*B*
A* C
Dammen niet alleen zaligmakend
voor Hans Vermin
PSf^gj Materiaalverzorger Aat Tiekstra
(IMJ)
tevreden in schaduw van bobbers
3|
Onderwijs
als
witkwast
voor
het grijze
circuit
SPORT
CaidócSomg/nt
WOENSDAG 8 FEBRUARI 1984 PAC
HAARLEM Met name
denksporters worden in
de publiciteit nogal eens
afgeschilderd als ietwat
merkwaardige, misschien
zelfs wel wereldvreemde
types. Zo baart schaker
Viktor Kortsjnoj al jaren
lang regelmatig opzien
door het uitdenken en -
voeren van nieuwe trucs
om zijn tegenstanders uit
hun evenwicht te bren
gen. Of wat bijvoorbeeld
te denken van dammer
Jannes van der Wal die
door een vaak lachwek
kend, letterlijk nietszeg
gend optreden en tegelij
kertijd door in sensatie-
zuchtige bladen breed uit
gemeten escapades in de
richting van personen van
het andere geslacht regel
matig aan de minder pret
tige kanten van het bij
ieen brede massa beroemd
(of berucht) zijn werd her-
ijinerd.
De hoofdpersoon in dit geval
mag zich mede tot de nationa
le top in laatstgenoemde sport-
categorie rekenen. Hans Ver-
mm immers wacht van 9 tot 22
april in het Gelderse Huissen
een vierde optreden in de fi
naleronde om het landskampi
oenschap dammen. Maar in te
genstelling tot Van der Wal
(maar cr zijn heus nog meer
voorbeelden van dergelijke
symptomen te geven), staart
Vermin zich niet blind op zijn
sportieve activiteiten. „Dam
men is voor mij een hobby,
niet alleen zaligmakend", zegt
de 22 jaar geleden geboren en
vervolgens getogen Wasse
naarder. die deze zomer zijn
studie fysiotherapie in Haar
lem hoopt af te ronden. „Als
dammers onder elkaar praten
we amper over iets anders.
Dat is op z'n tijd best leuk.
Maar ik spendeer toch zeker
niet meer dan zo'n vijftien
procent van mijn tijd aan het
dammen. Er zijn nog zoveel
andere leuke dingen in het le
ven".
„Ik word. door onder meer
studiegenoten, wel eens met
Van der Wal vergeleken.
Dammers worden dan over
één kam geschoren. Maar ik
zou niet zo willen zijn als hij.
Tien uur per dag dammen, ge
tikt eigenlijk. Van der Wal is
een mafketel, dus een gewilde
prooi voor journalisten. Daar
kun je een mooi stukje over
schrijven. Ik doe. zoals ook
Harm Wiersma, liever nor
maal. Maar ja. wat is normaal?
In ieder geval brengt Van der
Wal het dammen vaak in de
publiciteit. En dat is natuurlijk
altijd meegenomen".
Te eenzijdig
„Maar zoals hij alleen met
dammen bezig is. dat vind ik
te beperkt, te eenzijdig. Het is
natuurlijk zijn eigen keuze,
maar ik streef naar iets an
ders. Kan het ook niet altijd
even goed opbrengen me vol
ledig op een partij te concen
treren. Dan speel ik maar zui
ver op routine. Minder crea
tief. meer volgens het boekje.
Vaststaande systemen volgen,
bekende varianten doorvoe
ren. Maar liever ga ik zelf op
verkenning uit. Ben niet zo'n
theoreticus, meer een praktijk
mens. Soms zit ik ook wel eens
sommige bekende openingen
of zo te bestuderen en ik zon
der me ook wel eens van de
buitenwereld af. Maar ik blijf
steeds aanspreekbaar. En echt
intensief voorbereiden op be
langrijke toernooien, daar ont
breekt het ook wel eens aan.
Mijn studie vergt veel van
mijn tijd. dat is een prioriteit".
Hans Vermin is duidelijk niet
enkel gefixeerd op het dam
men. Ook andere takken van
sport mochten (aktief) en mo
gen (passief, als aanhanger
van Ajax) op zijn aandacht re
kenen. Actief was hij als doel
man in een jeugdelftal van de
Wassenaarse voetbalvereni
ging Blauw Zwart, zwemmen
en waterpolo deed hij bij het
plaatselijke Zilvermeeuwen en
ook tafeltennis is Vermin niet
vreemd. „Via een toernooi met
de Bonifacius-school en daarna
contacten met de Wassenaarse
damvereniging ben ik me op
het dammen gaan toeleggen.
