Lubbers overwint moeilijk
zijn angst voor de media a
A;
Unicef
vestigt hoop
op „kinder-
revolutie"
Weinberger wijst
ineenschuiven
wapenoverleg af
Proef met commercieel ziekenhuis bepleit
Marine
redt vier
Zwitsers
uit zee
BINNENLAND/BUITENLAND
CeidóeSouta/nt
DONDERDAG 8 DECEMBER 1983 P,
3të
Vliegtuigbom legt
treinverkeer stil
ALMELO Het treinverkeer
tussen Vroomshoop en Vriezen-
veen (in de verbinding Alme-
lo-Emmen) heeft gistermiddag
van tien over twaalf tot half vier
stilgelegen. Langs de spoorbaan
was een Engelse vliegtuigbom uit
de Tweede Wereldoorlog gevon
den. Het projectiel, dat nog ge
heel intact was, is door de Explo
sieven Opruimings Dienst (EOD)
onschadelijk gemaakt. Uit voor
zorg werden enkele gezinnen uit
de buurt geëvacueerd. Het onge
vaarlijk gemaakte projectiel is af
gevoerd en zal elders worden
vernietigd.
- -
Een werknemer van de EOD ontfermt zich over het onschadelijk
maakte projectiel
Forse daling
verpleegdagen
UTRECHT Het aantal zie
kenhuisbedden is in het eerste,
halfjaar 1983 ten opzichte van
het eerste halfjaar 1982 tenge
volge van de opening van het
Zuiderzeeziekenhuis in Lely
stad met 263 gestegen tot
63.983. Desalniettemin daalde
het totaal aantal verpleegda
gen in die periode met 246.000
tot ruim 9,8 miljoen. Dit blijkt
uit cijfers van het Nationaal
Ziekenhuis Instituut. Het aan
tal opnamen steeg met maar
1.000 van 796.000 in de eerste
zes maanden van 1982 tot
797.000 in het eerste halfjaar
1983.
Hoofdagent niet
vervolgd
voor snoepreisje
ROTTERDAM De 48-jarige hoofd
agent van de Rotterdamse politie die
sinds oktober geschorst was omdat hij
op kosten van twee Rotterdamse ho-
reca-ondernemers in iuni naar Thai
land was gereisd, zal hiervoor niet
strafrechtelijk worden vervolgd. De
Rotterdamse officier van justitie heeft
dat besloten. Wel zal er intern bij de
Rotterdamse politie een disciplinair
onderzoek worden ingesteld naar de
gedragingen van de hoofdagent. De
agent is wel overgeplaatst van de af
deling Bijzondere Wetten, naar de
straatdienst van bureau Noord.
Lelystad wil
14 miljoen van Rijk
LELYSTAD Burgemeester en
wethouders van Lelystad gaan bij de
rechtbank in Den Haag een civiele
procedure aanspannen tegen de
Staat der Nederlanden om zo 14 mil
joen gulden te krijgen waar de plaats
recht op meent te hebben.
Inzet van het geding is de regeling
voor zogenoemd „ongewoon bevol
kingsverloop". Deze betekent dat
een gemeente een extra uitkering uit
de landskas kan krijgen als de bevol
king gedurende drie achtereenvol
gende jaren sterk gegroeid is. Lely
stad meent recht te hebben op die
uitkering over de jaren 1977 tot en
met 1979.
KLM vraagt Surin^^
om Kerstvluchten
SCHIPHOL De KLM hefl
Surinaamse autoriteiten eenjet vé
ingediend om in de periode[0ien
Kerst een aantal vluchter^ an.
Schiphol en Paramaribo takstel
uitvnprpn Hpf vpr7ne>lr ic t-v
uitvoeren. Het verzoek ii
week gedaan. Het antwoor<r
heeft de KLM nog niet onj
miter
land en Suriname is in die wiin
tijd zeer hoog geweest, omf3 in
Surinamers en Surinaamse,në v
landers de feestdagen bij fanf11'^11
len doorbrengen. In het Kie din
zoek is geen vastgesteld! hoe
vluchten vermeld. „Dat zal aflg m
van het aanbod", aldus de Kiniste
Jensc
DIT JAAR STIERVEN
VIJFTIEN MILJOEN KINDEREN
DEN HAAG In het afgelopen jaar zijn in de wereld
ongeveer vijftien miljoen kinderen onder de vijf jaar
gestorven. De meeste kinderen stierven aan de gevol
gen van ondervoeding. Dit staat in het jaarrapport van
^het Kinderfonds van de Verenigde Naties, Unicef. Bij
de bestrijding van ondervoeding heeft Unicef de hoop
gevestigd op een succesvol gebleken aanpak, waarmee
de helft van het aantal kinderen dat nu sterft zou kun
nen worden gered. Het Unicef spreekt van een "revo
lutie voor kinderen".
