uns begrijpt
moeilijke positie"
an Nederland
Post-Berlijn bouwt
ïen nieuwe muur
„Smerige oorlog"
in Frans Baskenland
ZAAK VAN DE KRUISRAKETTEN
VERZET COLOMBIA
OVERVALTSTAD
Robot-barman schenkt
niet voor dronkaards
Ira-politicus Adams bij aanslag gewond
Geen enkele opvang geestelijk gestoorden in Rome
BUITENLAND
Ceidae 0ouaa/nt
DONDERDAG 15 MAART 1984 PAGINA 1 ;1
De Parijse poli
tie ging voor de
derde maal bin
nen een maand
over tot een uit
gebreide con
trole van perso
nen die ver
dacht worden
van het hebben
van drugs of
zonder woon
vergunning zijn.
De razzia had
plaats in de wijk
Chalon waar
krakers en
drugsverslaaf
den wonen.
Londen wil uitlevering
Walter Rauff
LONDEN De Britse regering heeft
Chili om de uitlevering gevraagd van
oorlogsmisdadiger Walter Rauff.
Premier Thatcher verklaarde gisteren
in antwoord op schriftelijke vragen
van het Lagerhuislid David Winnick
(Labour) dat de Britse ambassadeur in
Chili een verzoek van die strekking
bij generaal Pinochet heeft ingediend.
Rauff is de SS'er die de verantwoor
delijkheid droeg voor de zogeheten
„rijdende gaskamers". Zeker 250.000
joden vonden daarin gedurende de
oorlogsjaren de dood. Ook Israël heeft
om uitlevering van Rauff gevraagd,
maar dat verzoek is onlangs door Chi
li van de hand gewezen.
Vrachtwagens in
Spanje beschermd
MADRID Patrouilles van
de Spaanse politie begeleiden
sinds gisteren in de drie Baski-
sche provincies en in de pro
vincies Navarra en Catalonië
alle buitenlandse vrachtwa
gens die afkomstig zijn uit lan
den van de Economische Ge
meenschap. De maatregel is
genomen op verzoek van de
chauffeurs nadat Baskische
vissers vrachtwagens, met
name Franse, aanvielen uit
wraak voor de beschieting vo
rige week door de Franse ma
rine van twee Spaanse vissers
schepen voor de kust van La
Rochelle.
Nederlandse „drugskoning'*
gearresteerd in Florida
AMSTERDAM De 50-jarige Nederlandse
drugsfinancier J. K. is onlangs door de
Amerikaanse justitie gearresteerd in Talla
hassee in de Amerikaanse staat Florida. De
man wordt ervan verdacht 30 kilo cocaïne
te hebben gesmokkeld.
In Nederland hield K. zich in de jaren ze
ventig bezig met grootscheepse hasjtran
sporten in containers. Hoewel de Neder
landse justitie hem niet wist aan te houden,
was de betrokkenheid van K. bij dat con
tainervervoer duidelijk. Hij werd vanaf dat
moment door Interpol gezocht.
De „drugskoning" heeft altijd zijn verblijf
plaats verborgen weten te houden. De laat
ste jaren werd de naam van K. diverse ma
len in verband gebracht met grote interna
tionale drugstransacties.
ARABISCHE LIGA
VEROORDEELT IRAN
ALGIERS De ministers van buitenlandse
zaken van de Arabische Liga hebben gisteren
de Iraanse aanvallen op Irak veroordeeld en
gedreigd de betrekkingen met Iran te verbre
ken als het land geen regeling van de 42
maanden oude oorlog aanvaardt. Het conflict
dreigt het hele Golfgebied in zijn ban te krij
gen, aldus de ministers. Dezen kwamen bijeen
op een tijdstip dat diplomaten in Bagdad meld
den dat Iran een enorme strijdmacht gecon
centreerd heeft voor een aanval op Iraks twee
de stad, de zuidelijke haven Basra. Meer dan
een kwart miljoen Iraanse revolutionaire
wachters zouden voor de aanval klaar zijn. Ra
dio Teheran heeft gezegd dat een VN-commis-
sie die de beschuldigingen over het gebruik
van chemische wapens onderzoekt granaten
heeft gevonden met chemische strijdmiddelen.
