TAFEL
HTTïïTl
Ruimtestation biedt wetenschap en
industrie ongekende mogelijkheden
CeidóeSotutmt"1
Levendig overleg Polen-Vaticaan over
aanknopen diplomatieke betrekkingen
ARTSEN-PREDIKANTEN: „GEEN PLAATS
VOOR EUTHANASIE IN RTJRET.S DENKEN'
kerk
wereld
KORTE METTEN
)L]
TE
brieven
l'r i
lezers
ACHTERGROND
CcidócSotvuvnt
ÜÏD
Voor de eerste keer in de ge
schiedenis, heeft het Vati
caan een diplomaat met de
rang van nuntius naar het
communistische Polen gezon
den. Als speciale afgezant
van de Heilige Stoel is daar
vandaag gearriveerd aarts
bisschop Luigi Poggi. Hij gaat
met de Poolse overheid pra
ten over normalisering van
de betrekkingen tussen de
volksrepubliek Polen en de
Heilige Stoel.
De reis van de aartsbisschop
valt samen met die van de
secretaris van de Poolse bis
schoppenconferentie, aarts
bisschop Bronislaw Dabrows-
ki, naar het Vaticaan. Ook
hij is vandaag aangekomen
om de resultaten te bespre
ken van de jongste vergade
ring van het Poolse episco
paat. In het slotcommuniqué
van die vergadering is het
aanknopen van diplomatieke
betrekkingen tussen de Heili
ge Stoel en de volksrepubliek
Polen als „nuttig voor het
land, de samenleving en de
kerk" aangeduid. Ook had
den de bisschoppen bij die
gelegenheid hun beklag ge
daan over de willekeur van
de Poolse censuur.
Poggi is nuntius voor bijzon
dere opdrachten van de Hei
lige Stoel en leidt al sedert
1975 de delegatie voor de
permanente contacten van de
Heilige Stoel met Polen. Hij
blijft een week in Polen, niet
alleen om te spreken over
het aanknopen van diploma
tieke betrekkingen, maar ook
over het intussen in de eind
fase gekomen document be
treffende de betrekkingen
tussen kerk en staat in Polen.
De primaat van Polen, kardi
naal Jozef Glemp, heeft en
kele weken geleden in Rome
verklaard, dat nog in het lo
pende jaar ambassadeurs zou
den kunnen worden uitge
wisseld tussen de Heilige
Stoel en Polen.
De Poolse autoriteiten heb
ben kardinaal Glemp toe
stemming gegeven een bis
domblad te laten drukken.
Het blad, dat een oplage van
dertigduizend exemplaren
heeft, verschijnt onder de
naam „Przeglad Katolicki"
(katholiek tijdschrift). Het zal
behalve aan de activiteit van
de Poolse kerk en het Vati
caan ook aandacht besteden
aan sociaal-culturele onder
werpen. De hoofdredacteur is
pater Waldemar Wojdecki,
die deel uitmaakt van het be
stuur van het aartsbisdom
Warschau. Kardinbaal
Glemp heeft ook toestem
ming gekregen een uitgeverij
op te richten. Deze is ge
noemd naar de Heilige Jo
hannes en wordt ook geleid
door Wojdecki. Het eerste
boek heeft de titel: „Paus Jo
hannes Paulus II weer in
Warschau".
Lijden kan zeer zinvol zijn
en euthanasie hoort niet
thuis in het bijbels denken.
Deze conclusie werd getrok
ken tijdens de artsen-predi
kantenconferentie, die de
protestants-christelijke art
senorganisatie in samenwer
king met het team van de
predikantengemeenschap
van het pastoraal centrum
„De Hezenberg" vrijdag en
zaterdag hield in Dalfsen
over het thema „arts en pas
tor als heelmeester".
De conferentie stond op het
standpunt, dat er bij het lij
den door het ingrijpen van
de geneeskunde, die tech
nisch het leven van de mens
kan verlengen, allerlei pro
blemen kunnen ontstaan,
maar dat dat niet betekent,
dat de mens het recht heeft
zichzelf of zijn medemens het
leven te benemen. Men mag
niet beslissen over het mo
ment van het sterven. Dat is
niet aan de mens, aldus de
artsen en predikanten van
deze conferentie.
