ieuwe therapieën en technieken
'oorbraak in allergiebehandeling
rgentijnen zien toekomst met optimisme tegemoet
Politieke impasse
op Filippijnen
snel naar climax
mm
AGI [NENLAND/BUITENLAND
£eidóC@otucmt
DINSDAG 13 DECEMBER 1983 PAGINA 11
ar
ïriu
ld
oorvJiOS AIRES De
het iding werkt aanste-
yencde, Argentijnen
Rott!n ontdekt dat ze
?izoe»og kunnen lachen,
temj erschrompelde, door
waai |e getekende gezich-
-waa*e de afgelopen jaren
>eeld van dit land
_.n,tn bepaald, zijn ver-
>ën jen. De mensen lij
ervan overtuigd dat
komst van presi-
'onsin een nieuw
k is begonnen.
fonsin, 57 jaar oud, ge-
goedlachs, heeft afgelo-
«ekeinde de macht over-
in van de militairen die
bijna acht jaar met ij-
tand hadden bestuurd.
waarvoor hij staat is
tkkelijk. Financieel be-
rgentinië zich aan de
n de afgrond en poli-
;lt het zich zwaar ver
door de nederlaag te-
Britten op de Falkland
Eilanden. De meeste mensen
geven grif toe dat Dr. Alfonsin
de Argentijnse problemen niet
van de ene op de andere dag
kan oplossen, maar er wordt
van hem verwacht dat hij het
gaat proberen. Hij zal het pas
moeilijk krijgen als de mensen
de indruk hebben dat hij het
niet hard genoeg probeert.
De aanhangers van president
Alfonsin vormen een gemengd
gezelschap. Een recente opi
niepeiling wees uit dat 37 pro
cent van zijn aanhangers wil
dat alle officieren verantwoor
delijk voor het conflict op de
Falkland Eilanden door een
vuurpeloton ter dood worden
gebracht. Meer dan 61 procent
zag als hoogste prioriteit het
invoeren van een bevriezing
van lonen en prijzen om de in
flatie van 600 procent de baas
te worden. Verder vonden de
meeste mensen dat de buiten
landse schuld moest worden
afgelost, maar slechts een en
keling beschouwde het als een
prioriteit, hoewel Argentinië
voor 40 miljard dollalr bij het
buitenland in het krijt staat, BRff
Van de ondervraagden zei 51 '1
procent dat er eerst over de
schuld onderhandeld moest
worden, twintig procent vond
dat slechts een gedeelte hoefde
te worden terugbetaald en 23
procent vond dat het hele be
drag moest worden terugbe
taald.
Met betrekking tot echtschei
ding, hetgeen in Argentinië bij
de wet verboden is, zei 52 pro
cent daarin verandering te
willen zien.
Militairen
Zestig procent van de onder
vraagden zei te verwachten
dat de militairen weer snel te
rug zouden zijn in de politiek.
Deze overtuiging leek niet ge
grond op angst, maar eerder
op het gevoel dat het onver
mijdelijk was. Het leger mag
dan politiek verslagen en in
ternationaal vernederd zijn, de
meeste Argentijnen beseffen
maar al te goed dat de discipli
ne en interne organisatie van
De nieuwe Argentijnse leider Alfonsin (rechts) bij de
ding van zijn ambt.
de militairen intact zijn geble
ven. De militairen zijn naar de
barakken teruggekeerd als een
goedgedrilde troepenmacht die
zodra de stemming verandert
weer te voorschijn kan komen.
Niemand weet en niemand
heeft er tot dusver ook naar
gevraagd hoeveel hoge offi
cieren bij leger, marine en
luchtmacht de afgelopen da
gen de wijk hebben genomen
naar het buitenland om te zien
wat er nu gaat gebeuren. De
Radicale Partij van Dr. Alfon
sin heeft de militairen nooit
een warm hart toegedragen: te
veel radicale presidenten zijn
in een staatsgreep ten val ge
bracht.
De onzekerheid over de toe
komst wordt verder gevoed
door de Argentijnse crisis. Het
is geen ideologisch conflict,
maar een crisis van de mid
denklasse waarbij het publiek
van het ene uiterste in het an
dere vervallen, van sympathie
voor de burgerregering van
Peron tot grootschalige steun
aan het militaire bewind en
massale steun voor Alfonsin
nu. Onophoudelijk zijn de Ar
gentijnen op zoek naar de red
ders die de oplossing weten
voor hun financiële proble
men: een typisch middenklas
se-probleem.