Van onze parlementaire
redactie)
N HAAG Mr. Jo-
h Luns, de scheidende
etaris-generaal van de
VO, heeft begrip voor
.moeilijke positie" van
Nederlandse regering
de kwestie van de
lisraketten. Hij zei dit
teren op een persconfe-
"jtie in Den Haag, waar
na twaalf jaar secreta-
-generaal geweest te
afscheid nam van de
iitieke top. Waar hij
in het verleden vaak
d opstelde, oordeelde
ns nu opvallend mild
ir het huidige kabinet,
liet doorschemeren dat
meest betrokken mi
ters Lubbers, Van den
Broek en De Ruiter alleen
om partijpolitieke redenen
niet volmondig „ja" zeg
gen tegen de plaatsing
van 48 kruisraketten.
Bij de besprekingen was het de
NAVO-chef opgevallen „hoe
veel inzicht" deze drie minis
ters, die het meest betrokken
zijn bij de besluitvorming, heb
ben in de problematiek van de
kernwapens. Luns zei dan ook
„met bevrediging" terug te kij
ken op zijn besprekingen in
Den Haag. Maar, zo voegde hij
eraan toe, dan gaat het wel om
de persoonlijke opvattingen
van de bewindslieden. Als le
den van het kabinet is hun po
sitie geheel anders, Luns, doe
lend op het nog steeds toene
mende verzet tegen de kruis
raketten.
Opvallend was dat Luns geen
uitzondering maakte voor mi
nister De Ruiter. Met name in
VVD-kring wordt gezegd dat
deze (CDA-)bewindsman sterk
gekant is tegen plaatsing. Maar
uit de opmerkingen van Luns
zou opgemaakt kunnen wor
den dat dat ook De Ruiter van
mening is, dat de positie van
Nederland in het bondgenoot
schap „duidelijk zwakker" zou
worden in het geval van een
„neen" tegen de kruisraketten
en dat bovendien „verschillen
de" bondgenoten „diep teleur
gesteld" zouden zijn.
Luns bestreed de opvatting dat
Nederland ook nu al niet mee
zou tellen in de NAVO. „Ne
derland is een belangrijk lid
van de alliantie". Luns wees
op de geografische positie van
ons land, op zijn „economische
macht" en op de installaties,
met name in de haven van
Rotterdam, die van groot be
lang zijn voor de NAVO in
oorlogstijd. Door dit alles is
Nederland, ondanks zijn ge
ring aantal inwoners en gerin
ge oppervlakte, nu wel dege
lijk een belangrijk lid van de
NAVO.
Mr. Luns nam, „hoewel erg
gehaast", op deze „vermoede
lijk laatste ontmoeting met de
Nederlandse pers" alle tijd
voor het uiteenzetten van zijn
visie op het te voeren NAVO-
beleid. Hij is ervan overtuigd
dat zijn visie de juiste is en dat
de tegenstanders van kruisra
ketten naïef zijn en ongelijk
hebben. Volgens hem is het
van wezenlijk belang dat
West-Europa een aangepast
antwoord heeft op de middel-
lange-afstandsraketten van de
Sovjet-Unie. Zonder kruisra
ketten en Pershings-2 kan de
NAVO een aanval met van de
Scheidend secretaris-generaal Luns voor het ministerie van Alge
mene Zaken in Den Haag
Russen met SS-20-raketten al
leen pareren met behulp van
Amerikaanse strategische ra
ketten, aldus Luns. De vredes
beweging gaat er volgens hem
„te luchthartig" van uit dat de
Verenigde Staten dit soort
„vreselijke wapens" inderdaad
zouden inzetten. „Zij weten
immers dat dat er binnen der
tig minuten een even ver
schrikkelijk antwoord zou ko
men". Luns maakte ook van
de gelegenheid gebruik nog
eens van leer te trekken tegen
de „logica" van de aanhangers
van de vredesbeweging, vooral
die van het atoompacifisme.
