Landbouwberaad EG begint
onder ongelukkig gesternte
IN EN OM DE KAS
Westland 19NU trekt
weer meer bezoekers
naar Honselersdi jk
Consumentenonderzoek in vijf landen naar bloembollen
LAND EN TUINBOUW
CeidaeComfl/nt
MAANDAG 26 MAART 1984 PAGINA
Bollenstreek
in opspraak
De bollenstreek in het Hollandse kustgebied ten noorden van
Leiden werd dezer dagen opgeschrikt door allerlei merk
waardige uitspraken over haar voortbestaan. Een burgemees
ter en een wethouder vertelden hun mening over de tóe
komst van deze vruchtbare streek, waar de kruidige geur van
wilde tijm en salomonszegel uit de duinen komt waaien en
zich mengt met de aroma's van hyacinten en narcissen. Dat is
romantiek. De werkelijkheid is anders.
Lokale bestuurders in agrarische gebieden denken zoals ov
al alleen in bouwvolumes, in grootsteedse uitbreidingen, in
onafzienbare afzichtelijke bedrijfsterreinen en andere dyna
mische eigentijdse aktiviteiten. Ze concurreren met andere
dorpen en met andere hoogwaardigheidsbekleders. De stoere
arbeid van de bollenkwekers, de sterke groei van de afzet
van bolbloemen naar Amerika, de flinke aanwas van jonge
kwekers, de uitstekende kwaliteit van de grond en de vak
kennis en de ervaring van de bewoners, de nabijheid van mo
derne veilingen, het wordt met schouderophalen aangezien.
„De bollenstreek staat op het punt om te verdwijnen", zegt de
wethouder van een dorp waar jarenlang hele nieuwe woon
wijken leeg stonden....
„Wij willen een echt N.S.-station", zegt een collega van een
ander dorp op 2 kilometer afstand, met de bijgedachte om
achter een dergelijk statusbezit een soort groeistad te bouwen!
Een aantal wijze mannen uit provincie, gemeenten, tuin-
bouwvoorlichting en Kamer van Koophandel stelden een on
derzoek in. Er werd met de werke'nde agrariërs en met het
verdere bedrijfsleven gesproken, en het rapport dat ver
scheen, heeft naast andere opmerkelijke uitspraken, de waar
schuwende vinger opgeheven tegen de gemeenten om de bol-
lengronden zoveel mogelijk te ontzien. Bollenkwekers wor
den ook in toenemende mate bloemenkwekers en de wel
vaart die vroeger alleen in de bollenexport was waar te ne
men, heeft zich via de bollenteelt, de tulpenbroeierij en de
bloementeelt verder over alle bewoners verspreid. In het
licht van dit rapport (regionaal-economisch onderzoek, in
dracht van het Provinciaal Bestuur Zuid-Holland, de Kamer
van Koophandel en Fabrieken voor Rijnland en het Samen
werkend Orgaan Bollenstreek) krijgen de uitspraken van
deze lokale bestuurders een wrang smaakje. Een uitgeslapen
raadslid vroeg zich af of het bouwen van veel woningen in
deze streek het aantal eigen woningzoekenden deed dalen.
Dat was een helder geluid.
Kwekers van de bollenstreek vinden dat er stemming ge
maakt wordt en dat deze uitspraken de voorboden zijn van
aanslagen op hun bollenvelden. Gelukkig vinden zij de Pro
vincie een beetje aan hun zijde. Vakmensen, die vaak met
hun zoons in één bollen- of bloemenbedrijf hun brood verdie
nen, zijn niet zo blij met deze verhalen, als zou de bollen
streek ten einde lopen. Wat moeten zij doen? Sommigen vra
gen zich af of ook burgemeesters niet uit het agrarisch milieu
kunnen komen, zoals dat in Engeland en Duitsland meestal
uitstekende resultaten geeft. Zitten er ook wel genoeg kwe
kers in de gemeenteraden, zo vragen wij ons af. Want kwe
kers hebben het altijd (te) druk met het vechten voor hun
boterham, zodat ze geen tijd hebben om voor hun bestaan te
vechten, als u begrijpt wat wij bedoelen....! Maar de bollen
streek moet blijven!
