WÏTïïTl TAFEL Guerrilla's van „Lichtend Pad" bedreigen prille democratie Peru I* Soiucml I®1 Handhaving bepleit van r.k. studentenpastoraat Slachtoffers van Franse revolutie zalig verklaard Heilige Stoel en Italië ondertekenen concordaat KORTE METTEN Beleid mgr. Bluyssen dient voortgezet kerk wereld £eidóe Libanees drama J 4= ACHTERGROND fieldae Sowumt MAANDAG 20 FEBRUARI 1984 PAGINLE. Paus Johannes Paulus II heeft gisteren tijdens een plechtig heid in de St-Pieter 99 slachtoffer van de Franse Revolutie zalig verklaard. Het gaat om 83 vrouwen en zestien mannen, onder wie twaalf priesters en drie vrouwelijke religieuzen die in 1793 en 1794 onthoofd of doodgeschoten zijn. De priesters werden ter dood gebracht, omdat zij geweigerd hadden een eed af te leggen op de nieuwe grondwet, waardoor zij zich aan de burgerlijke autoriteiten zouden onderwerpen. De paus legde er de nadruk op, dat de nieuwe zalig verklaar den herinneren aan de vele gelovigen die op dit moment nog van geloofsvervolging te lijden hebben. Tijdens de plechtig heid in de St.-Pieter, waaraan onder anderen tweeduizend Fransen deelnamen, werd ook de Italiaanse missionaris Gio vanni Mazzocconi zalig verklaard. Deze is in de vorige eeuw op Papoea Nieuw Guinea om het leven gebracht. In Rome is zaterdag het nieuwe concordaat tussen het Vati- caan en Italië getekend, waarover na zeven jaar onderhande len Overeenstemming was bereikt. De socialistische premier Bettino Craxi tekende namens Italië en kardinaal Casaroli zette zijn handtekening namens het Vaticaan. Het nieuwe verdrag vervangt het Verdrag van Lateranen, dat het Vaticaan in 1929 sloot met de fascistische dictator Be nito Mussolini. Dat verdrag gaf de katholieke kerk tal van priviliges, waarmee Mussolini hoopte de steun van de kerk voor zijn bewind te winnen. Het nieuwe concordaat behelst een verdergaande scheiding van kerk en staat. Het katholicisme is niet langer staatsgods dienst in Italië. Ouders mogen voortaan zelf besluiten of hun kinderen de godsdienstlessen volgen op de openbare scholen. Rome heet niet meer de „heilige stad", maar is nu een stad van „bijzondere betekenis" voor katholieken. Het r.-k. studentenpasto raat, dat in een oecume nisch kader werkt, moet niet overgedragen wor den aan de plaatselijke kerken. Dit dreigt te ge beuren doordat de uni versiteiten bezuinigen op de post studentenvoorzie ningen, waaruit behalve universitaire sportactivi teiten en crèches ook een deel van het r.-k. studen tenpastoraat betaald wordt. In tegenstelling tot de hervormde en ge reformeerde kerken heeft de r.-k. kerk nooit de volledige financiële verantwoordelijkheid voor het studentenpasto raat gedragen. Een en ander zou kunnen leiden tot integratie van het stu- dentenwerk in de plaat selijke parochies. Dit zegt het landelijk beraad van r.-k. studentenpastores in een rapport getiteld „Over het studentenpastoraat". Dit rapport is aangeboden aan de bisschoppenconferentie en aan de Radboudstichting, het r.-k. wetenschappelijk onder wijsfonds. Het is opgesteld door de studentenpastores Henk van Breukelen (Lei den), André van Kempen (Eindhoven) en Piet van Middelaar (Wageningen). Als argumenten tegen inte gratie van het studentenpas toraat in het gewone paro chiewerk wijzen de pastores er onder meer op, dat de massaliteit en de eigen pro blemen van de universiteit tot heel specifieke moeilijk heden bij de studenten lei den. Verder blijkt, dat stu dentenparochies vrijwel de enige plaats is waar jongeren nog met het geloof in aan merking komen. Op deze plaatsen wordt bovendien veel katechese gegeven, het geen volgens