Verzoening in Libanon
lijkt onmogelijke droom
Aantal leden hervormde kerk
sinds eind '82 met enkele
tienduizenden verminderd
CeidócSowamt
Godsdienst hoog in rangorde
van waarden Poolse jongeren
KORTE METTEN
kerk
wereld
brieven
lezers
vueer
ACHTERGROND
EetdaeSomtwl
DINSDAG 13 MAART 1984 PAGINA 2
De Nederlandse hervormde
kerk telde eind 1982 tussen
de vijftig- en tachtigduizend
leden minder dan het jaar te-
1 voren, waarmee het totaal is
gekomen op 2.750.000. Het
verschil wordt vooral veroor
zaakt, doordat er meer leden
overlijden dan er door ge
boorte bijkomen. Het percen
tage kerkgangers heeft zich
gestabiliseerd, evenals het
aantal deelnemers aan activi
teiten als gesprekskringen en
gemeenteavonden. Dat blijkt
uit de zojuist uitgekomen sta
tistiek van de hervormde
kerk over 1982, gepubliceerd
door het Kaski, instituut voor
sociaal-wetenschappelijk on
derzoek, studie en advies.
Aan de verstrekking van ge
gevens heeft 68,9 procent van
de hervormde gemeenten
meegedaan, in totaal 1.289
„kerkelijke eenheden" (ge
meenten en wijkgemeenten).
Van alle hervormden is 31,7
procent belijdend en 41,6 pro
cent dooplid. Een percentage
Ondanks verhevigde pogingen om de socialistische beginselen
er bij de jeugd in te hameren, blijft godsdienst zeer hoog sco
ren bij de Poolse jeugd. Een in het land zelf niet gepubliceer
de studie van de sociologische afdeling van de rooms-katho-
lieke universiteit van Lublin toont dat aan. Voor de studie
zijn 1.534 jongeren tussen vijftien en negentien jaar onder
vraagd uit zeven steden met een zeer verschillende demogra
fische opbouw en mate van industrialisering. Er werden 98
vragen gesteld om te kunnen bepalen, welke houding de
jeugd aanneemt tegenover de kerk en de door haar voorgesta
ne morele waarden.
Van die jongeren zegt 86,49 procent religieus te zijn, terwijl
meer dan negentig procent verklaart eigen leven veil te heb
ben om de godsdienst te verdedigen. Socialistische waarden
bungelen helemaal onderaan de waardenschaal. Slechts 0,2
tot 4,5 procent van de ondervraagden zou daarvoor het leven
in de waagschaal willen stellen.
Het hoogst scoort als waarde een gelukkig huwelijk, gevolgd
door „redding van de ziel". Pas daarna verschijnen onderwijs,
sociale vooruitgang en een goed betaalde baan op de waar
denschaal. Van de jeugdigen woont 72 procent geregeld de
mis bij op zondag en ruim 70 procent biecht meermalen per
jaar. Rond 81 procent beschouwt de priester als de figuur die
een positieve rol speelt in de vorming van hun religieuze
waarde-oordelen. Rond zeventig procent van de jongeren zegt
niet samen te willen leven zonder een voorafgaand kerkelijk
huwelijk.
De resultaten laten een direct verband zien tussen godsdien
stigheid en de katechese. Naarmate die laatste intensiever is,
en dat doet zich vooral voor in stedelijke gebieden, neemt de
godsdienstigheid onder de jeugd toe.
De samensteller van de studie trekt hieruit de conclusie, dat
het huidige aantal priesterroepingen ten minste stabiel moet
blijven of beter nog wat kan groeien. Een doelmatig over
brengen van wat de kerk voorstaat, staat of valt met voldoen
de priesters om de jeugd te onderwijzen, aldus de studie.
van 26,8 behoort tot de groep
„overige hervormden", zoals
uit hervormde ouders gebo
renen.
In de onderzochte gemeenten
werkten rond twintigduizend
kerkeraadsleden, van wie ze
ventig procent ouderling was
en dertig procent diaken.
Vier van de tien ouderlingen
combineren die functie met
die van kerkvoogd. Het aan
tal vrouwelijke kerkeraadsle
den groeit nog steeds. In 1980
was 31,1 procent van de dia
kenen vrouw, in 1982 was
dat 33,6 procent. Bij de ou
derlingen nam dat percenta
ge toe van 25,9 tot 28,1 en bij
de kerkvoogden van 7,9 naar
9,6.