De theoloog prof. dr. Paul
Sporken uit Maastricht heeft
tijdens een internationaal sy-
posium over euthanasie in
Dusseldorp gesteld, dat de
discussie rekening hou
dend met de technische en
wetenschappelijke vooruit
gang in de medische wereld
niet meer zou moeten
gaan over „passieve euthana
sie", maar over „beëindiging
van maatregelen die het le
ven verlengen".
Volgens hem is het niet de
vraag, op grond van welke
argumenten het ethisch ver
antwoord moet worden ge
acht, levensverlengende
maatregelen achterwege te
laten. Het zou thans moeten
gaan om de vraag, op welke
gronden een arts een niet
omkeerbaar stervensproces
door medisch ingrijpen
kunstmatig mag verlengen.
Voor elk mens breekt het
ogenblik aan, waarop verde
re pogingen het leven te red
den. geen zin meer hebben
en daarom moeten worden
gestaakt.
Sporken stelde vast: „Ster-
vensbijstand komt in laatste
instantie hierop neer, dat wij
de stervende mens de mense
lijke nabijheid, warmte en
geborgenheid bieden, die hij
nodig heeft, om een voor
hem humaan sterven te kun
nen volbrengen".
Paus Johannes Paulus II heeft
gisteren met kardinalen en
bisschoppen van de byzantijn
se ritus onder anderen met
de grieks-katholieke patriarch
Maximos V Hakim (foto links)
in de Sint-Pieter de liturgie
gevierd. Daarbij heeft hij, diep
bezorgd, opgeroepen tot het
staken van de strijd in Liba
non. In zijn middagtoespraak
tot dertigduizend pelgrims op
het Sint-Pietersplein ging hij
opnieuw in op de alarmerende
berichten uit Libanon en riep
allen op te bidden voor een
oplossing, die niet wordt gete
kend door geweld en onder
werping. De verantwoordelij
ken voor de strijd riep hij op,
bewijs van goede wil te leve
ren en loyaal een dialoog aan
te gaan tussen de etnische en
religieuze groeperingen in het
land met het doel, een duurza
me verzoening tot stand te
brengen.
Karl Rahner: Nu
tijd voor tastbare
eenheid kerken
De theologen hebben nu ge
noeg voorwerk gepleegd, het
wordt tijd dat de kerkleiders
thans moedig stappen gaan
zetten om tot tastbare ker-
keenheid te komen. Deze op
vatting vertolkte de bekende
r.-k. theoloog en dogmaticus
prof. Karl Rahner op een in
Neurenberg gehouden feeste
lijke herdenking van het
tienjarig bestaan van de
werkgemeenschap van chris
telijke kerken in Beieren
(ACK), die het hele weekein
de heeft geduurd. Naar Rah
ner meent, is het scheppen
van een „geconstitueerde en
in de samenleving tot stand
komende tastbare eenheid"
een niet te omzeilen gebod
voor alle kerken.
Rahner meent, dat er al spra
ke is van een algemeen aan
vaarde gedachte, dat binnen
Christus' kerk een „gewet
tigd pluralisme van kerken
kan en moet bestaan". Vol
gens hem heeft ook Rome
niet meer de bedoeling, ande
re confessies te dwingen, in
een „zonder meer homogene
rooms-katholieke kerk" bin
nen te gaan.
Volgens Rahner's opvatting
van eenheid, zou geen enkele
deelkerk iets moeten veroor
delen wat de ander be
schouwt onderdeel te zijn
van de geloofsbelijdenis. Alle
één wordende kerken zouden
echter de grondwaarheden
van het christendom moeten
onderschrijven en van de bij
bel uitgaan. Meer kan men
volgens Rahner echt niet
verlangen.
De werkgroep „Samenle
ven Nederlanders en Surina-
mers" van de Raad van Ker
ken houdt 16 maart in
Amersfoort een „werkplaats
Surinaamse jongeren". Suri
naamse jongeren en jeugd
werkers zullen Nederlanders
die met Surinamers (willen)
werken, vertellen, wat er on
der hen leeft en met welke
problemen Surinamers in de
Nederlandse samenleving
worden geconfronteerd. Ex
tra aandacht wordt besteed
aan de vraag, wat Surinaam
se jongeren van kerken en
kerkelijke organisaties ver
wachten en hoe de kerken de
positie van deze jongeren
kunnen verbeteren. Meer
dan de helft van de Surina
mers in Nederland is jonger
dan 25 jaar. Van de Surina
mers onder 23 jaar is 37 pro
cent werkloos.