Vermisten
Maar de kwalijkste kwestie is
zonder twijfel het probleem
van de 30.000 vermisten. Van
de ondervraagden wilde 97
procent dat het leger gestraft
zou worden voor zijn misda
den. Niemand wilde echter
wraak. Een jurist van de Radi
cale Partij zei: „Het recht moet
zo strict worden toegepast dat
je het bijna wraak kunt noe
men".
Aldolfo Perez Esquivel, de ij-
veraar voor de mensenrechten
die in 1980 de Nobelprijs voor
de vrede won, zei: „De dicta
tuur mag dan voorbij zijn, de
problemen die ze heeft veroor
zaakt, zijn er nog steeds". Hij
stond op het Plaza de Mayo
voor het regeringsgebouw om
de laatste demonstratie van de
dwaze moeders bij te wonen.
Op de vraag of ze onder de
nieuwe burgerregering door
zouden gaan met demonstre
ren, antwoordde een moeder:
„Het hangt allemaal af van Al
fonsin en of hij onze vragen
kan beantwoorden. Wij willen
weten wat er met de 30.000
vermisten is gebeurd".
En inderdaad, president Al
fonsin zal niet om deze pijnlij
ke kwestie heen kunnen. In
de afgelopen dagen zijn overal
in de stad posters opgehangen
met daarop de omtrekken van
een mens; dezelfde schets is
getekend op stoepen en stra
ten. De schets stelt de vermis
ten voor, geen naam, geen ge
zicht, een anoniem lichaam.
De nieuwe regering weet dat
het probleem van de vermis
ten een van de meest dringen
de vragen van dit moment is.
Temidden van de vreugde
probeert Argentinië zich te
ontworstelen aan een afschu
welijke tragedie.
rstai&1N Veel mensen
irdelllergisch voor iets.
•ft niet altijd ern-
zijn. Maar zo'n mil-
lensen in ons land
van zo'n allergie
vervelende ziekte-
zoudiijnselen, omdat hun
Hetim extreem heftig op
bepaalde stof rea-
Met als gevolg ex-
hooikoorts, astma of
ijk [hitis. CARA, de ver-
and|naam voor aandoe-
jn van de luchtwegen
TI"met kortademigheid
d gaan, was zelfs ja-
ig de derde doods-
ik.
kig heeft de wetenschap
kilgestaan en vooral op
jbied van de allergie zijn
■laatste paar jaar opzien-
Be ontwikkelingen. Nie-
Jhoeft er nog aan dood te
lAllergie kan niet altijd
Jrnien of genezen wor-
wel worden onder-
Jmet medicijnen zonder
is waardige bijwerkin-
I tijd kon de bron van
jllende uitsluitend door
van een serie huid-
achterhaald worden,
woord ig haalt men de
lener soms simpelweg
bloed. In deze ontwik-
i heeft het Academisch
ihuis in Leiden een heel
rijke rol gespeeld. De
dr. F. Spieksma is zelfs
iberoemd geworden
ijn ontdekking van de
«mijt. Maar ook kreeg
delijk grote bekendheid
en dagelijks radiobericht
looikoortspatiënten in te
ikendste allergiekliniek
is land werd na de oor-
Leiden opgebouwd door
•rhorst. Vorig jaar werd
liek opgesplitst, omdat
veel verschillende li-
rganen allergische ui-
voorkwamen, dat het
[elijk was voor één arts
deze specialismen op de
te zijn. De kliniek werd
'ebracht bij vier ver-
nde afdelingen: KNO
j neus- en oorziekten),
W® :kten, huidaandoenin-
de kinderafdeling. Elke
g heeft een apart
't Ol uur voor allergologie.
St V'
de
Vwoi
koorts
ipènjgt de KNO-arts A. Rijn-
gOfporal te maken met de
lergie. Hooikoorts in de
taanden, niesbuien, tra-
ogen, verstopte neuzen,
le malaise met als oor-
.'en allergie.
de medische wereld dit
'ordt veel onnodige el-
voorkomen. Vooral bij
en. Het nodeloos ver-
- sé^en van keel- en neusa-
ilen, alsook het spoelen
ïakholten is nu verleden
^Algemeen heeft de me-
postgevat dat ook deze
erbo ;n een belangrijke af-
von mctie tegen infecties
n. Ook neusdruppels, die
i' ngdurig gebruik vaak
De inhalatie-provocatieproef: de proef op de som. Aller
gisch of niet
bioloog dr. Spieksma wereld
beroemd. Hij ontdekte de huis
stofmijt, een minuscuul beestje
dat het leven van duizenden
allergische patiënten zuur
maakt, omdat hij met miljar
den voorkomt in elk huishou
den. Hoe stoffiger een huis is
hoe meer mijten zich in het
stof bevinden. Omdat ze zich
voeden met menselijke huid
schilfers en haren voelen ze
zich vooral in bedden bijzon
der thuis.
