■Xïïl
TAFEL
Stuurgroep BMD geeft juist op
essentiële vraag geen antwoord
903
Geleerden uit Sovjet-Unie en VS praten
in Vaticaan over „nucleaire winter
kerk
wereld
Ccwióc Öouiim
r>r>
KORTE METTEN
Vrijmetselarij en kerk
verdragen elkaar niet
ACHTERGROND
Ceidóc 6oiua/nt
DINSDAG 24 JANUARI 1984 PAG
Geleerden uit de Sovjet-
-Unie, de Verenigde Sta
ten en een aantal andere
landen zijn gisteren in
het Vaticaan bijeen ge
komen voor een gedach-
tenwisseling over de
„nucleaire winter", de
afkoeling van de aarde
als gevolg van een zware
kernexplosie op de aar
de. De bijeenkomst duurt
drie dagen en wordt ge
houden in een villa in
Vaticaanstad onder au
spiciën van de pauselijke
academie van weten
schappen, een kerkelijk
adviesorgaan.
De Braziliaanse president
van de academie, de natuur
kundige Carlos Chagas (73)
zei, dat de zeventien deelne
mers een rapport voor paus
Johannes Paulus zullen op
stellen over de mogelijke kli
matologische en ecologische
gevolgen van een kernexplo
sie. Onder de deelnemers zijn
Carl Sagan, een Amerikaan,
die een onderzoek heeft ge
daan naar de gevaren van de
nucleaire winter, Jewgeni
Welichov, vice-president van
de Russische academie van
wetenschappen en Wasili
Aleksandrov, een Russische
meteoroloog.
„Uit nieuwe berekeningen is
ons bekend, dat een van de
rampzalige gevolgen van een
nucleaire oorlog van een be
paald megatonnage het ont
staan is van een wolkendek
om de aarde. Dat zal een
groot gedeelte van de zonne
straling absorberen en foto
synthese (het voor alle leven
de organismen onmisbare
proces van omzetting van
lichtenergie in chemische
energie) onmogelijk maken",
aldus Chagas.
Volgens hem zal tegelijker
tijd de atmosfeer afkoelen en
een wintersituatie intreden
met, volgens sommige bere
keningen, temperatuurdalin
gen tot 32 graden Celcius on
der nul. Hij zei. dat het on
derzoek van dit aspect van
kernexplosies nog niet ver
gevorderd is.
De bijeenkomst is de jongste
van een reeks, die de pause
lijke academie over de moge
lijke gevolgen van een nucle
aire oorlog heeft gehouden.
In 1982 stuurde de paus een
delegatie naar een aantal lan
den om te spreken over de
medische gevolgen van een
kernexplosie. Voorzitter Cha
gas zei, dat zij vriendelijk en
langdurig te woord waren
gestaan door de staatshoof
den van de Sowjet-Unie,
Frankrijk en Groot-Brittan-
nië, maar dat het onderhoud
met president Reagan erg
koel was verlopen. De Ame
rikaanse president had hun
geen stoel aangeboden en de
bijeenkomst was na twintig
minuten afgelopen. Volgens
Chagas had Reagan de ver
gissing begaan om, „als zove-
len, te denken, dat wij de rol'
van pacifisten spelen. Dat
zijn wij niet. We proberen
slechts het gevaar van een
nucleaire holocaust onder de
aandacht te brengen. We
moeten de mensheid vertel
len wat er zou kunnen ge
beuren", zei hij.
De academie telt onder haar
zeventig leden zesentwintig
Nobelprijswinnaars en verte
genwoordigers van vele reli
gies. Haar belangrijkste doel
is de vooruitgang van de we
tenschap te bevorderen en de
paus en de kerk van weten
schappelijke ontwikkelingen
op de hoogte te houden. Het
werk van de academie is
sinds een aantal jaren voor
een groot gedeelte gewijd aan
de dreiging van een kernoor
log. „Wij trachten de kern
oorlog zoveel mogelijk te be
strijden. Ik ben een van hen
die geloven dat een kernoor
log niet op een beperkte
schaal gevoerd kan worden.