Waar koopt de gemiddelde
Amerikaan zijn bloembollen?
Aan welke kleuren geeft de
Fransman de voorkeur? Wat
zijn de beste verkoopkanalen
als men bloembollen aan par
ticulieren wil verkopen? Hoe
hoog staan bloembollen op de
Toptien in de diverse landen?
Tot voor kort moest men het
antwoord op deze vragen
schuldig blijven. Maar dank
zij een consumentenonder
zoek in Nederland, Frank
rijk, West-Duitsland, Enge
land en de USA beschikt de
afdeling Afzetbevordering
van de Bloembollenraad in
Hillegom nu over een stort
vloed van waardevolle gege-
Een consumentenonderzoek
in vijf landen.dat was
geen klusje dat even op een
achternamiddag kon worden
uitgevoerd. Het was een zeer
omvangrijk karwei dat bo
vendien flink in de papieren
ging lopen. Als het bloembol
lenvak de kosten allemaal
zelf had moeten betalen, had
men er nooit aan kunnen be
ginnen. De afdeling Afzetbe
vordering had dat bedrag
nimmer kunnen ophoesten.
Dank zij een royale subsidie
van het Ministerie van Eco
nomische Zaken kon het wel
uitgevoerd worden.
Min of meer onthutsend was
wel het feit dat bloembollen
voor tuinbeplanting lang niet
zo hoog scoorden als men
soms had aangenomen. In
Amerika vonden slechts drie
van de honderd ondervraag
den de bloembollen een
„must" voor de tuin. In En
geland was het met 8 nau
welijks beter, maar opvallend
is weer de voorkeur van de
Fransen voor bollen in de
tuin: 44 van de 100 onder
vraagden meenden dat bollen
er gewoon bij hoorden. In
Duitsland hield het met 15
op en in Nederland
met..12
Natuurlijk hebben bloembol
len ook heel sterke punten -
vooral de vooijaarsbloeiers.
Om te beginnen de vroege
bloei en de fraaie kleuren.
Het zijn voor veel mensen
echt de herauten van het
vooijaar. Van de kleuren is
rood veruit favoriet. Van de
Nederlandse tuinbezitters
prefereert 45 deze kleur,
van de Amerikanen zelfs 61,
van de Britten 51, van de
Fransen 67 en van de Duit
sers 55 Geel doet het ook
goed: Nederland 35 de
USA 39, Engeland 51, Frank
rijk 40 en West Duitsland
37 Rose is vooral in
Frankrijk heel sterk „en vo
gue".
Waar koopt men de bollen?
Dat ligt in elk land weer an
ders. In Amerika worden
veel bollen bij de mailorder-
huizen gekocht, maar daar
komt de supermarket in het
stuk bijna niet voor, nl. 2
De gespecialiseerde zaadwin
kels komen er goed uit in
Engeland (21 Frankrijk
(26%) en Duitsland (13%).
Tuincentra blijken goede
verkoopkanalen. In Neder
land een percentage van 24,
in de USA van 15, in Enge
land van 24 en in Duitsland
van 20. In Frankrijk is dit
verkoopkanaal met een per
centage van 6 van onderge
schikt belang.
Bollen in de tuin planten
vraagt een zekere kennis.
Die is beslist niet overal aan
wezig. De Amerikanen zou
den veel meer informatie op
de verpakking willen zien.
Veel waardering bestaat
alom voor de tuinartikelen in
de dag- en weekbladen en
ook blijkt men veel inlichtin
gen te halen uit tuinboeken.
De kennis blijkt vaak v^n
vader op zoon of van moeder
op dochter over te gaan. Heel
sterk is dat het geval in
Amerika. Nederlanders zijn
over het algemeen wijs ge
worden door eigen ervarin
gen en dat is ook in Duits
land nog al eens het geval.