In de gemeenten werkten
eind 1982 in totaal 48 vrou
welijke predikanten, tegen
1.387 mannelijke. Er waren
elf vrouwelijke predikanten
bezig met „bijzondere werk
zaamheden", tegenover 69
mannelijke collega's. Van de
predikantsplaatsen in ge
meenten waren er 336 vacant
op een totaal van 1.771.
In 1982 werden in ons land
20.500 kinderen uit twee her
vormde ouders geboren.
Daarvan werd 93,6 procent
als hervormd aangegeven.
Van echtparen waarvan de
vader hervormd was gebeur
de dat voor 22,1, bij een her
vormde moeder voor 26,2
procent. Van het totaal aan
tal in 1982 geboren kinderen
is 12,8 procent als hervormd
aangegeven. In 1978 bedroeg
dat percentage nog 14,4. Van
alle als hervormd aangege
ven kinderen werd 78,5 pro
cent hervormd gedoopt.
In de onderzochte gemeenten
deden in het verslagjaar 6.900
mensen belijdenis. In 1980
waren dat er 7.800, maar toen
deden meer gemeenten mee
aan het onderzoek, zodat
deze absolute ciifers niet zon
der meer vergelijkbaar zijn.
Van alle hervormden gaat al
jarenlang 19 procent op een
gewone zondag naar de kerk.
Op eerste Paasdag is dat 25,5
procent, maar in 1982 komen
die percentages uit op respec
tievelijk 19,3 en 26,6. Het
percentage avondmaalgan-
gers is stabiel, rond 25 pro
cent. In 1982 werden 7.200
huwelijken in een hervorm
de kerk ingezegend. In 4.300
gevallen waren beide part
ners hervormd, in 2.300 ge
vallen .was een lid van een
ander kerkgenootschap erbij
betrokken en in 600 gevallen
was een onkerkelijke partner
gekozen.
•Het is uitgesloten, dat paus
Johannes Paulus II binnen
afzienbare tijd een pastoraal
bezoek aan Litouwen zal
kunnen brengen, volgens de
rector van het Litouwse in
stituut in Rome, mgr. Ladis-
las Tulaba. Als reden daar
voor geeft hij, dat Moskou
bang is voor een herhaling
van de gebeurtenissen in Po
len. De paus zelf is overigens
bereid om „morgen al" naar
de Sovjet-Unie te gaan, om
dat hij alles wat in zijn macht
ligt wil doen om de katholie
ken van Litouwen te helpen.
Ongeveer vijftigduizend ar
beiders uit Italië, maar ook
uit talrijke andere landen,
worden zaterdag en zondag
in Rome verwacht ter vie
ring van het Heilig Jaar. Na
een boeteviering zaterdag
avond, is er zondagochtend
op het St.-Pietersplein een
eucharistieviering. Des mid
dags is er een ontmoeting
tussen arbeiders en paus,
waarbij zal worden gespro
ken over de problemen,
moeilijkheden en verwach
tingen binnen de arbeiders-
wereld.
Catherina J. M. Halkes zal
vrijdag 6 april aan de Nij
meegse universiteit met een
oratie de nieuwe leerstoel
„Feminisme en Christen
dom" aan de Nijmeegse uni
versiteit. aanvaarden. Naar
aanleiding daarvan zal Ma
rion Oskamp van IKON-tv
een interview hebben met
prof. Halkes, dat zondagmid
dag 8 april van vier uur tot
half vijf zal worden uitgezon
den via Nederland II.
Op 61-jarige leeftijd is te
Rome overleden Rosetta
Marchese, sinds oktober 1981
■algemeen overste van „Doch
ters van Maria, hulp der
Christenen". De congregatie
is op 5 augustus 1872 gesticht
door de heilige Don Bosco en
de heilige Maria Mazzarello.
Ze telt tegenwoordig ruim
17.300 leden, verdeeld over
1.430 vestigingsplaatsen in
ruim zestig landen. De zus
ters houden zich in het bij
zonder bezig met het onder
wijs aan jongeren van een
voudige afkomst. De Neder
landse vestiging van deze
congregatie bevindt zich te
Roermond.