De explosie van zelfs een tac
tisch wapen kan echt tot een
strategische oorlog leiden en
tot de vernietiging van onze
beschaving. Ik geloof, dat de
politicie, als er echt druk op
hen wordt uitgeoefend, zul
len begrijpen, dat kernoorlog
de verwoesting van alles,
maar dan ook alles is, aldus
Paus Johannes Paulus II
heeft gisteren de voorzitter
van de lutherse wereldfede
ratie, bisschop Josiah M.
Kibira uit Tanzania en de
secretaris-generaal van
deze organisatie, dr. Carl
Mau, in particuliere audiën
tie ontvangen. Volgens
waarnemers is overleg ge
pleegd over mogelijk te zet
ten stappen op de weg naar
kerkelijke eenheid tussen
rooms-katholieken en lu
theranen. De lutherse we
reldfederatie heeft het be
zoek, dat de paus vorig jaar
op 11 december heeft ge
bracht aan de Evangelisc-
h-Lutherse Gemeente van
Rome, gezien als een „con
creet teken van oecumene".
De paus zal morgenavond
deelnemen aan de woord
dienst in de basiliek „St.-
Paulus buiten de muren" te
Rome, waarmee dit jaar de
gebedsweek voor de een
heid der christenen wordt
besloten. Aanwezig zullen
zijn vertegenwoordigers
van het Vaticaanse secreta
riaat voor de eenheid en
andere leden van de curie,
alsmede vertegenwoordi
gers van verscheidene niet-
-katholieke christelijke ker
ken. De gebedsweek stond
dit jaar in het thema „Uit
het kruis van onze Heer tot
eenheid geroepen". Het ein
de valt steeds op de 25ste ja
nuari, het feest van de be
kering van de apostel Pau
lus.
Het proces tegen Smanga-
liso Mkhatswa, de zwarte
secretaris van de r.-k. bis
schoppenconferentie van
Zuidelijk Afrika, begint 10
februari. Hij wordt beschul
digd van terroristische acti
viteit. Mkhatswa werd 30
oktober gearresteerd na een
kerkdienst in de katholieke
universiteit van Fort Hare
(Ciskei), waarin hij zich had
uitgesproken tegen de nieu
we Zuidafrikaanse grond
wet. Nadat de aanklacht te
gen Mkatswa bekend was
geworden, hadden in Preto
ria talrijke protestmanifes
taties plaats. Ook buiten
Zuid-Afrika hebben velen
tegen de arrestatie van
Mkatswa geprotesteerd, on
der wie de Nederlandse en
Westduitse bisschoppen.
Vertegenwoordigers van
de bisschoppenconferenties
van acht Europese landen,
waaronder Nederland, heb
ben zich gisteren te Brussel
in een verklaring zeer be
zorgd getoond over de toe
stand van de christenen in
Libanon. Volgens hen kun
nen het inbreuk maken op
en het in gevaar brengen
van de rechten van de Li
banese christenen, de r.-k.
geloofsgenoten in Europa
niet onverschillig laten. Met
woord en daad moeten zij
de Libanese christenen ter
zijde staan en hen in hun
gebeden gedenken. De bis
schoppen achten het drin
gend nodig is, dat bereid
heid wordt getQond proble
men zonder toepassing van
geweld op te lossen en te
komen tot een democrati
sche dialoog tussen de wet
tige gezagsdragers.
Ook volgens het nieuwe
kerkelijk wetboek is het
uitgesloten tegelijkertijd
lid van de katholieke
kerk en vrijmetselaar te
zijn. Weliswaar verbindt
het nieuwe kerkelijk
wetboek het lidmaat
schap van de vrijmetsela
rij niet meer automatisch
aan excommunicatie,
maar het veroordeelt wel
de beginselen ervan.
Dit stelt prof. dr. Audomar
Scheuermann uit München,
deskundige op het gebied
van het kerkelijk recht. Vol
gens hem is er niets veran
derd in de principiële tegen
stelling tussen kerk en vrij
metselarij en hij vertelt, dat
onder voorzitterschap van de
bisschop van Augsburg, dr.
