male
De roker als junk,
en andere verhalen
scr
I in
„Laat ik u zeggen
dat ik het me straPm<
kan permitteren li in
minste drie maaiprti'
de week vlees te fed,
eten". pe
we mogen u niet als een hav
ne-junk, het nicotine-onthoudings-
syndroom houdt hem in negen van
de tien gevallen moeiteloos gevan
gen.
Daar heeft de firma Leo het vol
gende op gevonden. Sinds kort kan
de nicotine-junk de felbegeerde ni
cotine in de vorm van 2 milligram
nicotine bevattende stukjes kauw
gom op recept van de dokter krij
gen. Telkens als hij trek krijgt in
een sigaret moet hij een Nicorette
(want zo heet die kauwgom) in zijn
mond stoppen. Het wangslijmvlies
neemt de nicotine op en zo komt de
ex-roker alsnog aan zijn nicotine-
trekken. Wat methadon is voor de
heroïnegebruikc is Nicorette voor
de roker. Helpt het? Volgens de fir
ma werkt het buitengewoon. Vori
ge maand stopte ze in alle medische
tijdschriften een folder waarin acht
pagina's lang de lof over het „ge
neesmiddel" Nicorette wordt be
zongen. Op pagina 5 wordt de me
dicus practicus (zo noemt de huis-,
tuin- en keukendokter zich graag)
in enkele grafiekjes voorgetekend
hoe goed Nicorette helpt. In het
ene grafiekje rookt 38 procent van
de Nicorettekauwers na een jaar
nog steeds niet, in het andere gra
fiekje is dat zelfs 47 procent. Daar
bij steken de andere gebruikelijke
methoden maar schamel af. Die
konden hooguit 21 procent van de
zondaars van hun slechte gewoonte
afbrengen.
Net zo pover
Helaas past de firma Leo een in de
farmaceutische reclame niet onge
bruikelijke truc toe. Ze vermeldt in
haar folder alleen die resultaten die
de firma goed van pas komen. De
hele Nicorette-business staat of valt
bij het bestaan van het nicotine-
onthoudingssyndroom. Bestaat
zo'n syndroom niet dan is het kau
wen van nicotinekauwgom zinloos.
En inderdaad. In diverse onderzoe
ken, die de firma Leo per ongeluk
vergat te vermelden, bleek weinig
van dat syndroom.
Britse longartsen bijvoorbeeld lie
ten op 1.550 berouwvolle rokers
verschillende anti-rookbehandelin-
gen los. Na een jaar konden ze geen
enkel verschil zien tussen de ver
schillende behandelingen. De nico-
tinekauwgomgroep scoorde net zo
pover als willekeurig welke andere
groep: een schamele tien procent.
Er was ook een groep die nep-nico-
tinekauwgom gebruikte en die
deed het nauwelijks slechter.
Zo zijn er meer onderzoeken te
melden die weinig heel laten van
het nicotine-onthoudingssyndroom
en dus van de kauwgommethode.
Dr. L. Offerhaus, zo'n beetje de
huisapotheker van het Nederlands
Tijdschrift voor Geneeskunde,
somde ze onlangs in een artikeltje
allemaal op. Waarom die nicotine
kauwgom op recept moet, ontgaat
hem. Per slot van rekening kun je
balen nicotine zonder recept zo bij
de sigarenwinkelier afhalen. Zijn
conclusie: „Waarom mensen roken
is ook nu nog steeds een mysterie
dat niet met kauwgom valt op te
lossen".
Gezondheidsvloeitjes
Nu iets anders. Toen ik laatst siga
retten kocht tot mijn schande
hoor ik ook bij het rokerslegioen
viel mijn oog op een eigenaardig
pakje sigarettenvloei. „Dr. Duva
special riz" stond er op gedrukt
op de binnenkant was de volgen^
tekst te lezen: „Onder wetenschi
pelijk toezicht vervaardigd uit z
ver plantaardige grondstoffel
Daaronder in koeieletters: „Bei
geen methylcelluloses" en daarc
der weer: „Pour votre Santé", v<
uw gezondheid dus. „Ja", zei de
garenhandelaar vergenoegd, „i
vloeitjes lopen lekker de laaC
tijd".
