S gaan kernwapens in
luropa beter bewaken
Israël overweegt opnieuw
terugtrekking uit Libanon
CfiidócSomunt
OLDOENDE TEGEN TERRORISTEN BESCHERMD
Dankert bekritiseert Israëlische politiek
Ex-dictator Bolivia
Argentinië uitgewezen
JITSE STAATSSECRETARIS
,N DEFENSIE TREEDT AF
\n
fjOR AFFAIRE-KIESSLING
Shultz ziet
licht
puntjes in
Suriname
Fout
vermoed in
raketmotor
satellieten
m?h
tTENLAND
DINSDAG 7 FEBRUARI 1984 PAGINA 11
ion welkom
nalen WOfAse fh t
taan.
Molui
kken YORK Na twee eer-
polititfergeefse pogingen kan
rklaaiperikaanse ex-president
ispieginu toch in New York
rijn expnen. De bewonersver-
jde. van een Hat aan de
ideiijkVvenue 8in8 gisteren ak-
tal enh>et de verkoop van een
MasiuPnlent aan Nixon, na
laafde?" die bij elkaar een
verkirj hebben geduurd. Nixon
[gen. l^oor zijn twaalf kamers
\p woning 1,8 miljoen
^«neertellen.
Na lang wachten
Bijna 70 jaar heeft de inmid
dels 90-jarige Westduitser
Friederich Rebold moeten
wachten voordat hij kon trou
wen met zijn jeugdvriendin, de
nu 84-jarige Franpaise Mathil-
de Ernst. Rebold en Mathilde
ontmoetten elkaar tijdens de
Eerste Wereldoorlog, toen de
Duitse troepen Frankrijk bezet
hielden. Van trouwen kon ech
ter geen sprake zijn. De moe
der van Mathilde weigerde na
melijk haar dochter „met de
vijand" te laten trouwen. In
middels is de moeder overle
den, zodat de (bijna) eeuwige
trouw van het paar in het stad
huis van Straatsburg kon wor
den bezegeld.
Andropov
binnenkort weer
in het openbaar
KEULEN De Russische
president Andropov is
herstellende van een
niertransplantatie. Hij
werkt inmiddels weer
twee dagen per week en
zal waarschijnlijk begin
maart weer in het open
baar verschijnen. Dat
heeft de Westduitse Krem-
linoloog Schneider giste
ren gezegd. Schneider zegt
zijn informatie van goed-
ingelichte bronnen in
Moskou te hebben verno-
Nicaragua bespreekt
ontwerp- kieswet
MANAGUA De bespreking
van de ontwerp-kieswet met
het oog op de voor 1985 in Ni
caragua aangekondigde ver
kiezingen zal morgen begin
nen. Dat heeft de verkiezings
commissie van de Staatsraad
gisteren bekendgemaakt. De
mededeling komt twee dagen,
nadat het debat voor onbepaal
de tijd was uitgesteld. Dit van
wege de twee Amerikaans-
Hondurese luchtaanvallen
eind vorige week. Het debat
zou alleen worden hervat, in
dien „Amerikaanse agressie"
tegen Nicaragua niet meer zou
toenemen.
inze correspondent Mare
de Koninck)
INGTÖN Het
ikaanse ministerie
efensie is onder de
aam „WADS" een
•arnma gestart voor
e beveiliging van de
Test-Europa opgesla-
atoomwapens tegen
isten. Met name
het supergeheime
'S-programma het
•gelijk maken, dat
oegden de opslag
bunkers kunnen binnen
dringen en kernwapens
stelen.
De Amerikaanse legerleiding
vindt de bewaking en beveili
ging van haar kernkoppen in
de Europa onvoldoende en
acht diefstal bepaald niet
denkbeeldig. Veel van de
atoomwapens kunnen door
één mens worden gedragen.
Een groot aantal is aan het
verouderen en beschikt daar
om niet over het moderne
elektronische beveiligingssys
teem, waarmee een nieuw
kernwapen op afstand onscha
delijk kan worden, bijvoor
beeld zodra men ontdekt dat
het gestolen is. Het zal tot ver
in de jaren negentig duren
voor alle in Europa voorradige
VS-wapens zo'n beveiliging
hebben.
