TAFEL
n
„Milieu hoort thuis in het onderwijs"
KTHU wijdt zitting aan
„Theologie en Vrede"
£ctdóc@omcuiii
BTïïTl
CONCORDAATSCOMMISSIE IN ROME INGESTELD
KORTE
METTEN
Ontmoeting anglicanen en Nederlandse kerken
kerk
wereld
NOS in de knel
-u
Tl
DRIE LEIDSE STUDENTEN PLEITEN IN SCRIPTIE VOOR VERNIEUWING:
*rr
ACHTERGROND
EeidócSommit
VRIJDAG 24 FEBRUARI 1984 PAG1N)
EI
Miljoen gulden voor
missie mgr. Bomers
In een brief aan de stichting „Mensen in
Nood" heeft de bisschop van Haarlem,
mgr. H. Bomers, zijn dank betuigd voor de
miljoen gulden, bijeengebracht na de
KRO-Brandpuntuitzending op 13 januari.
Brandpunt zond toen aan de vooravond
van het vertrek van mgr. Bomers uit
Ethiopië naar Nederland, een reportage
uit over het werk van de bisschop daar en
zijn zorgen over de toekomst.
Binnen een week was er een half miljoen
gulden binnen bij „Mensen in Nood".
Deze maand groeide het bedrag aan tot
een miljoen gulden. Het geld zal worden
besteed aan de bouw en inrichting van
kliniekjes, scholen en voor de watervoor
ziening.
Dorothee Sölle
niet uitrangeren
De theologe Dorothee Sölle moet niet met
een leerverbod, maar met gesprekken „be
streden" worden. Dit is de mening van bis
schop Stoll, voorzitter van de Noordelbische
synode van de EKD. Hij antwoordt dat aan
vier predikanten uit zijn kerk, die willen,
dat de EKD zich openlijk van mevrouw Söl
le distantiëert. De theologe, die zowel in
Hamburg als in New York doceert, stond
vorige zomer op heel wat Duitse tenen, toen
zij in een voordracht tot de assemblee van
de Wereldraad van Kerken te Vancouver
onder meer zei afkomstig te zijn uit een
land waarvan de geschiedenis naar gas
stinkt. Met de voordracht heeft zij echter
ook veel mensen aangesproken, aldus bis
schop Stoll. Vooral haar kritiek op de con
sumptiemaatschappij vond hij zeer op zijn
Terugloop ook bij
kerken Australië
Ook in Australië zien de christe
lijke kerken zich geconfronteerd
met een verlies aan invloed en
slinkend ledental. Volgens recen
te vergelijkingen is het aantal
praktizerende katholieken ge
daald van drieëndertig procent in
1976 naar zesentwintig procent in
1981. Het aantal anglicanen liep in
dezelfde tijd met tien procent te
rug tot ongeveer zesentwintig
procent. De dalende invloed van
de kerken blijkt mede uit de hu
welijksstatistieken. Werd dertig
jaar geleden nog negentig procent
van de huwelijken tussen christe
nen kerkelijk ingezegend, afgelo
pen jaar was het nog maar vieren
zestig procent.
„Theologie en Vrede" is het
thema van de academische
zitting van de Katholieke
Theologische Hogeschool
Utrecht, die vrijdagmiddag
30 maart in de Janskerk aan
het Janskerkhof te Utrecht
wordt gehouden. Dan wordt
ook afscheid genomen van
dr. H. A. van Munster ofm,
secretaris-generaal van de
bisschoppenconferentie, die
vijftien jaar voorzitter van
het college van curatoren is
geweest.
In de bijeenkomst zullen aan
dr. Van Munster de eerste
drie KTHU-bundels worden
aangeboden van een nieuwe'
serie publikaties over „Theo
logie en Maatschappij", ge
schreven door docenten en
studenten van de KTHU,
waarin actuele vragen uit de
samenleving worden belicht.
De eerste bundel, getiteld
„Door gerechtigheid vrede"
behandelt het vredesvraag
stuk. Aan dit thema is de
academische zitting gewijd.