De „Hervormde Vrouwen
Groep", dat is de vereniging
van hervormde vrouwen in
Nederland, heeft mevrouw
R. van der Honing-Koop-
mans(40) benoemd tot eman
cipatiewerkster. Zij is de op
volgster van mevrouw S. Eij-
genraam-Van der Hoek, die
ruim drie jaar bij de groep
heeft gewerkt. Mevrouw Van
der Honing is gereformeerd
en heeft tot nu toe als be
roepskracht en als vrijwillig
ster gewerkt bij onder meer
een vrouwentrefcentrum in
Lelystad.
Vier vertegenwoordigers
van de Pax Christi-afdeling
van het Duitse bisdom Osna-
brück hebben zaterdagmid
dag aan bisschop J. Möller
van Groningen een vredesaf-
fiche aangeboden. De over-,
handiging van het affiche
„Grenzeloze bewapening
vraagt om grensoverschrij
dend vredeswerk" is het be
gin van een gezamenlijke ac
tie van de diocesane vredes
groep Groningen en de Pax
Christi-afdeling Osnabrück.
Daarbij sturen de parochies
uit de bisdommen van beide
landen elkaar affiches en
kennismakingsbrieven toe.
De bisschop van Osnabrück,
H. Wittier, neemt binnenkort
een vredesaffiche in ont
vangst.
Tijdens een dienst in de
Geertekerk te Utrecht zijn
zaterdag zeven Nederlandse
religieuzen voor een vredes
missie uitgezonden naar Ni
caragua. De groep bestaat uit
de zusters Agnes Koekkoek,
Gerardi Ponsioen, Cira Lou-
rens en Tina van der Gulden
en de paters Ton Nuij, Jan
van Kuijk en Ben Vocking.
De religieuzen, die een
maand in Nicaragua zullen
verblijven, zijn uitgenodigd
door de conferentie van reli
gieuzen in Nicaragua. Zij vol
gen met hun reis het voor
beeld van christelijke groe
pen uit de Verenigde Staten,
die sinds december 1983 vre-
deswaken houden in het
grensgebied van Nicaragua
en Honduras.
Sla vink, witlof met
kaas en
aardappelen vla
met abrikozen
Voor twee personen hebt u
nodig: 2 slavinken, 35 g bo
ter, mespuntje bloem, pa
prikapoeder;
500 g witlof, zout, 1 volle
lepel geraspte of een paar
plakjes kaas, nootmuscaat;
Vz tot 1 kg aardappelen;
75 g gedroogde abrikozen,
2 dl water, circa 20 g sui
ker, 1 theelepel aardappel
meel 3 dl melk, 15 g
custard, 18 g suiker.
Bak de slavin ken in warme
boter bruin en gaar in twin
tig minuten. Houd tijdens het
bakken het deksel zoveel
mogelijk schuin op de pan en
keer het vlees af en toe, zo
dat het gelijkmatig bruin
wordt. Maak de jus af als de
slavinken uit de pan zijn:
bak eerst de bloem lichtbruin
en voeg dan weinig water en
paprikapoeder toe. Laat de
jus nog een paar minuten
pruttelen.
Spoel en schrap de struikjes
witlof schoon, halveer ze en
snijd de vaste kern zo ver
weg dat het blad nog aan el
kaar blijft zitten. Kook het
witlof gaar in weinig water
met zout in circa 10 minuten.
Gebruik liever geen alumini
um pan. Laat de gare groente
even uitlekken, leg haar in
een ovenvaste schotel, strooi
of leg er de kaas op en laat
die onder een hete grill of in
een hete oven (hoogste
itapd) smelten en lichtbruin
worden. Strooi er nootmus
caat over.
Week de abrikozen een
nacht in het water, kook ze
er in gaar en bind het vocht
dan met het aardappelmeel.