In West-Europa liggen onge
veer 5.800 Amerikaanse tacti
sche atoomwapens. Het gaat
om 3.800 nucleaire artillerie-
-granaten, landmijnen en ra
ketkoppen van de Amerikaan
se landmacht en 2.000 bom
men van de luchtmacht. Een
onbekend deel van het tuig
bevindt zich in Nederland.
Met name de landmachtwa
pens zijn verouderd. Het zijn
ook hun opslagplaatsen die het
kwetsbaarst zouden zijn voor
eventuele terroristische activi
teiten. Deze kernwapens zijn
niet in een kwestie van minu
ten of seconden in stelling te
brengen en worden op afgele
gen plaatsen in voorraad ge
houden. De luchtmachtwapens
daarentegen liggen op grote
vliegbases maximaal bewaakt
omdat ze altijd meteen onder
handbereik moeten zijn.
Staatssecretaris van defensie
Richard Wagner verklaarde
dat de beveiliging van de
kernwapens in Europa iaren-
lang ongewijzigd is gebleven,
maar dat terroristen intussen
over sterk verbeterde metho
den beschikken om binnen te
dringen. „De WADS-voorzie-
ningen zouden het uiterst
moeilijk maken voor een on
bevoegde in de wapen-bunker
te komen. En zelfs als hij daar
in zou slagen, dan is het nog
heel moeilijk om er met een
wapen vandoor te gaan", aldus
Wagner. Voor het beveili
gingssysteem is een bedrag
van ongeveer 110 miljoen gul
den uitgetrokken.
Ondanks de kritiek die Dankert uitte op de Israëlische regeringspolitiek heerste tijdens de ontmoe
ting met premier Shamir een ontspannen sfeer.
JERUZALEM De voorzitter
van het Europese Parlement,
de Nederlandse socialist Piet
Dankert, heeft gisteren in een
rede voor de Israëlische Knes
set scherpe kritiek geleverd op
loop van een gesprek met de sche invasie in Libanon strij-
Israëlische premier zei Dan- dig met bredere Israëlische be
kert, dat Shamir had laten langen. Volgens Dankert
doorschemeren dat Israël zijn wordt de vrede in het Midden-
troepen spoedig uit Libanon Oosten bedreigt omdat Israël
zal terugtrekken. In de Knes- weigert de Palestijnse rechten
de Israëlische politiek. Na af- set noemde Dankert de Israëli- te erkennen.
BUENOS AIRES De Argentijnse regering heeft de ar
restatie en uitwijzing bevolen van de Boliviaanse ex-presi-
dent generaal Garcia Meza en zijn vroegere minister van
binnenlandse zaken, kolonel Arce Gomez. De Argentijnse
militaire junta had de Bolivianen in 1982 politiek asiel ver
leend. Zij waren, kort voordat in Bolivia de democratie
werd hersteld, uit hun land gevlucht. Bolivia is van plan
het tweetal te berechten. Maar ook Washington heeft om
hun uitlevering gevraagd, in verband met hun rol bij de
grootscheepse smokkel van cocaïne naar de VS.
port werd de generaal zonder
opgaaf van redenen ontslagen.
Later bleken de aantijgingen
in het geheel niet hard te ma
ken. Vorige week werd Kiess-
ling volledig in ere hersteld.
Bondskanselier Kohl weigerde
het ontslag van minister Wör-
ner.
Hiehle kreeg op het hoogte
punt van de affaire-Kiessling
een zenuwinstorting en is
sindsdien niet meer op het de
partement teruggekeerd. Het
ministerie van defensie wilde
gisteren het vertrék van de
staatssecretaris niet bevesti
gen. De Bondsdag debateert
bber van de NAVO voor- morgen opnieuw over de affai-
Op grond van dat rap- re Wörner-Kiessling.
