ina #1 Is weekpuzzel door dr. Pluizer Sfflüü ia M mmm\ postzegels m WETENSCHAPPEN oplossing vorige puzzel fieidócSoittcwit ZATERDAG 7 JANUARI 19 De prijswinnaars van puzzel nr 52 zijn: C. Hoogeveen, Apollolaan 114, 2324 BT Leiden. Tiny v. d. Werf, Kolk 4, 2374 Oud-Ade. De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd. NR. 1 CRYPTOGRAM HORIZONTAAL: 1 Wordt bespeeld door een hoteljongen (7); 4 Die hond is nog gewapend ook! (7); 7 Die verkwister blijft maar veinzen! (11); 10 Onzelfstandige vereerder? (7); 11 Deze weg is te zien als wij voor het raam gaan staan (7); 12 De vis zwemt reeds op grote afstand (5); 14 Hier hoeven de leerlingen niet naar bui ten voor wilde haver! (9); 17 Die gaat dikwijls over de tong! (9); 19 Vis met een ruige rand? (5); 21 De P.T.T. laat zeepwater terugsturen (7); 24 Gesteld dat u voor de gek gehouden bent! (7); 26 Die arbeiders gebruikten krachttermen! (11); 27 Buitelende kameraad? (7); 28 Hij verbeeldt zich dat een bewonderaar toegrijpt (7). VERTICAAL: 1 Gerecht uit een pot met alen? (7); 2 Zoek in een kleine ruimte de lastgeving! (5); 3 Wederzijds is het vreemd geen zet te krij gen! (9); 4 Maandagse tint? (5); 5 Door deze eenheid is een noot vlug te vin den (5); 6 Riet komt voor het knaagdier (7); 8 Ik breng een hoop te berde (5); 9 Zijn dieren zijn stuk voor stuk bij! (5); 13 Zelfs zonder haar blijft het een slimmerd! (3); 15 Ver familielid van adel? (9); 16 Ook als die vogel zich draait, ziet u geen verschil (3); 17 Wat een flauwe vent om vader aan de doopgetuige te koppelen! (7); 18 Hiermede komt de timmerman in bewe ging (5); 19 Nog een bekeuring en je hebt ruzie! (5); 20 We kregen volmacht de korf met haver te vullen (7); 22 Bont wapen? (5); 23 Hij gebruikte een foefje om de laatste compositie te maken (5); 25 Er waren heel wat negers die hun meester zo noemden! (5). Oplossingen onder vermelding van Puzzel 1 dienen uiterlijk woensdagmiddag in bezit te zijn van: Leidse Courant, Postbus 11, 2300 AA Leiden. Naam, adres en postcode s.v.p. in blokletters vermelden. Huissen (2) Zaterdag 7 januari is het feest in Huissen. De nieuwe club kampioen geeft dan een recep tie ter gelegenheid van het be halen van de titel, maar ook voor het 50-jarig bestaan van de vereniging. Het is vooral een grote dag voor ere-voorzit- ter Jo Hendriksen, één van de oprichters. In de kapperszaak van Hen driksen richtten enthousiaste jongeren de club op per 5 janu ari 1934. Van meet af aan heeft de damwereld met Huis sen te maken gehad, omdat de vereniging van het toen be staande recht gebruik maakte om in de hoogste klasse uit te komen (er bestond toen een vrije inschrijving). Dit was te meer een bijzonderheid omdat de damwereld werd geregeerd door de westelijke clubs uit Amsterdam, Rotterdam en Den Haag. Het duurde tot 1960 voordat de eerste landstitel werd vero verd. Daarna volgden nog na tionale kampioenschappen in 1968 en 1980. De persoonlijke successen begonnen in 1961 met de juniorentitel van Henk Kemperman. Ook de prestaties van Bart van Aalten (overle den) en Jan Edink trokken landelijke aandacht. In 1973 werd Jan de Ruiter (Swami Nikhilananda) als spe ler-trainer aangetrokken, vier jaar geleden stapte Rob Clerc over, twee jaar later gevolgd door Jos Stokkel, aan wie de rubriek van begin vorige