Rijk moet bouwvergunning
aanvragen voor pi jerdam
Bedrijven optimistisch
over winst in dit jaar
V erband tussen
dysenterie en
garnalen is
onloochenbaar
Plan voor
nationaal
stroombedrijf
van de baan
Parijs
ijse haute couture
blijft beschermd gebied
r
t-m
„Glasboer
heeft
weinig kans"
ï-
9
Sneeuwalarm
in Washington
BINNENLAND/BUITENLAND
Cc*dócSomatot
DINSDAG 24 JANUARI 1984 PAGI]
JOUREWEER
NAAR STEMBUS
JOURE Het Friese Joure beleeft morgen
voor de derde keer binnen twee jaar gemeente
raadsverkiezingen. De 634 kiesgerechtigden
maken opnieuw de gang naar de stembus, om
dat de Raad van State heeft beslist dat bij de
verkiezingen van 19 oktober vorig jaar voor de
nieuw te vormen gemeente Scharsterland fou
ten zijn gemaakt. De PvdA ging in beroep bij
de Kroon nadat de socialisten bij een hertelling
van de stemmen een zetel minder (zes) in de
wacht sleepten dan de zeven bij de eerste uit
slag. De hertelling had weliswaar plaats op ver
zoek van de partijen, maar volgens de Raad
van State was het verzegelde pakket stemmen
ten onrechte geopend, omdat dat gebeurde zon
der dat er een lid van het hoofdstembureau bij
was.
VEERE Het rijk moet wel
degelijk een bouwvergunning
aanvragen bij de gemeenten
op wiens grondgebied de Oos-
terscheldewerken worden ge
bouwd. Dat blijkt volgens de
burgemeester van Veere uit de
overwegingen in een uitspraak
van de Raad van State. De mi
nister van Verkeer en Water
staat (Smit-Kroes) had destijds
aangenomen dat de Deltawet
andere regeling, zoals de wo-
ningbouwwet, automatisch
buiten werking stelde. De
Raad van State bepaalde vori
ge week vrijdag dat het drei
gement van Veere de werken
aan de Pijlerdam onder poli-
tiedwang stop te laten zetten
als er geen bouwvergunning
zou worden aangevraagd, one
venredig zwaar te vinden. Dit
drukmiddel is dan ook door
het college afgewezen. Het ge
meentebestuur is niettemin
opgelucht nu er in elk geval
een bouwvergunning moet
worden aangevraagd. „In de
toekomst komen in dit gebied
grootschalige toeristische ont
wikkelingen op gang en daar
in willen wij kunnen meebe
slissen", aldus burgemeester
mevrouw Van Montfrans.
Politie Eist neemt
vuurwapens in beslag
ELST De rijkspolitie in het Gelderse Eist
heeft de afgelopen weken bij verschillende
inwoners van die plaats in totaal 26 vuurwa
pens en een hoeveelheid munitie in beslag
genomen. De meeste wapens waaronder
revolvers, pistolen, vuurbuksen en een sten-
gun werden aangetroffen bij de 27-jarige
J.L. De man kocht de wapens onder meer in
België en verkocht ze vervolgens weer aan
verzamelaars in Eist. In verband daarmee
werd tegen dertien mensen proces verbaal
opgemaakt. Tijdens het onderzoek naar het
illegale wapenbezit kwam de politie ook op
het spoor van de dader van een twintigtal in
braken in winkels en bouwcontainers in Eist.
Mode van Tor
rente: veel bei
ge en wit en
overladen
avondjurken
met strass en
lovertjes.
lardin feliciteert een van de kinderen die dit jaar een pro
minente rol spelen in zijn show gekleed in een bloemen-
rok. Een ander model (foto onder) van hem showt een japon
waarin de vierkante halslijn met lange mouwen opvalt.
Een model van Pierre Balmain showde een zwart
mantelpakje met nauwe kokerrok.