Aan de hand van voorbeelden en gegevens uit alle delen van de
gereld zet het Unicef-rapport een bestrijdingswijze uiteen waar-
.door deze revolutie op brede schaal toegepast kan worden en
nieuwe hoop kan bieden aan miljoenen kleine kinderen. In het
rapport zijn vier "goedkope en eenvoudige technieken" ontwik
keld: een behandeling tegen uitdroging, het bijhouden van groei
van kinderen, inenting en het bevorderen van borstvoeding.
De voornaamste doodsoorzaak bij kinderen is de gewone diar
ree, die weer een gevolg is van ondervoeding. Hieraan zijn het
afgelopen jaar 5 miljoen kinderen gestorven. Volgens het rap-
1 port wordt de kindersterfte gehalveerd bij toediening van een
eenvoudig vloeibaar middel. Tot dusverre kon diarree alleen ef
fectief worden bestreden met kunstmatige voeding via een in
fuus. De „revolutionaire" vloeistof is een mengsel van zout, sui
ker en water dat door de ouders zelf aan het kind kan worden
gegeven. De techniek is door The Lancet, het belangrijkste me
dische blad in Engeland, omschreven als "mogelijk de grootste
medische doorbraak van deze eeuw".
Een tweede goedkope methode is het gebruik van eenvoudige
kaarten waarop de groei van het kind wordt bijgehouden. Met
regelmatig wegen en advies van gezondheidswerkers gelooft
Unicef dat de kaarten de ouders kunnen helpen om bijna de
-helft van het aantal gevallen van ondervoeding te voorkomen.
"Ondervoeding is over het algemeen onzichtbaar" aldus het
Unicef-rapport. Regelmatig wegen en bijhouden van de groei
TOoet volgens Unicef als waarschuwing dienen dat een kind te-
_kort komt.
Daarnaast raken enkele miljoenen kinderen ieder jaar onder
voed door de sterker wordende neiging naar flesvoeding in
.arme landen. Hoewel borstvoeding hygiënischer en soms voed
zamer is en tevens de jonge kinderen "immuun maakt" voor
veel voorkomende infecties, gaan miljoenen moeders over op de
."moderne" kunstmatige voeding, aldus het rapport.
4?e vierde goedkope methode is de inenting van alle kinderen
tegen de "zes grote" besmettelijke ziektes, mazelen, kinkhoest,
difterie, tbc en polio. Ondanks al deze optimistische geluiden
over de bestrijding van de enorme kindersterfte acht Unicef het
onwaarschijnlijk dat, als gevolg van de economische
komende jaren grote successen geboekt zullen worden.
DEN HELDER Een Lynx
helikopter van de Marine
heeft gistermiddag de vier op
varenden van een Zwitsers
jacht voor de kust van IJmui-
den in veiligheid gebracht.
Aan boord van het zeiljacht
was door nog onbekende oor
zaak brand uitgebroken.
De vier Zwitsers waren al van
boord gegaan en dreven rond
in een reddingsvlot, toen zij
•werden opgemerkt door een
surveillancevliegtuig van de
Rijkspolitie. Vervolgens kwam
een Orion van ae Marine
poolshoogte nemen en werd
besloten een helikopter in te
zetten. Rond half vijf werden
de opvarenden afgezet op het
marinevliegkamp „De Kooy"
bij Den Helder. Een sleepboot
van Weismuller ontfermde
zich over het rokende jacht.
HILVERSUM Minis
ter-president Ruud Lub
bers kwam er gisteren
voor naar het Gooi om
een vriendenboek
een Liber Amicorum
aan te reiken aan mr.