Josef Stimpfle een katholie
ke commissie diepgaand
heeft onderzocht of er over
eenstemming tussen vrijmet
selarij en kerk mogelijk zou
kunnen zijn. In opdracht van
de Duitse bisschoppenconfe
rentie zijn er officiële ge
sprekken gevoerd tussen ver
tegenwoordigers van de kerk
en van de verenigde grootlo-
ges van Duitsland. Jarenlan
ge gesprekken, gezamenlijke
bijeenkomsten en schriftelij
ke uiteenzettingen hebben
tot de conclusie geleid, dat
het uitgesloten is tegelijker
tijd vrijmetselaar en lid van
de katholieke kerk te zijn.
Niemand kan de kerk ver
wijten, dat haar veroordeling
van de vrijmetselarij berust
op foutieve of achterhaalde
informatie, misverstanden of
vooroordelen.
Prof. Scheuermann wees
verder op een verklaring van
de Romeinse congregatie
voor de geloofsleer van 26
november 1983, waarin met
een uitdrukkelijk beroep op
paus Johannes Paulus II,
wordt gezegd, dat de veroor
deling van de vrijmetselarij
bindend is voor alle kerkelij
ke autoriteiten, zodat het bis
schoppen noch bisschoppen
conferenties is geoorloofd,
een wezenlijk ander oordeel
te vellen over verenigingen
van vrijmetselaars.
Iran weer
beschuldigd
van
vervolging
Baha'i
De Verenigde Staten heb
ben de regering van Iran
beschuldigd van een nieu
we golf van ernstige en sy
stematische onderdrukking
van Baha'i-gelovigen. Meer
dan 550 van hen zouden in
gevangenissen verblijven
en enkelen zouden zijn
overleden als gevolg van
martelingen.
Alan Romberg, woordvoer
der van het ministerie van
buitenlandse zaken, zei
over informatie te beschik
ken waaruit blijkt, dat er in
november en december on
geveer 180 leden van deze
religieuze minderheid wa
ren gearresteerd en in de
eerste dagen van januari
nog eens 70.
De commissie mensenrech
ten van de Verenigde Na
ties en andere VN-groepen
hebben er bij de Iraanse re
gering op aangedrongen de
vervolging van de in totaal
ongeveer 300.000 Baha'i-ge
lovigen te staken. Zij zijn de
enige religieuze minderheid
in de islamitische republiek
Iran die geen grondwettelij
ke bescherming geniet.
Het Baha'i-geloof, dat onder
meer streeft naar eenheid
onder gelovigen van alle
religies, wordt door de sji'i-
tische autoriteiten in Tehe
ran beschouwd als ketterij
tegen de islam. Sji'iten heb
ben volgelingen van Ba-
ha'ullah, die het Baha'i-ge
loof stichtte in de tweede
helft van de vorige eeuw,
steeds bloedig vervolgd. De
meest voorkomende be
schuldiging is de laatste ja
ren, dat zij zouden samen
werken met de „zionisti
sche vijand" (Israël).
Sambal goreng met
kippelevertjes en
snijbonen, rijst
vla met rozijnen
Voor twee personen hebt u
nodig: 150 g kippelever
tjes, 2 lepels olie, ui, knof
look, sambal, laos, salam,
2 Vs dl bouillon (blokje), 1
volle lepel gemalen kokos
of gedroogde santen of
stukje creamed cocnut, ket
jap, zout;
450 g diepvries of half blik
snijbonen;
250 g rijst, 4,5 dl water,
zout
halve liter vla en een lepel
rozijnen.
Snijd de kippelevertjes in ge
lijke stukken en bak ze al
omscheppende bruin in hete
olie. Temper eerst het vuur,
schep de lever uit de pan en
fruit in het overblijvende vet
de kleingesneden ui en ge
perste knoflook lichtbruin.
Voeg vervolgens sambal,
laos, een blaadje salam, de
bouillon en de kokos toe en
laat het sausje vijf minuten
zacht koken. Laat er dan de
lever in een paar minuten in
gaar worden en breng het
gerecht op smaak met ketjap
en zout.
Kook de diepvries snijbonen
gaar of warm die uit blik al
leen op. Doe de afgegoten
groente in een schaal en
schenk er de kippelevertjes
bij met de saus erover.
