Sara ievo wil concurreren I
Gouden medaille
afscheid Annie Borckink
D
MAANDAG 6 FEBRUARI 1984 PAG]
Sarajevo 8$. Cr 'ar
SARAJEVO Aan de
vooravond van de veer
tiende Olympische Win
terspelen hebben de Bos-
niërs de andere Joegosla-
ven overtuigd van hun
kunnen. De spot heeft al
lang plaats gemaakt voor
waardering en bewonde
ring. De vastberadenheid
van het organisatiecomité
heeft geleid tot een golf
van solidariteit in de natie
met tegenstellingen. De
inwoners van Bosnië, dus
ook die van Sarajevo,
staan in Joegoslavië altijd
bloot aan „Belgenmop
pen". Hoe zouden de
voornamelijk mohamme
daanse Bosniërs, die vol
gens de meeste Joegosla-
ven nog oosters denken,
een olympische klus aan
kunnen?
Na vijf jaar heeft Sarajevo
aangetoond deze klus wel aan
te kunnen. De poorten van het
Olympisch Dorp gaan over en
kele dagen wagenwijd open en
dan zal Sarajevo de natie het
bewijs hebben geleverd. De
Olympische Winterspelen
moeten een ander tijdperk in-,
luiden. Niet alleen voor Joego
slavië, maar vooral voor Sara
jevo, dat na de Winterspelen
wil uitgroeien tot een mondain
wintersportparadijs voor Oost
en West.
Sarajevo is de hoofdstad van
de socialistische republiek Bos
nië en Herzegowina, die weer
deel uitmaakt van de Federale-
Republiek Joegoslavië. Saraje
vo ligt in een bergdal op een
hoogte van 518 tot 683 meter
boven de zeespiegel. De olym
pische stad is omgeven door
een massief gebergte met de
Bjelasnica (2.067 m), Treskavi-
ca (2.088 m), Jahorina (1.913
m), Romanija (1.674 m), Ozren
(1.425 m) en de Trebevic (1.629
m). Door deze ligging heeft Sa
rajevo een Middeneuropees
klimaat: koude winters en
warme zomers.
Oude stad
Sarajevo is een oude stad. Vol
gens de geschiedschrijvers da
teren de oudste ruïnes van de
moderne olympische stad uit
de tijd van rond 3.000 jaar
voor Christus. Het stadje met
448.500 inwoners is door de ja
ren heen een belangrijke scha
kel geweest in de (wereldge
schiedenis.
Sarajevo heeft zich na de inval
van de Turken (1435) pas ont
wikkeld tot een belangrijke
stad. De Turkse invloed is in
het oude stadsgedeelte zeer
duidelijk te zien. De bevolking
is vrijwel mohammedaans en
heeft de naam ook aan de Tur
ken te danken. Sarajevo bete
kent eigenlijk Saraj-Hof
(Turks voor Keizerlijke tuin).
Zeventig jaar geleden, tijdens
de Oostenrijks-Hongaarse
overheersing van Joegoslavië,
werd de Bosnische stad het
„brandende middelpunt" van
de wereld. De moordaanslag
op de Oostenrijks-Hongaarse
kroonprins Franz Ferdinand
op de brug bij het marktplein
was de directe aanleiding tot
de Eerste Wereldoorlog.
De extremistisch-nationalisti-
Het straatbeeld in Sarajevo wordt beheerst door moskeeën,
die herinneren aan de periode, dat de Turken er de islam
brachten.
stad moeten inluiden. Sarajevo
wil, evenals alle andere Win
terspelen-steden, uitgroeien tot
een wereldvermaard winter
sportcentrum. Met behulp van
de Winterspelen wil het stads
bestuur een halt toeroepen aan
de industrialisatie.
De Olympische Winterspelen
passen precies in de planning
van het stadsbestuur. De laat
ste jaren heeft Sarajevo alle
energie gestoken in de weten
schappelijke ontwikkeling en
niet in de industriële ontwik
keling.
Van de 448.500, overwegend
islamitische, inwoners is één
op de drie scholier of student.
Sarajevo telt 115 lagere scho
len, 81 middelbare scholen en
26 hogere studierichtingen.