Jan ter Laak, secretaris van
Pax Christi Nederland houdt
dan een voordracht over de
betekenis van de theologi
sche reflectie voor het vre
deswerk.
De tweede bundel heet „Ge
zamenlijk verantwoordelijk".
Daarin wordt uitgewerkt hoe
de verantwoorefijkheid ge
stalte dient te krijgen in eco
nomische participatie, politie
ke democratie en in respect
voor de mensenrechten in sa
menleving en kerk. De derde
bundel „Geweld-tegen-Ge-
weld" behandelt de proble
matiek van geweld en ge
weldloosheid. De drie bun
dels worden uitgegeven door
„Gooi en Sticht" te Hilver
sum.
In Rome is gisteren door de
Italiaanse regering en het
Vaticaan de verwachte ge
mengde commissie ingesteld
voor onderzoek naar de ge
subsidieerde kerkelijke in
stellingen in Italië. De com
missie moet overeenstem
ming over deze netelige
kwestie bereiken, wil het
nieuwe concordaat tussen
Italië en het Vaticaan, dat 18
februari werd getekend, door
het Italiaanse parlement
worden goedgekeurd. Naar
verwachting zal de commis
sie een streep halen door de
subsidies aan meer dan vijf
tigduizend religieuze instel
lingen in Italië, die niet op
het gebied van het onderwijs
of in de charitatieve sector
werkzaam zijn. Het werk van
de commissie zal waarschijn
lijk zes maanden duren.
De secretaris van het pause
lijk staatssecretariaat, aarts
bisschop Achille Silvestrini,
sprak bij de installatie de
wens uit, dat de commissie
tot „moderne oplossingen"
komt, die passen bij de geest
van het tweede Vaticaans
concilie en het nieuwe ker
kelijk recht. Hij herinnerde
eraan, dat de eis van de kerk,
dat haar instellingen door de
Italiaanse staat worden er
kend, geenszins betekent, dat
de kerk om privileges
smeekt. De kerk wil slechts
bevestigd worden in haar
specifieke taak en voorts de
vrijheid behouden om een
dienst te verrichten ten bate
van de mens en het welzijn
van het land. Silvestrini leg
de er de nadruk op, dat de
Italiaanse kerk in het bijzon
der aandacht besteedt aan de
armen en de groepen in de
marge van de maatschappij.
In een brief aan de nieu
we secretaris-generaal van
de communistische partij in
de Sovjet-Unie, Konstantin
Tsjernenko, hebben onge
veer duizend Nederlandse
christenen hun bezorgdheid
geuit over het lot van dr.
Josif Begoen. In de brief
wordt de nieuwe Soviet-lei-
der gevraagd „de hele we
reld uw werkelijke huma
niteit en rechtvaardigheid
te tonen" door Begoen de
gelegenheid te geven naar
Israel te emigreren. Bëgoen
werd in november 1982
voor de derde keer gearres
teerd. Hij gaf ondergronds
les in het Hebreeuws en de
joodse cultuur. Eind vorig
jaar werd hij wegens anti-
-Sovjetpropaganda en agita
tie tot zeven jaar opsluiting
en vijf jaar verbanning ver
oordeeld.
•Aan de katholieke theolo
gische faculteit van de uni
versiteit van Lublin is het
eerste oecumenisch insti
tuut van Polen met zijn
werkzaamheden begonnen.
De belangrijkste taak van
het instituut is bevordering
van de oecumene op weten
schappelijk, didactisch en
praktisch niveau, alsmede
de opleiding van theologie-
docenten en van oecume
nisch ingestelde priesters en
leken. Het is mogelijk aan
het instituut de doctors
graad te verwerven. Stu
denten van alle christelijke
confessies kunnen zich la
ten inschrijven.