de studenten- pastores het beste in gemeen- teverband kan geschieden. De studentenpastores zijn van mening, dat de kerk vanuit het geloof verant woordelijkheid draagt voor de technocratische ontwikke lingen in de wetenschappen. De verhouding tussen geloof en wetenschap hebben de kerken in grote mate ver waarloosd. In het studenten pastoraat komen deze vragen aan de orde. Het studentenpastoraat is volgens het rapport de enige plaats waar al vijftien jaar een volledig oecumenische samenwerking bestaat. Zij vragen de kerken de proble men wop dit terrein geza menlijk op te lossen. Samen met bisschoppen in ruim 2.600 diocesen op vijf continenten zal paus Johan nes Paulus II op 25 maart de wereld opnieuw aan de Ma ria toewijden. In een tot de bisschoppen gerichte brief zegt de paus, dat de wereld bedreigd wordt door gevaren, die hun oorsprong in de zon de vinden. In samenhang met het Heilig Jaar bestaat er alle aanleiding, een nog ster kere roep om hulp te doen uitgaan aan de macht der verlossing. In het document spreekt de paus als zijn over tuiging uit, dat de wijdings akte zal beantwoorden aan de verwachtingen van veel mensen, die de Maagd Maria deelgenoot maken van hun diepe smart over het kwaad, dat de wereld bedreigt. In het bijzonder bestaat angst voor de bedreiging van de vrede en gerechtigheid in af zonderlijke landen zowel als in de hele wereld, verklaart de paus. De Braziliaanse aartsbis schop Dom Helder Camara heeft de oprichting aange kondigd van een „Broeder Franciscus-stichting". De be doeling is, dat die zich we reldwijd gaat inzetten voor de armen en tegen het ge weld. De nieuwe stichting krijgt als zetel de bisschops stad van Helder Camara. Re cife in Brazilië. In eerste in stantie zullen vertakkingen ervan zich vestigen in Italië, Frankrijk en de Duitse BOSSCHE ORGANISATIES: Drie r.-k. plattelandsorgani saties in het bisdom Den Bosch hebben in een brief aan het kathedraal kapittel van het bisdom gepleit voor voortzetting van het huidige beleid van het bisdom. De Noordbrabantse Christelijke Boerenbond (NCB), de Ka tholieke Vrouwenorganisatie van de NCB (KVO) en de Katholieke Plattelands Jon gerenorganisatie (KPJ) heb ben samen ruim tweehon derdduizend leden. De organisaties schrijven mgr. Bluyssen te hebben le ren kennen als een bisschop die midden tussen het volk stond en voor de mensen al tijd bereikbaar was. Zij ho pen. dat de ontwikkelingen in het bisdom zullen worden voortgezet, vooral met be trekking tot het betrekken van de gelovigen bij het ker kelijk gebeuren en het gestal te geven aan de kerk vanuit' de plaatselijke geloofsge meenschappen. De drie plat telandsorganisaties zeggen van de opvolger van mgr. Bluyssen onder meer te ver wachten, dat hij de gelovigen in zijn bisdom „luisterend, uitnodigend en inspirerend tegemoet treedt", en dat hij de katholieke leken en hun organisaties bewust zal doen worden van hun verantwoor delijkheid op het terrein van geloof en godsdienst. De or ganisaties hopen verder, dat de opvolger van mgr. Bluys sen er van harte aan mee werkt, dat de vrouw in de katholieke kerk die plaats en verantwoordelijkheid heeft, die haar als volwassen (leke) gelovige toekomt. De Diocesane Pastorale Raad (DPR) van het bisdom Den Bosch wil, dat de bisschop penconferentie de mogelijk heden tot gesprek en onder zoek over de toelating van vrouwen tot het ambt van priester en diaken en over de ontkoppeling van prieste rambt en celibaat open pro beert te houden. De raad nam zaterdag in Den Bosch deze aanbeveling met over grote meerderheid aan. Ook wil de DPR meer bekend heid aan het priesterambt