN Een kraan
moest er dit weekeinde
aan te pas komen om
het lichaam van de in
zijn huis overleden
35-jarige horlogemaker
Peter Yarnell naar een
Londense rouwkamer
te brengen. De zwaar
gewicht woog 375 kilo
gram.
Politie en brandweer
verleenden assistentie.
Gedurende de hele ope
ratie, die vijf uur duur
de, was de straat vooi
verkeer afgesloten.
Westduitse politie
slaags met artsen
MUTLANGEN De Westduitse
politie is gsiteren slaags geraakt
met honderden artsen en verple
gers die onder het motto „Artsen
tegen kernoorlog" de ingang blok
keerden van een Amerikaanse ba
sis in de Bondsrepubliek waar
Pershing-2's staan opgesteld.
Het kwam tot stenengooien en
vuistgevechten toen tientallen poli
tiemensen demonstranten probeer
den weg te halen bij drie politie-
busjes die het terrein van de basis
Mutlangen in Baden-Württemberg
wilden oprijden.
Er zijn twee arrestaties verricht;
enkele mensen werden licht ge
wond.
;de- er.
dinger
i
erd d
volger).
enke».
SAN SALVADOR De
Salvadoraanse christen
democratische leider, José
Napoleon Duarte, is giste
ren officieel uitgeroepen
tot winnaar van de vorige
week gehouden presi
dentsverkiezingen.
Maar omdat Duarte geen abso
lute meerderheid heeft be
haald, zal op 29 april of op 6
mei een tweede ronde worden
gehouden, waaraan Duarte en
de extreem-rechtse leider
D'Aubuisson (tweede in de
strijd van vorige week) mee
doen. Op die tweede ronde
van de presidentsverkiezingen
werd zaterdag al een zware
hypotheek gelegd door de
moord op Rafaelo Hasbun (58),
een naaste medewerker van
D'Aubuisson. Volgens Duarte
is de moord het werk van
rechtse doodseskaders, die het
verzet in een kwaad daglicht
willen stellen. Volgens D'Au
buisson zelf en de Amerikaan
se ambassadeur in El Salvador,
Thomas Pickering, is de
moord een nieuwe poging van
het verzet het politieke proces
in El Salvador
TCGUCICALPA/MANA-
GJA In Honduras, de
belangrijkste Amerikaan
se bondgenoot tegenover
Ncaragua in Midden-
Amerika, is dit weekeinde
vijwel de gehele legertop
oitslagen. Het opperbevel
ever de strijdkrachten is
o/ergenomen door bur-
Éprpresident Suazo Cordo
va. Voor het ontslag van
gneraal Alvarez werd
gen reden opgegeven,
naar uit diplomatieke
king werd vernomen dat
e sprake was van toene-
nende spanning tussen de
gneraal en de president.
Ii een legercommuniqué stond
dit „het de plicht is van de
pesident er op toe te zien, dat
d: strijdkrachten zich niet-po-
liiek opstellen, dat zij zich
net op oorlog richten en dat
zj zich volgens de regels tot
hun eigenlijke taak beperken",
/lvarez, die bekend staat als
en felle anti-communist, had
ii het verleden herhaaldelijk
\erklaard, dat de enige moge
lijke oplossing van de conflic
ten in Midden-Amerika een
militaire is. Daarmee doelde
hij op het voeren van oorlog
tegen Nicaragua.
De zaterdag uitgewezen opper
bevelhebber van de Hondure-
se strijdkrachten, generaal
Gustavo Alvarez, bleek zich
gisteren in Costa Rica te be
vinden. Als zijn opvolger
noemden waarnemers in Hon
duras luchtmachtchef Walter
Lopez.
De Nicaraguaanse regering
heeft gisteren verklaard, dat
het verdwijnen van generaal
Alvarez uit Honduras de hoop
vergroot op een oplossing door
middel Van onderhandelingen
van de spanningen tussen bei
de landen. Vanuit Honduras
wordt al enkele jaren een
guerrilla gevoerd tegen het
Sandinistisch regime. De
rechtse guerrillastrijders wor
den gesteund en deels gefinan
cierd door de VS. Westelijke
diplomaten in Honduras lieten
weten dat de verdwijning van
Alvarez waarschijnlijk geen
verandering teweeg zal bren
gen in de nauwe militaire sa
menwerking tussen Honduras
en de VS.