PARIJS Al hebben wij er dan
een sneeuwstorm voor getrot
seerd, u zit niet op ons te wach
ten om te weten wat u deze zo
mer gaat dragen. Dat weet u al
lang, want de prêt-a-porter-col-
lecties hebben dat al in oktober
duidelijk gemaakt. Gaat de haute
couture dezelfde trend volgen of
blijft ze zich verschansen in haar
ivoren toren? Het antwoord is
geen ja en geen nee. De haute
couture is nu eenmaal een be
schermd gebied, een antiekwin
kel, een reservaat. Dat is geen
kritiek.... Niet iedereen hoeft zo
nodig progressief te wezen.
Torrente opende de feestelijkhe
den zondagavond. Het etiket:
Zij die mevrouw Mitterrand
kleedt" blijkt verwijderd of ge
woon versleten? Het is dan ook
een feit dat de overgrote meer
derheid van de coutureklanten
afkomstig is uit wat al weer en
kele jaren de oppositie is. De col
lectie is niet bijzonder geslaagd.
Beetje tamme mantelpakjes, veel
beige en wit en overladen avond
jurken met strass en lovertjes.
We konden ook even achter de
coulissen kijken. Tor rente, een
klein platinablond vrouwtje, staat
daar heel moederlijk de laatste
toets te leggen. Elke voorbijstap-
pende mannequin wordt geïn
specteerd, hier een knoop en
daar een strik bevestigd, een bij
nader inzicht te zware halssnoer
bliksemsnel verwijderd, een be
moedigend duwtje in de rug. Ze
nuwpezen, dat couturevolkje.
Balmain
Achter de schermen kijken is
veel plezieriger dan gewoon in de
zaal zitten maar niet overal. Bij
Balmain waar we hetzelfde foefje
proberen worden we verjaagd
door een vlijtige hostess. Maar
een kelner wijst ons heel vrien
delijk de weg via keukens en
achterdeurtjes...naar de coulissen.
Daar mogen we een vierkante
meter delen met het lichtgevend
personeel, een fotograaf op een
ladder en monsieur Alexandre,
de beroemde kapper van be
kroonde hoofden en dure manne
quins. De enige ook die het stren
ge rookverbod aan zijn laars lapt
en lustig met een brandende siga
ret wappert. En we zien de col
lectie nog heel goed ook. De op
volger van Balmain, de jonge
Erik Mortensen borduurt op aan
vraag, zoals het programma ver
meldt, reuze grote zonnebloemen
op de schouders van zwarte
avondjurken. Of statig blauwe
irissen met spichtige groene bla
den. Minder geslaagd zijn de
bloemkoolrozen op zijn witte cri
nolinejurken. Twee op het lijfje
en twee dozijn op de rok.
Bij Cardin geen coulissen, maar
catacombe-achtige gaanderijen
van waaruit je helemaal niets
kan zien. De meisjes komen recht
uit de kleedkamers op het podi
um. En die kleedkamers zijn nog
al onrustig. Want ze zijn vandaag
bevolkt door een rits peuters,
door Cardin ingehuurd om zijn
kindermode te showen. Een Car
din is als een diamant, voor altijd.
Ze zijn er weer allemaal: de
vleermuismouwen, de accordeon-
plooien, de waaierdrapees, de
bloemenmouwtjes, de flardenrok
ken. Het pakje van de lente 1984
heeft een klassiek jasje met ta
baksbruine en roomwitte Vichy-
ruitjes op een effen smalle room
witte rok.
Heupen staan in het middelpunt
van de belangstelling, want jasjes
en blousons zijn dit jaar veel kor
ter. Rokken daarentegen zijn
tenminste bij Cardin een heel
stuk langer. Lepe streek van de
couturemensen, die wel beseffen
dat dit de zekerste manier is om
ons in crisistijd tot nieuw kopen
te dwingen.
A GNES ADRIAENSEN
(Vervolg voorpagina)
DEN HAAG De meeste
Nederlandse bedrijven
hebben het volste ver
trouwen voor dit jaar.
Vrijwel over de hele linie
laten bedrijfsleiders zich
positief uit over de winst
verwachting. Minder
hooggespannen evenwel
zijn de prognoses voor de
omzetontwikkeling en de
groei van de werkgele
genheid in de diverse be
drijven. Een en ander
blijkt uit een enquete van
de Nederlandse Investe
ringsbank (NIB) onder
580 bedrijven.
