Russische graanboycot
treft Rotterdamse haven
Drie winkels in
rook op in Hilversum
Onderzeebootorder
dit jaar naar RDM
Pas de deux van Uiver en Jumbo
Boeren
"taan straks
-melk zelf
slijten
„Wapens in Molukse wijk
nopen tot grote schoonmaak"
Antieke viool
gestolen
Bedrijfsleven meer gevoelig
voor wijziging lange rente
Liefhebbers van maïs eten
vaak veevoeder snijmaïs
KAMER GAAT AKKOORD
^BINNENLAND
CiidacSoufltMit
MAANDAG 9 JANUARI 1983 PAGINA 5
^^JANGKOK Terwijl gezagvoerder Jan Ples-
han alle kracht uit de twee bejaarde zuigermoto-
fen van de „Uiver" draaide en gezagvoerder
Peng Ten Velden het vermogen van de vier
[£™jtraalmotoren van zijn KLM-Jumbo tot het uiter-
ejte had geknepen, koersten beide vliegtuigen za-
J^jêrdag in een even merkwaardige als indrukwek-
.jende formatie op het vliegveld Bangkok in
oegiThailand aan. De passagiers van de Boeing, tijdig
'""Waanschuwd door hun gezagvoerder, keken
1 5un °6en U'1 toen aan bakboordzijde de zilver-
va/I7leurige „Uiver" opdook naast de Boeing-747
;Charles Lindbergh" en dapper met de enorme
Jumbo meekoerste.
^Jaast elkaar op de twee parallel lopende lan
dingsbanen van het vliegveld van Bangkok kwa-
ïien de twee wieltjes van de vijftig jaar oude DC-
en de 18 banden van het enorme onderstel van
i hai
\an d
de Boeing even later gelijktijdig aan de grond.
Gezagvoerder Jan Plesman wist de wat te grote
landingssnelheid van de „Uiver" met veel vak
manschap op te vangen.
Bij het afslaan naar de taxiebaan liet de Boeing
de bejaarde DC-2 uiteraard hoffelijk voorgaan,
zodat de „Uiver" zoals gebruikelijk met de
Nederlandse driekleur uit het cockpitraam gesto
ken onder gejuich van de toeschouwers als
eerste voor het stationsgebouw tot stilstand
kwam. Een knap staaltje vliegkunst van twee
KLM-bemanningen, een uniek gebeuren en een
indrukwekkend gezicht deze „pas de deux", waar
de televisie in Bangkok imiddels uitvoerig aan
dacht aan heeft besteed. Op zijn tocht ter herden
king van de Melbourne-race van 1934 is de
„Uiver" inmiddels al weer op weg naar Alor Se-
tar in Maleisië.
Koningin en
gezin terug
van vakantie
DEN HAAG Ko-
ningin Beatrix en
prins Claus zijn za
terdagmiddag met
hun drie zoons op
Huis ten Bosch te
ruggekeerd van een
wintersportvakantie.
Het Koninklijk gezin
was even voor Kerst
mis naar het Oosten
rijkse Lech vertrok
ken om daar Kerst
mis en de jaarwisse
ling door te brengen.
Ziekteverzuim verder gedaald
DEN HAAG De daling van het ziektever
zuim heeft zich het afgelopen jaar voortgezet.
Het aantal ziekmeldingen daalde met 3,4 pro
cent en de gemiddelde uitkeringsduur ging om
laag van 12,9 naar 12,7 dagen. Als gevolg daar
van kunnen de premies voor de bedrijven die
zijn aangesloten bij het Gemeentelijk Admini
stratiekantoor worden verlaagd van 6,02 naar
5,88 procent. De totale premiesom daalt met ze
ventig miljoen gulden. Volgens president-direc
teur H. Boitelle van het GAK, die vandaag zijn
nieuwsjaarsrede uitsprak, zijn het afgelopen
jaar gunstige ervaringen opgedaan met een ex
periment op het gebied van verzuimadvisering,
d.w.z. begeieiding van bedrijven bij een gerich
te aanpak van ziekteverzuim. Bij de verzeke
ringen tegen arbeidongeschiktheid (wao en
aaw) valt een verdere stabilisering te constate
ren. Het aantal lopende gevallen is in 1983 met
slechts 1,2 procent gestegen.