Kook bij deze sambal goreng
met kippelevertjes een droge
witte rijst en geef er desge
wenst wat augurken, kroe
poek of sambal bij.
Was de rozijnen en kook ze
in weinig water op een klein
pitje zacht, laat ze uitlekken
en meng ze door de vla.
JEANNE
NEDERLANDSE GEREFOR
MEERDE KERKEN
Bedankt voor Heemstede-Lis-
■se, W. Borgdorff te Doorn.
GEREFORMEERDE GE
MEENTEN
Bedankt voor Werkendam, D.
Hakkenberg te Lisse.
inspraaK van ue u
DEN HAAG „Ik kan mij niet f
DEN HAAG „Ik kan mij niet
voorstellen dat de Tweede
Kamer zich nu afstandelijk
opstelt ten op zichte van de
discussie, zeker niet gezien
de bemoeienis met de start
ervan". Jhr.mr. M.L. de
Brauw, voorzitter van de
Stuurgroep die de maat
schappelijke discussie over
het toekomstige energiebe
leid leidde, kijkt de aanwezi
ge journalisten eens aan. Een
gevoel van teleurstelling
over de eerste „politieke" re
acties op het werkstuk van
de stuurgroep, valt van zijn
gezicht al te lezen.
Woordvoerders van CDA en
VVD in de Tweede Kamer
hebben immers meteen laten
weten niet goed uit de weg te
kunnen met het resultaat
van de discussie: op dit mo
ment geen besluit over de
bouw van nieuwe kerncen
trales, terughoudendheid bij
het gebruik van kolen voor
de elektriciteitsproduktie, het
beleid richten op energiebe
sparing en windenergie.
Kamerleden van beide frac
ties stelden onmiddellijk dat
de stroomprijzen omhoog
zouden vliegen met alle soci
aal- economische gevolgen
vandien als het beleid werke
lijk op die manier zou wor
den uitgezet. „We zullen een
fors deel van onze welvaart
moeten inleveren", zo stelde
VVD'er Braams.
Tegenover de reacties uit bei
de regeringsfracties liet het
PvdA-kamerlid Zijlstra we
ten het jammer te vinden dat
de discussie niet een keihard
„nee" tegen kernenergie had
opgeleverd waarbij ook be
staande centrales zouden
moeten sluiten. Vanuit D'66
klonk eenzelfde geluid.
Serieus
Het is, gezien de reacties,
nauwelijks verwonderlijk dat
De Brauw bij de presentatie
van het eindrapport liet we
ten dat de deelname aan de
discussie overeenkwam met
de politieke krachtsverhou
dingen in ons land. „Alle op
vattingen zijn aan bod geko
men. Men dient de uitgespro
ken voorkeuren serieus te
nemen. Het geeft het denken
van de Nederlanders aan.
Geeft u het rapport een cen
trale plaats in uw besluitvor
ming".
Een uur later verklaarde De
Brauw tegenover journalis
ten: „De Tweede Kamer kan
nu afmeten met welke be
sluiten men in de maatschap
pij moeilijkheden kan ver
wachten". Op dezelfde bij
eenkomst deed De Brauw de
eerste commentaren uit poli
tieke hoek overigens af met
de opmerking dat zij gemaakt
zijn zonder het hele rapport
en alle overwegingen te ken
nen.
Het mede-stuurgroeplid Jan
sen ging ter plaatse nog iets
verder. „Er zijn serieuze uit
spraken gedaan door de be
volking. Dat kan men niet
tot iets „niet-waardigs" ver
klaren. De bevolking heeft
gepraat op basis van bijna 100
procent informatie. De bevol
king wist waar zij het over
had. Als men dan zegt dat de
bevolking niet serieus kan
oordelen, moet men alle in
spraak maar afschaffen".
Kosten
De reacties doen kennelijk
pijn, omdat zij inhaken op
een cruciaal punt in de hele
discussie over de toekomstige
energievoorziening, de kos
ten. En juist over die kosten
zwijgt,de-stuurgroep in haar
rapport in alle taleiW
„Kostenbeelden voor nët jaar
2000 zijn niet te voorspellen.