L.B.M. Wüst, de op die
dag 60 jaar geworden al
gemeen directeur van de
KRO. Dit gebeurde in
welgekozen bewoordin
gen en dat kan tevens als
karakteristiek gelden
voor het boek waar het
om begonnen is. Dit gaat
over de jarige Wüst,
maar in het bijzonder
toch over het stuk le
venswerk, waar hij al ja
ren voor staat. De sa
menstellers, Henk Hoek
stra en Louis ter Steeg,
hechtten er dan ook een
roman-titel aan: „De
spiegel en de scherven"
met als ondertitel „Over
doel en middelen van
een katholieke omroep".
Over dit onderwerp be
vat dit boek behartigens
waardige beschouwin
gen.
Maar eerst toch de persoon
Wüst, in haarfijne portretlij-
nen geschetst door Guus van
Hemert, en vervolgens in ge
schrifte door de man, die
hem al 33 jaar van nabij
kent, de huidige KRO-direc-
teur mr. B. Schmitz. Lees
mee hoe een schrijver/schet-
ser het moeilijk kan hebben
met zo'n man, die staande
voor een instituut als de
KRO verdacht zou kunnen
worden van enige orthodoxe
rechtlijningheid: „De ogen
schijnlijke voorspelbaarheid
van zijn meningen en de
hechtheid van zijn overtui
gingen bieden voldoende ma
teriaal om de schets op te zet
ten. Maar zijn brille en
speelsheid van geest, zijn on
verwachte argumenten en
zijn afkeer van wat hij „de
waan van de dag" noemt, le
veren tegelijkertijd iets bui
tengemeens op, dat iemand
onzeker maakt als hij de fijne
details moet intekenen".
Schmitz vervolgt dan, dat
Wüst al jaren centraal staat
in de discussie over het toe
komstige mediabeleid. Tegen
de stroom in blijft die omroep
pleiten voor een systeem,
waarin niet het hoogste kijk
cijfer of de kans op gewin het
ordenend beginsel is. Er zijn
ogenblikken dat je zelf twij
felt aan de gekozen optiek.
Waarom leg je je niet neer bij
wat velen je als „nu eenmaal
onvermijdelijk" voorhouden?
VRIENDENBOEK VOOR JARIGE KRO-DIRECTEUR MR. L. WÜST(60)
Lau Wüst, 60, in fijne lijnen uitgetekend.
In verband met de Mediano
ta verwees Wüst minister
Brinkman onlangs nog naar
Plato's geschrift „Gorgias".
dat handelt over het recht
van de sterkste en waarin
wordt gesteld, dat wetten
worden gemaakt door zwak
kelingen die alleen maar pro
beren hun positie te consoli
deren. Intussen vult Wüst
zijn dag met beleidsvoorbe
reiding op bedrijfsniveau. Hij
doet dit met een flinke dosis
zelfvertrouwen, een verfijn
de humor en een niet-afla-
tende, soms vermoeiende
aandacht voor de wezenlijke
vragen. Schmitz stelt vast,
dat het woord genade uit het
gemiddelde spraakgebruik
verdwenen is, maar be
schouwt het wel als een ge
nade, dat Lau Wüst sedert 28
woelige jaren op deze plaats
bij de KRO zit.
Haat-liefde
Drs. R. Lubbers overhandig
de gisteren niet alleen dat
vriendenboek, maar trof er
ook zijn eigen mening over
de media in aan. Niet lang
minister zat hij al spoedig te
genover een interviewer van
zijn haat-liefde-verhouding
met de media te getuigen.
Voor de KRO maakte hij
geen uitzondering, ook al zat
hij in de Programma Advies
Raad van deze omroep. Hij
heeft toen ook angst gekend,
zo direct voor de camera in
de studio. De angst om de
verkeerde dingen te zeggen,
ook vaak natuurliik nog ge
provoceerd door de vragen
steller. Die is niet alleen uit
op informatie, maar ook op
pikante uitspraken. Daar
wende hij slechts langzaam
aan. De heer Lubbers heeft
het trouwens ook niet begre
pen op knipwerk in een niet-
directe uitzending. Daaruit
verdwijnen naar zijn mening
vaak onontbeerlijke passages.
Lumbers probeert aan dat ge
vaar te ontkomen door aan
het begin van een vraagge
sprek te informeren naar de
duur van de uitzending.