Vier Nicaraguaanse soldaten,
President
Cordova
verlaat zijn
kantoor, nadat
hij even
daarvoor in
een
televisierede
het ontslag van
de legertop
had
aangekondigd.
24 anti-sandinistische opstan- Managua
delingen en twee Miskito-indi- v«i. »u>. i «%«<*"- "•»"=-
anen zijn eind vorige week bij «et aftreden van de legertop rikaanse zijde werd evenwel
heftige schermutselingen in gebeurde een dag voor het be- verklaard, dat de jongste ont-
Oost-Nicaragua om het leven gin van de nieuwe grote lege- wikkelingen in Honduras de
gekomen. Dit is gisteren op roefening, die gisteren samen oefeningen niet zouden versto-
het ministerie van defensie in met Amerikaanse troepen on- ren.
hij e&
te wuv
tl
dj
kenhu:
Hiern
w beid
iddellij'
De a
(Van c
i corresponded Gerard Kessels)
3n
3n
BONN De Duitse socialister hebben de christen- de
mocratische CSU van de Baerse minister-president
Franz-Josef Strauss een gevoelige nederlaag toege
bracht. Bij de burgemeesterverkiezing in München
versloeg SPD-kandidaat Getrg Kronawitter burge
meester Erich Kiesl van de CSU royaal met 58,3 tegen
41,7 procent van de stemmen.
Bij de gemeenteraadsverkiezingen ii Beieren, twee weken gele
den, was de SPD ook al succesvol, "\ooral in de steden wisten de
socialisten de CSU terug te dringen
In de gemeenteraad van München lebben SPD en CSU nu elk
'35 zetels, de Groenen 6 en de liberaen 4. Het is niet uitgesloten
lUdat in die verdeling nog enige ktine veranderingen aange
bracht worden, omdat de stemmen ©nieuw moeten worden ge-
.gjteld. Kronawitter kon gisteravond ni?t zeggen of zijn partij in de
gemeenteraad aansluiting zoekt bij ce Groenen of aanstuurt op
epen grote coalitie met de CSU.
1 REAGAN:
joorwei
?n leve
WASHINGTON De
Amerikaanse vloot voor
de kust van Libanon moét
„haar normale activiteit"
in de Middenlandse Zee
hervatten. Dit staat in een
rapport dat president
Reagan aan het Congres
llglll^heeft gestuurd en dat eind
Bpillvorige week door het Wit-
jp§1É&jte Huis openbaar is ge-
pP^rnaakt. Het besluit bete-
tevens de officiële
beëindiging van de op-
bonne^rac^^ van mari
niers die deel uitmaakten
van de internationale vre-
desmacht in Beiroet. Deze
kunnen hun gewone ta-
ken met de Zesde Vloot
-weer opnemen.
De laatste Franse militairen
van de inmiddels niet meer
bestaande internationale vre
desmacht hebben zaterdag
Beiroet verlaten. Daarmee is
een einde gekomen aan negen
tien maanden westerse militai
re aanwezigheid in de Libane
se hoofdstad.
Reagin wees erop dat Was-
hingbn „Libanon niet in de
steek heeft gelaten", aldus de
woorivoerder van het Witte
Huis Robert Sims over het
rappirt. „De buitenlandse po
litiële belangen van de Vere-
nigd< Staten in Libanon zijn
niet gewijzigd", zo schrijft
Reagin. De VS hebben nog
steed tot doel het „herstel van
een soeverein, onafhankelijk
en v?renigd Libanon, de te-
rugtrkking van alle buiten
lands: troepen en de veiligd-
heid 'an de noordelijke grens
van Irael".