In Canterbury zal van 3 tot 6
april een conferentie worden
gehouden tussen vertegen
woordigers van de anglicaan
se kerk, de Nederlandse her
vormde kerk en de Gerefor
meerde Kerken in Neder
land. Dit is een uitvloeisel
van het bezoek, dat Robert
Runcie, aartsbisschop van
Canterbury, op 6 november
1981 heeft gebracht aan het
bestuur van de hervormde
synode.
Dit bezoek hield verband
met de herdenking van het
feit, dat de anglicaanse en
oud-katholieke kerken in
1931 te Bonn besloten tot we
derzijdse erkenning van de
sacramenten. In Den Haag
werd in 1981 besloten te on
derzoeken, of nadere ont
moetingen zouden moeten
worden georganiseerd. De
NHK betrok daarbij ook de
GKN, gezien het proces van
„Samen op weg".
In Canterbury zullen de oe
cumenische ontwikkelingen
in Groot-Brittannië en Ne
derland onderwerp van be
spreking zijn. Ook zal de dia
loog tussen anglicaanse en re
formatorische kerken nader
worden bekeken. Dat betreft
vooral de reeks besprekingen
tussen de Anglicaanse Con
sultatieve Raad en de We
reldbond van Hervormde en
Gereformeerde Kerken
(WARC), alsmede het Lima-
-rapport over doop, avond
maal en kerkelijk ambt.
Wegens toenemende on
lusten in het zuiden van
Soedan heeft de Lutherse
Wereldfederatie haar me
dewerkers van de hulp
dienst opdracht gegeven te
vertrekken naar de Kenia-
se hoofdstad Nairobi. Er
zijn nog drie medewerkers
van de „Werelddienst" ach
tergebleven, maar die zul
len ook zo spoedig mogelijk
uit Malakal in de provincie
Bovennijl vertrekken. De
„Werelddienst" van de Lu
therse Wereldfederatie
werkt elf jaar in Soedan,
waar hulp wordt geboden
bij de hervestiging van te
ruggekeerde vluchtelingen.
De kortgeleden ingevoerde
islamitische wetgeving voor
het hele land, heeft nieuw
voedsel gegeven aan de op
standige beweging van
Anyanya, waarvan leden
geregeld overvallen uitvoe
ren in het zuiden.
Nog vóór Pasen zal een
werkgroep van de Unie
„School en Evangelie" uit
komen met een nieuw tijd
schrift voor het godsdienst
onderwijs, onder meer be
doeld voor de scholen voor
voortgezet onderwijs. Het
zal veel praktische infor
matie bevatten, alsmede do
cumentatie en werkmateri
aal. Achtergrond van dit
initiatief is, dat in de prak
tijk van school en kerk pro
blemen zijn gerezen betref
fende het vorm geven aan
de boodschap van het evan
gelie op een manier, die
jongeren aanspreekt. De
Unie heeft nu een werk
groep Godsdienstpedago-
giek ingesteld, die tot taak
heeft concrete plannen te
maken om verantwoord be
zig te zijn met en in te spe
len op de godsdienstige ont
wikkeling en ervaring van
de jeugd. Het tijdschrift is
daarvan een voorbeeld.
_VV(
fclDI
[■mid
De NOS dreigt met zijn zendtijd in de knel te komen et Ai
de mediaplannen van minister Brinkman. Voor alle omi fiel
pen komt er uitbreiding van zendtijd, maar de NOS maai
zich aan het huidige aantal zenduren houden. Dèsonda°6le
wordt wel het takenpakket van de NOS wat uitgebreid,L-
voorbeeld met journaals in de middag. Omdat de cultlien
programma's van de NOS nu in het gedrang komen wilj,ept
groep mensen een soort alternatieve NOS oprichten. Datiurd
dan een omroep moeten zijn die, net zoals de andere omer d
pen, gewoon met leden gaat werken en op basis van het
tal leden zendtijd krijgt.