Kardinaal Eduardo Pironio,
de prefect van de Vaticaanse
congregatie voor de religieu
zen en de seculiere instituten,
heeft in een brief nu ook de
generale oversten van orden
en congregaties van vrouwe
lijke religieuzen gevraagd in
verband met het pausbezoek
informatie te verschaffen
over de situatie van hun orde
of congregatie in Nederland.
De brief is vrijwel gelijk aan
die, welke Pironio eind janu
ari stuurde naar de generale
oversten van de orden en
congregaties van priester-re
ligieuzen.
KAMERLID
MATEMAN:
Gereformeerde
synode
eenzijdig in
uitspraak
Op een gisteravond in Soest
gehouden bijeenkomst van
het ICTO (Interkerkelijk Co
mité Tweezijdige Ontwape
ning) heeft het CDA-kamer-
lid Wim Mateman zich dui
delijk niet gelukkig getoond
met de afwijzende uitspraak
over het plaatsen van kruis
raketten in Nederland door
de synode van de gerefor
meerde kerken. „Vroeger gaf
Rome de dictaten, nu lijkt de
gereformeerde kerk precies
te willen voorschrijven hoe
er gedacht moet worden", al
dus Mateman, die de uit
spraak verder kenschetste als
eenzijdig.
Waarom spreekt de Gerefor-,
meerde kerk zich trouwens
alleen maar uit over de plaat
sing van kernwapens in Ne
derland, en laat ze verder de
hele bewapening, al dan niet
conventioneèl, buiten be
schouwing?, zo vroeg Mate
man zich af. Hij keerde zich
fel tegen de synode-uitspraak
als zou het Westen vertrou
wen op kernwapens en daar
mee dreigen. Een onjuiste
voorstelling van zaken, zo zei
hij. Hij hield zijn gehoor ver
der voor, dat de plaatselijke
kerken nooit verantwoorde
lijk gesteld kunnen worden
voor uitspraken van het
IKV. Het IKV is zelf voor
zijn uitspraken verantwoor
delijk. Dreigen niet langer
een kerkelijke bijdrage te be
talen aan de plaatselijke kerk
in verband met deze ver
strengeling IK V-kerk, achtte
hij ronduit uit den boze. Blij
ven betalen en blijven mee
praten, zo zei Mateman.
m
Koolschotel
vlaflip
Voor twee personen hebt u
nodig: Vz tot 1 kg aardap
pelen, zout, melk, peper,
nootmuskaat, 15 g boter, 1
grote ui, kerrie, 150 g ge
hakt, 400 g witte kool, 2
appels (Golden Delicious),
aroma, ketjap, paneermeel,
20 g boter;
1 banaan, circa 4 lepels li
monadesiroop, 2 dl yog
hurt, 2 dl gele vla.
Maak van de aardappelen
een smeuïge puree met zout,
melkpeper en nootmuskaat.
Fruit de grofgesneden ui met
kèrrie in de eerste portie bo
ter lichtbruin. Bak vervol
gens al omscheppende het
gehakt even mee en voeg
dan de fijngesneden kool met
zout toe. Smoor (met deksel)
de groenten met vlees bijna
gaar in vijftien minuten.
Rasp de geschilde appels grof
ep schep ze door het kool
mengsel. Maak het geheel op
smaak af met zout, kerrie,
aroma en ketjap.
Vet de rand van een oven
schaal in, doe er het kool
mengsel in en leg er de pu
ree op. Strijk de bovenkant
glad, strooi er een dun laagje
paneermeel over en verdeel
daarop de tweede portie bo
ter. Maak de rand van de
schaal schoon met keukenpa
pier. Zet de schotel een paar
minuten onder een hete grill
of circa tien minuten in een
hete oven voor een korstje.
Deze schotel kan desgewenst
ook daags tevoren worden
klaargemaakt. Koel dan alles
af Voor het de schaal in gaat,
bewaar de schotel koel en re
ken voor het opwarmen drie
kwartier in een oven, die op
4 of 175 staat.
Doe onderin hoge glazen
dunne plakjes banaan, voeg
limonadesiroop toe (de hoe
veelheid moet genoeg zijn
om de yoghurt smaak te ge
ven. Leg er de yoghurt op en
bedek die met gele vla. Gar
neer met weinig limonadesi
roop.