Dr. Spieksma: „We hebben
ontdekt dat de huisstofmijt bij
zonder goed gedijt in oude,
vochtige huizen. In droge hui
zen komen ze veel minder
voor en daarom adviseren wij
onze patiënten vaak naar dro
gere woningen te verhuizen,
liefst met centrale verwar
ming. Ook door renovatie van
oude huizen zien we het aantal
astmapatiënten afnemen".
Deze aan het Academisch Zie-"
kenhuis verbonden bioloog
ontdekte dat niet de huisstof
mijt zelf de grote boosdoener
was, maar zijn uitwerpselen,
die zo licht zijn dat ze door de
lucht gaan zweven en zo door
de mens worden ingeademd.
Dr. Spieksma verricht mo
menteel onderzoek naar aller
lei organismen die produkten
maken in de omgeving van de
mens en op de één of andere
manier in de lucht terecht ko
men. Het dagelijkse radiobe
richt voor hooikoortspatiënten
in de zomermaanden is daar
een gevolg van. Pit waar
schuwt de patiënten voor
stuifmeel in de lucht, zodat ze
preventieve medicijnen kun
nen nemen of bepaalde plek
ken kunnen mijden. Uit een
enquête is gebleken dat de
voorspellingen betrouwbaar
zijn en dat talloze patiënten
ernaar luisteren.
verslavend blekén te werken,
worden vrijwel niet meer ge
bruikt.
Uit het onderzoek van dr.
Rijntjes bleek dat deze neus-,
druppels de trilharen in de
neus verwoestten met alle ge
volgen vandien. Deze KNO-
arts hielp tientallen verslaaf
den van de schadelijke neus
druppels af en constateerde la
ter dat het neusslijmvlies zich
vanzelf weer hetrstelde. Zijn
conclusies over het misbruik
van neusdruppels heeft hij
vastgelegd in een proefschrift,
waarop de Leidse arts volgend
jaar promoveert. Zijn onder
zoek heeft bovendien geleid
tot het gebruik van neus-
sprays, die ongevaarlijk en
niet verslavend zijn.
Wat is een allergie
Wat is een allergie en hoe gaat
die in zijn werk Allergie is
het extreem reageren van het
menselijk lichaam op een be
paalde stof. Ieder mens rea
geert anders. Zo kan de één als
reactie een astma-aanval krij
gen, de ander kan ervan gaan
hoesten en tranende ogen krij
gen, terwijl een derde slijmaf-
scheiding in de luchtpijp en
bronchiën oploopt. Babies zijn
echter nooit allergisch. Pas
met een jaar of drie, vier kun
nen ze een bepaalde allergie
opbouwen, waar ze vaak ook
weer overheen groeien.
Jarenlang hadden de doktoren
geen idee waardoor allergie
precies ontstaat. Tegenwoordig
weten ze dat het komt omdat
het lichaam bij wijze van af
weer een bepaald eiwit (Im-
munoglobine E) aanmaakt als
reactie op een lichaamsvreem-
de stof van buiten, zoals stuif
meel of huisstof. Komt men la
ter weer in aanraking met
deze stof dan ontstaat er een
allergische reactie.
Doorbraak
De ontdekking van dit eiwit
betekende in 1967 dan ook een
doorbraak in de bestrijding
van allergie. Een andere be
langrijke ontdekking in dat
zelfde jaar maakte de Leidse
ITENHEER
ogu
Simpele bepaling
Om te bepalen waarvoor men
sen allergisch zijn is een een
voudige methode ontwikkeld:
de RAST (Radio Allergo Sor-
bent Test). Van een patiënt
wordt een beetje bloed afgeno
men. Dit bloed wordt met een
extract van een bepaalde aller
gie-gevende stof in een buisje
een nacht lang weggezet. De
volgende dag kan aan de hand
van de radioactiviteit, veroor
zaakt door de anti-lichamen in
het bloed, worden gemeten of
de patiënt voor deze stof aller
gisch is. Deze bloedproeven
worden in Leiden verricht op
het biochemisch laboratorium
van de afdeling longziekten
van dr. J. Kramps. Hoewel
deze test nog vrij nieuw is,
wordt hij in Leiden al vrij rou
tinematig gedaan.