Voeg naar smaak suiker toe
aan de abrikozencompote,
laat hem koud worden en leg
hem op een eveneens afge
koelde gele vla.
JEANNE
In zijn onlangs gehouden Sta
te of the Union heeft presi
dent Reagan zijn fiat gegeven
aan de NASA-plannen voor
een permanent bemand sta
tion in de ruimte. Maar zowel
in de Verenigde Staten als
daarbuiten lopen de menin
gen sterk uiteen over de
vraag of een dergelijk kos-
tenverslindend ruimtestation
wel wenselijk is. David Whi-
tehouse, ruimtevaartdeskun
dige aan de universiteit van
Londen, zet in onderstaand
artikel de boeiende mogelijk
heden van het project op een
rij.
LONDEN Tien jaar gele
den moest de NASA kiezen
tussen het ruimtestation en
het ruimteveer als volgende
project. Ze koos voor het
ruimteveer, ervan uitgaand
dat bouw en gebruik van een
ruimtestation makkelijker
zouden zijn als het ruimte
veer eenmaal operationeel
was. Inmiddels is het zover.
Het ruimteveer heeft ver
scheidene succesvolle vluch
ten achter de rug en de
NASA hoopt nu dat haar ac
tiviteiten rond het eind van
deze eeuw en nog ver daarna
gericht zullen zijn op een be
mand station in de ruimte.
Dat permanent onderzoek in
de ruimte grote mogelijkhe
den biedt, staat zeker na de
laatste vlucht van het ruim
teveer Columbia als een paal
boven water. Spacelab, het
laboratorium dat zich tijdens
die laatste vlucht aan boord
bevond voor het uitvoeren
van experimenten, heeft een
goede indruk gegeven van
hoe de ruimte als hulpbron
kan worden gebruikt.
In de farmaceutische indus
trie bijvoorbeeld lijkt John
son en Johnson op de rand
van een doorbraak. Hun ex
perimenten in Spacelab heb
ben uitgewezen dat in de
ruimte zuiverder medicijnen
gemaakt kunnen worden dan
op aarde. Medicijnen die op
aarde 100.000 gulden per do
sis zouden kosten, zouden in
de ruimte voor slechts enkele
honderden gulden gemaakt
kunnen worden. Ook voor de
elektronische industrie lijkt
de ruimte ongekende moge
lijkheden te bieden.
Een tweede voordeel van een
Deze tekening toont hoe satellieten als de „Westar 6" uit
het ruim van de Challanger worden geslingerd, op weg naar
een eigen baan om de aarde.
permanent bemand station in
de ruimte is dat het als
„ruimte-garage" zou kunnen
dienen voor reparatie en op
knapbeurten van satellieten.
Vlucht 13 van het ruimte
veer. die staat gepland voor
april dit jaar, zal zich voor
het eerst gaan bezighouden
met de reparatie van een sa
telliet in de ruimte. Tenslotte
werd het ruimteveer ontwor
pen omdat het te duur was
bij elke lancering een raket
te verspelen. Waarom zouden
we satellieten dan wel als
wegwerpartikelen beschou-
Kennis uit ruimte
Maar misschien biedt exploi
tatie van de ruimte nog veel
grotere voordelen, die we
momenteel niet kunnen
voorzien. De afwezigheid van
zwaartekracht en dampkring
is iets dat totaal onbekend is
voor de wetenschap. Momen
teel gaat men uit van kennis
die is vergaard uit studies op
aarde en daaruit wordt afge
leid wat van belang zou kun
nen zijn voor de ruimte. Een
benadering die veel meer
kan opleveren, is als we in
deze nieuwe omgeving zelf
kunnen onderzoeken. Een
ruimtestation zou dat moge
lijk maken.
Niet alle wetenschappers zijn
het er echter mee eens dat
een ruimtestation een goed
ding is. Enkelen hebben in
het openbaar gezegd dat dat
geld beter kan worden uitge
geven aan onbemande vluch
ten. Medewerkers van de
NASA hebben hierop geant
woord dat deze wetenschap
pers voorbij gaan aan de
voordelen van onderzoek in
de ruimte, met name na de
meeste recente vluchten van
het ruimteveer.