Gevluchte Polen
vragen asiel
AMSTERDAM Twee Polen
hebben bij de vreemdelingendienst
in Amsterdam asiel gevraagd na
dat zij afgelopen weekeinde samen
met twee landgenoten niet waren
teruggekeerd aan boord van het
Poolse passagiersschip Stefan Ba-
tory. Het schip had een bezoek ge
bracht aan Amsterdam en verliet
zaterdagavond de haven weer.
Van de andere twee gevluchte pas
sagiers is nog niets vernomen. Vol
gens de Koninklijke Marechaussee
zijn tijdens de cruise van de Stefan
Batory al eerder veertig Polen niet
naar het schip teruggekeerd. In
Hamburg namen 34 passagiers de
vlucht en in Londen zes.
Van Houwelingen
in onderhandeling
over Patriot
DEN HAAG Staatssecretaris Van Houwe
lingen van defensie is vandaag naar de Vere
nigde Staten vertrokken om daar opnieuw te
onderhandelen over de voorgenomen bestel
ling van het conventionele Patriot-luchtver
dedigingssysteem voor de luchtmacht ter ver
vanging van de nucleaire Nike-raketsysteem.
De aanschaf heeft een totale waarde van on
geveer 900 miljoen gulden. In Washington
wil de staatssecretaris in gesprekken met de
Amerikaanse minister Perle bereiken dat de
Verenigde Staten, ter compensatie hoogwaar
dig defensiemateriaal in Nederland gaat aan
schaffen. De balans van de bestellingen van
defensiemateriaal tussen Nederland en Ame
rika ligt al enige tijd volkomen scheef.
derei
>r ^OTTERDAM De
Sraan Elevator Maat
schappij in Rotterdam zegt
8at de Sovjet-Unie de Rot-
;erdamse haven boycot
^oor wat betreft het door-
mt /vervoeren van graan. De
"Rotterdamse haven heeft
dins*orig jaar geen korrel
rJl/f&raan voor de Russen mo
gen verwerken. Volgens
GEM-directeur P. van der
Vorm heeft de Sovjet-
-Unie het overslagwerk
uitbesteed aan Rotter
dams' concurrenten Ant
werpen en Hamburg.
Van de Vorm meent dat het
komt omdat er nog steeds geen
overeenstemming is tussen het
ministerie van buitenlandse
zaken en de Sovjet-Unie over
de vestiging van een Russische
handelsvertegenwoordiging in
Rotterdam. De Sovjet-Unie
heeft altijd in de Maasstad een
consulaat willen hebben. De
Nederlandse regering wil ech
ter alleen een handelsvestiging
toestaan en dan nog onder
voorwaarden.
Door de perikelen is Rotter
dam het vorig jaar één tot
twee miljoen ton graan de
neus voorbij gegaan. Daarmee
was inclusief haventarieven,
loodskosten, opslag en dergelij
ke een bedrag van twintig tot
dertig miljoen gulden gemoeid,
aldus Van der Vorm. Hij
vreest dat er geen verandering
in de situatie komt zolang op
diplomatiek niveau de proble
men niet zijn opgelost.
Dat Rotterdam in de winter
van 1982-1983 de normaal ge
sproken verwachte één tot
twee miljoen ton graan heeft
gemist, ligt volgens Van der
Vorm niet aan de offertes. Die
zijn volgens hem ten opzichte
van de buitenlandse concur
rentie laag te noemen. Deze
winter heeft Rotterdam ook
nog geen graan voor de Rus
sen gezien.
i. D\
dorp
"BRAKS: EXTRA
CONTROLES
var
n géO
rgefi
gul{
eno^IILVERSUM Minister
WoejBraks van landbouw ver
acht dat als melkvee-
iouders een „superhef-
iing" op te veel geprodu-
:eerde melk moeten gaan
ietalen, zij meer melk zelf
echtstreeks aan de consu
lent zullen gaan verko-
>en om aan deze EG-
laatregel te ontkomen.
