Dure dollar levert
flinke meevaller
bij gasverkopen op
Ex-Centrumpartijlid Fresco
weigert namen te noemen
„Bouterse ziet spoken"
Lubbers somber
over kansen
Europese top
£eidóc (Sou/tont
Brit vindt olie
tuinders te goedkoop
EVP zoekt
toenadering tot
Scholten/Dijkman
Tsjernenko wil van
Washington geen
woorden maar daden
ig'SIJTHOFF PERS
Denemarken staakt
zoeken naar in
zee verloren gif
ZATERDAG 3 MAART 1984 PAGINA 5
Glemp: Walesa
„gemanipuleerd"
door Solidariteit
>A0 PAULO Lech Walesa is „ge-
nanipuleerd, zeer gemanipuleerd"
loor de vakbond Solidariteit. Dat is
Ie reden waarom hij „veel fouten
leeft gemaakt". Dat heeft de pri-
naat van Polen, mgr. Glemp, gezegd
n een interview met het Braziliaan-
blad „O Estado de Sao Paulo".
Volgens Glemp waren deze „mani-
julaties" mogelijk doordat Lech Wa-
esa geen politicus is. Hij ontkende
voorts dat de rooms-katholieke kerk
jn Polen gebukt gaat onder vervol-
Kingen door de autoriteiten. Deze
ben, zei hij, integendeel alles om
,geen nieuwe vijand te scheppen".
VN: Vorig jaar duizenden
executies zonder proces
GENEVE Vorig jaar zijn in de
hele wereld duizenden mensen ge
ëxecuteerd zonder vorm van proces
of op volstrekt willekeurige gron
den. Dat staat in een gisteren gepu
bliceerd rapport van de Verenigde
Naties. Het document is bestemd
voor de mensenrechtencommissie
van de VN. „Onrustbarend" noemt
het rapport de stijging van willekeu
rige executies, die niet politiek zijn
gemotiveerd, maar die het resultaat
zijn van campagnes ter bestrijding
van de misdaad. Het rapport roept
de mensenrechtencommissie op actie
te ondernemen tegen landen waar
zulke executies dreigen.
Tien procent
weekendpost komt niet
op maandag aan
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Tien procent van
de brieven die zondag in de brie
venbus worden gedaan, komen
's maandags niet op hun bestem
ming aan. Zes procent van de brie
ven die op vrijdag na zes uur 's a-
vonds worden gepost komen even
min op maandag bij de adressant
terecht. Aldus minister Smit-Kroes
(Verkeer en Waterstaat) in ant
woord op vragen uit de Eerste Ka
mer. Van de brieven die op vrijdag
voor zes uur 's avonds worden ge
post, ligt 95 procent op zaterdag
ochtend bij de geadresseerde in de
bus.
Schade door
kernongeval moet
beter worden gedekt
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De exploitant van
een in Nederland gelegen kernin
stallatie zal vanaf 1 juli ter dekking
van zijn aansprakelijkheid een fi
nanciële zekerheid van 200 miljoen
gulden moeten hebben. Er komt een
koninklijk besluit dat dit regelt. Tot
nu toe is de dekkingseis 100 miljoen
gulden, maar dit bedrag dateert nog
van 1976 en sindsdien is er nogal wat
inflatie geweest. Bovendien gaat
men in het buitenland ook tot hoge
re bedragen, terwijl het beter moge
lijk is zijn aansprakelijkheid op de
verzekeringsmarkt te dekken.
DEN HAAG Het Britse conservatieve lid van het
Europees Parlement, Sir F. Warner, is ten strijde ge
trokken tegen goedkope dieselolie die een aantal Ne
derlandse tuinders uit een eigen pomp kunnen be
trekken. In schriftelijke vragen aan de Europese
Commissie, het dagelijks bestuur van de EG, sugge
reert Warner dat hier sprake is van overheidssubsi
die. De Commissie heeft hem er echter op gewezen
dat dit niet juist is, en dat het verschil het gevolg is
van vooral een verschillend btw-tarief. De vragen
van de Brit hebben toch tot verontrusting geleid. De
Nederlandse regering moest goedkope aardgastarie
ven voor de tuinders afschaffen nadat in het Euro
pees Parlement vele malen de beschuldiging was ge
uit dat dit de Nederlanders een oneerlijk concurren
tievoordeel verschafte.