Ook het culturele aspect is niet
uit het oog verloren, want Sa
rajevo telt ruim 250 musea,
kunstgalerijen en theaters. Dit
jaar worden daar de modern
ste sportaccommodaties aan
toegevoegd. Sarajevo is een
stad in ontwikkeling!
Babylonische stad
In de komende olympische pe
riode is Sarajevo een „Babylo
nische stad" omdat vele natio
naliteiten er onderdak zullen
vinden. Voor de vierde stad
van Joegoslavië is dat geen
probleem, want de 448.500 in
woners vormen zelf een smelt
kroes van nationaliteiten.
Sarajevo telt 189.138 moslems,
132.637 Serven, 36.713 Kroa-
ten, 1.326 Albaniërs, 794 Slo-
wenen, 548 Macedoniërs, 276
joden, 129 Tsjechen en de an
dere bevolkingsgroep bestaat
uit vijftien nationaliteiten, ter
wijl 71.515 inwoners zich Joe
goslaaf noemen.
De stadsplanning voor de toe
komst is helemaal op de win
tersport gericht. Daarom heeft
Sarajevo ligt zeer centraal in
Joegoslavië, zoals uit dit
kaartje blijkt.
de organisatie de sportaccom
modaties binnen een straal
van 22 kilometer van het
Olympisch Dorp gepland.
Door deze structuur kan Sara
jevo in de komende jaren cen
trum van het nieuwe winter
sportgebied worden.
De geestelijke vader van dit
plan is stadsingenieur Arthur
.Takac, die ook binnen het or
ganisatiecomité van de veer
tiende Olympische Winterspe
len een hoofdrol vervult. Zijn
streven, één tot twee jaar vóór
de Winterspelen de accommo
daties klaar te hebben, is ge
haald.
Gladgestreken
In de afgelopen jaren werden
op de skipistes, bobsleebaan en
kunstijsbaan al internationale
wedstrijden gehouden. De on
effenheden zijn gladgestreken.
Sarajevo wacht nu op de we
reldtop om de modernste
sportaccommodaties op hun
bruikbaarheid te testen. Ar-
DRONTEN Het staat in
haar geheugen gegrift.
Lake Placid, 13 februari
1980: 2.10.95 (op de olym
pische 1500 meter schaat
sen voor dames). „Die tijd
vergeet je nooit meer",
zegt ze.
Annie Tukker-Borckink is
Nederlands laatste „gouden"
olympische deelneemster,
maar draagt dat historische
feit niet als een belasting met
zich mee. „Nu, zo kort voor
Sarajevo, denk ik nog wel
eens aan wat er bij de vorige
Winterspelen in Lake Placid
is gebeurd, maar de laatste
jaren was dat helemaal niet
het geval. Ervan dromen heb
ik helemaal niet gedaan -
daarvoor ben ik te nuchter.
Ik ben nu gewoon een on
derdeel van de massa, al
word ik af en toe natuurlijk
nog wel op straat herkend",
zegt de in Dronten wonende
Borckink.
In tegenstelling tot het me
rendeel van de (weinige) met
medailles en roem overladen
Nederlandse sportlieden
heeft Annie Borckink zich
na haar opmerkelijke olym
pische triomf niet van de ene
winkelopening naar de ande
re lintjesknipperij laten zeu
len. „Als het tien keer ge
beurd is, houdt het schoon
op. Bij wielerwedstrijden heb
ik wat startschoten gelost.
•Maar winkels openen, dat
was er nauwelijks bij".
Evenmin als haar dagelijks
leven is haar karakter ver
anderd door en na de opzien
barende krachttoer van Lake
Placid. „Ik heb er altijd voor
opgepast niet naast mijn
schoenen te gaan lopen en ik
heb me niet ingelaten met
mensen, die me alleen maar
interessant vonden omdat ik
een medaille had gewonnen.
Ik kies mijn eigen mensen
uit en heb gauw genoeg door
met welke bedoelingen ze bij
me komen".
Maatschappelijk
De vraag of ze maatschappe
lijk voordeel heeft gehad van
haar sportieve prestaties laat
zich moeilijk beantwoorden.
„Eerst werkte ik in de con
fectie in West-Duitsland. In
het begin ging het goed,
maar op het laatst kreeg ik
toch steeds minder mede
werking voor het schaatsen.