Algemene Inspectie
dienst (AID) van het mi
nisterie van landbouw en
visserij zal echter door
(niddel van extra contro-
les proberen te voorko
men dat dit zo uit de hand
loopt, dat de heffing zijn
pffect verliest als instru
ment om de Nederlandse
JVYuivelproduktie in te
J Miammen.
Dit heeft minister Braks gis-
;nto<termiddag gezegd voor de
gavcAVRO-microfoon. Volgens
spe^raks is de superheffing als
lijdelijke maatregel nodig om
iebbde overvloed aan boter en ma-
r jor'ere melkpoeder die de Euro-
nidcpese gemeenschap heeft weg
bratte werken. Het afgelopen jaar
bedus de zuivelproduktie in ons
/orcland en in de EG met vier pro-
[eorpent gestegen, terwijl die juist
uitspmlaag moet.
In EG-verband wordt daarom
gedacht aan een superheffing
!|||pp melk die geproduceerd
|g|gwordt boven de vastgestelde
Hftriaxima. Braks denkt dat dat
HB?en redelijk instrument is,
B"®"nits het tijdelijk is en mits het
beidt voor alle EG-landen. Op
- J ie landbouwraad (bijeenkomst
van de EG-ministers van land-
!>ouw) die vandaag en morgen
n Brussel wordt gehouden, zal
iraks zich verzetten tegen
Dlannen om de heffing langer
Jan drie jaar te laten duren en
Legen voorstellen om bepaalde
landen of streken ervan uit te
/onderen. Volgens Braks moet
net mogelijk zijn om in drie
aar met een algemene heffing
ie zuivelsector van de ge
meenschap te saneren en terug
e keren naar een normale
marktsituatie.
w Braks erkende dat het lastig
l^zal zijn inventieve boeren te
[controleren, maar de Inspec
tiedienst zal desnoods verbali
seren om te voorkomen dat
'een „grijs melkcircuit" ont
staat.
De woordvoerster van de Molukse wijkraad mevrouw Frieda Tomasoa (rechts) tijdens een gespre
met verslaggevers naar aanleiding van de schietpartij.
GDA - KAMERLID SYTZE FABER:
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG Het Twee
de-Kamerlid Sytze Faber
(CDA) verwacht dat bin
nen afzienbare tijd de
Zuidmolukse wijk in Ca-
pelle a/d IJssel „schoon
gemaakt" zal worden. Hij
denkt daarbij aan een
operatie van de politie,
„eventueel met behulp
van legermateriëel". Fa
ber meent zelf dat zo'n ac
tie noodzakelijk is. Schiet
partijen zoals het afgelo
pen weekeinde kunnen
„niet getolereerd wor
den".
Volgens hem moet er onmid
dellijk, „zonder te provoceren
en met de geëigende middelen,
opgetreden worden tegen de
betreffende Zuid-Molukkers.
Eventuele yergroting van de
onrust in de Zuidmolukse ge
meenschap is een risico dat ge
nomen moet worden. „Ja hoor.
Je moet hier niet terugdeinzen
voor neveneffecten, die je niet
beoogt. Onze rechtsorde is op
een schandalige manier aange
tast en daar zal op gereageerd
moeten worden. Dat mag niet
meer voorkomen".
Faber meent dat de regering
de Tweede Kamer over alles
wat er in Capelle gebeurd is,
moet informeren. Volgens
hem gaat het hier om een zaak
„van een dergelijk kaliber, dat
hij in het parlement besproken
moet worden".