Wat daarvan te denken? Die
Duval schijnt vergeten te zijn
ook tabak bestaat uit „zuiver plai n
aardige grondstoffen", dus wat
hij dan te zeuren over zijn zuiv
plantaardige vloei? En dan die en1Cn
methylcelluloses. Die stof klii
mij redelijk onschuldig in de or
Op dit -moment houdt u cellulo 1st
in de hand, want de krant is ng
maakt van dat spul. Met die metl arl
zal het wel loslopen, redeneerde
Voor alle zekerheid belde ik
Stichting Consument en Veilighèj]
(tel. 020736414, als u vrag
hebt over giftige stoffen dan kun
rustig bellen). Om hun lange
haal kort te maken: hun antwi
was: „Flauwekul".
>S
en,
ZATERDAG 31 DECEMBER 19811
Dat roken slecht is, daar zal ik deze
keer niet over zeuren. In Neder
land wil het Voorlichtingsbureau
voor de Tabaksindustrie dat nog
wel eens ontkennen, in Engeland
pakt de rookindustrie dat anders
aan. Onlangs plaatsten ze een ad
vertentie in de Observer met de
mededeling dat het roken
12.300.000 pond per dag aan belas
tinggeld oplevert. Nou dan, dat ge
klaag van de dokters moest maar
eens afgelopen zijn.
Maar goed. Roken is slecht en hoe
kom je ervan af? Je kunt de vraag
ook anders stellen: waarom roken
rokers? Omdat ze het niet laten
kunnen. Waarom dat zo is weet
men niet. Er bestaan slecht te
ken zeker tien theorieën om ta
baksverslaving te verklaren. Op dit
moment maakt de Zweedse farma
ceutische firma Leo goede sier met
de theorie van het nicotine-onthou
dingssyndroom. Dat komt op het
volgende neer. Als je rookt, raakt je
lichaam binnen de kortste keren
gewend aan een dagelijkse dosis ni
cotine. Stop je met roken, dan be
gint het lichaam onmiddellijk te
jengelen om meer. De nieuwbak
ken ex-roker voelt zich prompt
niet lekker en erger nog, hij terro
riseert zijn omgeving meestal met
buitengewoon narrig gedrag. Kort
om, 'n roker is een ordinaire nicoti-
BRUSSEL „U kunt Luns twintig
minuten alleen krijgen", zegt
NAVO-voorlichter Dick Istah.
„Geen minuut langer, want de pers
van heel Europa staat in rotten van
drie voor de deur". Onder protest
aan we akkoord met dit soort
nipoogjournalistiek. Op de mor
gen van dit „interview verbeiden
we ons in een kantine van het met
man en macht beveiligde NAVO-
hoofdkwartier te Brussel. Dan ver
schijnt de secretaris-generaal in
beeld. Hij koerst met een dienblad
koffie voor z'n buik naar een tafel
tje met twee dames, een heel fraaie
en een minder fraaie. We moeten
toezien hoe de bejaarde heer Jo
seph Luns, de hoeder van de alli
antie zoals hij zichzelf graag aan
duidt, er hoffelijk koutend een half
uur voor neemt.
„Ja, mijnheer Luns zien we wel va
ker in de kantine. Hij haalt zelf
koffie en bedient ook anderen met
melk en suiker. Een heel charman
te man", getuigt de Belgische me
vrouw van de persdienst onderweg
naar de studio waar we haar „grote
baas" zullen ontmoeten. „Ik heb
zijn voorganger mijnheer Brosio
ook nog meegemaakt. Ook een heel
stijlvolle man, maar die kwam
nooit zijn kamer af, zeker niet in
de kantine".
Na een vriendelijke, zijnerzijds wat
nonchalante, afwezige begroeting
reageert de in diplomatenzwart ge
klede Luns op een vraagje in kanti
nerichting: „Ik ben nog altijd niet
ongevoelig voor vrouwelijk schoon.
Bovendien lijkt het me wel goed
dat de mensen die hier ook werken
me tenminste van gezicht kennen".
Hij neemt er op een bank achtero
ver leunend z'n gemak van en
spoort ons aan met de opmerking:
„Ga uw gang, uw tijd is beperkt".
Voor de hand liggende vraag: Als u
terugkijkt op die dertien jaar als se
cretaris-generaal, welke zaken of
gebeurtenissen stemmen u dan tot
voldoening en welke tot droefenis?
Alsof hij een knop indrukt rolt het
antwoord vanachter uit z'n keel:
„Mijn grootste satisfactie is dat de
eenheid en de cohesie van de alli
antie bewaard zijn gebleven, en dat
met name de Amerikaanse vastbe
radenheid ten aanzien van de ver
dediging van Europa dezelfde is ge
bleven".
