1
„Bouterse moet eerst maar
eens met resultaten komen"
Gromyko in
Roemenië om
Ceaucescu in
gareel te houdere
Regering verwacht economise]
voordeel van vrede met China
J
'SIJTHOFFPERS
BINNENLAND/BUITENLAND
CëidocSowuvnt
DONDERDAG 2 FEBRUARI 1984 PAGINA 1
BI
Beerenschot licht
gerechtelijke
instellingen door
DEN HAAG Er komt een onder
zoek naar het functioneren van
rechtbanken, die volgens het minis
terie van Justitie veel efficiënter en
moderner moeten gaan werken.
Hiervoor is het adviesbureau Beer
enschot ingeschakeld, dat in op
dracht van Justitie in eerste instan
tie negen rechtbanken gaat doorlich
ten. Totaal zullen bij het onderzoek
dertig gerechtelijke instellingen
doorgelicht worden. Minister Kort-
hals (justitie) wil naar aanleiding
van het onderzoek normen gaan
vaststellen voor de personeelsbezet
ting op rechtbanken.
Agent loopt
tegen de lamp
ZAANSTAD Een 26-jarige
agent van de gemeentepolitie
van Zaanstad is op staande
voet ontslagen, nadat hij vrij
dagmiddag op diefstal was be
trapt. Dit heeft een woord
voerder van de politie gisteren
bekendgemaakt.
De agent werd vrijdag tijdens
het stelen van een koplamp
set van een auto aangehouden
in een parkeergarage, op nog
geen 100 meter afstand van
het politiebureau. De agent
wilde met de lamp de auto van
een kennis repareren die kort
daarvoor een aanrijding had
gehad.
Geen uitbreiding
bezoek in gevangenis
DEN HAAG Staatssecretaris
Korte-Van Hemel (justitie) wil niet
ingaan op de verzoeken van PvdA
en CDA om de bezoek- en telefoon
regeling in gevangenissen te ver
soepelen. De beide Kamerfracties
willen dat bezoek aan gevangenen
ook gedurende de avonduren of in
de weekeinden mogelijk wordt. De
PvdA vindt bovendien dat gevan
genen meer mogelijkheden moeten
krijgen om met relaties te bellen.
Volgens de staatssecretaris zijn deze
maatregelen echter „niet te verwe
zenlijken zonder belangrijke finan
ciële offers op het gebied van per
sonele en materieële voorzienin
gen".
Wijziging alcoholwet
moet Justitie ontlasten
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De alcoholwet moet gewijzigd
worden om te voorkomen dat de rechtbanken
verdrinken in het werk als gevolg van de invoe
ring van nauwkeurige ademtest-apparatuur voor
alcoholmisbruik. Dit zei minister Korthals Altes
(justitie) gisteren tijdens de behandeling van zijn
begroting in de Tweede Kamer.
Met deze apparatuur is volgens Korthals Altes
een veel effectievere opsporing van alcoholmis
bruik in het verkeer mogelijk, waardoor veel
meer automobilisten dan voorheen aangehouden
kunnen worden. Eén van de mogelijkheden is
volgens de minister promillages tot 0,8 voortaan
af te doen als overtreding, waardoor volstaan
kan worden met een boete. Tot nu toe moesten
bestuurders met tussen de 0,5 en 0,8 promille nog
voor de rechtbank komen.
Pechvogel Uiver toch
op tijd naar Melbourne
ALBURY De KLM verwacht dat de Uiver zon
dag toch nog op tijd naar Melbourne kan vliegen,
ondanks het feit dat de DC-2 vannacht met motor-
pech aan de grond moest worden gezet. Er bleek
een lek in de olieleiding en koppakking van de
linker motor te zitten. Bovendien is de uitlaat op
nieuw gescheurd.
De motorpech werd ontdekt na een vlucht voor
opnamen van het NOS reportageteam, dat de oor
spronkelijke noodlanding in Albury (bij het licht
van veertien old-timers) wilde verfilmen. De mo
torgondel bleek onder de olie te zitten.