DEN HAAG De leiding van de Evangeli
sche Volkspartij heeft in het maandblad van
de partij afstand genomen van de „Groene"
stroming, terwijl behoedzaam toenadering
wordt gezocht tot de groep Scholten/Dijkman.
EVP-voorZitter Wim Herstel hekelt in het
blad de EVP-leden die „zich aangetrokken
voelen tot wat er van het Groen Platform
over is". EVP-Kamerlid Cathy Ubels kondigt
in haar bijdrage stappen aan tot een „zekere
samenwerkingmet de groep Scholten/Dijk
man in de Tweede Kamer, al zullen daar wel
voorwaarden aan worden verbonden.
Vederland wil
ninder douane
formaliteiten
en dan
niet aan grens
(Van onze parlementaire
redactie)
)EN HAAG Tijdens de ko-
hende Europese top, die over
(wee weken wordt gehouden,
ial Nederland voorstellen de
louaneformaliteiten voor het
kachtvervoer niet langer aan
Je grenzen af te wikkelen
laar elders, bijvoorbeeld bij
e importeur. Premier Lub-
lers heeft dit gisteren aange-
:ondigd. Ons land wil met
poed de problemen met het
'rachtvervoer over de weg in
e Europese Gemeenschap te
ijf gaan, mede omdat er in
"rankrijk nieuwe acties van
rachtrijders te verwachten
ijn.
ntussen heeft de Italiaanse re-
ering voorstellen gedaan om
ie grensformaliteiten sneller
f te laten handelen. Een snel-
ere afhandeling aan de grens
vas een van de eisen van de
'rachtwagenchauffeurs, die
:en week lang de Oostenrijks-
taliaanse grens geblokkeerd
tebben gehouden.
Vieuwe methode voor
verwijdering PCB's
TEXEL Theo Hillebrand,
chemisch analist van het Ne
derlands Instituut voor Onder
zoek der Zee op Texel, heeft
na twaalf jaar experimenteren
een apparaat ontwikkeld
Ivaarmee de milieubedreigen-
Be stof polychloorbifenyl
PCB) uit het afvalwater ver
wijderd kan worden. Het in-
itrument vergt slechts een be
trekkelijk geringe investering
■n gebruikt weinig energie. De
ihemicus zegt dat het met zijn
aboratoriummodel is gelukt
iet water voor honderd pro-
ent te zuiveren. Behalve
PCB's kunnen volgens Hille
brand ook andere vervuilende
Stoffen uit het afvalwater ver
wijderd worden. Hij noemt on
der meer de aromaten, die op
basis van benzeen vervaardigd
rijn, lindaan en DDT, en ook
bliecomponenten.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Een stij
gende gasafzet en een stij
gende dollarkoers levert
de overheid dit jaar extra
inkomsten op. Voorlopige
schattingen op het minis
terie van financiën gaan
uit van een meevaller van
enkele honderden miljoe
nen guldens tot een mil
jard. De preciese omvang
van de meevaller zal het
kabinet bekendmaken in
de Voorjaarsnota.
In de begroting voor 1984 is
uitgegaan van een dollarkoers
van 2,84. De dollar is echter
de laatste maanden snel in
waarde gestegen tot boven de
drie gulden. Nu is de dollar
koers 2,94. De hoge koers
werkt door in de prijs welke
berekend wordt voor gasex-
porten, de industrie en de
tuinbouw. Deze prijzen wor
den bepaald aan de hand van
de prijs van stookolie.
Minister Van Aardenne van
economische zaken liet enkele
weken geleden bij de begro
tingsbehandeling in de Kamer
weten dat de extra gasbaten
tijdelijk zullen zijn omdat er
rekening mee gehouden wordt
dat de dollarkoers weer gaat
dalen. De meeijarenramingen
over de gasbaten zijn dan ook
niet
MOSKOU De Russische partijleider Tsjernenko
heeft de Verenigde Staten opgeroepen de verzoenende
taal van de laatste paar weken om te zetten in daden.
In zijn eerste grote rede als partijleider herhaalde
Tsjernenko overigens dat de Sovjet-Unie de onderhan
delingen over de kernwapens in Europa alleen zal her
vatten, als de Verenigde Staten de al geplaatste kruis
raketten en Pershings uit West-Europa terugtrekken.
Tsjernenko sprak op een verkiezingsbijeenkomst in het Krem
lin. Morgen worden verkiezingen gehouden voor de Opperste
Sovjet.