Ook zegt hij voldaan te zijn dat de
nieuwe Euroraketten toch worden
opgesteld. „Ondanks de geweldige
agitatie van de linkse pers en een
deel van de publieke opinie. Zon
der die opstelling zou de geloof
waardigheid van de afschrikking
verminderd zijn en was er mis
schien een crisis ontstaan tussen
Amerika en zijn bondgenoten".
En wat stemt u droevig?
„Het zal u niet ontgaan zijn dat
onze jeugd en een gedeelte van de
publieke opinie de indruk geven
niet meer te beseffen wat het At
lantisch bondgenootschap inhoudt.
Men wekt de indruk alsof de
NAVO een oorlogsbevorderende
organisatie is en men geeft blijk
van anti-Amerikaanse tendensen,
boewei daar geen grond voor is.
Dat stemt mij tot bezorgdheid voor
de langere termijn".
Hij heft een klaagzang aan over
een aantal NAVO-landen die „te
weinig middelen" beschikbaar stel
len voor de conventionele bewape
ning. Tot die onwillige bondgeno
ten rekent hij desgevraagd ook Ne
derland. En zegt dan: „Nederland
heeft nooit uitgeblonken in een
groot enthousiasme en waardering
voor de strijdkrachten".
Moeten we dat als kritiek opvat
ten?
Met een ironische glimlach: „Nee,
zeker niet. Ik heb zelfs een soort
waardering voor die houding. Je
moet voor bewapening nooit meer
uitgeven dan helaas strikt nodig
is".
Kunt u een persoonlijk succes aan
wijzen dat u in die dertien jaar ge
boekt hebt?
Zonder aarzeling: „Ik denk dat ik
er iets aan heb bijgedragen om de
eenheid en cohesie van de alliantie
te bewaren. Misschien schuilt er
enige waarheid in de bewering dat
ik de NAVO-doctrine nogal krach
tig heb uitgedragen".
Geeft u eens een voorbeeld?
Na enig nadenken: „Ik zal u een
voorbeeld noemen. Ik heb de Ame
rikaanse president (Carter) ervan
weerhouden de produktie van het
neutronenwapen aan de toestem
ming van de NAVO te onderwer
pen. Zijn voornemen ging naar
mijn opvatting te ver. Hij kon vol
gens de regels volstaan met het
vragen van de mening der bondge
noten. Dat is toen ook gebeurd".
Hij legt uit, dat voor toestemming
unanimiteit binnen de NAVO no
dig was geweest, voor raadpleging
niet. En knoopt eraan vast, dat een
klein land binnen de NAVO de
zelfde rechten heeft als een groot
land, juist vanwege dat beginsel
van algemene stemmen. „De allian
tie staat dan ook absoluut niet on
der de hegemonie van de Verenig
de Staten zoals wel wordt be
weerd".
Om te voorkomen, dat het vraagge
sprek in „statements" vervalt gaan
we op de meer persoonlijke toer.
Waarom blijft u met uw vrouw na
uw pensionering in België wonen?
„Ik woon al twaalf en een half jaar
in België. Ik heb er zoveel goeie
vrienden en het leefmilieu trekt
me nogal aan. Bovendien heb ik
een Belgische moeder gehad en heb
daardoor enige affiniteit met dit
land. Verder zijn de Belgen minder
tot „prinzipienreiterei" geneigd dan
sommige buren en zijn ze ook meer
xenofiel, meer op vreemdelingen
gesteld".
Nederland kwam niet in aanmer
king, omdat de verhouding met de
Nederlanders nog altijd verstoord
is?
„Zoals u weet is het een feit, dat
bepaalde politieke stromingen en
de linkse pers in Nederlandmij
niet al te vriendelijk bejegenen.
Dat is niet uitnodigend. Men weet
veel onwaarheid over mij te vertel
len. U hebt-in Vrij Nederland kun
nen lezen dat ik negenhonderd
duizend gulden belastingvrij per
jaar opstrijk. Daar klopt geen lor
van. Het is heel wat minder dan
een derde als het u interesseert".
U kunt straks wel rondkomen van
uw pensioen?