JEANNE
Geen krant ontvangen Bel tussen
18.00 en 19.00 uur. zaterdags tussen
14.00 en 15.00 uur. telefoonnr. 071-
122248 en uw krant wordt nog dezelf
de avond nabezorgd.
BEIROET Voor de
tweede keer in nog geen
half jaar tijd zijn presi
dent Gemayel en acht
andere Libanese leiders,
alsmede een Saoedische
en Syrische waarnemer,
afgereisd naar het verre
Zwitserland voor een
conferentie van nationa
le verzoening.
Gezien het feit dat de ge
vechten in en rond Beiroet
onverminderd doorgaan lijkt
het voor sommigen misschien
een wonder dat de elkaar te
vuur en te zwaard bestrijden
de partijen überhaupt naar
Lausanne gekomen zijn.
Maar deze mensen zien over
het hoofd dat de weg naar de
onderhandelingstafel altijd
loopt via geweld. Dat was
ook het geval bij de eerste
verzoeningsconferentie vorig
jaar oktober in Genève. Di
recte aanleiding toen was de
oorlog in het Shoef-gebergte
waarbij de falangisten uit
hun bolwerken werden ver
dreven door de druzen. Deze
oorlog was niet alleen een
zware klap voor de rechtse
christenen, maar liep ook uit
op het uiteenvallen van het
nationale leger.
Met grote moeite haalde de
door Syrië gesteunde opposi
tie toen de deelnemers aan
de conferentie over om presi
dent Gemayel te „verzoeken
de noodzakelijke internatio
nale onderhandelingen te
gaan voeren gezien de om
standigheden waaronder het
Libanees-Israëlische verdrag
van 17 mei" tot stand was ge
komen. Deze dubbelzinnige
formulering was een weer
spiegeling van de machtsver
houdingen op dat moment; ze
was enerzijds bedoeld om de
oppositie en de Syriërs tevre
den te stellen die aandrongen
op regelrechte opzegging van
het verdrag met Israël en an
derzijds om de christenen en
hun bondgenoten (de Ameri
kanen en de Israëliërs) te
vriend te houden. Deze laat-
sten wilden het verdrag im
mers tot elke prijs behouden.
Weifelen
Al snel na de conferentie
bleek dat president Gemayel
De Libanese president Amin Gemayel (rechts) begroet de
Syrische minister van buitenlandse zaken Khadaam, die
naar wordt verwacht een sleutelrol zal vervullen op de ver
zoeningsconferentie.
niet van plan was de afspra
ken van Genève na te ko
men. Voornamelijk dank zij
de grote Amerikaanse steun
voelde hij zich sterk genoeg
om te weifelen en te ma
noeuvreren. Het was de be
doeling dat de verzoenings
conferentie eind november
na afloop van Gemayels „in
ternationale onderhandelin
gen" opnieuw bijeen zou ko
men. Zover is het echter
nooit gekomen, want volgens
de oppositie en Syrië had
president Gemayel de geest
van Genève geschonden. Dit
had tot gevolg dat de opposi
tie overging tot geweld om te
bereiken wat hun met onder
handelingen niet was gelukt.
De ontknoping werd uitge
steld tot februari. Pas na de
verbluffende reeks rampen
in die maand de verove
ring door de sji'ieten van Bei
roet, de druzische overwin
ning op het nationale leger
ten zuiden van de hoofdstad
en de voortijdige terugtrek
king van de Amerikaanse
mariniers koos president
Gemayel voor de weg die hij
al die tijd zo wanhopig had
proberen te vermijden: hij
ging naar Damascus.
Tegelijkertijd met de opzeg
ging van het verdrag met Is
raël, drie dagen later, riep
zijn regering op tot een twee
de conferentie van nationale
verzoening en de oprichting
van een regering van natio
nale eenheid om de besluiten
van de conferentie uit te voe
ren. Maar alleen het opzeg
gen van het verdrag is niet
genoeg voor de tegenstanders
van Gemayel. Ze willen
rechtvaardig en gelijk wor
den behandeld en eisen dat
er een eind komt aan de vol
gens hen overheersende posi
tie van de maronietische
christenen. Terwijl in Genè
ve de nadruk lag op de bui
tenlandse problematiek, zal
in Lausanne het accent lig
gen op binnenlandse aangele
genheden.