Kernenergie is een jonge
technologie, windenergie
ook, evenals het schoon ver
branden van kolen", luidt
het verweer vanuit de stuur
groep. „Het is zinloos om te
gaan praten over kosten tot
twee decimalen achter de
komma".
Op zich mag dit waar zijn,
feit is en blijft dat de belang
rijkste aanleiding tot de ener
giediscussie de prijs van de
energie was en is. Juist van
wege elektriciteitscentrales
die dure olie en duur gas ver
stookten zijn plannen ont
vouwd tot de bouw van drie
nieuwe kerncentrales met
een totaal vermogen van
3000 megawatt (voorstel ka
binet-Den Uyl) en het bou
wen van centrales die kolen
zouden stoken (voorstel kabi
net-Van Agt één).
Zowel het gebruik van urani
um als van kolen werd, en
wordt, gezien als mogelijk
heid de kosten van de elek
triciteitsvoorziening terug te
dringen. Het afzien van
kernenergie en het niet ver
meerderen van het aantal
centrales dat kolen stookt,
kan ertoe leiden dat er meer
centrales olie of gas versto
ken en dus dure stroom leve
ren. Hierdoor wordt de in
dustrie in een nadelige posi
tie gebracht ten opzichte van
buitenlandse concurrenten.
Bahalve CDA en VVD haak
te ook minister Van Aarden-
ne (economische zaken) daar
maandag tijdens een verga-
Mr. De Brauw (m) biedt het
eindrapport van de stuur
groep aan aan minister Van
Aardenne. Rechts de voor
zitter van de vaste kamer
commissie voor economi
sche zaken, A. van der Hek.
dering met de vaste kamer
commissie op in. „Concurre
rende tarieven zijn een le
vensnoodzaak voor het be
drijfsleven. Daarmee wordt
werkgelegenheid behouden.
Dat is de essentie".
De bewindsman zei dat dit
jaar, uiterlijk in 1985, beslui
ten genomen moeten worden
gezien de noodzaak oude cen
trales te vervangen door
nieuwe. Deze nieuwe centra
les wil de minister juist op
kolen of uranium laten
draaien.
Zoals gezegd, de stuurgroep
heeft geen antwoord gegeven
op de vraag hoe hoog de
energiekosten zullen worden
zonder kernenergie of kolen-
stook. Ook is de 41.000 deel
nemers aan de discussie (0,3
procent van de bevolking)
niet gevraagd wat men in dat
geval voor de eigen stroom
wil gaan betalen.
Ook de door de stuurgroep
uit de maatschappij opgevan
gen alternatieven voor kern
energie of kolenstook, geven
daarop geen antwoord. Die
alternatieven zijn: terugdrin
gen energieverbruik, ener
giebesparing, gebruik winde
nergie en het zelf laten op
wekken van stroom door in
dustrie, particulieren en
energiebedrijven.
Aan energiebesparing wordt,
met steun van de overheid al
veel gedaan. Het beperken
van het verbruik met 40 pro
cent tot 2000 lijkt haalbaar.
Meer zou misschien mogelijk
zijn tegen extra uitgaven. En
wie die gaat dragen is dan
een open vraag.
Windenergie zal volgens in
gewijden pas rond 2025 een
rol van betekenis gaan spe
len. In dat jaar zou deze
energiebron tien procent van
de stroombehoefte kunnen
dekken. Een overheidspro
gramma met een windmolen
park en een studie naar het
plan-Lievense is gaande. Het
versnellen van die ontwikke
ling lijkt op zich mogelijk
maar, alweer, tegen welke
kosten Elektriciteit uit
windenergie is nu 400 pro
cent duurder dan bijvoor
beeld die uit kernenergie.
Het opwekken van stroom
door anderen dan elektrici
teitsbedrijven wordt door ie
dereen als wenselijk gezien.
Problemen rond het afzetten
van overtollige stroom op het
landelijke net en de huidige
opzet van de stroomvoorzie
ning, houden dat tot nu toe
tegen. Voorstellen om daarin
vërandering te brengen zijn
er en zullen binnen enkele
jaren effect hebben. Natio
naal zal dit echter weinig uit
maken voor de energietarie
ven, gezien de kleine schaal
waarop het gebeurt.