De directeur van de Neder
landse Investeringsbank, dr
A. van der Zwan, zei een en
ander vanmorgen op een
symposium van de NIB in
Den Haag. Volgens Van der
Zwan is er een tendens te
ontdekken dat de meeste be
drijven eerst hun winsten op
peil brengen en dan pas gaan
investeren: eerst in vervan
ging en vervolgens in uit
breiding. Omzetvergroting
en uitbreiding van de werk
gelegenheid sluiten zodoende
de rij.
Op het symposium werd ver
der het economisch herstel
plan van de Tilburgse hoog
leraren Schouten en Kolnaar
fel bekritiseerd door dr. W
Duisenberg, president van de
Nederlandsche Bank, en prof
dr P. Korteweg, thesaurier-
generaal van het ministerie
van financiën. Volgens Dui
senberg en Korteweg gaan
de hoogleraren aan een aan
tal structurele problemen
voorbij als ze voorstellen een
belangrijk deel van de ove-
heidssteun aan het bedrijfsle
ven af te schaffen, teneinde
het financieringstekort terug
te dringen. Duisenberg en
Korteweg bestrijden dat die
steun uit de hand is gelopen.
Die kapitaalsteun aan het be
drijfsleven steeg van 1973 tot
1983 van 3,6 tot 4,9 procent
van het nationaal inkomen,
zo meldde Kortweg, terwijl
het overheidstekort in die
periode groeide van 0,8 tot 10
procent van het nationaal in
komen.
RUITENHEER
i
„Halfbroer"
Juliana
roert zich
GEMERT Mr. A.W.
Lier, die beweert de half
broer van prinses Juliana
te zijn, heeft zich kandi
daat gesteld voor het voor
zitterschap van de afdeling
Eindhoven van de Cen
trumpartij. Hij meldde
zich begin januari aan als
lid van deze partij en am
bieert een zetel in de
Tweede Kamer.
DEN HAAG De industrie is
niet ingesteld op glasbak en
„glasboer". Tot deze conclusie
komt ir. B. Boesman van TNO
in het blad TNO-project. De
glasverpakkingsindustrie
maakt steeds meer gebruik
van glas met een beschermen
de laag (laminaat). Deze lami
naten worden op het glas ge
plakt waardoor kan worden
volstaan met een dunnere en
goedkopere glassoort. Dat
geeft echter problemen bij re
cycling van dit glas. Het blijkt
nauwelijks mogelijk laminaat
van het glas te scheiden. Het is
maar de vraag of de glasboer,
de inzamelaar van glazen fles
sen en potten voor hergebruik
door de verpakkende indus
trie, het op den duur zal red
den.
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG Staatsse
cretaris Van der Reijden
vermeldt in zijn brief aan
de Tweede Kamer voorts
dat tot 17 januari 93 geval
len van bacillaire dysen
terie bekend waren. Bij 77
patiënten (83 procent)
stond onomstotelijk vast
dat ze kort tevoren garna
len hadden gegeten of
kontakt hadden gehad
met dysenterie-patienten.
Van der Reijden maakt niet
duidelijk of de besmette partij
garnalen eerst was afgekeurd
en daarna weer in de handel
gebracht, zoals een van de ge
ruchten wil. Wel vermeldt hij
dat een door de Haringcontró-
ledienst afgekeurde partij gar
nalen doorgaans voor con
sumptie ongeschikt wordt ge
maakt door besprenkeling met
een zuurviolet-oplossing. Vol
gens een wettelijke verorde
ning kan een partij afgekeurde
buitenlandse garnalen ook
worden teruggezonden naar
het land van herkomst. Het
vervoer naar de grens moet
volgens de wet gebeuren „on
der dekking van een geleide-
biljet dat door de Haringcon-
tróledienst is afgegeven".