De KLM verwacht dat het euvel nog voor zondag
verholpen kan worden, als de Uiver doorvliegt
naar zijn eindbestemming.
Kwart klachten over
politie Rotterdam gegronj»,
ROTTERDAM Een kwart van F'
klachten die in 1983 zijn ingedieh
over het optreden van de politie
Rotterdam is gegrond of gedeeltelik
gegrond. Het aantal klachten bedrol
242, waarvan er 175 zijn afgehandeld
De meeste klachten hadden betreP,a_r
king op de manier van taakuitoefenir
(32), gebruik geweld (28), onheus taai
gebruik (26) en aanhouding (25). lrlc
Rotterdamse hoofdcommissaris schrij
dit in een overzicht voor de commit
politie-aangelegeheden van de
meente Rotterdam. Er werden in
taal 23 klachten gegrond verklaard
21 gedeeltelijk gegrond. In negen
vallen werd de rijksrecherche in;
schakeld.
tic-
f
EENSGEZINDE SCEPSIS OVER INTERIM-REGERING SURINAME
DEN HAAG Bouterse
heeft al vaker voorstellen
gedaan, die een terugkeer
zouden inhouden naar de
mocratische verhoudingen
in Suriname, zonder dat
daar iets van is terechtge
komen. Voortaan tellen
alleen concrete stappen
zoals herstel van de pers
vrijheid, rechtszekerheid
en werkelijke inspraak
van de bevolking. We la
ten ons niet opnieuw met
een kluitje in het riet stu
ren. Eerst zien, dan gelo
ven.
Aldus luidt de algemene reac
tie, zowel van politici, het mi
nisterie van buitenlandse za
ken én van het Surinaamse
verzet in ons land, op de be
kendmaking in Paramaribo
dat de militaire leiders over
eenstemming hebben bereikt
met de vakbonden en werkge
vers over de vorming van een
interim-regering.
De scepsis over de intenties
van de militaire machthebbers
wordt vooral ingegeven door
de ervaringen in de vier jaar
sinds Bouterse en de zijnen in
februari 1980 aan de macht
kwamen. Gewezen wordt op
eerdere aankondigingen van
dé legerleider, dat een daad
werkelijk begin zou worden
gemaakt met het herstel van
de democratie. Op de cruciale
momenten trokken de militai
ren telkens alle macht naar
.zich toe.
Bouterse, zo zegt het Suri
naamse verzet, is door de sta
kingsgolf van eind vorig jaar
danig in het nauw gebracht.
Door de vakbeweging en het
bedrijfsleven bij de interim-re
gering te betrekken, hoopt hij
op een adempauze, waarin hij
zijn positie kan versterken.
Maar in Suriname kunnen
geen echte veranderingen
worden doorgevoerd, zolang
Bouterse aan de macht is, zeg
gen zowel de Suriname-des-
kundigen van CDA, PvdA en
VVD als de Surinaamse ver
zetsleiders.
Genoeg onheil gebracht
„Als aan de eisen van de vak
bonden en de werkgevers te
gemoet wordt gekomen, is dat
op zich misschien een verbete
ring. Maar lang niet voldoen
de. Op deze manier houden de
militairen een vinger in de
pap. De bedoeling is dat ze te
rugkeren naar de kazerne. Ze
hebben ons land genoeg onheil
gebracht", zegt mr. Jankie,
voorzitter van de Stichting
Democratie en Mensenrechten
Suriname. „Bouterse heeft van
alles geprobeerd. In 1980 kreeg
hij het voordeel van de twijfel,
maar dat heeft hij al lang ver
speeld. Er is nu geen ruimte
meer voor experimenten. Het
gaat niet om het opvoedings
proces van kleine kinderen
maar om keiharde politiek".
Surinamers in Nederland be
nadrukken dat de vakbonds
leiders die met de militairen
tot overeenstemming zijn ge
komen, nauwelijks steun heb
ben onder de bevolking. „Het
is allemaal doorgestoken
kaart", zegt Romeo Hoost,
voormalig bestuurslid van de
vakcentrale de Moederbond.