Het is geen onsympathiek plan, want inderdaad, de 1
heeft een aantal voor het huidige omroepbestel wezenjj
taken zoals bijvoorbeeld de programma's voor de minde!
den, waar de gewone omroepen in de concurrentieslag oi|
gunst van de kijker domweg niet aan toe komen. Dat s
programma's komt ten onrechte in de knel als er op N
zendtijd beknibbeld gaat worden.
HET plan voor een alternatieve NOS is in feite niet ij)
dan een politiek drukmiddel op de minister; niemand
er serieus aan het uit te voeren. Het is trouwens niet te i
wezenlijken. Niet omdat het volgens de omroepwet niet
kunnen, want de Hilversumse omroepen doen al zoveel
volgens de omroepwet eigenlijk niet kan. Het plan is
werkbaar omdat zo'n omroep in korte tijd toch ook naaj
gunst van het publiek zal gaan meedingen en op een gege
moment tot een zekere vervlakking zal komen. Zo'n omi
voegt dan niets meer toe aan het bestel en zou slechts
bijdrage zijn tot de zo verderfelijke versnippering van I
versum. |IBl
eze
DAAROM: van zo'n alternatieve NÖS zal nooit de oplos^€
komen. Het nu genomen initiatief is opnieuw een signaal
de politiek, dat waardevolle NOS-activiteiten door de mf
nota in de knel dreigen te komen. Indien de NOS-zenl
niet kan worden uitgebreid en daar is best een sluit/ j
redenering voor op te zetten dan lijkt een uitbreiding've
de NOS-taken ook niet de meest logische beslissing.
Wolkenvelden
DE BILT De zon zal mof*-
gen grotendeels achter wol
kenvelden schuil gaan. Neer
slag van betekenis wordt uit
die bewolking niet verwacht,
hoewel het niet onmogelijk is
dat er op een enkele plaats wat
lichte sneeuw valt. Het zal
door de krachtige noordooste
lijke wind nogal koud aanvoe
len, terwijl de temperatuur
vrijwel niet onder het nulpunt
wil komen. Ook 's nachts daalt
het kwik maar weinig. Meer
dan lichte vorst zal niet optre
den. Dit vrij koude weer hangt
samen met een hogedrukge-
bied dat zich uitstrekt htO'
West-Rusland via de Nooreks
naar de Azoren. Onder^
vloed daarvan kunnen oce,
storingen niet tot ons r P
doordingen. De krac!Ser
wind wordt veroorzaakt pir
een depressie, die van»t v
Middellandse Zeegebied i
Centraal-Europa trekt. Hoi
Weerrapporlen van vanmorgen 07.00|{ V
Weer Max Mtn |lan
lamp lamp Ir I
Amsterdam geh.bew. 2 O m|
Deelen geh bew. 2 -2 i va
Eelde geh bew. O -2 o.
Eindhoven geh bew. 2 O la^r
Den Helder geh.bew. 2 O 1 d€
Lh. R'dam h.bew. 2 t i0S
Twente geh.bew. 1 -1
Aardappel-
groentensoep met
kaas appel-
beschuitkoekje
vegetarisch
Voor twee personen hebt u
nodig:
1 liter water, 2 groente
bouillontabletten, V2 kg
aardappelen, 1 flinke ui, 1
dikke prei, 150 g winter
wortel, 150 g knolselderij,
15 g boter, 1 dl melk, sel
derij, zout, ketjap, stukje
belegen kaas van 150 g;
2 beschuiten, half ei, appel,
jam, suiker.
Kook de aardappelen gaar in
het water met de bouillonta
bletten en stamp ze bijna of
helemaal fijn. Verdeel de ui
in dunne snippers. Snijd de
prei tweemaal in de lengte
door en vervolgens in kleine
stukjes, was ze goed schoon
en laat op een zeef uitlekken.
Borstel de wortel schoon en
snijd hem in kleine reepjes.