En de successen volgden el
kaar op. Eerste van Zuid-Hol
land, diverse nationale jeugdti-
tels, snelschaakkampioen van
Nederland. Door die goede re
sultaten bleef ik het dammen
het leukst vinden. En heb
daarvoor ook bewust geko-
Aandacht
„Ik weet natuurlijk nog niet
wat de toekomst zal gaan
brengen. Het zal niet eenvou
dig worden een baan te vin
den. Wanneer ik werkloos
word, ga ik wellicht meer aan
dacht aan het dammen beste
den. Maar misschien vind ik
wel werk in het buitenland en
kan ik bijvoorbeeld als kam
pioen van Zwitserland naar
een wereldkampioenschap of
zo. Maar even serieus, dat is
natuurlijk koffiedik kijken. Al
zou ik best wel eens een echt
kampioenschap willen meema
ken. Ik schijn wel talent te
hebben, ben eigenlijk wel een
voudig door de halve finales
gekomen. Ik beschik over een
sterk analytisch vermogen,
kan goed systematisch denken.
Dammen is voor mij toch wel
belangrijk, als volwaardige
sport. Geen spelletje van vier
op een rij of zoiets".
Vorig jaar juni reisde Hans
Vermin met het Nederlands
team voor een interland tegen
de Sovjet-Unie naar de Ar
meense hoofdstad Erevan.
„Het was daar bloedheet, het
dammen zelf kwam enigszins
op de achtergrond. Heb toch
viermaal remise gespeeld te
gen Korenevsky, tiende op de
wereldranglijst. Ik ongeveer
honderdste. De eindstand
werd tenslotte 42-38, een heel
aanvaardbaar verlies. Maar de
meeste indruk heeft toch het
hele dagelijkse leven daar op
mij gemaakt. Het communis
me, een heel andere cultuur,
arme mensen in krotten", al
dus schildert Vermin zijn rui
mere belangstelling voor al
leen hetgeen zich rond dat
bord met al die zwarte en wit
te schijven afspeelt.
DICK KIERS
Hans Vermin: „Alleen met
dammen bezig zijn zoals
Van der Wal, is te beperkt,
te eenzijdig".
TELEFOON ABC
VOOR LEIDEN EN
lilH air
Accu's Groenen
Gratis accu's testen, monteren en complete autoinstalla
tie doormeten. Leiden. Nieuwe Rijn 106, hoek Lange-
Tel. 071-120500-123140
met
)rtat
Inlichtingen over plaatsingen in deze rubriek:
telefoon 071-122244
van 8.15-17.00 uur.
Taxibedrijf
VAN OOYEN B V. Corellistraat 1. Hazerswoude
Rolstoelvervoer, Trouwauto's. Groeps- en Vakantievervoer
Het Bloemencentrum
voor bloemen en planten, bloemwerk, plantenbakken,
bruidswerk, rouwarrangementen
Lage Rijndijk 10b, Leiden Tel. 071-121434
Bloemsler kunst
MILLE FLEURS
Wagnerplem 132. Leiden
Tel. 071-763138
Treubplein 1. Voorschoten Tel. 01717-6288
Dames- en Herenkapsalon
Tel. 071-131310
Dames- en Herenkapsalon
MAISON KREEFT - Wilhelminapark 1. Oegstgeest
Oameskapsalon geopend van 8.30 tot 18 00 uur
Herensalon, woensdaq en
do van 8 30 tot 17 30u Tel. 071-174270
Dansschool
'EVERT CASTELEIN
Hooglandse Kerkgracht 48
2312 HV Leiden
Tel. 071-123583 - 120917
Scholl Speciaalzaak
ook voor uw winterschoenen
Hooigracht 4. 2312 KR Leiden Tel. 071-131770
Tel. 01714-2040
Touringcar
Tel. 01713-9107
Trouwauto's
GEBR. DE JONG LEIDEN BV
Hogewoerd 160/164 - Leiden
Tel. 071-140167/149000
Unisex Coiffure Indlvlduelle
Tel. 071-131489
Van Berge Henegouwen B.V.
Tel. 071-121782
Woninginrichting
FRANS VAN STIJN
Warmond - Dorpsstraat 64
Tel. 01711-10052
Zaalverhuur t parlement
voor party's, vergaderingen en clubs
Nieuwstraat 45 - Leiden
Tel. 071-132974-212327-213838
De Voorburger Aat Tiekstra.