De wervelstormen die
eind vorige week een
spoor van verwoestingen
trokken door de Ameri
kaanse staten Noord- en
Zuid-Carolina, hebben de
kerken daarbij niet onge
schonden gelaten. In het
plaatsje Newberry (Zuid-
Carolina) werd de katho
lieke kerk geheel ver
woest, zodat pastoor
Stanley Carter de H. Mis
gisteren noodgedwongen
op het grasveld, vlak
naast de ruïne van zijn
kerk, moest opdragen.
RUITENHEER
NAPELS Het stadhuis van Napels was zaterdag telefo
nisch niet te bereiken. Ook een aantal andere gemeentelijke
instellingen werd door dat lot getroffen. De Italiaanse PTT
had de helft van alle aansluitingen verbroken, omdat de ge
meente Napels al enkele maanden de rekeningen niet heeft
betaald. De stad kampt met een tekort van ruim 20 miljoen
gulden. Ook het ophalen van huisvuil begint in Napels
moeilijk te worden. Er zijn te weinig wagens beschikbaar
om alle huisvuil te verwerken. Voor de noodzakelijke repa
raties van de wagens is geen geld.
„Candyman"
terechtgesteld
HUNTSVILLE De Ameri
kaan Ronald O'Bryan, de zo
geheten „Candyman" die ter
dood was veroordeeld omdat
hij in 1974 zijn 8-jarige zoon
met een vergiftigde lolly om
het leven heeft gebracht, is za
terdagochtend geëxecuteerd.
Juridische pogingen de te
rechtstelling uit te stellen lie
pen op niets uit. De 39 jarige
O'Bryan kreeg een injectie
met een dodelijke dosis gif in
de gevangenis van Huntsville
(Texas).
(Van onze correspondent Roger Simons)
LONDEN Mark Thatcher (30), de enige zoon van de Brit
se premier, heeft in de kranten van zijn land wereldkundig
gemaakt dat hij niet meer in de kijkert wil lopen. Hij is van
plan alle zaakjes die zijn moeder in opspraak zouden kun
nen brengen, voortaan ver uit de weg te gaan. Om die reden
vertrekt hij binnenkort naar de Verenigde Staten, om zich
daar volledig te wijden aan de commerciële belangen van de
firma Lotus en British Car Auctions.
Mark Thatcher wordt al weken door de Britse kranten ach
tervolgd omdat aan het licht is gekomen, dat hij overal
zaakjes gedaan heeft als zoon van zijn bekende moeder.
Voor het bedrijf Cementation International bracht hij op die
manier in de Golfstaat Oman een bouwcontract van 300 mil
joen pond tot stand. Hoewel bijna alle Amerikanen premier
Thatcher kennen, beweert Mark nu dat hij in de Verenigde
Staten Lotus-sportwagens zal verkopen als gewezen autora
cer en niet als zoon van de Britse regeringsleidster.
In een interview met „The Mail on Sunday" vertelde de jon
ge Thatcher gisteren, dat hij zijn contract met Cementation
International opgezegd had. „Ik heb op een erg naïeve ma
nier zaken gedaan", aldus Mark Thatcher, „en het spijt me
geweldig dat dit voor mijn moeder tot allerlei narigheden
heeft geleid".
Premier Thatcher en haar politieke adviseurs zijn naar ver
luidt niet erg gelukkig met het feit dat Mark een uitvoerig
vraaggesprek heeft toegestaan. The Mail on Sunday, het
zondagsblad van de Daily Mail, is wel sterk Conservatief ge
zind, maar hoe langer de openbare aandacht op die lieve
zoon gevestigd blijft, hoe schadelijker voor het politieke
imago van zijn moeder. Het vertrek van Mark Thatcher uit
Engeland wordt dan ook beschouwd als een poging er voor
te zorgen dat hij zo gauw mogelijk in het vergeetboek raakt.
VATICAANSTAD Het
Vaticaan is opnieuw bij
een financieel schandaal
betrokken geraakt. Eerst
was er de Ambrosiano-af-
faire, waar het Vaticaan
voor ongeveer een kwart
miljard dollar bij zal in
schieten. Nu is er een
duistere transactie aan het
licht gekomen tussen het
IOR, de Vaticaanse bank,
en de bekende Italiaanse
financier Pesenti. Daarbij
zou het Vaticaan een
enorme woekerwinst heb
ben gemaakt.