\ros;
erkni
3" hoonze correspondent Ge-
fens I rard Kessels)
sr daN De Duitse staatsse-
'stancis Hiehle is afgetreden,
rtroufertrek vloeit voort uit de
re rond de wegens ver
fde homosexuele contac-
mtslagen viersterren-ge-
il Kiessling.
je, die zijn ontslag had
•boden, was verantwoor-
voor de MAD, de mili-
inlichtingendienst van
Duitse leger. Hiehle was
ok die de minister in de
er het MAD-rapport over
aatsvervangend opperbe-
terd laliaanse prostituées
Vlogen niet voor de klas
werl
or bl (Van onze correspondent Cees Manders)
jven.)ME De Italiaanse minister van onderwijs heeft ver-
besyen jat prostituées op een Italiaanse school in de buurt
"h Bologna over hun beroep komen vertellen. De leerlin-
rkzaa) zjjn {jes duivels en willen staken, tenzij de minister als-
;teel^ het verbod intrekt. Als er op een school gesproken
)riê»et worden over drugs, homofilie en prostitutie, wie kun-
?gebh daar dan met meer kennis van zaken over spreken
n de betrokkenen zelf, redeneerden de leerlingen van
'e Technisch Commercieel Instituut (een soort ambacht-
•ord^ool) in Castelmaggiore, een voorstad van Bologna. Ze
t e"digden in nauwe samenwerking met het schoolbestuur
gebri het docentenkorps prostituées uit om voor de klas de
irdnjitergronden van hun beroep te komen uitleggen. Daar-
eeJpr werd een beroep gedaan op de vakbond van prosti-
iat qes (een jn Italië niet erkende vereniging), die het aan-
delifd met enthousiasme aanvaarde. Zo zouden bij de jeugd
'd hl vooroordelen tegen hun beroep kunnen worden wegge-
1 i\ic!nen" was geregeld, toen Rome onraad rook. Chris-
NSi-democratische Kamerleden vroegen de minister „wat
klodeducatieve en didactische waarde van dit initiatief" is.,
rs minister van onderwijs, de 58-jarige mevrouw Franca
ot vjcucci (christen-democrate), aarzelde geen moment en
»0Irspreidde snel een circulaire waarin aan prostituées on-
'P rwijsbevoegdheid op gesubsidieerde scholen werd ont-
fcd.
|t conflict dat als gevolg van het ingrijpen van de minis-
is losgebarsten, heeft grote proporties gekregen, met
mebr- en tegenstanders die elkaar beurtelings voor hypo-
eten uitmaken. De studenten in Castelmaggiore willen
;vai huiten de schoolgebouwen om de lessen met de prosti-
?es organiseren, als de minister niet op haar weigering
'ugkomt.
Een strijder van de Libanese oppositie vuurt met zijn automatische geweer op troepen van het regeringsleger ergens in het rokerige centrum van Beiroet.
(Van onze correspondent Ad
Bloemendaal)
TEL AVIV Je moet
wel een aartsoptimist zijn,
of George Bush heten, om
in de huidige toestand nog
mogelijkheden te zien
voor een nieuwe Libanese
regering onder president
Gemayel. De Amerikaan
se vice-president zei giste
ren te hopen dat het aftre
den van premier Wazzan
van Libanon nieuwe kan
sen zou bieden aan het tot
stand komen van een re
gering van nationale een
heid. Het heengaan van
Wazzan is niet zo'n enor
me tegenslag, zei hij ook,
want er is vooruitgang ge
boekt bij het voor zijn
taak gereed maken van
het Libanese leger, „en
daar gaat het uiteindelijk
om".
Hoezeer bij Bush de wens de
vader der gedachte was, bleek
gisteren in de loop van de dag.
Het „voor zijn taak bereken
de" leger van president Ge
mayel kreeg het zo zwaar te
verduren dat de regering uit
eindelijk een uitgaansverbod
afkondigde. De regeringsmili
tairen mochten daarna schie
ten op iedereen die zij op
straat tegen kwamen. Onder
tussen gaven steeds meer mili
tairen gehoor aan een oproep
van de sji'itische leiding om te
deserteren.