„Ik begrijp niet waarom zij
zich zo keren tegen atoomwa
pens. Bij de aanval op Dresden
in de tweede wereldoorlog
(met conventionele wapens)
zijn meer doden gevallen dan
bij de atoomaanval op Hirosji-
BOGOTA Een groep van 150 guerrillastrijders van de uiterst
linkse beweging M-19 hebben een aanval uitgevoerd op de
45.000 inwoners tellende Colombiaanse stad Florencia, 400 kilo
meter ten zuidwesten van de hoofdstad Bogota. De guerrillastrij
ders bestormden de gevangenis en bevrijdden 158 gevangenen.
Verder werden bankinstellingen aangevallen en beroofd, waar
na de groep zich, achtervolgd door soldaten en politie, in de jun
gle terugtrok. In totaal zijn zeker twaalf doden gevallen en tien
tallen mensen gewond geraakt. De aanval op Florencia is de
eerste grote actie van M-19 sinds de beweging (met naar schat
ting 7.000 strijders) een aanbod van president Belisario Betan-
cour om te onderhandelen van de hand wees.
Mondale en Hart winnen beiden
DOVER Bij voorverkiezingen (caucuses) van de Democrati
sche partij in de staten Delaware, Nevada en Oklahoma hebben
de twee voornaamste kandidaten, Mondale en Hart, beiden suc
cessen geboekt. In Delaware was de overwinning voor Mondale,
Hart won in Nevada en in Oklahoma behaalden zij evenveel
stemmen. De Democratische kiezers op Hawaii kozen afgevaar
digden naar de conventie, die later mogen bepalen welke kandi
daat zij steunen. Mondale en Hart concentreren hun campagne
nu op het Midden-Westen, met name op de voorverkiezingen in
Michigan en Illinois, waar het om 300 afgevaardigden naar de
conventie gaat.
SAN FRANCISCO Een Amerikaanse uitvinder heeft een
robot ontwikkeld, die bestellingen voor drankjes opneemt
en coctails maaktmaar weigert dronkaards te bedienen. De
geautomatiseerde barman heeft één arm en vier handen,
waarmee hij honderden verschillende drankjes kan mixen
en, al dan niet met ijsblokjes, in de juiste glazen kan doen.
De robot reageert op stemmen en is zo geprogrammeerd dat
hij niets doet wanneer de stem van de klant de indruk wekt,
dat deze door overmatig alcoholgebruik is beïnvloed. De se
lectieve barman kost ongeveer 195.00 gulden, maar heeft
een grote beperkingen: hij heeft geen aandachtig oor voor
de problemen van zijn gasten.
ST-BERLIJN Twee Berlijnse muur naar het
;en nadat twee Oost- Westen vluchtten, zijn mi-
tse grenswachten met litairen begonnen met de
ces over de beruchte bouw van een nieuwe
Oostduitse agent kijkt toe hoe een kraan betondelen van de
we muur op zijn plaats zet.
barrière. Inwoners van
het westelijke stadsdeel
die dichtbij de Muur wo
nen, signaleerden dinsdag
al een verhoogde waak
zaamheid en activiteit on
der de grenswachten. Zij
zagen in elke wachttoren
in de zogenaamde „bloed-
steeg" achter de Muur
drie in plaats van de ge
bruikelijke twee gewa
pende wachters.
De twee grenswachten klom
men in de nacht van maandag
op dinsdag over de Muur naar
het westelijke stadsdeel. Ze
hadden hun commandant ge
zegd dat ze op onderzoek uit
gingen, omdat zij iets ver
dachts hadden gezien. Na hun
geslaagde vlucht hebben de
twee zich bij de Westberlijnse
politie gemeld, waar zij ook
hun automatische geweren in
leverden. De Oostduitse auto
riteiten hebben geen verkla
ring gegeven over de versterk-*
te veiligheidsmaatregelen. Het
is daarom niet duidelijk of
deze verband houden met de
geslaagde vlucht.