Over het thuis pellen van gar
nalen zegt Van der Reijden dat
het vrijwel onmogelijk is ge
bleken, voldoende toezicht te
houden op de hygiëne. Als
verklaring voert hij aan dat
het gaat om duizenden bij de
overheid bekende adressen,
die moeilijk allemaal gecontro
leerd kunnen worden, „terwijl
bovendien op grote schaal ille
gaal wordt gepeld". Ook wor
den er zeer veel ongepelde
garnalen uit het buitenland in
gevoerd. Op grond hiervan
heeft het kabinet vorige week
vrijdag een voorlopig verbod
op thuis pellen ingesteld, als
mede een beperking van de
invoer van „huisgepelde" gar
nalen.
Als gevolg van het slechte
weer bleek het gisteren niet
mogelijk de verdachte en vori
ge week verzegelde partij gar
nalen bij de Volendamse firma
Crevettes B V. weg te halen.
Getracht zal worden de partij
vandaag voor onderzoek over
te brengen naar de keurings
dienst van waren in Alkmaar.
De Amsterdamse officier van
justitie mr. H. Wooldrik liet
gisteren weten dat het niet om
30 ton gaat, zoals aanvankelijk
was aangenomen, maar om 17
(Van onze parlementaire
redactie)
(Vervolg van voorpagina)
DEN HAAG Minister
Van Aardenne (Economi
sche Zaken) is, onder
druk van CDA en VVD,
bereid af te zien van zijn
plan een nationaal
stroombedrijf op te zetten
dat de stroomvoorziening
zou moeten gaan regelen.
Met het nationale bedrijf
wilde de minister de effi
ciency van de stroomvoor
ziening verhogen zodat ta
rieven omlaag zouden
kunnen. Ook wilde de mi
nister via het bedrijf gaan
bepalen hoeveel nieuwe
centrales er zouden moe
ten komen en welke
brandstoffen zij zouden
verstoken.
Van Aardenne stelde dat het
aantal stroomproducenten, nu
zestien, terugmoet naar drie of
vier. Zij zouden ieder een om
vang moeten krijgen van 4000
tot 5000 megawatt vermogen
om efficiënt te kunnen wer
ken.
De minister wil deze samen
voeging van bedrijven afdwin
gen door het geven van ver
gunningen voor de bouw van
nieuwe centrales. Ook wil hij
de wettelijke bevoegdheid
krijgen de stroombedrijven
bindende aanwijzingen te ge-
Van Aardenne toonde zich gis
teren in de Kamer bereid om
te bezien of de stroombedrij
ven zelf bereid zijn bevoegd
heden over te dragen aan het
ui
bestaande samenwerk
gaan SEP. „Er zitten te|
mingen in de huidigej
Daar is een reorganis
dig".
De minister zei best
nationale bedrijf te
zien als de stroomprodt"
ermee instemmen dat j
het beleid ten aanzien r
stroomvoorziening gaal
len, waarbij zij hun
opgeven.
De SEP zou jaarlijks ei
triciteitsplan moeten
dat door de minister
nomische zaken wordt
keurd. De minister
achteraf door de Kar}
controleerd worden.
Van Aardenne wil |R
voegdheid krijgen de )jr
tarieven zelf vast te nj
Het maken van winst
tarieven moet wordeil"1
sloten. De bewindsm#e
niet uit dat gezinnenj.O
paalde streken op degn
meer voor hun stroomi]
gaan betalen. U
ee
GRATIS ELKE WOENSDAGOO
BIJLAGE BI) UW KRANT Md
INFORMATIE OVER FILMS,MK t
THEATER, RECREATIE,EXPOf
EN EEN COMPLETE AGENt V
WASHINGTON Ik hoor dat het daar bij jullie ein—
gesneeuwd heeft. Hier bij ons hebben we sedert Kerst1
herhaaldelijk een flinke lading van het witte spul ovfg
heen gekregen. Als het sneeuwt in Washington kun{
chen, want Amerikanen uit deze contreien zijn bangt 1
een sneeuwbui dan een Nederlander van een kru/sraPj
De kristallen hoeven niet eens daadwerkelijk uit de
te dwarrelen; als ze alleen nog maar in de weersverwa?