Maurizio Grigo, onderzoeks
rechter in Milaan, heeft dezer
dagen drie dagvaardingen in
het Vaticaan laten bezorgen.
Een bij monseigneur Marcin-
cus, directeur van het IOR, en
de twee andere bij diens mede
bestuurders Mennini en De
Stroebei, twee leken met de
Vaticaanse nationaliteit. Het
gaat om een bevel zich te mel
den voor verhoor in verband
met een geval van ongeoor
loofde verrijking, een straf
rechtszaak dus.
Het schandaal dat nu is losge
barsten verdient nog veel op
heldering. Pesenti leende in
1972 een bedrag van 50 miljard
lires van de Vaticaanse bank,
maar hield die lening voor de
aandeelhouders van zijn be
drijf verborgen. De reden
daarvoor was waarschijnlijk
de uitzonderlijke voorwaarden
die Pesenti en monseigneur
Marcincus waren overeenge
komen. De 50 miljard lires
(toen ongeveer 200 miljoen
gulden) zouden binnen acht
jaar worden terugbetaald in
Zwitserse franken, ongeacht
de waardevermeerdering van
deze munteenheid. De Zwit
sers frank ging in die acht jaar
bijna 300 procent in waarde
omhoog. Dat kwam er op neer
dat Pesenti aan het Vaticaan
niet 50 miljard plus rente
moest terugbetalen, maar 160
miljard plus rente, in totaal
185 miljard lires (toen onge
veer 430 miljoen gulden).
Pesenti (of liever zijn vennoot
schap Italmobiliare) betaalde.
Maar de aandeelhouders sloe
gen alarm, vooral omdat Pe
senti in de aandeelhoudersver
gadering niet wilde zeggen aan
welke geldschieter deze onge
bruikelijke winst wel zou zijn
betaald. Later moest hij toege
ven dat het om de Vaticaanse
bank ging, maar het originele
contract van geldlening, waar
in die supercondities dan zou
den zijn vermeld, kon hij niet
overleggen.
De Italiaanse justitie is al enige
jaren met het onderzoek bezig
en wil nu van monseigneur
Marcincus zelf horen hoe de
vork aan de steel zit. Vermoed
wordt dat de Vaticaanse bank
en de Italiaanse financier con
dities ziin overeengekomen die
het daglicht niet kunnen ver
dragen, en die wellicht na het
sluiten van de overeenkomst
nog zouden zijn gewijzigd zon
der dat aan de grote klok te
hangen. Van het verdachte
contract zijn alleen maar foto-
copieën gevonden, zonder de
originele handtekeningen.
Deze nieuwe Marcincus-affai-
re komt op een voor het Vati
caan uiterst ongelegen mo
ment. Nog steeds zijn er (ove
rigens zeer gevoelige) onder
handelingen gaande met een
groot aantal banken over de
mogelijkheid de Vaticaanse
verantwoordelijkheid in het
faillissement van de Banco
Ambrosiano af te kopen. Het
Vaticaan is bereid te betalen
(ruim 250 miljoen dollar) op
voorwaarde dat betaling geen
„schuld" betekent. Het Vati
caan schuwt schandalen en wil
vooral niet dat zijn bank te
boek staat als woekeraar of als
roekeloos financier van onbe
stemde ondernemingen.
Het nieuwe schandaal is overi
gens juist bekend geworden op
het moment waarop de armste
en nederigste dienaren van de
kerk, de broederschappen,
zich in Rome verzamelden
voor hun heilig jaar-jubileum,
een feest dat zondag in gezel
schap van de paus is gevierd.
De paus heeft hen geprezen
voor hun offervaardigheid en
voor hun bereidheid zich de
materiële geneugten van dit
aardse leven te ontzeggen. Dit
schandaal komt ook kort na
dat de paus alle religieuzen in
de wereld in een speciaal do
cument (de exhortatio) nog
eens goed op het hart heeft ge
drukt de gelofte van armoede
serieus te nemen.