maand was gewijd. „Maar", stelt voorzitter Van Deelen met nadruk, „geen van deze spelers wordt uit de clubkas betaald. Onze kracht is de on derlinge vriendschap". Huissen is een hechte gemeen schap die in staat blijkt jeugdi ge talenten op te sporen en te behouden. De gebroeders Be rends, de Van Aal tens en Gé- rard Jansen zijn nauwelijks uit het eerste tiental weg te den ken. Huissen heeft in de loop van zijn 50-jarig bestaan al vele toernooien georganiseerd. Het eerste internationale toernooi van 1949 werd door de Belg Hugo Verpoest g*V*©nnen. Ook in het jubilei4Ótpttftiooi staan er twee evene(M®wJi& op het programma. In apcli WfRdt i»— het seniorenkampioenschap gehouden en in de zomer het zesde Heytingstoernooi. Een belangrijke stap op weg naar de titel zette Huissen in deze competitie al in de twee de ronde bij concurrent IJmui- den. In de stand van het eerste diagram opent Gérard Jansen het gevecht om de voorpost die hij FMJD-voorzitter Wil lem Jurg heeft bezorgd. 27. 44-39 12-18 28. 3&34 18-23 29. 50-44 23x21 30. 26x6 19-23 31. 44-39 3-8 32. 39-33 8-13 33. 43-39 Dreigt met 34-30 24x44 33x24 44x33 38x20. 33. 13-18 13-19 49-44 en 34- 30 34. 49-43 Dreigt nu met 33- 28 enz. 34. 18-22 35. 34-30 24x44 36. 33x24 44x33 37. 38x27 De strijd om de voorpost is gestreden. Er volgt nog een leuk slot. 37. 5-10 38. 43-39 14-20 39. 24- 19 10-14 40. 19x10 15x4 41. 42- 38 4-10 42. 38-33 10-14 43. 39-34 14-19 44. 27-22 19-24 45. 22-18 20-25 Want 2-8 47-42 20-25 42- 38 24-30 18-13 30x28 13x2. 46. 18-13 24-30 47. 13-9 30x28 48. 9-3 25-30 49. 3-17 28-32 50. 17-21 32-37 51. 21-26 37-41 52. 47x36 30-34 53. 26-48 34-40 54. 1 y pp g JANSEN 48-39 40-45 55. 39-50 2-8 56. 36- 31 8-12 57. 31-27 12-18 58. 27-21 18-23 59. 21-17 23-29 60. 17-12 29-34 61. 12-7 1x12 62. 6-1 12-17 63. 50x6 en Jurg staakte de on gelijke strijd. Een problema tisch slot. Topscorer Rob Clerc (hij liet alleen een punt liggen tegen Joost Hooijberg van VAD) maakte tegen Van Duyvenbo- de met krachtdadig spel duide lijk, dat hij ook in het klassie ke spelgenre zeer gevaarlijk is. Clerc heeft wit. 1. 32-28 19-23 2. 28x19 14x23 3. 37-32 10-14 4. 41-37 5-10 5. 46-41 17-21 6. 34-30 14-19 7. 32-28 23x32 8. 37x28 10-14 9. 41-37 21-26 10. 38-32 18- 23 11. 43-38 20-24 12. 40-34 11- 17 13. 30-25 12-18 14. 31-27 17- VAN DUYVENBODE H ii m m m m m m lm Q 5 swS srn SIJW v„ fyf lü CLERC 21 15. 44-40 7-12 16. 49-43 2-7 17. 34-30 7-11 Nu is een sym metrische stelling ontstaan. Zie diagram. 18. 39-34 4-10 19. 34-29 De aan val wordt ingezet. 19. 23x34 20. 40x20 15x24 21. 43-39 18-23 22. 45-40 12-18 23. 39-34 10-15 24. 50-45 8-12 25. 34-29 23x34 26. 40x20 15*24 27. 27-22! 18x27 28. 45-40 Gaat de voor post op 24 direct bedreigen. 28. 3-8 29. 40-34 12-18 30. 37-31 26x37 31. 42x22 18x27 32. 34-29 21-26 33. 29x20 8-12 34. 32x21 16x27 35. 20-15 12-17 36. 30-24! 19x30 37. 35x24 En het is uit. Zwart probeerde nog 37. 26- 31 maar moest zich na 38. 15- 10 14x5 39. 38-32 27x20 40. 25x3 gewonnen geven. 