Daaruit kon hij dan afleiden
of hij kort zou moeten ant
woorden dan wel uitvoeriger
op bepaalde zaken zou kun
nen ingaan. Op die manier
beschermt hij zich tegen
knippen. Want het is verba
zingwekkend hoe iets kan
veranderen. Zegt Lubbers:
„Terwijl letterlijk ieder citaat
en iedere opname juist zijn,
kan de rubricering een heel
ander beeld opleveren. Dat
heb je bij de schrijvende pers
veel minder".
Of de bejubelde Wüst dat ook
altijd in zijn overwegingen
betrokken heeft als de KRO-
mensen op pad waren, komt
in dit Liber Amicorum min
der duidelijk uit de doeken,
maar de beide samenstellers
hebben wei-formulerende
mensen genoeg achter de
hand om de veelheid van
diens gaven wereldkundig te
maken, De jarige zelf komt
ook uitgebreid aan de orde
aan de hand van diens in de
loop der jaren gedane of ge
schreven uitspraken.
De vrouw
Overwegend toch heren aan
het woord in dit boek.
Slechts hier en daar een
vrouw, zoals mevr. dr. H.M.
Dresen-Coenders. Zij schrijft
over „Heksenvervolging en
nieuwe media" en stelt vast,
dat er frappante overeen
komsten bestaan tussen de
heksenvervolgingen aan het
begin destijds van de nieuwe
tijd en de jodenvervolging in
het Derde Rijk. In beide ge
vallen bieden oude vooroor
delen en nieuwe frustrerende
ervaringen het beeld van een
vijand die het eigen „heil"
zou bestrijden. In de middel
eeuwen vond dit systeem
rechtvaardiging in een van
bovenaf door kerkelijke en
wereldlijke overheden geïn
troduceerde rechtspraak. In
het Derde Rijk door de
machtsovername. Van deze
kennis uit waarschuwt zij
voor het negeren van lager
geschatte mensen, zonder
overigens naar de vrouw te
verwijzen.
Dit doet weer wel Louis ter
Steeg van de afdeling Studie
van de KRO. Hij neemt in
zijn bijdrage de Maria-devo-
tie als voorbeeld van volksre
ligie, die hier en daar in het
land sterk leeft. De verering
van Maria als moeder van
God en als vrouw. Aan de
hand van een documentaire
van de KRO over dit onder
werp, waaraan hij zelf mee
werkte, zet hij uiteen hoe
Maria geldt als een democra
tische volkse koningin, die in
alle omstandigheden aan
spreekbaar is. Maar hij wijst
er ook op, dat Maria niet al
leen een lieve vrouw is die
geborgenheid biedt, maar
qok een geduchte onverzette
lijke vrouw die protesteert
tegen onrecht en geweld. Hij
verwijst hiervoor ook naar
de sterke Maria-verering in
het Polen van de huidige
dag. Ook dient zij in dit tijds
bestek als voorbeeld bij de
herbepaling van de positie
van de hedendaagse vrouw,
ook bij de KRO.
Spiegel
Het boek bestaat uit drie de
len, t.w. een deel gewijd aan
de actuele technische en poli
tieke ontwikkelingen, ten
tweede de katholieke omroep
als stroming en tot slot het
gebruik van de media.
In de verantwoording vooraf
halen de samenstellers
dit boek het sprookje
sneeuwkoningin" aan
Andersen om de titel van
boek te verklaren. De duii
in dit verhaal ontwierp
spiegel, waarin alles heeli
lijk werd weergegeven. To
kon je eindelijk eens zien ij
verschrikkelijk de wereld on;
uitzag. De duivel besloot 1
hogerop te zoeken en z^.^y
God voor het voldongen ^or1
van zijn onvolmaaktheid ft
stellen. Op datzelfde momtU(j
sprong de spiegel in duize;
scherven uiteen, die heel
schade aanrichtten. Op
zelfde manier, zo betogen Lon
inleiders, is het of de dui^ er
speelt met de communicat^tat
media. Andersens sprool ^e,
zal velen door het hoofd sjLg.
ken bij het lezen van a'
boek, omdat er door de spi^t
gelende functie van de medu
ook een kijk kan ontstaj m.
alsof de samenleving er h€jjt
lelijk uit ziet.