Bij het uitspreken van ziin rede haperde Tsjernenko herhaalde
lijk. Hij leek ook ademhalingsmoeilijkheden te hebben. De 72-ja-
rige ging na het uitspreken van zijn rede van drie kwartier
zichtbaar vermoeid zitten. Na de zinsnede dat de Verenigde Sta
ten volop mogelijkheden hebben om hun vredelievendheid te
bewijzen stokte de rede en begon Tsjernenko in zijn papieren te
bladeren. Kennelijk in de war ging hij verder met de passage
over chemische wapens, waarbij hij een stuk van zijn tekst over
sloeg.
Het grootste deel van zijn rede ging overigens over binnenland
se kwesties. Hij prees zijn voorganger Andropov als een „leider
van het leninistische type". De strijd tegen laksheid, alcoholisme
en absenteïsme moet worden voortgezet, evenals de bestrijding
van schandelijke verschijnselen als misbruik van staatsgelden
en corruptie. Deze campagne is op gang gebracht door Andro
pov.
Partijleider Tsjernenko zwaaide naar zijn gehoor, toen hij naar
het spreekgestoelte liep om zijn eerste belangrijke rede uit te
spreken.
SWOLLE Het ex-Cen-
irumpartijlid in de ge
meenteraad van Almere,
len Fresco, kan of wil
'een namen noemen van
>ersonen in de top van de
entrumpartij, die contac-
en onderhouden met fas-
istische en racistische or
ganisaties als de Neder-
andse Volksunie, het
riaams Nationaal Front
ex-NSB'ers en ex-
iS'ers.
istermiddag vroeg de Zwolse
lordeelverbod uit strafwetboek
rechtbankpresident mr. F.C.
Fliek, tijdens het kort geding
dat de Centrumpartij heeft
aangespannen, aan Fresco na
men te geven. Fresco kwam
niet verder dan „een lid in
Nieuwegein, dat de uniformen
nog in de kast heeft hangen en
waar wel eens een hoofdbe
stuursvergadering van de Cen
trumpartij wordt gehouden".
De Centrumpartij wil dat
Fresco ervan wordt weerhou
den in de toekomst meer van
dergelijke beschuldigingen te
uiten op straffe van een
dwangsom van tienduizend
gulden per overtreding.
IILVERSUM Minister
orthals Altes van justitie wil
et verbod op gelegenheid ge
en tot prostitutie uit het Wet-
oek van Strafrecht halen.
laardoor zouden gemeenten
neer ruimte krijgen tot een ei-
en beleid voor het geven van
vergunningen voor prostitutie,
aldus de minister vanmorgen
voor de VAR A-radio. Het
schrappen van het uit 1911
stammende bordeelverbod zou
bijvoorbeeld Rotterdam de
mogelijkheid bieden een alter
natief te vinden voor de pros
titutie in bepaalde wijken.
Mr. L. van Heijningen, die na
mens de Centrumpartij optrad
en werd geassisteerd door
Tweede-Kamerlid J.G.H. Jan
maat, benadrukte meerdere
keren dat Fresco bewijzen
dient te leveren. „Fresco's ge
drag lijkt minder fris dan dat
hij zelf voorgeeft, omdat hij
geweten moet hebben van die
contacten toen hij in het
hoofdbestuur van de Centrum
partij zat. Waarom heeft hij
dat verzwegen?", vroeg mr.
Van Heijningen zich af.
Mr. E. ter Hark uit Amster
dam, die namens Fresco op
trad, bestreed de opvatting dat
Fresco bewijzen moet leveren.
De raadsman toonde een groot
aantal publicaties waaruit dui
delijk zou moeten worden, dat
de Centrumpartij op de een of
andere wijze betrokken is bij
de Vikingjeugd, Vlaams Natio
naal Front, Volks Nationaal
Front, Nederland voor Neder
landers, oud-NSB'ers en de
Nederlandse Volks Unie. Mr.
Van Heijningen zei dat de
Centrumpartij niet verant
woordelijk kan worden gesteld
voor de contacten, die indivi
duele leden met eventuele an
dere organisaties hebben.
Mr. Fliek doet op 9 maart uit
spraak in dit kort geding.