In 1978 ben ik toen een oplei
ding voor verpleegkundige
gaan volgen. Ik zat daar
hartstikke mooi. Ik kon alles
maken of breken. Toen mijn
man Frans naar de polder
werd overgeplaatst, heb ik in
de buurt van Dronten maar
domweg gesolliciteerd. Het is
hier allemaal heel christelijk
en ikzelf ben katholiek,
maar toch ben ik aangeno
men bij een verpleegtehuis
in Harderwijk. Ik weet niet
of mijn schaatsen daar iets
mee te maken heeft gehad,
maar in elk geval is het geen
nadeel geweest."
Annie Borckink is nu 32 jaar,
een leeftijd waarop Stien
Baas-Kaiser en Atje Keulen-
Deelstra nog een groot deel
van hun internationale car
rière voor zich hadden. Als
zich vier jaar geleden in
Lake Placid op de 1500 meter
niet zo'n volslagen verras
sing had voorgedaan, was de
Drontense nu wellicht ook
nog actief geweest. „Dat ik
goud won heeft mijn af
scheid versneld. Daarna kon
ik het niet meer opbrengen
om elke dag te trainen. Iets
hogers bereiken kon ik met
meer. Na het WK van 1981 in
Montreal, met miezerig weer,
een handjevol toeschouwers
en een aanstaande trainers
wisseling, dacht ik bij mezelf:
bekijk het allemaal maar....
Ik stop". Maar dat betekent
niet dat alle banden met de
schaatssport zijn verbroken.
De oud-olympisch kampioe
ne maakt bijvoorbeeld deel
uit van de technische com
missies van het gewest Gel
derland en de regio-Oost
(Gelderland en Overijssel).
„Ik denk dat het goed is als
er iemand met ervaring in
zo'n bestuur zit. Ik moet zeg
gen dat het leuk werk is en
dat ik alle medewerking
krijg. Ik heb intussen wel
een wat andere kijk gekre
gen op wat een bestuur doet.
Vroeger heb ik er vaak op
gekankerd, maar nu heb ik
er des te meer waardering
voor. Neem bijvoorbeeld het
aanmelden van wedstrijden.
Vroeger was ik daar zelf
soms wel eens laks mee. Nu
merk ik hoe lastig dat voor
een bestuurder is", zegt ze.
Overigens is Annie Borckink
verbaasd over de omvang
van de Nederlandse schaats
ploeg, die in Sarajevo present
is. „Ik had niet verwacht dat
het NOC zoveel mensen zou
laten gaan. Ik had gerekend
op twee dames en vier of vijf
heren. Ria Visser en Yvonne
van Gennip waren voor mij
zeker, maar dat LimbaclJë
Boorsma zouden
aangewezen heeft me L.'
baasd. Ik heb Thea Limi
altijd hoog aangesléf1 1
maar ze rijdt erg wisselvl s'
en heeft op het WK ge\ika
slecht gepresteerd. Voor
was Thea een twijfelgft"
En wat Alie Boorsma bet n*
zij is Nederlands beste spPf1
ster, maar rijdt geen weilk
tijden. Bij de heren haf1"1
gerekend op twee sprnfaP
en de allrounders Van'
Duim en Schalij. Yep £n
mer zag ik niet gaan en ve
bert Vunderink was vooi|e v
ook een twijfelgeval, ij be
na het EK in Larvik waLt
voor mij kandidaat or
lange afstanden". Ll<
En over de kansen: „Ze fva
ben net zoveel kans als Lw
Lake Placid. Ik was daaiLw
geen zekere medailleka^
date, want ik werd gekr,.
op grond van mijn zevpJh
plaats op de seizoenranjfW£
Van tevoren kun je er
weinig van zeggen. FavL,^
ten kunnen altijd mislpia(
nen en anderen kunnen vv
eens een topprestatie Iroj
ren", aldus het levendejtm,
wijs van deze stelling, tesi
WIL VAN DER Pi
Dit beeld van een armelijk geklede inwoonster van Sarajevo met oosterse gebouwen dp
achtergrond komt nogal veel voor. De organisatie van de Winterspelen hoopt dat de kom^e
dagen vooral veel toeristen naar Sarajevo komen. te
thur Takac was slim om bij
elke accommodatie een recrea-
tiebaan aan te leggen, zodat de
olympische pistes na de Win
terspelen voor recreatiesport
kunnen worden gebruikt. De
bobsleebaan telt bijvoorbeeld
drie ingangen: één voor de
olympische races, één voor de
minder ervaren bobsleeèrs en
één voor de recreanten en de
vakantiegangers.