Klachten hadden in hoofd
zaak betrekking .op het niet
kloppen van de beschrijvin
gen, de hoogte van de bollen,
etc. In de USA, Engeland en
Frankrijk wijt men dat aan
de kwaliteit van de bollen.
Een deel is echter zo eerlijk
het beschuldigend uitgesto
ken vingertje naar zichzelf te
laten wijzen.
Universiteit 1
Amsterdam
verliest 600 banei,
AMSTERDAM Aan de UiJ
versiteit van Amsterdal
(UvA) zullen de komende vi
jaar zeshonderd volledige ai
beidsplaatsen verdwijnen. Rl
kening houdend met het deej
tijdwerk betekent dit een tij
taal verlies van achthondei[
banen. Dit staat in het Rans
voorwaardenrapport 1984-19»
van de universiteitsraad. H?
verlies van arbeidsplaatsen
een gevolg van de bezuinigin
gen van vijftien miljoen die 4
minister van onderwijs en \vï
tenschappen de UvA heeft o|
gelegd in het kader van q
landelijke taakverdelingsopf
ratie in het wetenschappeli
onderwijs. Daarbij komt da
voor de UvA nog eens een ei
tra korting voor het lage sti
dierendement aan deze un
versiteit, zo staat in het ra
Invallen bij
ANC-leden in
Mozambique
MAPOETO Zwaargew
pende Mozambikaanse politi
mannen en leden van de ve
ligheidsdienst hebben afgel
pen weekeinde invallen g
daan bij leden van het AN
(Afrikaans Nationaal Congre
in Mozambique. Dit is vern
men uit ANC-bronnen.
Bij die invallen zijn wapens
beslag genomen, aldus de
bronnen. Er zouden vier mei
sen zijn gearresteerd. De mee
te ANC-leden waren ni
thuis, toen de politie bij hi
aan de deur kwam. Volgei
ombevestigde berichten w
de Mozambikaanse politie 'z
leen geïnterresseerd in wapei
en niet in documenten of mei
sen. Er zouden ook horloges!
klokken in beslag zijn gen
men die gebruikt konden wo
den bij het maken van bon
men.
Marken gestolen bij
bloemenhandelaar
RIJNSBURG Uit een wi
ning van een bloemenhande
laar in Rijnsburg is in de nact
van zaterdag op zondag ee
bedrag van ruim tienduizen
gulden aan Duitse marken g<
stolen. De inbraak werd gf
pleegd door het openbreke
van een raam. Het gezin va
de bloemenhandelaar lag ti
dens de diefstal te slapen.
De bloemen- en groente
tentoonstelling Westland
19NU, die nu elk jaar in
bloemenveiling West
land te Honselersdijk
wordt gehouden, is in
middels uitgegroeid tot
een fantastisch evene
ment. Geen wonder, dat
ook ditmaal het bezoe
kersaantal dat van het
vorig jaar (45.000) ruim
schoots heeft overtrof
fen.
„Van het moment van de
opening af liggen de aantal
len vijf tot tien procent hoger
dan vorig jaar", constateerde
een tevreden Henk Barendse
zondagmiddag tegen slui
tingstijd. „We zullen de vijf
tigduizend wel niet halen,
maar het totaal zal tussen de
45.000 en de 50.000 liggen",
schatte de voorziter van het
organisatie-comité.
Opvallend was wel dat men
dit jaar meer bezoekers uit de
Rotterdamse regio mocht be
groeten dan andere jaren. Dit
had alles te maken met het
motto, dat deze maal aan de
tentoonstelling was meegege
ven: fleurig maritiem. En dit
duidde weer op de nauwe be
trekkingen tussen het West
land als kweekcentrum van
de vele natuurprodukten en
Rotterdam als de plaats waar
deze produkten worden inge
scheept.
Ook de officiële opening van
deze show op vrijdagavond
was aan dit thema gewijd.
