Bevallen hoort niet in
het ziekenhuis thuis
Extra aandacht
voor appels en
hun verkopers
Italiaanse „dwaze moeders" ten strijde tegen drugshandel
Produktschappen belangrijk voor agrarische sector
Boze stadspostdiensten
bundelen zich tegen PTT
jr
BINNENLAND/BUITENLAND
OudóaOowicunt
MAANDAG 16 JANUARI 1984
pagC
AMSTERDAM „Voor je
het weet vervangen ze de
mythe van de ooievaar die
het kind brengt door die
van de dokter die het
kind moet halen. Dat uit
gangspunt maakt van ge
zonde zwangere vrouwen
patiënten die zich in alle
opzichten afhankelijk we
ten van de medische
stand".
Dat is het standpunt van de
Stichting Beter Bevallen in
Amsterdam die voor 21 januari
een congres organiseert in het
RAI Congrescentrum onder de
titel Bevallen en Opstaan.
Bevallen in Nederland kan zo
wel in het ziekenhuis als thuis.
In ons land is er een voor de
westerse wereld unieke ver
loskundige organisatie met
kraamzorg en zelfstandig wer
kende vroedvrouwen waar
door zo'n 35 procent van de
bevallingen nog steeds thuis
plaats vindt.
Anders dan in de omringende
landen wordt een bevalling bij
ons vaak gezien als een na
tuurlijk gebeuren dat mits
begeleid door deskundige hulp
niet thuis hoort in een zie
kenhuis.
Zorgvuldige begeleiding voor
de bevalling en een goede sa
menwerking tussen verlos
kundigen en specialisten heb
ben er mede toe geleid dat het
aantal kunstverlossingen (va
cuum en tangverlossingen,
keizersneden) in ons land op
merkelijk klein is. En dat ter
wijl de sterfte van de baby tij
dens of vlak na de bevalling
tot de laagste van de wereld
behoort.
In vele „beschaafde" landen is
de laatste jaren de bevalling in
het ziekenhuis de enige ma
nier, in minder ontwikkelde
landen gebeurt de bevalling
thuis, onder wat primitiever
omstandigheden. Tussen thuis
bevallen en in het ziekenhuis
is in Nederland, dankzij die
goede medische begeleiding
voor, tijdens en na de beval
ling echter geen verschil meer
wat de risico's betreft.
Toch blijven er in de medische
wereld duidelijk twee stromin
gen bestaan die eikaars tegen
polen zijn. De voorstanders
van de bevalling in het zie
kenhuis hebben sterke argu
menten. Zij zeggen: „In 1952
stierven 32 van de 1.000 babies
tijdens of vlak na de bevalling.
In 1979 was dit aantal gedaald
tot 12 op de 1.000".
„In dezelfde periode nam het
aantal ziekenhuisbevallingen
enorm toe. In 1952 was dat 22
procent en in 1979 was dit 62,5
procent. De belangrijkste oor
zaken van het dalen van het
sterftecijfer, menen zij, is dat
steeds meer kinderen in het
ziekenhuis worden geboren.
De voorstanders van thuis be
vallen betwijfelen dat. Zij zeg
gen dat in diezelfde periode de
gezondheidstoestand en de hy
giëne veel is verbeterd en dat
er per moeder een kleiner
aantal kinderen geboren is.
Bovendien daalde de gemid
delde leeftijd warop vrouwen
kinderen krijgen.
De Stichting Beter Bevallen
zet zich vierkant in tegen de
„medicalisering" van de ge
zondheidszorg. Zij acht die een
bedreiging voor een verlos
kunde waarin de vrouw cen
traal staat, de veiligheid van
moeder en kind wordt gega
randeerd en de keuzevrijheid
wordt gewaarborgd. De stich
ting is een exponent van een
nieuwe tegenbeweging die
ontstaan is vanuit de consu
ment, verloskundigen en huis
artsen.
HILVERSUM De negentien
stadspostdiensten in Neder
land hebben zaterdagmiddag
tijdens een vergadering in Hil
versum besloten zich te bun
delen in een landelijk overleg
orgaan. Dat werd na afloop tij
dens een persconferentie mee
gedeeld. Er is een voorlopig
bestuur gevormd onder voor
zitterschap van R. van der
Vorn, directeur stadspostdienst
Dordrecht.
Deze bundeling van stadspost
diensten is een initiatief van
directeur R. Pesie van de stad
spostdienst Den Helder. Hij
viel deze week over uitspra
ken van de PTT dat de stad
spostdiensten in Nederland
verantwoordelijk zijn voor een
verlies van 400 banen en 32
miljoen gulden bij het postbe
drijf.