Schil de knolselderij, spoel
hem af, snijd hem in dunne
plakken en verdeel die in
blokjes. Laat de boter smel
ten in een ruime braadpan,
doe er alle groenten bij en
smoor (is met deksel) ze in
tien minuten bijna gaar. Doe
er de gestampte aardappelen
met bouillon bij en laat de
massa nog heel even doorko
ken. Maak de soep af met
melk (of room), fijngeknipte
selderij, zout, ketjap. Snijd de
kaas in blokjes en leg voor
ieder een portie klaar op het
bord.
Klop het ei los met suiker,
kaneel en melk en haal de
beschuiten door dit mengsel.
Laat ruim de helft van de
boter lichtbruin worden in
de koekepan en bak er de
beschuiten in bruin. Schil de
appel, boor het klokhuis er
uit en snijd er twee stevige
schijven van (eet de rest van
de appel lekker op). Bak de
appelschijven na de beschui
ten in de rest van de boter
lichtbruin en gaar, leg ze op
de beschuiten en vul de holte
met jam. Strooi er naar
smaak suiker over.
JEANNE
LEIDEN In het on
derwijs wordt slechts in
cidenteel aandacht be
steed aan het milieu. Mi
nister Deètman van On
derwijs heeft kortgele
den een nota over mi
lieu-educatie aan de
Tweede Kamer gezon
den, waarin hij consta
teert dat de aandacht
voor milieu in diverse
soorten onderwijs wel
toeneemt, maar dat nog
zeer onduidelijk is wat er
precies aan dit onder
werp wordt gedaan.
Slechts in het voortgezet
onderwijs komt „mens
en milieu" voor als on
derwerp bij het vak bio
logie en natuurkunde.
Dat alles tot grote teleurstel
ling van veel groeperingen
die menen dat het hier om
zoiets essentieels gaat, dat het
onverantwoord is kinderen
daarmee niet al van jongs af
aan vertrouwd te maken. Te
meer daar juist nu de gevol
gen zichtbaar worden van
het gebrek aan kennis van
en verantwoording voor het
milieu. Gigantische bossen
sterven immers af door zure
regen en hele woonwijken
moeten worden afgebroken
omdat ze op gifgrond ge
bouwd blijken. Volgens drie
Leidse studenten die over dit
onderwerp een scriptie
maakten, is milieu niet alleen
nu een maatschappelijk ver
schijnsel, maar iets van alle
tijden. Het verschilt daardoor
van andere „hot issues" als
werkloosheid, kernbewape
ning en de problematiek van
minderheden en moet daar
om ook structureel in het on
derwijs worden opgenomen.
Harry Edelman, Jan van der
Veen en Mirjam Lindenhovi-
us tekenden voor de scriptie
„Onderwijsvernieuwing en
milieu-educatie". Naast hun
studierichting respectieve
lijk biologie, theologie en so
ciologie rondden ze daar
mee een van de twee noodza
kelijke doctoraal-bijvakken
af. Een van hun conclusies:
„Alles wat er in het onder
wijs gebeurt, zit vast aan pro
gramma's, hoewel het onder
wijs een steeds bredere,
Jan van der Veer (links) en Harry Edelman: „Het is volledig afhankelijk van de docenten of er nu iets aan milieu
wordt gedaan".
steeds maatschappelijker
doelstelling heeft gekregen.
Daardoor zit je met een di
lemma. Aan de ene kant
merk je dat leerlingen (en
leerkrachten) met iets actu
eels bezig willen zijn, maar
aan de andere kant moet er
worden toegewerkt naar de
eisen voor examens. Dat is
bijna niet te verenigen. En
omdat er op dit punt geen
•wettelijk kader is, wordt het
volledig afhankelijk van de
docenten of er iets aan zaken
als milieu wordt gedaan.
Oplossingen
Tegenover dat hap-snap-be-
leid plaatsen de drie studen
ten twee uitgangspunten
voor vernieuwing. Ten eerste
moet het milieu-onderwijs
gericht zijn op het vinden
van oplossingen en ten twee
de moet het interdisciplinair
worden gegeven, wat zoveel
wil zeggen als dat veel lessen
in elkaar moeten overvloei
en. Jan van der Veer: „Geen
hokjesgeest, geen afscheidin
gen, niet iedereen zijn com
petentie, maar problemen be
naderen in hun complexiteit.