'door L. Hofland I Europees jeugdkampioenschap Het door de Gasunie gespon sorde Europees jeugdkam pioenschap wordt weer te Groningen gehouden in de twee weken rond de jaarwisse ling. In dertien ronden Zwit sers spelen dertig jeugdspelers om de felbegeerde titel, want de Europese jeugdkampioen mag zich tevens Internationaal meester noemen. Dit laatste is geen weggevertje van de FIDE, want spelers die in Gro ningen bij de top zitten, bezit ten zeker meestersterkte. Dit jaar is dat van toepassing op drie spelers, die momenteel (na de elfde ronde) in een spannende strijd om de titel gewikkeld zijn: Valery Salov uit Rusland, James Howell uit Engeland en Simen Agdestein uit Noorwegen. Ondanks de deelname van maar liefst drie landgenoten, is er niet één in de buurt van de top te vinden. De beste is nog onze derde jeugdspeler, Piet Peelen, die met 6,5 uit 11 een gedeelde vijfde plaats inneemt. Jeugdkampioen Friso Nijboer en de co-kampioen van dit jaar. Klaas Landsman, spelen slechts een figurantenrol on derin de middenmoot. Waaruit helaas geconcludeerd kan worden, dat deze lichting jeugdspelers geen sterke inter nationale spelers zal voort brengen. Interessant was de toppartij tussen Salov en Howell. V. Salov - J. Howell. Konings-Indisch. I.d4 P?6 2.c4 g6 3.Pc3 Lg7 4.e4 d6 5.f3 0-0 6.Le3 Pc6 7.Pge2 a6 8.a3. Niet de meest overtuigende variant van het Samischsys- teem. 8...Ld7 9.b4 Db8! Deze subtiele zet, die de dame uit de d-lijn haalt en de op mars b5 voorbereidt, is in de praktijk het beste gebleken. Andere mogelijkheden geven wit enig voordeel: 9...Te8 I0.g3 b5 11. c5 a5 12.Tbl axb4 13.axb4 dxc5 14.dxc5 Dc8 15.Lg2 Pe5 16.Ld4! Pc6 17.e5! Gheorgiu-Quinteros, Moskou 1982 of 9...e5 10.d5 Pe7 ll.g4! Pe8 12.Pel f5 13.Pb3 c6 14.g5! Korchnoi-Stein Erevan 1964. 10.g3 b5 ll.cxb5. Te gevaarlijk is nu 11.c5 dxc5 12.dxc5 a5 13.Tbl axb4 14.axb4 Td8 15.Dc2 Pe5. II...axb5 12.Lg2 e5 13.d5 Pe7 14. 0-0 c6 15.dxc6?! Hierna komt het zwarte cen trum in beweging, beter is daarom 15.Db3 cxd5 16.Pxd5 Pexd5 17.exd5 Tc8 18.Tfcl met ongeveer gelijke kansen. 15...Lxc6 16.Pcl d5! Dit moet Salov onderschat hebben. Zijn volgende zet wint geen pion daar zwart na 17.Lc5 Te8 18.Lxe7 Txe7 19.exd5 Td7! de pion met groot voordeel terugwint. 17.Lc5 Te8 18.Pd3 d4 19.Pe2 Pc8 20.Db3 Pb6 21.f4?! Wit heeft goed gezien dat zwart na 2l.Lxb6 Dxb6 een prachtige stelling heeft en be gint daarom in troebel water te vissen. De complicaties zijn echter winnend voor zwart; daarom was het beter geweest een slechte stelling te verdedi gen. 21 ...Pxe4 22.fxe5 Ld5 23.Dc2 Pxc5 24.Lxd5 Pxd5 25.Dxc5 Pe3 26.Tfcl Pc4 27. Pxd4 Pxe5 28.Pel Pd7. Zie diagram. De kruitdamp is opgetrokken en wit staat verloren! De slechte stand van Pd4 (Tal èn Kgl gepend) kost beslissend materiaal. 29.Dc3 Db6 30.Pf3 Pe5 31.Dc5 Dxc5 32.bxc5 Pxf3+ 33.Pxf3 Lxal 34.Txal Tec8 35.Tcl. Een beetje beschamend dat wit hier niet opgaf. 35...Txa3 36.Pd4 Td3 37.Pxb5 Td5 38.Tfl Tdxc5 39.Pd6 T8c7 40.Kg2 f5 41.Tal Tc2+ T-*- i Ai i r&gtt ö|&swrek <««■-. 1i S3 aaaa 42.Kf3 Td7 43.Ta6 Txh2 44.Kf4 Td2 45.Pe8 Kf7 46.Pf6 T2d6 47.Txd6 Txd6 48.Pxh7 Td4+. Onze beste landgenoot, Piet Peelen, speelde een goede par tij tegen de Zwitserse jeugd kampioen Joel Adler. P. Peelen-J. Adler. Engels. I.cl g6 2.g3 Lg7 3.Lg2 d6 4.Pc3 e5 5.d3 Pc6 6.Tbl a5 7.a3 Pf6?! Nu wit de rokade uitstelt, om extra snel zijn aanval op de damevleugel uit te voeren, moet zwart met 7...f5 meer dreigingen in het centrum cre ëren. 8.b4 axb4 9.axb4 <H) 10.Pf3 Te8 ll.Lg5! De consequentie hiervan is ruil van deze goede loper te gen Pf6, maar wit wint be langrijke tijd om de druk op de damevleugel o II...H6 12.Lxf6 1 Lg7 14.b5 Pd4?! Zoals zoveel jeugdspelers ac cepteert de zwartspeler geen slechte stelling, die hij na 14...Pe7 15.Pd2 zou krijgen. In plaats daarvan gaat hij in op vage avonturen, die hij niet goed kan taxeren, zoals uit het vervolg blijkt. 