VOORBURG Het zijn
natuurlijk alleen de spor
ters die bij Olympische
Spelen op de voorgrond
treden. Maar veel mensen
werken in de schaduw
van de topsporters. Zo be
hoort ook de Voorburger
Aat Tiekstra tot de huidi
ge Olympische ploeg, al
zullen maar weinigen dat
weten. De chef van een
wegmarkeringsbedrijf is
meegegaan naar Sarajevo
als materiaalverzorger
van de Nederlandse bobs
lee-ploeg.
„Het is toch enorm om op deze
manier de Winterspelen van
dichtbij te mogen meemaken.
Samen met Rob Geurts ben ik
materiaalverzorger. Rob is van
de tweede nationale bobslee,
die echter niet op de Spelen in
actie komt. Eén van onze
werkzaamheden is de bobslee
naar de start te brengen. Als
Job van Oostrum en' John
Drost dat zelf zouden doen,
waren ze al doodop voordat ze
aan hun afdaling moesten be
ginnen".
Door zijn vriendin Marijke
Reuter, die fysiotherapeute is
van de Bobslee Bond Neder
land, is Aat Tiekstra in contact
gekomen met de bobbers. „Ik
kende die jongens natuurlijk
ook van de autorensport. Jim
Vermeulen, de directeur van
het circuit van Zandvoort, is
ook voorzitter van de bobslee-
bond. Ik sleutel ook aan de
wagens van Luuk Vermeulen
en Henny Hemmes. Feitelijk is
de bobslee-sport best te verge
lijken met Formule 1 rijden.
In kosten zal het echt niet veel
voor elkaar onder doen. En bij
beide is het de kunst om de
wagen (of de bob) sneller te
maken. Een standaard-bob
kost altijd nog zo'n vijftiendui
zend gulden. Maar er zijn bobs
op de Spelen die al snel vijftig
duizend gulden kosten. Feite
lijk zou het een goede zaak
zijn als er bij de wedstrijden
een standaardklasse en een
open klasse zouden zijn. Het
komt er nu ook op neer, dat
wie het meeste geld aan de
bob kan besteden, al duidelijk
een streepje voor heeft. Jaar
lijks komen er nieuwe, betere
en duurdere bobsleeën op de
kampioenschappen".
Aat Tiekstra heeft natuurlijk
veel van horen zeggen. Hij is
pas een half jaartje betrokken
bij het bobben. De materiaal-
verzorger was ook eens navi
gator van de Volkswagen van
de oud-wereldkampioen zij-
spancross. Frits Kigge, tijdens
de voorlaatste Parijs-Dakar.
„Wij zijn toen tot Zuid-Alge-
rije gekomen. Zo'n woestijn
rally zou ik best nog een keer-
je over willen doen. Dat was
een geweldige belevenis".
Zelf sporten?
Doet de Voorburger zelf aan
sport? „Nee. daar heb ik geen
tijd voor. Ik ben op deze ma
nier bij de sport betrokken en
daar ben ik tevreden mee. Het
zit er ook echt niet in, dat ik
zelf aan het bobben zal gaan
doen. Natuurlijk moet je wel
weten waar je bij betrokken
ben. Daarom maakte ik vorige
week tijdens een training in
St. Moritz een echte afdaling.
Het is een heerlijke sport en
lage
echt niet zo gevaarlijktemi
er wel eens uitziet".
lg v;
Tijdens de Olympische
zal Aat Tiekstra zijianw
flink te kost geven. „i^ande
bij verzorgers van gro Voi
den in deze sport kaS
kwaad. Kijk. de Bobsle
Nederland bestaat •raa
jaar. Toen de jongens
begin in het buitenlamj)^
men. stonden andere
met raad en daad klaatfEN
er nu echter niet mji h
Want ze houden op h^vooi
blik wel degelijk rekenden 1
de Nederlandse jong^k t
hebben het bobben sneaan
de knie gekregen. Tijc De
wedstrijden om de §uit
Cup stonden ze gek teöj oo
dat Nederland zo'n grolde gl
uitgang had geboekt", jlgen:
In ca
Kan Aat Tiekstra zij" een
zijn sport combineren^ gej,
zomer ben ik actief in
sport, maar dat is mees
maal in het weekeinde^-w-j
winter is er niet al vJJ
werk met de wegmarke
Dat komt uitstekend
kan me dan met toestr'
van mijn werkgever -trp
vrijmaken voor het 1 1^
Het is natuurlijk zo nu:-*-'
wel wat passen en me'yjjp
jongens zijn vooral dezt
pische winter voor trai
veel in het buitenlai_
weest. Met de instelling"
bobbers is het zeker i
eerste en meteen de
keer dat Nederland opi te
derdeel op de Olympisc^
len van de partij is", vtL,
materièalverzorger Aafer~r
stra.