opgesloten zitten gaat er in de hoofdstad van de Verl
staten al een soort atoomalarm af. Alle scholen vvord|ar
sloten, Big Brother doet ook de regering dicht (zot
350.000 in deze stad werkzame ambtenaren vrijaf krijgf™
alle lokale radio- en televisie-stations raden de burget 1
om in hun huizen te blijven. rn
Al die paniek om wat meestal toch maar een uithak]
een paar centimeters dik is van Moeder Natuur, is &n'
van ingeboren Amerikaanse angsthazerij op alle gebit"
volg van een drietal bijkomende omstandigheden: Wée"
ton is heuvelachtig, elke Amerikaan verplaatst zich jie
ginsel uitsluitend per auto (behalve tijdens de dagelij We
ging) en de meeste van die auto's zijn niet alleen heel"c
maar ook van achterwielaandrijving voorzien. De st)™
dus bij de geringste gladheid volslagen plat omdat c/alr
die bakbeesten helemaal niets is te beginnen. Als je e"c
slaagt een flauwe helling mee op te komen, dan schil n
slagschip er aan de andere kant stuurloos en met eenim
mende vaart weer vanaf. Vanwege dezelfde glijkans frt
ook de geel met zwarte bussen, waarmee alle A me ril
kinderen dagelijks van huis naar school en terug vC
vervoerd, op stal. Kinderen in dit land genieten (c.qj
ten onder) angstvallige bescherming tegen elk c/ei
verkeersgevaar en een schoolbus in Amerika is heilig
een veewagen in India.
De enige vierwielers die we hier derhalve nog del
sneeuwd Washington zien tuffen, zijn de bekende
tuurtjes uit'Europa en Japan, die met hun venijnigeh
pootjes het glibberige wegdek behoorlijk in hun greep\!
te houden. j
De algehele staat van opwinding onder de bevolking
nog eens lekker opgepookt door de eigen weervrouw.
-mannen waarover alle plaatselijke luister- en kijkzra
beschikken. Die lui maken bovendien gebruik van ders
fabelachtige hulpmiddelen die de Amerikaanse techno
te bieden heeft. Kabelkijkers hebben bovendien een j-
dat het hele jaar door de ganse dag en nacht alleen
weerberichten uitzendt. Meteorologische satellieten h
voortdurend vanuit het heelal op Washington, de i|2
omgeving en de gehele Verenigde Staten. De weerp
geeft eeuwig toelichting, draait voortdurend de ruiti
van het laatste uur versneld af, zodat hij de ganse ont\
ling onder ogen krijgt en beschikt over directe radarb—i
die bijvoorbeeld gewone wolken van regenwolken knd
ondrscheiden en sneeuw van ijzel.
Het weerbericht gaat ook altijd vergezeld van rechtsi\
weerbeelden" uit de stad: Een omfloerste maan bov
Witte Huis of een anonieme voetganger die onder eei
plu in een akelige buitenwijk langs een Roy Rogei
voedselrestaurant stapt.
De actuele temperatuur wordt steeds vergeleken
hoogte- en laagterecords van diezelfde datum in de gt_s
denis. Verder krijgt de kijker behalve de gewone gé,
als windkracht, vochtigheid, luchtdruk en verontrem
graad, informatie zoals de „windkou" (hoe een b(.~
temperatuur tegen de huid voelt als gevolg van de^
mende wind). In het najaar meldt men de verwachte-
rintensiteit van de bomen in verschillende streken,
een optimale herfsttocht kan worden uitgestippeld eCZ
lente is er dan natuurlijk te voorspelling van de bit t
coefficient. In i
Maar vooral als het sneeuwt neemt het weerberirz
hoofdrol in de gewone nieuwsjournaals over. Dan&
tv-verslaggevers aan de noordkant van de stad ded
vlokken van een naderende bui te verslaan en zie Jet**
de journalisten een paar uur later midden in de gM
sneeuwstorm in het stadscentrum aan passanten on/\
mentaar vragen op de bizarre omstandigheden. Na
geven de geteisterde nieuwsgaarders aan de zuidflar^A
de agglomeratie nog wat toelichting op de laatste pluftï
volgt vanuit de studio een uitvoerige nabeschouwing^
gehele voorstelling en een vooruitblik op de volgeic—
die de satellieten alweer in het wilde westen zien hr=