„Ophouden met roken", zei de schrijver Mark Twain, „is het gemakke
lijkste wat er is; ik kan het weten, want ik heb het al duizend keer ge
daan". Duizend keer, jawel, maar volhouden ging Twain minder gemak
kelijk af. De reden ligt voor de hand. Roken is verslavend, verslavender
dan alcohol en misschien zelfs verslavender dan heroïne. Wie geregeld
drinkt kan in de meeste gevallen zonder enige moeite een week stop
pen, maar een beetje roker kan geen dag zonder sigaret.
I- Paalman
Als minister van buitenlandse za
ken oogstte hij lof om zijn humor,
gold hij als een nationale grap
penmaker die in dat grote buiten
land van ons heel serieus geno
men werd. Later, als secretaris
generaal van de NAVO, is hij
veelvuldig uitgemaakt voor oor
logshitser, verweet men hem zijn
„Laat ik u zeggen dat ik het lUfj
straks kan permitteren ten min$ne(
drie maal in de week vlees for,
oton" I"
Hij zegt weinig bewondering
kunnen opbrengen voor hal»-
waarheden die hem in de mond gr—
legd zijn. fee
„Ik zou ooit beweerd hebben
van alle dierengeluiden het Nede
lands het meest op een taal lij?
Dat was een Engels citaat, dat r
inderdaad heb aangehaald, maarioe
heb eraan toegevoegd dat ik hete.
niet mee eens was. Die toevoegif\or
was weggelaten in de publikatie.
zijn vragen over gesteld in het Nj?.
derlandse en Belgische pariemei*"
Ik heb minister Van der Stoel |w®
band met mijn uitspraken gegeve?
Men ziet, men kan niet voorzicht v
genoeg zijn".
U hebt ook al toegegeven, da$F}
kinds wordt. aKf
es i
Op spottende toon: „Ja, ik was ój? d'
verbaasd om dat in de Nederland'PP'
pers te lezen. Ik had na een vergE®
sing in een vergadering opgemerl
„Ik word blijkbaar ga-ga". In l#j
derland schreef men toen: Lir
geeft eindelijk toe dat ie kinds*?.3
Ik heb zelf de indruk dat ik me"
taal nog dezelfde ben als twinff,
jaar geleden. Maar het amusantef,
dat iemand die kinds is dat zelf nf
meer kan beoordelen. Kijk, J0"
soort kritiek heb ik in België altl
gemist". rn
pita
De kranten hebben zijn nachtnjjt
nooit verstoord, voegt hij er ai^ei
toe. „De volgende dag verpakt rnts j
de haring weer in de kritiek". Iln c
zijn populariteit in Nederland r% p
is gestegen verklaart hij uit vijaft si
schap tegenover de NAVO. OLm
heeft hij zijn critici toegevoefLjg]
„Vindt u het niet merkwaardig Cgei
degene die u zo reactionair noeneei
negentien jaar lang minister v^m
buitenlandse zaken is geweest j wj
acht kabinetten, waarvan drie njde
de Partij van de Arbeid? En dat^ac
die negentien jaar nooit een moïejj
van afkeuring is ingediend? h
zegt men: „Ja, u bent daarna refoor
tionair geworden". De waarheid L
ik ben niet veranderd, maar l
partijen zijn veranderd. Die zijn
radicaliseerd".
he
Ernstig kijkend: „Ik ben geen hKh
vik en ik ben geen duif. Ik zou niver
zelf een realist willen noemen. Ng h
tuurlijk heb ik ook m'n emotipen
Maar je moet je in dit werk n0ie
door emoties laten leiden. M^eze
moet niet de emotionele kaart sjT
len, men moet zich geen onderdiMl
voelen van het probleem. H
machtspolitieke spel moet nuchlH
gespeeld worden. Maar houdt u
van overtuigd, dat niemand H
doordrongen is van de noodzakep^
ke ontspanning als de secretarisge
neraal van de NAVO".
Hij wijst op het klokje van gehcx'
zaamheid en weert de protest
over onvoldoende tijd grijnzend
„U bent een stuk jonger dan ik.J
moet u maar troosten met de t
dachte dat u voor andere dingen?'
het leven meer tijd zult hebben d
ik. Menselijkerwijs gesproken,
kunt natuurlijk voortijdig over i
drempel struikelen en uw nek bi
ken. Het ga u goed".
HOMME KRtf
humorloosheid en namen velen
hem niet serieus meer.
We hebben het over mr. Joseph
Luns, die na dertien jaar afscheid
neemt van de NAVO en ruimte
maakt voor zijn opvolger, de Brit
Lord Carrington.
Een knipooginterview met de
„hoeder van de alliantie".