In beide kampen heerst ver
warring. Bij de oppositie
kunnen soennietische mos
lims, sji'ieten en druzen geen
overeenstemming bereiken
over wat ze precies willen,
terwijl aan de kant van de
christenen een scheuring
dreigt. De christenen gaan
gebukt onder het angstcom
plex van alle minderheden
en de oprichter en de leider
van de Falangisten, Pierre
Gemayel, blijft onvermoei
baar betogen dat hun islami
tische landgenoten moeten
beseffen dat de christenen
ingebouwde voorrechten
moeten krijgen totdat deze
angst is overwonnen.
Dit argument van Gemayel is
zeker geen loze kreet en
langzamerhand beginnen de
moslims dat ook toe te geven.
Zodoende lijkt het er op dat
ze bereid zijn om de voor
naamste bepaling uit het ver
drag van 1943 te handhaven.
Deze bepaling houdt in dat
het presidentschap altijd
wordt vervuld door een ma
ronietische christen, waarbij
de andere hoge functies gelij
kelijk worden verdeeld on
der de overige partijen. Maar.
het probleem is dat de psy
chologische kloof inmiddels
zo diep is dat de christenen
helemaal geen concessies wil
len doen zolang ze niet de
verzekering hebben dat de
moslims die concessies niet
zullen uitbuiten en misbrui
ken. Ondertussen blijven de
moslims vasthouden aan ei
sen waarvan ze zeker weten
dat ze nooit zullen worden
ingewilligd, zolang zij blijven
weigeren de christenen die
verzekering te geven.
Kantons
Het directe gevolg is dat de
partijen ondanks hun met de
mond beleden verlangen
naar een verenigd Libanon
in de praktijk steeds verder
uit elkaar drijven. De maro
nietische militanten zijn nu
openlijk voorstander van wat
tot dusver zelfs voor hen al
tijd taboe was geweest: de op
deling van Libanon in kan
tons waarvan de grenzen sa
menvallen met de natuurlij
ke grenzen van elke gemeen
schap. En bij de oppositie zijn
er heel wat druzen die diep
in hun hart op hetzelfde ho
pen.
Het vertrek van de Amerika
nen en Israëliërs uit Libanon
heeft president Gemayel in
een bijna onmogelijk conflict
tussen verstand en gevoel ge
stort. Net zoals hij na de con
ferentie in Genève vorig jaar
aarzelde over de opzegging
van het verdrag met Israël,
zo zal zijn gevoel hem nu
zeggen hetzelfde te doen met
de binnenlandse hervormin
gen die overeen worden ge
komen in Lausanne. Namens
zijn maronietische achterban
zal hij zoeken naar een inten
tieverklaring waarin alle
partijen zich in theorie kun
nen vinden, maar de daad
werkelijke vorming van een
regering van nationale een
heid zal hij willen uitstellen.
Zijn verstand zal hem echter
zeggen dat dit onverstandig
is en dat de oppositie in dat
geval precies hetzelfde zal
doen als na Genève: namelijk
hem met geweld dwingen de
gemaakte afspraken na te
komen. En dan zal het het
maronietische moederland
zijn dat doelwit wordt van
hun militaire campagne.
Het is duidelijk dat de Liba-
nezen op eigen houtje nooit
een nationale verzoening
kunnen bereiken. Het is
eveneens duidelijk dat de
enige die dat wel kan, presi
dent Assad van Syrië is. As
sad is opnieuw de sterke man
in Libanon en met de opzeg
ging van het verdrag van 17
mei heeft hij een grote over
winning geboekt op Israël en
de Amerikanen. Maar zolang
er in Libanon geen vrede
heerst, zal dit land een doorn
in zijn oog blijven.
Assad wil een einde aan de
negen jaar oude burgeroorlog
en kennelijk wil hij dat be
reiken via zijn kersverse
bondgenoot Gemayel. Deze
leider die een veertien dagen
geleden „zijn volk nog meer
kwaad had berokkend dan
keizer Bokassa zijn onderda
nen" is nu in Syrische ogen
de authentieke belichaming
van de Libanese „wettig
heid". Maar hoewel Assad zal
instemmen met een verschui
ving ten gunste van de niet-
christelijke gemeenschappen
is hij vastbesloten dat zijn ge
legenheidsvrienden in het
oppositiekamp niet de zonde
begaan waarvan ze president
Gemayel en de Falangisten
beschuldigen. Syrië wil dat
voor Libanon het principe
gaat gelden „overwinnaar
noch verliezer". Dit heilige
principe werd destijds door
Gemayel en de zijnen met
voeten getreden met alle ge
volgen vandien.