Via Scheveningen Radio
voerde minister G. Braks, die
de opening verrichtte, ge
sprekken met chauffeur W.
Vijfwinkel (van het Rotter
damse vervoerbedrijf Sloot-
maker) en kapitein M. Nauta
van het schip „Norstar" van
de North Sea Ferries. Als
openingshandeling liet kapi
tein Nauta een scneepshoorn
horen, waarmee hij het sein
gaf voor het openen van de
tentoonstellingsdeuren.
Een tentoonstelling, die vol
ledig was afgestemd op het
scheepvaartthema, dat dit
maal als leidraad werd ge
bruikt voor de wijze, waarop
de vele bloemen, planten- en
groentesoorten aan het pu
bliek werden gepresenteerd.
Zo werden zeven vijvers aan
gelegd, waarin de vroegere
en huidige manier van ver
voer werden uitgebeeld. Er
viel bijvoorbeeld nog een
oude „Westlander" te bezich
tigen: een schuit, waarmee de
tuinder vroeger zijn produk
ten naar de veiling bracht.
In een andere vijver werden
door enkele verenigingen
modelvaartdemonstraties ge
geven met op schaal gebouw
de radiografisch bestuurde
schepen.
Ook het bloemen- en groen-
tebinnencorso, gearrangeerd
door Cock Veldhuis, was ge-
neel in het teken van „fleu
rig maritiem" ontworpen. In
vergelijking met andere ja
ren had de presentatie van
dit corso een duidelijk verbe
tering ondergaan. De corso
wagens werden nu namelijk
door de hele hal voortbewo
gen, wat de show zeker ten
goede kwam. De reacties, die
de organisatie van de bezoe
kers mocht vernemen, waren
dan ook overwegend positief.
Niet ten onrechte, want het is
eigenlijk onvoorstelbaar, dat
men elk jaar weer voor een
mooiere en betere expostie
kan zorgen, waarin zoveel
mensen telkens weer aanlei
ding vinden een uitstapje
naar Honselersdijk te maken.
Ook nu rijst de vraag, wat de
bezoeker volgend jaar te
wachten staat, want dat er
dan weer een Westlandl9NU
op de agenda staat is wel ze
ker.
Henk Barendse licht in dit
verband al een tipje van de
sluier op: „We moeten vooral
aan de groente aandacht blij
ven besteden. We denken,
dat op dat gebied het aller
laatste nog niet is bereikt en
proberen dat verder uit te
bouwen. Voorts blijft de for
mule corso-stands-keuring en
dergelijke gehandhaafd.
Daarin kunnen we, door een
ander thema te voeren, va
riaties aanbrengen. Voor dat
thema leven al wel enkele
ideeën, omdat we al over en
kele maanden met de voor
bereidingen moeten begin
nen. Nee, we zien er niet te
genop om te proberen er vol
gend jaar nog iets mooiers en
beters van te maken".
BRAKS: „NEDERLANDSE BOER NOG NIET ZO SLECHT AF"
De arrangeurs hebben er alles aan gedaan om Westland19NU in de bloemenvei
ling Westland te Honselersdijk, niet alleen fleurig, maar ook maritiem te maken.
zeventien landbouworganisa
ties uit noord-oost Nederland
en de IJsselmeerpolders bijeen
waren onder het motto „Bezui
nigen OK Failliet nee dat
de Nederlandse boeren, verge
leken met hun collega's in de
rest van Europa „niet eens zo
slecht af zijn". Maar volgens
Jaap van der Veen, voorzitter
van het Landbouwschap, bete
kenen de beperkende Euro-
maatregelen dat de gemiddel
de veehouder in ons land zijn
inkomen ziet dalen met 10.000
gulden per jaar, grote bedrij
ven zelfs met 20.000 gulden.