Peter Banks, directeur van
het ruimtestation voor tele
communicatie en radiowe
tenschap in Stanford en bin
nenkort leider van een team
van vijftien man dat voor het
ruimtestation wordt opgeleid,
voegde eraan toe: „De waar
de van het ruimtestation
moet niet worden gezien als
een eindproject. Wat gebeurt,
is dat er een permanente
aanwezigheid van mensen in
de ruimte wordt gecreëerd
en dat is een eerste stap".
Eerste station
In feite is het niet de eerste
keer dat de NASA een be
mand station in de ruimte
heeft. Het eerste station was
Skylab, dat zo'n tien jaar ge
leden 512 mandagen bemand
is geweest. Het is nog wat
vroeg om te speculeren hoe
het nieuwe ruimtestation er
uit gaat zien, maar het'lijkt
reëel om uit te gaan van vier
compartimenten: woonruim
te, laboratorium, opslagruim
te en ruimte voor hulpbron
nen. De opslagruimte zou zijn
bedoeld voor te consumeren
dingen zoals zuurstof en
voedsel. Elektriciteit zou
moeten komen uit de ruimte
voor hulpbronnen.
Bij haar aanhoudende pogin
gen om toestemming te krij
gen voor de bouw van een
bemand ruimtestation treedt
de NASA in de voetsporen
van de Sovjet-Unie, die al ja
ren werkt aan een bemand
platform in de ruimte. De
NASA denkt aan een perma
nente bemanning van acht
man en hoopt eind deze zo
mer een voorlopige kostenra
ming klaar te hebben. Zoals
het er nu uitziet, worden de
kosten geschat tussen de ze-
Meer tegenslag voor ruimteveer
(Vervolg van voorpagina)
CAPE CANAVERAL De mislukte lancering van de satel
liet „Westar 6" is niet de enige tegenslag waarmee het ruim
teveer Challenger te maken heeft gekregen. Gisteren klapte
een ballon die door de astronauten in de ruimte werd opgela
ten, waardoor een eerste oefening met de zogenoemde „ruim
tebrommers" niet door kon gaan.
Intussen is de „Westar 6" teruggevonden, maar zijn de moge
lijkheden om de satelliet .te gebruiken ernstig beperkt. De
kunstmaan heeft 75 miljoen dollar (232,5 miljoen gulden) ge
kost. Het bedrijf is tegen het verlies verzekerd.
Vandaag kan duidelijk worden of de fout inderdaad in de sa
telliet zit en niet in het lanceringsmechanisme van het ruim
teveer, wanneer de Indonesische kunstmaan „Palapa-b-2",
een soortgelijke satelliet als de „Westar 6", in een baan om de
aarde wordt gebracht.
De NASA maakt door dit alles overigens een bijzonder slech
te beurt. Oorspronkelijk zou de „Westar 6" met de Europese
Ariane-raket worden „meegestuurd". Maar vanwege ontwik
kelingsproblemen aan de Ariane kon de satelliet niet, zoals
Western Union wilde, in december worden gelanceerd. Het
bedrijf gunde de opdracht toen aan de NASA.
ven en negen miljard dollar.
Het was president Kennedy
die in zijn beroemde toe
spraak van 1961 het doel van
het Amerikaanse ruimte
vaartprogramma omschreef
als „voor het einde van de ja
ren zestig een man op de
maan hebben en hem ook
weer veilig terugkrijgen op
aarde". Toen hij dat zei, was
er nog nooit een Amerikaan
in de ruimte geweest. Als het
economische trauma en de
buitenlandse politiek geschie
denis zijn, zal de mensheid
zich president Reagan dan
blijven herinneren als de
man van het ruimtestation
en oorlog in de ruimte a la
Star Wars?
Aan de mogelijkheid van
ruimtewapens wordt ernstig
getwijfeld, maar die twijfel
bestaat geenszins ten aanzien
van de mogelijkheid een
ruimtestation te bouwen. Al
leen over de vraag of het ook
wenselijk is, lopen de menin
gen uiteen.