De aantoonbaarheid van tot
allergie leidende antilichamen
in het bloed beschouwen de
artsen als de belangrijkste ver
worvenheid van de laatste ja
ren. Want daardoor werd het
pas mogelijk exact na te gaan
hoe een allergische reactie tot
stand komt. Voordien was het
alleen door het inspuiten van
stofjes mogelijk te kijken wel
ke stof een reactie gaf. Deze
huidtesten worden nóg wel ge
daan, maar vooral voor jonge
kinderen en mensen met huid-
problemen is het heel plezierig
dat de oorzaak van een allergi
sche reactie nu ook uit het
bloed afgeleid kan worden.
„Allergie inhaleren"
Wil een longarts helemaal ze
ker zijn van de diagnose dan
kan hij een inhalatie-provoca
tieproef laten doen. Dr. P.
Vooren heeft in het Leidse
ziekenhuis hiervan zijn specia
lisatie gemaakt. De allergie-ge
vende stof wordt in nevel-
vorm ingeademd, waarna de
f>atiënt van uur tot uur zijn
ongfunctie moet meten. Daar
aan valt af te lezen in welke
mate het lichaam reageert en
na hoeveel tijd. Wie weet
waarvoor hij allergisch is kan
maatregelen nemen. Blijkt de
oorzaak de huisstofmijt te zijn
dan moet het huis worden ge
saneerd, vaste vloerbedekking
moet worden vervangen door
parket, plavuizen of zeil.
Eventueel moet er naar een
droger huis worden verhuisd.
Als een kind allergisch blijkt
voor de hond, dan moet dat
dier het huis uit, hoe gehecht
dat kind ook aan het beest is.
Bij kinderen komt ook vaak
voedselallergie voor. Bij vol
wassenen minder maar die
kunnen juist weer erg lijden
onder bijen- en wespensteken.
Huisdieren
Huisdierenallergie speelt te
genwoordig een veel grotere
rol dan vroeger. Dat komt om
dat steeds meer gezinnen een
hond, kat of cavia nemen. Ook
op scholen worden vaak die
ren gehouden, onlangs besloot
de gemeente Eelde als eerste
huisdieren op scholen te ver
bieden. De Leidse longarts dr.
A. Wever: „Je moet enorme
drempels overwinnen om
huisdieren te verbieden. Dat
zelfde geldt voor het roken.
Het is asociaal om te roken als
astmapatiënten daarvan last
ondervinden, want om die te
vermijden komen ze uiteinde
lijk vaak in een sociaal isole
ment terecht". Deze longarts
heeft overigens ook gemerkt
dat bijvoorbeeld duivenmel
kers en kennelhouders vaak
niet willen geloven dat ze al
lergisch voor dieren zijn en
doorgaan met hun hobby ook
al worden ze er ziek van.
Bijwerkingen
Vroeger kon je aan bijvoor
beeld allergisch astma heel ge
makkelijk doodgaan. Tot het
midden van deze eeuw waren
er vrijwel geen medicijnen.
Tot voor kort hadden sommige
medicijnen ongelooflijke bij
werkingen, zoals pafferigheid,
suikerziekte, maagklachten,
ontkalking van de botten,
hoge bloeddruk en groei-ach-
terstand bij kinderen. Dat is
nu gelukkig allemaal veran
derd. De huidige medicijnen
zorgen ervoor dat er geen re
actie meer plaatsvindt tussen
de ingeademde stof en de cel
len die hierop reageren. Door
vroeg in de keten van gebeur
tenissen in te grijpen kunnen
de artsen tegenwoordig een
heleboel narigheid voorko
men. Professor J.H. Dijkman,
hoofd van de afdeling Long
ziekten: „De belangrijkste me
dicijnen hoeven ook niet meer
in pilvorm te worden inge
slikt. Ze verspreiden zich
daardoor niet meer door het
hele lichaam en hebben geen
effect op andere organen. Ze
kunnen worden geïnhaleerd,
waardoor de werking zich be
perkt tot die organen die de
genezende of voorkomende
werking nodig hebben. De
luchtwegen en de longen dus.
Een verder voordeel is vaak
de snel intredende werking.
Dit betekent een enorme door
braak in de geneeskunde.