Want ook het leven zelf zit
ingewikkeld, complex in el
kaar. Het is beter als je daar
al jong mee wordt geconfron
teerd, dan ontwikkel je je
heel wat harmonieuzer. Als
ie leert creatief te zijn kun je
net leven beter aan. Onder
wijs is toch immers niets an
ders dan mensen vertrouwd
maken met het leven".
„Dat hele theoretische, tradi
tionele is misschien wel leuk,
maar het leidt tot weinig. Je
kunt toch niet zeggen dat mi
lieu alleen bij biologie thuis
hoort of bij maatschappijleer,
om maar iets te noemen. Bio
logie, chemie, maatschappij
leer, economie, het heeft er
allemaal mee te maken.
Daarnaast moet je dingen
aanreiken. In de vorm van
projecten wat een van de
aantrekkelijke punten is van
de middenschool en door
te leren hoe je een probleem
aanpakt. Tot wat voor instan
ties moet je je bijvoorbeeld
richten als je ergens mee aan
de slag wilt? Hele eenvoudige
dingen. Zonder te verdrin
ken in de materie, zou ik me
kunnen voorstellen dat je
met een lerarenteam een
aantal thema's kiest dat on
der milieu valt en dat in je
onderwijsprogramma in
bouwt. Dan hoeft dat nog
niet eens expliciet in het
eindexamnen zijn terug te
vinden, maar je bent tenmin
ste wel veel georganiseerder
en gestructureerder bezig.
Dan ontkom je ook een beetje
aan het euvel iets te willen,
maar het niet te kunnen ver
wezenlijken".
Belastend onderwijs
Harry Edelman: „Momenteel
is er sprake van „belastend
onderwijs". De wetenschap
behandelt onderwerpen als
abstracte begrippen waarover
een hoeveelheid kennis
wordt verzameld. Die kennis
wordt „overgeplant" op kin
deren, die het in de lessen als
een opsomming over zich
heen krijgen. Dat is heel erg
bedreigend, het komt op ze
af. Wij vinden juist dat je
meer vanuit het kind moet
redeneren, meer moet aan
sluiten op zijn belevingswe
reld. En wat sluit ér nou
meer aan op de leefwereld
van een kind dan milieu?
Toch gebeurt het nog maar al
te vaak dat kinderen op
school alles leren over de flo
ra, maar als ze thuiskomen
niet eens weten hoe ze een
eenvoudig plantje moeten
verzorgen".
„Daarnaast zijn de proble
men met het milieu onder
hand zo groot, dat bewust
wording heel belangrijk is.
Want waar is natuur waar de
mens geen invloed op heeft?
Let wel: we zeggen niet dat
je alles overboord moet gooi
en. Veel stof blijft elemen
tair, die moet je leren beheer
sen. Maar daar moet je iets
aan toevoegen, dat is wat wij
vernieuwing noemen. Als je
traditioneel biologie blijft ge
ven, wordt het iets wereld
vreemds, wordt de natuur,
het milieu, een soort vitrine".
Aanknopingspunt
Jan van der Veer: „Dat is
ook de reden waarom we
vinden dat juist milieu een
plaats in het onderwijs moet
krijgen. Vergelijk het met
andere maatschappelijke ver
schijnselen die een claim op
het onderwijs leggen als
kernbewapening en werk
loosheid. Kinderen hebben
daar volgens ons nog geen
greep op, het zegt ze weinig
of niets. Terwijl je voor iets
als milieu al een aankno
pingspunt hebt als je de deur
uitgaat. Bovendien is werk
loosheid waarschijnlijk een
tijdelijk pobleem. in elk geval
voor een deel. Daarom moet
je aan zaken als het vredes
vraagstuk en werkloosheid
nu wel iets doen op school,
maar het kan minder ge
structureerd dan milieu.