Zij halen hiervoor ook ei
uitspraak aan van de jari^
Wüst, die eens betoogde, cTve
niemand ooit in staat zal zii
door middel van de media uet
maatschappij helemaal te Ip0|
ten zien zoals die is. D|t
heeft te maken met de aai^g
van de mensen die ermi£e
omgaan. toc
Toch heeft Wüst zijn vei
trouwen in de mens nooit oj^g
gegeven. Anders zou hij ht
nooit zolang in de omro€re]
hebben uitgehouden. DLa
komt er behalve in dit boegn
ook op zijn veijaardag uit stE
TON OLIEMULLElva
„De spiegel en de sche(rt.
ven" over doel en middele^j
Van een katholieke ompr
roep. Liber Amicorum sc
voor KROdirecteur mr. L,;.
Wüst. Samenstellers: HenLjc
Hoekstra en Louis te^
Steeg. Uitgave: Amboboek^,,
Baarn. Prijs: ƒ25,00, voor.,,
ƒ19,90 verkrijgbaar bi(
KRO Amsterdam. girL.
312703 onder vermeldinj j
„De spiegel". 0I
BRUSSEL De Ameri
kaanse minister van de
fensie Caspar Weinberger
heeft gisteren in Brussel
gezegd dat Washington
„waar dan ook in de we
reld" met de Sovjet-Unie
wil praten over wapen-
vermindering. Hij zei er
echter niets voor te voelen
dat het START-overleg
over de intercontinentale,
oceaanoverschrijdende
lange-afstandsraketten
wordt samengevoegd met
de (nu afgebroken) mid-
dellange-afstandsraketten
in Europa. Een aantal mi
nisters van defensie had
daarvoor eerder deze
week gepleit, maar Wein
berger gelooft dat zo'n sa
menvoeging alleen maar,
zal leiden tot een vererge
ring van de problemen.
Minister van defensie De Rui
ter zei na afloop van het
NAVO-overleg van de minis
ters van defensie dat ook de
massale vredesdemonstraties
in West-Europa aan de orde
waren gekomen. Verscheidene
delegaties hebben er volgens
hem op aangedrongen dat re
geringen de publieke opinie
meer moeten bewerken om te
benadrukken dat de NAVO
een verdedigingspact is dat
streeft naar vrede. „We moe
ten ons realiseren dat het stre
ven naar vrede niet een mo
nopolie is van bepaalde groe
pen in de maatschappij",
De Ruiter. De NAVO
aangeboden de plaatsing
verdere nieuwe rakettei
Europa ongedaan te
als er alsnog een ak
komt in Genève. De mii
werd gisteren aan de tanifo
voeld over de Nederlandse
fensie-inspanning in de^
mende jaren. De Ruiter Ml
zijn collega's de verzeker
gegeven dat Nederland-C
danks de in de defen Q
aangekondigde bezuiniüp
zal beschikken over het
dernste materieel. Voor K
eerst sinds 1978 werd in
slotcommuniqué geen mei
gemaakt van het streven
een netto-verhoging met
procent per jaar. Acht van
dertien lidstaten halen
verhoging niet.
RUITENHEER
UTRECHT De voorzit
ter van de Nationale Raad
voor de Volksgezondheid,
J.P.M. Hendriks, is er
voorstander van dat er
een proef komt met op
commerciële leest ge
schoeide ziekenhuizen,
waarbij het winstoogmerk
niet achterwege blijft.
Deze instellingen zullen
alles doen om zich pu
blieksvriendelijk op te
stellen, zowel met hun ta
rieven als met hun servi
ce. Met een dergelijke
proef kan worden vastge
steld op welke punten in
de ziekenhuizen kan wor
den bezuinigd.
Op een bijeenkomst van de
Nationale Ziekenhuisraad gis
teren in Utrecht zei Hendriks
bovendien dat het noodzake
lijk is dat de regering haar ad
viesaanvraag over de wijziging
van het stelsel van ziektekos
tenverzekeringen bijstelt en
preciseert. Hendriks reageerde
hiermee op de kritiek on
der meer uit de Tweede Ka
mer op „non-adviezen" die
de Nationale Raad, de Zieken
fondsraad en de SER zouden
hebben uitgebracht. De Natio
nale Raad, zei hij, heeft hele
maal geen advies uitgebra
laat staan een non-advies,
dat er geen voorstellen wa
om te beoordelen. De regel
heeft ruim een jaar gelede*
tot grote bezuinigingen in
gezondheidszorg beslo
maar welk beleid ze wil
ren om die bezuinigingen
bereiken staat nog steedsi
vast.