15.b6! Peelen heeft >yel goed geta xeerd; de zwarte aanvalskan- sen zien er dreigender uit dan exd4 18.Pxc8 Dxc8. In deze stelling twee torens voor de dame geven is kans loos voor zwart vanwege het fesloten stellingbeeld. 9.Txb7 Kh7 20. (H>. Wit trapt uiteraard niet in de flauwe val: 20.Txf7?? Txe2+ 21.Dxe2+ Txe2+ 22.Kxe2 De8+ met torenverlies. 20...Texe2 21.Fxf7 De8 22.Ld5 Tad2 23.Db3 Te7. De capitulatie, maar wel ge dwongen vanwege de dreiging Db7. 24.Txe7 Dxe7 25.Le4 h5 26.Db6, Df6. De ongelijke lopers zijn in deze stelling beslist geen remi sewapen, integendeel. De aan val loopt daardoor meestal vlotter. 27.Da5 Lh6? 28.Dxh5 Kg7 29.Dg4 Df7 30.Kill Le3 31.Tbl. Zwart geeft het op. Correspondentieadres: L. Hof land, C. Fockstraat 113, 2613 DF Delft. Er is heel wat theorie gewijd aan gevallen, waarin de tegen partij zo vrijpostig is uw kleur te bieden, bijvoorbeeld: De opener (zuid) - rechts van u - biedt 1 schoppen en u bezit (al len kwetsbaar, parenwed strijd): H V 107 3 <?|B 106 OjAB +iV9 3 U heeft niets te bieden - in dit geval ook niet 1 SA - en u past dus. Niet een poosje denken en dan passen, maar gewoon in normaal tempo passen (ook niet overhaast dus). Mogelijk komt u nogmaals aan de beurt om uw kaart te vertellen, b.v.: a). zuid west noord oost 1 Sch pas pas dbl. 1) „balancing", 10-12. Dit kan gebeuren en nu wordt er enigerlei actie van u ge vraagd. Wat zou u in deze drie gevallen met de westhand doen? De kwetsbaarheid en het soort wedstrijd zijn hier natuurlijk doorslaggevend. Met allen kwetsbaar en in een paren- wedstrijd (zoals hier) is het in geval: a). aantrekkelijk om te passen, want daar wachtte u eigen lijk op en in de vorm van hartenboer heeft u een goede start. b). Passen lijkt uit den boze, zeker nu u in de nahand zit. Een doublet in deze tweede biedronde moet duidelijk zijn: eerst een pas na een schoppenopening en nu een doublet, geeft ongeveer een schoppenopening aan. Als partner iets heeft, zal hij passen en met schoppen starten. Zo niet, dan zal hij z'n lengte bieden. De pun ten zullen wel zo in de buurt van 20-20 zitten, met dit nadeel voor de tegen partij, dat een groot aantal plaatjes verkeerd zit. c). Moeilijker, zeker in een pa renwedstrijd. In viertallen lijkt 3 SA voor de hand te lig gen, in paren is 2 SA beter, want daar is 3 SA-1 een (ge deelte) nul. Balancing Dezelfde hand kunt u ook in de vierde positie hebben en als dat, zoals in dit geval, met ope ningswaarde is, zult u er niet loi op passen. Een doublet komt ook niet in aanmerking, dus dan maar 1 SA. Alsf „balan cing" geeft dat in de meeste biedsystemen 10-12 aan, met of zonder schoppenstop, en deze hand kunt u daar wel on geveer voor verkopen, aange zien de kracht nu links van u zit, wat met name voor de schoppenkleur de hand deva lueert. Vreemde verdelingen In de eerste hand bezit u in een viertallenwedstrijd, kwets baar tegen niet: ♦,H4 9A876 5 3 0l6 2 ♦IH 10 3 Opent u en zo ja, wat? Een van de twee zuidspelers (hoofdklasse) besloot te passen, omdat hij noch 1 harten noch 2 ruiten (multicolored met o.m. zwakke twee in een van de hoge kleuren) in aanmer king vond komen. En toen ge beurde het volgende, schier ongelooflijke, wat geheel past onder de kop van dit artikel: de linker tegenstander opende met 3 harten gevolgd door pas, pas. En de niet-opener mocht weer. Deze zuid bestudeerde de systeemkaart van de tegen partij nog eens uitvoerig en in formeerde voor alle zekerheid nog eens naar de betekenis van 3 harten: „Preëmptief, waarschijnlijk een zeven- kaart". Wat zou u nu als zuid doen? Deze zuid paste en het con tract hobbelde ternauwernood eentje down. Zuid paste voor namelijk omdat hj bang was dat z'n partner zijn doublet in de vierde hand niet in zou la ten en dat zou wel eens kata- strofale gevolgen kunnen heb ben in een viertallenwedstrijd, zo iets in de orde van -1100. De vijand biedt uw kleur maar wel erg benieuwd ni° de andere tafel. En daar v het zo gegaan: zuid west noord cxL, 2 Ru 1) pas 2 Ha 2) dtr in 1). multicolored, hoog 2). relay. Bij die plus50 kwam dus r eens plus800, samen goed vP 13 imps en dergelijke sca bepalen viertallenwedstrijd* Wat mankeert er aan zu zwakke twee in harten? honneurgrenzen kloppen, 11, maar deze hartenkaartoui zo bloedarmoedig, dat de h^t er niet zo voor in aanmerk ic komt, zeker niet in deze vaarlijke kwetsbaarheid. V»sc 1 harten valt eventueel fer iets te zeggen. Claimen Tot slot een aardig prakt voorbeeld van een claim, nogal wat stof heeft doen waaien: AHVB9 ÜA753 OHVB 4 Z/NZ ♦110952 °l— O A 109 7 ♦A7642 83 ♦AVB76 SHVB 10942 N *i— OB53 W O OHV84 V Z +IB1085 H 4 OA87653 062 +H93 ♦:1001r] O A 4 ie ♦iB9 7 p In een viertallenwedsti n. (hoofdklasse Amsterdam) ren OW in 6 schoppen belakri en noord startte met troef, leider bestudeerde de dumi -g en sprak de historische wo i den: „Een klaverslag voor lie en als harten niet roni kan er eentje op ruiten we^ j Doek. De tegenpartij is Ik daarmee eens en het slfe wordt genoteerd. Na afloop van de wedstiy wordt de arbiter geroeplet wanneer blijkt dat OW aan ol andere tafel in 6 schoppen qg down zijn gegaan en wannen blijkt dat het contract <^e maakbaar is, aangezien ie noord een vierkaart schopp>z zit en een singleton harten, ia U kunt zich mogelijk voorst>r: len dat dit aanvankelijk no&n opliep. Dit zijn natuurlijk n?iij kwesties. Gelukkig kon dit pg val achteraf, nadat het in i, hogere bondsregionen vei aangekaart, in der minne &g Stel je voor, dat noord iets an ders doet na 3 harten gedou bleerd dan passen. Dat kost bloed, want oost zal gretig al les doubleren. NZ noteerden plus50 en waren niet echt ontevreden met een positieve score op dit spel, had in onnozelheid geclaitd en de tegenpartij was daar „jt* getrapt". ril Een uiterst leerzaam geval,t zo u wilt: een afschrikw^r kend voorbeeld, zowel v^ claimers als hun tegensta ders, want claimen is en blrc een netelige kwestie, met v|a; voetangels en klemmen. n Correspondentie over deze iv< briek: p.a. Lehérstraat 10, 2jn AC Lisse. |j ie maan 1517 die volgens pl^ onbeschadigd in de Zwai Zee terecht kwam en opniei_ gebruikt kan worden. fT Toen gelijktijdig twee Kosmj^j kunstmanen, de 1516 en W 1517, gelanceerd werden v<e strekte het Sovjet-persburey: Tass over de 1516 weer de bruikelijke summiere