De circa 30 schoten die er in
de nacht van zaterdag op zon
dag vielen, werden ondermeer
afgevuurd uit een van de pan
den die vorige week door de
politie zijn ontruimd na afloop
van korte maar hevige ge
vechten met Molukse jonge
ren.
De kraak-actie van gisternacht
was van korte duur; toen de
politie enkele uren later pools
hoogte nam, was het huis weer
verlaten. De schoten zijn ge
lost, zo vermoeden politie-ex-
perts, met 9 mm-wapens
(waarschijnlijk pistolen) en
met lichtere .22-wapens. Com
missaris Van Weeiden: „Wie
met een 9-mm wapen op een
politie-auto schiet, die weet
dat de kans zeer groot is dat
daarbij mensen ernstig ge
wond of gedood worden".
De Molukse wijkraad heeft de
schietpartij van gisteren ver
oordeeld. Het nieuws hierover
vernam men via de radio, al
dus woordvoerster Frieda To-
masöa. Volgens mevrouw To
masoa komt de schietpartij de
zaak van de huurinhoudings-
actie niet ten goede. Deze actie
vormt de aanleiding voor de
onrust in de wijk. Zij leidde tot
de ontruimingen van afgelo
pen week.
Overigens wordt de Molukse
wijk, Oostgaarde, door de poli
tie afgegrendeld gehouden.
Molukkers die de buurt willen
verlaten, worden buiten de
wijk aangehouden en gecon
troleerd op het
wapens.
CP doet mee aan
Euroverkiezingen
DEN HAAG De Centrum-
partij heeft zich onder dezelf
de naam bij de kiesraad aange
meld om deel te nemen aan de
Europese verkiezingen die dit
jaar worden gehouden. Dit
heeft de secretaris van de
Kiesraad, mr. dr. W. van Om
men Kloeke, zaterdag meege
deeld. De Kiesraad heeft de
naam bijgeschreven.
LELYSTAD Bij een in
braak afgelopen weekeinde in
een woning aan de Kogge in
Lelystad is een viool uit 1625
verdwenen. De waarde van de
ontvreemde Steiner-viool is
niet bekend, maar volgens de
politie gaat het om enkele
tienduizenden guldens. De in
brekers kwamen de woning
binnen door een bovenlicht te
forceren. Uit het huis verdwe
nen verder sieraden met een
waarde van 12.000 gulden, wat
contant geld en een aantal an
tieke munten, waarvan de
waarde nog niet bekend is.
Buitenlanders in
Etten moeten cursus
Nederlands volgen
ETTEN-LEUR In de ge-
meente Etten-Leur moeten
vijftig werkloze buitenlanders
(gratis) een cursus Nederlands
gaan volgen. Geven de vijfig
hier geen gevolg aan dan lo
pen zij het risico een deel van
hun uitkering te verspelen.
Het gaat om buitenlanders die
slecht Nederlands spreken.
Volgens een woordvoerder
van de gemeente vormt de
slechte kennis van het Neder
lands voor de buitenlanders
een belemmering bij het zoe
ken naar werk. Een woord
voerder van de Stichting Bui
tenlanders zei geen moeite te
hebben met de maatregel.
Universiteit koopt
60.000 boeken van
grootseminarie
MAASTRICHT De Rijksu-
niversiteit Limburg heeft
60.000 boeken van het vroege
re grootseminarie Warmond
van het bisdom Haarlem kun
nen aankopen. Er bevinden
zich erg veel waardevolle wer
ken onder vanaf de 16e tot de
20e eeuw, vooral op het gebied
van theologie en filosofie. Ver
der zijn er belangijke naslag
werken, bronnenstudies en
uitgaven over de kerkeschie-
denis, de historie van het recht
en de letterkunde onder. Vol
gens de RUL zijn de rechtshis
torische werken van een onge
kende kwaliteit.
AMSTERDAM Het be- ningen dan voor verande-
drijfsleven is gevoeliger ringen in de rente _op
voor wijzigingen in de
rente op langlopende le-
RUITENHEER
kortlopende leningen. Dat
staat in het kwartaalbe
richt over het vierde
kwartaal 1983 van De Ne-
derlandsche Bank.