In West-Berlijn is met onbe
grip op de bouw van een
nieuw stuk muur gereageerd.
„Wij zijn verbaasd en met
stomheid geslagen", zo zei
woordvoerder Fest van de
Westberlijnse Senaat tegen
verslaggevers, nadat hij vanuit
een waarnemingspost in het
oude Rijksdaggebouw de bouw
van de nieuwe barrière in
ogenschouw had genomen. Het
nieuwe stuk muur wordt ge
bouwd ter hoogte van de
Brandenburger Tor.
Blik op de Brandenburger Tor. Op de voorgrond de oorspronke
lijke Muur. Op de achtergrond de twee jaar geleden gebouwde
betonnen wal. In het midden de enkele tientallen meters gevor
derde bouw van de nieuwe muur.
De afgelopen periode zijn de
betrekkingen tussen de beide
Duitslanden juist aan de bete
rende hand. Zo voerde de lei
der van de SPD-fractie in de
Bondsdag, Vogel, gisteren drie
uur lang gesprekken met de
Oostduitse partijleider Honec-
ker. Na afloop van dat overleg
verklaarde Vogel zelfs dat de
interduitse betrekkingen een
niet eerder gekende bloei
doormaken.
Het nieuwe stuk muur dat
wordt opgetrokken heeft de
zelfde hoogte en uitvoering als
de eerste waarmee op 13 au
gustus 1961 een aanvang werd
gemaakt. Deze 4,2 meter hoge
van prikkeldraad voorziene
muur vormt een 164 km lange
gordel rond de westerse encla
ve. In de afgelopen 23 jaar
hebben enkele tientallen Oost
duitsers met succes deze bar
rière naar het Westen geno
men. Tenminste 73 andere za
gen hun vlucht mislukken en
hebben dit met de dood moe
ten bekopen door geweervuur
van wachters, waakhonden en
landmijnen.
PARIJS In het Franse
Baskenland ontwikkelt
zich een „smerige oorlog",
sinds rechtse Spaanse
doodseskaders in de afge
lopen weken herhaalde
malen moordaanslagen
hebben uitgevoerd op
naar Frankrijk uitgewe
ken Spaanse Basken.
Daarbij zijn zeker vijf
mensen om het leven ge
komen. Aangenomen
wordt dat allen het slacht
offer zijn geworden van
de „Grupos Antiterroristas
de Liberacion" (GAL),
een rechtse Spaanse ter
reurgroep die de activitei
ten van de ETA op Spaans
grondgebied wil wreken.
Veel van het geweld dat het
Spaanse Baskenland teistert,
lijkt overgeslagen naar het
Franse Baskenland. Dat heeft
tot gevolg dat de spanning tus
sen de Franse Basken en de
Franse politie blijven stijgen,
hetgeen vorige week leidde tot
een fatale schietpartij in de
Atlantische kuststad Bayonne.
Met het oplaaien van het ge
weld is de Baskische" kwestie,
waarvoor de Franse en Spaan
se autoriteiten dachten dat een
oplossing nabij was, explosie
ver geworden dan ooit. Hier
door zal de spanning tussen de
beide socialistisch geregeerde
naties mogelijk eveneens toe
nemen.
Op 5 maart waren 1.000 men
sen aanwezig bij de begrafenis
van Jean-Pierre Leiba, een
jonge Fransman, die op 1
maart werd doodgeschoten op
het plaatselijke station van
Bayonne. Hij werd het eerste
slachtoffer van de „smerige
oorlog". Van de 29-jarige Lei-
ba was niet bekend dat hij be
trokken was bij de Baskische
afscheidingsbeweging, maar
hij stond bij een groepje uitge
weken Spaanse Basken toen
leden van de GAL het vuur
openden. De schutters werden
op hun vlucht over de rivier
de Bidassoa naar het Spaanse
grondgebied achtervolgd door
Leiba's vrienden. Enkele uren
later arresteerde de Spaanse
politie vier verdachten die,
volgens het Madrileense dag
blad El Pais, verklaarden dat
zij hadden gehandeld uit „pa
triottische overwegingen".