Winstmotief
Het ruimtestation is niet het
enige grote project van de
NASA. Ze moet zich ook
gaan bezighouden met de
ontwikkeling van een opvol
ger voor het ruimteveer. De
huidige vloot van vier ruim
teveren zal tot het midden
van de jaren negentig dienst
kunnen doen. Dit betekent
dat de NASA zich nu moet
gaan bezig houden met „de
afgeleide van het ruimte
veer". Dit nieuwe systeem
moet zijn afgestemd op het
ruimtestation en moet in
staat zijn zwaardere ladingen
naar de ruimte te vervoeren.
Het zal zeker niet goedkoop
zijn. Maar wat dat betreft, is
het laatste woord aan presi
dent Reagan, die al zei: „Het
ruimteveerprogramma kan
het best worden vergeleken
met de eerste spoorlijn over
het gehele continent. En als
het winstmotief een rol be
gint te spelen, houd dan je
hoed maar vast, de wereld
zal eens zien wat onderne
mingszin echt betekent en
wat het inhoudt als Amerika
goed op gang komt".
DAVID WHITEHOUSE
Copyright The Guardian
I vier
toe bt
1 Hoor
Macht blijft bij Bouterse
If deH
SURINAME heeft sinds eind vorige week een nieuwel
ring. Militairen en vakbonden hebben ministers gele
voor een interim-kabinet dat, in samenwerking melaan c
„denk-tank", binnen een termijn van ongeveer zes ma«hmid>
„duurzame democratische structuren" tot stand moet 1de Z<
gen. Het Surinaamse bedrijfsleven, dat de regering eveihet s
steunt, is nog op zoek naar kandidaten voor een mini! een
p°st- X
Op papier zien de voornemens van de nieuwe minf
ploeg er hoopgevend uit. De interim-regering moet opluide
gen aandragen voor de politieke, sociaal-economische tor
nanciële problemen van Suriname. Er moet een coiWffS
grondwet komen, die in een referendum aan de bevóCou
zal worden voorgelegd. De vrijheid van meningsuiting
persvrijheid moeten worden hersteld. De rechtszekerheTOi-n
is vastgelegd, zal worden „geoptimaliseerd". BovejW H
hoopt de regering, onder leiding van de als gematigd bèlmi
staande drs. Udenhout, Nederland er toe te bewegen d^
wikkelingshulp aan Suriname te hervatten.
Je EIT is echter dat de vorming van de interim-regering
verandert aan de machtsverhoudingen in Suriname.
kabinet-Udenhout houden de militairen het voor het zej
Er is geen enkele garantie dat het militair gezag de g<
toezeggingen gestand zal doen. Vier jaar Bouterse hee^
dat betreft genoeg geleerd.
In Nederland zal de installatie van de interim-regeri^
discussie over de vraag of de ontwikkelingshulp aan Sv
me moet worden hervat nieuw leven inblazen. Na de i
den in december 1982 heeft de Tweede Kamer voorwa;
gesteld waaraan Suriname moet voldoen, voordat de
kraan weer wordt geopend. Het gaat daarbij met nai
herstel van de rechtsstaat en een terugkeer naar demi
sche verhoudingen. Dat betekent in de praktijk dat de
tairen terugkeren naar de kazerne én dat de schuldigei
het bloedbad in '82 eerlijk worden berecht. Zolang da
Suriname geen sprake van is, kunnen de miljoenen aai
wikkelingsgeld beter in Den Haag blijven.
ÏÏi
Regen en
wind
Aberdeen regenb.
DE BILT (KNMI) Storin
gen, die met grote snelheid
over de Atlantische Oceaan
trekken, brengen wisselvallig
weer. Ook morgen moet daar
om worden gerekend op veel
bewolking en af en toe regen.
Veel verschil tussen de tempe
raturen in de nacht en over
dag is er niet. In het algemeen
ligt de temperatuur rond de
vijf graden. Er wordt verder
harde wind tot storm ver
wacht, windkracht 7 tot 9 uit
het westen. De storingen ko
men tot ontwikkeling in het
overgangsgebied tussen koele
lucht, die rond de depresssies
tussen Groenland en Noorwe
gen stroomt, en zachte en
vochtige oceaanlucht, waar
mee een hogedrukgebied nabij
de Azoren is gevuld.
1|u
uwe
3 'tras
4 ghali
1 en
nsen
1 iruik
12 »ben
Las Palmas l.b
iv.bew. 20 13
de
Brieven graag kort en
duidelijk geschreven De
redactie behoudt zich
het recht voor ingezon
den stukken te bekorten.