techte sche bijzonderheden, zohc baanafstand en omlooptijd, jte Maar met de andere satellfu was iets bijzonders aan |r hand. „Kosmos-1517 voerst een gestuurde vlucht in dampkring uit en landde uitvoering van het wet schappelijk programma in vooraf bepaalde gebied in Zwarte Zee", meldde Tass. Dat betekent dat de Rus: voor het eerst een ruimtsclkt in de Zwarte Zee hebben lat terugkeren. Ze hebben da. mee een grotere preciesiegrajg, bereikt. De onbemande K( mos-1517, een „mini-shuttl werd in Kazachstan gel ceerd, maakte een maal ronde om de aarde en keerfa nog dezelfde dag terug. Een „natte landing" was d< hen weliswaar al eerder uiti voerd in '82 en '83 m| toen gebeurde dat in een verder van de Sovjet-Unie legen plaats in de Indii Oceaan. Duiven dragen kerstvrede uit op Britse zegels Het zijn duiven, die de bood schap van vrede en goede wil uitdragen op de Engelse kerst- postzegels van dit jaar. De se rie, vijf zegels omvattend, kwam op 16 november in de verkoop. „Kerstpost" wordt op symbolische wijze in beeld ge bracht op de zegel van 12,5 p. Men ziet duiven, met een brief in de bek, rond een brieven bus vliegen. Op de tweede ze gel. met een waarde van 16 p. zijn de afbeeldingen van de drie koningen vereeuwigd op drie schoorsteenpotten. Naast deze schoorstenen zitten een kat en een duif vreedzaam bij elkaar. Een zegel van 20,5 p toont een merel en een duif die samen schuilen onder een paraplu waarop een kaart van de wereld afgebeeld is. Het licht van Kerstmis straalt op een zegel van 28 p uit een straatlantaarn in de gloed waarvan wederom een duif en een merel bijeen zitten. Op de zegel van 31 p. ziet men een aantal duiven, gezeten op een besneeuwde afbeelding van een soortgenoot. Deze is ge knipt uit een taxushaag, zoals bedreven tuiniers dat kunnen. 'Voor het ontwerp van deze ze gels tekende Tony Meeuwissen uit Stroud in Gloucestershire. De zegels werden gedrukt door Harrison ans Sons (Hogh Wycombe) Ltd. De Nederlandse Antillen brachten op 22 november een serie van vier zegels in de ver koop. Deze zegels hebben een toeslag ten behoeve van socia le en culturele doeleinden. Als afbeelding op deze zegels ziet men een aantal Precolumbi- aanse voorwerpen, Achtereen volgens zijn dat: een water kruik (45 en 20 cent), een schaal (55 en 25 ct.) en men senfiguren (85 en 40 ct. en 100 en 50 ct.). Het ontweerp voor deze zegels werd vervaardigd door drs. Edwin Ayubi uit Willemstad, Curasao. De ze gels werden in meerdere keu ren gedrukt door Joh. Ensche dé en Zonen te Haarlem. Deze serie „Sociale- en Culturele .Zegels 1983" blijft in de ver koop tot en met 21 januari 1984. Op 20 december verscheen op de Antillen het eerste gedeelte van een nieuwe gebruiksserie. Dit eerste gedeelte omvat zes zegels, waarden 20 c., 25 c., 30 c., 35 c., 45 c. en 55 c. De zegels dragen als afbeelding de ge bouwen van het bestuurscolle ge op de eilanden Saba, St.Eustachius, St, Maarten, Aruba, Bonaire en Curasao. Het ontwerp voor deze zegels werd vervaardigd door Oscar Ravelo. De zegels werden in 55 25- 1 Hfl 1 «p lp- WO* MJO£fUA»«m 9 ANTILLEN g - BH ÊÊÊm meerdere kleuren offset ge drukt door Joh. Enschedé en Zonen te Haarlem. Ook in Suriname herdenkt men het feit dat Maarten Lu ther 500 jaar geleden werd ge boren. Men doet dit met de uitgifte