De stadspostdiensten zijn niet
verantwoordelijk voor een
mogelijk verlies van banen bij
de PTT en een eventuele ta
riefsverhoging, aldus Pesie za
terdagmiddag tijdens de verga
dering. Hij constateerde dat in
eerdere berichtgeving hier
over ten onrechte die suggestie
is gewekt.
Volgens mededelingen van de
PTT is het aanbod bij de post
als gevolg van de stakingsac
ties, vorig jaar, teruggelopen
met ongeveer 1,5 procent.
Wanneer het postverkeer niet
weer aantrekt, betekent dit
een verlies van maximaal 400
arbeidsplaatsen bij de PTT.
Een woordvoerder van de
PTT verklaarde dat de terug
gang in het postverkeer mede
wordt veroorzaakt door bezui
nigingen (afschaffing dienst-
post ministeries en zelfbezor-
ging in een aantal gemeenten.
„Maar een stukje van de te
ruggang komt voor rekening
van de stadspostdiensten".
Volgens de stadspostdiensten
is hun aandeel in de bestelling
van grote partijen post slechts
een half promille van de om
zet van de PTT-post. Het ver
lies in de postbranche heeft de
PTT vooral aan zichzelf te
danken, aldus de stadsdien
sten. Hun gezamenlijke omzet
bedraagt rond 2,5 miljoen gul
den per jaar.
De aanwezigen bij de vergade
ring kwamen niet tot afspra
ken over eventuele maatrege
len tegen de PTT. Van ver
schillende kanten werd opge
merkt dat de PTT in plaatsen
met stadspostdiensten lagere
tarieven aan klanten voor
houdt, andere voorwaarden
stelt en in directe contacten
met potentiele of verloren
klanten de stadspostdiensten
„zwart maakt". Dergelijke
praktijken komen volgens Pe
sie voor in Apeldoorn, Den
helder. Bergen op Zoom, Roo
sendaal en Eindhoven.
Opvallend is dat veel stad
spostdiensten zijn opgericht tij
dens de eind vorig jaar gehou
den PTT-staking.
Inbraak in Romeins
F ranciscusmuseum
Dieven hebben zaterdag inge
broken in het museum van
Sint-Franciscus van Assisi in
Rome en hebben honderden
herinneringen aan het leven
van de dertiende-eeuwse hei
lige gestolen.
De dieven, die met valse sleu
tels binnenkwamen, forceer
den een modern alarmsys
teem en namen een dertigtal
schilderijen uit de 15e en 16e
eeuw, honderden medailles en
oude geschriften mee. Het
museum is het historisch in
stituut van de paters-capucij-
nen.
Aanvaller
politieman
aangehouden
HAZERSWOUDE Een 17-
jarige inwoner van Hazers-
woude is gistermiddag aange
houden naar aanleiding van
het mishandelen van een
rijkspolitieman in Benthuizen.
Dat gebeurde op 27 november
van het vorige jaar in disco
BOC in Benthuizen. Daar wa
ren groepen jeugdige Wad-
dinxveners en Hazerswoude-
naren slaags geraakt. De poli
tie van Hazerswoude maakte
een einde aan het gevecht,
maar daarbij werd een wacht
meester uit Hazerswoude door
één van de kemphanen met
een penslot geslagen, waarbij
deze licht gewond raakte. Uit
eindelijk denkt de politie toch
achter de identiteit van de da
der te zijn gekomen. De ver
dachte heeft overigens nog
niet bekend en is ingesloten.
Gewonden bij
L'IIC
botsing fietser crij k.
5tC 1
motorrijder Lie
I enl
PIJNACKER Een li'"
meisje uit Pijnacker is
hel
'?hij c
morgen om tien over ach,,. v
gereden door een motoljCje
en is daar vrij ernstig gO,ak
bij geraakt. Zij is met dl Va
breuken opgenomen itpe
Hippolytusziekenhuis in rov
Het ongeluk gebeurde to&arn
fietsende meisje vanaf dtejtl
lenlaan de Katwijkè
door de motorrijder, die
moment een auto inhaalt^
44-jarige motorrijder uit 1
huizen is eveneens
ernstige breuken opgem
Schedelbasisfractii
na botsing met ai
LEIDSCHENDAM EI
jarige Rotterdamse voetgi
is het afgelopen week
ernstig gwond geraakt to»
onverwachts de Veurses|
weg in Leidschendam j
stak en werd gegrepen
een auto. De man is mej7~
schedelbasisfractuur, dif
breuken, inwendige kné I
gen en snijwonden opgent
in het ziekenhuis Westein
Den Haag. De auto wen
stuurd door een 56-ja
Voorschotenaar. q
Beun van Aimt
(Van onze correspondent Cees
Manders)
ROME De moedigste
moeders van Italië. Zo
worden de moeders in de
Romeinse stadswijk Pri-
mavalle steeds vaker ge
noemd. De moeders, voor
het grootste deel gewone
huisvrouwen, hebben de
strijd aangebonden met de
drugshandelaars in de
wijk. Met enorm succes.