FRIEMELS
y .Bi VJE HESESI vtoEN
smpfHJiK v/feicer&o
IB*T WerricNsreR VAH
wh tJ£S> Beswrr.'
rEW «ERC6G. Wit. IK Op OE2e CL/VrtS
ce burgemeesibr V/W iwvwwek BE-
04WKS4 tCOR-ajiV &)2cw£»e.ajue
v GIFT f#N CHS INSTITUUT-
Kort alarm rond
landing Franse Boeing
SCHIPHOL De politie in de
gemeenten rond Schiphol is
gisteravond heel korte tijd in
staat van alarm geweest in
verband met te verwachten
problemen bij de landing van
een Boeing 727 van Air Fran
ce. Het toestel, arriverend uit
Parijs, had tijdens de vlucht
besturingsproblemen gemeld
en uit voorzorg assistentie ge
vraagd. De Boeing maakte
echter om 20.20 uur een nor
male landing. De machine
bleef vannacht op Schiphol.
Mijnwerkersprotest
Ongeveer 10.000 Franse mijnwerkers hebben gisteren in Parijs gedemonstreerd tegen de plannen
in de mijnbouw meer dan 20.000 arbeidsplaatsen te schrappen. De Franse mijnbouw is, ondanks
een subsidie van 6,5 miljard frank per jaar, verliesgevend. De kolenmaatschappij wil de produktie
terugbrengen van 18,5 miljoen ton nu tot 10,3 miljoen ton in 1988. Daardoor zullen meer dan
20.000 van de 56.000 arbeidsplaatsen verloren gaan. In de stoet voerden de demonstranten een
symbolische berg mijnslakken mee (foto).
DEN HAAG Dennis
Gobardhan, een van de
Surinamers die er door le
gerleider Desi Bouterse
van is beschuldigd betrok
ken te zijn bij plannen
voor een invasie in Suri
name vanuit Frans-Guya-
na, heeft die beschuldi
ging ten stelligste ont
kend. „Bouterse ziet spo
ken", aldus Gobardhan.
Ook in november '83 beschul
digden de Surinaamse autori
teiten Gobardhan van betrok
kenheid bij plannen voor een
staatsgreep. Drie broers van
hem werden toen in Parama
ribo gearresteerd en zitten nog
steeds in voorarrest. De 28-ja-
rige Gobardhan ontkent niet
dat hij wel eens bezoeken
heeft afgelegd aan Frans-Guy-
ana. Deze bezoeken hebben
echter volgens zijn zeggen te
maken met plannen in Frans-
-Guyana grond te kopen. „Ik
wil me daar met mijn gezin
gaan vestigen".
Het Franse ministerie van bui
tenlandse zaken sluit de aan
wezigheid in Frans-Guyana
van een groep Surinamers
die volgens Bouterse de inval
zouden beramen niet uit.
„De grens ter plaatse is niet te
controleren", aldus het minis
terie van buitenlandse zaken
aan de Quai d'Orsay in Parijs.
Bovendien loopt het verkeer
tussen Suriname en Nederland
voor een groot deel via Frans-
-Guyana en Parijs, sinds Para
maribo het luchtvaartverdrag
met Nederland heeft opgezegd.
Parijs is er overigens alles aan
gelegen een goede verstand
houding met Bouterse te hand
haven, al was het maar omdat
Frans-Guyana ten opzichte
van Suriname in een positie
van zwakte zit Het ligt ver
van Frankrijk en telt slechts
50.000 inwoners. Bovendien
ligt de raketbasis van Kourou
niet ver van de Surinaamse
grens. Dat neemt niet weg dat
Frankrijk, waar het de betrek
kingen met Suriname betreft
zijn houding afstemt op die
van Nederland, aldus het mi
nisterie van buitenlandse be
trekkingen in Parijs.
Ploeg loopt
vast op
walviskaak
SCHOKLAND Een
boer in de Noordoostpol
der is bij het ploegen van
zijn grond op een deel van
een reusachtige walvis
kaak gestoten. Onderzoek
heeft aan het licht ge
bracht dat de kaak, die
was afgezaagd, rond het
jaar 1.700 op de bodem van
de Zuiderzee moet zijn be
land. Vermoed wordt dat
het bot overboord is ge
gooid door een walvis
vaarder. In de achtttiende
eeuw namen veel bewo
ners van de oevers van de
Zuiderzee deel aan de wal
visvaart.