Gevolgen
De vraag blijft dus: welke ge
volgen hebben deze alterna
tieven voor de energieprijzen
en, als bijkomende vraag, zijn
de alternatieven voldoende
om af te zien van kernener
gie of meer kolenstook
Het zijn juist deze punten die
een voorname rol in de poli
tieke dicussie zullen gaan
spelen. En de uitkomst lijkt
voorspelbaar gezien de reac
ties van CDA en VVD, van
minister Van Aardenne en
de filosofie van dit kabinet:
lastenverlichting voor het be
drijfsleven.
De stuurgroep is klaar. Er is
Kosten en inspraak
De politiek is aan het woord nu de langdurigste en du^
enquête uit de Nederlandse geschiedenis tot een ra£''
heeft geleid waarmee men veel kanten op kan. Er blijkthe
basis te zijn voor uitbreiding van het gebruik van kernibi
gie en voor sluiting van de bestaande centrales in Do
waard en Borssele is evenmin een meerderheid te viJd'
En ook: terughoudendheid is gewenst bij het gebruik vai^
len in centrales, en liefst moet het beleid worden gerief
energiebesparing en het aanwenden van permanente
giebronnen als zonnewarmte en wind.
Op zich zijn deze uitkomsten van de Brede Maatschap^
ke Discussie niet verrassend. De sluiting van de best/
centrales is dermate kostbaar dat de meeste Nederlandel
liefst zover mogelijk uitstellen. Ook over het verdere gel
van kernenergie waren de meningen langzamerhand i
kend, terwijl recente uitlatingen van milieu-minister
mius de gevaren van kolenstook voor het milieu (luchj
vuiling, zure regen, dood water) nog eens hebben o|
streept.
De meningen staan nu op papier en de politiek kan»-
gaan bezighouden met de vraag naar de kosten, die nid
antwoord is. Die vraag kon misschien ook niet beant\{
worden of hooguit heel globaal. Toch dringt de zaak, cr-
vrij spoedig een besluit moet worden genomen over drf
vanging van verouderde centrales. Kernenergie is nog' 1
tief goedkoop, aardgas is aanzienlijk duurder, kolenstof^
zonder een goed ontwikkelde schone methode, onverkif'
windenenergie is in de huidige technische ontwikkeling
onvoldoende beschikbaar.
£>F
h<
OOK bezuiniging het toverwoord van de laatste jarps
lost op korte termijn weinig op. In de bestaande wonji
heeft de bezuiniging op energiekosten de grens van de ifk
lijkheden bereikt, in de industrie is sinds kort weer belfl
aan meer energie. ff
r
De eerste reacties uit de Tweede Kamer nemen afstanfc.
het rapport van De Brauw. Daarbij is gewezen op het fcU
maar een zeer klein percentage van de bevolking aan d
cussie heeft deelgenomen. Dat argument gaat niet op, w
eerdere steekproeven een vrijwel gelijk resultaat hebbe11
geleverd als het nu voltooide onderzoek. Dat de belanj?
ling voor de discussie langzamerhand terugliep ondéte
vloed van problemen als kernraketten en bezuinigd
doet niets af aan het feit dat de geraadpleegden wistenler
ze het over hadden en dus hun gefundeerde mening W
geven. Die mening mag men niet zonder meer opzij zt*e
OoK al is het resultaat van de inspanningen van De li
c.s. magerder dan wellicht aanvankelijk werd veronde:
bij de discussies over de vraag: hoe nu verder? zal he
port wel degelijk een rol moeten spelen. Er zal niet
makkelijk mogen worden voorbijgegaan aan de men
van soms belangrijke minderheden. Niet alleen de W
van de energievoorziening staan op het spel, maar ook
als de zorg om ons kwetsbare milieu en niet in het mifl
inspraak van de burgers.