De grotere gevoeligheid van
bedrijven voor de rente op
langlopende leningen vindt
volgens de bank haar oorzaak
in de grote omvang van de
lang opgenomen kredieten en
in het feit dat tegenover kort
opgenomen kredieten veelal
kort aangehouden tegoeden
staan, waardoor rentelasten op
kortlopende leningen voor een
deel wegvallen tegen renteba
ten op korte tegoeden.
De gemiddelde stand van de
opgenomen kredieten is tussen
1978 en 1982 toegenomen van
f 138 miljard tot bijna 196
miljard. Van het totaal uit
staande bedrag is ongeveer 35
procent kort krediet. De rente
lasten voor het bedrijfsleven
namen tot 1981 met ruim 8
miljard toe tot ruim 20 mil
jard. Dat is een stijging van 68
procent. Van die stijging kan
ruim 4,75 miljard aan kort
krediet en ruim 3,25 miljard
aan lang krediet worden toe
geschreven.
Saldering van de rentelasten
en de rentebaten levert een
stijging van de rentelasten
voor het Nederlandse bedrijfs
leven tegenover binnenlandse
financiële instellingen op van
10 miljard in 1978 tot 16
miljard in 1982, aldus De Ne-
derlandsche bank.
De brandweer van Hilversum was gistermiddag nog bezig met het nablussen van de drie winkel
panden. die gisterochtend vroeg door een felle uitslaande brand in de as werden gelegd.
(Vervolg van de voorpagina)
HILVERSUM In een win
kelstraat in de binnenstad van
Hilversum zijn gistermorgen
vroeg drie naast elkaar gele
gen winkelpanden door brand
verwoest. Het vuur dat in een
van de drie panden ontstond,
kon zich door de harde wind
sneller uitbreiden naar twee
belendende percelen, dan de
brandweer ter plekke was. De
grote uitslaande brand veroor
zaakte een schade van enkele
miljoenen guldens. Er deden
zich geen persoonlijke onge
vallen voor. Vanwege de enor
me rookontwikkeling eva
cueerde de politie vijf gezin
nen. Diezelfde rookontwikke
ling zorgde voor grote schade
in enkele tientallen winkels in
de winkelstraat.
Op het landgoed Den Berg in
het Overijsselse Dalfsen is gis
teren een monumentale boer
derij in vlammen opgegaan.
Het merendeel van de antieke
inboedel ging hierbij verloren.
De brandweer van Dalfsen ta
xeert de schade op ongeveer
een half miljoen gulden. Oor
zaak van de brand is volgens
de brandweer een defect aan
de verwarmingsinstallatie.
In Den Briel zijn zaterdag
avond bij een uitslaande brand
drie huizen ernstig beschadigd
die tot het beschermd i
zicht behoren.
In het Overijsselse kerkdorp
Hengevelde (gemeente Ambt-
- Delden) is een café-restaurant
gisteren door brand verwoest.
WAGENINGEN Liefheb
bers van maïs worden op
aanzienlijke schaal misleid
door telers, die niet de voor
menselijke consumptie be
doelde suikermaïs op de
markt brengen, maar het
veevoeder snijmaïs. Dit stelt
het Rijkinstituut voor Rasse-
nonderzoek (Rivro) in Wa-
geningen. Suikermaïs is een
sappige lekkernij, die in ons
land sinds 1981 steeds vaker
wordt geteeld. De snijmaïs-
telers hebben daarvan wil
len profiteren door snijmaïs
als suikermaïs op de veilin
gen aan te voeren. Dat is
mogelijk, omdat het verschil
tussen beide maïssoorten al
leen goed te proeven is,
maar nauwelijks zichtbaar.