De regering van nationale
eenheid waarover Bush sprak
liet ook gisteren op zich wach
ten. President Gemayel pleeg
de koortsachtig overleg met
zijn adviseurs, en met de Ame
rikaanse gezant voor het Mid
den-Oosten Rumsfeldt, maar
tot resultaten leidde dat niet.
Dat kon ook moeilijk, want de
twee belangrijkste oppositielei
ders hadden hem al lang de
oorlog verklaard. Druzenlei-
der Walid Joemblatt zei in Da
mascus dat alleen het onmid
dellijk aftreden van Gemayel
Libanon van totale verwoes-
leider van de sji'itische Amal
militie, Nabih Berry, verklaar
de dat zijn aanhang pas bereid
zou zijn een staakt het vuren
in acht te nemen als Gemayel
zijn functie had neergelegd.
Het aftreden van premier
Wazzan betekende dat presi
dent Gemayel zijn laatste be
langrijke bondgenoot uit de is
lamitische bevolkingsgroep
kwijt raakte. Het was Wazzan,
die de Libanese regering al
thans de schijn verlenende dat
zij meer vertegenwoordigde
dan alleen het christelijke deel
van de bevolking. In de be
kendmaking van zijn aftreden
zei de premier dat hij de weg
wilde vrij maken voor een re
gering van nationale eenheid,
met inbegrip van het door Sy
rië gesteunde Front voor Na
tionale Redding. Maar dat
front wil onder geen voor
waarde meeregeren zo lang
Amin Gemayel president is.
Door zijn heengaan maakte
Wazzan aldus tevens duidelijk
dat hij ook geen toekomst
meer ziet voor Gemayel als
president.
Weinig keus
Deze laatste lijkt weinig keus
te hebben. Hij kan proberen
een militaire regering samen
te stellen. Maar zo'n regering
zal het niet lang uithouden als
het leger geheel uiteenvalt.
Aftreden van Gemayel zou
iing zou kunnen redden. En de ernstig gezichtsverlies beteke
nen voor de Amerikaanse re
gering, die alles op alles heeft
gezet om de president in het
zadel te houden. Het lijdt geen
twijfel dat een nieuwe.rege
ring in Beiroet, van brede sa
menstelling of van moslimsig
natuur, onmiddellijk de Ame
rikaanse mariniers het land
uit zou zetten, gevolgd door de
troepenmachten van Frank
rijk, Groot-Brittannië en Ita
lië. Daarmee zou de zege van
Syrië, zonder dat Damascus
ook maar een slag heeft hoe
ven te leveren, compleet zijn.
De regering van Israël is giste
ren maar vast begonnen dui
delijk te maken dat er geen
verband bestaat tussen de posi
tie van Gemayel en de Israëli
sche aanwezigheid in het zui
den. „Als er geen overeen
komst kan worden gesloten
met de regering in Beiroet zul
len we zelf maatregelen tref
fen", zei premier Sjamir. Maar
in feite heeft Israël nooit an
ders gedaan. Het verdrag met
de Libanese regering stelde
even weinig voor als die rege
ring zelf en de hoop van Jeru
zalem dat het Libanese leger
zijn macht naar het zuiden toe
zou kunnen uitbreiden is ijdel
gebleken.
Afgelopen zaterdag demon
streerden 40.000 Israëliërs in
Jeruzalem voor een snelle te
rugtrekking van het leger uit
Libanon. Ook binnen de Israë
lische regering groeit de over
tuiging dat er snel beslissingen
moeten worden genomen.
Maar militaire deskundigen in
Jeruzalem menen dat het ka
binet niet voor een totale te
rugtrekking zal kiezen. Het
zou dan slechts een kwestie
van dagen of zelfs uren zijn
voor er weer geschoten zou
worden op Israël's noordelijke
steden en nederzettingen, van
uit posities in Zuid Libanon,
zeker nu de militie van majoor
Haddad door diens overlijden
is verzwakt. Daarom wordt
een terugtrekking overwogen
tot enkele tientallen kilome
ters ten noorden van de grens,
vanwaar artillerie nog net niet
het grondgebied van Israël
kan bereiken. Dat zou beteke
nen dat Israëlische soldaten
niet meer behoeven te pa
trouilleren in de stad Sidon en
omgeving, waar vrijwel dage
lijks slachtoffers vallen.