De GAL, die volgens de Bas
ken banden heeft met de
Spaanse politie, wees de ver
antwoordelijkheid voor de
moordaanslag af. Maar in de
Franse pers werd gemeld dat
de GAL ontkende betrokken
te zijn geweest bij de aanslag
omdat men zich had vergist in
de identiteit van de man en
niet verantwoordelijk wilde
worden gesteld voor de dood
van een Frans staatsburger.
Centraal probleem
De Spaans-Baskische vluchte-
lingenkwestie blijft een cen
traal probleem voor de Franse
regering, die ten aanzien hier
van juist een harder standpunt
heeft ingenomen. In antwoord
op de Spaanse aantijgingen dat
de Baskische vluchtelingenge-
meenschap in Frankrijk de ba
sis vormt voor het ETA-terro-
risme in Spanje.
De regering van Francois Mit
terrand heeft stappen onder
nomen om de Spaanse premier
Felipe Gonzalez te steunen in
zijn strijd tegen de ETA, die
door Spaanse zowel als door
Franse regeringsfunctionaris
sen wordt gezien als een ont
wrichtend element in het
Spaanse democratische experi
ment.
Maar de beveiliging van het
Franse grondgebied was ook
een overweging, en de moord
aanslagen van de GAL hebben
de Franse regering ervan
overtuigd dat zij alles in het
werk moeten stellen om een
eind te maken aan de Baski
sche terroristische activiteiten
ten noorden van de grens.
Niettemin heeft de Franse
aanpak deportaties, huisar
resten, uitbreiding van het
toezicht op de Spaanse vluch
telingen niet geleid tot een
vermindering van geweld.
BRENDAN MURPHY
BELFAST De Noordierse
rooms-katholieke politicus
Gerry Adams is gisteren bij
een aanslag op zijn leven in
het centrum van Belfast ge
wond geraakt. De aanslag is
opgeëist door een politieke
splintergroepering. Adams
werd getroffen in nek, schou
ders en bovenarm, maar hij is
niet ernstig gewond, zo is van
de zijde van het ziekenhuis op
genomen. De politie zei dat ze
op enige afstand van de plaats
van de aanslag drie mannen
die handvuurwapens bij zich
hadden heeft gearresteerd.
Adams (34) is voorzitter van
Sinn Fein, de politieke arm
van het verboden Ierse Repu
blikeinse Leger (IRA). Hij won
voor zijn partij bij de verkie
zingen van juni 1983 een zetel
in het Britse Lagerhuis, maar
weigert die in te nemen omdat
de Sinn Fein het parlement
niet erkent.
(Van onze correspondent
Cees Manders)
ROME De gijzeling
van een hele schoolklas
door een geestelijk ge
stoorde man begin deze
week, heeft weer eens de
aandacht gevestigd op de
problemen van de gees
telijk gestoorde mensen
in de Italiaanse hoofd
stad.
In 1978 nam het Italiaanse
garlement een wet aan die de
rankzinnigengestichten
sloot. De regionale overhe
den moesten nieuwe ver
pleeghuizen inrichten, waar
de patiënten ook konden
worden behandeld. In
Noord-Italië bouwde men de
zogenoemde „Day-hospitals"
en werden de meeste „gek
kenhuizen" gesloten. Maar in
het Zuiden kwam van die re
geling niets terecht. Daar
werden de gestichten welis
waar gesloten, maar niet ver
vangen door andere opvang
mogelijkheden. Het gevolg
hiervan was dat de geestelijk
gestoorden terug naar huis of
gewoon de straat op werden
gestuurd.
Rome wordt telkens weer op
geschrikt door de gevallen
van agressie, vaak met dode
lijke afloop, gepleegd door
deze „onverpleegden". De re
gering van premier Craxi
heeft zich nu voorgenomen
die gestichten weer te ope
nen, of zoals hij het zelf met
zoveel woorden heeft uitge
drukt „de gekken terug te
sturen naar het gekkenhuis".