ge ven in gezinnen, parochies, scholen en theologische fa culteiten en betere contacten leggen met theologiestuden ten. De aanbevelingen vloei den voort uit discussies over het priesterambt tijdens een vorige vergadering. Bondsrepubliek, uit welke landen vooreerst ook de fi nanciën zullen komen. Het ledenverlies van de Evangelische Kerk van Duitsland EKD wordt gaan deweg minder, zo blijkt uit de statistiek over 1982. Ge concludeerd kan worden, dat er een mindere neiging valt vast te stellen om zich te la ten uitschrijven. De zeven tien lid-kerken van de EKD hadden in 1982 samen 25,7 miljoen leden, 0,8 procent minder dan in het voorgaan de jaar. Terwijl in 1974 nog meer dan 200.000 mensen zich als lid lieten schrappen, was het verlies in 1982 „slechts" 113.375. Dubbel zo veel mensen als in 1973 keer den in 1982 in de kerk terug, namelijk 33.885. •Paus Johannes Paulus II heeft de vorig jaar gekozen generaal van de jezuïeten, de Nederlander Peter-Hans Kolvenbach, benoemd in de bestuursraad van de Romein se congregatie voor de we reldmissie. Hij kan als verte genwoordiger van een orde, nu deelnemen aan het be- leidsvoorbereidend werk in dit hoogste bestuurslichaam van de congregatie. De jaarlijkse ontmoeting tussen de pauselijke commis sie voor godsdienstige betrek kingen met het jodendom en het internationale joodse co mité voor interconfessioneel overleg zal van 25 tot 30 maart te Amsterdam worden gehouden met als thema „jongeren en religie". Voor zitter van de pauselijke com missie is kardinaal Wille- brands voorzitter is. In het internationale joodse comité zijn vertegenwoordigd het World Jewish Congress, het American Jewish Committee, de Synagogue Council of America, de Anti-Defama tion League en de Interfaith Council in Israël. Het is de eerste maal, sinds in 1971 de bijeenkomsten begonnen, dat men in Nederland vergaderd. 'han HET resultaat van ruim anderhalf jaar directe Amerikaa ^Jer en Israëlische bemoeienis met Libanon heeft niet alleen iet leid tot het vertrek van de PLO uit dit gebied, ook machtsverhoudingen tussen de verschillende Libanese be\ kingsgroepen zijn ingrijpend veranderd. Dat laatste zou den duur wel eens het belangrijkste, overigens volkomen verwachte, resultaat kunnen zijn van het Amerikaanse en raëlische optreden in Libanon, dat verder met een klinki echec dreigt te worden afgesloten. AANVANKELIJK zag het er naar uit dat na het vertj van de Palestijnen de christelijke bevolkingsgroep, vanoj de best opgeleide en meest welvarende Libanezen omt| tend, opnieuw haar stempel op het landsbestuur zou kunij drukken. De Falangisten, de best georganiseerde en mei strijdbare politieke groepering binnen de christelijke I meenschap, schoven vertegenwoordigers van de familie i mayel naar voren. Zij waren echter bij uitstek verbond met de bloedige partijstrijd in de Libanese burgeroorlog.) hoop op een mogelijke verzoening tussen de verschilleffilD Libanese bevolkingsgroepen, die ontstond na de komst jedej de Israëliërs en het vertrek van de Palestijnen, werd dcjujd door snel de bodem ingeslagen. Onder het wakend oog ibsic de Amerikaanse troepenmacht en de Israëliërs werkte Cnd mayel tevergeefs aan de versteviging van het centrale ge^mis dat vooral de positie van de christenen ten goede zou komfum llegi P u: T, hder UE christenen in Libanon nemen in velerlei opzichten ^cilit bijzondere positie in. Eeuwenlange vervolgingen door degn lamitische meerderheid hebben niet kunnen bewerkstelliijsch dat zij uit het land werden verdreven. De massale mojsch door de Druzen op christenen in de vorige eeuw is een iens de