van twee zegels, waar den 25 en 50 ct. Op de eerste zegel ziet men het portret van Maarten Luther. De zegel van 50 ct. toont een anonieme gra vure van de populaire aflaat handel. Verder dragen de ze gels de tekst „Luther" en de jaartallen „1483-1983". Het ontwerp werd vervaardigd door de studio van Joh. En schedé en Zonen te Haarlem, war de zegels in driekleuren offset werden gerukt. Deze ze gels blijven in de verkoop tot 31 januari 1984. Een nieuw geneesmiddel tegen rotkreupel, een bacterieziekte die vooral onder schapen slachtoffers maakt, heeft bij tests op Texel en in Gelder land positieve resultaten opge leverd. Rotkreupel bij schapen is zo iets als griep bij mensen, je kunt de symptomen bestrijden, maar de ziekte niet voorko men. De bacteriën kunnen drie- jaar actief blijven in de hoornlagen op de klauwen van de schapen. De klauwen gaan rotten en de dieren gaan steeds moeilijker lopen. In het laatste stadium kunnen de schapen zich am per nog verplaatsen en moeten ze knielend grazen, wat ook niet lang vol te houden is. Zonder behandeling sterven ze aan ondervoeding. Met de bestrijding van de ziek te waren tot nu toe nog geen goeie resultaten geboekt. Met het nieuwe middel van het concern Upjohn, dat Linco Spectin heet en dat geïnfec teerd moet worden, wel. Het wordt overigens ook gebruikt bij de bestrijding van lucht weg- en darminfecties bij var kens. De deskundigen en de onder zoekers zijn voorzichtig opti mistisch over het effect van het middel. Bij de test op Texel waren 113 schapen be trokken en na een week was er nog maar één schaap met rotkreupel. Binnen een maand was ook die er vanaf. Het middel is wel nogal prijzig zo'n 12,50 per schaap en vaak is een hele kudde be smet. Schapenhouden levert niet zo veel op (zo'n 50 gulden per schaap per jaar) en de kos ten kunnen al gauw een pro bleem vormen. Volgens dr. Osinga, inspecteur van de Veterinaire Dienst Noord-Holland, wordt er ech ter veel aan arbeidskosten be spaard, omdat de dieren na het pedicuren maar drie dagen achter elkaar ingespoten hoe ven te worden. Anders komt er veel meer werk bij kijken. Met „oude" methodes van het pedicuren, inpenselen en voetbaden gaat veel tijd verloren en dan nog is het effect volgens Osinga matig te noemen. I Bestrijding van 'rot kreupel' op goeie weg Overigens is het goed mogelijk dat de met het middel geïnfec teerde schapen de ziekte al snel weer krjjgen, omdat ze op besmet grasland grazen. Daar is weinig aan te doen, omdat de boeren vaak geen ander land hebben. Een ander probleem is, dat dierenartsen het middel moe ten infecteren. Dat levert hoge arbeidskosten op, en boeren zeggen dan nog wel eens: Dan doe ik het zelf wel. En als het bestrijden van de ziekte te duur wordt laten sommige boeren hun schapen afmaken. In Nederland zijn zo'n 1,4 mil joen schapen. Het is niet pre cies bekend hoeveel er rot kreupel krijgen. Boeren geven het soms niet op, omdat ze dan een bord op hun land moeten zetten. Dat weert bezoekers, omdat die denken dat ze er mee besmet kunnen worden. Russen De Sovjet-Unie heeft een ei gen ruimteveer, zo stellen westerse ruimtevaardeskundi gen. Aanleiding voor deze ver onderstelling is de geslaagde vlucht van de Kosmos-kunst-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1984 | | pagina 22