Met uw krant naar het Gardameer:
8-DAAGSE LUXE TOURINGCARREIS NAAR
RIVA DEL GARDA en VENETIË
vertrek op maandag 26 maart en 2 april a.s.
Uitstekend beschermd tussen de Dolomieten ligt het prachtige
Gardameer temidden van een overweldigende natuur. Wij kozen het
schilderachtige stadje RIVA DEL GARDA als standplaats voor onze
luxe touringcarreis naar Italië. Gelogeerd wordt in het fraaie hotel
Astoria, bekend om zijn goede keuken, met lounge. T V.-kamer en 2
liften. Rondom het hotel is een prachtige palmentuin van 5.000 m2 met
daarin een flink zwembad en een gezellig zonneterras met ligstoelen.
Alle kamers hebben douche en toilet. Op het programma staan een
halve dagtocht naar de bekende oude stad Verona (Romeo en Julia)
met o.a. de grote Arena uit het jaar 100 na Chr., een volle dagtocht
naar Venetië met bezoek aan het beroemde San Marcoplein en de
mogelijkheid van een gondeltocht door èèn van de 150 kanalen.
een dagtocht rond het Gardameer en een mlddagtocht door de Dolomieten met o.a. een bezoek aan Trento. De heen-
en terugreis worden elk In 2 dagen met overnachting gemaakt. (Vertrek op maandagmorgen en de andere week
maandaaavond weer thuis.)
Deze bijzonder fraaie reis kost slechts 595.- per persoon op basis van een tweepersoonskamer en half-
pension. Inbegrepen de bootkosten Venetië en een afscheidsdiner bij aankomst in Nederland De toeslag voor een èèn-
persoonskamer is 75.- per persoon. Gecombineerde reisverzekering 16.- p.p. 5.- poliskosten. Annulerlngsverzeke
ring 3 1/2% van de reissom -f 6.- poliskosten.
Inlichtingen en boekingen telefonisch
onder nr. 070-190882 (van maandag
t/m vrijdag van 9 tot 13 uur) of
persoonlijk in onze vestiging
Spuistraat 71. Den Haag op de hoek
van het Spui,
POSTBUS 16050
2500 AA ••-GRAVENHAGE
TEL. 070-190862
(MAANDAG T/M VRIJDAG
TUSSEN 9 EN 13 UUR
LONDEN Premier Lubbers is vrij pessimistisch over
de mogelijkheid dat de Europese topconferentie, die 19
en 20 maart in Brussel wordt gehouden, een oplossing
oplevert voor de gigantische problemen waarmee de
Europese Gemeenschap heeft te kampen.
Na terugkeer van een werkontbijt bij de Britse premier That
cher verklaarde Lubbers „een tikje ongerust te zijn". Het onder
houd met Thatcher maakte deel uit van een serie besprekingen
van de Engelse regeringsleider ter voorbereiding van de top.
Maandag ontmoet zij de Franse president Francois Mitterrand,
de voorzitter van de top.
Volgens Lubbers bestaat het gevaar dat de lidstaten zo lang vast
gaan houden aan hun eigen standpunten, dat er te weinig tijd
overblijft voor een compromis. Het wordt „hoog tijd", aldus de
premier, dat men gaat werken aan een compromis dat voor al
len aanvaardbaar is.
KOPENHAGEN De Deense marine heeft het zoe
ken gestaakt naar de 80 vaten gif, die zeven weken ge
leden tijdens een storm door een vrachtschip in de
Noordzee werden verloren. Men wil het zoeken pas
hervatten als vissers op hun sonarapparaten signalen
krijgen, die doen vermoeden dat men op de vaten is
gestuit.
De Deense vissers zijn zeer verbaasd over het besluit „Het gif is
vandaag nog even gevaarlijk als voorheen", aldus een woord
voerder. In de vaten zit het zwaar giftige onkruidbestrijdings
middel Dinoseb. Het staat vast dat, als het gif vrij in het zeewa
ter komt, een milieuramp van ongekende omvang het gevolg zal
zijn. Volgens deskundigen kunnen de metalen vaten het hooguit
een jaar tegen de inwerking van het water uithouden.
De Nederlandse marine blijft voorlopig met twee tot drie sche
pen zoeken naar de vaten gif. De zoekactie is op dit moment
onderbroken door slecht weer, maar over enkele dagen gaan we
weer verder, aldus een woordvoerder van de marine in Den
Helder.