Van der Veen: „Ik stel vast
dat deze bedragen in geen ver
houding staan tot wat voor an
dere groepen in onze samenle
ving nog acceptabel wordt ge
acht. Even erg is, dat de super
heffing de ontwikkelingen in
onze melkveehouderij vijf jaar
lang belemmert. Voor de con
currentiepositie van ons land
en de technische voorsprong
die wij hebben opgebouwd,
kan dat desastreuze gevolgen
hebben".
Iran ontkent
Iraakse aanval
op olietankers
TEHERAN Een Iraanse mi
litaire woordvoerder heeft gis
teren ontkend dat er zaterdag
vier olietankers zijn gezonken
na een Iraakse aanval op het
olielaadstation Kharg in het
noordelijke deel van de Perzi
sche Golf. Irak maakte zater
dag melding van de aanval,
die een gecombineerde actie
zou zijn gewéest van de Iraak
se marine en luchtmacht.
Op het eiland Kharg worden
bijna alle Iraanse olie-expor
ten afgehandeld. Teheran
heeft de afgelopen maanden
diverse gedreigd de Straat van
Hormoez aan de ingang van de
Perzische Golf af te sluiten als
Irak de olieverschepingen ver-
Minister Braks bij de boze boeren: Hij kreeg een „overtollige koe" aangeboden.
VS willen boekhouding Unesco doorlichten
PARIJS De Amerikaanse regering heeft de Unesco formeel
verzocht om medewerking bij een onderzoek naar de boekhou
ding van deze VN-organisatie Dit is zaterdag bekend gemaakt
door functionarissen van het Unesco-secretariaat. Vorige week
was brand uitgebroken in het hoofdkantoor van de Unesco in
Parijs.
De VS hebben laten weten zich eind dit jaar uit de Unesco te
zullen terugtrekken, als zij haar vermeende verkwistende be-
stuursparkatijken niet wijzigt. Ook vindt de Amerikaanse rege
ring, dat de Unesco teveel politieke invloed heeft. De VS betalen
een kwart van het Unesco-budget.
Aanhoudingen in Noordwijk
Moederlandpartij
wint Turkse
gemeenteraads
verkiezingen
ANKARA De conservatie
ve Turkse Moederlandpartij
van premier Özal stevent af op
een grote overwinning bij de
verkiezingen voor gemeente
raden, burgemeesters en pro
vinciebesturen, die gisteren
zijn gehouden. Van de ruim 35
duizend stemmen, gisteravond
geteld waren, waren er meer
dan 22.000 op de partij van de
premier uitgebracht.
Aan de verkiezingen deden
zes partijen mee. Naast de drie
partijen, die in het parlement
vertegenwoordigd zijn (Moe
derlandpartij, Nationalistische
Democratische Partij en de
Populistische Partij), deden
gisteren ook drie andere par
tijen mee, die bij de parle
mentsverkiezingen van verle
den jaar november niet mee
mochten doen. De overigfe
drie partijen zijn de Sociaalde
mocratische Partij (Sodep), de
partij van het Juiste Pad en de
Welvaartspartij.
Tijdens de verkiezingen zijn
bij gewelddadigheden drie do
den en 64 gewonden gevallen.
Dit heeft het Turkse ministe
rie van binnenlandse zaken
meegedeeld. In Oostanatolië
zijn 18 mensen aangehouden,
omdat zij volgens de autoritei
ten de verkiezingen hadden
verstoord.
NOORDWIJK De Noord-
wijkse politie heeft diverse
personen aangehouden in het
afgelopen weekeinde. Zater
dagavond werden bij controle
vijf zwartrijders uit de laatste
NZH-bussen richting Den
Haag gehaald. Tegen hen is
proces verbaal opgemaakt.
Zondagavond werd een inbre
ker op heterdaad betrapt in
een woning aan de Wetering-
kade. Een buurvrouw zag hem
naar binnen gaan en waar
schuwde de politie. De 23-jari-
ge Noordwijker, een goede be
kende van de politie had 900
gulden en en gouden sieraden
weggenomen. Hij is ingesloten.