Een dergelijke tussenoplossing
zou betekenen dat Israël het
verdrag met de Libanese rege
ring definitief overboord zet
en ook dat het te maken krijgt
met tegenstand van de VS.
Want Bush zei gisteren op
nieuw dat zijn land „niet zal
toegeven aan Syrische druk".
Maar de regering in Jeruzalem
zal, als zij inderdaad tot een
verdere terugtrekking besluit,
tegen Washington kunnen
zeggen dat zij slechts de veilig
heid van haar soldaten voor
ogen heeft. De VS hebben ten
slotte het zelfde argument ge
bruikt toen het zijn eigen ma
riniers niet meer in Beiroet
liet patrouilleren.
BRASILIA De Ameri
kaanse regering ziet in de
benoeming van de Suri
naamse interim-regering
enkele „constructieve
punten". Dat zei minister
van buitenlandse zaken
Shultz gisteren in Brasilia.
De Amerikaanse minister
brengt momenteel een
driedaags bezoek aan Bra
zilië.
Shultz gaf antwoord op de
vraag of de benoeming var. de
nieuwe regering in Paramari
bo, die democratische structu
ren wil voorbereiden, zal lei
den tot verbetering van de be
trekkingen tussen Suriname
en de VS. Hij zei te hopen dat
zich in Suriname nu een meer
stabiele regering zal ontwikke
len.
Intussen heeft het Surinaamse
bedrijfsleven nog steeds geen
ministerskandidaten gevonden
voor de nog vacante posten
van Financiën en Volksge
zondheid in de interim-rege
ring. Veel van de door de VSB
(Vereniging Surinaams Be
drijfsleven) en ASFA (Associ
atie van Surinaamse Fabri
kanten) aangezochte personen
zouden een ministerspost zo
wel politiek als zakelijk te on
zeker vinden.
(Vervolg van voorpagina)
HOUSTON Een woord
voerder van Hughes, het be
drijf dat de beide in de ruimte
verloren gegane satellieten
heeft gebouwd, heeft vannacht
verklaard dat een fout in de
raketmotor (PAM) waarschijn
lijk de oorzaak is van alle pro
blemen. De motoren zouden
veel te kort hebben gewerkt.
„De omloopbanen van de bei
de satellieten zien er akelig
hetzelfde uit", aldus de woord
voerder van Hughes. „Twee
vrijwel identieke mislukkin
gen na achttien geslaagde lan
ceringen doen vermoeden, dat
er iets met de motor aan de
hand is. Voorlopig zullen dan
ook geen satellieten meer met
het ruimteveer worden mee
gestuurd. die van dezelfde
PAM-raketmotor zijn voor
zien". In juni, augustus en ok
tober zouden nog vier van
deze satellieten in de ruimte
worden gelanceerd. Het is nog
onduidelijk in hoeverre de de
problemen van nu zullen lei
den tot wijzigingen in het
schema van de vluchten "met
het ruimteveer later dit jaar.
Ondanks de nieuwe misluk
king zijn de astronauten in de
Challenger doorgegaan met de
voorbereidingen voor een
spectaculaire ruimtewande
ling, die voor vandaag op het
programma staat. Dan zullen
twee van de vijf bemannings
leden, voor het eerst zonder
met een „veiligheidslijn" aan
het ruimteveer verbonden te
zijn, vijf uur lang in de ruimte
doorbrengen. Daarbij zullen ze
de zogenoemde ruimtebrom
mers" uittesten. Deze proef is
bedoeld als voorbereiding op
het repareren van satellieten
in de ruimte, waartoe in april
een eerste poging zal wprden
ondernomen.