„Meneer Derby kan wel af
spraken maken met de militai
ren. Maar namens wie spreekt
hij? Tijdens de staking bij Su-
ralco is hij door zijn eigen ar
beiders weggefloten. In Suri
name noemen we zo iemand
een gatlikker. Hij speelt onder
één hoedje met het militair ge
zag".
Hoost heeft evenmin een hoge
pet op van de motieven van
het bedrijfsleven om met de
militairen om de tafel te gaan
zitten. „De werkgevers hebben
geld nodig om hun hachje te
redden. Ze staan met de rug
tegen de muur. Gebeurt er
niets, dan zullen ze hun bedrij
ven moeten sluiten".
Edgar Wijngaarde, lid van de
Surinaamse Bevrijdingsraad
van ex-president Chin A Sen,
noemt de pogingen in Surina
me een interim-kabinet te for
meren „uitstel van executie".
Volgens- hem wordt Bouterse
nu van twee kanten bedreigd.
Enerzijds heeft hij rekening te
houden met de bevolking, die
onlangs heeft gezien hoe het
militaire gezag in de hoek kan
worden gedrukt. „Aan de an
dere kant wacht Sital, die sa
men met zestig anderen op
Cuba een grondige ideologi
sche scholing heeft gehad. De
mogelijkheid bestaat dat zij op
een gegeven moment toe-
Houding van Nederland
Het Surinaamse verzet hoopt
dat de Nederlandse regering
en de Tweede Kamer zich niet
door het „rookgordijn van
Edgar Wijngaarde: „Uitstel van executie".
Bouterse" om de tuin laten lei
den en besluiten de opgeschor
te ontwikkelingshulp aan Su
riname te hervatten. Daar is
overigens, zeker wat de PvdA
en de VVD aangaat, geen kans
op. De Suriname-specialist van
de VVD, Weisglas, ziet nog
geen enkele reden om van
„een stap vooruit" te spreken.
„Zolang er geen concrete ver
anderingen zijn, zolang het pa
pieren voornemens zijn, kan
er geen sprake zijn van een
hervatting van de ontwikke
lingshulp. Zoals het er nu uit
ziet houdt Bouterse het voor
het zeggen. Zo'n interim-rege
ring zou mooi haar onafhanke
lijkheid van de militairen
kunnen tonen, door als eerste
daad een onderzoek in te stel
len naar de moorden van de
cember 1982 en de betrokken
heid van Bouterse daarbij. Zo
lang dat niet is gebeurd, blijft
de geldkraan dicht", aldus
Weisglas. Zijn PvdA-collega
Knol is het daar roerend mee
eens.
Bij het CDA bestaat enige on
duidelijkheid over het onder
zoek naar en de toekomstige
rol van legerleider Bouterse.
Bouterse aanvaardbaar?
Voor VVD en PvdA is Bouter
se in wezen onaanvaardbaar.
Maar het CDA-Kamerlid Gu-
althérie van Weezei zei eerder
deze week dat het vertrek van
Bouterse voor hem geen abso
lute voorwaarde is voor het
hervatten van de hulp. '„Hij
kan nog wel jaren aan de
macht blijven, terwijl het geld
voor Suriname zich ophoopt.
Is dat wenselijk?"
Zijn fractiegenoot Van Dam
(Suriname-specialist) verklaar
de dat het CDA het onderzoek
naar de rol van Bouterse wel
licht niet openlijk heeft ge
noemd. Maar het door het
CDA verlangde herstel van de
rechtsstaat zou een dergelijk
onderzoek wel impliceren.
Overigens acht ook Van Dam
het onwaarschijnlijk dat Bou
terse aan de Nederlandse ver
langens tegemoet zal komen.
Op het ministerie van buiten
landse zaken wil men voorlo
pig geen ooordeel geven over
de Surinaamse interim-rege
ring. „Bij de vraag of we de
hulp hervatten gaat het om
concrete stappen op weg naar
een herstel van de democra
tie". Het aanblijven van Bou
terse noemt de woordvoerder
van de minister „van secun
dair belang". Wanneer in Su
riname aan de meeste Neder
landse voorwaarden wordt
voldaan zou minister Van den
Broek, die indruk wordt al
thans gewekt bereid zijn de
aanwezigheid van legerleider
Bouterse voor lief te nemen.