Vanmorgen vroeg omstreeks
vier uur viel een groep van
acht Rijnsburgers op de Paral-
lelboulevard een patrouille
van de politie lastig. De groep
probeerde onder meer de poli-
tie-auto de verplaatsen Met
assistentie konden twee Rijns
burgers, 24 en 28 jaar oud wor
den aangehouden. Dit tweetal
werd overigens al door de po
litie gezocht vanwege onbe
taalde boetes.
LEIDEN Noteringen groente
fruitveiling, 25 maart: andijvie: 225-
255; snijbonen: 1160-1520; prei: 89-
149; spinazie: 125-190; spruiten a:
296; spruiten b: 254; champignons
kg.: 415-505; uien: 63-128; witlof:
240-325; sla: 34-55; raapstelen: 50;
radijs: 40-62; selderij: 51-86.
(Door onze correspondent in
Brussel, Aad Jongbloed)
BRUSSEL Na het misluk
ken van de Top van Brussel is
van cruciaal belang wat de mi
nisters van landbouw, die van
daag en morgen in Brussel bij
eenkomen, voor. Europa in
petto hebben. Aanvankelijk
was het plan de voorwaardelij
ke akkoorden, die zij vorige
week in nachtelijke zittingen
bereikten, formeel te bekrach
tigen, maar dat zou alleen mo
gelijk zijn als de Top daarvoor
het groene licht zou geven.
Maar door het mislukken van
die Top moet alles weer eens
overgedaan worden, met alle
kans op nieuwe golven van ir
ritatie.
De ministers zitten met het
probleem, dat de EG mogelijk
de betalingen moet staken, in
dien op korte termijn op een
begroting van ongeveer 67
miljard niet ernstig bespaard
wordt op de landbouwuitga
ven, die met 42 miljard daar
van verreweg het grootste ge
deelte opslokken. Het tekort
van de Gemeenschap wordt
voor dit jaar al geraamd op
ƒ5,1 miljard en dat bedrag kan
niet weggewerkt worden als
de landbouw-ministers niet
alle besparingen, waar zij het
in principe vorige week over
eens waren, zullen doorvoe
ren.
Om de eerste kosten op te
vangen heeft de Europese
Commissie zoals elk jaar de
lidstaten gevraagd voor de
maand maart een dubbel over
schot naar Brussel over te ma
ken, totaal bijna 2 miljard be
dragend. Het is de vraag of
Groot-Brittannië, waarvan
premier Thatcher wel gezegd
heeft zich verzoenend ten op
zichte van Europa te willen
opstellen, dat dubbele over
schot ook overmaakt. Ze heeft
weliswaar de betalingen nog
niet geblokkeerd een drei
ging die de EG toch boven het
hoofd hangt maar zij heeft
het parlement in Londen ook
niet verteld, dat zij het voor
schot ten bedrage van 440
miljoen zal storten. Als de an
dere landen wel de knip trek
ken en Londen niet, dan is er
nog niet direct een man over
boord, want dan kunnen de
betalingen doorgaan, maar als
er inmiddels niet tot rigoreuze
besparingen wordt overgegaan
dan is in september de kas ge
heel leeg.
Ook Ierland heeft zijn proble
men: De Franse minister van
landbouw, Rocard, en de Eu
ropese Commissaris voor land
bouwzaken, Dalsager, zijn gis
teren onverrichterzake uit
Dublin teruggekeerd, waar zij
het weekeinde probeerden de
Ierse minister-president, Fitz
gerald, tot een compromis over
te halen. Verwacht wordt dan
ook dat de Ieren vandaag aan
de tweedaagse conferentie van
EG-landbouwministers in
Brussel beginnen met dezelfde
eis die als tijdens de Top: een
uitzondering voor Ierland als
het gaat om de beperking van
zuivelproductie.
De Nederlandse minister van
landbouw, G. Braks zei zater
dag op een protestbijeenkomst
in Wolvega, waar leden van
SUSKE EN WISKE HET DELTA-DUEL