ARTHUR VAN RIJfg
NIJMEGEN Over tien jaar,
voorspelt prof. dr. J. van Hoof
aan het slot van het interview,
zal de jeugdwerkloosheid in
zijn huidige uitzichtloze vorm
tot het verleden behoren.. Eni
ge verbazing dezerzijds over
zo'n boude bewering staaft
hem slechts in zijn stelligheid.
„O ja, je ziet dat er al iets aan
het veranderen is. Ik noem de
vanzelfsprekendheid waarmee
mensen beneden de dertig
jaar blijkens onderzoek aan
kijken tegen het verschijnsel
van de tweeverdiener. Dat zal
na 1990 een doodnormaal pa
troon zijn. En de herverdeling
van werk door arbeidstijdver
korting zal tegen die tijd ook
wel zijn beslag gaan krijgen.
Het probleem ligt dus bij dat
gat van tien jaar. Hoe wordt
het opgevuld, met name door
het onderwijs? Want als dat
niet zinnig gebeurt, gooien we
een generatie jongeren weg".
Prof. Van Hoof is hoogleraar in de
sociologie van arbeid en bedrijf aan
de universiteit van Nijmegen. Toen
de Stichting Landelijke Organisatie
Vormingswerk LOVWJ onlangs
zijn tiende verjaardag vierde met
een internationaal symposium over
het vraagstuk jeugdwerkloosheid
en onderwijs, werd hij uitgenodigd
de discussie voor te zitten en te lei
den. „Onderwijs is niet mijn vakge
bied. Daarom was het voor mij als
relatieve buitenstaander uiterst
leerzaam te vernemen wat er zoal
leeft, af te wegen wat de mogelijk
heden en onmogelijkheden zijn.
Wat me bijvoorbeeld erg aansprak
was de idee van een zogenaamde
overgangszone, die tijdens de ge
sprekken sterk naar voren kwam".
Volgt een klein college. „Tussen de
wereld van het reguliere werk, de
normale arbeidsmarkt en die van
de werkloosheid in absolute zin
valt een overgangszone te onder-
scheiden. Dat begrip kun je toepas
sen op mensen die letterlijk in een
overgang zitten, die zoekende zijn.
Maar je kunt het uitbreiden tot
heel het grijze circuit tussen de we
relden van werk en werkloosheid.
Dan wordt het pas interessant. Al
ternatief werk. Vrijwilligerswerk.
Werk met behoud van uitkering.
Plus de sociaal-culturele poot eron
der, de veranderende opvattingen
over werk. Zo'n brede overgangs
zone bestaat al. maar hij wordt nog
niet erkend. Hij zou een officiële
plaats dienen te krijgen, nu de wer-
Prof. Van Hoof: „Over tien jaar zal de jeugdwerkloosheid in zijn huidige uitzichtloze vorm tot het verleden
behoren".
NUKKEN EN GRILLEN
De gedachte is het onderwijs gro
tendeels vreemd, heeft prof. Van
Hoof gemerkt. „Dat staat nog
steeds heel sterk in het teken van
een toekomstige arbeidspositie en
ziet zich bijgevolg nogal gedwon
gen met alle nukken en grillen van
de reguliere arbeidsmarkt mee te
gaan. Daar wordt de ene keer ge
zegd: lts'ers moeten meer vorming
krijgen en de andere dag wordt ge
klaagd: ze leren niet eens een ha
mer vast te houden. Het is allemaal
vrij wispelturig en tegenstrijdig.
Om die reden vond ik de bijdrage
van Botswana aan het symposium
zo interessant. Onderwijs, afge
stemd op de overgangszone".
Onderwijs met produktie is de offi
ciële benaming. Veel ervaring is er
in de wereld nog niet mee opge
daan. Toch worden door uiteenlo
pende landen als China en Dene
marken, Cuba en de Verenigde
Staten voorbeelden van geslaagde
experimenten aangedragen. En
door het Afrikaanse Botswana na
tuurlijk dat zijn betreffende direc
teur-generaal Patrick van Rens-
burg helemaal naar Nederland had
afgevaardigd. Prof. Van Hoof luis
terde geboeid naar hem.