Vol optimisme kijkt de hoofd
stad van Bosnië verder, want
de olympische publiciteit (er
komen ruim 17.000 persverte
genwoordigers) moet ervoor
zorgen dat Sarajevo uitgroeit
tot een van de populairste
wintersportoorden in Europa.
De Joegoslaven willen beslist
geen herhaling van het „Ame
rikaanse sprookje".
Bij de vorige Olympische Win
terspelen rekende het stadsbe
stuur van het ondergesneeuw
de Lake Placid ook op een
massale toeloop van (Ameri
kaanse) wintersporters. Lake
Placid kende geen „happy
end". Lake Placid was snel
vergeten en werd alleen maar
plat gelopen door schuldeisers.
Andere aanpak
Sarajevo heeft een andere aan
pak en wil, zoals gezegd, deze
Olympische Winterspelen
voor promotionele publiciteit
gebruiken. Voor het organisa
tiecomité was het een plezieri
ge mededeling dat een studie
van de Organisatie voor Euro
pese Samenwerking en Ont
wikkeling (OESO) uitwees dat
Sarajevo industrieel niet meer
kan groeien en dat het gebied
rond de stad zich uitstekend
leent voor de ontwikkeling
van het wintersporttoerisme.
De vooruitzichten zijn niet on
gunstig. De kans bestaat dat
Sarajevo een concurrent kan
worden van de bekende win
tersportcentra in Oostenrijk
(Innsbruck), Zwitserland
(Sankt Moritz), West-Duits-
land (Garmisch-Partenkir-
chen) en Frankrijk (Grenoble),
plaatsen waar in de voorgaan
de jaren ooit eens de Olympi
sche Winterspelen zijn ge'sc^
den. De perspectieven oor
Sarajevo zijn gunstig. Gef n
fisch ligt het hart van Jc ja;
slavië dicht bij de uitgej> s
ken Oostbloklanden. £an
door de vrijere socialistgch
staatsvorm is Joegoslavië eek
Oost en West bereikbaaeer
toegankelijk. Anton 4ldi
voorzitter van het uitvoeij ge
comité van de Spelen. en
Innsbruck aan als voorfok
voor Sarajevo. Na dc daa!
organiseerde Wintersjj ac
(1964 en 1976) groeide het.
tenrijkse stadje uit tot één
de belangrijkste winters
centra van de wereld.
Joegoslavië hoopt dat de c
me van Sarajevo, zijn hi^/,
sche rijkdom, het pracl
berglandschap en de gas
heid van de bewoners d<
ternationale toeristische jr
kendheid van de streek z
muieren. De komende
spelen in elk geval een bel
rijke rol voor de toekomst
Sarajevo.
WIL VAN DER PA
el
st
Sarajevo, een zeer oude stad, levert ook hier en daar een
modern ogend straatbeeld op. In het trottoir is het beeldmerk
van de Winterspelen aangebracht om de bevolking te herin
neren aan het evenement. v
sche student Gravilo Princip,
lid van de groep Jong-Bosmë,
gaf toen op 28 juni 1914 het
„startschot" voor de Eerste
Wereldoorlog. In het museum
Nlada Bosna (Jong Bosnië)
herinneren twee in plavuizen
afgedrukte voetstappen van de
dader aan deze gebeurtenis.
Weer
voorpagina j
Zeventig jaar later (1984) haalt
Sarajevo weer de voorpagina's
van de wereldpers. Sarajevo
staat aan de vooravond van de
veertiende Olympische Win
terspelen, die een nieuwe
bloeiperiode voor de Bosnische
Annie Borckink werd direct na haar gouden race in Lake Placid, vier jaar geleden,
gefeliciteerd door de nu in Sarajevo weer aanwezige Ria Visser.
1 |p
4'
fff'
r"
."b!
kke