Het Rivro heeft inmiddels
een instrumentje ontwikkeld
waarmee het suikergehalte
van beide soorten is vast te
stellen. Veilingkeurmeesters
zullen hiervan binnenkort
gebruik gaan maken. Sui
kermaïs kan volgens het Ri
vro een goed exportprodukt
worden.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG De drie grote
partijen in de Tweede Kamer,
PvdA, CDA en VVD, zullen er
later deze maand mee instem
men dat de regering nog dit
jaar, in plaats van in 1986,
twee onderzeeboten bestelt bij
de RDM in Rotterdam. Staats
secretaris Van Houwelingen
(Defensie) acht dit noodzake
lijk om de continuïteit van de
marinebouw bij de betrokken
werf te waarborgen. Het gaat
hier om een order van 750
miljoen gulden, die vijfduizend
manjaren werk oplevert.
Een woordvoerder van de on
dernemingsraad van RDM
toonde zich verheugd over de
houding van regering en Ka
mer. Volgens hem zouden er
anders werknemers ontslagen
hebben moeten worden. Vorig
jaar zijn er, als gevolg van de
sluiting van de reparatie-afde
ling, al 1700 mensen op straat
komen te staan. De resterende
750 werknemers kunnen de
toeko'mst nu met vertrouwen
tegemoet zien. De orderporte
feuille van RDM is de eerstko
mende vier jaar nu nu voor
tachtig procent gevuld.
Volgens de OR-woord voerder
is het niet mogelijk deze order
te delen met de in grote moei
lijkheden verkerende werf
werf Wilton-Fijenoord in
Schiedam. De schepen (van de
Walrus-klasse) voor de Ko
ninklijke Marine worden ge
bouwd volgens een ontwerp
van de RDM. Voor Wilton zou
het „heel duur" worden hierop
over te schakelen. „Bovendien
zou je daar niets mee oplossen.
Je zou alleen het probleem
verschuiven".
Trein tot stoppen gedwongen
HAZERSWOUDE Een onbekend gebleven man heeft vrij
dagavond de trein van Leiden naar Alphen ter hoogte van Ha-
zerswoude gedwongen te stoppen. De treinmachinist gaf aan de
politie door dat een man met gele regenjas en rode lamp naar de
trein had gezwaaid. Toen de politie bij de stilstaande trein aan
kwam, was er niemand meer te zien.
Inbraak in Alphense woning
ALPHEN AAN DEN RIJN Bij een inbraak in een woning
aan de Alphense Kievitstraat, verdween afgelopen weekeinde
een groot aantal betaalkaarten. Ook namen de inbrekers dui
zend gulden contant geld mee. De insluipers kwamen binnen
door een niet goed afgesloten slaapkamerraam.
Gestolen cheques boven water
ALPIIEN/SCHIPROL De luchthavenpolitie hield zaterdag
drie Alphenaren aan die probeerden gestolen cheques te verzil
veren. Eén van de drie, een 30-jarige Alphenaar, brak vrijdag
nacht in aan de Barnsteenstraat. Uit die woning verdwenen be
taalkaarten met de pasjes. In de loop van zaterdagmorgen ging
de inbreker met twee kennissen naar het Grenswisselkantoor op
Schiphol. De lokettiste kreeg argwaan en waarschuwde de poli
tie.
Antwoorden toets
per abuis
op examen vel
UTRECHT 300 Eerstejaars-
studenten in de geneeskunde
aan de Rijksuniversiteit in
Utrecht hebben zich vrijdag
over een multiple-choice ten
tamen gebogen, waarvan de
antwoorden op de achterkant
van de formulieren stonden.
Die antwoorden waren met de
vragen meegestuurd naar de
drukker, die ze 'keurig' ver
werkte. Coördinator P. Boer
verbaasde zich er nog over,
dat hij de antwoorden, tegen
de gewoonte in, niet ter be
schikking had. De examen
commissie van de universiteit
moet zich nu buigen over de
vraag wat er gedaan moet
worden. Waarschijnlijk is ech
ter, dat het tentamen over
moet. Een aantal studenten
heeft de antwoorden snel
overgeschreven.