„Als de moeders van Prima-
valle zich spontaan kunnen
organiseren in de strijd tegen
het drugsgebruik, dan bete
kent dat dat de burgers niet
van plan zijn het offensief van
de criminaliteit over zich heen
te laten komen", zo sprak de
Romeinse procureur-generaal
vorige week in zijn nieuw
jaarsrede.
Heel Italië let sinds enige tijd
op de groep, die ook wel de
„dwaze moeders van Prima-
valle" wordt genoemd. De jus
titie en de politie zijn attent,
het publiek, de drugsgebrui
kers en vooral ook de drugs
verkopers, want zij zijn het die
van het moederlijke initiatief
in Primavalle het meest te
duchten hebben.
Gevaarlijke wijk
Primavalle is niet een van de
aantrekkelijkste wijken van
Rome, ver van de bekende pa
den die toeristen bewandelen.
De wijk ligt schuin achter het
Vaticaan, in het noordwestelij
ke gedeelte van de stad. Op de
nog geen vijf vierkante kilo
meter zijn 120.000 mensen sa
mengepakt. De wijk is na de
oorlog te snel gebouwd, zonder
acht te slaan op de leefbaar
heid. In een sfeer van werk
loosheid, verveling en kleine
delinquentie is hier de harde
criminaliteit gaan floreren als
nergens anders in Rome. Pri
mavalle staat bekend als de
gevaarlijkste wijk van Rome,
die je moet mijden als je er
niets hebt te zoeken.
Het grootste probleem is het
drugsgebruik, vooral vanwege
de criminaliteit die daaruit
voortvloeit. Het aantal ver
slaafden in Primavalle wordt
geschat op 8.000, van wie de
meesten aangewezen zijn op
diefstallen, berovingen en af
persingen om zich van de da
gelijkse dosis te voorzien.
Zo niet langer
Diegenen die voortdurend met
het drugsprobleem te maken
hebben, zijn de moeders van
de verslaafden. Zij moeten de
„crisis" opvangen en zich vaak
diefstallen en mishandelingen
van hun verslaafde kinderen
laten aanleunen. Anderhalve
maand geleden kwamen deze
moeders tot de conclusie dat
het zo niet langer ging. Met
enkele geestverwanten is een
comité gevormd dat de strijd
tegen de drugshandel, dat als
de wortel van het kwaad
wordt gezien, heeft aangebon
den. Er zijn contacten gelegd
met de gemeentelijke autori
teiten en met de politie. Daar
bij worden zulke nuttige infor
maties verschaft, dat de politie
sinds de oprichting van het
rnoedercomite al vele drugs
handelaren in de wijk heeft
kunnen oppakken.
De moeders van Primavalle
gaan door met de strijd, en het
kan niet anders of de verdo
vende middelen in de wijk
zullen zeer schaars worden. In
het voorbijgaan worden ook
andere delicten bij de politie
gemeld, zoals die van de clan
destiene weddenschappen.
Sommige vrouwen merkten
dat hun mannen hun loon in
illegale speelholen vergokten,
en ook daar heeft de politie nu
een eind aan kunnen maken.
Primavalle wordt zo nog eens
de schoonste of minst crimine
le wijk van Rome, dank zij de
moeders.
Anoniem
De moeders trachten hun
dat de onderwereld zich niet
zo gauw gewonnen geeft, en
zeker tot wraak zal overgaan.
De meeste moeders laten zich
door de pers, die uit het hele
land op dit opmerkelijke initi
atief is afgekomen, slechts
naamloos ondervragen, met
het hoofd van de camera afge
wend. Maar er zijn ook moe
ders die door de situatie van
hun drugsverslaafde kinderen
zo wanhopig zijn geworden,
dat zij openlijk zeggen dat zij
iedere drugshandelaar zullen
aangeven.
De politie van Primavalle is
met de moeders als bondgeno
ten best in haar schik. „De
moeders kennen hun kinderen
beter dan wie ook. Wij kunnen
veel samen doen, daarom moe
ten we samen blijven werken
en elkaar aanvullen", zegt de
politiecommissaris, die met
voldoening constateert dat ook
de rest van de bewoners van
Primavalle uit het optreden
van de moeders moed heeft
geput en nu weer bereid blijkt
de politie in vertrouwen te ne
men.