Vat samen: „Onderwijs met pro
duktie leidt op tot werknemers die
controle kunnen uitoefenen over
hun eigen werk. Het feit dat leer
lingen tegelijkertijd ook moeten
produceren goederen of dien
sten moeten leveren die gericht
zijn op een serieus economisch
doel geeft ze de mogelijkheid
om met alle facetten van het leven
buiten de schoolmuren geconfron
teerd te worden. Volgens deze visie
wordt leren waardevoller naarmate
het gekoppeld is aan de maatschap
pelijke werkelijkheid en de afspie
geling daarvan in de klas".
Onderwijs met produktie brengt de
leerlingen inzicht bij in bedrijfslei
ding, arbeidsverhoudingen, distri
butie, produktiefactoren, economie,
technologie, wiskunde en commu
nicatie. Hoewel sommige deskundi
gen beweren dat produktie het
leerproces belemmert, wijzen de
experimenten uit dat het juist prik
kelend kan werken, mits er een
duidelijke samenhang bestaat tus
sen de produktie en* het onderwijs
in de klas. „Beide activiteiten moe
ten elkaar aanvullen. Anders blijft
het steken bij een zoveelste poging
vanuit het onderwijs de werkelijk
heid kunstmatig na te bootsen en
houden we de tweedeling tussen
scholen, die zich niet inzetten voor
het grootste deel van hun leerlin
gen en leerlingen die niet aange
sproken worden door dit type
school .omdat het los staat van hun
manier van leven".
TEBEPERKT
Zo luidde de les die Patrick van
Rensburg meebracht naar Neder
land. Prof. Van Hoof applaudis
seert, zij het gematigd. „De illusie
dat onderwijs met produktie bij ons
op uitgebreide schaal ingang kan
vinden, heb ik niet. Wij zijn te be
perkt in de keuze van projecten,
denk ik. Van Rensburg noemde be
bossing en ontginning, de aanleg
van parken en speelplaatsen, het
runnen van jeugdkampen en recre
atiecentra, arbeid in dienst van crè
ches, ouden van dagen of gehandi
capten, het verzamelen en opknap
pen van tweedehands spullen, de
recycling van materialen. Dergelij
ke projecten lijken me in ontwik
kelingslanden meer kansrijk dan
hier. Maar daarom is een poging
nog niet zinloos. Je ziet nu al werk
loze jongeren die gewoon iets voor
zichzelf beginnen. Onderwijs met
produktie zou in zo'n ontwikkeling
wat meer structuur kunnen bren
gen, wat meer know-how ook. Er
zouden een aantal jongeren mee
genolpen kunnen zijn". ,^ee
En er zou een voorbeeldfunjrwj.
kunnen uitgaan, improvisecJouj
Van Hoof bij gebrek aan
ervaring op dit nog gcwo,
maagdelijke terrein. ..Jflinf
zouden zien dat er een alter,ver
voor het doelloos thuis zittuni
reguliere bedrijfsleven zou j n£
dat de gangbare meningen Qncj'
derwijs en arbeid niet de enLai'
En het onderwijs zou uit ziji^nta
toren worden gelokt, de co4iuj,
tie moeten aangaan met zijr^lctj
kingen. De eenzijdige oren
van de maatschappij op de VOl
re arbeidsmarkt zou dooy, j
kunnen worden". j jg
Hetgeen prof. Van Hoofj^g
brengt bij zijn uitgangspunt^,
overgangszone als volledig
vaarde maatschappelijke abo
waarbinnen mensen zich n\ OI
derwaardig of schuldig ho^g,
voelen. Hij loopt er warn
„Wanneer die zone gemeei]
geworden en wanneer heti
wijs erop inspeelt, kunnen 5cl
er met open vizier een eigel
in opeisen. Dat zou bijvoortQ£
hele vrouwenemancipatie t|
de komen, die nu vrij uitzij
gericht is op een reguliere
markt, waar toch geen tf
meer zijn. Er zou meer perf,
groeien, als het die kant
Wanneer mensen zich niet |w
ven af te zetten tegen de rO
arbeidsmarkt, krijgen ze de
in die overgangszo
geen vlees en geen vis. Ma;
tussen kan best iets zitten
lekker smaakt. De een zal h
ren als een dieet, waar hij
laat toch liever weer van af^e,
men. Prima. Maar de ander
gen: ik wil geen vlees en.er
geen vis ik wil vegetari!^
is mijn keuze. Leven in djn
gangszone tussen reguliere^
en gedwongen werkloosheid-^
loof dat hier een heel boeien.j„
daging voor het onderwijs!
komende decennium ligt.
nen we helpen bij het witl
het grijze circuit""
PIET SNi
ku
01