Tibetaans middel
In deze krant stond onlangs
een bericht over een oud Chi
nees kruidenmiddeltje tegen
kanker. Er bestaat echter ook
een recept uit Tibet, daterend
van 2.000 jaar voor onze jaar
telling, tegen ouderdomskwa
len. Het stond in de „Heroldo
de Esperanto" van 26 novem
ber 1983. Het werd in 1972 in
het bergland van Tibet ont
dekt in een kleitafel -en werd
bekend via UNESCO. Het ge
neesmiddel, gebaseerd op
knoflookpitjes en alcohol, zui
vert het organisme van vetten
en kalkaanslag, verbetert de
stofwisseling, voorkomt hyper
tonic, infarcten, sklerose, het
ontstaan van gezwellen; ons
bloedvatenstelsel wordt weer
elastisch, eventuele hoofdpijn
verdwijnt en het gezichtsver
mogen verbetert. Na toepas
sing mag men dit middel de
eerste vijf jaar niet meer her
halen en in gevallen van ern
stige chronische ziekten be
hoort men uiteraard eerst de
arts te consulteren. Nadja An-
drianova, die het recept in ja
nuari 1982 heeft gestuurd aan
het tijdschrift „Kontakto",
paste het zelf met veel succes
toe. Zij noemt het een wonder-
medicijn. Zij was langdurig
ziek en is door dit geneesmid
del geheel hersteld.
J. Heetkamp-Senstius,
Esperanto Centrum Neder
land,
DEN HAAG
ten niet van de lucht ge'1'
Zakelijke en sportieve c£
ten worden in ons lanr!as
geweerd wanneer linksef
turen zich schuldig makrie
onmenselijkheden. Link! wa
standelingen worden ze?n®f
steund met ontwikkeling" ni
terwijl zij moordend hun ae
willen handhaven. Het
van de schijnheiligheid. iner
P. de Jong kon
DEN Ikk8
nde
32-Urenweek
Ik, i
bïnt
De Koning staat positief hai
over een 32-urenweek,<Je
wel voor hen die in de eve:
taire sector werken, wai za
verdienen - althans v^0i
het CDA-kamerlid Wefcch;
veel meer dan hun leef'geri
noten in het bedrijfslev
dus moeten zij het voc£ori
nemen. Juist in deze he
zijn de laatste twee jaar v
veel ontslagen gevallen^,
voorbeeld in de verplegen
bibliotheken en het ond(- h{
Duizenden verpleegsterfeve
de dag dat zij hun di|0n
krijgen uitgereikt alstig
zwarte dag, omdat velejj di
hen de dan voltooide faar
niet in de praktijk ki af
gaan brengen. Ze kunnen)
ziekenhuis, dat ze een èjg
jaren voordien met jeug4ïn<
thousiasme binnenkw,jaa
via de achterdeur vo,e 1
zonder een gouden han^ik)
zoals ministers nog wel he
ontvingen wanneer zé
failliete boedel achter!
Schijnheilig
In Nederland is weer ge
schaakt met Russische schaak
meesters. Geen enkel protest
van de CDA-rebel Scholten en
zijn linkse vrienden. Geen
protest tegen het vertrappen
van mensenrechten in com
munistisch Rusland en tegen
de onderdrukkers van de vrije
meningsuiting. Wanneer Zuid-
Afrika aan de schaaktafel had
gezeten dan waren de protes-
kunnen laten verrichterj
jeugdige onderwijskrajr*
die door de bezuinigingsIC
van minister Deetmari
ontslagen of na hun stud
lemaal nog geen praktijPE
ben opgedaan en van e^se
kering moeten zien rcub
komen. Hij zal dan weljk
dig tot de conclusie kom#m*
zij heel wat juister kunrfek
kenen en dat er in de k\®0-
re sector heus geen hondte
guldens maandelijks 3e
wordt verdiend dan eld^™
J.S.J. ZwagRt
RIJSPf
Geen krant ontvangen pad
tussen 18.00 en 19.00 ur 1
terdags tussen 14.00 en!eaf
uur, telefoonnr.071-122^ml
uw krant wordt nog dd
avond nabezorgd.