In Lausanne staat de Syri
sche minister van buiten
landse zaken Khaddam voor
de moeilijke, bijna onmogelij
ke taak om de kloof te over
bruggen tussen Gemayels
„oude" oppositie (Walid
Joemblatt, Nabih Berri en
Soeleiman Franjieh) en de
„nieuwe" oppositie, bestaan
de uit maronietische haviken
onder aanvoering van de
voormalige christen-presi
dent Camille Chamoun, die
fel gekant is tegen een
„Anschluss" met Syrië.
DAVID HIRST
The Guardian
Zuidafrikaans succes
TUSSEN Zuid-Afrika en Mozambique wordt over twee da
gen een opmerkelijk verdrag getekend. Na jaren van onder
linge strijd sluiten beide landen donderdag een veiligheids
verdrag, dat een eind moet maken aan de guerrilla-activitei
ten in zowel Zuid-Afrika als Mozambique. Bovendien zullei
de economische banden worden aangehaald. Het akkoord be
tekent een groot succes voor Zuid-Afrika, dat daarmee voo
het eerst door een frontlijnstaat feitelijk in zijn bestaan word
erkend. Het betekent ook dat de invloed van de Sovjets ii
dit gebied wordt teruggedrongen, mede als gevolg van he
nauwer aanhalen van de economische banden tussen Zuid
Afrika en Mozambique.
VOOR het African National Congress (ANC), dat het gelon
in een geleidelijke verandering van het blanke apartheidsre
gime allang had opgegeven, is het akkoord daarentegen e*
zware slag. Deze zwarte activisten raken immers geïsoleei
nu zij niet meer kunnen opereren vanuit Mozambique. D
zwarte vakbonden binnen Zuid-Afrika, die de best georgani
seerde pressiegroep vormen tegen het apartheidsbewind, wil
len een eigen koers blijven volgen. Zij zijn vooral uit op her
vormingen, die de woon- en werkomstandigheden van d
zwarte bevolking moeten verbeteren. In elk geval is de strij
van het ANC tegen de apartheid niet altijd hun strijd.
KORTOM, Pretoria lijkt met de ondertekening van het a)
koord met Mozambique de vruchten te plukken van hi
meedogenloze beleid, dat het in de afgelopen jaren tegen d
zwarte bevrijdingsbewegingen heeft gevoerd. Op langere ter
mijn zou het akkoord kunnen betekenen, dat Zuid-Afrika al
onafhankelijke macht geaccepteerd zal worden door all
zwarte buurlanden. Daar is des te meer reden voor nu er oo
onderhandelingen gaande zijn met Angola over een wapen
stilstand. Bovendien heeft de bevrijdingsbeweging in Nami
bië, de SWAPO, kennelijk begrepen uit welke hoek de wini
de komende tijd waait: zij stelt zich welwillend op in he
overleg met Zuid-Afrika.
HeT internationale aanzien van Zuid-Afrika is door het ak
koord met Mozambique en de onderhandelingen met Angol
eveneens versterkt. Zo heeft Zambia de mogelijkheid geop
perd, dat Zuid-Afrika lid kan worden van de Organisati
van Afrikaanse staten indien het zich terugtrekt uit Angol
en in Namibië vrije verkiezingen organiseert. Intern vorm
het akkoord met Mozambique een steun in de rug van d
Zuidafrikaanse minister van buitenlandse zaken, Bothj
wiens Nasionale Partij na zijn voorzichtige hervormingsplan
nen voor Zuid-Afrika door een scheuring werd getroffen, i
De verdere stabilisatie en de feitelijke erkenning door di
zwarte buurlanden van het bewind in Pretoria leiden tot di
conclusie, dat het apartheidsregime onder de huidige omstan
digheden slechts op niet-revolutionaire wijze grondig veran i
derd zal kunnen worden. Botha heeft daartoe een eerste, a
het zeer bescheiden aanzet gegeven. De rechten van de nie I
blanke meerderheid van de bevolking zullen echter hoe dai
ook verzekerd moeten worden. Voorlopig heeft het blankf.
bewind van Botha een groot succes geboekt. Indien de her
vormingen ten behoeve van de zwarte meerderheid echten
niet worden doorgezet, dan zou het op langere termijn wel'
eens een Pyrrusoverwinning kunnen blijken te zijn. 1
l'r lil
Brieven graag kort en
duidelijk geschreven De
redactie behoudt zich
het recht voor ingezon
den stukken te bekorten.