Voor honderdduizenden is het
letterlijk een verademing. De
luchtwegen lijden er hoege
naamd niet onder, al kan het
soms voorkomen dat iemand
een beetje hees wordt. Dat kan
met gorgelen weer voorkomen
worden. Voor de longen is het
alleen maar goed!"
Grensvlak
De longen vormen het grens
vlak tussen het in- en het uit
wendige. Geen allergie-patiënt
is gelijk. Dat maakt het vak
voor de artsen tegelijkertijd
moeilijk en boeiend. Vroeger
konden zij niet veel anders
doen dan de astmabevolking
van de stad naar het platte-
De boosdoener kan tegenwoordig ook uit het bloed
worden gehaald met de zogeheten RAST-test.
land sturen en die van het
platteland naar de zee: Verder
moest je er maar mee zien te
leven en had je geluk als je er
niet aan doodging. Nu kan
men uitzoeken welke stof ver
antwoordelijk is voor de extre
me reacties van het lichaam.
Dat is meestal een specialisti
sche en soms heel ingewikkel
de zaak. Het komt voor dat de
longarts ervoor op huisbezoek
moet of op het werk van de
patiënt moet gaan kijken.
Soms ook wordt gevraagd om
een extract uit de stofzuiger-
zak mee te brengen naar het
ziekenhuis. Maar uiteindelijk
wordt de boosdoener gevon
den en het gevolg van de mo
derne therapieën is dat hon-
derddduizenden mensen die
voorheen bijna geen kant op
konden, nu weer een volko
men normaal leven kunnen
leiden. Weer gewoon kunnen
werken. Weer van het leven
kunnen genieten zonder angst
voor een nieuwe aanval. Want
als die onverwacht toch komt,
kan hij met een minimum aan
medicijnen meteen en doelma
tig bestreden worden.
CORRY VIS
MANILLA De econo
mische en politieke crisis
op de Filippijnen, veroor
zaakt door de moord op
oppositieleider Benigno
Aquino in augustus, is de
afgelopen maanden in
snel tempo ernstiger ge
worden. Maar geen van
beide partijen is in staat
zijn wil op te leggen aan
de tegenpartij.
President Marcos blijft zinspe
len op drastische maatregelen,
zoals een militair ingrijpen,
maar tot dusver heeft hij zijn
dreigement niet uitgevoerd,
waarschijnlijk omdat hij bang
is dat dit de genadeslag zou be
tekenen voor de economie die
toch al op instorten staat. De
buitenlandse reserves waaro
ver het land beschikt, zijn
naar verluidt nog maar net
voldoende om de noodzakelij
ke invoer van een week te be
kostigen.
Aan de andere kant zijn de
middenklasse en zakenlui die
het protest tegen de regering
leiden, niet sterk genoeg om
de regering concessies af te
dwingen. Het resultaat is dat
het land geheel stuurloos is.
Het verzet onder de midden
klasse heeft de Verenigde Sta
ten die het regime-Marcos ja
renlang kritiekloos hebben ge
steund, wreed wakker ge
schud. Hoge Amerikaanse di
plomaten praten nu zij het
nog steeds in vertrouwen
over hun ontsteltenis over de
moord op Aquino en hun twij
fels over de versie van de re
gering met betrekking tot de
verantwoordelijkheid voor de
aanslag. Verder bekennen ze
ongelukkig te zijn met de cor
ruptie in het leger en zeggen
ze doodsbenauwd te zijn dat
het leger of mevrouw Imelda
Marcos vandaag of morgen de
macht zal overnemen.
De Amerikaanse ambassadeur
Michael Armacost heeft er bij
president Marcos op aange
drongen bepaalde maatregelen
te treffen die het economisch
De vermoorde oppositie
leider Benigno Aquino
vertrouwen kunnen herstel
len, zij het misschien niet 's
lands politieke geloofwaardig
heid. Deze maatregelen om
vatten een eerlijk onderzoek
naar de moord op Aquino, dui
delijke regels voor de opvol
gingskwestie voor het geval de
president om wat voor reden
dan ook moet afhaken en ver
anderingen in het kiesstelsel,
zodat volgend jaar eerlijke
verkiezingen kunnen worden
gehouden. Door hier op aan te
dringen zit de ambassadeur
waarschijnlijk op één lijn met
premier Cesar Virata.