Daarmee heeft de. mens altijd
te maken gehad, hij heeft er
nu mee te maken vaak in
negatieve zin door vervuiling
en hij zal er in de toe
komst altijd mee te maken
hebben".
„Ik weet niet of je daarmee
kunt voorkomen dat er
straks geen of minder gifbel
ten ontstaan of dat er geen
zure regen meer bestaat. De
stelling dat als we ons er
maar bewust van zijn het
vanzelf beter wordt, is sinds
de turbulente jaren zestig
toch ook aan slijtage onder
hevig. Ik denk daarom dat je
veel meer op het begrip
macht komt. Wie nemen de
beslissingen? Dat ligt ontzet
tend moeilijk, maar macht is
beïnvloedbaar. Zullen de
mensen die straks de beslis
singen nemen zich nergens
iets van aantrekken of zullen
ze zeggen: ik weet waarover
het gaat en dat is zo belang
rijk dat ik moet besluiten dit
of dat maar niet te doen. En
waarschijnlijk is het zelfs
veel prozaïscher en draait
het alleen maar om geld.
Nou, dan moet je zorgen dat
mensen beseffen dat het uit
economische motieven beter
is om maar wel een zuive
ringsinstallatie aan te leggen.
Ik bedoel maar. Door de hui
dige opzet van het onderwijs
blijven allerlei keuzes onder
tafel. Verander je dat, dan
kun je beter kiezen, want je
bent je bewust van wat er op
het spel staat. Ik wil niet be
weren dat het dan niet fout
kan gaan, maar je bent hoe
dan ook op een betere ma
nier bezig".
DICK HOFLAND
Wintersport 'f
DEN HAAG De wfmH,
sportmogelijkheden in d^taj
pen blijven zeer goed.
het Alpengebied luidt
weersverwachting: 'Stl
half tot zwaar bewolkt, i
toe sneeuw. Hét nulgradf
veau ligt op circa 700 nt
beneden het nulgradennisiei
kan de temperatuur opL_
tot +5 graden.
In de Ardennen zijn no{
perkte wintersportmogelij
den. Langlaufmogelijkh;
zijn er nog onderandere i|
zenborn en Bullingen en
neskiën in Robertville, L
een gemiddelde sneeuwhi
tot circa 20 cm. gemei
Door de dalende temper^
en de verwachte sneeuwi
er een geringe kans op
verbetering.
Ob~J
!la
eW
1 M
n
ete B
1WI
:id
lest
Duitsland Uat
Sauerland: gemiddeld tof^"
Harz: in de lagere delen tp
cm. g
in dê hogere delen torijg
cm. -tij,
Eifel: tot 30 cm. jgJj
In de Harz en in de hoger®
len van het Sauerland zij1. J'
een verharde, gedeeltelijk16!
ijste sneeuwlaag moméjsc
redelijke tot goede wr q
sportmogelijkheden. In djj j
fel, met name in de lageril 1
gen gebieden, zijn de w£
sportmogelijkheden beperk*
is.
Oostenrijk Je i
De wintersportmogelijkli er
in Oostenrijk blijven goe e<
zeer goed. I
Vorarlgebergte: 120 - 255h i
Tirol: 85 - 180 cm. hoe
Salzburgerland: 80 - 180 (te
Karinthië: 50 - 105 cm. i er
Le
eii
Zwitserland wc
Ook hier zijn de wihtertjjge
mogelijkheden in het fen
meen zeer goed.
Graubünden: 95 - 145 cm10ni
Berner Oberland: 80 - 14!°P
Wallis: 110 - 175 cm. ge
va
I te
Noord-Italië |/°I
De wintersportmogelijkl?ar
zijn goed.
Zuid-Tirol: gem. 35 tot 10P1S
Frankrijk |ms
De wintersportmogelijkP
zijn in het algemeen gorp1
zeer goed. rei<
Haute Savoie/Savoie 15(F°'
cm. h
Alpes du Sud 115 - 165 <?en
ANWB-sneeuwlijn 071