gruwelijkste uitingen van die nog steeds bestaande tegan stellingen. De opkomst van de christelijke Falangepartij ook niet los worden gezien van de bedreiging waaraai christenen zijn blootgesteld. Daarnaast leverde de tegen: ling rijk/arm steeds conflictstof op tussen de Libanese bej kingsgroepen. Onder de Fransen werd een bestuur uil werkt dat de rechten var» de verschillende bevolkingsgi pen minutieus vastlegde. Dit zogenaamde nationale blijkt nu aan herziening toe. De familie Gemayel heeft gepoogd de situatie van vóór de burgeroorlog van 197! herstellen, maar deze poging heeft nu als averechts resull dat de machtsbalans nog meer in het nadeel van de christ«_m, ke bevolkingsgroep is verschoven. *!drij Uitgerekend nu Libanon dieper dan ooit is verdej verdwijnt de internationale troepenmacht uit dit land. 1 internationale vredesmacht is echter meer dan ooit nodigP te voorkomen, dat de verschillende bevolkingsgroepen Fn^ kaar uitmoorden en daardoor het herstel van de eenheidP het land vrijwel zeker definitief onmogelijk maken. Hope|n 11 zullen de uiteenlopende machtsgroeperingen, die bij het 4 banese drama zijn betrokken, niet verhinderen dat de Fratfnla suggestie om in Beiroet en omstreken een VN-vredesmaJ te stationeren alsnog wordt opgevolgd. Runderrolletje met wortels en aardappelen abrikozen- ijstdessert Voor twee personen hebt u nodig: 2 runderrolletjes, 30 g bo ter, 500 g winterwortels, 1 le pel olie, uitje, 1 dl water, 1 bouillonblokje, tijm, peper, peterselie, 1 lepel citroen sap Vz tot 1 kg aardappelen: 4 dl melk, 40 g rijst, 25 g suiker, klein blikje abriko zen. Bak de runderrolletjes in warme boter, regelmatig ke rend, in twintig minuten bruin en gaar. Houd het dek sel zoveel mogelijk schuin op de pan. Zorg dat het vlees rustig bakt als het te hard gaat, wordt het lapje mager rundvlees aan de buitenkant hard en droog. Maak de jus af met weinig water als het vlees uit de pan is. Borstel de winterwortels schoon. Halveer dikke stuk ken en snijd de wortels in schijven van een halve centi meter dik. Fruit het kleinge sneden uitje goudgeel in de olie, bak vervolgens de wor telschijven al omscheppende even mee en kook ze dan verder gaar in het water met bouillonblokje, tijm en peper. Schep de groente tijdens Bet koken nog een paar keer om en reken een kooktijd van circa 15 minuten. Meng de gare wortels met fijngeknip te peterselie en citroensap. Spoel de rijst in een zeef af tot er helder water afkomt, laat hem uitlekken en strooi hem roerende in de aan de kook gebrachte melk. Laat de rijst in een half uur zacht koken gaar worden, roer er onderwijl een paar keer in. Voeg van het vuur de suiker toe. Doe de afgekoelde rijste brij in schaaltjes en leg de in gesneden stukjes abrikozen met wat sap op. JEANNE AYACUCHO (Peru) De zachte stem van de organist ging bijna hele maal verloren in het ge snik van de congregatie. De gelovigen, voor het merendeel Indiaanse vrouwen, woonden een mis bij die was opgedra gen aan hun „vermiste" familieleden. Plaats van samenkomst was de ba rokkerk San Francisco, pal naast het hoofdbu reau van politie in Aya- cucho. Na afloop van de mis trok ken de vrouwen en masse naar het kantoor van de offi cier van justitie van het klei ne provinciestadje. Daar aan gekomen dienden ze een aan klacht wegens ontvoering in tegen brigadier Clemente Noël. Deze brigadier heeft tot eind vorig jaar het bevel .ge voerd over de veiligheids troepen, belast met de strijd tegen de guerrilla's in Ayacu- cho en zijn sombere, wonder schone achterland. Volgens het onlangs opgerichte Comi té van Familieleden van Ver