Compromis
Maar tot dusver heeft presi
dent Marcos nog geen enkel
advies van de Amerikanen ter
harte genomen. Voornaamste
reden is volgens de Amerika
nen dat zijn belangrijkste ad
viseurs hem voorhouden dat
hij onder geen enkele voor
waarde akkoord moet gaan
met een compromis. „Er zitten
daar (in het paleis red.) men
sen die Marcos voorhouden
dat elke concessie een teken
van zwakte of schuld is", aldus
een hoge Amerikaanse diplo
maat.
De president heeft sinds de
moord op Aquino een ware
bunkermentaliteit ontwikkeld.
Iets, waarschijnlijk problemen
met zijn gezondheid, dwongen
hem begin augustus tot bin
nenblijven. Sindsdien heeft hij
het paleis niet meer verlaten.
Slechts een vijftal mensen
heeft ongehinderd toegang tot
de president. Dit zijn de echt
genote van de president, me
vrouw Imelda Marcos, haar
broer, Benjamin „Kokoy" Ro-
mualdez, de stafchef van het
leger, generaal Fabian Ver, en
twee vooraanstaande zaken
mensen, Roberto Benedicto en
Eduardo Cojuangco. Voor de
demonstranten in de straten
van Manilla vertegenwoordigt
dit kleine kringetje alles in de
Nieuwe Samenleving van
Marcos waartegen ze proteste
ren: politieke moorden, over
dreven luxe en grootschalige
corruptie.
De bunkermentaliteit van
Marcos valt wellicht gedeelte
lijk toe te schrijven aan zijn
ziekte. Onlangs heeft hij een
paar keer lange vergaderingen
voorgezeten met volgens oude
medewerkers zijn gebruikelij
ke verve. Maar de dagen dat
hij zich goed voelt, zijn naar
verluidt maar zeldzaam. Veel
vaker laat zijn uithoudingsver
mogen te wensen over. Een
minister zei onlangs dat zijn
aandacht na een uur al begint
te verslappen.
De politici, onder wie hoge le
den van Marcos' eigen partij,
de Beweging voor een Nieuwe
Samenleving, kortweg bekend
als de KBL, wijzen met name
op de houding van de presi
dent in het onlangs gehouden
debat over de opvolgingskwes
tie. In minder dan een maand
veranderde hij twee keer van
mening. De formule waarmee
hij uiteindelijk voor de dag
kwam, werd door een voor
aanstaand lid van de KBL on
middellijk verworpen als ge
vaarlijk en in strijd met de
President Marcos
grondwet. Een ander partijlid
sprake van een „blunder".
Maar Marcos kan onmogelijk
ingaan op de wensen van de
Amerikaanse ambassadeur.
Een onderzoek naar de moord
op Aquino zou waarschijnlijk
leiden naar iemand uit de
naaste omgeving van de presi
dent en vrije verkiezingen
zouden ontegenzeggelijk resul
teren in een nederlaag. Ophel
dering van de opvolgings
kwestie zou betekenen dat de
kansen voor een van zijn trou
we volgelingen waarschijn
lijk zijn vrouw Imelda ver
keken zijn en dan zou er nie
mand meer zijn om financiële
en persoonlijke belangen van
de familie-Marcos te beharti
gen.
De recente uitspraak van me
vrouw Marcos dat ze geen po
litieke ambities heeft, kan
haar tegenstanders nauwelijks
overtuigen. Het is niet de eer
ste keer in haar politieke car
rière dat mevrouw Marcos
ontkent dat ze een bepaalde
functie wil vervullen. Meestal
werden deze ontkenningen ge
volgd door massale campagnes
van „het volk", georganiseerd
door haar broer Kokoy, waar
in haar werd gevraagd het
toch te doen.
Maar mevrouw Marcos zal
waarschijnlijk zware tegen
stand ondervinden van de sui
kermagnaat Eduardo Cojuang
co. In bepaalde opzichten is
deze Cojuangco kenmerkend
voor de Nieuwe Samenleving
van Marcos. Even rijk als mee
dogenloos controleert hij prak
tische de hele suikerindustrie
op de Filippijnen. Een deel
van zijn rijkdom heeft hij naar
men zegt geïnvesteerd in een
particulier leger van zo'n 1000
man.
De impasse op de Filippijnen
kan echter niet veel langer
meer duren. Zakenmensen
voorspellen tegen Nieuwjaar
een groot aantal faillissemen
ten en ontslagen die naar hun
stellige overtuiging zullen re
sulteren in nog grotere onrust
onder de bevolking. Maar wei
nigen willen vooruitlopen op
wat er daarna gaat gebeuren.
PAUL QUINN-JUDGE
Copyright The Guardian