„Italië", zo heeft de hoogste
procureur van de republiek
deze week gezegd, „wordt
overspoeld door de criminali
teit. De onderwereld is mach
tiger dan ooit. Zonder hulp
van de burgers kan die strijd
tegen de misdaad nooit gewon
nen worden". In de Romeinse
wijk Primavalle is de misdaad
al op de terugtocht, dank zij de
„dwaze moeders van Prima-
5?1
"■re
Idem Dlv.84
Ahold
Akzo
Boskalis Westm
Kon. Olie
Nat. Ned.
Nedlloyd Gr.
NMB
Oce w. Grinten
Idem Dlv.64
v. Ommeren
Pakhoed Holding
Idem Dlv.64
Robeco
Rolinco
Rorento
Unilever
beurs 13-1 beurs ee
212,00
105.20
398,50
164.50
70.00
45.70
133.50
131.80
580,00
58.00
172.50
167,50
135.40
124.50
109.00
53.90
257.00
253.50
30,80
61.00
55.80
47.70
46,40
348.10
130,20
333,00
202,00
268,30
157.00
>C
fJll]
LAND EN TUINBOUW,
Wetenschappers gaan
'supertomaat' kweken
Wetenschappers van de Landbouwhogeschool in Wageningen
zijn met een experiment begonnen dat het mogelijk moet ma
ken de tomaat en verwante soorten te voorzien van gunstige
eigenschappen, zoals weerstand tegen ziekten. De vakgroepen
erfelijkheidsleer en moleculaire biologie van de hogeschool
willen een „mini-chromosoom" ontwikkelen. Het is de bedoe
ling met deze in een reageerbuis „gebouwde" erfelijkheids
drager nieuwe eigenschappen over te dragen. Er ontstaan dan
voor de plantenveredeling nieuwe mogelijkheden.
Het mini-chromosoom is een kunstmatige versie van de van
nature in iedere plantecel aanwezige chromosomen, die sa
men het DNA-molecuul vormen dat de erfelijke eigenschap
pen van de plant bevat. Het kunstmatige chromosoom moet
zo worden gemaakt dat het niet van al aanwezige erfelijk
heidsdragers te onderscheiden is. Dan kan het normaal aan
het celdelingsproces meedoen.
Volgens de hogeischool is het nog niet helemaal zeker of het
zal lukken de reageerbuis-chromosoom in een plantecel be
hoorlijk „aan de praat" te krijgen. Tijdens de experimenten
moet blijken welke gebreken het proefchromosoom heeft en
hoe die misschien ondervangen kunnen worden.
De onderzoekers verwachten daarbij meer te ontdekken over
het functioneren van erfelijke materiaal in planten. Ook is
het nog een open vraag welke erfelijke eigenschappen men
via het mini-chromosoom wil overbrengen. Het zal volgens
de hogeschool nog veel onderzoek vergen om de weerstand
tegen bepaalde ziekten vast te leggen.
De onderzoekers hebben voor de tomaat gekozen omdat Wa-
geningse instituten en de Landbouwhogeschool er veel kennis
over hebben en met dit gewas al ervaring hebben opgedaan.
Cel- en weefselkweekeigenschappen van bepaalde rassen ma
ken deze zeer geschikt als model voor genetische manipulatie.
Veel erfelijke eigenschappen van de tomaat zijn bovendien al
in kaart gebracht.
Ook de tomaat heeft errelijke eigenschappen.
Extra aandacht voor de appels.
Om de appels en hun ver
kopers in het zonnetje te
zetten, organiseert het Cen
traal Bureau van de Tuin
bouwveilingen in Neder
land eind januari onder de
actiefste groente- en fruit
winkeliers een appelpromo-
tieweek. De groep van on
geveer achthonderd winke
liers is geselecteerd aan de
hand van de eerdere activi
teiten die de handelaren
hebben ondernomen. „Voor
de mensen, die zich in het
recente verleden enthou
siast hebben ingezet, wil het
Centraal Bureau ook wat
extra moeite doen", aldus
Peter van Arkel van de af
deling Reclame en Voor
lichting.
Het Centraal Bureau heeft
speciaal voor de laatste
week van januari een actie
pakket voor de appelweek
in petto. Het pakket bevat
folders, kaarten en slingers,
waarmee de winkelier zijn
appels kan aanprijzen. Ook
zit er een deelnemerskaart
in. „Op deze kaart kan de
winkelier invullen,- wat hij
tijdens de bewuste appel-
week met het aangeboden
materiaal doet, aan wat
voor „rassen" hij aandacht
besteedt en hoe de adver
tentie of de huis-aan-huis
folder er voor de actie uit
ziet", licht Peter van Arkel
toe.