DE BILT-KNMI OoHe
gen vallen er nog hag[a
sneeuwbuien. Ons lani.
vindt zich aan de ranC,
een depressie boven het i
van Europa. Dit laged^c
bied houdt een westelijk(V(
ming in stand. In dez$
ming wordt lucht aange j-
waarin gemakkelijk but
ontwikkeling komen.
nadering van een zwak^«
van hoge luchtdruk ne#R
buiïgheid in de loojro
woensdag geleidelijk afj
nacht daalt de temperati u
om het vriespunt, oi
wordt een temperatuu
plus 3 graden verwacl5
westenwind is matig, a J
kust eerst nog krachtig, ui
WINTERSPORT
Langlaufen 1
op de Veluwe
DEN HAAG Op vep
dene plaatsen op de
in Twente en in de
hoek ligt voldoende
voor langlaufmogelijk
Nog niet overal zijn 1<
froutes uitgezet. Dit is i
geval in Holten, ten
van Deventer, waar me
af hotel ,,'t Losse Ho<
bruik kan maken va
routes.
Duitsland
Sauerland gemiddeld
cm.
Harz in de lagere d(
cm., in de hogere delen
75 cm
Eifel gemiddeld 10 tot
Alpine-skiën en langlai
nog niet overal mogelijl
In het Sauerland en
Harz zijn goede tot zeer
wintersportmogeliikhedfl
de Eifel zijn er redelijke!
lijkheden. Vandaag e\l
temperaturen om het I
punt verwacht en nog I
sneeuwbuien.
Oostenrijk
De wintersportmogeliji
zijn in het algemeen go|
Vorarlgebergte: 75 -
Tirol 40 - 100
Salzburgerland: 45 -
Zwitserland
De wintersportmogeliji
zijn in het algemeen goj
Graubunden 50 - 90
Berner Oberland: 40 - f
Wallis 60 - 110
Noord-Italië
Zuid-Tirol 25 - 85
Frankrijk
Haute Savoie/Savoie: 9!
Weersverwachting voU
alpengebied:
Plaatselijke sneeuwvaler
-graden niveau dalenflS
ongeveer 500 meter. )n
Voor meer informatie:!
ANWB-sneeuwlijn
26.46.46
veel informatie vergaard. De
politiek heeft drie jaar (moei
lijke) besluiten kunnen uit
stellen. Er is 28 miljoen gul
den uitgegeven. Het resul
taat: iedereen kan nu beslui
ten nemen onder het mom
dat het Nederlandse volk
heeft meegepraat. De PvdA
is net als enkele jaren gele
den tegen kernenergie, de
VVD is vóór gebleven.
Het CDA zal nu met het rap
port van de stuurgroep in de
hand de maatschappelijke
rechtvaardiging kunnen vin
den om de mogelijkheid van
kernenergie niet geheel los te
laten. Daarbij weet men zich
gesteund door het feit dat
maar een minderheid onder
de bevolking echt tégen
kernenergie is (47 procent).
Vraag
Of hiervoor alle moeite nodig
was, is de vraag. In oktober
1983 werd het resultaat be
kend van een onderzoek dat
de universiteit van Leiden
met het ECN verricht had
naar de houding van de be
volking ten opzichte van
energiebronnen. Het onder
zoek vond plaats in opdracht
van de ministeries van
VROM en Onderwijs.
De uitkomsten: 57 procent
van de bevolking wijst kern
energie af, 95 procent is posi
tief over windenergie. Elek
triciteitsopwekking waarbij
bijna 70 procent met behulp
van kernenergie is voor 75
procent van de bevolking on
aanvaardbaar. Het maken
van stroom zonder gebruik te
maken van kernenergie ge
niet brede steun. Kolenstook
acht men over het algemeen
aanvaardbaar.
Dit resultaat is vrijwel gelijk
aan de uitkomsten van de
maatschappelijke discussie.
Hoogstens voor kolenstook
zijn er verschillen. Bij de on
derzoek van De Brauw lie
pen de meningen over kolen
uiteen van „meer" tot „min
der". Weinig concreet dus,
waaruit de stuurgroep con
cludeerde: terughoudend met
kolen gezien de milieugevol
gen. En dat had iedere Ne
derlander enkele jaren gele
den al kunnen bedenken.
CAREL GOSELING