misten, of Moeders van de Plaza de Armas zoals ze plaatselijk wel worden ge noemd, is Noël verantwoor delijk voor de verdwijning van ruim 1.500 mannen. Het 70.000 inwoners tellende stadje Ayachuco ligt onge veer 500 kilometer ten zuid oosten van de Peruaanse hoofdstad Lima en midden in een gebied van elf provincies waarvoor de militaire nood toestand geldt. In dit gebied zijn naar schatting 6.000 mili tairen, mariniers en oproer politie ingezet tegen de guer rilla's van Sendero Luminoso (Lichtend Pad). Voedingsbodem De guerrilla's zijn Maoïsten, die de moderne technologi sche ontwikkeling verwer pen als „imperialisme" en die Peru's machtige, vanuit de stad opererende coalitie van marxistische partijen be schouwen als „parlementaire idioten". Ze hebben een vruchtbare voedingsbodem gevonden in Peru's armste streek, waar Indiaanse grie ven over landkwesties ge paard gaan aan een groot cy nisme ten aanzien van de na tionale regeringen in Lima die het gebied altijd hebben verwaarloosd. Door veel jonge, ontevreden Indianen te recruteren heeft Sendero zich in de loop der jaren kunnen ontwikkelen tot een efficiënte en geheime terreurorganisatie. De wa pens die de guerrilla's ge bruiken variëren van dyna miet, hooivorken en uit de vorige eeuw daterende gewe ren, die de boeren al ge bruikten in de oorlog tegen Chili, tot supermoderne ma chinegeweren die zijn gesto len van de plaatselijke poli tie. De guerrilla's voeren nachtelijke aanvallen uit op politiebureaus, openbare ge bouwen en elektriciteitscen trales. Grootgrondbezitters en collaborateurs die worden verdacht van samenwerking met de politie worden in koe len bloede vermoord. Geconfronteerd met een vij and „die zijn gezicht niet laat zien", zoals een officier van het leger het zegt, beschou wen de veiligheidstroepen de hele burgerbevolking in en rond Ayacucho als hun vij and. Het afgelopen jaar zijn meer dan 3.000 mensen door hen vermoord, aldus Mario Cavalcanti, voorzitter van.de Advocatenbond van Ayacu cho en van de onlangs opge richte Commissie voor de Mensenrechten. „Het grootste deel van de moorden is het werk van dë veiligheidstroepen en de meeste slachtoffers zijn on schuldige boeren", aldus Ca valcanti. Cavalcanti is on langs acht uur vastgehouden' op het politiebureau van Lima. Hij zegt dat zijn arres tatie een „politieke achter grond" had en volgde op zijn recente uitspraken over de schendingen van de mensen rechten in de provincie Aya cucho. Op 1 januari werd brigadier De Indiaanse inwoners van dorpjes in de Peruaanse provincie Ayacucho zijn inmid dels gewend geraakt aan dit beeld: patrouillerende militairen op zoek naar leden van „Lichtend Pad". Noël als politiek en militair commandant van de veilig heidstroepen vervangen door brigadier Adrian Huaman. Huaman, die de taal van de Indianen spreekt en zelf af komstig is uit de Andes-ber- gen in het zuiden van Peru, liet weten dat hij het verloop van de drie jaar oude oorlog tegen de guerrilla's zou „mo raliseren" door steun te ge ven aan gerechtelijke onder zoeken naar vermeend wan gedrag en martelingen door de veiligheidstroepen. Wellicht het opzienbarendste resultaat van deze nieuwe benadering was dat de open bare aanklager eerder deze maand een voorlopige aan klacht indiende tegen 26 po- litie-agenten. Deze agenten zouden op 11 november vorig jaar 31 boeren, vrouwen en kinderen in het dorpje Soccos ten zuiden van Ayachucho, hebben vermoord. Volgens een getuige die het bloedbad heeft overleefd werden de boeren, die een verlovings feestje aan het vieren waren, door de politie meegevoerd naar een nabijgelegen rivie