Telefoonkosten
Op de Rijksbegroting 1983-
1984 is voor de uitgaven van
de Hoge Colleges van Staat,
waaronder ook de Tweede Ka
mer, een post van 172.373.000,-
gulden uitgetrokken. In ver
band met de nodige bezuini
gingsmaatregelen verlangt de
Minister van Binnenlandse
Zaken dat deze op zijn begro
ting drukkende uitgaven wor
den verminderd. De Voorzit
ter van de Tweede Kamer
heeft wat ongebruikelijk
is in de Kamer een protest
tegen bezuinigingen laten ho
ren. Er kon niets op deze post
worden gekort. In mijn bro
chure „Wees nuchter en
waakzaam" (nov. 1983) merkte
ik op, dat de uitgaven voor te
lefoon van de Tweede Kamer
zeer hoog zijn, wat begrijpelijk
is. Toch zou het mogelijk moe
ten zijn hierop te bezuinigen,
indien technische maatregelen
konden worden beraamd,
waardoor interlocale, internav
tionale en intercontinental
gesprekken niet automatisc
vanuit vergader- en werkk;
mers van het kamergebou
konden worden tot stand gi
bracht, maar bij de telefoon'
centrale dienden te wordei
aangevraagd om deze gesprek1
ken dan op rekening te boe
ken van de betreffende fractiij
of op rekening van degene, die1
het gesprek aanvraagt Het is
een gedachte, die bij Kamerle
den weinig instemming za]
ontmoeten. Misschien heeft z! j
toch kans van slagen, want on
der de kop „Wetenschappen
bellen te veel op staatskosten'
werd deze maand in een kran
tebericht gemeld, dat de Rijks
universiteit te Utrecht maatre i
gelen laat uitvoeren om eem
einde te maken aan het euvel
dat „steeds vaker universi
teitsmedewerkers illegaal oj
staatskosten familieleden ir
het buitenland opbellen, waar
door torenhoge telefoonreke
ningen ontstaan". Om dezt
gang van zaken een halt toe t< i
roepen wordt momenteel he i
telefoonnet binnen de geboui
wen gereorganiseerd, zoda i
men vanaf half mei niet lan
ger zonder tussenkomst var
een telefoniste naar buiter1
kan bellen. Wat aan de Rijksu-1
niversiteit te Utrecht kan, kari
op het Binnenhof ook gebeua
ren. En het is zaak, dat het ge i
beurt ook. I
Zonnige perioden
DE BILT Ook morgen
wordt het weer in ons land be
paald door een krachtig gebied
van hogeluchtdruk, dat zich
uitstrekt van de oceaan over
Scandinavië. Hierdoor blijft
een oostelijke luchtstroming in
stand, waarmee lucht van Po
len en Duitsland wordt aange
voerd. Hierin komt niet veel
bewolking voor, waardoor er
morgen op flinke zonnige pe
rioden gerekend kan worden.
Vannacht kan de temperatuur
dalen tot circa min twee gra
den. Overdag is de zon al fel
genoeg om de temperatuur ir
de middag te doen stijgen tol
circa acht graden. Het blijf
daarbij droog.
Weerrapporten van vanmorgen 07.00 u
Weer Max Min
Amsterdam geh.bew.
De Bilt
Deelen
Eindhoven
Lh. R'dam
Vlissingen
temp temp «lag
O rw
Om
CHRISTELIJKE GEREFOR
MEERDE KERKEN
Bedankt voor Aalsmeer:
D.Quant te Haarlem Centrum
Bedankt voor Alphen aan de
Rijn: M.Vlietstra te Bunscho-
GE-
ten
GEREFORMEERDE
MEENTEN
Bedankt voor Borssele en voor
Lelystad: D.Hakkenberg te
Lisse
Bordeaux
Frankfort
Mallorca
München
12 3 o- it
3 1 on-
9 o 3 ff
9-10 ir-
7 1 0.1 nw
4 -5 oiff
3 -8 ow
5 -7 oim
-4 0.4 mH
-1 0.2 M»