JOS TIMMERS
bej
BOEDAPEST De Russische minister van buiten-P!
landse zaken, Gromyko, heeft deze week een bew'
zoek aan Roemenië gebracht om president Ceauces
cu ervan te doordringen dat het Kremlin nooit eneer
te nimmer zal toestaan dat Roemenië zich uit her^
Warschaupact terugtrekt. Er zijn aanwijzigingen dat^?1
Roemenië dit serieus overweegt. Ceaucescu zoir!r
daarbij denken aan volgend jaar, omdat het defen£is
sieverdrag voor de Oostbloklanden dan ten eindeon'
loopt en officieel verlengd moet worden. £rc
De meeste communistische lidstaten beschouwen het air31
vanzelfsprekend dat het verdrag in 1985 wordt vernieuwd»*
hoewel er misschien wel enige wijzigingen worden aange-
bracht. Het enige land dat twijfelt of het opnieuw zijn hand-PH).
tekening zal zetten, is Roemenië. President Ceaucescu heefh—-
de laatste tijd hardnekkige kritiek geoefend op de toene-
mende defensie-uitgaven van het Warschaupact en de zware A
last die het lidmaatschap is voor 's lands economie. In dat-U^
verband is naar aanleiding van het bezoek bekend gemaakt
dat Roemenië niet langer zijn gas en olie uit de Sovjet-Uniel 7
tegen harde westerse valuta hoeft te betalen, maar met goej V
deren. Niets wijst er echter op dat Gromyko in ruil daarvoor
de toezegging heeft gekregen dat Roemenië zich weer zali
aansluiten bij de officiële lijn van het Warschaupact. jjQ
Wat de buitenlandse politiek betreft stelt Ceaucescu zich
steeds onafhankelijker op. Tijdens de conferentie in Stocks
holm heeft hij laten weten dat Roemenië graag een onaf-.1
hankelijke brugfunctie wil vervullen tussen de tweé(Va
machtsblokken. In de praktijk zal het voor Roemenië echter
allesbehalve eenvoudig zijn zich uit het Warschaupact terujjPA
te trekken. Ook in het verleden heeft het Kremlin er herjaml
haaldelijk opgewezen dat het dit niet zou toestaan. Strate-fGal
gisch gezien mag Roemenië dan misschien niet het belang-,pi"e
rijkste land in het gebied zijn, maar politiek gezien kan deden
Sovjet-Unie zich Roemeense afvalligheid gewoon niet ver-|sch<
oorloven. Aangenomen wordt dan ook dat Gromyko de Roe-lChr
meense president tijdens zijn bezoek op het hart heeft ge- dio
drukt dat Moskou zich door niets zal laten weerhouden om^ra
te zorgen dat Roemenië lid blijft. Als economische sanctie$e
daarbij niet afdoende zouden zijn, zou het Kremlin ongetwijjgaa
feld bevriende krachten in Roemenië kunnen benaderen omf*""
de Sovjet-Unie uit te nodigen het socialisme daar te helperl
handhaven.
Druk
beraad in
Paramaribo
PARAMARIBO/DEN HAAG
In Paramaribo wordt nog
steeds druk overleg gevoerd in
verband met de vorming van
de interim-regering, die mor-
fen haar beslag zou moeten
rijgen. De Surinaamse radio
meldde gisteren dat de militai
ren, vakbeweging en bedrijfs
leven een akkoord hadden be
reikt over de regering. Vol
gens een woordvoerder van de
vakbeweging moeten in het
overleg spijkers met koppen
worden geslagen. Naar ver-
Wachting wordt onder meer
gesproken over de ministers
kandidaten.
Geen krant ontvangen Bel
tussen 18.00 en 19.00 uur. za
terdags tussen 14.00 en 15.00
uur, telefoonnr.071-122248 en
uw krant wordt nog dezelfde
avond nabezorgd.