roever en daar neergeschoten en begraven. Brigadier Huaman vertelde buitenlandse journalisten dat militaire activiteiten het pro bleem van de guerrilla's niet kunnen oplossen als „deze niet gepaard gaan met stap pen op economisch, politiek en sociaal gebied". Hij zei dat hij extra gelden van het mi nisterie had gekregen voor de bouw van openbare voor zieningen en het uitdelen onder bescherming van het leger van zaad en kunst mest onder de boeren. Harde dobber Maar hij zal er een harde dobber aan hebben om de mensen van Ayachucho te overtuigen dat de situatie in derdaad veranderd is. De bri gadier gaf toe dat politieke veranderingen „meer schijn dan werkelijkheid" zijn, waaraan hij toevoegde dat we „allemaal moeten handelen binnen de vastgestelde nor men". Hij zei dat hij „geen enkel concreet bewijs had" van wangedrag en martelin gen door de veiligheidstroe pen en hij ontkende catego risch het bestaan van illegale ..kampen" op zo'n zestal mili taire bases in het gebied. Maar volgens Cavalcanti zijn het juiste deze militaire kam pen die voor burgers verbo den terrein zijn, waar „dui zenden" mensen zijn verdwe nen. Hij noemde een geval dat kenmerkend lijkt voor de hele situatie. In Sivia, even ten noorden van Ayachucho, werden op 5 november 300 mensen opgepakt als vergel dingsmaatregel voor een moordaanslag op een leger- kapitein door guerrilla's van Sendero Luminoso. Volgens een van de gevangenen,' een vrouw die haar naam om veiligheidsredenen niet wilde noemen, werden de vrouwen en oude mensen na twaalf uur vrijgelaten. De 54 jonge mannen, onder wie haar broer, werden overgebracht naar de nabijgelegen legerba sis Pichari. Sindsdien is van hen taal noch teken meer vernomen. Vertrouwen Ondertussen ondermijnt de snel groeiende economische crisis het vertrouwen van de bevolking in de regering van de democratische gekozen president Belaunde. Mede als gevolg hiervan kan Sendero zijn activiteiten ook over an dere delen van het land uit breiden. Voor president Be launde zal het daardoor steeds moeilijker worden de orde in zijn land te herstel len. Mocht hij daarin niet of niet voldoende slagen, dan doemt het gevaar van een staatsgreep door het leger weer levensgroot op aan de horizon. MIKE REID Copyright The Guardian Bewolking ingsi dat DE BILT Volgens 1 KNMI is er ander weer komst. Een hogedrukgebT boven Rusland neemt in be-l kenis af en geeft oceaanstot-^ «- gen de gelegenheid om onze omgeving door te di,.^ gen. Zo'n storing brengt rw (J gen veel bewolking, en daal kan af en toe regen en e( ook sneeuw vallen. Omdat' temperatuuur van de gri nog beneden nul is ook ij mogelijk. [n H, In de komende nacht ishht zi temperatuur nog even onkond het vriespunt, woensdag wo j)e het omstreeks plus drie £gerli den. De neerslag vormt nielcht i inleiding tot echt zacht wLtue Tot en met zaterdag wor|e die minimumtemperaturen omk eer vriespunt verwacht en njtners dagtemperaturen rond ]ten n drie graden. Tegen het w® zo einde is er weer kans op pe! den met zon. Weerrapporten van vanmorgen 07.00 Weer Max I"- Amsterdam onbew. 2 De Bilt onbew. 3 Deelen onbew. 2 Eelde onbew. 0 Eindhoven onbew. 2 Den Helder onbew. 1 Twente onbew. 1 Vllssingen onbew. 2 Z.-Limburg onbew. 2 onbew. 14 -2 Stockholm Wenen Casablanca Istanbul Las Palmas Beiroet Tel Avlv Tunis faam Idrej 'ostct letaal StuiL laam -ftdres Geen krant ontvan gen Bel tussen 18.00 en 19.00 uur, zaterdags tussen 14.00 en 15.00 uur, telefoonnr. 071- 122248 en uw krant wordt nog dezelfde avond nabezorgd. ostcc ituurd eidse ib. Ind

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1984 | | pagina 2