Aan deze promotie-actie
heeft het Centraal Bureau
voor de deelnemers een
aantal prijzen verbonden.
Voor deze onderscheidin
gen komen winkeliers in
aanmerking, die hun fruiti
ge waren op beste manier
bij de klant aanprijzen. Van
Arkel: „Als hoofdprijzen
hebben we twee reclame-
vluchten met een vliegtuig
boven de stad waar de win
kel zich bevindt. Zo'n hele
stad ziet dan wat die bPJ
wuste groentewinkelier *d:
vertellen heeft en de klarjj
ten zullen er zeker dezelfc£f
of de volgende dag in
winkel naar informerejj^
Daarnaast hebben we diTts
etentjes voor de eigenaar eaa
z'n personeel met een ma^r,
mum van zes personele
Zo'n etentje heeft een poén;
tieve invloed op de werfce
sfeer en de onderlinge vet p
houding „achter" de toost
bank. Verder betalen \*1
voor een aantal winnaafe
de advertentiekosten. TFe
slot maken we voor eé°'
aantal andere winnaars tie
vlaggen waarop de naaic
van de zaak prijkt." f
Winkeliers die toch nog dL
extra enthousiasme hebbth
kunnen het alsnog schrifti
lijk kenbaar maken aan o
afdeling Reclame en Voo0,
lichting van het CBT. Oclc
zij krijgen dan z'n actiepak
ket toegestuurd.
dc
De voorzitter van het Hoofd-
produktschap voor Akker-
bouwprodukten, dr. M.P.M
Vos, noemt de produktschap
pen in ons land bij uitstek ge
schikt om binnen de agrari
sche sector een coördineren
de en stimulerende rol te
spelen. Hij is van mening, dat
vele zaken die door indivi
duele bedrijven nauwelijks
tot stand te brengen zijn, ge
zamenlijk wel kunnen wor
den aangepakt. Door de geza
menlijke aanpak heeft dc
agrarische sector in ons land
zijn huidige positie bereikt.
„Dit kan waardevol zijn voor
de kleine en middelgrote be
drijven en zelfs ook voor de
grote. Het kan evenzeer nut-
teelt, handel, verwerking en
afzet", aldus de heer Vos.
Daarmee wordt het belang
gediend van de continuïteit
van de bedrijven en de daar
aan gekoppelde werkgele
genheid en het inkomen vap
alle betrokkenen. Als belang
rijke gebieden waarop de
produktschappen zelfstandig
hun taak kunnen uitoefenen
noemde Vos onderzoek, kwa
liteit en afzetbevordering.
Door in het overleg dieper in
te gaan op sociaal-economi
sche vraagstukken, die zich
in vele bedrijfstakken voor
doen, en op grond van in
zicht in de ontwikkelingen
zouden per sector gegevens
kunnen worden aangereikt,
waarbij knelpunten kunnen
worden aangegeven. Deze
kunnen in het verdere over
leg als basis dienen voor het
opstellen van prognoses ten
dienste van het beleid van
werkgevers, werknemers en
overheid.
In ons land zijn na de oorlog
in het kader van de Wet op
de Publiekrechtelijke Be
drijfsorganisatie bedrijfschap
pen opgericht die de activi
teiten bundelen van branche
organisaties die in één vlak
werkzaam zijn, bijvoorbeeld
de detailhandel, en produkt
schappen die werkzaam zijn
voor een hele bedrijfskolom,
dus van producent tot consu
ment. De agrarische/voe
dingssector telt veertien pro
duktschappen, waarvan die
voor Aardappelen, Granen,
zaden en peulvruchten,
Landbouwzaaizaden en Vee
voeder zijn ondergebracht in
het Hoofdproduktschap voor
Akkerbouwprodukten.
Produkt- en bedrijfschappen
vervullen onder meer een
taak bij het vaststellen van
wettelijke regels. Een aantal
jaren geleden gingen er stem
men op de structuur dr£i
tisch te reorganiseren, omra-
hij niet meer aan de eisjT
van de tijd zou voldoen. Vljj
rig jaar heeft een commisJP1
van de Sociaal-Economisdj
Raad, het toporgaan binnf'
de publiekrechtelijke be
drijfsorganisaties, ministi-
De Koning van Sociale Z'
ken voorgesteld een advie
aanvrage over mogelijke he/
structering in te trekkty
omdat in werknemers-
werkgeversorganisaties n(
intern overleg gaande was.