Brandend
haar
Hoe Michael
Jackson vorige
week vrijdag, tij
dens het filmen
van een fris
drank-reclame,
brandwonden op
zijn hoofd op
liep, is te zien op
de foto, die door
zijn pers-agent
is vrijgegeven.
Michael (op de
achtergrond)
loopt nog nor
maal de trap af
terwijl zijn haar
al in de brand
staat. Zijn broer
Jermaine (op de
voorgrond) heeft
op dat moment
helemaal niets in
de gaten. Hij
speelt en zingt
dan ook rustig
door.
SUSKE EN WISKE HET DELTA-DUEL
Sidonid.ili ji wil jofltn dot ódt dan in dt ishan
7 Uidróm doe it to wout n~rn v -
lhbtntruhtr Ylntenteur forfijttr
m dn n uh vrtwil mi nul Morin
xlthi mil unite Kin Uditmoitl...
moei pom
Ulltn ml
uxhm !r
Toenemend
drugsgebruik
in Polen
WARSCHAU In Polen
neemt het drugsgebruik on
rustbarend toe, schreef giste
ren de Poolse jongerenkrant
Sztandar Mlodych. In tegen
stelling tot de overige Oosteu-
ropese landen worden gege
vens over drugsgebruik in Po
len openbaar gemaakt. Zo
overleden in 1982 102 mensen
ten gevolge van overmatig
drugsgebruik. In 1980 waren
dat er nog 33. Over 1983 zijn
nog geen gegevens bekend.
Een arts schat het aantal ver
slaafden in Polen dat dringend
medische hulp nodig heeft op
30 a 35.000. Het hoge aantal
dodelijke slachtoffers is onder
meer te wijten aan het gebruik
van heroïne van eigen make
lij. Vele Polen zien de snelle
stijging van het gebruik van
verdovende middelen als een
psychologische reactie van de
jeugd op de economische en
politieke crisis waarin Polen
verkeert.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Er mag
worden verwacht dat het
herstellen van de diplo
matieke betrekkingen
met China ook econo
misch voordeel aan ons
land zal opleveren. Dit
heeft minister Hans van
den Broek (buitenlandse
zaken) gisteren gezegd op
een persconferentie ter
gelegenheid van het feit
dat beide landen de vrede
weer hadden getekend.
Tegelijkertijd in Peking en in
Den Haag werd gisteren een
gemeenschappelijk communi
qué uitgegeven, waarin staat
dat beide landen het niveau
van hun diplomatieke verte
genwoordigingen weer zullen
brengen op dat van ambassa
des. Sinds de eerste affaire
rond de levering van Neder
landse onderzeeboten aan Tai
wan, die speelde in 1981, had
China de betrekkingen terug
gebracht tot het niveau van
zaakgelastigden.
Minister Van den Broek toon
de zich „uiteraard erg ver
heugd" over de weer aange
haalde diplomatieke banden
met China. Maar tenminste zo
belangrijk noemde hij het we
derzijdse besluit om de betrek
kingen „niet alleen te normali
seren maar ook te intensive
ren", zoals er in het communi
qué staat.
Volgens de minister worden er
al plannen gemaakt voor een
intensievere samenwerking op
economisch gebied. Hij wees er
op dat volgende maand twee
Nederlandse handelsmissies de
Volksrepubliek zullen bezoe
ken, één van het Nederlands
Centrum voor Handelsbevor-
dering en één van het VNO
(met voorzitter Van Veen) en
dat er voorbereidingen getrof
fen worden voor het afvaardi
gen van een regeringsdelegatie
onder leiding van staatssecre
taris Bolkestein, die belast is
met exportbevordering.
China zou volgens Van den
Broek vooral op landbouw- en
verkeersgebied maar ook voor
waterstaatkundige werken
nauwer met Nederland willen
samenwerken. Hij wees er in
dit verband op, dat de export
naar China nadat zij eerst
ver was ingezakt weer
langzaam een stijgende lijn
vertoont. Alleen daaruit is al
af te leiden, zo meent hij, dat
China wel degelijk ook in eco
nomisch opzicht perspectief
biedt aan ons land.
De onderhandelingen over het
weer normaliseren van de be
trekkingen met China zijn ge
voerd door mr. H. Wijnaendts,
ambassadeur in speciale
dienst, die voor dit doel naar
Peking was gereisd. In het
communiqué, dat voor Neder
land door Wijnaendts en voor
China door onderminister
Zhou Nan is ondertekend,
wordt ingegaan op het besluit
van het kabinet Lubbers geen
vergunning te geven voor de
export van nog eens twee (of
vier) onderzeeboten aan Tai
wan. „De Chinese regering
stelt deze beslissing van de Ne
derlandse regering op hoge
prijs". Beide landen bevestigen
opnieuw hun overeenkomst
van 16 mei 1972, waarin Ne
derland respect betuigt voor
de visie van China dat Taiwan
een (opstandige) provincie is
van de Volksrepubliek.
Ambassadeur Wijnaenc
heeft voorts de belofte verkf
gen dat China zich niet
verzetten tegen de daadwerk
lijke levering van de eerME
twee onderzeeboten voor TJ98
wan, die in aanbouw zijn haa
Wilton Fijenoord in Schiedadou
Evenmin zal China verder IjBr;
zwaar maken tegen het ffree
dat de KLIM sinds enige t&an
op Taipeh, de hoofdstad vpen
Taiwan, vliegt „Wij hèbbdjn
nogmaals duidelijk gemaJap
dat het hier om een volleéjjn
particuliere transactie gaaPec»
aldus minister Van den BroPU£
ADVERTENTIE
Uw krant samen met Unitravel naar het Verre Oosten:
Va
a. 25-daagse rondreis naar Singapore, west-, midden- en oost-Java
en het prachtige eiland Bali Vertrek 20 maart RO
b. 18-daagse rondreis naar het fascinerende Thailand »ee
Vertrek 18 maart
De reis naar Singapore en Indonesië voert u door de ha- n
vens van Singapore en langs de belastingvrije winkels op
Orchard Road, wij bezoeken oud- en nieuw-Jakarta, de ael
plantentuin van Bogor, de vulkaan Tankkuban Prahu bijL
Bandung, vervolgen de reis per trein naar Jogyakarta met F111
de eeuwenoude Kraton (paleis van de sultan) en op weg ger
naar Semarang de Borobudur, boeddhistisch heiligdom j-
uit de 8e eeuw. Na het verblijf In Semarang halen wij een
koude neus In Tretes en zien de zonsopgang vanaf de kra- »as
terrand van de Bromo. Na Malang uitrusten op het prach- 3
tige eiland Bali. aer
,,.„m ƒ4.450.- llk
0 per persoon (toeslag 1-pers. kamer 650.-)|n
De 18-daagse rondreis door Thailand begint in Bangkok irgé
met een veelheid aan excursies, o.a. het Koninkli|k Palels, j
de drijvende markt van Damnern Saduak, een Thaise
show etc. De reis per bus naar het noorden van Thailand qi
voert u via Bang-Pa-ln naar Ayutthaya voor een bezoek jf|'
aan de grotendeels gerestaureerde Boeddhabeelden en
tempels.
Vervolgens naar Phltsanuloke, Lampang en Chiang Ral. met veel excursies onderweg. Vanuit Chlang-Ral een boottocht
over de Mae Kok rivier, een bezoek aan de "Golden Triangle", het beruchte drielandenpunt waar Laos. Birma en Thailand
samenkomen. Tenslotte naar Chiang Mal, waar de meest mooie en kunstzinnige artikelen worden vervaardigd, zoals lak
werk, celadon, zijde en zilverwerk. Een hoogtepunt van de reis vormt een bezoek aan de zeer primitief levende bergstam
men. Uitrusten aan het strand van Pattaya.
Reiaaom 3.975 per persoon (toeslag 1 pers. kamers 475.-)
